Schaatsridders
Hein Vergeer en
Evert van Benthem
t
„Vorst, ach schenkt toch geene gaven, eeretitels, lint of goud
LEIDEN OMGEVING
ftjidaeSou/uMit
DINSDAG 29 APRIL 1986 PAGIty£I
DEN HAAG De twee
topsterren van het Neder
landse schaatsen, twee
voudig Europees- en we
reldkampioen Hein Ver
geer en de winnaar van
de Elfstedentocht van
1985 en 1986 Evert van
Benthem zijn vandaag be
noemd tot ridder in de
Orde van Oranje-Nassau.
Ook oud-wielrenner Jan
Raas, thans ploegleider,
ontving deze onderschei
ding.
Ongeveer 2500 Nederlanders
hebben ter gelegenheid van
de viering van de verjaardag
van koningin Beatrix een ko
ninklijke onderscheiding ont
vangen. De decoraties varie
ren van commandeur in de
Orde van Oranje-Nassau (de
hoogste onderscheiding) tot
een eremedaille in brons, ver
bonden aan de Orde van
Oranje-Nassau.
Deze eremedailles in goud,
zilver en brons zullen volgend
jaar worden vervangen door
één lintje. De ontvangers van
deze onderscheiding worden
benoemd tot „lid van de Orde
van Oranje Nassau". Het ka
binet verwierp vorig jaar het
voorstel van een „commissie
herziening decoratiestelsel"
om in plaats van de ereme
dailles een geheel nieuwe
orde in het leven te roepen:
de Juliana-orde.
Vijf commandeurs
Het commandeurschap in de
Orde van Oranje-Nassau
werd vandaag onder meer
toegekend aan vijf Nederlan
ders: drs. D.M. Ringnalda (se
cretaris-generaal op het de
partement van algemene za
ken), jhr. mr. J.L.R. Huiideco-
per van Nigtevecht (ambassa
deur in Londen), dr. K.W.
Reinink (ambassadeur in
Bonn), dr. J. Kremers (com
missaris der koningin in Lim
burg) en mr. C.J. van Zeben
(lid van de Raad van State).
Commandeur in de Orde van
Oranje-Nassau met de zwaar
den werd luitenant-generaal
G.W. Boerman van de Ko
ninklijke Luchtmacht.
De commissaaris der koningin
in Gelderland, ing. M. de
Bruijne, werd benoemd tot
ridder in de Orde van de Ne
derlandse Leeuw. Acht ka
merleden kregen dezelfde on
derscheiding: de senatoren dr.
J.H. Christiaanse (CDA), drs.
FM. Fe ij (VVD) en N.H.M.
Tummers (PvdA) alsmede de
Tweede-Kamerleden A.J.
Evenhuis (VVD), drs. A. van
der Hek (PvdA), dr. W. de
Kwaadsteniet (CDA), mr.
Hein Vergeer, ridder Oranje-Nassau
Evert van Benthem, ridder Oranje-Nassau
K G de Vries (PvdA) en SC.
Weijers (CDA). Anderen die
deze onderscheiding ontvin
gen zijn: jhr. mr. J.A. Bee-
laerts van Blokland (vertrek
kend ambassadeur te Vati
caanstad), mr. J.C. van den
Berg (ambassadeur te Rabat),
mr. Ch. Th. F. Thurkow (am
bassadeur in Caracas), de de
ken van de Nederlandse Orde
van Advocaten mr. J.R.
Glasz. de bekende gerefor
meerde theoloog dr H.M.
Kuitert, hoogleraar aan de
VU in Amsterdam, de secreta
ris-generaal der Nederlands
Hervormde Kerk dr. R.J.
Mooi, prof. mr. TC. van Bo
ven (voormalig directeur van
de afdeling voor de rechten
van de mens van de VN en
tegenwoordig hoogleraar in
ternationaal recht aan de
Rijksuniversiteit Limburg),
C.J. van der Klugt (de nieuwe
Bresident van Philips), de
trechtse hoogleraar cardio
logie prof. dr. F.L. Meijler;
Anne Terruwe
Henk Neuman, directeur van
het Nederlands Instituut voor
Internationale Betrekkingen
„Clingendael" werd benoemd
tot officier in de Orde van
Oranje-Nassau. Ridder in de
Orde van Oranje-Nassau wer
den onder meer de culinaire
journaliste Wina Born, IKON-
omroepster Dore Smit, de
NOS-televisieverslaggever in
Brussel Joop van Os, mr. J.
