Ierse wist niets
van bom in
bagage
Londen betaalt een hoge prijs
voor steun aan de Amerikanen
ggidaeSouftonl
uropees
'arlement
eroordeelt
anval
JUMBO EL AL AAN RAMP ONTSNAPT
feel buitenlanders
akken hun koffers
„Middellandse Zee niet
alleen speeltuin van VS"
Washington
steeds
meer een
vesting
Buitenland
VRIIDAG 18 APRIL 1986 PAGINA 5
)rie kwart Amerika
taat achter Reagan
'W YORK Meer dan drie kwart van de Ameri-
nen staat achter het Amerikaanse bombardement
1 Libië. Het vertrouwen in president Ronald Rea-
s buitenlandse politiek is erdoor gestegen. Dat
kt uit een opiniepeiling in de New York Times,
[temin bleek een meerderheid van de 704 Ameri-
ien die dinsdagavond, een dag na de aanval, door
Newyorkse krant en de televisiemaatschappij
b,fo werden gepolst, van mening te zijn dat het bom-
,j]<] rdement een heropleving van het terrorisme in de
■reld te zien zal geven. Ondanks die vrees heeft
l bombardement op Libië het vertrouwen in Rea-
ns buitenlandse politiek fors vergroot. Zesenzeven-
procent van de Amerikanen vindt dat de presi-
nt op dit terrein uitstekend werk doet, tegen nog
iar 51 procent vorige week.
Inlichtingendiensten VS boos over onthullen code
MOSKOU De inlichtingendiensten in de VS heb
ben geprobeerd te voorkomen dat president Reagan
zou onthullen dat zij gecodeerde Libische boodschap
pen hebben ontcijferd waarin de bomaanslag op de
Amerikaanse disco in West-Berlijn werd gemeld.
Reagan en andere leiders hebben gezegd dat die ont
cijferde boodschappen de directe aanleiding waren
voor de Amerikaanse bombardementen op Tripoli en
Benghazi. Het Nationaal Veiligheids Bureau had zich
verzet tegen de bekendmaking. Maar volgens ano
nieme functionarissen werden bezwaren wegge
wuifd, omdat de president de informatie nodig had
om steun te krijgen voor zijn vergeldingsactie tegen
Libië.
Het Duitse Bild publiceerde gisteren de tekst van de
onderschepte boodschappen tussen het Libische
Volksbureau en Tripoli. „Het zal snel gebeuren. De
bom gaat ontploffen. Amerikaanse soldaten moeten
worden getroffen". Een dag na de aanslag, waarbij
een Amerikaanse militair en een Turkse vrouw om
het leven kwamen en 204 mensen gewond raakten,
meldde het Volksbureau: „Opdracht uitgevoerd.
Geen spoor achtergelaten". Bondskanselier Kohl
meldde dat Duitse inlichtingendiensten „duidelijke
aanwijzingen" haddden om de Libische schuld vast
te stellen. Kohl had eerst „afdoende bewijzen" willen
melden, maar dat werd onder druk van minister van
buitenlandse zaken Genscher afgezwakt. De Sovjet-
Unie is boos op de Verenigde Staten omdat die de
schijn hebben gewekt dat Moskou betrokken is bij
het internationale terrorisme. Dit heeft woordvoer
der Lomeiko gisteren verklaard. De Sovjets zouden
niets tegen de voorgenomen aanslag op de disco heb
ben willen doen. Lomeiko zei dat de VS ruim
vóór de aanslag op de disco contact met de Sovjet-
Unie hebben opgenomen. De VS zeiden dat er iets
ophanden was. maar konden volgens Lomeiko geen
bewijzen op tafel leggen. Hadden ze dat wel gedaan,
dan zou de Sovjet-Unie zeker meegewerkt hebben.
De DDR ontkent ook iedere betrokkenheid bij de
aanslag.
RAATSBURG Het Eu-
>ees Parlement in Straats-
g heeft de Amerikaanse
"^Tval op Libië veroordeeld
een grove schending van
internationale recht, een
baarlijke escalatie van ge
ld in het Middellandse-
igebied en een bedreiging
i de internationale vrede
veiligheid. Het is boven-
n „een volstrekte veront-
ïtzaming van de Europese
*"Ansen en belangen" zoals
door de nninisters van
tenlandse zaken werden
órmuleerd, aldus het par
's, ïent in een resolutie, die
Ui I stem meerderheid werd
ïgenomen, bij twee ont-
udingen. Het parlement
roordeelde verder elke
'<f5 rm van internationaal ter-
isme „zoals dat ook door
jBfbië onder leiding van kolo-
Zl 1 Khadaffy wordt ge-
n. und". Volgens de Neder-
idse christendemocraat
an Penders was het voor
ropeanen „die zo laks en
m ag zijn in het bestrijden
n het internationaal terro
me, weinig fraai een ver
delende vinger uit te
kken naar een land dat
verantwoordelijkheid
Een Boeing-
747 van El
Al, waarvan
op deze foto
alleen de
staart is te
zien, is giste
ren dank zij
de strenge
controles op
Heathrow
aan een
ramp ont
snapt.
