„Khadaffy lesje leren"
„Langhaar en oorknopjes
bij NA VO's beste marine
Wiesenthal wil
opheldering
over Waldheim
Frankrijk eist
verhoging van
landbouwprijzen
Deng Xiaoping
zinspeelt
op aftreden
'olitie
j- Afrika
lltert
ideren"
VS zoch ten al lang naar geschikt momen t
Zesde Vloot VS telt 21 schepen
ginaTITENLAND
CeidócSouoont
DINSDAG 25 MAART 1986 PAGINA 5
Ito medeplichtige
loordzaak Palme
«commissaris Holmer van de
jkholmse politie liet gisteren op
bersconferentie een montage
pen van een man, die premier
Palme de laatste dagen voor
'<k dood zou hebben gescha-
jj Holmer zei er nadrukkelijk bij
5jle politie hem niet voor de
rdenaar houdt. Ooggetuigen
'barden de onbekende man
Jens twee keer voor de moord
nabijheid van Palme te heb-
ijjezien.
ifer wees gisteren opnieuw krl-
'jjoor de media van de hand als
]pe de politie te inefficiënt, te
jen te naïef te werk zou gaan.
PEKING Deng Xiaoping, de 81-jarige Chinese
leider, heeft zich de afgelopen maanden vrijwiliig
teruggetrokken om zijn ondergeschikten meer ver
antwoordelijkheid te geven. Hij heeft er vandaag
tegenover de Deense premier Poul Schlueter, die
een bezoek aan China brengt, zelfs op gezinspeeld
af te treden. Ondanks aanhoudende geruchten zou
de Chinese leider in goede gezondheid verkeren en
westerse diplomaten suggereren dat Deng zich te
rugtrekt om de kritiek op zijn beleid te ontlopen.
Deng zou het oplossen van onder meer het inflatie
probleem en teruglopende graanoogsten aan jonge
re leiders willen overlaten.
Britten willen
uitlevering
Ierse terroriste
LONDEN De Britse autoriteiten hebben
gisteren opnieuw een uitleveringsverzoek
naar Ierland gestuurd voor Evelyn Glen-
holmes. Dit weekeinde ontstond groot poli
tiek tumult toen een rechtbank Glenholmes
twee keer op een dag vrijsprak, nadat uitle
veringsverzoeken waren afgewezen. De
tweede keer Vond plaats na een wilde ach
tervolging door het centrum van Dublin.
De Ierse politie wilde niet zeggen of de 29-
jarige vrouw nu weer wordt gezocht. Eve
lyn Glenholmes wordt er door Groot-Brit-
India wijst bod
Union Carbide af
NEW DELHI De Indiase
regering heeft gisteren ver
klaard de regeling niet te er
kennen, die het Amerikaanse
chemieconcern Union Carbi
de heeft bereikt met particu
liere advocaten van slachtof
fers van de giframp in Bho-
pal.
De Indiase regering wil een
miljard dollar schadevergoe
ding, zonder daaraan verbon
den voorwaarden over de be
steding van dat bedrag.
Union Carbide wil 350 mil
joen betalen. Bij de ramp
kwamen zeker tweeduizend
mensen om het leven en
raakten 200.000 gewond.
Filipijns verzet
wil onderhandelen
MANILA De communistische op
standelingen op de Filipijnen heb
ben gisteren laten weten bereid te
zijn tot onderhandelingen met presi
dent Cory Aquino. Dit is bekend ge
maakt door de rebellenleider Anto
nio Zummel, die sprak namens twee
groeperingen, de Communistische
Partij van de Filipijnen en het door
de communisten overheerste Natio
naal Democratisch Front. De op
standelingen zeggen in de verkla
ring dat oprecht wordt erkend dat
president Aquino veel steun onder
het volk geniet onder meer vanwe
ge het herstellen van de burgerlijke
vrijheden. Eerder hadden al zo'n
duizend opstandelingen zich overge
geven.