(Jacques) Hogewoning, vice-
voorzitter van de sectie be
taald voetbal van de KNVB,
en de zenuwarts mw. dr.
A.A.A Terruwe, die in de ja
ren vijftig door het Vaticaan
werd vervolgd wegens haar
behandeling van katholieke
kloosterlingen en priesters
psychische moeilij)
oei lijk
rf
iap ii
je-N
Naast Hein Vergeer en
van Bentherti kreeg nog|
aantal bekenden uit de
wereld het ridderschap
Orde van Oranje-Na^
Cees Akerboom (basketbal^
ternational), Jan Lageèni
(voorzitter biljartbond) eryn<
biljarter Rini van Brachl
1982 wereldkampioen e
1983 Europees kampioen
banden). Ook de filmpi
cent Rob Houwer kreeg
onderscheiding.
Voorts werden de volgende
personen uit Leiden en omge
ving onderscheiden:
LEIOEN
Commandeur Oranje-Nassau, mat
de zwaarden, bij bevordering:
Luit.-gen. G.W. Boerman, dienstgr.
officieren Kon. Luchtmacht.
Ridder Oranje-Naaaau:
L.C.H. Mekel. htd. optische werk
plaatsen Marine Elektronisch en Op
tisch Bedrij».
A. Schouten, ambt. min. Onderw. en
Wetensch.
W. Stavleu, hoofd faculteltsbur.
Rechten RU Lelden.
Mevr. H.S. Helllnga. vml. hfd. Kruis
werk ministerie WVC.
G.J.E. van der Spek. adv. Geneesk.
Hoofdinsp. min WVC.
Ridder Oranje-Naaaau, met de
zwaarden:
Luit. ter zee J.G. Steenkamp.
Officier Oranje Nassau:
Drs. A.J.F. Gogelein. directeur mu
seum Boerhaave.
Dr. L.B. Holthuis, hoofdfamb. Rijks
museum Nat. Historie.
Eremedaille, verbonden aan de
orde van Oranje Naeseu in goud,
met de zwaarden:
H. Ju. adjudant-onderofficier van de
Koninklijke Luchtmacht.
Eremedaille, verbonden aan da
orde van Oranje Neasau in goud:
J. Keijer. tot 1 januari 1986 rijks
ambtenaar bij de Sylvius Laboratoria
de Rijksuniversiteit Lelden.
Mevrouw J.L.T. Schoemaker, tot 1
april 1986 Hootd van de Verpleegaf-
deling Reumatologie van het Acade
misch Ziekenhuis Leiden.
J. Westbroek, sportinstructeur bij de
Gemeentepolitie Leiden.
h.A. Lamboo. hoofdambtenaar bij
de P.T.T.
F.J. Lardee. hoofdemployé 1e klasse
bij de P.T.T.
Eremedaille, verbonden een de
orde van Oranje Nassau In zilver
J. Harland. oud-medewerker bij de
P.T.T.
Mevrouw H. de Jonge, administratief
medewerker tevens secretaresse bij
de Provinciaal Militair Commandant
Zuid-Holland.
Mevrouw Th.L. Betcke-Heuvelsland,
ambtenaar bij het ministerie van Bui
tenlandse Zaken.
Mevrouw C. van der Stok-van Haas
teren. oud-ambtenaar bij de P.T.T.
C. Zandbergen, werkzaam bij bouw
bedrijf Niersman b.v. in Voorscho
ten.
Eremedaille, verbonden san de
orde van Oranje Nassau in brons:
W. Stikkelorum. oud-medewerker bij
de P.T.T.
ALKEMADE
Eremedaille, verbonden «en de
orde van Oranje Nassau in goud:
C.N. van der Geest.
