'Vaticaan gaat Israël erkennen'
Anglicanen blijven
investeren in Z-Afrika
OJEC: geen stappen
tegen evangelisatie
onder joden
Bisschoppen definitief
niet naar manifestatie
in Brabanthallen
METHODISTEN VERWERPEN KERNWAPENS
aan tafel
CcidócSouxaril
kerk
en
wereld
beroepingen
Boeren in de kou
Alternatief straffei
favoriet bij havo
ACHTERGROND
CeidócCouocMit
WOENSDAG 7 MEI I986PAGINJ
Van politie-agent tot bisschop
Paus Johannes Paulus II heeft tot bisschop van Dar
win in Australië benoemd de oud-politie-agent Ed
mund P. Collins. Collins diende zeven jaar als agent
bij de politie alvorens als 25-jarige jongeman te kiezen
voor het priesterschap. Hij trad in bij de Missionaris
sen van het H. Hart van Jezus, legde in 1960 zijn or
degelofte af en werd drie jaar later tot priester ge
wijd.
Tot dusver heeft Collins, die op 22 maart 1931 in Ba-
riwood werd geboren, voornamelijk gewerkt in de
pastoraal. Zijn laatste functie was pastoor van Rand-
wick.
Auto's zegenen Dan ook schoeisel
De „Vereniging tot bescherming van voetgangers" te Berlijn heeft de
katholieke kerk gevraagd ook het schoeisel te zegenen. Aanleiding
hiertoe vormt de traditionele zegening van auto's op Hemelvaartsdag
voor de St. Christophorus-kerk in de wijk Neukölln. Hulpbisschop
Wolfgang Weider zal daar de voertuigen van katholieke Berlijners na
de dienst met de wijwaterkwast besprenkelen.
De voetgangersvereniging heeft laten weten van mening te zijn, dat
auto's ook na een zegening nog niet tot zegen worden. Door auto's ko
men jaarlijks duizenden mensen om, raken tallozen invalide en worden
voetgangers beroofd van levenskwaliteit en ruimte om te leven, aldus
de verklaring. „Daarom zijn auto's een 'onzegen' voor de schepping",
doet de vereniging den volke kond.
God bezoekt ons dik
wijls, maar meestal
zijn we niet thuis.
In juni wordt op de generale
synode van de Kerk van En
geland een pittige discussie
verwacht, nu de financiële
deskundigen van de Britse
Anglicaanse Kerk geweigerd
hebben stappen te onderne
men om de investeringen in
Zuid-Afrika ongedaan te ma
ken. Dat is in strijd met de
lijn die de synode wil volgen.
Secretaris James Shelley van
de Raad van financiële des
kundigen heeft laten weten
dat de Kerk niet rechtstreeks
investeert in Zuid-Afrika,
maar dat het een illusie is te
menen geen vuile handen te
kunnen maken gezien de
omvang van de beleggings
portefeuille en het aantal
daarbij betrokken onderne
mingen.
De Britse Anglicaanse Kerk
is de grootste eigenaar van
onroerend goed in Europa.
De beleggingsportefeuille
omvat aandelen met een
beurswaarde van meer dan
2,5 miljard gulden. Het daar
uit getrokken inkomen be
liep in 1984 rond 125 miljoen
gulden. Naar schatting kwam
niet meer dan een half pro
cent daarvan uit Zuid-Afri
ka, maar de synode vindt ook
dat nog te veel.
De nieuwe Anglicaanse
aartsbisschop van Kaapstad,
Desmond Tutu, toonde zich
teleurgesteld over het besluit
van de Raad. Van de Finan
ciële Raad had hij juist een
goed voorbeeld verwacht om
meer druk op de Britse rege
ring uit te oefenen alle inves
teringen in Zuid-Afrika te
beëindigen.
Die teleurstelling wordt ge
deeld door de Britse Raad
van Kerken, die vorig jaar
een beroep deed op de lid-
Kerken de investeringen te
rug te trekken en Zuidafri-
kaanse produkten te boycot
ten.