(Van onze correspondent
Roger Simons)
LONDEN De Ierse
vrouw die gisteren op het
Londense vliegveld
Heathrow werd aange
houden met in haar baga
ge een bom, zou de dupe
zijn geworden van een ac
tie van haar Arabische
„vriend". Althans, dat
vermoedt Scotland Yard,
die het onderzoek leidt.
De bom, die in de handbaga
ge van de vrouw verborgen
zat, was krachtig genoeg om
de Jumbo van El Al, met aan
boord bijna vierhonderd in
zittenden, in de lucht te laten
exploderen. Het ontstekings
mechanisme was zo afge
steld, dat de bom zou ont
ploffen als het toestel halver
wege de reis naar israël was.
Passagiers en bemanningsle
den zijn aan de dood ont
snapt dank zij de waakzaam
heid van het El Al-personeel.
Bagage met bestemming Is
raël wordt niet alleen elek
tronisch gecontroleerd, maar
vlak voor het instappen ook
nog eens door El Al-veilig
heidsagenten. Daarbij kwa
men de valse bodem en de
explosieven in de reistas van
de jonge Ierse aan het licht.
De Ierse is vooraan in de
twintig. Zij zou op haar een
tje een vakantiereis maken
naar Tel Aviv. Haar Arabi
sche vriend, Nezar Hindawi,
een man van ongeveer 35 die
ze een jaar kende, had haar
weggebracht en is kunnen
ontkomen, ondanks het feit
dat de politie gelijk een grote
speuractie begon. Aangeno
men wordt dat Hindawi zijn
naieve jonge vriendin had
uitgestuurd op een zelf
moordmissie, waarvan zij
zelf niet op de hoogte was.
De vlucht naar Tel Aviv
werd met een vertraging van
vijf uur voortgezet.
IPOLI Steeds meer westerlingen in Libië wordt
grond te heet onder de voeten en wensen het land
verlaten. Dat is gebleken in westerse diplomatieke
ngen in de Libische hoofdstad. Zo zou de helft van
5.000 Britten hopen op een spoedig vertrek, terwijl
Canadese zegsman te kennen gaf dat 300 van de
r schatting 1.000 Canadezen hun koffers hebben ge
it. Over de ongeveer 300 Nederlanders in Libië zijn
n bijzonderheden bekend.
e Libische olie-industrie werken ongeveer 18.000 Westerse
undigen. Daarnaast bevinden zich in het land rond 30.000
ken en naar schatting 30.000 Zuid-Koreanen. Libië heeft een
ilking van ongeveer vier miljoen mensen. Het is overigens
lastig het land te verlaten, omdat de luchthavens en de
izen zijn gesloten.
Italiaanse ministerie van buitenlandse zaken ontkende be
ten, als zou Italië voorstander zijn van een multinationaal
cuatieprogramma. Een woordvoerder erkende echter dat de
aanse regering verschillende plannen bestudeert om de naar
itting 7.000 tot 8.000 Italianen in het land behulpzaam te zijn
vertrek.
in Londen weigerde het ministerie van buitenlandse zaken
ledelingen te doen over mogelijke evacuatieplannen. De
ten in Libië is geadviseerd binnenshuis te blijven en af te
chten.
:ijn in Libië ook nog ongeveer 800 Amerikanen, die zijn ach-
ibleven ondanks orders van de Amerikaanse regering het
te verlaten. Een.aantal van hen werkt bij de vijf in Libië
kzame Amerikaanse oliemaatschappijen. Deze hebben ver-
ard dat zij zich niet overhaast uit het land zullen terugtrek-
Het wordt de Libische leider Khadaffy niet gegund via een
haast vertrek van de maatschappijen kostbare installaties in
iden te krijgen. De waarde van de installaties van de vijf on-
lemingen in Libië wordt geraamd op ongeveer een miljard
_ir.
Amerikaanse regering heeft gisteren meer dan 300 landgeno-
vooral vrouwen en kinderen, geëvacueerd uit Soedan en
Kenia gebracht. De VS vrezen dat de Soedanese hoofdstad
irtoem doel wordt voor vergeldingsactie van Libië. De eva-
atie volgde op het neerschieten, woensdag, van een Ameri-
ise diplomaat in Soedan.
