Heineken gaat Europese
fabrieken reorganiseren
7 Beurs van Amsterdam
MARKTEN
HANDEL DUPE
VANSHELL-ACTIE
TH Delft ontwikkelt speciale
thermometer" voor woningen
ECONOMIE.
Ccidóc0otvumt
DONDERDAG 10 APRIL 1986 PAGINA f 3
Goede gang van zaken
bij KNP zet door
MAASTRICHT Koninklijke Ne-
derlandse Papierfabrieken KNP
verwacht dat de eerste zes maanden
van dit jaar even goede resultaten
zal laten zien als dezelfde periode
van vorig jaar toen 63 miljoen gul
den werd verdiend, zo blijkt uit het
jaarverslag.
KNP, die vorig jaar de winst zag stij
gen van 63 tot 117 miljoen gulden,
maakt zich klaar voor de sprong
naar een produktie van een miljoen
ton in de tweede helft van dit jaar.
Die mijlpaal komt binnen bereik
door het klaarkomen van enkele
grote projecten zoals de bouw van
een papiermachine in het Belgische
Lanaken en in Roermond.
„Brussel" moet prijzen
van landbouw bevriezen
DEN HAAG De landbouwprijzen in de EG
moeten over de hele linie bevroren worden. Tege
lijk zal Brussel extra geld moeten uittrekken voor
het creeëren van een geheel andere structuur van
de Europese landbouw opdat er een eind komt aan
de overschotproduktie en de geldverspilling.
Dit advies heeft het economisch en sociaal comité
van de EG uitgebracht aan de EG-landbouwminis-
ters en de Europese Commissie. In het comité zijn
werkgevers, werknemers, vrije beroepen en consu
menten uit diverse EG-lidstaten vertegenwoor
digd. Volgens het comité moet Brussel meer aan
dacht geven aan alternatieve teelten en produktie-
vermindering en bovendien boeren schadeloos
stellen middels het verminderen van landbouw
grond, hulp voor landbouwers bij het kiezen van
een ander beroep, een VUT voor boeren en finan
ciële steun voor de verwerkende industrie.
Braks zegt
bloemisterij 3,5
miljoen gulden toe
UTRECHT Het ministerie
van landbouw en visserij draagt
de komende drie jaar bijna 3,5
miljoen gulden bij aan kwali
teitsonderzoek in de bloemiste
rij. Het gaat om een project over
kwaliteitsverbetering en een
onderzoek naar kwaliteitsbe-
houd van de produkten. Braks
zegde de subsidie gisteren toe
tijdens de algemene vergade
ring van de Vereniging van
Bloemenveilingen in Neder
land. Hij liet bovendien weten
dat er voor bijzondere projecten
van veilingen misschien subsi
die kan worden gegeven.
KORTER WERKEN OOK BIJ
UNILEVER EN AKZO STRUIKELBLOK
(Vervolg voorpagina)
ROTTERDAM Arbeidstijdverkorting en uitbreiding van de werkge
legenheid zijn gisteren zowel bij Akzo (23.000 werknemers) als bij Uni
lever (10.000 werknemers) struikelblok geworden in de cao-onderhan
delingen. Bij Akzo werden de besprekingen 's avonds laat afgebroken,
hoewel de Industriebonden FNV en CNV met een alternatief voor de
36-urige werkweek op tafel waren gekomen. Omdat de Akzo-directie
in navolging van de overige grote cao's weinig bleek te voelen voor
een algemene atv, kwamen de industriebonden met het plan de kortere
werkweek in te wisselen voor andere structurele maatregelen. Maar
het bod van Akzo (een uitbreiding met 700 arbeidsplaatsen) werd als te
mager van de hand gewezen. De Unie BHLP wilde nog wel verder
praten, maar daar voelde de Akzo-delegatie vooralsnog weinig voor.
Bij Unilever bleven de grootste bonden wèl vasthouden aan een alge
mene arbeidstijdverkorting. „Het is onaanvaardbaar als de atv alleen
selectief wordt ingevoerd", aldus een FNV-woordvoerder kort na het
afbreken van de onderhandelingen. Ook de aangeboden loonsverho
ging van één procent werd afgewezen. De bonden gaan nu de achter
ban bij beide concerns raadplegen over eventuele acties.
