oningin Beatrix
etreurt Noorse
Afstand tot EG
België in greep stakingen
I
I
„Passtoors pleegde geen hoogverraad"
3
'Moskou steunt terrorisme'
Een
cadeau
van
formaat
TENLAND
CeidaeSouAont
WOENSDAG 14 MEI 1986 PAGINA 5
|en wil VS dekens
•en voor daklozen
HAU Polen zal de Verenigde Sta-
.000 slaapzakken en dekens „voor hun
;n" aanbieden. Aanleiding daartoe is
ierikaanse schenking van 50.000 ton
jeder in verband met de kernramp in
iobyl. De Poolse regeringswoordvoerder
Urban bediende zich zoals gewoonlijk
mische humor, toen hij het had over
ize hulp die wij dankbaar aannemen"
ilitieke hulp „die dekmantel is voor
vijandige handelingen tegen Polen",
der valt volgens hem ook het Ameri-
aanbod, dat niettemin wordt geaccep-
[omdat de VS toch een overschot heb-
?,;De Poolse autoriteiten zullen echter
proeven nemen om er zeker van te zijn
melkpoeder nog wel geschikt is voor
aldus Urban.
Frankrijk moet
uitleveringsverdrag
nog tekenen
PARIJS De Franse president Mit
terrand zal het Europese Uitleve
ringsverdrag pas binnen enkele da
gen tekenen. Nederland heeft giste
ren op grond van dat nieuwe uitle
veringsverdrag opnieuw gevraagd
om uitlevering van de twee Heine-
ken-ontvoerders in de veronderstel
ling dat het vedrag al getekend was
Maar volgens het ministerie van jus
titie in Parijs blijft het Nederlandse
uitleveringsverzoek toch geldig. Dt
twee verdachten, Holleeder en Var
Hout blijven vooralsnog onder huis
arrest in hun hotel in Evry, ten zui
den Van Parijs.
Surinaamse ambassade
in Den Haag blijft open
PARAMARIBO De Surinaamse am
bassade in Den Haag blijft voorlopig
open. De regering in Paramaribo, die
zich gisteren beraadde over de recente
aanhouding van ambassadesecretaris
Jessurun op Schiphol, heeft besloten
het ministerie van buitenlandse zaken
te belasten met verder onderzoek naar
het incident op de luchthaven. Het plan
om de ambassade als strafmaatregel te
sluiten had de steun van Bouterse,
maar ex-ambassadeur Henk Heidwei-
ler, zou hem van dit voornemen heb
ben afgehouden. Jesserun kon het ove
rigens niet nalaten de Nederlandse po
litici „de domste ter wereld" te noe-
ZEER ACTIEVE
OPLICHTSTERS
TREVISO Twee Italiaanse vrou
wen hebben een weduwe een deel
van haar spaargeld ontfutseld, door
haar voor te spiegelen dat zij bankbil
jetten van radioactieve straling kon
den ontdoen. De vrouwen, die zich
uitgaven als medewerksters van de
gezondheidsdienst, maakten de wedu
we wijs dat bankbiljetten radioactivi
teit aantrekken. De „ontsmetting" be
stond uit het onder een kleed leggen
van het geld, dat vervolgens bespoten
werd met een vloeistof, die een uur
zou moeten intrekken. Toen de wedu
we na enige tijd het kleed optilde,
bleek dat met de beide vrouwen zo
wel de radioactiviteitals het geld was
verdwenen.
Inbreker woont
jaar in sofa
DONCASTER Een inbreker
heeft zich een jaar lang verstopt
gehouden voor de politie door
zijn toevlucht te zoeken in een
sofa. De rechter besloot hem
gisteren een voorwaardelijke
straf te geven, omdat hij intus
sen wel genoeg had geleden
voor zijn misdaad: het stelen
van een videorecorder. Nadat
hij vorig jaar was aangehouden,
wist hij te ontsnappen en ver
borg zich in de woning van een
kennis, waar hij de bodem uit
een bank haalde en zich daar
vervolgens in nestelde. De man
weigerde commentaar aan de
pers over zijn „woonruimte".