(ADVERTENTIE)
NIEUW VANAF 24 APRIL MAGIC EGG/PICTURE HOLLAND
Kombineer een reis door computerland met een
uitzonderlijke Nederland-Toer
OMNIVERSUM Ook dagelijks 'THE DREAM
Controle op Schiphol
De Rijkspolitie heeft gisteren op Schiphol gedurende ongeveer drie uur al het verkeer naar de
luchthaven aan een zeer strenge controle onderworpen. Met behulp van „verkeersfuiken" werden
de auto's naar een plaats geleid, waar zij aan alle kanten werden onderzocht (foto). De actie was
een gevolg van tips uit binnen- en buitenland over een mogelijke terroristische aanslag. De politie
controles leverden niets op.
Aanval VS moet coup aanmoedigen''
WASHINGTON De
Amerikaanse luchtaanval
op Libië had onder andere
tot doel de opponenten van
de Libische leider Khadaffy
binnen de strijdkrachten
aan te moedigen. Dat heeft
minister van buitenlandse
zaken Shultz tijdens een
persconferentie in Was
hington verklaard. Hij ont
kende dat er een strategie
was om Khadaffy persoon
lijk te treffen. „Een staats
greep waarbij Khadaffy
wordt afgezet zou goed zijn
voor Libië", aldus Shultz.
Het was voor het eerst dat
een regeringslid openlijk
verder ging dan de verkla
ring, dat de aanval bedoeld
was Khadaffy van verdere
terroristische daden af te
houden. De minister voegde
er aan toe dat hij niet kon
zeggen of er aanwijzingen
zijn voor een coup en wilde
niet speculeren over de be
tekenis van de schoten, die
woensdag en gisteren in
Tripoli te horen waren.
(Vervolg van voorpagina)
OOST-BERLIJN Op het congres van de Oostduitse Commu
nistische Partij hebben de DDR en de Sovjet-Unie gewaar
schuwd voor een onbeheersbare escalatie van het Amerikaans-
Libische conflict. Gisteren liet de Sovjet-Unie al weten, dat zij
haar recht zal laten gelden op een vrije doortocht in de wateren
en het luchtruim rond Libië.
Waarnemers zeiden nog geen aanwijzingen te hebben voor Rus
sische oefeningen of een uitgebreidere aanwezigheid van de
Russische vloot in de Middellandse Zee. Westerse dioplmaten
waarschuwden daarom tegen overdramatisering van de mede
delingen uit het Kremlin. „Het gaat er Moskou kennelijk vooral
om te tonen, dat de wateren voor Libië niet alleen de speeltuin
van de Verenigde Staten zijn", aldus een diplomaat.
In zijn rede voor het Oostduitse partijcongres waarschuwde
DDR-leider Honecker dat „de actie een catastrofe tot gevolg zou
kunnen hebben die de gehele mensheid in het inferno van een
nieuwe wereldbrand kan stort". Westerse bronnen in Oost-Ber-
lijn wezen er echter op dat Honecker in zijn betoog de Libische
leider Khadaffy niet openlijk heeft verdedigd. „Hij noemde zijn
naam niet eens", zei een diplomaat. „Men let erop zich solidair
te verklaren met het Libische volk, niet met hun leider".
(Vervolg van voorpagina)
LONDEN/BEIROET
Groot-Brittannië betaalt
met de moorden op de
ontvoerde Britten in Bei
roet een hoge prijs voor de
politieke en logistieke
steun, die het zonder te
rughoudendheid heeft ge
geven aan de Amerikaan
se luchtaanvallen op Li
bië.
Britse bases op Cyprus werden
gisteren in staat van paraat
heid gebracht voor de mogelij
ke evacuatie van alle Britten
uit Libanon, nadat bekend
werd dat gewapende benden
in West-Beiroet jacht hadden
gemaakt op buitenlanders om
wraak te nemen wegens de
Amerikaanse aanval op Libië.
Zij zouden het vooral hebben
gemunt op Britten en Ameri
kanen. Volgens de BBC
trachtte het Libanese leger de
buitenlanders in het islamiti
sche West-Beiroet met heli
kopters naar het veiliger ge
achte Oost-Beiroet te brengen.
Voor de Britten Leigh Douglas
(34) en Philip Patfield (40) en
het derde slachtoffer was er
geen redding meer mogelijk.