Verkoop van
kleding sinds
jaren gestegen
ZOETERMEER De verkoop
van kleding is in 1985 voor het
eerst sinds de jaren zeventig
weer gestegen. Bereikte de
omzet in dames- en herenkle
ding in 1984 een dieptepunt
van acht miljard gulden, vorig
jaar steeg de omzet naar 8,3
miljard gulden. Dat heeft het
Economisch Instituut voor het
Midden- en Kleinbedrijf (EIM)
berekend.
Het instituut verwacht dat de
belangstelling voor kleding de
komende jaren zal blijven stij
gen. Volgens de onderzoekers
is er sprake van een „inhaal
vraag". Veel mensen die de
aankoop van nieuwe kleding
jarenlang hebben uitgesteld
maken dat nu goed. Overigens
vindt het instituur dat er nog
steeds niet veel wordt uitgege
ven aan kleding. Vrouwen ga
ven vorig jaar gemiddeld acht
honderd gulden uit aan kle
ding, mannen besteedden ge
middeld zeshonderd gulden.
Het EIM adviseert eigenaren
van modezaken zich niet te
richten op de goedkope kle
ding die de snel opkomende
textielsupers in de aanbieding
hebben of op scherp geprijsde
„huismerken". Zij doen er be
ter aan zich te richten op kwa-
liteitskleding. Volgens het in
stituut hebben vooral dertigers
en veertigers steeds meer be
langstelling voor duurdere
kleding.
HSA maakt kans
op order van 660
miljoen
(Van onze parlementaire
redactie)
DEN HAAG Hollandse Sig
naal Apparaten (HSA) in Hen
gelo is in de markt voor een
nieuwe miljoenenorder van
Defensie. Het gaat om een op
dracht van 660 miljoen gulden
voor apparatuur voor elektro
nische oorlogsvoering. HSA
zou dit jaar al voor een bedrag
van 360 miljoen gulden kun
nen leveren. Staatssecretaris
Van Houwelingen van Defen
sie heeft de Tweede Kamer
gisteren per brief ingelicht.
HSA blijkt niet de enige kans
hebber te zijn.
Volgens een woordvoerder
van Defensie heeft HSA, dat
voor het verkrijgen van deze
order een samenwerkingsver
band is aangegaan met AEG,
concurrentie te duchten van
Fokker in deze zaak samen
optrekt met het Duitse bedrijf
Rhoode und Schwartz. Ten
slotte doet het Amerikaanse
bedrijf General Telephon
Electric mee, dat op zijn beurt
een gelegenheidscontract ge
sloten heeft met Rietschoten
en Houwens BV in Rotterdam.
Dat zowel Fokker als HSA
Duitse partners hebben, heeft
volgens een woordvoerder van
defensie tot doel de Neder
landse en Duitse apparatuur,
die elkaar dikwijls „ontmoe
ten", op elkaar af te stemmen.
VEEMARKT DEN BOSCH (9-4) - Prij
zen in gulden per kg geslacht gewicht
en ontvet: dikbillen extra kwal. 9,35-
12,75, stieren 1e kwal. 8,10-8,65 en
2e kwal. 6,80-8,10, vaarzen 1e kwal.
7.20-7,85 en 2e kwal. 5,95-7,20, koei
en 1e kwal. 7.00-7.75. 2e kwal. 5.65-
7.00 en 3e kwal. 5,15-5,65, worstkoei
en 4.90-5,90.
Prijzen in gulden per kg geslacht ge
wicht: schapen 5.30-6,50, lammeren
(rammen) 10.40-12,40, lammeren
(ooien) 9,30-11,50.
Prijzen in gulden per kg levend ge
wicht: vette kalveren 1e kwal. 6,25-
6,50 en 2e kwal. 6,00-6,25. zeugen 1e
kwal. 2,58-2,68 en 2e kwal. 2,38-2,58.
Prijzen in gulden per stuk: schapen
150-220, lammeren (rammen) 190-
370. lammeren (ooien) 180-260, melk
en kalfkoeien Ie soort 1800-2700 en
2e soort 1300-1800, melk- en kalf-
vaarzen 1e soort 1700-2700 en 2e
soort 1300-1700, guste koeien 1500-
2200, enterstieren 1150-1800, pinken
700-1725, graskalveren 500-1025,
mestnuka's stieren roodbont 275-530
en zwartbont 150-350. mestnuka's
vaarskoeien roodbont 150-320 en
zwartbont 125-250, schaap met lam
meren) 250-400. weidelammeren
170-210, bokken en geiten 40-175.
