;VS: maatregelen EG
nog niet voldoende
s
a
„Astronauten Challenger
leefden nog minutenlang'
Meer dan 100 kernproeven
nodig voor SDI-onderzoek
Een
bijdetijds
geschenk
~iv
Zeldzame apen
in China ontdekt
Amerikaanse steun
aan IRA gelaakt
Waldheim
voor
belangrijk
deel
vrijgepleit
Koren zeggen toernee af
-dg\—i
ITENLAND
CcidócSouxont
woensdag 23 april 1986 pagina 5
"gjaar
tl doden
gj695 aanslagen
IJSANNE Bij 695 terro-
n iche aanslagen zijn vorig
lrej in de hele wereld 841
ie|sen om het leven geko-
T» en 1.103 mensen gewond
ddiakt, aldus een Zwitsers
Tekeringsinformatiebureau
i Lausanne, dat zich baseert
[n<rond van cijfers van het
d/ttrikaanse ministerie van
ie£nlandse zaken. Het aantal
djïrikaanse slachtoffers was
vier maar een fractie van
geheel: in 1985 kwamen
ntien Amerikanen bij
agen om het leven.
De dood van de 18-jarlge Ja
panse popzangeres Yukiko
Okada heeft veel jongeren tot
zelfmoord gebracht.
Golf zelfdodingen
na dood popster
TOKIO In Japan hebben tor.
dusver 28 jongelui zichzelf van
het leven beroofd na de dood van
een popzangeres, die twee weken
geleden van een gebouw in Tokio
sprong. Het 18-jarige popidool Yu
kiko Okada pleegde zelfmoord uit
wanhoop over een mislukte rela
tie. Twee dagen later begon een
golf van zelfmoorden van gemid
deld één per dag. Onder de eer
sten die de hand aan zichzelf sloe
gen waren twee zussen van 12 en
18 jaar, die van het 30 meter hoge
dak van hun flatgebouw spron
gen. Het jongste slachtoffer was
negen jaar.
PEKING Op de berg Huangshan
in de provincie Anhui in het oosten
van China is een kolonie ontdekt
van ongeveer twintig zeer zeldzame
apen. Vorig jaar al was een exem
plaar gevangen en dat was door de
pers omschreven als „wild mens"
omdat het dier er geen enkele moei
te mee had menselijk gedrag na te
bootsen. Wetenschappers hebben
verklaard dat de „apen met de kor
te staart" ruim een meter lang zijn,
ongeveer 22 kilo wegen en een hoge
graad van intelligentie hebben.
Dodental gifwijn
gestegen tot 23
MILAAN In een ziekenhuis
in het Italiaanse Piemonte is
het 23ste slachtoffer overleden
na het drinken van wijn, ver
giftigd met methylalcohol. Het
betrof een 50-jarige vrouw, die
een maand eerder in het zie
kenhuis was opgenomen. De
wijn die zij had gedronken
bleek tien procent mythylalco-
hol te bevatten. Sinds de gif
wijnen in beslag zijn genomen
en het publiek is gewaar
schuwd om bepaalde merken
niet te drinken, zijn de laatste
twee weken geen nieuwe ge
vallen van vergiftiging bekend
geworden.
Luns krijgt
Vredesprijs
ANKARA De voormalige
minister van buitenlandse za
ken en secretaris-generaal van
de NAVO, mr. Joseph M.A.H.
Luns, is gisteren in Ankara als
eerste onderscheiden met de
jaarlijks toe te kennen „Inter
nationale Atatürk-Vredes
prijs". De woordvoerder van
de Turkse regering zei dat mr.
Luns was gekozen voor zijn
„bijdragen aan de wereldvrede
en bevordering van de inter
nationale betrekkingen". Mr.