In terna tionale
jongeren
ontmoeting
Van 2 tot en met 12 augustus
vindt een internationale mis
sionaire ontmoeting plaats,
waarbij ongeveer 250 jonge
mensen uit diverse landen
zullen optrekken met missio
narissen uit de congregaties
van de Witte Zusters en de
Witte Paters. Het motto voor
deze gebeurtenis is: „Maak
ruimte in je tent". De deelne
mers aan de ontmoeting zijn
van 2 tot en met 5 augustus
op weg door Nederland en
verblijven daarna voor een
uitgebreid en gevarieerd pro
gramma in St.-Michieslgestel.
De missionarissen hopen
door tal van activiteiten hun
wijze van leven en werken in
Afrika met belangstellenden
te delen. Jongeren vanaf 18
jaar zijn van harte welkom.
Nadere informatie: Witte Pa
ters, Stieltjesstraat 30, 6511
AC Nijmegen. Tel. 080-
23.55.15 of Witte Zusters.
Ant. Derkinderenlaan 18.
5212 Den Bosch, tel 073 -
13.09.13.
Ds. C. van den Bergh
voorzitter GerefBond
Ds. C. van den Bergh te Bar-
neveld is benoemd tot voor
zitter van de Gereformeerde
Bond in de Nederlandse Her
vormde Kerk. Hij was al eni
ge tijd tweede voorzitter. Dit
meldt „de Waarheidsvriend",
het officiële orgaan van de
Gereformeerde Bond. Ds.
Van den Bergh volgt ds. L.J.
Geluk op. Deze is om per
soonlijke redenen afgetreden.
Nederlands Hervormde Kerk
Beroepen te Dordrecht J. Blom te
Ridderkerk. Beroepen te Rotterdam
Zuid W.L. Pera te Zoetermeer. Be
roepen te Waddinxveen drs. J.E de
Groot, wonende Reeuwijk. Aange
nomen naar Katwijk aan de Rijn en
Katwijk aan Zee (deelgemeente De
Rank. parttime) mevr. H. Westera-
Franke te Leiden. Aangenomen het
beroep door de generale synode der
Nederlandse Hervormde Kerk tot
predikant voor buitengewone
werkzaamheden belast met de ar
beid ten dienste van de protestante
geestelijke verzorging bij de Ko
ninklijke Luchtmacht, J. de Bie te
WaardeR.
Gereformeerde Kerken Vrijge
maakt
Beroepen te Heemse J.H. Ulehake
te Zoetermeer.
Het Overlegorgaan van joden en christenen in Nederland
(OJEC) voelt niets voor juridische stappen tegen de vrijge-
maakt-gereformeerde „stichting ter bevordering van evan
gelieverkondiging aan het joodse volk", die kortgeleden is
opgericht. „Wij leven in een vrij land met een vrije me
ningsuiting. Hoewel het OJEC volstrekt niet achter de doel
stelling van deze stichting staat, zijn wij van mening dat ook
jodenzending is toegestaan."
Dit zei desgevraagd OJEC-voorzitter dominee Simon
Schoon gisteren tijdens een OJEC-bijeenkomst te Ooster
beek. Het OJEC wil een open discussie met deze stichting
voeren. „We voelen niets voor processen, maar geloven in
de kracht van onze argumenten."
Volgens de stichting zal er niet „zonder meer" sprake zijn
van „zending" of „evangelisatie" onder het joodse volk „om
dat dan tekort zou worden gedaan aan de bijzondere positie
van dit volk". Daarom zal de nadruk worden gelegd op het
wekken van belangstelling voor de evangelieverkondiging
aan het joodse volk door middel van studie en voorlichting,
aldus de stichting.
De liberale rabbijn Soetendorp verklaarde zich onlangs nog
fel tegenstander van zendingsactiviteiten onder de joden. Hij
noemde dat het voortzetten onder een andere vorm van het
werk van Hitier.
