Oud Ade telde
honderden
onderduikers
„Het is gelukkig altijd goed gegaan"
TELEVISIE EN
VIDEO GESTOLEN
J. Zandvliet gedecoreerd
DOSR haalt
tienduizend
gulden op
Alphen klaar voor Provinciale Jeugd Olympische dag
Programma
dodenherdenking
Auto tegen boom:
twee gewonden
.LEIDEN OMGEVING
Eeidae Commit
VRIJDAG 2 MEI 1986 PAGINA 14
Oud Alkemade onder de pannen
ALKEMADE De grote wens, een eigen onderkomen
is voor bestuur en medewerkers van stichting „Oud Al
kemade" in vervulling gegaan. Vanaf de oprichting, de
cember 1980, was de stichting aangewezen op verschil
lende particuliere lokaliteiten om te vergaderen. Per 1
december 1985 is daar verandering in gekomen door de
toezegging van een lokaal van de St. Josefschool aan
het Pastoor Onelplein.
Morgen wordt het onderkomen van de stichting op een
bijzondere wijze in gebruik genomen. Na de opening
om 14.00 uur door burgemeester J.S. Wagenaar is een
tentoonstelling te bezichtigen, die duurt van zaterdag 3
mei t/m zaterdag 10 mei. Te zien is onder meer oud ge
reedschap, afkomstig van diverse beroepen uit deze
omgeving en foto's uit de oude doos", van verschillende-
dorpen van gemeente Alkemade, waaronder bevrij
dingsfoto's.
De toegang is gratis. De openingstijden zijn: dagelijks
van 14.00-17.00 uur.
Geen caravans aan Oosterweg
DEN HAAG/LEIMUIDEN Hoewel de Kroon het be
sluit van Gedeputeerde Staten onwettig heeft ver
klaard, maakt de heer A. Hulsker uit Leimuiden weinig
kans om toestemming voor een opslagplaats voor cara
vans aan de Oosterweg in Leimuiden te krijgen. De
Provincie besloot in 1981 op grond van de verordening
escherming landschap en bodem het verzoek van
Hulsker af te wijzen. Deze ging hiertegen in beroep bij
de Raad van State. Inmiddels is deze verordening ech
ter niet meer van kracht, omdat de Hinderwet voorziet
in de eventuele aantasting van landschappelijke waar
den.
Hulsker is in al die jaren niets opgeschoten, aangezien
hij nu een hinderwetvergunning van de provincie moet
zien te krijgen, hetgeen hem, naar mag worden ver
wacht. wederom geweigerd zal worden. Bovendien
moet de gemeente toestemming geven, hetgeen de ge
meente niet van plan is aangezien het gemeentebestuur
een opslagplaats voor caravans in strijd vindt met het
bestemmingsplan voor het buitengebied.
Expositie voor
Amnesty in Alphen
ALPHEN AAN DEN RIJN Burgemeester
M. Paats opent woensdag 28 mei om 19.30 uur
een verkoopexpositie in de hal van het Al-
phense raadhuis ten bate van Amnesty Inter
national. Ter gelegenheid van het 25-jarig be
staan van deze organisatie, werden kunste
naars uit Alphen en omgeving onlangs ge
vraagd iets van hun werk af te staan voor
Amnesty. De verzamelde werken worden nu
tentoongesteld tot en mot donderdag 5 juni.
De expositie is op werkdagen te bezichtigen
van 10.00 tot 12.00 en van 14.00 tot 16.00 uur.
Dinsdag 3 juni ook van 19.00 tot 21.00 uur. Op
donderdag 5 juni. de laatste dag van de ten
toonstelling, worden de stukken die niet ver
kocht zijn geveild. Voor meer informatie kan
men zich wenden tot M. van Dijk, Lauwers
118, Alphen. 01720-22550.
LISSE Bij een inbraak in een bedrijf op het industrie
terrein Meer en Duin in Lisse zijn gisternacht een kleu
rentelevisie en een videorecorder buit gemaakt. De daders
kwamen binnen door een stoeptegel door de ruit te gooien
Ook werd er met vorkheftrucks door het magazijn gere
den.