Aanvoer: totaal 10.732 stuks, waar
onder 1969 slachtvee, 299 stieren,
1298 gebruiksvee, 597 jongvee, 2154
nuka's roodbont. 1919 nuka's zwart
bont. 824 slachtschapen en lamme
ren, 596 gebruiksschapen en lamme
ren, 940 varkens. 116 bokken en gei-
Overzicht: (handel en prijzen) slacht
vee rustig - prijshoudend; stieren
traag - lager; gebruiksvee rustig -
prijshoudend; jongvee matig - gelijk;
nuka's stroef lager; schapen en lam
meren redelijk - gelijk; varkens willig -
hoger; bokken en geiten rustig - ge
lijk.
EIERVEILING EIVEBA BV BARNE-
VELD (9-4) - Aanvoer 2.330.640
stuks, stemming stabiel. Prijzen in
gulden per 100 stuks: eieren van 57-
58 gram 9,87-10,03. 60-61 gram
10,55 en 65-66 gram 11,59-12,02.
AMSTERDAM Niet
alleen in Nederland,
maar ook in Frankrijk
en Spanje is Heineken
NV bezig met een ingrij
pende modernisering
van zijn produktie-appa-
raat. Intussen draait de
operatie „nieuwe krat
ten" op volle toeren en
wordt de uit 1864 stam
mende brouwerijformule
met een uitzondering
voor Afrika gehand
haafd. Heineken in vo
gelvlucht, gisteren tij
dens de jaarlijkse pers
conferentie te Amster
dam: oud bier in nieuwe
kratten.
Met de reorganisatie van de
deelnemingen in Spanje en
Frankrijk, zo telde bierbrou
wer A F. Heineken op zijn
vingers na, zal het concern
de komende vijf jaar zo n 575
miljoen gulden kwijt zijn.
Daarna is Nederland aan de
beurt, als de produktie van
bier geconcentreerd wordt in
Zoeterwoude en 's Hertogen
bosch. Vorig jaar maakte
Heineken bekend dat het
vertrouwde hoofdkwartier
aan de Amsterdamse Stad
houderskade te verouderd is
om ook de jaren negentig nog
mee door te komen.
Gisteren werd al gemeld dat
Heineken ook in 1985 zijn
omzet 6,4 miljard) en net
towinst (ƒ265 miljoen) met
name dank zij de consolidatie
van het Spaanse el Aguila
heeft weten te verbeteren.
Maar omdat dit jaar omvang
rijke investeringen op het
programma staan, zal de se
dert jaren licht stijgende lijn
volgens de president-direc
teur waarschijnlijk niet
voortgezet kunnen worden.
Pas over enkele jaren, zo
verwacht het concern, zal de
samenvoeging van brouwe
rijen in Frankrijk en Spanje
in financieel opzicht volop
vrucht gaan dragen.
Afrika
Op het Afrikaans continent
werd Heineken vorig jaar ge-
HEINEKEN: OUD BIER IN
NIEUWE KRATTEN
De brouwzaal in 's Hertogenbosch. In deze stad én in
Zoeterwoude wil Heineken de komende jaren de bierpro-
duktie concentreren.
confronteerd met een scher
pe terugval van de bierver
kopen, vooral omdat het be
langrijkste afzetland Nigeria
zijn grenzen sloot voor mout-
importen, een belangrijke
grondstof bij de bierproduk-
tie.
„De brouwerijen in Nigeria
draaien sindsdien op de helft
van de capaciteit", moest be
stuurslid H. Coebergh beken
nen.
Om de importproblemen het
hoofd te kunnen bieden,
zoekt Heineken naar alterna
tieve grondstoffen die wèl in
Afrika zelf verbouwd kun
nen worden, zoals sorghum,
rijst of maïs. In Nigeria is al
tienduizend hectare land
bouwgrond aangekocht voor
de verbouw van maïs en
sorghum. En volgens de vol
tallige raad van bestuur is in
de laboratoria te Zoeterwou
de inmiddels een „sorghum-
bier" ontwikkeld die de toets
der kritiek voortreffelijk kan
doorstaan. Coebergh: „We
verwachten al eind dit jaar
sorghumbier in Nigeria te
gaan verkopen".