Reagan: VS zullen nooit als
eerste kernwapens gebruiken
WASHINGTON President Reagan van de Verenigde
Staten heeft gisteren tijdens een bijeenkomst met Ameri
kaanse studenten gezegd dat de Verenigde Staten nooit als
eerste kernwapens zullen gebruiken. De president noemde
het beleid van wederzijdse afschrikking tussen de Vere
nigde Staten en de Sovjet-Unie „erg dom".
Reagan zei dat de beste manier om een kernoorlog te
voorkomen uitbanning van kernwapens is. „Laten we
verder een eind maken aan het wederzijdse wantrouwen
tussen Oost en West, zodat er geen reden is om oorlog te
voeren".
„We weten dat wij nooit als eerste een raket zullen af
schieten, maar als zij aanvallen, moeten we genoeg over
hebben zodat onze vergeldingsaanval hen onaanvaardbare
schade zou toebrengen...
De stelling van Reagan dat de VS nooit als eerste kernwa
pens zullen gebruiken is regelrecht in strijd met het
NAVO-beleid, dat deze mogelijkheid juist openhoudt.
agan belooft
ranski steun
1INGTON De Russi-
ictivist voor de mensen-
Anatoli Sjaranski
van de Amerikaanse
Reagan de belofte
•n, dat de regering in
ngton zich blijft inzetten
de emigratie van joden
Sovjet-Unie. De dissi-
Sjaranski mocht in febru-
r< ar Israel vertrekken en
momenteel een bezoek
e VS. Gisteren hield hij
>espraak voor het Con-
waarin hij verklaarde
h nogmaals te hebben
kt voor zijn krachtige
ng die leidde tot zijn vrij
uit de gevangenis.
cr
Anatoli Sjaranski houdt de hand vast van Jelena Bonner, de
vrouw van de Russische dissident Sacharov, die voor medische
behandeling in New York verblijft. Sjaranski brengt momenteel
een bezoek aan de VS.
„De geschiedenis
|oorwegens economische
irmatie is een successto-
resultaat hiervan is
[indrukwekkende wel
keen gestadige economi-
l.feroei en een buitenge-
laag werkloosheidscij-
"bit zei koningin Beatrix
Ivond op het door de
e koning aangeboden ga-
•r in het koninklijk pa-
i Oslo aan het eind van
ste dag van het staatsbe-
Maar de koningin voeg-
an toe dat de betrokken-
lie Noorwegen voelt bij
helaas nog niet heeft
|tot toetreding tot de Eu-
•I Gemeenschap. „Dit
leren wij met respect,
maar niet zonder enige spijt".
De eerste dag van het staatsbe
zoek van koningin Beatrix en
prins Claus aan Noorwegen
heeft gisteren tot een ver
keerschaos geleid in de Noorse
hoofdstad. Al een uur voor het
koninklijk paar voet aan land
zette, zat het verkeer in het
centrum van Oslo muurvast.
Ook bij de haven waar de ko
ningin en prins zouden arrive
ren, was er geen doorkomen
aan. Aan de steiger van Hon-
norbryggen stond de konink
lijke garde varv koning Olav V
opgesteld en een eindje verder
enkele honderden in Noorwe
gen woonachtige Nederlanders
met oranje vlaggetjes. Dit tot
zichtbaar genoegen van konin
gin Beatrix en prins Claus.
Daarna ging de koninklijke
stoet naar het fort Akershus,
waar bij het oorlogsmonument
een krans werd gelegd. Aan
het eind van de middag be
zocht het koninklijk gezel
schap naar het Munch-mu-
seum. Vandaag had prins
Claus een gesprek hebben met
de minister van ontwikke
lingssamenwerking en bezocht
koningin Beatrix het Radium
Hospetalet, een ziekenhuis
voor kankerpatiënten. Op deze
tweede dag van het staatsbe
zoek kreeg het koninklijk paar
ook een lunch aangeboden van
de onlangs aangetreden nieu
we Noorse regering.
merikanen
'omen van
>ldhaftig
srk
eV YORK Ameri-
afn zijn blijkbaar
v helden. In New
,]<k werd gisteren het
a\taat van een opinie-
ving gepubliceerd dat
triees dat 76 procent
Hfc/e ruim 2.000 onder
leden ervan droomt
s mensenleven te red-
Wat 68 procent het
•te genoegen vindt
visiekijken; 61 pro-
vindt vrienden be-
'ijker; 59 procent an-
helpen en 58 pro-
vakantiehouden.