J. Hoogenboom. bloemenkweker.
Eremedaille, verbonden aan de
orde van Oranje Nasaeu in zilver.
S. Putzes, oud-ambtenaar ter secre
tarie der gemeente.
P.L. Loos. rijksambtenaar der P.T.T.
E.Th. van Ruiten, mede-eigenaar/ex
ploitant van een chrysantenstekbe-
drijf.
A. van Tol. lid/oud-bestuurslid van
de muziekvereniging Door Gunst
Verkregen in Nieuwe Wetering.
ALPHEN AAN DEN RUN
Ridder Oranje-Nassau:
F.H. Nauta. dir. Dakpannen- en Klel-
warenfabriek Van Oordt Co.
Ridder Oranje-Nassau, met de
zwaarden:
eerste-luit. L. Schellingerhout,
dienstv. officieren vakdiensten Kon.
Marechaussee.
Filmproducent Rob Houwer,
ridder Oranje-Nassau
Kamerlid dr. W. de Kwaadste
niet, ridder Nederlandse
Leeuw
Mr. T. van Boven, hoogleraar Omroepster Dore Smit. ridder
internationaal recht, ridder Oranje-Nassau
Nederlandse Leeuw
Basketballer Cees Akerboom,
ridder Oranje-Nassau
maj. ing. A.A. van Andel. dienstgr.
officieren Kon. Luchtmacht.
Officier Oranje-Nassau:
D. den Dekker, oud-hfd. afd. begro
tingszaken dir. fin. econ. zaken min.
Verkeer en Waterstaat.
Eremedaille, verbonden aan de
orde van Oranje Nassau in goud:
J.J.F. Snepvangers uit Gouda, su
permarkt-bedrijfsleider van Ahold in
Alphen.
Eremedaille, verbonden aan de
orde van Oranje Nassau in zilvar,
met de zwaarden:
J.J.M. Simons, opperwachtmeester
van het wapen der Koninklijke Mare-
Eremedaille, verbonden een de
orde van Oranje Nassau in zilver
H. Bosman, penningmeester van de
muziekvereniging Crescendo.
BODEGRAVEN
Ridder Oranje-Nassau:
A.M. de Jong. gem. secr.
Eremedaille, verbonden aan de
orde van Oranje Naseau in goud,
met de zwaarden:
C. Tofield, adjudant-onderofficier
apothekersassistent van het dienst
vak der Geneeskundige Dienst.
Eremedaille, verbonden aan de
orde van Oranje Naseau in zilver:
H.J. Aberson, bakker.
Ex-wielrenner Jan Raas, rid
der Oranje-Nassau
HAZERSWOUDE
Ridder Oranje-Nassau:
J.M. Verlare. gem. secr.
Eremedaille, verbonden aan de
orde van Oranje Nassau in zilver:
Mevrouw H.A. van Pijlen, leidster
van de Nederl. Herv. zondagsschool.
HILLEGOM
Officier Oranje-Nassau, met de
zwaarden:
Kapt. ter zee J. Roosendaal.
Kol. Ir. A.W. Koster, dienstv. techn.
staf.
Eremedaille, verbonden aan de
orde van Oranje Nassau in zilver:
C.J. van Dalen, administratief mede
werker bij de kantinedienst Konink
lijke Landmacht/Koninklijke Lucht
macht.
KATWIJK
Ridder Oranje-Nassau:
K. van der Meij. gemeenteraadslid.
Eremedaille, verbonden aan de
orde van Oranje Nassau in zilver,
met de zwaarden:
H.J. van Beek, sergeant van de lo
gistieke dienst Goederenbeheer.
Eremedaille, verbonden aan de
orde van Oranje Nassau in zilver
W. van der Plas, rijksambtenaar der
P.T.T.
Dr. R.J. Mooi, secr.gen. van
de Nederlands Hervormde
Kerk, ridder Nederlandse
Leeuw
LEIDERDORP
Officier Oranje-Nassau:
G. van Strien, hoofd Planbureau
Nieuwbouw Acad. Ziekenh. Leiden.
J.W. Huige, plv. hfd. personeel en
org. CBS Voorburg.