Reinheitsbier
Ook in Europa is op experi
mentele schaal gaan sleutelen
aan zijn bierformule. Aange
zien in West-Duitsland nog
steeds een „Reinheitsgebot"
voor importbieren geldt (een
maatregel die alleen honderd
procents moutbieren toelaat)
heeft Heineken een „Rein
heitsbier" ontwikkeld dat
aan alle eisen voldoet. Maar
voordat de Nederlandse bier
brouwer voorzichtige stappen
op de Dijitse markt gaat ne
men, wordt eerst de beroep
sprocedure bij het Europese
Hof tegen het Reinheitsgebot
afgewacht. Bestuurslid drs G.
van Schaik:
„Wij verwachten dat het Ge
bot gaat vallen, want het is in
de praktijk niet meer dan
een beschermende maatre
gel".
Cadmium
In Nederland ondervond
Heineken in 1985 met name
van de milieubeweging veel
kritiek, toen het concern be
sloot de komende jaren alle
gele en rode Heineken- en
Amstelkratten te gaan ver-
nieuwèn. Op het terrein van
de brouwerij in Amsterdam
staan de nieuwe gele kratten,
die evenals de oude een gifti
ge cadmium-kleurstof bevat
ten, nu al torenhoog opgesta
peld. Van Schaik:
„Uiteindelijk was het ook uit
milieutechnisch oogpunt niet
verstandig een andere kleur
stof te nemen, omdat cadmi-
umkratten nu eenmaal veel
langer meegaan". De milieu
beweging heeft zich onder
protest bij deze beleidsbeslis
sing moeten neerleggen.
PAUL KOOPMAN
Via voortdu
rende re
search wil
DSM blijven
werken aan
het verbeteren
en ontwikkelen
van nieuwe
processen en
meer activitei
ten ontplooien
op het gebied
van fijnchemi-
caliën.
DSM wil meer in oliewinning
HEERLEN Het chemieconcern DSM is van plan meer voor
eigen rekening deel te nemen in de olie- en gaswinning. Hoewel
op korte termijn in de Noordzee door de lage olie- en dollarprijs
niet veel te verdienen valt, wordt exploratie in de jaren negen
tig zeker weer rendabel. Dit zei DSM-topman mr. H.B. van
Liemt gisteren in een toelichting op het jaarverslag.
DSM wil ook meer activiteiten ontplooien op het terrein van de
fijnchemicaliën. Zo wordt in Geleen begonnen met de bouw van
een fabriek voor de zoetstof aspartaam, samen met het Japanse
Toyobo Soda. De samenwerking met Toyobo bij de ontwikkeling
van de supersterke vezel dyneema verloopt voorspoedig. Dit na
jaar al komt in Japan een proeffabriek in bedrijf.
Het jaar 1986 is voor DSM goed begonnen. Het financiële resul
taat over de eerste drie maanden was beter dan over dezelfde
periode van 1985. Hierbij speelde het voordeel van de lage dol
larkoers en gunstige energieprijzen een belangrijke rol, aldus
Van Liemt. Wel moesten de voorraden in verband met prijsda
lingen met 50 miljoen gulden afgewaardeerd worden. Voor de
rest van het jaar zal de nettowinst volgens DSM vermoedelijk
niet veel afwijken van de ruim 400 miljoen over 1985.
McDonalds
opende 597
vestigingen
OAK BROOK (Illinois) De
Amerikaanse hamburgerketen
McDonalds heeft vorig jaar het
recordaantal van 597 vestigin
gen geopend. Dat betekent dat
er elke vijftien uur één is bij
gekomen, zo heeft de onderne
ming laten weten bij de pre
sentatie van het jaarverslag.
Deze week is er zelfs een
Mcdonalds in Vaticaanstad ge
komen. De bijna negenduizend
vestigingen in 41 landen wa
ren vorig jaar goed voor een
recordomzet van gemiddeld
1,3 miljoen dollar per restau
rant. De winst van McDonalds
steeg met elf procent tot 433
miljoen dollar over een tien
procent hogere omzet van
ruim dertien miljard dollar.