en willen het liefst
ifari gaan of naar
vrouwen willen
■n in Monte Carlo
'n diner in het Witte
Pers
protesteert
Intussen was in het goede dorpje Rijk-
ook alweer van alles geschied. Plotse-
is daar namelijk een aantal akelig ijverige
rlieden komen opdagen, die karrevrach-
anken en balken meedroegen. Ze waren
lijk zéér bedreven in de zogenaamde utili-
puw, want in een wipje verrezen er nu van
uten bouwsels uit de grond, die men met
am „tribune" pleegt aan te duiden en
an het hoogste doel schijnt te zijn er in te
zitten schreeuwen, stampen, klappen, joe-
luiten, schelden etc., etc. Dit verschijnsel
pen tenminste bij voetbal- en ijshockey-
[rijden geregeld waarnemen. De tribu-
Wers werden weldra gevolgd door een
electriciens. Deze kundige kerels richtten
aantal ruwe palen op en bevestigden
ige snoeren aan, volgehangen met hon
derden lampjes. Het zag er dus werkelijk
naar uit dat de knetterrace door Linke Lowietje
zéér serieus werd opgevat. Al dat werk kostte
hem namelijk héél wat geld, maar het kwam er
wel weer uit, dacht-ie. Hij zat nu tenminste zelf
gelukzalig en handjeswrijvend naar de flinke
stapel inschrijvingsformulieren te kijken, die
voor hem op tafel lagen. Bijna alle leden van de
B.O.A.L. hadden voor de race ingeschreven. Het
beloofde een succes te worden.Dat vond
trouwens de eethuishouder Foe Yong Hai óók,
die grijnzend naar het fraaie, smeedijzeren or
nament stond te kijken, dat smidje Verholen zo
juist had aangebracht. „Vele eelbiedwaaldige
vleemdelingen kunnen nu vool de knettel-lelly in
eethuisie komen van nietswaaldige Foe Yong
Hai.lispelde de chinees.
OPENBAAR VERVOER MORGEN EN VRIJDAG PLAT
openbaar vervoer zal van
avond al stilvallen; de socia
listische vakbond kondigde
BRUSSEL België is in gisteren twee dagen actie aan
(Van onze correspondent
Aad Jongbloed)
hiermee de bonden te overtui- akkoord en erken de sta
gen de stakingskas te openen, king".
Later keerden zij terug naar Bij de plotselinge actie van
Zolder, waar ze verkeersbor- het spoorwegpersoneel waren
den uit de grond rukten en te- de Waalse vakbonden er gis-
lefooncellen vernielden en terochtend als de kippen bij
daardoor in aanvaring kwa- om achter de staking te gaan
men met de Rijkswacht. Een staan. Dat had tot gevolg dat
Rijkswachter werd bij charges de wilde actie op het station
gewond. van Charleroi, die om tien
uur maandagavond begon,
„De meerderheid van de ar- oversloeg op andere Waalse
beiders wenst te werken", al- stations en op dat van Brus-
dus Cuyvers, „maar deson- sel-Zuid. Vooral dat laatste
danks liggen drie van de vijf zorgde ervoor dat het trein-
mijnen zo goed als stil. Als verkeer in de war liep, dat de
mensen binnen 48 uur aan het noord-zuid-verbinding (ook
werk gaan overwegen we te van en naar Parijs) stil kwam
praten over betaling van de te liggen en dat duizenden
niet-erkende stakingsdagen", mensen niet of nauwelijks op
Gisteren maakten de mijn- hun werk konden komen,
werkers in Beringen, Winter- Vanaf vanavond tien uur tot
slag en Waterschei nog geen vrijdagavond laat zal het
aanstalten aan het werk te openbaar vervoer in België
gaan. niet normaal functioneren,
Een van de stakingsleiders, omdat de socialistische vak-
Luc Cieters, omschrijft de ga- bond gistermiddag plotseling
rantie van Martens en vak- opriep tot een staking voor
bonden als „puur bedrog", morgen en vrijdag. De stakin-
„Op onze belangrijkste eisgen zullen in Wallonië opge-
de garantie voor volledige volgd worden, als, zoals ver-
werkgelegenheid hebben wacht, de christelijke vak-
we geen antwoord gekregen, bond het voorbeeld volgt.