Guardini- prijs
voor kardinaal
König
Kardinaal Franz König (80),
oud-aartsbisschop van We
nen, is de Romano Guardini-
prijs 1986 toegekend van de
Katholieke Akademie Beie
ren. De prijs, die 10.000 Mark
groot is, wordt zonder te let
ten op religie of nationaliteit
sinds 1970 verleend aan per
sonen. die zich hebben on
derscheiden terwijl zij han
delden in de geest van wat de
in 1968 overleden theoloog
en godsdienstfilosoof Guardi
ni heeft voorgestaan. De prijs
is in de loop der jaren toege
kend aan theologen als Karl
Rahner, Hans Urs von Bal-
thasar en Oswald von Nell-
Breuning s.j-, alsmede ha-
tuurkundige Werner Heisen-
berg, filosoof Josef Pieper,
componist Carl Orff en de
publicist Walter Dirks.
Kardinaal König zal de prijs
medio juni te^'München in
ontvangst nemen. Ze is hem
verleend voor zijn openstaan
voor dialoog en zijn be
kwaamheid tot het slaan van
bruggen tussen de wereldre
ligies en met de niet-gelovi-
gen.
VERSTERKING VOOR PAUSELIJKE GARDE
De gelederen van de Zwitserse garde die in het Vaticaan verantwoordelijk is voor de veiligheid
van de paus werd gisteren uitgebreid. Gisteren werden 32 recruten officieel ingezworen tijdens
een plechtigheid in het Vaticaan.
De bisschop van Rotter
dam, mgr. R. Bar heeft
zijn Bossche collega ter
Schure gevraagd of het
voor hem mogelijk is een
„pastoraal bezoek" te
brengen aan de Brabant-
hallen in 's-Hertogen-
bosch waar morgen dui
zenden mensen verwacht
worden voor de manifes
tatie „Geloven bij het le
ven" van de Acht Mei
beweging.
Dit deelde gistermiddag vica
ris-generaal J.G.M. Zuidgeest
van het bisdom Rotterdam
mee voor de KRO-radio. De
priesterraad en de Diocesane
Pastorale Raad van het bis
dom hadden de bisschop ge
vraagd ondanks de afwijzen
de beslissing van het bis
schoppencollege naar wegen
te zoeken om aanwezig te
zijn op de manifestatie in 's-
Hertogenbosch. Bisschop J.G.
ter Schure zal morgen in ie
der géval niet op de manifes
tatie aanwezig zijn, zo deelde
het Bossche bisdom mee.
Voor de KRO-radio ver
klaarde hij gisteren dat wat
de manifestatie betreft „nie
mand moet trachten een wig
te drijven tussen de bisschop
pen, „maar dat ieder maar
moet doen wat hem goed
dunkt omdat we in een vrij
land leven". Vicaris-generaal
J.G.M. Zuidgeest van het bis
dom Rotterdam had bisschop
R. Ph. Bar na diens terug
keer van een reis naar Cana
da de wens voorgelegd van
de Priesterraad en van de
Diocesane Pastorale Raad,
dat hij de gelovigen die in
Den Bosch de manifestatie
bijwonen niet in de kou moet
laten staan.
Kardinaal Simonis heeft de
afwijzing eerder deze maand
verwoord in een brief aan de
organisatoren van de Bossche
manifestatie. Morgen is hij
aanwezig in de parochie aan
de Haagse Sportlaan.
In Den Bosch worden mor
gen duizenden vernieuwings
gezinde rooms-katholieken
verwacht bij de manifestatie.
Voor het centrale ochtend
programma hebben zich al
meer dan 7500 deelnemers bij
het secretariaat van de Acht
Mei-beweging aangemeld.
Vandaar dat de organisatie
heeft besloten tot een aanvul
lend programma. Veertien
sprekers en spreeksters zul
len bij zogeheten „praatpa
len" met belangstellenden
een discussie aangaan over
actuele kerkelijke en maat
schappelijke zaken. Onder
hen is mevrouw Hedwig
Wasser, die vorig jaar be
kendheid verwierf met haar
kritische toespraak bij het
bezoek van de paus. „Eerlijk
zeggen wat je denkt" is de ti
tel van haar toespraak. Hed
wig Wasser is vice-voorzitter
van de Nederlandse Missie
raad.