Ridder Oranje Nassau:
J.F. Beekman.
Eremedaille, verbonden aan de
orde van Oranje Nassau in goud,
met de zwaarden:
H. van Dijk, adjudant-onderofficier
kanfoormachlnemonfeur van het
dienstvak der intendance.
Eremedaille, verbonden aan de
orde van Oranje Nassau In zilver:
D. van Teijlingen, lid van het college
van collectanten van de Hervormde
Gemeente, tevens hulpkoster van de
Leiderdorpse Dorpskerk.
P. Hartevelt, zaalassistent bij de
subfaculteit Farmacie van de Rijksu
niversiteit Leiden.
J. Ph. Oudshoorn, ambtenaar bij de
P.T.T.
LEIDSCHENDAM
Officier Oranje-Nassau:
Drs. H.C. de Meijer, plv. dir. directie
Gas EZ
A.M. van der Laan. dir. Vleeswaren-
fabriek Th.S. van der Laan
Prof.drs. B.K. Brussaard, chef afd.
Prof. dr. H.M. Kuitert, theo
loog, ridder Nederlandse
Leeuw
Informatiesystemen min. Binnenland
se Zaken.
G. Benz. ambt. Ondérw. en We
tensch.
Mevrouw C.J.M Nieland, hfd. Afd.
Verpleging en Opleiding Hoofdinsp.
Geestelijke Volksgezondheid van mi
nisterie WVC.
Mevrouw J.J. van Nordhelm, hfd.
Afd. Verplegende en Verzorgende
Beroepen Geneeskundige Hoofdin
spectie voor de Volksgezondheid.
Ridder Oranje-Nassau:
J.T. Hooijmans, hfd. onderafd. Boek
houding Landbouw LEI
log. L. Chr.A. van Luljk. voorm.
ambt
G. Sijsllng. medew. NS
J. Tuinman, bureauchef bljz. dien
sten PTT
M. Pronk, hoofdambt. PTT
J.H.M. van Neerven. hfd. sectie adm.
ondersteuning, afd. organisatie.
Landmachtstaf.
Mevr. W.A. Bosman-Krlstalljn, oud-
conrectrlx Dalton Scholenge-
meensch. Voorburg-Leldschendam,
Moerkapelle
Officier Oranje-Naeaau, met de
zwaarden:
Luit.-kol. H. Rouwenhorst, verbin
dingsdienst.
Eremedaille, verbonden aan de
orde van Oranje Nassau in goud:
F.G.L. Kok. technisch medewerker
bij de NS.
C.A. Kremers, oud-hoofdemployé
voor bijzondere diensten der P.T.T.
G. van der Zwaag. voorzitter van de
CNV-afdeling Leidschendam/Voor-
burg.
Eremedaille, verbonden aan de
orde van Oranje Nassau In zilver
W H. de Wit. voorheen controleur bij
het bureau Interne controle van de
afdeling personeels- en salarisadmi
nistratie van de Directie Burgerper
soneel.
C.A. Verhagen, oud-machinist bij het
waterschap De Ommedijck.
J.W. van Haastrecht, eigenaar firma
Van Haastrecht.
De dames C.P.H. en W.C.M. van der
Drltt, eigenaresses melkslljtersbe-
drijf.
J. Groeneweg, oud-medewerker van
het tuinbouwbedrijf van de fam.
Bregman.
S P. Wortel, bestandsbeheerder bij
de afdeling tewerkstelling Erkende
Gewetensbezwaarden Militaire
Dienst van het ministerie van Sociale
Zaken en Werkgelegenheid.
A.A.L. Gareman. lot voor kort werk
zaam bi) automobielbedrijf Autome-
don in Zoetermeer.
Eremedaille, verbonden aan de
orde van Oranje Nassau in brons:
W.P. Donkersteeg, oud-monteur ma
terieel mechanisch bl) de NS.
LISSE
Ridder Oranje-Nassau:
S.P. Broersen, gem. secr.
Officier Oranje-Nassau, met de
zwaarden:
Kol. G.J. de Jager, dienstv. mil. adm.