Wij hebben met 20.000 men- De socialistische vakbond riep
sen in Hasselt betoogd en we gisteren ook arbeiders in het
eisen nog steeds: verwerp het bedrijfsleven op voor vrijdag
acties uit te werken ter onder
steuning van de ambtenaren-
acties. Het is niet denkbeeldig
dat België opnieuw lamgelegd
wordt door de ambtenarensta-
king. Overheidsvakbonden
kwamen daartoe overeen
„omdat de regering blijft wei
geren om met de bonden te
overleggen".
De bonden gaan ervan uit dat
de bezuinigingsoperatie, die
twaalf miljard gulden moet
opleveren, de ambteanaren
zwaar zal treffen. Martens
heeft tot dusver niet met de
bonden willen praten omdat
het kabinet het plan nog niet
klaar heeft. Maandag liet hij
weten dat nog slechts zeven
van de twaalf miljard op pa
pier staat en dat het weinig
Stakende Belgische mijnwerkers bij Zolder riepen werkwillige collega's op het werk ook neer te zin heeft nu al met de bonden
leggen. om de tafel te gaan zitten.
de greep van de stakings
koorts. Mijnwerkers in
Belgisch Limburg, die
maandag hun vierde ac
tieweek ingingen, zetten
gisternacht hun eisen
kracht bij door in Heus-
den-Zolder een veldslag
aan te gaan met de rijks
wacht en ruiten in te
gooien van de vakbonds
kantoren in Hasselt.
Spoorwegmannen legden gis
terochtend het werk neer,
waardoor het treinverkeer de
hele dag in een chaos ontaar
de, de noord-zuid-verbinding
stil kwam te liggen en duizen
den mensen hun werk in
Brussel niet konden bereiken
of gisteravond pas laat thuis
terugkeerden. Vrijdag zullen
de ambtenaren het werk voor
de tweede keer binnen veer
tien dagen neerleggen, wat
betekent dat de post, het on
derwijs, de radio en tv niet
normaal zullen werken. Het
Al ruim drie weken probeert
het stakingscomité, bestaande
uit leden van de uiterst linkse
Partij van de Arbeid, de mij
nen stil te leggen uit protest
tegen mogelijke sanering. En
kele dagen hebben de officië
le vakbonden de staking ge
steund, maar zij schortten ac
ties op nadat premier Martens
hen voldoende garanties zou
hebben gegeven.
Vakbondsbestuurder Cuyvers:
„Wij hebben zwart op wit dat
er geen gedwongen ontslagen
zullen vallen als gevolg van
mogelijke herstructureringen.
De financiering is voor zeker
vijf jaar gewaarborgd. Alle
toekomstige plannen worden
bovendien voorgelegd aan de
18.000 mijnwerkers. Dat was
voor ons voldoende om de ac
tie af te blazen. We zullen
echter nooit toestaan dat er
ontslagen vallen".
Voor honderden kompels in
Zolder was de garantie zo ma
ger, dat zij optrokken naar de
vakbondskantoren in Hasselt,
ruiten ingooiden en met de
vuisten op tafel sloegen om
Frankrijk
ontkent
betrokkenheid
bij
terreurbende
MADRID De Franse
ambassade in Madrid
heeft elke insinuatie over
Franse betrokkenheid bij
terroristische operaties in
Spanje, met klem ont
kend. De ambassade rea
geerde gisteren fel op be
richten in de Spaanse me
dia als zou de Franse ge
heime dienst DGSE de
leiding hebben gehad
over een tereurbende, die
vorige week is opgerold.
