Vooruitgang
en efficiency
toverwoorden
van Singapore
SINGAPORE - Mensen die hun
bijbel kennen, hebben Singapore
wel eens vergeleken met de won
derboom waaronder Jona van de
schaduw profiteerde. De stad is zo
snel tot welvaart gekomen dat er
tot ver buiten Azië met afgunst en
bewondering over werd gesproken.
Thans wacht men met spanning af
of ook deze „boom" plotseling zal
gaan verdorren, net als die van de
profeet. Singapore is te hard van
stapel gelopen, zo luidt nu de con
clusie van deskundigen, en een
economische crisis is niet denk
beeldig voor deze kleine archipel
dat bestaat uit één eiland van 42
bij 23 kilometer en vierenvijftig
kleinere eilanden.
Er is nu sprake van een nul-groei, na ja
ren van zoveel voorspoed dat alleen de
Japanners in dit werelddeel een nog ho
gere levensstandaard wisten te bereiken
publiek. Hoe somber
dit ook klinkt, er
wordt geen kreeft
minder om geser
veerd in het Shangri-
La. volgens reislustige
topbankiers een van
de vier meest luxueu
ze hotels ter wereld.
Singapore ontvangt
de vreemdelingen met
die mysterieuze glim
lach van het Oosten
en laat de welgestel-
den onder hen baden
in weelde. Toch lei
den de vele gastvrou
wen met het decente
splitje in de rok. hen
niet binnen in de
spookjeswereld van
duizend-en-een-nacht.
Het stadscentrum be
gint steeds meer te lij
ken op een filiaal van
New York of een an
dere metropool uit
het Westen. Zij het
met oriëntaalse aspec
ten, zoals het in de
vorm van een pagode
opgetrokken hotel
Dynastie. Deze hotels
- nu al een kleine
tachtig - illustreren
de wat uit de hand ge
lopen ambitie van de
republiek. Er is spra
ke van overcapaciteit
aan kantoorruimte en
hotelkamers.
De naam Singapore Airlines staat in de luchtvaartwereld garant voor
luxe en efficiency. Dezelfde beoordelingen zijn zeker ook van toepas
sing op Asian Affair Hollidays, het programma van Singapore Airli
nes voor vakanties in het Verre Oosten. Onlangs verscheen de bro
chure '86/'87 van Asian Affairs Hollidays, een tachtig pagina's tel
lend boekwerkje met prachtige kleurenfoto's en wervende teksten, dat
ook eventuele twijfelaars geen andere keuze laat: op vakantie naar het
Verre Oosten. Je moet dan overigens wel wat geld achter de hand
hebben. Een negendaagse reis naar Singapore kost al gauw zevenent
wintighonderd gulden. Voor degenen die minder behoefte hebben aan
opperste luxe bestaat naast Asian Affair ook Asian Budget Hollidays.
Deze kiest voor wat eenvoudiger hotels en bescheidener maaltijden.
Tiendaagse Singapore-reizen zijn er dan vanaf 2440 gulden per per
soon.
Overigens beperken beide reizenprogramma's zich niet tot Singapore.
Er zijn mogelijkheden voor combinaties met en rondreizen in Thai
land, Indonesië, Maleisië, de Maldiven, Filipijnen, Taiwan, Japan en
China. Meer informatie kan onder meer worden verkregen bij Asian
Affair Hollidays, Locatellikade 1, 1076 AZ Amsterdam, tel. 020-
640911. Informatie over Singapore is uitsluitend schriftelijk aan te
vragen bij Singapore Tourist Board, Postbus 70180, 1007 KP Amster
dam.
ZATERDAG 12 APRIL 19$
Singapore is ontzettend schoon. Het is alsof er geen hogere opdracht bestaat dan het
bevorderen van de reinheid.