Luns zal de prijs van 15.000
dollar op 19 mei in ontvangst
Nieuw Sovjet-voorstel
over chemische wapens
GENÈVE De Sovjet-Unie is bereid om in het
kader van een akkoord buitenlandse inspecteurs
toe te laten, die toezicht uitoefenen op de vernieti
ging van fabrieken waar chemische wapens wor
den gemaakt. Dat heeft de Sovjet-delegatie bij de
ontwapeningsgesprekken in Genève bekendge
maakt. Ook voorzien de voorstellen in internatio
nale inspectie van fabrieken die gebruikt zijn om
deze wapens te vernietigen. Volgens de Russische
onderhandelaars kunnen de plannen een belang
rijke doorbraak betekenen in de al achttien jaar
durende onderhandelingen over chemische wa
pens. Overigens wil de Sovjet-Unie zich het recht
voorbehouden om een inspectie te weigeren, als
daarmee de nationale veiligheid in gevaar kan
worden gebracht. Dat laatste punt is echter onaan
vaardbaar voor de Amerikanen.
jicn haag/washing-
dl)N De Amerikaanse
tering heeft tevreden
,rjreageerd op de beslui-
van de eg om het
tal Libische diploma
te verminderen, maar
•ft tevens verklaard
ze niet genoeg zijn om
(t internationaal terro-
e te bestrijden. De
besloot maandag on-
ir meer dat de staf van
Ibische volksbureau's
bassades) in de eg
it groter mag zijn dan
van hun eigen ambas-
vdes in Tripoli.
de Libische hoofdstad zijn
iie Nederlandse, vier Belgi
sche en geen enkele Luxem
burgse diplomaten gestatio
neerd. Het Volksbureau voor
de Benelux in Brussel telt
echter veertien Libische di
plomaten. Omdat het volks
bureau in Brussel ook als ver
tegenwoordiging bij de EG
fungeert, zullen waarschijn
lijk niet alle zeven „overbodi
ge" Libische diplomaten Brus
sel moeten verlaten
Van Nederlandse zijde is men
zeer discreet over de verte
genwoordiging van de Libi
sche Luchtvaartmaatschappij
in Amsterdam. De afgelopen
maanden heeft Nederland
Amerikaanse druk weerstaan
om de wekelijkse KLM-
vlucht op Tripoli te staken.
De Britse regering was giste
ren de eerste, die de nieuwe
EG-afpsraken in de praktijk
bracht. „In het belang van de
nationale veiligheid" moeten
21 jonge Libiërs, meest stu
denten, naar hun vaderland
terugkeren. Zij worden op po
litiebureaus vastgehouden tot
dat er een vliegtuig beschik
baar is dat hen kan wegbren
gen. Volgens minister van
binnenlandse zaken Douglas
Hurd waren zij „actief betrok
ken bij revolutionaire activi
teiten". Enkele Libiërs volg
den een opleiding tot ver
keersvlieger, Onlangs werd
hun verboden solo-vluchten
te maken, nadat een van de
leerlingen in een telefoontje
aan de Libische radio had
aangeboden „een zelfmoord-
commando tegen Amerika te
vormen". In totaal verblijven
in Groot-Brittannië zo'n 1.300
Libiërs. In Libië verblijven
naar schatting 5.000 Britten.
Hun belangen worden behar
tigd door de Italiaanse ambas
sade.
De Amerikaanse president
Reagan begeeft zich overmor
gen via Hawaii en Indonesië
op weg naar Japan voor de
topconferentie van de zeven
grote, geïndustrialiseerde
westerse landen. Reagan lijkt
van plan in Tokio voorrang te
geven aan de strijd tegen het
terrorisme boven de bespre
king van economische vraag
stukken. Overigens verwacht
men in Washington niet dat
de topontmoeting in Tokio tot
een gespierde verklaring van
de betrokken landen zal lei
den. Amerika schijnt daar
trouwens niet op uit te zijn.
„We hebben liever een open
en eerlijke discussie over het
vraagstuk van het terrorisme,
waarbij we de bondgenoten
van de noodzaak tot samen
werking met de VS kunnen
overtuigen", zei Witte-huis-
woordvoerder Larry Speakes.