Andere sprekers zijn onder
meer zuster Florentina van
Calsteren, algemeen overste
van de zusters van Schijndel
en de Groningse oecumeni-
cus Wim Boelens.
Zo'n 120 vrijwilligers bouwen
vanavond wanneer het rund
vee het veld heeft geruimd,
de hallen in zeven uur tijd
ombouwen voor de manifes
tatie. Onder meer zullen zij
in één hal 2,5 strekkende ki
lometer „gekleurde hemels"
ophangen. Onder deze he
mels zullen 48 groepen en
personen in totaal 72 uur
programma verzorgen. Ook
worden in deze hal zo'n ze
ventig informatiekramen op
gesteld.
Een langdurig applaus klonk
op na de unanieme beslissing
van de 58 bisschoppen van de
9,3 miljoen leden tellende
Methodistenkerk van de
Verenigde Staten, een on
voorwaardelijk „neen" te la
ten horen tegen kernwapens.
Aan het besluit is een studie
van twee jaar voorafgegaan.
Het document draagt tot titel
„Ter verdediging van de
schepping de nucleaire cri
sis en een rechtvaardige vre
de". Naar de kerkleiding liet
weten heeft het voorbeeld
dat de rooms-katholieke bis
schoppen van de Verenigde
Staten hebben gegeven met
hun pastorale brief over vre
desvraagstukken, inspirerend
gewerkt op de Methodisten,
zowel die van de Verenigde
Staten als uit andere landen,
vooral Zweden.
De bisschoppen hebben een
compleet gebrek aan vertrou
wen tot uitdrukking gebracht
in voorgestelde verdedigings
systemen tegen een aanval
met kernwapens.
Het document van de Metho
disten eist een alles omvat
tend verbod op het beproe
ven van kernwapens, een
wederzijdse en controleerba
re bevriezing van alle kern
wapens, alsmede een abso
luut verbod op alle ruimte-
wapens. Volgens het docu
ment dient de nucleaire crisis
in de eerste plaats te worden
gezien als een probleem voor
het menselijk samenleven zo
dat voorrang gegeven moet
worden aan het opzetten van
vredesstudies.
Op een persconferentie ter
introductie van het document
verklaarde voorzitter bis
schop Ole Borgen van Stock
holm, dat de kernramp in de
Sovjet-Unie een extra actuele
dimensie heeft gegeven aan
de behandelde materie. In
het document wordt niet in
gegaan op de vreedzame toe
passing van kernenergie,
„hoewel beide onderwerpen
vergelijkbare problemen op
roepen".
Gebakken vis met kerrie, ijsbergsla en
bieslook-aardappelen mokkavla
(Dit menu is bedoeld voor vrijdag, voor Hemelvaartsdag
stond gisteren al een menu in de krant).
Voor twee personen: 300 g kabeljauwfilet, 1 lepel citroen
sap, zout, bloem, 2 lepels olie, 1 theelepel kerrie, 1 sinaas
appel, peterselie;
ijsbergsla, 2 lepels azijn, zout, peper, suiker, mosterd, 1
lepel olie, 1 hardgekookt ei, wat radijs;
tot 1 kg aardappelen, zout, 20 g margarine, bieslook;
0,5 liter melk, 25 g maizena, 30 g suiker (0,5 liter blanke
vla), 2 theelepels oploskoffie, 1 lepel geroosterd aman
delschaafsel.
Spoel het stuk vis af met koud water en verdeel het in flinke
dobbelstenen. Zet de stukjes filet vijf minuten weg met ci
troensap en zout en haal ze dan door bloem. Laat de olie
warm worden met de kerrie en bak er de vis in bruin. Snijd
de sinaasappel door, haal van elke helft een schijf af en pers
de rest uit. Doe het sap bij de vis en laat die een paar minu
ten na-sudderen. Garneer met de schijven sinaasappel en
met toefjes peterselie.