Raffles
niet, Singapore heeft
roesverwekkende ei
genschappen. Wie
zich wil laten bedwel
men door het geheim
zinnige exotische
Oosten, moet in het
Raffles Hotel begin
nen met het acclima
tiseren. Sinds daar in
1915 de Singapore
Sling voor het eerst
uit de shaker vloeide
is het een populair
drankje geworden,
thans verkrijgbaar voor ongeveer tien
gulden inclusief. Alle groten van de aar
de hebben hier aan de bar gezeten en
van dit mengsel geproefd.
„Raffles", eens een begrip in heel Azië
en daarbuiten, wekt nu de indruk dat
vleermuizen en spinnewebben er spoedig
de laatste gasten zullen zijn. Overscha
duwd en van de grote tuinen beroofd
door oprukkende wolkenkrabbers, teert
het op een verleden, toen in de tropische
binnenhof nog koelte werd toegewuifd
aan koningen, sultans en opperofflcie-
ren.
's Avonds komt men er met verhalen
over het koloniale tijdperk, een Singapo
re waarin nootmuskaatplantages geur
den. Wie kon toen bevroeden dat men
hier ooit met veertien meetstations de
lucht zou besnuffelen om het milieu van
vreemde smetten vrij te houden? Met
deze voorzorgsmaatregel bewijst de stad
hoezeer zij vervreemd is van de tijd
waarin het als Victoriaans bolwerk flo
reerde en een zekere C. M. Phillips in
1902 een onder het biljart gekropen tij
ger doodschoot.
Palmen, veranda's, een zwaar verzilver
de koffiepot op tafel, majordomus-obers
en het gezang van tropische vogels; de
verleiding om in „Raffles" net zo lang te
blijven hangen als de planters van wel
eer is groot, 's Avonds dineren de toe
risten er bij kaarslicht terwijl danseres
sen en als leeuw of draak verklede man
nen eer bewijzen aan de folklore. Hun
kerend naar hun steak hutselen Ameri
kaanse echtparen er de ingrediënten van
de beroemde rijsttafel door elkaar. Bui
ten wachten de fietstaxi's op hun laatste
passagiers. Ook zij houden de illusie in
stand van een tempo doeloe met de
daarbij passende entourage. Maar de be
stuurder toont mij een pasje, dat hem
het recht geeft tweeëndertig dollar te
vragen voor een rondrit. Het klassieke
transport kost een fortuin, in vergelij
king met het tarief van de circa tiendui
zend taxi's.
twee gedachten
Wie in Singapore op zoek gaat naar de
onvervalste geuren en kleuren van het
geheimzinnige Oosten, ontdekt overal
dat de stad hinkt op twee gedachten. Het
centrum geeft de skyline te zien van een
Manhattan in het klein, met Orchid
Road en Tangling Road als luxe con
sumptieparadijzen, trots op de meer dan
duizend „boutiques" en warenhuizen
met staatsie-roltrappen. Tropische luis
ter en mysterie? Andere toverwoorden
hebben deze twéé begrippen vervangen.
De drie miljoen mensen die hier jaar
lijks door zesendertig luchtvaartmaat
schappijen worden afgeleverd, krijgen
voornamelijk de resultaten van een won
derbaarlijke efficiency te zien. In de he
mel is het schoon, zo melden de meet
stations dagelijks, de vele petrochemi
sche industrieën ten spijt. Maar ook op
aarde valt er geen musje van het dak
zonder tussenkomst van de allesbeheer
sende staat.
de skyline te zien van een Manhattan in het klein, met Orchid Road en
als luxe consumptieparadijzen.
TROPISCHE LUISTER EN
MYSTERIE IN HET GEDRANG
Mijn eerste taxichauffeur geeft meteen al
een cursus in discipline als ik voor het
instappen een geringe peuk op straat
werp. „Keep Singapore clean". Of ik de
posters van deze nationale campagne
niet heb gezien? Zelfs het achteloos uit
de handen laten vallen van een lucifer of
perzikpit kan een boete van vijfhonderd
Singaporaanse dollars (ongeveer twee
honderdvijftig gulden) tot gevolg heb
ben.