'jonden washing-
e/ON De Britse rege
ling heeft van de Vere
ngde Staten een aantal
'^gemoetkomingen ge
daagd, als bewijs van er-
inentelijkheid voor de
eilritse hulp bij de aanval
s® Libië. Zo wil de rege
ling in Londen dat de VS
*fet handelsconflict met
iuropa niet op de spitst
"Tijven én dat de VS min-
|l?r obstakels opwerpen
nj de uitlevering van le
en van het verboden
|rs Republikeins Leger
ashington weigert deze per-
nen uit te leveren, omdat ze
ilitieke motieven zouden
ibben voor hun misdaden,
steun die de IRA vanuit
VS krijgt is ook door ande-
n bekritiseerd en als bewijs
ngevoerd, dat de Europea
an op hun beurt lang niet al-
d op steun van Amerika
innen rekenen in hun strijd
gen het terrorisme,
ilgens de Britse Times heeft
llonel Khadaffy niet meer
de touwtjes in Libië in
handen. Het land wordt mo
menteel geregeerd door een
vijf man sterke militaire jun
ta. Dat wordt afgeleid uit het
optreden van naaste mede
werkers van Khadaffy gedu
rende de afgelopen week.
Libië dat officieel de „Arabi
sche Socialistische Volks Ja-
mahiriya" heet, heeft een
nieuwe naam gekregen en
heet voortaan de „Grote Ara
bische Socialistische Volks Ja-
mahiriya". Volgens Khadaffy
is met dit besluit „recht ge
daan aan talrijke verzoeken
in die zin", aldus de Libische
televisie.
De Israëlische premier Peres
heeft in een toespraak voor de
Assemblée van de Raad van
Europa gezegd dat het een
„vaste verplichting van de
vrije wereld en de landen van
Europa" is het internationale
terrorisme „onverwijld, hard
nekkig en compromisloos te
bestrijden".
De politie in West-Berlijn
heeft na de arrestatie van een
Palestijn, afgelopen vrijdag,
meer aanwijzingen dat Libië
betrokken is geweest bij de
bomaanslag op de discotheek
La Belle. De arrestant, Ah
med Nawaf Mansur Hasi (35),
is echter niet de hoofdver
dachte, aldus de politie.
Deze foto van de Libische leider Khadaffy en zijn vijftien maan
den oude pleegdochterje dat bij de Amerikaanse aanval om het
leven is gekomen, is zonder twijfel voor propaganda-doeleinden
verspreid. De Libische autoriteiten hebben zich de afgelopen
dagen meesters getoond in het produceren van propaganda-
foto's. Zo bleken ook kinderen die volgens foto's van het Libi
sche persbureau JANA gedood waren, volgens foto's van ande
re persbureaus springlevend te zijn.
Bewaking
FOTOMATERIAAL BEWIJST TEGENDEEL NASA-VERKLARING:
(Van onze redacteur ruimte
vaart)
Sjoerd van der Werf)
HOUSTON In de Vere
nigde Staten is opschud
ding ontstaan door berich
ten als zouden de zeven
astronauten van de Chal
lenger niet direct dood
zijn geweest na de ont
ploffing van het ruimte
veer op 28 januari. De be
richten zijn in strijd met
de officiële NASA-verkla-
ring van circa twee maan
den geleden, waarin werd
gezegd dat de inzittenden
van het pendel wel op
slag dood waren.
Hoewel de meningen onder
deskundigen nog verdeeld
zijn, lijken er nu toch op grond
van computerbewerkte foto
vergrotingen aanwijzingen te
zijn dat in elk geval een paar
van de astronauten nog bijna
vier minuten hebben geleefd
en hun val van ruim veertien
kilometer hoogte bij volle be
wustzijn hebben meegemaakt.
Ze vonden pas de dood toen
het compartiment waarin ze
zich bevonden, met een snel
heid van bijna driehonderd
km per uur het wateropper
vlak raakte en door de klap
vrijwel werd versplinterd.
