Weekpuzzel door dr. Pluizer
a a si as
□aaaQE saasianaK
Nr. 14 - Honingraatpuzzel
BRIDGEN
SCHAKEN door I
POSTZEGELS
DAMMEN
WETENSCHAPPEN
CeidócSouAOtit'
Oplossing vorige puzzel
aasa gnaQi3nna.ia
9 SI 3 Q 51
aaraaaans anaaaa
ei a a a a a
aaasnntiEaaa aetata
d o
jaamsaaa aanauia
na a a a
aaHB aannranksnaa
H 3 M E! 3 EU
anjnanra □Banaaasa
n h a a
aanaBaaana ansza
De prijswinnaars van puzzel nr. 13 zijn:
J. Vogelenzang, Morsweg 132a,
2332 ER Leiden.
Mevr. v.d. Lubbe, Vrouwvenneweg 8,
2374 BE Oud Ade.
De prijzen worden binnen drie weken
per cheque toegestuurd.
Oplossingen onder vermelding van puz
zel nr. 14 moeten uiterlijk woensdagmid
dag in bezit zijn van:
LE1DSE COURANT,
Postbus 11, 2300 AA Leiden.
Rond de genummerde vakjes dienen woor
den van zes letters van navolgende betekenis
te worden ingevuld. Alle antwoorden lezen in
de richting van de wijzers van de klok.
De beginletter van het eerste antwoord komt
in het linkervakje naast het cijfer 1Het vakje
voor de beginletter van elk van de overige
antwoorden dient door combinatie met de
letters van de omringende antwoorden te
worden vastgesteld.
1. Zwitsers houten
huis.
2. Kleverige
lekkernij.
3. Droevig.
4. Vissersvaartuig.
5. Reisgoed.
6. Zaak van
ondergeschikt
belang.
7. Bouwwerk voor
erediensten.
8. Rumoer.
9. Hoofdstad van
Albanië.
10. Ambtsgewaad.
11Orgelregister dat
de menselijke
stem nabootst.
12. Kamerplant.
13. Uitgestrekte
vlakte.
14. Distelvink.
15. Transport
vaartuig.
16. Preekstoel.
17. Mannelijk
beroep.
18. Van kracht
zijnde.
19. Soort hond.
20. Kolffles.
21. Strijkende
beweging.
22. Gaping, lacune.
23. Staatsbestel.
24. Overdreven
begerig.
ZATERDAG 12 APRIL 19
Forcing of niet?
De laatste tijd bereikte mij flink wat
post van lezers die met de handen in het
haar zaten - en dat bridget lastig - in be
paalde situaties. Moesten of mochten ze
passen of moesten ze nog iets van zich
laten horen?
Niet iedere pas is een forcing-pas en met
name in natuurlijke biedsystemen (Acol
e.d.) is dit allemaal niet zo eenvoudig.
Merkwaardig is dat de Acolboeken hier
ook geen bindende regels voor formule
ren, waardoor de lezers/leerlingen het
bos in worden gestuurd en zelf - met
hun partner - maar een oplossing moe
ten vinden. Eigenlijk is dat paradoxaal,
want: is een biedsysteem wel een bied-
systeem wanneer daar zoiets essentieels
aan ontbreekt of wanneer zoiets belang
rijks daarin op onvoldoende wijze wordt
behandeld? Onder de titel „Openen is
geen kunst" heb ik in deze krant ook al
eens een uitgebreide serie geschreven,
die natuurlijk vooral neerkwam op de
vaak moeilijke herbieding. Met een
biedserie als:
WEST OOST
1 KI 1 Ru
1 Sch
hoeft noch de opener, noch de antwoor
der uitgeboden te zijn. Oost kan wel een
hand hebben met 20 of meer punten. En
west? Zo'n stuk of 12 zal hij er wel heb
ben, maar waar ligt de bovengrens? Bij
16 of bij 19? Bang voor een pas van de
Jeugdkampioenschappen
De Paasvakantie is voor veel jonge scha
kers zeer belangrijk. De jeugdkampioen
schappen die dan gehouden worden kun
nen voor enkelen de sprong zijn naar in
teressante toernooien. De jeugdkampi
oen van Nederland mag niet alleen mee
doen aan de Europese en wereldjeugd
kampioenschappen, maar veelal zijn ook
uitnodigingen te verwachten van Hoogo
vens (meestergroep) en OHRA.