Twee Spaanse bladen hadden
op gezag van anonieme rege-
rings- en politiefunctionaris
sen in Spanje en Frankrijk ge
meld dat de DGSE de organi
satie „Roep van Jezus Chris
tus" controleerde en manipu
leerde, nadat acht maanden
geleden in Parijs enkele leden
van die groep waren gearres
teerd op verdenking van het
beramen van een aanslag op
een synagoge. Twee van hen
zouden later weer zijn vrijge
laten op voorwaarde dat ze in
de Libische ambassade in Ma
drid zouden infiltreren. Vol
gens het weekblad Cambio IC
beschouwt de Franse geheime
dienst de Libische ambassade
in Madrid als het hoofdkwar
tier van de terroristische acti
viteiten van Libië in Europa.
De zaak kwam aan het rollen
door de aanhouding van tien
ander leden van „De Roep"
vorige week zaterdag in Ma
drid. Het betrof een Jordaniër.
een Syriër, drie Libanezen
vier Spanjaarden en een Por
tugees. De verdachten zouden
met Libische steun aanslagen
op Amerikaanse doelen in de
Spaanse hoofdstad voorberei
den. Spanje wilde de Franst
betrokkenheid stil houden ge
zwegen, omdat men de betrek
kingen met de nieuwe rege-
ring-Chirac niet wilde scha
den.
JOHANNESBURG De ad
vocaat van de Nederlands-Bel
gische Hélène Passtoors heeft
gisteren gesteld dat zijn cliënte
moet worden vrijgesproken
van verraad, omdat ze geen
burgerplichten tegenover
Zuid-Afrika had.
Het Zuidafrikaans openbaar
ministerie is er volgens de ad
vocaat, Denis Kuny, ook niet
in geslaagd te bewijzen dat
Passtoors terroristische acties
heeft gepleegd.
Hij zei dat Passtoors nooit ver
raad ten laste kan worden ge
legd, omdat ze geen verplich
tingen had tegenover Zuid-
Afrika, waar ze slechts tijde
lijk verbleef als studente aan
de universiteit in Johannes
burg.
Volgens de openbare aankla
ger Klaus von Lieres is aange
toond dat Passtoors wapenops
lagplaatsen van het verboden
Afrikaanse Nationaal Congres
(ANC) kende, op de hoogte
was van de communicatiecode
van het ANC en had meege
holpen een vluchtroute te vin
den voor een ANC-lid.
Passtoors (44) en haar voorma
lige echtgenoot Klaas de Jonge
werden in juli gearresteerd.
De Jonge wist later te ont
snappen naar de Nederlandse
ambassade in Pretoria, waar
hij nog steeds schuilhoudt.
Kuny zei dat het openbaar mi
nisterie Passtoors lijkt te zien
als een zuiver politiek dier die
al haar activiteiten, zoals haar
studie aan een Zuidafrikaanse
universiteit, ondergeschikt
maakte aan haar werk voor
het Afrikaanse Nationale Con
gres (ANC). Deze lezing kan
niet met bewijzen worden on
derbouwd, meent hij. „De be
wijsvoering berust niet op har
de feiten, maar op veronder
stellingen".
Volgens de advocaat zette Pas
stoors geen communicatienet
werk op met het ANC. Zij
leerde geheime codes en com
municeerde met het ANC via
gebruikelijke kanalen als de
telefoon en de post. Het gaat. te
ver, aldus Kuny, om hier te
spreken van een „netwerk".
Kuny stelde dat niet bewezen
kan worden dat er een samen
zwering bestond tussen Pas
stoors en De Jonge. Er is ook
geen bewijs dat ze betrokken
was bij invoer van wapens.
„Dat ze op de hoogte was van
de lokatie van andere wapen
depots wil nog niet zeggen dat
zij deze heeft ingericht of de
wapens het land binnensmok
kelde". Morgen is de uit
spraak.
ONDERZOEKSINSTITUUT IISS IN JAARRAPPORT:
LONDEN Een aanzien- rorisme bedrijven", schrijft het
lijke hoeveelheid bewijs- IISS in haar Strategisch Over-
materiaal doet het sterke ,1985;'86-
An* A^ Het instituut meent dat de
vermoeden rijzen, dat de kwetsbaarheid van moderne
Sovjet-Unie terroristische geïndustrialiseerde maatschap
organisaties Steunt. Dit pijen voor chemische, biologi-
schrijft het in Londen ge- sche of zelfs nucleaire terreu-
vestigde Internationale raanslagen het van essentieel
Instituut voor Strategische lan8 maakt dat het pro-
6 bleem van het terrorisme
wordt aangepakt voor het te
laat is. Internationale samen
werking bij het opsporen, ar
resteren en uitwijzen van ter-
lijk daTpresïdënt" Reagan, "die r°r,isten d<= enige manier om
zowel Libië als Svrië heeft be- he vraagstuk de wereld uit te
Studies (IISS).