Dit zou met name gaan om ge
zagvoerder Francis Scobee en
de astronauten Michael Smith,
Ellison Onizuka en Judith
Resnik, omdat die in de bo
venste verdieping van het
compartiment zaten. Dit ge
deelte zou slechts weinig scha
de hebben ondervonden door
de klap van de explosie en be
trekkelijk „heel" van het ge
deelte met vrachtruim en mo
toren zijn losgerukt. Het on
derste deel van het comparti
ment werd veel zwaarder ge
havend. Daarin bevonden zich
de Ronald McNair, de onder
wijzeres Christa McAuliffe en
Gregory Jarvis, van wie als
laatste vorige week donderdag
de stoffelijke resten konden
worden geïdentificeerd.
Een patholoog die bij de iden
tificatie betrokken was, had
ruim een maand geleden al ge
zegd dat hij „het idee had dat
de inzittenden meteen na de
explosie buiten kennis waren
geraakt en niets meer hadden
gemerkt van de val naar de
aarde". Maar hij had er wel
aan toegevoegd dat de wens
hierbij misschien toch wel de
vader van de gedachte was.
Pas later kwamen er aanwij
zingen, dat vooral het voorste
deel (neus en cockpit) van de
Challenger veel minder scha
de had opgelopen bij de explo
sie dan in eerste instantie was
aangenomen en dat dit gedeel
te „redelijk intact" het water
oppervlak had geraakt.
Programma
ten van de astronauten komen
op het moment dat de NASA
heeft laten doorschemeren het
ruimtevaartprogramma in de
zomer van 1987 te hervatten.
De kans is groot dat militaire
missies dan voorlopig voor
rang krijgen en dat het lance
ren van satellieten voor der
den, met name communicatie
kunstmanen, voortaan wordt
uitgevoerd door particuliere,
commerciële bedrijven als Ari-
anespace (Europa) en soortge
lijke ondernemingen in de VS
zelf.
De nieuwe directeur van het
Space Shuttle-project, ex-a
stronaut Richard H. Truly,
heeft intussen laten weten dat
de eerstvolgende ruimtepen-
delmissie onder zeer speciale
veiligheidsvoorschriften wordt
ehouden. Zo zal de lancering
uitsluitend bij daglicht en re
delijk hoge temperaturen mo
gen plaatsvinden. Aan boord
zullen uitsluitend beroepsa
stronauten zijn, dus geen spe
ciale gasten zoals senator Jake
Garn of de onderwijzeres Bar
bara Morgan, die de plaats van
de omgekomen Christa McAu
liffe heeft ingenomen. De lan
ding wordt niet uitgevoerd op
Cape Canaveral, maar op de
Caiifornische basis Edwards,
waar de uitloopmogelijkheden
voor het toestel veel groter
zijn en de weersomstandighe
den meestal beter. Momenteel
vindt nog onderzoek plaats
naar het mogelijk inbouwen
van schietstoelen in ruimteve
ren.
(Vervolg van voorpagina)
WENEN De Oosten
rijkse president Rudolf
Kirchschlager heeft Kurt
Waldheim voor een be
langrijk deel vrijgepleit
van de beschuldigingen
over zijn oorlogsverleden.
In een televisie-toespraak
zei Kirchschlager gister
avond dat niet gebleken is
dat Waldheim als Wehr-
machts-officier op de Bal
kan oorlogsmisdaden
heeft begaan of dat hij
wist van de jodendeporta
ties. Waldheim moet vol
gens Kirchschlager echter
wel op de hoogte zijn ge
weest van de Duitse ver
geldingsmaatregelen in de
partizanenoorlog op de
Balkan.
Kirchschlager heeft de afgelo
pen weken de dossiers en do
cumenten onderzocht op grond
waarvan het Joodse Wereld
Congres (JWC) in New York
zware beschuldigingen tegen
Waldheim heeft geuit. De pre
sident kroop in de moeilijke
rol van scheidsrechter, omdat
hij van mening is dat de dis--
cussie over presidentskandi
daat Waldheim het aanzien
van Oostenrijk ernstig schaadt.