De gelukkige dit jaar was Joris Bren-
ninkmeijer. die met solide spel 7 punten
(uil 9 partijen) vergaarde. Aan de ene
kant is dit goed nieuws, want daarmee is
de titel in dit toernooi bij de goede spe
ler terechtgekomen. De schaduwzijde is
dat jonge spelers met een dergelijke posi
tionele stijl zelden of nooit internatio
naal doorbreken. „Als je jong bent moet
je hakken", is een bekende (en ware) uit
spraak. De geschiedenis leert dit ook,
want de enige Nederlandse spelers die in
de laatste 20 jaar internationaal wat kon
den klaarma
ken zijn Jan
Timman, John
v.d. Wiel en
(misschien) Je
roen Piket.
Van deze spe
lers is bekend
dat ze op jonge
leeftijd briljan
te combinatie-
en aanvalspar-
tijen speelden.
Hopelijk is
deze jonge
Groninger een
uitzondering.
Harold van Dijk-Joris Brenninkmeijer.
Dame-Indisch.
1. d4 Pf6, 2. c4 e6, 3. PO b6, 4. Pc3 Lb7,
5. a3 gó, 6. Lg5 Lg7, 7. e3.
Wit speelt de opening erg tam. Goede al
ternatieven tegen deze zwarte opstelling
zijn 6. d5!? exd5, 7. cxd5 Lg7, 8. g3 of 6.
Dc2 c5, 7. e4!? In beide gevallen met
spel in het centrum.
1. 0-0, 8. Le2 d5, 9. cxdS exd5, 10.
0-0 Pbd7, 11. Tel c5, 12. Pe5 cxd4, 13.
exd4 De7, 14. f4 aó, 15. LO.
Beter was hier of een zet later Pa4 te
spelen om de verzwakte zwarte dame
vleugel onder druk te zetten.
15. ..Ddó 16. Tel?! b5, 17. b4?!
Een zwakke zet, die zwart alle kansen op
de damevleugel laat. Beter was 17. Lxf6
en eventueel Db3 om d5 onder vuur te
nemen.
17Pbó 18. Lh4 Tac8, 19. Dd3 Pc4,
20. a4?!
Beter is 20. Pdl gevolgd door Pf2 om
eventueel naar g4 of d3 te gaan.
20. Pb2, 21. De3 bxa4.
A
A
flffl
i
i
DIAGRAM 1.
A 1
1
AA
iA»I w
i i
1
ilé«
A
A «i
A Qi AA
tea. a
Natuurlijk niet 21.Dxb4? 22. Lxf6
Lxf6, 23. Pd7 en wit wint.
22. Pa2 Pe4, 23. Lxe4 dxe4, 24. Tc5 f6,
25. Dc3 fxe5, 26. fxe5, Txc5, 27. bxc5
Dd5, 28. Dxb2 e3. Diagram 1.
De lichte verwikkelingen zijn voorbij en
zwart is als overwinnaar te voorschijn
gekomen. De druk langs de diagonaal
hl-a8 is beslissend. Er dreigt nu
29.Tf2, 30. Lxf2 Dxg2 mat, vandaar
dat de volgende ongunstige afruil ge
dwongen is.
29. Tfl Txflt, 30. Kxfl a3! 31. Dc2
Dxd4, 32. Pc3 Dc4t 33. Kgl Dxh4, 34.
Db3t Kh8 35.g3 De7.
Wit geeft het op.
Grote favoriet voor het jeugdkampioen
schap was Liafbern Riemersma, die vo
rige maand een meesterresultaat behaal
de in Lugano. Deze jongeman ambieert
een profcarrière en deze titel, met de bij
behorende rechten, zou een uitstekende
start zijn. Deze druk was voor hem ech
ter te groot; zijn start van 1 uit 3 was
miserabel. Hij kreeg daarna toch weer
kansen op de titel, maar in de achtste
ronde werd hij gedecideerd teruggewezen
door de nieuwe kampioen. Dat hij wel
kan schaken is in onderstaande partij te
zien.
