\kerk )en wereld Missionaris wil mensen geen geloof opdringen Moslims maken zich op voor Ramadan aan tafel £eidóc weer brievei ACHTERGROND RK kerk in VS moet van rechter stukken overleggen beroepingen Succes in Tokio EcidóG Souimit ZATERDAG 10 MEI 1986 PAG Beuker roept hulp in van bisschoppen In een open brief heeft de Titus Brandsmastichting van Klaas Beuker een beroep gedaan op de Nederlandse bisschoppen om inzake euthanasie in verband met de komende verkiezingen voor de Tweede Kamer „als herders van het volk dit grote ge vaar te helpen keren, door in onomwonden en openhartige taal hiervoor te waarschuwen". De ondertekenaars, voorzitter KI. Beuker en secretaris J.A.A. Leechburch Auwers. wensen ,.in dit historisch uur" dat de bisschoppen de kerkelijke straffen duidelijk noemen die ieder moeten treffen, die euthanasie in enigerlei vorm aanvaardbaar vindt. De Titus Brandsma Stich ting hoopt dat „iedereen op 21 mei zijn stem zal uitbrengen op een politieke partij die legalisatie van euthanasie principieel en radicaal afwijst. Goerees w illen niet voor rechter-commissaris De evangelisten Lucas en Jenny Goeree weigeren ieder afzon derlijk te verschijnen voor de rechter-commissaris ter afslui ting van het vooronderzoek wegens vermeende anti-semitische uitlatingen in hun gospelblad „Evan". Op 28 april verstuurden de Goerees een open brief waarin zij verklaarden, dat volgens bijbelse normen man en vrouw één zijn, dat zij ook samen het gospelblad schrijven en dus ook samen moeten worden ge hoord De rechter-commissaris antwoordde niet. Het echtpaar liet gisteren weten dan ook niet te zullen komen. De echtelie den verklaren niet één woord te zullen terugnemen van wat zij hebben gepubliceerd in de nummers 10 en 12 van hun blad ..Evan". Hierin werd gemeld dat de joden zelf door de eeuwen heen het onheil over zich hebben afgeroepen door Jezus te verwerpen. Het oog is maar klein, doch het ziet de hele wereld. Joods Spreekwoord MGR. BLUYSSEN: Het aantal Nederlandse missionarissen loopt in snel tempo terug. Waren er in 1970 nog ruim acht duizend, nu is dat vol gens een opgave van het Centraal Missiecommis sariaat (CMC) in Oegst- geest gedaald tot iets meer dan de helft, name lijk 4440. Volgende week wordt voor de zeventien de achtereenvolgende maal de Week voor de Nederlandse Missionaris gehouden, de inzame lingsactie die bedoeld is hen financieel een riem onder het hart te steken, wanneer zij naar Neder land overkomen. Vergrijzing en het feit dat de ordes en congregaties nauwe lijks meer mensen naar de traditionele missielanden uit zenden zijn aan die sterke te ruggang debet. In de plaats daarvan is een bescheiden stroom leken op gang geko men, maar deze kunnen de teruggang niet werkelijk compenseren. Mgr. Bluyssen, voorzitter van de inzame lingsactie, vindt die ontwik keling „niet zonder meer verontrustend". Hij consta teert dat in veel missielanden steeds meer „landeigen" reli gieuzen komen. Dat geldt bij voorbeeld voor een traditio neel missieland als Indonesië. „De katholieke kerk speelt daar een bescheiden rol, maar zij kan zich momenteel goed bedruipen." Heel anders sn veel moeilijker is het daarentegen gesteld met de situatie op een continent als Afrika. Latijns Amerika wordt door hem als een min der groot probleem aange merkt omdat de kerk daar al eeuwen lang is gevestigd, over een sterke infrastruc tuur beschikt en kan terug vallen op de hulp van leken. Volgens voorlichter Jan de Paus van het CMC zijn er toch nog wel priesters die naar een missieland gaan. Ook komt het voor dat pasto rale werkers, wanneer zij eenmaal in de missie zijn, zich alsnog tot priester laten wijden. Het gaat hier echter wel óm zeer