Van het zogenaamde oorlogs-
midadendossier van de Vere
nigde Naties over Waldheim
liet Kirchschlager niet veel
heel. Het dossier is afkomstig
van de Joegoslavische Staats
commissie voor Oorlogsmisda
den. De aantijgingen tegen
Waldheim waren volgens
Kirchschlager zo mager dat de
Joegoslaven indertijd al afza
gen van vervolging. „Als ik in
de rol zou zijn van de officier
van justitie, dan zou ik het niet
wagen om op grond van deze
mij voorgelegde bewijzen een
aanklacht bij een rechtbank in
te dienen".
Uit de dossiers van het JWC is
volgens Kirchschlager niet
duidelijk geworden dat Wald
heim op de hoogte was van de
jodendeportaties vanuit Salo-
niki, zoals het congres steeds
beweerd heeft. De verklarin
gen van Waldheim dat hij
nauwelijks weet had van wat
er op de Balkan plaatsvond,
zijn volgens Kirchschlager
echter ongeloofwaardig.
jreker
jdgeklemd
RENBERG Een 34-ja-
uit Beieren heeft een
taakpoging in Neurenberg
de dood moeten bekopen:
h hij zich door een deurope
ning wilde wringen, bleef hij
steken. Daarbij werd de hoofd
slagader in het onderlichaam
afgeklemd. Het slachtoffer
probeerde zich door een deur
opening te wringen van 30 bij
18 centimeter. Toen politie en
brandweer arriveerden was
het al te laat om de man los te
krijgen.
Nazaat keizer
Franz Josef
getrouwd
MADRID In de kerk van
het Escoriaal nabij Madrid is
gisteren de achterkleinzoon
van keizer Franz Josef van
Oostenrijk-Hongarije, Zijne
Keizerlijke Hoogheid aartsher
tog Andreas Salvador van
Oostenrijk-Toscane, in het hu
welijk getreden met de Spaan
se aristocrate Dona Maria de la
Piedad Espinosa de los Monte-
ros. De aartshertog, die al ja
ren in Spanje woont, is een
kleinzoon van de jongste doch
ter van Franz Josef, Maria Va
leria. Haar broer Rudolf, die
troonopvolger was, stierf in
het jachtslot Mayerling met
zijn maitresse, barones Marie
Vetsera.
WASHINGTON Twee groepen Amerikaanse zangkoren heb
ben besloten de toernee die zij door verschillende Europese lan
den, waaronder Nederland, zouden maken, af te zeggen uit
vrees voor terroristische aanslagen. Het ene koor is de Glee
Club van de Yale-universiteit, een groep van 65 zangers dat van
27 mei tot 22 juni een dertigtal concerten zou geven in Scandina
vië, West-Duitsland en Nederland. Een Glee Club van 265 mid
delbare scholieren uit Twin Lake in Michigan besloot vorige
week de optredens in Nederland, Luxemburg en West-Duitsland
af te zeggen.
1IDJE VERHOLEN EN HET KNETTERCARTER
Toen de televisievoorstelling was afgelo-
I. geraakte smidje Verholen in een ernstig
iprek met veldwachter Eelco Eelkema. „Je
mien goed begriep'n, Verhool'n," verklaar-
ielco. „Die hiephoi-kletsmajoor voor het tel
ler, die mag mien de saab'l sliep'n. Ik heb
met hem te maak'n en ik wil ook niks met
te maak'n hebb'n. Ik heb alleen te maak'n
de wett'n en voorschrift'n. En als in de
'n staat dat jeugdige persoon'n beneed'n
1, achttien jaar niet in het bezit van een rijbe-
s kunn'n word'n gesteld en als ik zo'n per-
J>n zich dan langs de oop'nbare weg zie
Ortbeweeg'n in een vierwielig motorvoertuig,
b weet ik dat die zaak'n scheef zitt'n. Dan
Int mien politiebloed in opstand en dan voel
me genoodzaakt procesverbaal op te maak'n.
II geldt óók voor Kareltje, Verhool'n, al heeft
reek'l dan ook honderd keer het knappercar-
1 uutgevond'n. En nou is dat b^ksemse jong
ook nog in de krant en in het tellevizierkiekkas-
sie gekoom'n. Daar koom'n moeilijkheed'n van.