Paul Schrama-Liafbern Riemersma.
Ben-Oni.
1. d4 Pf6, 2. c4 e6, 3. Pf3 c5 4. d5 exd5,
5.. cxd5 dó, 6. Pc3 g6, 7. Lf4 aó, 8. a4
Lg7, 9. e4 0-0, 10. Le2 Ph5, 11. Lel
Pd7, 12. 0-0, Te8, 13. Le3 Tb8, 14. Pd2
Phfó, 15. O b5, 16. axb5 axb5 17. Lf4?
Overziet een fraaie aanval.
17.Ph5! 18. Lxdó Ld4f, 19. Khl Pe5!
De pointe van het zwarte spel. Wit ver
kiest nu strijdend ten onder te gaan.
20. Lxb8 Pg3t!
Deze typische Ben-Oni-wending ver
dient een diagram Diagram 2.
21. hxg3 Dg5, 22. f4 Dhót, 23. Lh5 Lg4.
Wit geeft het op.
Correspondentieadres: Leo Hofland, C.
Fockstraat 113, 2613 DE Delft.
Europazegels gewijd aan
natuur-/
milieubescherming
De PTT geeft op 13 mei een serie van
twee Europa-postzegels uit. Het thema is
dit jaar de bescherming van natuur en
milieu. Ze hebben een waarde van 50 en
70 cent. Het ontwerp van beide zegels is
van Louis Radstaak uit Klein Dochte-
ren, geheel in lijn met de opdracht om
het CEPT-thema uit te werken in een
oude boom en een historische kasteel
tuin.
Op de zegel van 70 cent staat een oude
boom in de rode lijnen van een gevaren
driehoek. Binnen die lijnen is de boom
afgeschremd tegen lucht- en bodemver
ontreiniging, beide uitgedrukt in giftig
groen. De kruin van de boom die erbui
ten valt is verkleurd door aantasting. De
zegel van 50 cent toont de tuin van pa
leis Het Loo. Ook hier is een gebogen
rode lijn een deel van een verkeersbord,
ditmaal het stopteken, dat een afsluiting
van het verleden moet aangeven, waarin
door verwaarlozing en veranderende
modes veel verloren is gegaan. Voor de
postzegel is een gedeelte van de gerecon
strueerde boventuin genomen, het per
spectief is ontleend aan een gravure van
Romeyn de Hooghe en ingevuld met de
huidige situatie zonder de bomen uit de
landschapstuin.
Australië heeft een zesdelige serie gewijd
aan de ontdekkingsreiziger James Cook,
de Engelse zeevaarder die leefde van
1728 tot 1779. Verschillende eilanden
groepen in het Stille Zuidzeegebied wer
den door hem ontdekt, daarnaast ver
kende hij ook Nieuw-Zeeland en Austra
lië.
Reeds aan het begin van zijn carrière
raakte Cook bekend als een betrouwbare
navigator en cartograaf. Cook was ook
een scherp opmerker en een uitstekende
scheepscommandant. Geen wonder dus,
dat hij uitgekozen werd om een der
grootste ondernemingen uit de geschie
denis te leiden. Edmond Halley, de
vooraanstaande Britse astronoom, had
reeds lang tevoren voorspeld, dat in
1769 de planeet Venus voor de zon
langs zou gaan. Aannemend, dat het bes
te zicht op dit fenomeen geboden zou
worden in de zuidelijke zeeën verzocht
het Koninklijk Genootschap koning
George III om de expeditie te financie
ren. Het geld kwam er en ook een be
mand schip, want de koning zag wel iets
in een dergelijke expeditie.