Kol. drs. A.P.M. Hogenboom.
dienstv. mil. adm.
Eremedaille, verbonden aan de
orde van Oranje Nassau in goud:
N.R. Gervais. organist St. Agatha-
kerk Lisse. stadsorganist van Haar
lem, organist van het Concertge
bouw. van 1962 tot 1982 docent van
de Muziekschool Bloembollenstreek,
voorzitter Orgelkring Bollenstreek
M.S.M. Vermolen, directeur AMRO-
bank Llsse, voorzitter van het be
stuur van het R.K. Bejaardencentrum
Berkhout in Lisse.
A. Overbeeke, oud-hoofdemployé
voor bijzondere diensten der P.T.T.
W.J. Selnstra, Inspecteur gasflessen
in het 2e district van de Dienst voor
het Stoomwezen van het ministerie
van Soc. Zaken en Werkgelegenheid.
NIEUWKOOP
Ridder Oranje-Nassau:
mr. K. Klasen, voorm. juridisch su
pervisor GMD te Amsterdam.
Ere-medaille, verbonden aan de
Orde van Oranje Nassau, in goud:
A. IJtsma.
NOORDWIJK
Ridder Oranje-Nassau:
L.P.M. van Kersbergen, hfd. afd.
Traffic, Defensie Pijpleiding Organi
satie.
Officier Oranje Nassau:
Mevr. T. Pouwels, med. dir. Dr. Mr.
Willem van den Bergh Stichting.
Ere-medaille, verbonden aan de
Orde van Oranje Nassau, in goud,
met de zwaarden:
A. Davelaar, adjudant-onderofflcler-
tankmonteur van het dienstvak van
de technische dienst.
Ere-medaille, verbonden aan de
Orde van Oranje Nassau, in zilver:
A.N. de Jong. oud-penningmeester
van de Oranjevereniging Noordwljk-
Binnen.
NOORDWIJKERHOUT
Officier Oranje-Nassau, met de
zwaarden:
Kapt.-luit. ter zee vlieger P.A. Kroon.
Ridder Oranje-Nassau:
H.J. Oregmans. voorh. hfd. afd. fi-
nanclén Krijgsmacht Telecommuni-
catiebureau.
Ere-medaille, verbonden aan de
Orde van Oranje Nassau, in zilver:
M.C. Bijlemeer, bestuurslid muziek
vereniging SI. Jeanne d'Arc.
OEGSTGEEST
Ridder Nederlandse Leeuw:
Prof.dr. P.E. de Josselln de Jong,
hoogl. RU Lelden/lid KNAW.
Ridder Oranje-Nassau:
Mevr. H.M. Snieder-ter Beek, oud
docent/studieleider MO-opl. peda
gogiek Stcht. Nutssemlnarlum te
Amsterdam.
D.J. Hoekstra, journalist ANP.
Officier Oranje-Naesau:
H.Chr. Ekker, Oegstgeest, vlce-pres.
Akzo Coatings
Ing. J.B. Proper te Wassenaar, dir.
Aannemersbedr. Proper.
Drs. W.J. Kakebeeke, hfd. afd. Inter
nat. Milieuzaken bij Dir. Gen. Milieu
hygiëne.
Ir. P.H. Max, voorh. hoofd Fysisch
Elektronisch Lab. TNO.
J.E.M. Cornells, ambt. Financiële Ar
beidsvoorwaarden min. Binnenland
se Zaken.
Drs. D. 't Hart. dir. Rijks Opl. Inst.
min. Binnenlandse Zaken.
Dr. G.D. van Wengen, hfd. Educatie
ve Dienst Rijksmuseum Volkenkunde
Lelden.
Officier Oranje-Nassau, met de
zwaarden:
kapt. ter zee W. Yspeert.
Eremedaille, verbonden aan de
orde van Oranje Nassau in goud:
P.H. Alkemade, plaatsvervangend
chef Arbeidsvoorwaarden en rechts
positie bij het Ministerie van Verkeer
en Waterstaat.
D. van Staden, tot 1 februari 1986
rijksambtenaar bij de faculteit der
Geneeskunde van de Rijksuniversi
teit te Leiden.