kleine aantallen. Wie nu naar de missie gaat, wordt meestal gevraagd van uit het betreffende land. Dat heeft volgens mgr. Bluyssen ook te maken met de veran derde instelling van de mis sionaris. „Hij gaat daar heen voor de opbouw van de kerk en om de boodschap van het evangelie te brengen. Maar het is niet de bedoeling dat hij de mensen een geloof op dringt. Dat is ook nooit het geval geweest, ook al stond het zieltjes winnen veertig jaar geleden meer voorop dan nu. Er werd toen missio narissen vaak gevraagd, wat speel je nou klaar? en dan ging het over het aantal doopjes en vormsels dat ze hadden toegediend." De bisschop benadrukt dat van meet af aan in de missio nering in de Derde wereld de sociale zorg voorop heeft ge staan. „De aandacht ging uit naar onderwijs, het opzetten van landbouwprojecten, ge dreven als ze waren door de Mgr. J. Bluyssen boodschap van Jezus Chris tus. De eigenstandigheid van de kerk was het einddoel". In het werken in de missie wordt de laatste jaren het be grip bevrijding nogal eens centraal gesteld. Bevrijding van knellende politieke en sociale structuren. Als bevrij ding zo wordt opgevat, vindt hij dat te beperkt. „Evangeli sche bevrijding is meer dan bevrijding van veel knellen de banden. Er zitten ook knellende banden in ons zelf." Nieuwe impulsen Een positieve ontwikkeling vindt hij de bijdrage die de missionarissen en andere werkers in de kerk van de Derde Wereld voor de Ne derlandse kerk nu kunnen betekenen. „Wij hebben altijd van alles gegeven: 'mens'kracht, be langstelling. zorg, nu krijgen wij dat aangeboden van de kerk in de Derde wereld. Kerkelijk bevinden we ons momenteel in een moeilijke situatie. We kunnen nu van hen leren en nieuwe impul sen krijgen. Zij denken niet zo fragmentarisch. Hier staat de kerk los van het maat schappelijk leven, daar ver binden de mensen hun gods dienstige beleving met de al ledaagse realiteit. Het is geïn tegreerd. het werkt inspire rend dat God voor hen een werkelijkheid blijkt en aan de basis) van hun leven staat. Als dat niet zo is, gaat het le ven mank." Toch wordt de bisschop ook vaak geconfron teerd met het feit dat missio- narisen „hun verhaal niet kwijt kunnen". Hij vindt dat er meer mogelijkheden moe ten komen om te profiteren van de ervaringen van de missiónarissen. De bisschop ziet wel wat in het idee dat de parochies een missionaris adopteren, ook al zou dat niet voor iedereen een oplossing zijn, omdat er veel meer mis sionarissen zijn dan paro chies. Maar op die manier zouden hun ervaringen beter kunnen inwerken op het kerkelijk leven in Neder land. „Vraag je hen echter waar zij zelf het meest be hoefte aan hebben, dan is het antwoord onveranderlijk: geld. Inkomsten gedaald Tot 1981 groeiden de inkom sten uit de collectes. In dat jaar bedroeg het eindbedrag ruim vier miljoen gulden. Daarna is er een vrij scherpe knik naar beneden gekomen. Nu haalt men zo'n drie mil joen op in de week voor Pinksteren. Een van de oor zaken zou volgens het Cen traal Missiecommissariaat kunnen zijn de veroudering van de donateurs. Hun leef tijd is nu gemiddeld vijftig jaar. Het CMC sluit ook niet uit dat bepaalde kerkelijke ontwikkelingen sommige ge vers hebben doen afhaken. Verder heeft het verminder de kerkbezoek de inkomsten van de collecte doen dalen. Niettemin heeft het CMC voor komend jaar een begro ting opgesteld van bijna vie renhalf miljoen gulden. Een kleine anderhalf miljoen gul den daarvan wordt gereser veerd voor een solidariteits fonds. De missionarissen die nu gemiddeld eens om de drie tot vier jaar terugkeren krijgen uit de collecte geld om vakantie te kunnen hou den, voor cursussen, bijscho ling, boeken en voor het op zetten