Snijd de ijsbergsla in grove repen en was de groente. Meng
de sla met een sausje dat gemaakt is van azijn, zout, peper,
suiker, mosterd en olie. Garneer met ei en radijs.
Kook kleine of in vieren gesneden grote aardappelen gaar
met zout, giet ze af en schud ze om met de margarine en
flink wat kleingeknipte bieslook.
Zet de helft van de melk op. Maak een papje van maizena,
suiker en iets koude melk. Schenk er wat hete melk bij, doe
het in de pan en laat de vla onder voortdurend roeren een
minuut koken. Voeg van het vuur de rest koude melk en de
oploskoffie toe. Garneer de vla met het amandelschaafsel.
JEANNE
De melkveehouders in ons land moeten het opnieuw fli
bezuren. De zuivelstaking, met alle nadelige consequen
voor de boeren, is nog maar net achter de rug of hun bees
moeten op stal vanwege de radioactieve „fall-out" uit R
land.
DEZE overigens verstandige maatregel betekent voor v
boeren een forse schadepost. Voer is er in veel gevallen bi
niet meer en door de plotseling toegenomen vraag is koj
peperduur geworden. Minister Braks van landbouw dei
dat het allemaal nog wel mee zal vallen. Hij wil in elk ge
met de boerenvertegenwoordigers niet praten over enige
vorm van schadevergoeding.
FORMEEL heeft hij het gelijk aan zijn zijde. Ook de Ned
landse regering kan zich immers in de Tsjernobyl-zaak
roepen op overmacht. Maar dat standpunt lijkt een beetje
toepassing van de „kleine lettertjes" uit een verzekeringsi
lis.
JE kunt je daarom afvragen of het niet toch op de weg t
de regering zou liggen de boeren, die aantoonbaar schade 1
den, een tegemoetkoming te geven. Al was het alleen m
om waardering te tonen voor de wijze, waarop binnen d
veelgeplaagde bedrijfstak de meeste boeren ook nu weer 1
verantwoordelijkheid waar maken.
Bij Nederlands opstel voor
havo heeft een kwart van de
leerlingen gekozen voor het
onderwerp 'Alternatief straf
fen?'. Goede tweede met sa
men ook een kwart van de
kandidaten werden de titels
'Wegwezen' (er een jaartje tus
senuit na het eindexamen) en
'In de ban van de ringen'
(over de Olympische Spelen in
Amsterdam?). Nog in de (per-
centage)prijzen vielen: 'Stilte:
nooit van gehoord' en 'Dorps
straat, ons dorp'.
Bij het examen wiskunde A
voor vwo waren alle vier de
opgaven standaard. Dit exa
men is dit jaar nog experimen-
terenderwijs op 39 vwo-scho-
len afgenomen. Het volgend
jaar zal dat op alle vwo-scho-
len in het land het geval zijn.
Wiskunde A bestaat uit een
aantal verschillende onderde
len die zeer toepassingsgericht
behandeld worden. Zo waren
de opgaven 1 en 4 toepassin
gen uit de biologie en de opga
ven 2 en 3 toepassingen uit de
economie en statistiek.
Bij wiskunde II was som 1 las
tiger dan de volgende opgaven
en vroeg veel werk. Verder le
verde dit examen geen bijzon
dere problemen op. De opga
ven 2 en 3 waren redelijk te
maken.
Het examen beeldende vakken
bij het vwo betrof het thema
'experimenten in nieuwe en
traditionele materialen (vorm,
functie en inhoud)'. Aan de
hand van beelden werd naar
namen en begrippen gevraagd.
Dat ging er soms pittig aan toe.
Dat ging er soms pittig aan toe.
Dat was met name het geval
waar het de symboliek in de
schilderkunst van de 15e en
16e eeuw betrof. Ook de beeld
houwkunst van Mario Merz is
moeilijk voor de leerlingen.