RIJNSBURG
Ere-medaille, verbonden aan de
Orde van Oranje Naseau, in goud:
W. Zevenbergen, adjudant der Rijks
politie.
Eremedaille, verbonden aan de
orde van Oranje Nassau in zilver
G. van Egmond. adjundant bijzonde
re opdrachten bij het Marinebewa
kingskorps.
Eremedaille, verbonden aan de
orde van Oranje Nassau in brons:
C. Verduyn.
SASSENHEIM
Officier Oranje-Nassau:
Drs. J.E. van Teijlingen. ambt. min.
Onderw en Wetensch.
Ere-medaille, verbonden aan de
Orde van Oranje Nassau, in goud,
met de zwaarden, bij bevordering:
G. den Haring, adjudant-onderoffi
cier van de Koninklijke Luchtmacht.
Ere-medaille, verbonden «aan de
Orde van Oranje Naseau, In goud:
D. van Biezen.
TER AAR
Officier Oranje-Nassau:
P.J. Verhoef te Ter Aar, alg. voorz.
KLTB en burgem.
school te Uithoorn l0l
F. Bloos, voorm. chef bureau
land Sociale Verzekeringsbank.!]
VOORHOUT
Ier
>p
Officier Oranje-Nassau: i
Mr. G. Blauw, chef kabinet Co
der Kon. Zuid-Holland. )e
Officier Oranje-Nassau, met jee
zwaarden:
Commodore mr. G.C.G. 6—
dienstgr. officieren Kon. Luchtm(
G S. Kok, coördinator sectie trj
nlek materieelvoorzleningsafd. tt(
Materieel Kon. Landmacht.
VOORSCHOTEN
Ridder Nederlandse Leeuw:
Ir. H. Wegner. hoofding.-dlr. Rijks
terstaat. dir. Zuid-Holland. 'n
Drs. E.P. Lander, plv. secr.-gen.Ml1
title. I
Officier Oranje-Nassau: 'ol
Prof.Ir. J.J.P. Geerllngs. hoogk|ef
KMA |cb
C. Groene wegen. beh. Sylvius Li
RU Leiden.
Ors. J. Havik, oud-alg. secr. Ae
Raad. i<a|
Ridder Oranje-Nassau: |es
C.J. Bakker, oud-consulent St.C
roepsopl. VAM. ch
H. van Buuren. je|
Mevrouw S.L. van Amerongen.L
secr. Raad voor de Kunst. J1
Ere-medaille, verbonden aan;
Orde ven Oranje Naseau, in zilP
A. Ruis, chaulfeur Ier provinr®1
Sriffle van Zuid-Holland. fes
van den Peppel, werkzaan^v
bouwbedrijf Niersman.
C. Zandbergen, werkzaam bij fc»,
bedrijf Niersman.
fa
WASSENAAR M<
Ridder Nederlandse Leeuw. j]*
J.M.H. van Engelshoven. dir. Shfe
Mr. A.P. van den Berge, dijker
Delfland. >u
Ridder Oranje-Nassau: a<
J.W.M. van der Kleij, oud-hofrc
werktuigkundige Koninklijke lL
lloyd
Mevr. M.J. Schlltman, adm. hoF
ambt. Kon. Bibl. te Den Haag. fa
Officier Oranje-Naesau:
Mr. J.G. Hoogland, dir. Public Atf*
Shell. It;
P.A. Koenis, hfd. Hoofdafd. Onfo
wijs EZ. L
Jhr.ir. L.C. de Vllleneuve, vtr
Raad van Dir. ingenieursbur
NACO. L
C.M. de Vries, gebiedsleider Ewfr
en Afrika KLM. ft
Mr. Ch.D. Henny. dir. Tiel Ulft
Verz.
Mr. L. van Leeuwen, raadadv. F
Onderw. en Wetensch. N
Dr. L. van der Hammen, hoofdaijr
Rijksmuseum Nat. Hlst. Leiden.