PSTAD Tien
nS Wengroepen hebben
5040 ren bij de Zuidafri-
'320 jse minister van wet
3290 fde, Louis le Grange,
48 00 iedrongen op vrijla-
4990 Van kinderen die om
v-deke redenen gevan-
rrj jjjjyorden gehouden. Ze
^|g§iuldigen de politie
het doden, vermin-
217.50 folteren en uithonge-
22J jran kinderen tussen
0.20B i 18 jaar. Uit officiële
31000 4 blijkt dat in 1985
138 50 Jinderen onder de 18
60.00 ioor politiekogels zijn
mm 571 kinderen lie-
43700 trogelwonden op.
25.00
46750 ier Le Gran8e wees de
3019.00 3Qildiginen af als een „dui-
300500 3® poging om de politie in
1760.00H iTjdiet te brengen". Hij
800 niet ingaan op „onge-
31800 f beweringen". In de de-
41*80 f waren onder meer de
0 68 'an Katholieke Vrouwen
852.00 IBond van Joodse vrou
we* j vertegenwoordigd. De
36 80 !en overhandigden de
9100 (er een memorandum dat
326.00 jengesteld op grond van
142.00 Inberichten, interviews
7mww jdische stukken. Het me-
73^ dum vermeldt klachten
206 00 js trappen, slaan met
31.00 n of met een rietje, of
«•.nne kinderen zouden
het bestoken met
305-80 as, ophanging, langduri-
sluiting, verbrandingen
85 50 breken van ledematen.
tianen willen
ger-regering
fAU-PRINCE De lei-
in de Haïtiaanse rege-
liitenant-generaal Henri
ly, heeft gisteren vijf
m ministers benoemd^'"
jfden voor de wijziging
generaal niet. EvervJa-
een vreedzame de^faon-
waarin een nieuv^e re-
werd geëist, uit.fcp rel
de hoofdstad 'Port-au-
Sinds ó.i vlucht van
r Jean-^iaude Duvalier,
pb/Udari, wordt het land
Brd door een raad van
[■en en burgers. De de-
^anten eisen een volledi-
Ifger-regering en vrije
dingen.
<slag in Japan
mbassade VS
De Amerikaanse
jade en het paleis van
^^lanse keizer Hirohito in
M 1/^ijn vandaag doelwit ge-
521/41 van aanslagen met ex-
71 e projectielen. Er zijn
62 5/flachtoffers gevallen en
15 >d slechts lichte schade
3®]'Jcht. Volgens de politie
47 Dkio zijn de aanslagen
29 ïdelijk het werk van
'62 extremisten. Het ging
^J'Vjectielen, gemaakt van
52 issen en olieblikken. De
49 i/jvoordelijkheid voor de
72 5/|en is nog niet opgeëist.
Chronologie
van treffen
VS-Libië
WASHINGTON Hieron
der volgt een chronologie
(Nederlandse tijden) van de
Amerikaanse militaire con
frontatie met Libië in de
Golf van Sirte. De gebeurte
nissen zijn gereconstrueerd
aan de hand van informatie
van het Witte Huis en het
Pentagon in Washington:
Zondag 23 maart
•01.00 uur: Een grote Ameri
kaanse vlooteenheid met drie
vliegdekschepen begint oefe
ningen voor de kust van Li
bië. Gaandeweg breiden de
Amerikaanse marinevliegtui
gen hun operaties uit over de
„Lijn des doods", die de Libi
sche leider Khadaffy over de
omstreden Golf van Sirte
heeft getrokken.
Maandag 24 maart
•13.52 uur: Libië schiet twee
luchtdoelraketten van het
type SAM 5 af vanaf een bat
terij bij de stad Sirte. De ra
ketten treffen gèen doel.
•18.45 uur: Vanaf dezelfde
batterij worden nog twee
SAM 5's afgeschoten, evenals
een SAM 2 raket voor korte
re afstand. Weer worden
geen Amerikaanse vliegtui
gen geraakt.