In een verklaring die bij hun
lijken werd gevonden zeiden
de „Cellen van de Arabische
Strijders": „Terechtgesteld ter
vergelding voor de (Ameri
kaanse) aanval tegen het Ara
bische volk van Libië, uitge
voerd met steun van de Britse
regering". De groepering kon
digde meer geweld en wraak
aan. Welingelichte Palestijnse
bronnen hebben gezegd dat de
„Arabische Cellen" banden
hebben met de dissidente
guerrillaleider Aboe Nidal, de
meest gezochte terrorist ter
wereld.
Leigh Douglas en Philip Pad-
field werden op 28 maart ont
voerd. De 64-jarige schrijver
Alec Collett, die mogelijk het
derde slachtoffer is, bevindt
zich sinds maart 1985 in han
den van Libanese extremisten.
Behalve de Britten worden in
Libanon nog zes Amerikanen,
acht Fransen, een Italiaan, een
Ier en een Zuidkoreaan ver
mist.
Een hoge functionaris van de
cher of zij „haar persoonlijke
verantwoordelijkheid aan
vaardt voor de versterking
van de politieke steun aan ko
lonel Khadaffy en voor het
blootstellen van Britse burgers
aan toegenomen fanatisme en
terrorisme? Ziet ze nu niet in
wat er gebeurt als je van de
Britse bulldog een Reagan-
poedel maakt?
„Als u weigert het terrorisme
te bestrijden uit vrees voor
Progressieve Socialistische vergelding, is het terrorisme
Partij (PSP) in Beiroet ver- de winnaar en zal dat u in gij-
klaarde dat de drie mannen in reling houden nep de pre-
het hoofd zijn geschoten en dat mier uit onder loeiende protes-
zij zijn doodgeschoten kort ten uit de oppositiebanken.
voor zij gevonden werden. Zich richtend tot de Labour-
oppositie zei Thatcher „ik
hoop dat in de toekomst de op-
De moorden in Beiroet leidden positie zal stemmen voor het
gisteravond tot een zeer emo- voorkomen van terrorisme",
tioneel debat in het Britse La- Labour-leider Neil Kinnock
gerhuis. De liberale leider Da- sprong op en zei Thatcher:
vid Steel vroeg premier That- „Dat neem ik niet van de eer-
Premier Thatcher bleef herha
len, dat president Reagan toe
stemming moet vragen als hij
nogmaals gebruik zou willen
maken van Britse vliegvelden.
Maar zij weigerde opnieuw te
beloven, dat zij hem die toe
stemming een volgende keer
zal weigeren.
De vader van een van de ver
moorde gijzelaars, Edgar Dou
glas, zei in een emotioneel te
levisievraaggesprek dat hij ge
loofde dat zijn zoon nog in le
ven zou zijn als de Ameri
kaanse toestellen niet vanuit
Groot-Brittannië waren opge
stegen. Britse opinie-onderzoe
ken tonen aan dat minstens
twee derde van de Britten te
gen de Amerikaanse actie en
tegen de Britse betrokkenheid
daarbij is.
1MIDJE VERHOLEN EN HET KNETTERCARTER
„Hiep hoi, aangenaam. De naam is Sipko
unt," zei de dikbetaalde verslaggever, terwijl
zich voor Kareltje Knetter opstelde. „Ik ruik
Bn boeiend artikel, vriendje. Een héél boeiend
rtikel, dat mooi opgemaakt op de voorpagina
oet komen. Ik vind het tenminste maar rare
raktijken van die levensgrote agent Meris. dat
met zijn snerpende fluitje assistentie oproep!
m een héél klein jochie met een speelgoedauto
i vangen. Wat jij? Hiep hoi!" - „Dat is het hem
list," legde Kareltje uit. „het is helemaal geen
Jeelgoedauto. Er zit een echte motor in met
en knettercarter en hij rijdt wel duizend kilo-
neter per uur." - „Wat zeg je me daar? Een
nettercarter? Hiep hoi! Zie je wel, tóch een pri-
leur!" lachte de verslaggever. „Maar wat die
duizend kilometer betreft, jonge jonge, da's
straaljagersnelheid! Hiep hoi! Dat wil ik tóch wel
eens even controleren. Om wat indrukken op te
doen, zie je. Kom maar eens mee naar het sta
dion, manneke. Daar is het nu rustig. Op de sin-
telbaan kunnen we je knettercarter dan even
testen. Hiep hoi!" De verslaggever borg Kareltje
en zijn autootje onzichtbaar op in de bagage
ruimte van zijn malle wagentje en reed toen on
gehinderd tussen de vele politiemannen door,
die kennelijk óók op het snerpende fluitje van
de agent Meris waren afgekomen;l/vaaruit al
weer duidelijk blijkt hoeveel het waard is, als
men de toverwoorden PERS op zijn wagen heeft
staan. En zo duurde het niet lang of in een afge
legen buitenwijk kwam het stille stadion in
zicht
Betoging loopt
uit de hand
In talrijke landen wor
den al dagenlang de
monstraties gehouden
tegen de Amerikaanse
actie tegen Libië. In
veel gevallen komt het
daarbij tot ongeregeld
heden. Dat was giste
ren ook het geval in
Amsterdam, waar een
demonstratie bij het
Amerikaanse consu
laat op het Museum
plein uit de hand liep.