van kleine pastorale projecten- Week voor de Nederlandse Missionaris. Het gironummer luidt 676. Federale rechter Robert Car ter heeft de Rooms-Katholie- ke Kerk van de Verenigde Staten gelast alle stukken die betrekking hebben op haar strijd tegen abortus over te leggen op straffe van een maandag ingaande dwang som van 125.000 gulden per dag. Dit is de eerste gerechte lijke uitspraak in de Verenig de Staten, die de organisaties die namens de Kerk strijd voeren tégen abortus, voor het blok zet. Betrokkenen zijn de Nationale Bisschop penconferentie en haar or gaan U.S. Catholic Conferen ce, dat vraagstukken op het ingenomen naar Velp toezegging, I J E.Tigchelaar te Dubbeldam, langenomen het beroep door de generale ynode der NH kerk tot zendingspredi- ant te^°dienstervan Gereja Kmten^ndo- esia. A Verburg voorheen predikant van Nederlands Hervormde Kerk Beroepen te Dordrecht J. Blom te Ridderkerk Beroepen te Rotterdam Zuid W L Pera te Zoetermeer. Be roepen te Waddinxveen drs. J.E. de Groot, wonende Reeuwijk. Aange nomen naar Katwijk aan de Rijn en Katwijk aan Zee (deelgemeente De Rank. parttime) mevr. H. Westera- Franke te Leiden. Aangenomen het beroep door de generale synode der Nederlandse Hervormde Kerk tot predikant voor buitengewone werkzaamheden belast met de ar beid ten dienste van de protestante geestelijke verzorging bij de Ko ninklijke Luchtmacht, J. de Bie te WaardeR. Gereformeerde Kerken Vrijge maakt Beroepen te Heemse J.H. Ulehake te Zoetermeer. Gereformeerde Kerken Beroepen te Apeldoorn. E.R.V.Schudde- beurs te Papendrecht en E.J.van 't Riet te Winschoten terrein van het openbare le ven behandelt. De juridische strijd is aange spannen door de organisatie die het recht op abortus door dik en dun verdedigt, ..Abor tion Rights Mobilization" ARM. Naar zij meent heeft de RK Kerk van de Verenig de Staten haar recht op be lastingvrijdom, dat zij deelt met alle andere door de over heid erkende kerkgenoot schappen en geestelijke stro mingen, verbeurd door bij haar in de smaak vallende politici financieel te steunen. Daarmee heeft haars inziens de Kerk inbreuk gemaakt op de grondwettelijke scheiding tussen Kerk en Staat. Bij het proces heeft ARM ook de belastingdienst betrokken, omdat die zou hebben ver zuimd de volgens ARM on vermijdelijke consequentie te verbinden aan het gewraakte kerkelijk optreden. Voorzit ter Larry Lader van ARM verklaarde dat voor het pro ces de kerkelijke stukken no dig zijn. Twee maanden gele den al besloot de bisschop penconferentie genoemde stukken onder zich te zullen houden. Jom Hasjoah In de Haagse Kloosterkerk wordt zondagavond om 19.30 voor de tweede maal door de Haagse gemeenschap van ker ken Jom Hasjoah herdacht. In de dienst zullen onder meer voorgaan deken Kwaaitaal en rabbijn Soetendorp. De joden herdenken op Jom Hasjoah de vernietiging van de joden in de Tweede Wereldoorlog. Steeds meer plaatselijke ker ken organiseren de laatste ja ren Jom Hasjoah-herdenkin- gen, die op grote belangstelling van het publiek kunnen reke nen. Het einde van de Rama dan gaat gepaard met een groot feest dat drie dagen duurt zoals hier in Kairo waar een imam het einde afkondigt van de vasten periode. Van de vochtig hete velden in het zuiden van de Filippijnen, de sawa's van Java. tot de soukh van Tanger en de woestijn van Mauretanie zijn gisteravond de moslims de Ramadan begonnen, de jaar lijkse vastenmaand. Ook in Nederland nemen naar schat ting driehonderdduizend mos lims de Ramadan in acht. Ge bruik is dat men voor de nachtelijke maaltijden een klein half uur uittrekt. Daar naast moet de moslim in woord en daad er blijk van geven dat hij werkt aan zijn geestelijk-morele ontwikke