Het onderdeel over architec
tuur was niet zo sterk en vrij
traditioneel. Er waren vragen
over de dragende dan wel niet
dragende functie van glaswan
den in enkele kerkgebouwen
(Sainte Chapelle).
Het textielgedeelte van het
examen was vrij gemakkelijk.
Een probleem kan de vraag
'Wie heeft er in mijn bed ge
slapen?' over weeftechniek
hebben gegeven.
Het muziekexamen bij vwo
was volgens de leerlingen van
een redelijk tot moeilijk ni
veau, maar wel te maken. Er
waren veel luisteranalyses en
weinig geschiedenis. Bij het
examen waren er vragen'over
een cantate van Bach; het stuk
'Satin Doll' van Duke Elling
ton en de Psalmensymfonie
van Stravinsky.
Inpakker Christo
Naast de boven vermelde ste-
lopdracht had havo gisteren
het examen beeldende vakken
dat uit twee delen bestond, een
algemeen en een specifiek ge
deelte. Bij het algemeen ge
deelte werd bij het hoofdstuk
architectuur een vergelijking
gemaakt tussen de eigentijdse
en de 17e eeuwse architectuur
in Amsterdam.
Bij schilderkunst ging het om
beschouwende vragen betref
fende de 17e en 19e eeuw, bij
beeldhouwkunst om Richard
Serra en Christo met zijn
grootschalige inpakwerk.
Daarbij de vraag waarom
Christo altijd bekende bouw
sels neemt om in te pakken.
Bij de 'specialisatie' tekenen
was het thema 'hulpmiddelen
in de schilderkunst' aan de
orde. De eerste vragen gingen
over het hulpmiddel om tot
een perfecte weergave in per
spectief van het menselijk li
chaam te komen: houtsneden
van Dürer, werk van Degas en
Breitner (waarbij heel precies
werd gevraagd naar het Ne
derlands impressionisme). Van
Willem de Kooning waren er
vragen over zijn Woman I.
Het onderdeel handenarbeid
gaf een aardige doorsnede van
de beeldhouwkunst en het ac
tuele design (vormgeving/ont-
Mxammd'
werp) van gebruiksvoorw
pen.
Bij textiele werkvormen v
er een goed evenwicht tus;
oude en nieuwe textielvorm
Het was een aardig exam
waarmee de kandidaten v
eer konden inleggen. Al bij
was het voor de getrainde 1
ker een pittig maar goed
maken examen.
Smurfentekst
Frans voor mavo was pit
aldus docente mevr. T. Boi
van het St. Maartenscolle
Zowel bij mavo-D als mavi
werd het eerste stuk van
opgaven in beslag genon
door reclametekstjes en pk
jes, waarin de leerlingen ki
nen aantonen wat ze begrijj
in praktische situaties. Daai
werden meerkeuzevragen
steld over vier teksten, waai
een aardige tekst over 'sm
fen' (Schtroumpfes) uit L'l
press voor beide mavo-nive
gelijk was. Jammer was dat
vragen wat abstracter wa;
dan de tekst.
Mavo-D had verder onder
dere als teksten: 'Une vie s,
vacances' (Een leven zon
vakantie) en 'Les nouve»
clochards de Paris' (De nieu
daklozen van Parijs).
Mavo-C had naast 'de sm
fen' onder andere: 'Erik,
ans, fait la pluie et le tx
temps' (Erik, 13 jaar, voorsj
regen en mooi weer) en
tennis: un sport en pleine
pansion' (Tennis: een sport
volle ontwikkeling). Al mei
een examen dat goed aansl
bij de belevingswereld van
leerlingen.
Warenkennis
Het examen warenkennis v
lmo-C (lager middenstands
derwijs) bestond uit 71 me
keuzevragen, waarbij de le
lingen uit drie of vier a
woorden moesten kiezen. V
warrende ja of nee-vragen
ren er dit jaar, aldus een
cent, gelukkig niet bij.