Vorig jaar kwamen er buiten
de VS 220 vestigingen bij,
eveneens een recordaantal.
(Vervolg van de voorpagina)
Den Haag De succesvolle handdoekenactie van Shell treft
vooral de textielhandelaren. Hun verkoopcijfers worden be
dreigd door de gigantische omzet van Shell-handdoeken. De
producenten liggen er daarentegen nauwelijks wakker van. Een
woordvoerder van de KML, de brancheorganisatie van de tex
tielindustrie zegt „niet zoveel te vinden" van de Shell activitei
ten. „De handelaren veroordelen de actie in scherpe bewoordin
gen, zij spreken over sluiphandel en concurrentievervalsing. Die
bewoordingen nemen wij niet over, daar doen wij niet aan
mee", aldus de woordvoerder. Hij kan zich de boosheid van de
handelaren overigens wel voorstellen: „Als Shell inderdaad
twintig procent van de markt in handen heeft, zullen de hande
laren dat zeker voelen in hun portemonnai".
Twee van de vier Nederlandse badstoffabrikanten (Seahorsche
Meijerink, Van de Weerd en Vos, De Tuunte en Elias) hebben in
eerste instantie geprofiteerd van de Shell-actie door handdoeken
te leveren. Zij zijn echter afgehaakt en de handdoeken worden
nu geleverd door de buitenlandse giganten Vossen (West-Duits
land) en Santens (België). „Het is natuurlijk jammer dat buiten
landse bedrijven de produkten leveren, maar we staan daar ta
melijk neutraal tegenover. De Nederlandse bedrijven hebben
hun handen nog vol aan hun eigen afnemers", aldus de KML-
woordvoerder.
DELFT De vakgroep elek
tronische instrumentatie van
de Technische Hogeschool
Delft heeft een methode ont
wikkeld waarmee de tempera
tuur in woningen beter is te
regelen hetgeen een aanzien
lijke energie- en dus kostenbe-
paring mogelijk maakt.
Het gaat om een gemakkelijk
toepasbaar meet-instrument,
een soort ventiel, waarmee de
individuele warmtebehoefte
gemeten kan worden. Met
name bewoners van flats
(waar de temperatuur veelal
centraal geregeld wordt), kun
nen profijt hebben van deze
meetmethode.
„Als je erop let, zie je bij veel
flats ramen openstaan. Blijk
baar hebben veel flatbewoners
het te warm en regelen ze op
deze manier de temperatuur.
Het hoeft geen betoog dat op
deze manier veel energie ver
loren gaat", aldus dr. ir. P.
Regtien van de vakgroep. Het
door de TH Delft ontwikkelde
meetinstrument kan voorko
men dat mensen die weinig
stoken, toch moeten meebeta
len voor bewoners die veel
verbruiken.
De nieuwe vinding was van
daag te zien op de jaarlijkse
Bedrijvendag van de TH Delft.
Op deze dag kunnen weten
schappers kennis nemen van
de laatste ontwikkelingen op
hun vakgebied en kunnen zij
tegelijkertijd laten zien welke
resultaten zij behalen met het
geld van de gemeenschap. De
vandaag gehouden Bedrijven
dag stond in het teken van
metingen.