Beschaamd zie ik tussen vliegveld en
centrum het eindeloze coulissenland-
schap van flatgebouwen aan me voorbij
schuiven. Smalle, dichtbevolkte moten,
als reusachtige dominostenen overeind
gezet, waarin nu al tachtig procent van
de bevolking is gehuisvest. Dank zij de
zelfde ijzeren hand die jongens met lang
haar in de nek grijpt en op straffe van
discriminatie naar de kapsalon stuurt,
leeft Singapore in overvloed, vergeleken
met zoveel chaotische, overbevolkte
hongerlijdende en onbeheersbare metro
polen in de nabijgelegen ontwikkelings
landen.
Verborgen
Gokken is hier verboden. Breakdance op
straat wordt als onwelvoeglijk be
schouwd. Een bitter lot wacht niet alleen
de onverlaten met meer dan vijftien
gram heroïne op zak en handelaars in
deze kostbare sneeuw (aan wie de dood
straf kan worden voltrokken) maar ook
gezinnen met meer dan twee kinderen.
„Koop liever een tv dan voor de derde
keer zwanger te worden", luidt het dwin
gende advies aan dé vrouwen. Als het
toch mis gaat, zorgt de staat voor een
goedkope abortus. Kroostrijke gezinnen
worden met achterstelling bestraft.
Geen stad in Azië heeft het verder ge
bracht in het beheersen van de maat
schappelijke processen dan Singapore,
waar het licht nooit uitvalt en de kranen
altijd water geven. Zelfs de bijna onver
mijdelijke verkeerschaos heeft men aar
dig weten te bedwingen door waanzinnig
hoge parkeergelden in het centrum en
het verbod om het Central Business Dis
trict 's morgens binnen te rijden met
minder dan vier personen in de auto.
Wie die magische grens wil overschrij
den met minder inzittenden, moet zich
een peperdure sticker aanschaffen. Als
een ouderwetse grootmoeder maakt de
premier de mensen duidelijk dat allerlei
rigoureuze maatregelen uitsluitend op
hun bestwil zijn gericht. Tot op heden
wordt een licht gemor steeds overstemd
door de grote aanhang van de partij.
Singapore is zo schoon alsof er geen ho
gere opdracht bestaat dan het bevorde
ren van de reinheid. Ergens moeten toch
de verruwende aspecten te zien zijn van
een wereldhaven (tweede op de ranglijst
na Rotterdam), scheepswerven, raffina
derijen en chemische industrieën? Er
moeten kroeglopers aan het passagieren
zijn, een bedelaar, als laatste afgezant
van het proletariaat, zal vast wel ergens
de hand ophouden en waar zijn de vrou
wen, die tegen betaling hemelse geneug
ten in het vooruitzicht stellen?
Singapore heeft ze allemaal aan het ge
zicht onttrokken. Op zoek naar de rom
melige eetstalletjes van „hawkers". oos
terlingen die langs de weg hun regionale
spijzen verkopen, tref ik slechts reserva
ten aan waarin dit volkje mag bakken en
braden onder streng toezicht van de
overheid. Hun mobiele keukentjes zijn
geconcentreerd in Food Centre's zodat
zij niet langer de straat „ontsieren" en
„gevaar opleveren voor de hygiëne".
„Rasa Singapura" heet een van deze
smikkelhoeken met dozijnen kraampjes,
nabij een verzamelgebouw waarin de
verkopers van de betere en duurdere
souvenirs op een hoop zijn gedreven.
Centralisatie is ook zo'n nieuw tover
woord, dat het toezicht vergemakkelijkt.
De sateh is lekker en goedkoop (drie
dollar voor twaalf stokjes), het natuur
zuivere vruchtensap kost maar een halve
dollar en Singapore zal niet toestaan dat
ook maar een spoor van buikloop mij
kwelt na het nuttigen van Indische, Ma
leisische, Japanse, Thaise, Koreaanse,
Vietnamese of gewoon westerse hapjes.