Officier Oranje-Naeaau, met bi
zwaarden:
Commandeur R.C. Veenendaal. j
Kol. J.F.G.A.M. Maas. dienstgr.
eieren Kon. Luchtmacht. H
Eremedaille, verbonden een
orde van Oranje Nassau in zilvC
F. Hettich. medewerker techr(
groep optiek van het bedrijtsbuiL
bij het Marine Electronisch en F.
tisch Bedrijf.
J.D. Morien, hoofdemoployé I
P.T.T. r
l
ZOETERWOUDE
Eremedaille, verbonden aan k
orde van Oranje Nassau In zilt
met de zwaarden:
A.E. Veerman, sergeant-majoor f
de bijzondere diensten codeuf
lexist.
DEN HAAG In de ge
schiedenis van het insti
tuut van koninklijke on
derscheidingen in ons
land hebben twee Friese
edelmannen een opval
lende rol gespeeld. Over
enkele jaren, in 1992, zal
het precies honderd jaar
geleden zijn dat één hun
ner zijn misnoegen over
de instelling van de Orde
van Oranje-Nassau uitte.
Toen op vrijdag 1 april 1892
een voorstel werd behandeld
tot instelling van de nieuwe
orde bracht de Friese afge
vaardigde naar de Eerste Ka
mer, mr. W.J. van Wel deren
baron Rengers, als enig lid
van de Senaat daartegen be
zwaren in het midden. Hij
verweet het toen zittend kabi
net-Heemskerk het initiatief
te hebben genomen.
Volgens baron Rengers was
het voorstel „eene schrede in
eene verkeerde en dus weinig
aanbevelenswaardige rich
ting". Hij noemde het instel
len van een nieuwe orde niet
in 's lands belang. Het voor
stel werd desondanks aange
nomen: met 35 stemmen vóór
en zes stemmen tegen ging de
Eerste Kamer in 1892 met de
instelling van een Orde van
Oranje-Nassau akkoord.
Enkele maanden eerder had
de Tweede Kamer al met het
voorstel ingestemd. Dat ge
beurde op 13 maart 1892. Het
voorstel betekende niet meer
en niet minder dan uitbrei
ding van het aantal ridderor
den in ons land. Naast de be
staande Militaire Willemsorde
ingesteld 30 april 1815) en de
Orde van de Nederlandse
Leeuw van 29 september
1815) zou er een nieuwe orde
moeten komen, omdat de
Orde van de Nederlandse
Leeuw „te beperkte gelegen
heid bood tot toekenning van
onderscheidingen
Aan de instelling van de nieu
we orde boven uitbreiding
van de werkingssfeer van de
bestaande orden werd verre
de voorkeur gegeven. Minis
ter mr. G. van Tienhoven van
buitenlandse zaken zei het
destijds zo: „Liever eene nieu
we plant naast de oude dan
nieuwe loten te enten op de
ouden stam".
De nieuwe orde werd inge
steld ter ontlasting" van de
Orde van de Nederlandse
Leeuw en was vooral bedoeld
ter vererende onderscheiding
van Nederlandse onderdanen
en vreemdelingen die zich je
gens de koningin, den staat of
de maatschappij op bijzondere
wijze verdienstelijk hebben
gemaakt. De Orde van Oran
je-Nassau is nu weggelegd
voor hen die zich jegens de
staat of maatschappij op bij
zondere wijze verdienstelijk
hebben gemaakt.
IJdelheid
De Tweede Kamer bleek al
lerminst enthousiast voor het
instellen van een nieuwe
orde. Het kamerverslag daar
over was „geen uiting van al
gemeen gedeelde geestdrift",
zo zegt de geschiedschrijver.
Ook bij de behandeling van
het voorstel in de Kamer
bleek dat de nieuwe ridderor
de op nogal wat weerstand en
bezwaren stuitte.
Met uitbreiding van het aan
tal orden werd geen enkel
volksbelang gediend", aldus
de liberaal mr. H. Goeman
Borgesius. Hij beklemtoonde
dat aan het instellen van een
nieuwe orde grote nadelen
maar geen voordelen zijn ver
bonden". Volgens zijn AR-col-
lega mr. L.W.C. Keuchenius
zou de uitbreiding niet strek
ken tot zedelijke verheffing
van een volk. Hij vreesde dat
de nieuwe Oranje-Nassau-
orde in tegendeel ijdelheid en
eigenwaan zou begunstigen.