Verhool'n. Daar komm'n die petjesgast'n uut de
onderwereld weer op af zoals vlieg'n op de ho
ning!" En Eelco's wijze woorden lagen niet
ver van de waarheid af, want juist op dit ogen
blik zat een zekere Linke Lowietje zwaar te
peinzen over de aantrekkelijke mogelijkheden,
die het knettercarter hem kon bieden om zeer
snel zeer veel pingping te verdienen. Genoemde
Linke Lowietje was te Gravendrecht woonachtig
in een slonzig en uitgewoond optrekje en hij had
alles aangaande het knettercarter gelezen in de
krant en gehoord over een gammele radio, die
hij zelf in elkaar geknutseld had. Linke Lowietje
peinsde dus diep na, want Lowietje had geld
nodig... Ook smidje Verholen overdacht alle
mogelijkheden en hij zei zuchtend: „Je kon wel
eens gelijk hebben, Eelco. Daar komen grote
moeilijkheden van...
WASHINGTON De
Verenigde Staten hebben
gisteren opnieuw een on
dergrondse kernproef ge
nomen, de derde van dit
jaar. Dit heeft het Ameri-
Kaanse ministerie van
energie bekendgemaakt.
Volgens deskundigen zul
len er voor de perfectio
nering van het SDI-pro-
gramma nog meer dan
honderd kernproeven no
dig zijn.
De explosie van gisteren in de
Nevada-woestijn, die de code
naam Jefferson had, had een
kracht van 150 kiloton TNT,
twaalf keer de kracht van de
bem op Hiroshima. Naar ver
luidt was de proef ook bedoeld
een nieuwe methode voor de
meting van de kracht van
kernproeven te testen. Vol
gens het Russische persbureau
Tass wordt de gespannen situ
atie in de wereld door de
Amerikaanse kernproeven
verder gecompliceerd en wor
den de kansen op een akkoord
over bewapeningsverminde
ring vernietigd.
Amerikaanse wetenschappers
en deskundigen op het gebied
van de wapenbeheersing heb
ben afkeurend gereageerd op
berichten uit de Amerikaanse
laboratioria, dat er waarschijn
lijk meer dan honderd kern
proeven nodig zullen zijn om
president Reagans SDI te tes
ten en te perfectioneren. Hoe-
\y*l president Reagan er meer
dere malen op heeft gehamerd
dat zijn Star Wars een „niet-
nucleair" project i£, zijn er in
de begroting voor het ministe
rie van energie flinke bedra
gen uitgetrokken voor het tes
ten van de zogenaamde „der
de-generatie" kernwapens,
buiten de „gewone" proeven
met atoom- en waterstofbom
men (de eerste en tweede ge
neratie kernwapens). Tot deze
derde-generatie wapens beho
ren ondermeer X-ray lasers,
microgolven, elementaire-
deeltjesbundels en optische la
sers. Het perfectioneren van
derde-generatie wapens is „ui
terst moeilijk", aldus dr. Ri
chard Garwin, fysicus bij IBM.
„De controlemaatregelen voor
deze test zijn absoluut duize
lingwekkend. Er zijn veel,
ve«tl explosies voor nodig".
Wm brengt. De nieuwe abonnee wordt ook hartelijk verwelkomd:
deze krijgt de krant de eerste twee weken gratis.
11 it quartz klokje in de vorm van een mini-huiscomputer (ware
•J grootte 5 cm.). Het is voor u als u een nieuwe abonnee aan-
I Not
I Nat
Noteer als nieuwe abonnee ingaande.
Naam:
Telefoon:(\oor controle bezorging)
Deze ontvangt de krant de eerste twee weken gratis.
Daarna wordt het abonnement betaald per
0 maand automatisch ad f 22,49
0 kwartaal per acceptgiro ad f 67,43
Stuur als dank het Quartz klokje aan:
Naam:_
Adres:
Stuur deze bon ingevuld aan de Leidse
2500 Vd Den Haag (postzegel betalen
se Courant, Antwoordnummer I
:talen wij). I
Vapsl
£eid<s«(Bouaa/nt