•1,9.14 uur: Libië schiet een
z.'ësde raket af. Amerikaanse
^vliegtuigen worden niet ge
raakt.
•20.00 uur: Een A-6 van het
vliegdekschip America valt
met geleide wapens een Libi
sche patrouilleboot aan, die
langs de „Lijn des doods" in
de richting van de Ameri
kaanse Zesde Vloot vaart. De
boot wordt door twee Har
poon-raketten getroffen,
vliegt in brand en zinkt. Er
worden geen overlevenden
gezien.
•21.05 uur: Een A-7-vliegtuig
van het vliegdekschip Sara
toga schiet twee HARM-ra-
ketten af op de SAM-batterij
bij Sirte. De HARM-raketten
(High-speed Anti-Radiation
Missiles) laten zich naar hun
doel leiden door vijandige ra
darsignalen. De radar van de
raketbatterij wordt uitge
schakeld.
•22.19 uur: Een tweede Libi
sche patrouilleboot nadert de
Amerikaanse vlooteenheid
en wordt eveneens dobr een
vliegtuig van de Amerikaan
se marine uitgeschakeld.
•22,50 uur: Woordvoerder
Speakes van het Witte Huis
geeft een persconferentie en
onthult de aanvallen en het
Amerikaanse antwoord.
WASHINGTON De
Amerikaanse president
Thomas Jefferson stuur
de 181 jaar geleden zijn
mariniers naar Libië, om
orde op zaken te stellen.
Sindsdien is het vaker
tot botsingen gekomen
tussen Libië en de VS,
vooral sinds in 1969 de
jonge officier Moammar
Khadaffy de macht in
het land overnam. De
gebeurtenissen van giste
ren vormen echter de
ernstigste confrontatie.
President Ronald Reagan
heeft weken „op de loer gele
gen" om de kolonel Khadaf
fy tot een ondoordachte stap
te bewegen. Khadaffy wordt
immers verantwoordelijk ge
houden voor de aanslagen
van 27 december op de vlieg
velden van Rome en Wenen.
De VS willen „de bescherm
heer van het internationale
terrorisme" een lesje leren.
Tot dusverre liet Khadaffy
zich evenwel niet tot ondoor
dachte stappen verlokken.
Hij provoceerde de Amerika
nen voortdurend, maar deed
niets dat een militaire vergel
dingsactie rechtvaardigde.
Gisteren liet de Libische lei
der zich dan toch uit zijn tent
lokken.
De raketbasis bij Sirte, die
gisteravond werd uitgescha
keld, was de Amerikanen al
lang een doorn in het oog.
Strategen van het Pentagon
Larry Speakes, woordvoerder van het Witte Huis legt een ver
klaring af over de beschietingen tussen de Amerikaanse mari
ne en Libië.
die mogelijkheden onder
zochten voor represailles te
gen Libië beschouwden deze
raketbasis als een belangrijke
hinderpaal. Volgens de plan
nenmakers zou de raketbasis
bij Sirte eerst uitgeschakeld
moeten worden, als een aan
val zou worden overwogen
op de kampen waar volgens
de Amerikanen terroristen
worden opgeleid.
Volgens de officiële verkla
ringen van het Witte Huis
doen de VS intussen niets an
ders dan de „rechten van
vrije vaart" verdedigen in de
omstreden Golf van Sirte, die
volgens Libië behoort tot
haar territoriale wateren. De
meeste landen van de wereld
erkennen echter slechts een
zone van twaalf mijl voor de
kust als territoriale wateren.
Ook als een land een econo
mische zone van 200 mijl
voor zijn kust instelt, dient
volgens verdragen „de
vreedzame passage" van bui
tenlandse schepen en vlieg
tuigen, burgerlijke zowel als
militaire, mogelijk te blijven.