ling. De Ramadan, zo leert de isla mitische overlevering, is de negende maand van het maanjaar waarin Allah voor het eerst delen van de heilige Koran openbaarde aan zijn profeet Mohammed. Dat ge beurde veertien eeuwen gele den in Saoedi-Arabië. Omdat het begin van Rama dan wordt berekend volgens de maankalender, begint de vasten ieder jaar negen dagen eerder volgens de moderne kalender. Dit jaar begint Ra madan vanavond, wanneer de sjeiks en imams de nieuwe maan voor het eerst aan de nachtelijke hemel zien. Tot de nieuwe maan ongeveer 30 dagen later weer ver schijnt, moeten alle moslims, met uitzondering van zwan gere vrouwen, reizigers, zie ken en soldaten in oorlog, zich gedurende de dag ont houden van voedsel, drank, sex en andere geneugten, tot, zoals de Koran net stelt, je het verschil kunt zien tussen een witte draad en een zwarte bij het licht van de opkomende zon. De Ramadan is een tijd dat het leven in de islamitische wereld een paar versnellin gen lager gaat draaien. Win kels, bedrijven, kantoren en openbare diensten gaan laat open en vroeg dicht. Veel bui tenlandse bedrijven raden hun personeel af tijdens Ra madan naar een islamitisch land te gaan. De naleving van de voor schriften van Ramadan va rieert in de islamitische we reld even sterk als de nale ving van katholieke voor schriften in de christelijke wereld. In landen als Egypte, Indone sië, Jordanië en Bahrein gaan nachtclubs in de grote steden gedurende de Ramadan dicht uit respect voor de religieuze tradities die de rest van het jaar vrijwel worden gene geerd. In de grote steden van Turkije blijven de meeste clubs en restaurants gewoon open, hoewel op het platte land en in het oosten van het land de regels strikt worden nageleefd. In strengere landen als Saoe di-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten staan ge durende de Ramadan voor zo wel moslim als buitenlander celstraffen op eten, drinken of roken in het openbaar. Feestelijk Maar net als het christelijke kerstfeest heeft Ramadan in de loop der eeuwen een aantal feestelijke eigenschappen aan genomen. Het is niet meer zo dat de moslims zich volledig houden aan de korantekst die hen voorschrijft voor gebed in de moskee te blijven. Voor het ondergaan van de zon zitten de restaurants in veel plaatsen al vol. Geza menlijk wordt gewacht op het moment dat de zon achter de horizon verdwijnt, waarna in hoog tempo alle tafels voor zien worden van feestelijke maaltijden. Alleen alcoholi sche dranken blijven weg. Die zijn de hele maand verboden. In veel grote steden als Cairo en Istanboel wordt feestver lichting aangebracht tussen de minaretten van moskeeën en op pleinen. De Egyptische slagers zijn ge durende de Ramadan zeven dagen per week geopend, in plaats van de gebruikelijke drie, om de gelovigen in staat te stellen voldoende voorra den in te slaan voor hun nachtelijke maaltijd, de ïftar, die uren kan duren. In Koeweit verzamelen de mannen en vrouwen zich meestal in particuliere wonin gen om van zonsondergang tot Soehour, het moment van de laatste maaltijd, te eten, te drinken, te praten en te fees ten. Wie bekend is met de in de Arabische wereld populaire taarten met honing, noten, fruit en bladerdeeg, zal niet verrast zijn dat velen na de vastenmaand klagen over hun toegenomen gewicht. Het is een jaarlijkse traditie geworden dat de redactie van het religieuze Egyptische weekblad al-Liwaa al-Islami zich voor Ramadan beklaagt over het gebrek aan zelfbe heersing van de gelovigen. Veel moslims begroeten Ra madan met fruit, noten en taartjes en andere kwalijke consumptiegebruiken die een noodzakelijkheid lijken te zijn geworden. In veel islamitische landen wordt de Ramadan gewoon