Het schip van Cook was de ondiep ste
kende kolenboot „Earl of Pembroke",
die herdoopt werd in „Endeavour"
(„Poging"). Het mat dertig meter en was
negen meter breed. Daarin moesten 85
man bemanning plus de wetenschappers
en dan nog diverse dieren en voorraden
voor drie jaar. Eén der geleerde deelne
mers merkte dan ook op dat het leven
aan boord gelijk was aan dat in de ge
vangenis, maar daarbij nog de kans om
te verdrinken. De Endeavour vertrok uit
Plymouth eind augustus 1768 met be
stemming Haiti via Kaap Hoorn. Zij
kwamen daar aan in april 1769 en de
passage van Venus langs de zon werd
nauwkeurig waargenomen. In augustus
van dat jaar was Cook gereed voor de
tweede etappe van de reis.
Cooks oprdracht luidde dat hij zuid
waarts zou varen, daarna westwaarts, op
zoek naar het legendarische zuidelijk
vasteland. In oktober bereikten zij
Nieuw-Zeeland en brachten zes maan
den door met het in kaart brengen van
de eilanden, voor ze verder westwaarts
voeren. Op 16 april, om zes uur 's mor
gens kreeg men de oostelijke kust van
Australië in zicht. Het schip liep echter
op een rif, maar Cook slaagde erin het
schip aan de grond te zetten en te laten
repareren.
De zegels die deze legendarische reis in
herinnering brengen hebben een waarde
van 33 c. (2x), 50 c., 80 c. en 90 c. (2x).
Op de vier laagste waarden komen plan
ten voor die toen ontdekt werden, de af
beeldingen zijn dan ook de originele. Op
de twee hoogste waarden ziet men af
beeldingen van twee deelnemers aan de
reis, de wetenschappers Joseph Banks en
Sydney Parkinson.
Kort geleden nam in Australië een ra
dio- en tv-satelliet in gebruik, die het
hele land bestrijkt, de Aussat. Twee ze
gels zijn daaraan gewijd; op beide zegels
ziet men een afbeelding van de satelliet,
die op 28 augustus 1985 door de NASA-
space shuttle „Discovery" in zijn baan
werd gebracht.
door drsA\ .»an der Kooij
Kampioenschap van
Nederland
Nu ik deze regels schrijf zijn er in het
kampioenschap van Nederland zes ron
den gespeeld en gaat Van der Wal met
negen punten aan de leiding. Hoewel het
toernooi dus nauwelijks over de helft is,
zijn er al heel wat interessante partijen
gespeeld. De kroon spant daarbij de ont
moeting tussen Bies en Palmer uit de
vijfde ronde, een partij die wellicht de
mooiste van het hele toernooi zal blijken
te zijn. Hieronder dit fraaie duel.
R.Palmer-B.Bies - Vijfde ronde NK
1986.
1. 32-28 16-21. Zwarts bedoeling is dui
delijk: stnjd. 2. 31-26 11-16 3. 37-32 18-
22 4. 41-37 13-18. Een moderne zet, die
onder andere ook is gespeeld in Koeper-
man-Van der Wal, WK 1984, en enkele
matchpartijen Gantwarg-Clerc 1985 (14e
en 20e partij).
5. 37-31 6-11 6. 31-27 22x31 7. 36x27 1-
6 8. 46-41 9-13. In genoemde partij Koe-
perman-Van der Wal volgde hier 8...20-
24 9. 41-37 17-22 10. 26x17 22x31 11.
37x26 11x22 12. 28x17 12x21 13. 26x17
7-12, en zwart ging later, evenals in de
onderhavige partij, druk uitoefenen op
wits lange vleugel.
9. 34-30 4-9 10. 30-25 17-22 11. 28x17
11x31 12. 26x37 7-11 13. 40-34 21-26
14. 45-40 16-21 15. 34-29 19-24! Zwart
is kennelijk bereid grote risico's te ne
men. Met de gespeelde zet sluit hij im
mers vrijwillig zijn eigen lange vleugel
op. De waarde van deze actie is ondui
delijk, maar er ontstaat nu in ieder geval
strijd en dat zou waarschijnlijk niet het
geval zijn geweest als zwart de ruil 16.
29-24 had toegestaan.
16. 32-28 11-16 17. 40-34 12-17 18. 28-
23 17-22. Op 18...8-12 zet wit met 19.