Brand in bijkeuken
LISSE Door brand is gisteravond een groot deel van
een bijkeuken van een huis aan de Rooversbroekdijk in
Lisse verwoest. De brand is door nog onbekende oorzaak
ontstaan. De brandweer kon voorkomen, dat ook andere
delen van het huis door de vlammen aangetast werden.
Gebroken rug
na botsing
KATWIJK Twee 19-jarige Kat-
wijkers zijn vannacht vrij ernstig
gewond geraakt bij een aanrijding
op de Industrieweg in Katwijk. Er
werd vermoedelijk met vrij hoge
snelheid gereden. De auto kwam
met een wiel terecht in een goot
langs de weg, waardoor de bestuur
der de macht over het stuur verloor
De auto botste tegen een paar bo
men en sloeg vervolgens over de
kop. waarbij de passagier er uit
werd geslingerd. De bestuurder
brak zijn rug en had nog diverse an
dere fracturen. De passagier raakte
gewond aan arm, been en hoofd.
Beiden zijn afgevoerd naar het Aca
demisch Ziekenhuis Leiden.
ALKEMADE J.W.A. Zandvliet van de Zuidweg in
Rijpwetering is gisteren koninklijk onderscheiden we
gens zijn 40-jarig dienstverband bij de Ripse aannemer H.
Akerboom. Burgemeester J. Wagenaar reikte de onder
scheiding uit tijdens een feestelijke bijeenkomst in res
taurant De Paerdenbrug in Rijpwetering.
De heer Zandvliet kwam in mei 1946 officieel in dienst
bij Akerboom. Van september 1944 tot september 1945
werkte hij eigenlijk al als hulpje mee, omdat de scholen
vanaf „Dolle Dinsdag" gesloten waren. Na de oorlog
moest Zandvliet het laatste schooljaar nog afmaken,
waarna hij op 1 mei 1946 „echt" als leerling-timmerman
in dienst kon komen. In die tijd duurde de werkweek
nog 48 uur, terwijl Zandvliet in eigen tijd naar de diverse
werken in onder meer Aarlanderveen en Valkenburg
fietste. Momenteel werkt Zandvliet mee aan de bouw
van een nieuw Rabokantoor in Hoogmade. Vooral bij het
maken van de kap van dit gebouw wordt veel van zijn
vakmanschap geëist. De heer Zandvliet heeft alle tim
merlieden die in de loop der tijd bij de firma Akerboom
werkten opgeleid.
Geen krant ontvangen Bel tussen 18.00 en 19.00 uur. zaterdags tussen 14.00
en 15.00 uur. telefoonnr.071-122248 en uw krant wordt nog dezelfde avond
nabezorgd.
ROELOFARENDSVEEN -
De bliksemactie van de Veen-
se voetbalvereniging DOSR
heeft gisteravond tienduizend
gulden opgebracht. Het is de
bedoeling dat de voetballers
huis aan huis geld ophalen
voor de vernieuwing van hun
clubhuis die vier ton kost. Zij
komen nog twintigduizend
gulden tekort. Gisteravond is
slechts de helft van de straten
afgewerkt. Omdat het tweede
vierde, zesde en achtste elftal
moesten voetballen, konde$
gisteravond slechts veertig van
de honderd DOSR-activisten
op pad gaan. Op 15 mei zuil eg
de DOSR-leden de resterende
wijken afwerken om op 15CJQ
adressen waar men nog niet Ij
geweest alsnog de bouwsteen;
certificaten te verkopen.
Oud Ade zal nooit een op
vallende plaats krijgen
in de geschiedschrijving
van de oorlogsjaren. Een
belangrijke verzetshaard
was het niet, maar het
'dorp bood in een wonder
lijke saamhorigheid wel
huisvesting aan talloze
onderduikers. Hieronder
de herinneringen van
twee bewoners van het
kerkdorp.
OUD ADE Het kleine
dorpje Oud Ade was geduren
de de oorlog van 1940 tot 1945
groot in gastvrijheid. Dat
blijkt ook uit de levendige
verhalen van de 91-jarige Jan
van der Poel. In zijn boerderij
aan de Zwarteweg hebben net
als in alle andere boerderijen
in de buurt tal van onderdui
kers gezeten. In de sloten van
het waterrijke Oud Ade lagen
heel veel boten en bootjes,
waarin onderduikers hun toe
vlucht hadden genomen.