lijk afgesloten met drie grote feestdagen, waarbij men op familiebezoek gaat en... grote feestbanketten aanricht. Tomaatbloemen tartaar met champignons, spinazie en patates fritesaardbeienijs met slagroom (Kinderen en/of vaders kunnen dit menu helpen klaarma ken). Nodig voor twee personen: 2 flinke tomaten, 1 hardge kookt ei, 1 gekookte koude aardappel, 1 augurk, 1 lepel mayonaise, zout, peper, tube mayonaise; 2 tartaartjes, 25 g boter, zout, peper, blikje champignons, 1 lepel zure uitjes; 1 pakje diepvriesspinazie van 450 g; 2 porties kant en klaar of voorgebakken 'oven'-patates fri tes; 2 porties aardbeienijs, busje spuitslagroom, chocolade vlokken. Snijd de gewassen tomaten aan de bolle kant vier keer tot ruim halverwege in. Buig de acht ontstane puntjes iets uit en lepel de tomaten leeg. Maak een slaatje van stukjes ei, aard appel en augurk met mayonaise, zout en peper en stop dat in de tomaten. Versier de tomaatbloemen met mayonaise uit de tube. Bak de tartaartjes vijf minuten in hete boter, leg ze op een bord en strooi er zout en peper over. Bak in het overgeble ven vet de uitgelekte champignons en uitjes tot ze warm zijn en leg het mengsel op het vlees. Maak de spinazie volgens de gebruiksaanwijzing klaar. Haal zo mogelijk kant en klare patates frites of bak de voorgebak ken aardappelen volgens de gebruiksaanwijzing in de oven. Verdeel het ijs over bordjes of schoteltjes, spuit er wat slag room op en strooi daar per persoon ongeveer een theelepel chocoladevlokken over. Zet van tevoren het serviesgoed en de chocoladevlokken klaar, haal het ijs bij het opscheppen pas uit de diepvries en de slagroom uit de koelkast en werk vlug. Menutip voor maandag: stamppot rauwe raapstelen met spekschnitzels - karnemelkvla. JEANNE ALS we de deelnemers aan de economische topconfei in Japan mogen geloven, is de deze week in Tokio geho bijeenkomst zeer succesvol geweest. Het zal de gemid wereldburger echter ontgaan waar dat succes betrekkii heeft, omdat de resultaten van zo'n top niet onmiddellij vloed hebben op het dagelijks leven. Direct meetbare ge gen zijn echter nooit de bedoeling geweest van derg# conferenties, waarbij het er vooral om gaat dat de de| mers elkaar op informele wijze ontmoeten en informeij De enorme belangstelling van de media voor de bijeen! sten van de wereldleiders heeft in het verleden vaak g tot hooggespannen verwachtingen, die vervolgens niet werden gemaakt. In Tokio bleken de deelnemers echtej reet al op één lijn te zitten wat betreft de strijd tegen terrorisme en de kernramp in de Sovjet-Unie, de belang ste punten op de agenda. Daardoor hoefde, in tegensta tot eerdere bijenkomsten, niet veel tijd te worden ven aan getouwtrek over de slotverklaring. Vanuit dat oogpij Tokio inderdaad een succes geworden. MaAR de grote aandacht voor het terrorisme en de ranj Tsjernobyl heeft het oorspronkelijke onderwerp van de de economische samenwerking, volledig in de schaduvj steld. Dat zal de deelnemers niet geheel ongelegen zijn g men, want juist op het terrein van de economie liggd grote meningsverschillen. Gastheer Japan had gehoopj Europa en de Verenigde Staten zouden wijlen meewej aan een stabilisatie van de dollarkoers. Daar is het nietj gekomen. Nadat de ministers van financiën van de voornaa westerse landen vorig jaar september de eerste stoot ha< gegeven, is de Amerikaanse muftt in verhouding met d( panse yen het afgelopen half jaar ongeveer veertig pro in waarde gekelderd. Die daling is van groot belang vooi verkleinen van de enorme overschotten op de Japanse delsbalans en het verkleinen van het Amerikaanse lx tingstekort, beide belangrijke hindernissen voor een i evenwichtig herstel van