34-30 de aanval op 24 in.
19. 23x12 8x17 20. 37-32 2-8 21. 32-28
21-27 22. 28-23 17-21 23. 42-37 13-18.
Moet eigenlijk wel. Op 23... 27-31 wint
24. 23-19!, op 23...6-11 komt de hielslag
24. 38-32 27x38 25. 33x42 enz. terwijl
wit na 23... 13-19 24. 48-42 19x28 25. 38-
32 27x38 26. 43x23 een sterke positie in
zou nemen. 24. 23x12 8x17 25. 48-42 9-
13 26. 44-40 3-8 27. 49-44 8-12 28. 50-
45 27-31 29. 34-30. Met zijn voorgaande
zetten heeft wit hier naartoe gewerkt.
Speelt zwart nu 29... 13-18 dan zou wit
na 30. 30x19 14x34 31. 40x29 een prima
stand hebben. Maar zwart was allang
iets anders van plan.
30...13-19! Met deze zet die al enigszins
besloten lag in 15... 19-24, legt zwart zijn
gehele lange vleugel vast. Omdat er bij
de opsluiting nogal wat witte schijven
zijn betrokken lijkt dit plan zeker speel
baar. In het vervolg zal zwart er zelfs in
slagen het voordeel naar zich toe te trek
ken.
Ontdekking basis voor
aids-vaccin?
Amerikaanse en Franse wetenschappers
hebben onafhankelijk van elkaar mense
lijke virussen ontdekt die grote overeen
komsten vertonen met het aids-virus,
maar de ziekte niet bij mensen veroorza
ken. De ontdekking zou een basis kun
nen zijn voor het ontwikkelen van een
vaccin tegen aids.
In verklaringen maakten onderzoekers
aan de Harvarduniversiteit in Boston en
het Pasteurinstituut in Parijs hun ont
dekkingen bekend. De wetenschappers
hadden de virussen ontdekt in de licha
men van Westafrikanen die overeen
komsten hebben met de verwekker van
een op aids lijkend syndroom bij prima
ten. Het virus dat bij mensen aids ver
oorzaakt staat in de VS bekend als
HTLV-3 en in Frankrijk als LAV. Het
nieuwe virus kreeg de naam HTLV-4 bij
de Amerikanen en LAV-2 bij de Fran
sen. Het kan zelfs nog om twee verschil
lende virussen gaan, maar daarover
werd geen uitspraak gedaan omdat de
wetenschappers hun ontdekkingen nog
met elkaar willen vergelijken. Aids is
een ongeneeslijke ziekte waarbij het na
tuurlijke immuniteitssyteem wordt ver
nietigd en geen weerstand meer bestaat
tegen infecties en ziektes. In de VS heeft
aids al 10.000 slachtoffers gemaakt.
De onderzoekers van Harvard, dr. My
ron Essex en dr. Phyllis Kanki, hebben
indirecte bewijzen gevonden voor de
aanwezigheid van HTLV-4 in het bloed
van gezonde prostituées in Dakar, Sene
gal. Geen van de onderzochte mensen
toonde een ziektebeeld en volgens de
wetenschappers is er ook nog nooit aids
vastgesteld in Senegal.
Een groot aantal onderzoekers zijn op
zoek naar gemeenschappelijke proteïnen
in alle variaties van het aids-virus die
gebruikt kunnen worden om een be
schermende immuniteitsrespons te sti
muleren waardoor een vaccin kan wor
den ontwikkeld tegen de ziekte. De
nieuw ontdekte virussen, die dus geen
ziekte veroorzaken in een besmet men
selijk lichaam zouden die proteïnen kun
nen laten ontwikkelen. Maar daarvoor
moeten de wetenschappers eerst ontdek
ken waarom de cellen, die gewoonlijk
door dit soort virussen worden aange
vallen, niet worden vernietigd.