Chinatown
Maar wie gewoon rondkijkt ziet ook
welke rampzalige gevolgen een te prag
matisch, op groei en vernieuwing gericht
beleid kan hebben. In Chinatown bij
voorbeeld, als je wandelt langs de laatste
sterfhuizen met doodsbedden voor oude,
gele mensen, die hier collectief de laatste
adem komen uitblazen. Op nauwelijks
drie vierkante kilometer is nu nog te
zien hoe het Chinese deel van het volk
leefde en handel dreef. Veel is al afge
broken, maar nu worden in allerijl plan
nen gemaakt om de meest typerende ge
bouwen te restaureren en hetzelfde geldt
voor veel panden uit de koloniale perio
de, die daar hard aan toe zijn.
Als ik informeer naar de Singapore Girls
uit Bugisstreet, over heel de wereld be
roemd en berucht als de mooiste traves
tieten, kleurt een blos de wangen van het
meisje dat de excursie leidt. Zij voert
mij snel binnen in het theater, waar de
folkloristische Singapore Instant Show
wordt opgevoerd, in alle eerbaarheid. In
derdaad, alles wat zweemt naar onfat
soen bestaat officieel niet meer.
Even later blijkt dat hier sprake is van
een niet geringe huichelachtigheid, waar
wordt toegegeven hoezeer het frivole
vertier zich weet te handhaven. Wie er
naar zoekt zal het vinden, met hulp van
de taxichauffeur. De ontkenning van al
les wat als negatief wordt ervaren lijkt
kenmerkend voor het regeringsbeleid.
Via de door hen gecontroleerde dagbla
den Singapore Monitor en The Straits
Times maken de leiders echter duidelijk
hoezeer het hun ontbreekt aan een zeke
re ideologie. Fatsoen, orde, netheid, dis
cipline, werklust, burgerzin zijn niet in
staat gebleken om in deze leemte te
voorzien.
Geen idealisme
Het ziet er naar uit dat de huidige eco
nomische crisis vergezeld zal gaan van
een morele. Want welk ideaal bezielt de
bevolking? De regering heeft steeds suc
ces en gewin aangeprezen maar geeft nu
toe dat de jeugd idealisme en een eigen
identiteit mist. Het materialisme is ken
nelijk ontoereikend om zin en betekenis
te kunnen geven aan zoveel jeugdige le
vens, hoewel het type van de jonge ma
nager met Chinese gelaatstrekken nog al
tijd gezien wordt als een mooi voor
beeld.
Langzaam dringt ook door, dat het
drugsgebruik in Singapore niet zo stevig
onder de duim wordt gehouden als de
ongenadige aanpak van verslaafden deed
vermoeden. Tienduizenden schoolkinde
ren hebben een alternatief gevonden in
het snuiven van solutie, verfverdunners,
petroleum en zelfs de removers voor na
gellak, gestolen uit moeders kastje.
Deze „lijmsnuivers" dreigen het perfec
tionistische rijk nu in diskrediet te bren
gen en zelf ernstig hersenletsel op te lo
pen. Geen paradijs zonder slangen, dat
geldt dus ook voor de stad die door de
Japanners tijdens de bezetting werd her
doopt in Sjonan: Licht van het Zuiden.
Een licht dat nu toch even flakkert.