„Op de boerderij hielpen ze
over het algemeen niet, daar
stonden hun handen niet
naar", vertelt Van der Poel.
Wel deden ze andere klusjes.
Zo was er eentje, Harry Brug
man, was dat, die op de zolder
van de boererij aan de Zwar
teweg de tabak bewerkte, die
Jan van der Poel teelde. „We
hadden de hele oorlog door
een kist tabak op tafel", weet
hij zich nog haarscherp te
herinneren. Van der Poel
heeft, ondanks de spanning
en narigheid in de oorlogsja
ren tal van goede herinnerin
gen aan die tijd. ,,'s Avonds
zaten we met zijn allen in
huis naar de Engelse zender
te luisteren". Na de oorlog
toonden de onderduikers en
„melkhalers" hun dankbaar
heid door gezamenlijk aan
Jan van der Poel een grote
betonnen bloembak te schen
ken. De bak bevat de inscrip
tie: „1940-1945 - Ter herinne
ring aan de onderduikers" en
is nog steeds het pronkstuk
van de thans 91-jarige.
Een 63-jarige inwoner van Leiden en zijn echtgenote zijn)
gisteren gewond geraakt bij een ongeval in Leiderdorp, i
De man bestuurde hun auto op de provinciale weg 5|
vlakbij de LOI toen hij door onbekende oorzaak in de;
berm terecht kwam en tegen een boom reed. Het echt-
paar werd gewond overgebracht naar het Academisch i
Ziekenhuis Leiden. De man kon na behandeling naar1
huis, maar zijn echtgenote moest worden opgenomen
met hoofdletsel, verwondingen in haar gezicht en pro-i
blemen met haar hart.
ALPHEN AAN DEN RIJN Al
phen staat klaar om morgen de
1500 sporters, de verwachte
10.000 belangstellenden en de or
ganiserende vrijwilligers te ont
vangen, die allemaal komen voor
de Provinciale Jeugd Olympische
dag. In twaalf provincies van Ne
derland zullen de jeugd Olympi
sche Spelen gehouden worden.
De winnaars van deze provinciale
selectiewedstrijden strijden uit
eindelijk op 7 juni in het sport
centrum Papendal in Arnhem om
het Nederlands Jeugd Olympisch
kampioenschap.
Het is de tweede keer dat deze sport
dagen voor de jeugd georganiseerd
worden door de nationale sportraad,
de provinciale sportraden en het Ne
derlands Olympisch Comité. Ook in
1984 kon de jeugd massaal strijden
om de eretitels. Er zijn wedstrijden in
twaalf takken van sport, te weten, at
letiek, zwemmen, wielrennen, paard
rijden, voetbal, hockey, turnen,
handbal, judo, volleybal, tennis en ta
feltennis. Aan de start komen al uit
geselecteerde sporters in de leeftijd
van 12 tot 17 jaar. Voor de teamspor
ten als voetbal zijn teams per regio
samengesteld. De beste spelers van
alle teams samen vormen een selectie
voor het Nederlands kampioenschap.
Het Internationale Olympisch Comi
té heeft deze jeugdspelen erkend en
er zijn vergevorderde plannen om in
1988 internationale jeugdspelen te or
ganiseren.
Het openingsprogramma is als volgt:
Tussen 8.30 en 9.00 uur is de aan
komst van de deelnemers en bezoe
kers. Zij komen bijeen op het veld
van de atletiekvereniging AAV'36
aan de Sportlaan. Deze vereniging
bestaat 50 jaar en is daarom gastheer.
Bij AAV'36 worden 1000 ballonnen
uitgedeeld aan kinderen, compleet
met kaarten en pennen. Om 9.00 uur
is de opkomst van 12 keer 11 kinde
ren per tak van hun sport. Zij zijn ge-
OUDE ADE In een boer
derij in het buurtschap Ze
venhuizen bij Oude Ade,
groeide de bekende Veense
caféhouder Jan Heemskerk
op. Hij heeft in 1944 een En-
§else parachutist gered en is
aarvoor na de oorlog be
loond met Amerikaanse on
derscheidingen van Eisenho
wer en Montgomery.