Het gevecht om de zeerech
ten heeft de Amerikanen, zo
als gezegd, een excuus gege
ven om Khadaffy de al lange
tijd gewenste afstraffing te
kunnen geven. Na de aansla
gen in Rome en Wenen gaf
Reagan opdracht het aantal
oefeningen voor de Libische
Een Amerikaans gevechtsvliegtuig stijgt op vanaf een vliegdekschip in de Middellandse Zee.
WASHINGTON De Ame
rikaanse Zesde Vloot in de
Middellandse Zee bestaat uit
21 oorlogsbodems en wordt
geleid door de drie vliegdek
schepen: America, Coral Sea
en Saratoga. Zij herbergen bij
elkaar zo n 240 ultra-moder
ne gevechtsvliegtuigen, Het
commandoschip is het fregat
Coronado. Andere gevechts
schepen in de vloot zijn: de
torpedojagers Peterson en
Caron; de kruisers met gelei
de raketten Ticonderoga,
Biddle, Yorktown en Rich
mond K. Turner; de torpedo
jagers met geleide raketten
Halyburton, DeWert en Jack
Williams en de fregatten De
Pharris, Aylwin, Vreeland,
Jesse L. Brown, Capodanno,
Donald B. Beary, Ainsworth,
Garcia en Paul.
kust op te voeren terwijl vrij
wel alle nog bestaande eco
nomische banden met Libië
werden verbroken. Khadaffy
dreigde daarop, dat hij „de
oorlog zonodig in de straten
van Israël en de VS zou voe
ren".
Het besluit van de Ameri
kaanse president opnieuw
mannoeuvres te houden voor
de Libische kust, viel overi
gens samen met het begin
van het „gevecht" om 100
miljoen dollar los te krijgen
voor de Contra's in Nicara
gua. Een regeringsfunctiona
ris in Washington zei gister
avond: „Het grote anti-com
munistische offensief is nu
begonnen". Sommige com
mentatoren zeiden dat de oe
fening in de Middellandse
Zee en de actie tegen Libië
steun moeten geven aan Rea-
gans actie orde op zaken te
stellen in Nicaragua.
Reagan zou nu de tijd geko
men achten om zijn kracht te
tonen. In Washington wordt
algemeen gehoopt dat
Reagan erin zal slagen de Li
bische leider te vernederen
en indien mogelijk zijn be
wind omver te werpen. Een
van de mogelijke gevolgen is
evenwel dat de relaties van
de VS met de Sovjet-Unie
die Khadaffy militair en
financieel steunt ernstig
wordt verstord. De kans op
het doorgaan van een nieuwe
ontmoeting tussen Reagan en
de Russische partijleider Gor-
batsjov wordt daardoor al
leen maar kleiner.
Tevredenheid
over actie
(Vervolg van voorpagina)
WASHINGTON Demo
craten zowel als Republikei
nen in het Amerikaanse
Congres reageerden in het al
gemeen met goedkeuring op
de acties van de Zesde vloot
in de Golf van Sirte. De De
mocratische afgevaardigde
John Conyers waarschuwde
echter dat het incident de
rest van de Arabische wereld
van de VS kan vervreemden
en kan leiden tot meer steun
voor Khadaffy. De Libische
radio zei dat zelfmoordcom
mando's worden gevormd om
wraak te nemen wegens de
Amerikaanse „arrogantie".
De door de VS uitgeschakel
de raketbasis bij het plaatsje
Sirte werd volgens Washing
ton niet bemand door Russi
sche soldaten. De SAM-5 van
Sovjet-makelijk (een wat ou
dere raket) die hiervaan
werd afgevuurd kan worden
ingezet tegen doelen op een
afstand van maximaal 240 ki
lometer. Het wapen wordt
over het algemeen be
schouwd als weinig effectief
tegen snelle en laag vliegen
de straaljagers.
Libië heeft de volgens mili
taire deskundigen desterkste
strijdmacht van de Arabische
wereld, maar is volgens hen
in geen enkel opzicht partij
voor de Verenigde Staten.