HOOFDFONDSEN
Noteringen van donderdag 10 april 1986 (tot 10:57
dividend om ho dd la dd vX
84 2.90 125.50 6/1 97.30 25/2 106.70
84 5.-+USJ 0.45 92.50 2/1 68.50 27/2 84.00
84 6.- 182.50 8/4 146.60 2/1 180.50
- 177.50 8/4 151.50 3/3 176.00
84 26.- 614.00 6/1 536.00 25/2 583.00
«egon
akzod86
abn d86
ass r'dam c
buhrm tel c
buhrm c d85
buhrm d86 c
dordtse
etóevier c
(okket
Ighc
gist broc
gisl-br d86
heineken
hein hold
pakhoede
philips
philips d86
robeco
rodamco
83/84 5% sl. 154.00 9/4
84 9.40 94.70 8/1
85/420 119.00 6/1
- 101.80 8/4
84 5.90 145.00 6/1
84 3.80 161.50 12/3
- 157.50 12/3
- 156.50 12/3
85 /11.32 185.303/4
84 3.- 198.50 2/1
84 2.375 90.80 27/2
81 /3.50 54.2010/1
84 5.- 309.00 6/1
- 297 00 9/4
84 3.50 244.808/1
84 3.50 226.50 8/1
84 7.40 163.0012/3
84 1.60 103.90 4/4
84/85 1.60 64.50 4/2
84/10.60 193.90 3/4
84 92.30 2/1
84 8.- 267.50 6/1
84 /14.- 221.50 6/1
84 9.- 459 00 17/1
- 449.00 3/4
84 1,75 38.50 6/1
84 3.60 93.506/1
84 /2.— 66.2017/2
- 64.5017/2
85 2.92 93.40 3/4
84 4.401 2%% sta 142.103/4
84/85 1.64 85.003/4
78 4.40+5% sta 51.103/4
84 14.11 429.90 7/4
84 7.80 337.00 6/1
79 6 - 41,50 17/1
84 680 279 00 6/1
80/16.- 111.0013/1
143.7027/1
74 90 27/2
97.003/3
101.808/4
75.502/1
36.2025/2
247.5027/2
243.50 26/2
210.0025/2
194.0026/2
137.003/1
77.00 2/1
50.60 13/3
163.8030/1
71.0025/2
200 00 4/3
174 00 27/2
400.502/1
403.00 26/2
30.10 26/3
61.30 8/4
58.80 13/1
57.1014/1
82.80 23/1
132.5020/1
72.203/3
101.70
101.80
129.00
159.50
155.00
156.00
298.50
296 30
232.20
215.00
152.00
102.50
201.00
184.30
449.00
444 00S
129.50
159.50
155.00
154 50
102.70
297.00
292.50
225.00
201.00
183.50
448.00
443.00
141.00 141.00
>0 2/1
Zweedse kroon
Noorse kroon
Deense kroon
Ooslenr. sch.
Spaanse peseta
z.uu Gr. drachme
1,96 Finse mark
37,00 J.Slav. Dinar
114,50
GOUD Nieuw Vorige ZILVER
onbewerkt 29120 - 29620 29000 - 29500; onbewerkt
bewerkt 31110 30980 bewerkl
Opgave. Drijfhout, A'dam
Gist-brocades vast,
ABN en Heineken zwak
AMSTERDAM Gist-brocades was gisteren favoriet op de f
sterdamse effectenbeurs. De goede winstcijfers, de verhol
van het dividend en de aandelensplitsing werden beantwd
met een koersstijging van 15 op 298,50. Ook Hoogovens]
in de ochtend een licht verlies opliep, steeg in de loop vail^
middag bijna 2. Grote verliezer was ABN, die na de publi<S|
van het jaarverslag 9,50 lager sloot. Op de obligatiemarktp5
sprake van een zeer hoge omzet. Van de totale omzet van
miljard kwam 1 miljard voor rekening van de obligaties, d m
het algemeen duurder werden.
De internationale aandelen kwamen ondanks de lagere d g
met uitzondering van Philips alle iets boven de koers var
voorgaande dag uit. Akzo werd ƒ0,60 duurder, Unilever
KLM 0,80, Kon. Olie 2. Alleen Philips bleef een daalder Ih
der het niveau van dinsdag. ij
Fokker, die vertraging ondervindt bij de produktie van 5
de 100, sloot desondanks 1,20 hoger. Pakhoed trok na de
liezen van de afgelopen tijd 2 aan. Wessanen zette de vhj
voort met een vooruitgang van 6. Heineken, die gisterer
dens de presentatie van het jaarverslag niet verder wilde
dan een verdere groei van de winst, zakte ƒ5,10. Meneba, w
van het bestuur dinsdag niet meer dan een bescheiden win
het vooruitzicht stelde, moest dat bekopen met een verlies
ƒ5. Van der Giessen kwam op een verlies van 21 en Verto
7. Op de optiebeurs was de stemming flauw. De meeste op
zowel de koop- als de verkoopopties, moesten premie afstL
Het actiefste fonds was Akzo, gevolgd door Hoogovens en CÜ
brocades.