„Op een zondagmiddag liep ik
op de Boekhorsterweg en zag
een aangeschoten vliegtuig
boven Oud Ade. Een parachu
tist viel in het water van de
Kagerplassen. Gelijk met een
twintigtal andere mensen
ging ik erop af. De parachu
tist gaf zijn revolver en vlie-
gerspak af en werd door ons
meegenomen. Voor zijn para
chute, „grote lappen zwaar
linnen" bestond direct al een
gigantisch grote belangstel
ling. 's Nachts heb ik de man
overgezeild naar Kaageiland,
van waar hij door mensen
van het verzet verder werd
geholpen. Zijn loodzware nat
te vliegerspak heb ik opgerold
en tijdelijk onder een struik
verstopt. Na een poosje heb ik
het pak gedroogd en in onze
schuilplaats in de boerderij
verstopt. Op de vroege och
tend van Bevrijdingsdag hing
ik het pak aan de waslijn om
te luchten. Om een uur of
tien, kwam de bewuste Engel
se parachutist samen met een
tolk op bezoek. Hij wist zijn
redder direct te vinden, van
wege het pak aan de lijn. De
man was laaiend enthousiast
bij het zien van dat pak. Dat
is iets wat ik nooit zal verge
ten", aldus de heer Heems
kerk.
Heemskerk weet nog goed dat
Zevenhuizen in de oorlogsja
ren zwart zag van de onder
duikers. In alle huisjes en
woonbootjes zaten er wel een
Heemskerk weet zich nog goed te herinneren dat op de boerderij van zijn ouders dagelijks weeskinderen
van Vincentius uit Leiden te eten kregen.
stuk of wat. Het was voor on
derduikers in Zevenhuizen
best veilig, omdat men er een
razzia van verre kon zien
aankomen en omdat 's nachts
de bruggen waren opgehaald.
Een joods echtpaar met een
kind van een jaar of acht zat
ondergedoken in het café van
Koos Droog. Droog is door de
Duitsers geliquideerd, niet
omdat hij onderduikers had,
maar omdat ie zich op Dolle
Dinsdag wat al te enthousiast
had gedragen. Het Joodse ge
zin heeft de inval overleefd
omdat ze ver weg in de polder
achter een baggerstaal vertopt
hebben gezeten, 's Middags en
's nachts ging er dan iemand
naar toe om ze eten te geven.
Heemskerk weet zich nog
goed te herinneren dat op de
boerderij van zijn ouders da
gelijks weeskinderen van
Vincentius uit Leiden te eten
kregen. Een Leidenaar kwam
zo nu en dan de stronken van
boerenkool en spruitkool ha
len om ze te vermalen en dan
op te eten. Hij vond dat een
best eten zei hij ie altijd, ver
telt Heemskerk met een
grijns. In de schuur bij de
boerderij werd wekelijks ille
gaal geslacht. Het vlees werd
in melkbussen afgevoerd. We
namen een enorm risico, al
dus Heemskerk.
Ook vertelt hij dat hij op een
goede nacht met een bóeren-
waren zonder banden erom,
erop uit is getrokken om tien
bomen te rooien. „Wij maak
ten een ongelooflijke herrie.
Tussen Rijpwetering en Oude
Ade waren een stuk of drie
mensen een boom aan het
omhakken. Die mensen
schrokken zo van onze herrie
dat ze op de loop gingen en
hun net berooide boom ach
terlieten. Toen we de volgen
de ochtend weer over de
Oude Adeselaan kwamen, lag
die boom er nog steeds. Die
hebben we toen ook maar
meegenomen. Tot op de dag
van vandaag weet ik nog
steeds niet van wie die boom
was", vertelt hij lachend.
De onderduikers op de boer
derij van Heemskerk verstop
ten zich bij naderend onheil
in een speciaal daarvoor ge
bouwde kast onder de vloer
van de zolder. „Die moffen
liepen gewoon over ons heen.