de wereldeconomie. «JAPAN ziet deze ontwikkeling met lede ogen aan omdi gunstige internationale concurrentieverhouding van land. zeker ten opzichte van de VS, in snel tempo word gebroken. Maar met de weigering van de VS en Europa in te grijpen in de dollarkoers, krijgt premier Nakasor feite een koekje van eigen deeg. In het verleden immers ken dringende verzoekéfi van de overige conferentie-dei mers aan Japan iets te doen aan de overschotten op de delsbalans, aan dovemansoren gericht. De boodschap die kasone nu in Tokio thuisbezorgd heeft gekregen is daj duidelijk. De westerse landen moeten hun economisch* leid nog beter op elkaar afstemmen, waarbij ook de wi koersen fungeren als graadmeter van de onderligg kracht (Japan) of zwakte (VS) van de economie van land. Minder koel DE BILT (KNMI) Aan het koele weer van de afgelopen dagen komt nu een einde. Op de Oceaan, ten westen van Schotland, ligt een diepe de pressie, die langzaam naar het noordoosten koerst. Voor deze depressie uit wordt met een zuidwestelijke wind zachtere lucht naar ons land gevoerd. De aangevoerde lucht is vrij vochtig en er komt veel be wolking in voor, zodat we de zon nauwelijks te zien krijgen. Overdag blijft het op de mees te plaatsen droog. In de nacht van zaterdag op zondag passeert een regenge- bied ons land. De verwachte hoeveelheid neerslag, is naar verwacht wordt niet groot. Zondag overdag komen er op klaringen voor en er kan dan weer op perioden met zon ge rekend worden, maar een en kele bui is niet uitgesloten. De middagtemperatuur ligt ook dan weer rond de normale waarden voor de tijd van het jaar. Dat wil zeggen een graad of achttien. Vooruitzichten voor de Euro pese landen, geldig "voor zon dag en maandag: Zuid-Scandinavië: Zondag bui en, maandag perioden met zon. Middagtemperatuur van 12° langs de Noorse kust tot 17 in de omgeving van Oslo en zuid-Zweden. Britse eilanden: Zondag perio den met zon en enkele buien, maandag regen. Middagtempe ratuur van 12° in Schotland tot 19 in de omgeving van Londen. Benelux: Perioden met zon en zondag en maandagavond en kele buien. Middagtempera tuur zondag ongeveer 18, maandag rond 20°. Duitsland: Zondag enkele bui en, maandag perioden met zon. Middagtemperatuur van 16° in het noorden tot 25 in het zuiden. Frankrijk: Perioden met zon en hier en daar een bui. Mid dagtemperatuur van 15° aan de Kanaalkust tot 27 in het zuiden. Alpengebied: In het westen enkele buien, overigens perio den met zon. Middagtempera tuur ongeveer 24°. Portugal en Spanie: In het noorden enkele wolkenvelden, elders zonnig. Middagtempera tuur van 20° aan de Golf van Biskaje tot 30 op de Spaanse hoogvlakte en plaatselijk in Portugal. Italië, Joegoslavische kust: Zonnig, middagtemperatuur ongeveer 24°. Eindhoven Den Helder Rotterdam Barcelor Berlijn Bordeau Waldheim Onder de kop „Waldhei kende Hitiers opdracht executie" trof ik in de een aan het Amerikaans* visiestation NBC ontleen richt aan, waarin werd meld, dat de Oostenrijks! sidents-kandidaat Kurt 1 heim op 8 augustus 1943 i register opdrachten tot e tie heeft opgetekend. Eer gelijke manier van publi lijkt mij in flagrante striji de nauwkeurigheid, die redetie van een krant ho< te streven. Immers, iets nen of iets optekenen ver in de Nederlandse taal r veel in betekenis als bij beeld iemand laten ven den of verslag geven val moord. L.L.A. van Lith, LEIDEN. (Naschrift: Briefschrijver gelijk. De kop had moete den: Waldheim noteerde Iers opdracht voor exe Redactie.) Geen krant ontvangen Bel tussen 19.00 uur. zaterdags tussen 14.00 uur. telefoonnr.071-122248 en u wordt nog dezelfde avond nabezor

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1986 | | pagina 2