Het IISS noemt het opmerke-
zowel Libië als Syrië heeft be-
schuldigd van steun aan het helPen-
internationale terrorisme, tot
nu toe slechts tersluiks heeft
verwezen naar de rol van de
Sovjet-Unie.
Het IISS, een particuliere in
stelling voor defensie-onder-
Over de stand van de Oost-
Westbetrekkingen zegt het
IISS, dat Reagan en Sovjet-lei
der Gorbatsjov er met hun on
realistische ontwapeningsvoor-
zoek, bestempelt het terroris- stellen vooral op uit zijn ge-
me als een groeiende industrie, weest goedkope propaganda-
Het terrorisme stelde zich het
afgelopen jaar verantwoorde
lijk voor zo'n 1000 doden.
„Een grote hoeveelheid be
wijsmateriaal, afkomstig van
bekentenissen, politie-onder-
zoeken en in beslag genomen
documenten (om maar niet te
spreken van in beslag geno
men wapens), laat nauwelijks
twijfel bestaan aan de actieve
steun die de Sovjet-Unie als
onderdeel van haar politiek
geeft aan organisaties die ter-
successen te halen. „Zij zien de
kritiek van deskundige waar
nemers als peuterachtige larie
koek, bestemd voor een onno
zel en hoopvol gestemd pu
bliek".
De top in Genève zorgde voor
een tijdelijke vermindering
van de spanningen, maar zal
waarschijnlijk niet leiden tot
een echte en langdurige dooi
in de Oost-Westrelatie. In de
ontwapeningsonderhandelin
gen liggen de standpunten van
de twee partijen nog zo ver
uiteen, dat niet duidelijk is hoe
men ooit tot een akkoord kan
komen, aldus het IISS.
Volgens het IISS dreigen de
meningsverschillen over het
Amerikaanse SDI-onderzoek
naar een anti-rakettenschild
de ruimte te veranderen in het
toneel van een nieuwe en on
begrensde wapenwedloop. De
supermogendheden zouden zo
snel mogelijk moeten onder
handelen over een beperking
van de inspanningen op het
gebied van de ruimtewapens.
Over Gorbatsjov, die nu een
jaar aan de macht is, zegt het
IISS dat hij niet zozeer een
hervormer is als wel een mo-
derniseerder. De houding van
de Sovjet-Unie ten opzichte
van het Westen zal nauwelijks
verandering ondergaan onder
de nieuwe leider. Reagan op
zijn beurt volgt volgens het
IISS een weg vol risico's door
een vermindering van de Sov
jet-Amerikaanse spanningen
ondergeschikt te maken aan
zijn voorkeur voor een sterke
re en minder terughoudende
Amerikaanse aanwezigheid op
het wereldtoneel. Reagans
spierballenpolitiek brengt het
gevaar met zich mee dat de yS
meegesleept worden in een
militaire crisis, aldus het Lon-
dense instituut.
en luxe handdoek van 50 x 100 cm wordt uw deel als u ons
een nieuwe abonnee opgeeft. De nieuwe abonnee wordt ook
I hartelijk verwelkomd: deze krijgt de krant de eerste twee
weken gratis.
Not
I Nac
Noteer als nieuwe abonnee ingaande
Naam:
Adres.
Postcode/plaats:
Telefoon.fvoor controle be:orging)_
Deze ontvangt de krant de eerste twee weken gratis.
Daarna wordt het abonnement betaald per
0 maand automatisch ad f 22,49
0 kwartaal per acceptgiro ad f 67,43
Stuur als dank de handdoek aan:
Naam:
Adres:
Postcode/plaats:.
Stuur deze bon ingevuld aan de Leidse Courant, Antwoordnummer
""1, 2500 Vd Den Haag (postzegel betalen wij).
\WlrV
ler j
Ceidóë Souto/nt