Kanki liet weten dat bij vergelijkende vi
rustests de nieuw ontdekte HTLV-4
meer leek op de in apen aangetroffen
STLV-3 dan het dodelijke, menselijke
aids-virus HTLV-3. Wetenschappers
vermoeden dat aids van een bij apen
voorkomende virusziekte stamt. De on
derzoekers in Harvard denken dat het
voorstelbaar is dat de HTLV-4 virussen
prototypisch zijn voor de dodelijke
HTLV-3 of dat beide virussen weer af
komstig zijn van een andere. Kanki ver
moedt dat HTLV-4 overgebracht is van
apen naar mensen en de schakel vormt
tusseri twee typen virussen.
Bloedmonsters
De Franse arts Luc Montagnier van het
Pasteurinstituut deelde mee dat hij in
samenwerking met Portugese artsen een
nieuw virus heeft geïsoleerd. Hierbij is
uitgegaan van bloedmonsters van twee
uit Guinée-Bissau afkomstige aids-pa-
tiënten. Guinée-Bissau grenst aan Sene
gal. Het virus, dat wordt aangeduid als
LAV-2, verschilt belangrijk van LAV-1,
het virus dat in 1983 werd geïsoleerd.
LAV-2 lijkt meer op een retro-virus dat
in 1985 bij apen werd geïsoleerd. Retro
virus is de naam voor de virusfamilie
die de kankerverwekkende RNA-virus-
sen omvat.
Een eerste onderzoek heeft uitgewezen
dat LAV-2 vermoedelijk nog niet erg
verspreid voorkomt. Door verschillende
teams wordt nu gewerkt aan de isolering
van retro-virussen van hetzelfde type.
Montagnier noemde het niet uitgesloten
dat LAV-2 bij bepaalde soorten apen
aids kan veroorzaken. Dit heeft twee be
langrijke consequenties. Als met LAV-2
bij apen aids kan worden veroorzaakt,
heeft men een vrijwel ideaal proefobject
gevonden dat kan leiden tot beter begrip
van de ziekte en de behandeling ervan.
Ten tweede moeten bloeddonoren nu
aan een tweede test worden onderwor
pen, om de mensen die lijden aan de
LAV-2-variant van aids op te sporen.
Vergelijking van de twee virussen kan
ook leiden tot beter begrip van de oor
sprong van de ziekte, en het onderzoek
naar preventieve maatregelen kan met
nieuwe elementen worden aangevuld.
30. 38-32. Zie het diagram.
30...21-27! Een actieve zet, met een dui
delijk doel. Zwart kon het overigens niet
op tempospel aan laten komen, omdat
wit dan vroeg of laat naar 23 zou uitsto
ten. Bijvoorbeeld: 30... 12-18 31. 40-34
(op 31. 43-38? 21-27! 32. 32x23 19x28
33. 30x19 14x32 34. 25x14 28x50 enz.
31-36 32. 43-38 22-27 33. 45-40 en zwart
kan de sterke zet 29-23 niet omzeilen,
daar 18-22 34. 32-28 6-11 (niet 27-31
wegens 35. 28-23 19x28 36. 30x19 14x23
37. 29x27 21x43 38. 33x11 enz. met
31. 32x21 16x27 32. 41-36. TOok wit
moet nauwkeurig spelen. Zo zou hij bij
voorbeeld na 32. 43-38? verlóren heb
ben: 6-11 (nu mag 33. 41-36 nifet wegens
22-28 34. 33x22 27x18 35. 36x27 24x33
altijd gevolgd voor 19-24 en 14x43 met
schijfwinst) 33. 40-34 31-36 eniwit heeft
na 34. 45-40 17-21 geen zet meer.
32...6-11! 33. 39-34. Na deze zet komt
zwart in het voordeel, maar wat moest
wit anders? Zwart dreigde een schijf te
winnen met 22-28, 33x22, 27x18, 36x27,
24x33, 39x28, 19-24, 30x19 en 14x21,
waartegen 43-38 geen verweer biedt, zo
als eerder is aangegeven. En het eindspel
na 33. 37-32 27x49 34. 36x16 17-21 35.
16x27 49x21 ziet er voor wit slecht uit.