LEO LEEUWIS
gelijkheden voor bootcruises:
de langste rivier van Europa. i
Wolga, en op de Don. Een cruise 1
in ae Sovjet-Unie dus. waarvan
de eerste op 17 juni vanuit Mos
kou vertrekt en op 3 juli in Le- i
ningrad eindigt. Waarbij overi- 1:
gens direct moet worden vermeld i;
aat niet de hele route per boot ;g
wordt afgelegd. De eigenlijke ver- jg
trekplaats van de cruise is Rostov
(vliegen vanuit Moskou). Na de j
ontscheping in Kazan volgt an- i
dermaal een vliegreis naar Le- 5
ningrad. De tweede reis wordt in p
omgekeerde richting gemaakt; r
vertrek op 5 september uit Lenin-
grad en aankomst op 21 septem- c
oer in Moskou. De tiendaagse f
cruise wordt gemaakt met het i
motorschip Maxim Gorki, een in u
1978 gebouwde rivierencruiser. t
Onderweg worden bezoeken ge-
bracht aan het Don-Kozakkenei-
land, Volgograd, Zhiguli en Uly- r
anovsk. De organisator. Salèn- f
Lindblad Cruising, wordt in Ne-
der land vertegenwoordigd door f
Holland International in Rijs- H
wijk. i
i fietsvakantie in een Alpen
land is niet voorbehouden aan
goedgetrainde fietsers op moder
ne, supersnelle rijwielen. Dat be
wijzen de ervaringen in Oosten
rijk, waar steeds meer Nederlan
aers wandel- en fietsvakanties
combineren. De langgerekte da
len en provincies als Niederöster-
reicli en Burgenland geven zelfs
de volkomen ongeoefende fietser
alle ruimte. Het Oostenrijks Ver
keersbureau in Amsterdam heeft
een brochure over deze fietsva
kanties samengesteld. Hierin I
staat onder meer informatie over f
fietstochten op de ongeveer vij- 1
fenzevenlighonderd kilometer
fietspaden die Oostenrijk rijk is.
over het huren van fietsen i
- .fiets-vriendelijke" plaatsen
staan apart vermeld - en een
duidelijke landkaart, waarop
aanbevolen routes staan aange
geven. Bijzondere aandacht ver-
dient de driehonderdvijftig kilo-
meter lange route langs ae Do
nate Behalve langs de rivier voert
deze tocht door een landschap,
dat rijk is aan schilderachtige
dorpjes en historische plaatsen.
De klimgeilen kunnen zich uitle-
ven in de zuidelijke provincie
Karinthiê of op de route van Zeil
am See via Kaprun naar Neukir- i
chen aan de Grossvenediger. I
Voor meer informatie: Oosten
rijks Verkeersbureau, Singel 464,
Amsterdam.
Gastvrij onthaal
in Limburgse
familiehotels
De provincie Limburg vindt, dat
zij in het voor- en naseizoen
meer aandacht verdient. Vooral
de 's zomers zo druk bezochte
familiehotels hopen op meer be
langstelling nu de VVV-Limburg
een kleurige folder heeft uitge
bracht waarin 33 van deze be
drijven worden gepresenteerd.
Volgens de Limburgse VVV is
men in deze hotels verzekerd
van een lekker bed en een'goede
keuken in een gastvrij huis op de
mooiste plekjes van Limburg".
Meer infomatie: VVV Limburg,
buiten onze landsgrenzen
zal spoedig weer een formidabele ir
bloemenpracht te bewonderen ei
zijn. Aan de Koninklijke Park- fli
laan te Laken (Brussel) stelt het- u
Belgische vorstenhuis de serres 1
weer open voor bezichtiging. Dit 'f
is telkenjare een evenement li
waarvoor de mensen graag voor
in de rij staan. Wie van de exoti-
sche pracht wil genieten doet er Jj
verstandig aan vast de data te
noteren. De koninklijke serres
kunnen overdag gratis worden J(
bezocht in de periode van 3 tot ,j
en met 20 mei, met uitzondering
van de maandagen én de vrijda-
gen. De openingstijden zijn van j
9.30 tot 12.00 uur en van 14.00
gen kan men ook 's avonds in de
sprookjesachtige kassen terecht
tussen 21.15 en 23.00 uur. Die i
dagen zijn: de vrijdagen 2, 9 en j
16 mei, de zaterdagen 3, 10 en
17 mei, woensdag 7 mei en zon- 1
dag 18 mei. 's Avonds wordt een
toegangsprijs van vijftig Belgi
sche francs gevraagd voor het
Hulpfonds van HM Fabiola.
Meer informatie bij het Belgisch
Verkeersbureau, Leidseplein 5.
1017 PR Amsterdam, telefoon:
020-251251.
■CfiidócSouAOtit'