Ik heb een keer of vier in die
kast gezeten, maar ben nooit
bang geweest dat ze me zou
den vinden", vertelt hij. Veel
onderduikers gingen bij on
raad in de sloten liggen, die
werden ook nooit gevonden,
maar ze waren wel drijfnat".
Jan Heemskerk kan nog uren
doorvertellen. Het is duide
lijk: het waren spannende tij
den in Oude Ade, waar ieder
een zonder opvallend held
haftig te zijn, ertoe heeft bij
gedragen dat honderden on
derduikers de oorlog hebben
overleefd.
STREEK Ook in de Leidse regio zullen zondaga
vond de slachtoffers uit de Tweede Wereldoorlog her-,
dacht worden. Behalve de twee minuten stilte om 20.00
uur zijn er nog andere herdenkingsmanifestaties.
Leiderdorp om 19.00 uur bij de Nederlands Hervormde kej-k,
aan de Hoofdstraat. Een Stille Tocht naar de begraafplaats aan
de Hoogmadeseweg begint drie kwartier later. De herdenkings
bijeenkomst in de kerk wordt geopend door burgemeester Brug-!
geman. Pastoor Oltshoorn verzorgt de dienst en mevrouw van!
der Werf draagt bij met een declamatie. Het Leiderdorps Ka-!
merkoor, de alt-soliste Anke Zuythoff en de organisten Zaalberg
en Doornheim werken mee aan het muzikale deel van de bij-;
eenkomst. Voor de aula van de begraafplaats vindt om 20.00 uur!
een korte herdenking plaats. Namens de gemeente Leiderdorp!
legt burgemeester Bruggeman een krans neer. Muziekvereni-i
ging Tamarco verzorgt de muzikale omlijsting.
In Ter Aar wordt een dodenherdenking gehouden in het ge
meentehuis met medewerking van de muziekvereniging Arti e
Religioni. De herdenking begint om 19.50 uur met drie religieu-,
ze liederen. Burgemeester P.J. Verhoef legt vervolgens een
krans bij het monument voor de gevallenen in de hal van het!
gemeentehuis. Dan wordt de Last Post gespeeld, worden twee:
minuten stilte in acht genomen en vervolgens het Wilhelmus;
ten gehore gebracht, waarna nabestaanden en belangstellenden!
kunnen defileren langs het monument.
In Lisse brengt de harmonie Canite Tuba van 19.45 tot 19.59 uur
koraalmuziek bij het herdenkingsmonument aan de Oranjelaan
ten gehore, waarna de Last Post wordt gespeeld en de twee mi
nuten stilte in acht worden genomen. In verband met de her
denkingsplechtigheid rond het monument zal het gemotoriseerd
verkeer tussen 19.20 tot 20.10 uur geen gebruik kunnen maken
van het kruispunt Oranjelaan /Heerweg. Bussen^worden omge
leid.
De dodenherdenking gebeurt in Voorschoten om 20.00 uur bij
het monument aan de Koningin Julianalaan nadat om 18.00 de
vlaggen halfstok zijn gehesen en om 19.45 uur de klok van de
Gemeentetoren is geluid. Tien minuten voor tijd vertrekt de
stoet vanaf het gemeentehuis naar het monument voor de her
denking.
De herdenkinsgdienst in Rijnsburg wordt om kwart over acht
gehouden bij het monument voor de gevallenen. De dag
bevrijdingsdag, gaat er om 13.00 uur de fietspuzzeltocnt
start. Om 19.30 uur vindt in de Immanuëlkerk een
plaats met de Christelijk Gemengde Zangvereniging „De
tem". De toegang is gratis en de korte meditatie wordt
door ds. Cziria.
De dodenherdenking in Alkemade gaat niet door wegens
gebrek bij de organisatie. Wel zullen de gemeentebodes
krans plaatsen bij het monument voor de gevallene naast
gemeentehuis.
Om 19.00 uur is er in Zoeterwoude de monumentale dorpskerk;
een korte plechtigheid, om 19.40 uur gevolgd door de
Tocht van de kerk naar het gemeentehuis. Aldaar zal bij de
denksteen met de namen van de gevallenen twee minuten
in acht worden genomen gevolgd door de kranslegging.
kleed in hun sportkleding. De burge
meester spreekt om 9.20 uur het ope
ningswoord samen met gedeputeerde
de heer Aalbers.