33...22-28J Gaat over tot een gunstige
verbreking van de stand. Het nog verder
opvoeren van de spanningen was niet
goed geweest: 33...12-18. (A)'34. 43-38
11-16 35. 44-39 17-21 36. 37-32 18-23
37. 29x18 22x13 38. 33-28 13-18 39. 38-
33 27x29 40. 34-12 en wit wint.
(A) Op 33... 11-16 doet wit wel 34. 37-32
enz. en op 33... 17-21 is 34. 33-28
22x33 35. 29x38 zeer gunstig.
34. 33x22 27x18. Niet 17x28 wegens 35.
43-38 24x33 36. 38x29 en 29-24 komt.
35. 36x27 24x33 36. 43-38 17-22 37.
38x29 22x31 38. 44-39 19-24. Bevrijdt
zijn lange vleugel en zet tevens een ster
ke aanval in. Een ander idee zou zijn de
opsluiting met 30-24 toe te laten, daar er
nogal wat witte stukken op de korte
vleugel staan. Er is echter na bijvoor
beeld 38...11-17 39. 30-24 19x30 40.
35x24 17-22 41. 39-33 31-36 42. 42-38
geen zinvolle variant voor zwart aan te
geven, en het partijverloop is daarom lo-
fisch.
9. 30x19 14x23 40. 25x14 10x19 41.
39-33 12-17. De spelers, die intussen in
tijdnood zijn gekomen, blijven sterk
doorgaan. Niet beter is hier 41...15-20
met de bedoeling wits korte vleugel vast
te leggen. Er zou dan kunnen volgen: 42.
35-30 5-10 43. 30-25 10-15 44. 25x14
19x10 45. 37-32 10-14 46. 33-28 14-19
47. 28-22 18x38 48. 29x16 enz. met re
mise.
42. 35-30 17-22 43. 37-32 31-36 44. 30-
25 11-16 45. 34-30 23x34 46. 40x29 19-
23! Houdt weliswaar de witte stand on
der druk, maar door het achtergebleven
stuk op 5 heeft wit voldoende compen
satie.
47. 29-24 22-27 48. 32x21 16x27 49. 42-
37 18-22 50. 33-29 23x34 51. 30x39 22-
28 52. 24-19 27-32 53. 37-31! Om zoveel
mogelijk de zwarte stukken in het cen
trum te houden.
53...26x37 54. 19-13 37-41 55. 13-8 41-
46 56. 8-2. Nu de strijd overzichtelijk is
geworden blijken de posities gelijkwaar
dig te zijn. Met de tekstzet dreigt wit 39-
33, 28x39, 25-20 enz. te doen, met remi
se.
56. 36-41. Probeert door een offer nog
op tweede dam te komen, maar dat zal
niet lukken.
57. 47x36 32-38 58. 39-33 38x29 59. 45-
40 29-33 60. 2-24 15-20? Een vergissing,
maar het maakt voor het resultaat geluk
kig niet uit.
61. 24x38 28-32 62. 38x15 5-10 63. 15x4
32-38 en de spelers kwamen remise
overeen. Een partij waarbij enerzijds de
zwartspeler misschien wat karig is be
loond voor zijn moed, maar waarin an
derzijds wit zich goed staande wist te
houden tegen het creatieve geweld van
zijn tegenstander.
partner gaan veel openers in dit prillj
biedbegin al springen van vreugde:
WEST OOST
1 KJ 1 Ru
2 Sch
en wat hebben ze dan? Dit bijvoorbeeld:
A H B 10
S V 3
o 10 8
A V B 9 2
Best een aardige hand, maar is die het waa
om te gaan jumpen? Kijk, als de hand er no
zo uitzag:
AHBI0 3
V 3
A V B 10 2
dan zou er iets voor te zeggen zijn om ni
met 1 schoppen te volstaan, maar met
schoppen te vertellen dat jc over een aantre
kelijk tweekleurenspel beschikt, waarmee m
geen Acol-twee geopend kon worden. Alho
wel... veel Acolspelers spelen geen Acol-twi
maar de zwakke-twee, dus die laatste oven*
ging gaat niet in alle gevallen op.