Het was een goed te mal
examen, waarbij opviel dat
samenstellers hebben
streefd naar praktische v
gen. Zo werd onder andere
vraagd wat een rondje met i
hoofdletter A op een stuk t
tiel betekent en waarom n
tijdens nachtvorst bloeiei
vruchtbomen met water
spuit.
Op deze manier werden m
liefst negen onderwerpen
toetst met het gevolg dat
feiten gemakkelijk door elk
konden worden gehaald.
onderwerpen waren: warn
elektriciteit en magnetisi
voeding en conservering;
notmiddelen; hout en pap
metalen; textiel; glas en ke
miek; kunststoffen.
GRATIS ELKE WOENSDAG DE
BIJLAGE BIJ UW KRANT MET
INFORMATIE OVER FILMS,MUZIEK
THEATER, RECREATIE, EXPOSITIES
EN EEN COMPLETE AGENDA
Kardinaal Jean-Marie Lusti-
ger
kenning van Israel door het
Vaticaan, zei kardinaal Lusti-
ger als zijn mening geven dat
Israel voor joden onontbeer
lijk is „voor het overleven
van het joodse zelfbewust
zijn".
Na gesprekken met en
kele kardinalen in Euro
pa en de Verenigde Sta
ten heeft rabbijn Mare
Tanenbaum, vooraan
staand joods leider in de
Verenigde Staten en be
stuurslid van het Ameri
kaanse Joods Comité,
verklaard binnen een
jaar de volledige diplo
matieke erkenning van
Israël door het Vaticaan
te verwachten. Die zal
naar zijn mening vooraf
worden gegaan door de
benoeming van een apo
stolisch gedelegeerde in
Israel, die nog niet de
status van diplomatieke
vertegenwoordiger heeft.
Rabbijn Mare Tanenbaum
De rabbijn verklaarde thans
met zijn mening naar buiten
te komen, omdat sommige
hebben uitgeoefend zijn goe
de relaties met Vaticaanse
kringen te verbreken om zo
ongenoegen te uiten over het
uitblijven van erkenning van
de staat Israel door de H.
Stoel.
Kardinaal Jean Marie Lusti-
ger, aartsbisschop van Parijs
en van joodse afstamming,
heeft tijdens een reis door de
Verenigde Staten geweigerd
rechtstreeks commentaar te
leveren op de mededelingen
van rabbijn Tanenbaum.
Mgr. Lustiger, die in een eer
der gepubliceerd interview
heeft verklaard zich inder
daad volbloed jood te voelen,
wordt meer en meer gezien
als de man die in deze affaire
de voornaamste rol kan spe
len.
Het onderwerp werd actueel
door het bezoek, dat paus Jo
hannes Paulus II op 13 april
heeft gebracht aan de syna
goge van Rome. Daar riepen
joodse leiders hem op nu niet
langer te aarzelen met het er
kennen van de staat Israel,
omdat het niet aanknopen
daarvan diepe frustraties
heeft gewekt bij joden over
de hele wereld. Ook bisschop
Clemente Riva, belast met
buitenlandse oecumenische
betrekkingen van het diocees
Rome, heeft na dat bezoek
verklaard dat niet-erkenning
van Israel „wellicht de joden
het diepst beledigt". Hij voeg
de hieraan toe dat die erken
ning er zal komen, „we we
ten alleen nog niet wanneer".
Naar rabbijn Tanenbaum liet
weten heeft hij van twee
kardinalen de verzekering
gekregen dat het Vaticaanse
staatssecretariaat met instem
ming van de paus al in begin
sel tot erkenning van Israël
heeft besloten. Wie die kardi
nalen waren wilde hij niet
zeggen, maar bekend is dat
rabbijn Tanenbaum een on
derhoud heeft gehad met
kardinaal Bernard Law,
aartsbisschop van Boston, en
met genoemde kardinaal
Lustiger.
Bij een persontbijt met Ame
rikaanse journalisten heeft
de Parijse aartsbisschop dat
gesprek erkend, in welk ver
band hij de joodse leider „een
zeer goede vriend noemde".
Gevraagd naar de gedachten-
wisseling over eventuele er-