Na zes minuten zullen 12 fakkeldra
gers en 60 gymkinderen opkomen en
zal Nellie Cooman, samen met Harry
Slinger van Drukwerk de Olympi
sche vlam ontsteken. Dan gaan ook
massaal de ballonnen omhoog. Voor
de ballonnen die het verst weg ko
men zijn prijzen beschikbaar. Druk
werk speelt tussen 9.30 en 10.00 uur.
Daarna speelt de Drumband Con
Brio nog een half uur. Rond de sport
velden is gezorgd voor een totaal van
1300 parkeerplaatsen voor bezoekers
van de dag.
„Op de boerderij hielpen de onderduikers over het algemeen niet, daar stonden hun handen niet
naar", aldus de 91-jarige Van der Poel.
Een *van de bekendste onder
duikers die bij Van der Poel
onderdak vonden was de oud-
vakbondsvoorzitter en ver
zetsheld Wout Perquin. Om
dat die in de oorlogsjaren op
het seminarie zat, genoot hij
een voorkeursbehandeling.
„Alle boerenjongens zaten bij
elkaar op éèn kamer, maar hij
als aankomend geestelijke,
kreeg een kamertje apart". In
het huis van Van der Poel
hangen aan de wand nog
klompjes, die Perquin in de
oorlog voor hem heeft ge
maakt. „Die man had voor 'ie
bij mij in huis kwam bij een
klompenmaker ondergedoken
gezeten, vandaar...".
Van der Poel, de oudste inwo
ner van Oud Ade, is met zijn
91 jaren een ongelooflijk vro
lijke man. Dagelijks verzorgt
hij nog rond de honderd var
kens. De touwen voor de
koeien worden nog steeds
door hem gebreid en drie van
zijn tien kinderen die in het
verre Nieuw Zeeland wonen,
krijgen regelmatig een duide
lijke handgeschreven brief
van hem. Zijn geheugen laat
hem in het geheel niet in de
steek en hij staat in Oud Ade
en ver daarbuiten bekend om
zijn grote kennis van talloze
rijmen en versjes. Je hoeft
maar een onderwerp te noe
men of hij zegt onmiddellijk
met grote overtuigingskracht
een stuk of wat wijze verzen
op.
Om alle onderduikers aan
eten en drinken te helpen,
werden de Duitsers flink be
logen en bedrogen, vervolgt
hij zijn verhaal. Om voldoen
de melk voor iedereen te heb
ben, deed Van der Poel het
aan de bezitters voorkomen of
al zijn koeien drachtig waren.
„Want dan geven ze geen
melk". Ook werd er in en
rond zijn boerderij vaak ille
gaal geslacht. „Het is gelukkig
altijd goed gegaan", vertelt
Van der Poel, die de boerde
rij, waar nu zijn zoon Jan
woont, al vanaf zijn negen
tiende jaar dreef.
„Verschillende keren deden
de Duitsers een inval op de
boerderij. Drie keer kwamen
ze speciaal voor mij. Gelukkig
hadden we een goede schuil
plaats tussen de zolder en de
huiskamer. Daar werd een la
ding appels en peren voorge-
gooid. Dan hadden die Duit
sers het veel te druk met fruit
eten om nog goed op te let
ten".
's Nachts haalden we altijd de
brug op, dan konden de Mof
fen niet onverwachts voor je
neus staan. Een keer is Van
der Poel toch meegenomen.
Hij liep 's nachts door het
weiland en werd betrapt. Na
enige benauwde dagen in een
kleine cel in het politiebureau
aan de Leidse Zonneveld
straat, werd hij vrijgelaten,
„omdat de voedselvoorziening
anders in gevaar zou komen".
Hardloopster Nellie Cooman ont
steekt zaterdag de Olympische vlam
In Alphen.
Tot zes uur 's avonds zal men met de
wedstrijden overal bezig zijn. Uitsla
gen worden steeds per speciale koe
rier naar het kantoor van de Sport
stichting gestuurd waar men alles zal
bundelen. Aan het einde van de dag
is dan een totaaloverzicht klaar.