Een groep van onge
veer 300 betogers
gooide stenen naar het
consulaat, probeerden
over de hekken te
klimmen en ze zelfs
omver te halen. De ME
werd ingezet om de
orde te herstelen. Er
zijn drie arrestaties
verricht. In totaal na
men volgens de politie
vier- tot vijfduizend
mensen aan de de
monstratie deel.
(Van onze correspondent)
WASHINGTON Was
hington, het zenuwcen
trum van de Amerikaanse
politiek, is de laatste jaren
al steeds beter beveiligd
tegen aanslagen. Maar na
de aanval op Libië heeft
de Amerikaanse hoofdstad
het aanzien gekregen van
een belegerde vesting.
Het Witte Huis, het State De
partment, het Pentagon en an
dere belangrijke regeringsge
bouwen werden altijd al streng
beveiligd. Al was het maar te
gen éenmansacties van ge
griefde Amerikanen. Maar Li
bië, Khadaffy en „Heilige Oor
log" hebben de regering doen
beseffen, dat het schilderachti
ge hek om het Witte Huis al
leen niet voldoende is.
Veiligheidsfunctionarissen
stonden vorig jaar januari pijn
lijk voor schut toen tijdens de
inauguratie van de president
een wildvreemde man uit Co
lorado ongehinderd het Witte
Huis binnenliep. De man, die
niets kwaads in de zin bleek te
hebben, werd pas gepakt toen
hij al in de woonvertrekken
van de Reagans was. Veilig
heidsfunctionarissen verkla
ren dat zulke fouten onvermij
delijk zijn.
Sindsdien zijn de maatregelen
verder verscherpt. Omheinin
gen van beton om het Witte
Huis, zware lijfwachten met
machinegeweren en speurhon
den met een gevoelige neus
voor explosieven, speciale
„ram-autos" met voortdurend
draaiende motoren, scherp
schutters op het dak en lucn-
tafweerraketten op het ter
rein, moeten de regeringszetel
beschermen tegen projectielen,
bomaanslagen en fanatieke
zelfmoordcommando's.
Sommige critici beweren dat
de regering overdrijft. Ande
ren daarentegen noemen de
steeds strengere beveiliging
een „verstandige daad Kha
daffy heeft immers herhaalde
lijk gedreigd zelfmoordcom
mando's naar de VS te sturen.
Na de bombardementen op Li
bië zouden deze dreigende
woorden wel eens in daden
kunnen worden omgezet, zo
vrezen deskundigen.
Daarnaast worden de 3.281 Li-
biërs in de VS streng in de ga
ten gehouden. Hun namen be
vinden zich in tal van compu
terbestanden en hun gangen
worden nauwlettend gevolgd.
Ongeveer 1.200 Libiers zijn op
studentenvisa in de VS. Func
tionarissen beschouwen juist
deze jongelui als een veilig
heidsrisico, ofschoon ze bij het
betreden van de VS uitvoerig
zijn verhoord. Er zijn al stem
men opgegaan alle Libiers
naar huis te sturen, maar de
Amerikaanse
heeft
regering
nog geen stappen in die rich
ting ondernomen. Iraniërs, Je-
menieten en Libanezen wor
den eveneens streng in de ga
ten gehouden.
De grootste zorg besteden de
veiligheidsfunctionarissen
evenwel aan Amerikaanse
ambassades, consulaten en be
drijven in het buitenland.
Vooral Amerikaanse instellin
gen in Europa worden als ui
terst kwetsbaar beschouwd. Er
zijn enkele maanden geleden
miljarden kostende maatrege
len aangekondigd voor het be
veiligen van Amerikaanse in
stellingen in het buitenland.
Sommige ambassades zullen
zelfs helemaal worden vervan
gen. Anderen worden ingrij
pend verbouwd.
GRATIS ELKE WOENSDAG DE
BIJLAGE Bil UW KRANT MET
INFORMATIE OVER FILMS, MUZIEK
THEATER. RECREATIE.EXPOSITIES
EN EEN COMPLETE AGENDA