Voorstanders van de nieuwe
orde lieten zich bij diezelfde
gelegenheid ook horen. Zij
wezen er bij voorbeeld op dat
de instelling van de Orde van
Oranje-Nassau wel „tot de ze
delijke verbetering van de
massa zal medewerken". Op
vallend was het betoog van de
r.-k.-afgevaardigde priester-
staatsman mgr.dr. H.J.A.M.
Schaepmann. Op de van hem
bekende wijze verdedigde hij
het voorstel. Hij benadrukte
de noodzaak om enerzijds
ware verdiensten te erkennen
en om anderzijds deze erken
ning enige kleur, glans en
schittering te geven.
„De figuren uit de magere
compagnie van Frans Hals,
zijn die gekleed in neutrale
tinten en doffe, grijze kleu
ren? Immers neen, zij schitte
ren U tegen. En waarom zou
den wij niet een weinig toon
en kleur aan het leven ge
ven aldus nog steeds
Schaepmann. Het voorstel
werd in de Tweede Kamer
met 52 stemmen vóór en 38
stemmen tegen aangenomen...
Haagse ambtenaren
Niet alleen de instelling van
de Orde van Oranje-Nassau
riep vragen op. Ook de toe
passing van de regels voor de
toekenning van „lintjes" uit
de Orde van de Nederlandse
Leeuw gaf aanleiding tot veel
kritiek. Die kritiek gold voor
al het feit dat die onderschei
ding te vaak terecht kwam bij
vooral Haagse ambtenaren en
te weinig in de provincie.
In 1884 gaf de Tweede Kamer
er blijk van het zeer te be
treuren dat die onderschei
dingen „veeltijds strekt tot be
loning van of eerbewijs aan
ambtenaren in de onmiddel
lijke omgeving der regering,
terwijl dikwijls grote en veel
zijdige verdiensten in meer
van de residentie verwijderde
kringen en oorden aan hare
ogen schenen te ontsnappen".
Een tweede punt van kritiek
gold het aantal verleende on
derscheidingen waarmee, al
dus de Tweede Kamer, zo
kwistig wordt omgegaan.
„Vooral onze koningen Wil
lem II en Willem III waren
als echte vorsten van hun tijd
vol begeerte om hun goede
onderdanen te decoreren", zo
leert de geschiedenis.
Alleen brevet
De tweede Friese landjonker
die in het geweer kwam tegen
het lintje was de Friese afge
vaardigde in.de Tweede Ka
mer, jhr.mr. S.W.H.A. Van
Beyma thoe Kingma, die zich
in de Tweede Kamer (in 1886)
uitsprak tegen de hoge extra
kosten die een gevolg zijn van
de vele toegekende decoraties.
Hij toonde zich een kam
pioen-bezuiniger en ontvouw
de een geheel nieuwe gedach
te: geef geen ordeteken meer
maar slechts een brevet op
grond waarvan de betrokkene
zelf het ordeteken kan kopen.
Wanneer de persoon die op
deze wijze gerechtigd wordt
verklaard tot het dragen van
zodanige insignes zich die
aanschaft, dan behoeft
schatkist geen geld uit te i
ven en dan vervalt een gn
bezwaar tegen het uitreik
der decora tiën, namelijk
kostenaldus deze Fril
landjonker. Zijn voori
evenwel werd door de re\
ring van de hand gewezl
„Ik meen te mogen betwii
len of het uitgeven van b
vetten wel het meest jui
middel zou zijn om den ov
vloed van decoraties te te
peren", zo zei minister f
Bosse van financiën.
Het bleef dus alles bij I
oude. Ook ondanks de pol
sche oproep van de Ned
landse dichter Willem Bild
dijk, die in het kamerdé
van 30 maart 1892) all
werd geciteerd: „Vorst, i
schenkt toch geene gad
eeretitels, lint of goud. J
heft het menschdom niet
hooge, het maakt slechts li
kruipers stout".