Tweede kleur
Dat de tweede kleur forcing is,
hoeft alleen maar aan heel prille beginne
duidelijk te worden gemaakt. Die zullen da
ook wel eens schrikken van de volgende u
zondering:
Tegenover een gepaste hand is de situatie n
eenmaal radicaal anders. Noord kan wel eet
een „derdehandsje" loslaten en zodra zij
partner dan een kleur biedt waarin hij drie
meer kaarten heeft, is het een goed plan om
passen. Misschien is het wel een rondpassp
en dan scoort +80 of +50 (wanneer de tcgei
partij in 1 SA of 2 in een kleur speelt) prad
tig
Dat zuid zeker in deze situatie een eventue
fit in harten direct moet bieden (2 of 3 hartei
is een logisch gevolg. Hij mag niet even met
schoppen langskomen om de herbieding va
zijn partner af te wachten, want misschie
komt die wel niet. Rond de tweede kleur b
staan dus geen forcing-problemen. Heel a
ders ligt het wanneer één van beiden san
atout heeft geboden:
WEST OOST
1 Ha 1 SA
1 Ru
Er is nu wel sprake van een tweede kleu
maar deze situatie is natuurlijk niet meer fo
cing, want zodar één van beiden een bod
sans-atout heeft gedaan, gelden er heel andei
regels.
Derde kleur
De forcing-problemen beginnen pas echt wai
neer we bij de derde kleur aangeland zijn:
WEST OOST
1 KJ 1 Ha
1 Sch
Mag oost hierop passen? Oost mag natuurli
alles, maar de vraag is hoe de biedafsprake
van OW zijn. Bij natuurlijke systemen -
daar we het over - is het verstandig om
derde kleur in principe als forcing te spelei
Dan kan men zuinig omspringen met de bi<
druimte en verliest men niet op voorhand te
opzichte van conventionele systemen die ve
minder worstelen met forcing-problemen
alle biedinspanningen kunnen richten op h
bereiken van een optimaal eindcontract.
Een voorbeeld, waaruit iets van de forcin
mechanismen duidelijke moge worden:
8 4 3
V 8 5
o B 6 3
V B 9
A H 6 5 2
A 7 3
O A 7 4 2
10
N *B9
WO °B642
7 O H 10 9 8
H 5 4
V 10 7
H 10 9
O V 5
A 8 7 3 2
Het spel stamt uit het EK 1985, de wedstri
tussen de vrouwenteams van Ierland en N
derland. Nederland haalde hier de maxima
winst, onder meer door veel beter bieden
dit spel. Zo boden de Ierse vrouwen:
NOORD
1 Sch
2 Ru
4 Sch
ZUID
2 KI
3 Sch
pas
De eerste vraag luidt: is 3 schoppen van zui
forcing en het antwoord daarop is: 100 pr<
cent. Als zuid een limit van 3 schoppen ha
gehad, dan had ze dat wel in één keer getx
den. Nu, met een tussenstapje, is het bod ste
ker. Sterker bijvoorbeeld dan de delayed gan
raise (4 schoppen in tweede instantie). Dr
schoppen in deze situatie vraagt om:
- de manche vol te bieden met een min
mum;
- met overwaarde iets anders te doen.
Noord heeft veel overwaarde, maar weige
dat in deze forcingsituatie kenbaar te makei
Vergelijk hiermee het bieden van Jet Pasma
en Anneke Simons (Jet noord en Annel
zuid).
NOORD
1 Sch
2 Ru
4 Ru 1)
5 KJ 3)
6 Sch 5)
ZUID
2 KJ
3 Sch
4 Sch 2)
5 Ha 4)
pas
1). Eerste controle in ruiten (dus niet in kl
ver).
2). Geen eerste controle in harten.
3). Tweede controle in klaver en natuurli
het aas in harten, want anders was er w
gepast op 4 schoppen.
4). Tweede controle in harten.
5). Jet heeft genoeg informatie.
Na de troefstart wérd dit contract gemaal
vanwege het netjes zitten van ruitenheer.
Correspondentie: p/a Leharstraat 10, 2162 A
Lisse.