]DJE VERHOLEN EN HET KNETTERCARTER
rwijl Ne
1 f 4 ve
te was o „O wonder, mooier kèn het niet....",
lelmarkljlde professor Tweesteen en verheugd
iiij zijn geleerde handjes. „Hij gaat een
aken. Dat komt héél gunstig uit. Dat had
inha oni nodi9—..Wat zeg u, meneer"?
--„Weitje, die de professor wel iets had ho-
ÏTin Al flen- jUiSt' la--"' 9af de 9eleerde
Itavnrm! kennen- "Wel eh -> be9rÜP me 9oed.
hliiven vriend- lk sprak mijn bewondering uit
hpkpnH^ feit' dat zo'n i°n9 knaaPje als j'i zelf
>volgen ror in elkaar heeft geknutseld. Loffelijk.
Per®04ffelijk en héél prijzenswaardig. Ben je
)nderharjen jn het autovak? In een garage mis-
wordeip- wer|< a|S leerling en assistent bij
roemde smidje Verholen," antwoordde
Kareltje trots. „En wat mijn motor betreft,
weet niet of u daar verstand van heeft, maar het
Is een tweecylinder kopkleppertje". „Een
tweecylinder kopkleppertje, kijk toch 'es aan...",
kraaide de professor vergenoegd. „Enorm,
enorm. Héél geschikt voor mijn doel"! En na
deze woorden gesproken te hebben, tikte hij de
kleine Kareltje Knetter eens vriendelijk op de
wang en verdween hij vrolijk huppelend uit het
gezicht. Aangekomen in het Rijkhuyzense Bos.
waar zijn huisje stond, huppelde hij nog. Hij
zong er zelfs een vrolijk liedje bij en herhaalde
telkens weer: „Smidje Verholen" Smidje Verho
len!Een kopkleppertje! Een kopklepper
tje...!" Dit was natuurlijk niet alleen vreemd,
maar zelfs ook enigszins geheimzinnig......
Wjntt.tMhim
fbrmtir
Nazi-jager Wiesenthal laat de publicatie zien waarin wordt ge
steld dat Kurt Waldheim in Joegoslavië wordt gezocht wegens
moord.
WENEN Simon Wiesenthal, de directeur van het joods docu
mentatiecentrum in Wenen, heeft de regering van Joegoslavië
om opheldering gevraagd over het vermeende oorlogsverleden
van Kurt Waldheim. Hij reageerde op een verklaring van het
Joods Wereldcongres, dat de naam van de vroegere secretaris
generaal van de Verenigde Naties voorkomt op een in 1948 op
gestelde lijst van mensen die in Joegoslavië gezocht werden we
gens medeplichtigheid aan moord. Wiesenthal betwijfelt het of
oud-president Tito van Joegoslavië Waldheim zou hebben ont
vangen wanneer deze als oorlogsmisdadiger gezocht zou worden.
Schoonmaakactie op de Zuidpool
HOBART Australische wetenschappers van een onderzoeks-
station op de Zuidpool hebben gisteren laten weten dat zij in to
taal 50 ton afval hebben opgeruimd. Behalve bulldozercabines,
versleten machines en verouderde explosieven werden ook lek
kende vaten met chemisch materiaal opgeruimd. De weten
schappers gingen aan het werk nadat in een Brits verslag mel
ding was gemaakt van slechte milieu-omstandigheden. De we
tenschappers verrichtten de klus buiten werkuren.
NEDERLAND WIL BEVRIEZING
(Van onze correspondent
Aad Jongbloed)
BRUSSEL De nieuwe
Franse regering zal zich
binnen de Europese Ge
meenschap minder sa
menwerkend opstellen
dan haar socialistische
voorgangster. Dat werd
WASHINGTON POST AAN BOORD NEDERLANDS MARINE-SCHIP
(Van onze correspondent
Jo Wijnen)
WASHINGTON - De Xmeri-
kanen hebben afglopen
weekeinde met enige verbij
stering en ongeloof in de ge
zaghebbende Washington
Post moeten lezen (at de
„Jannen" van de Nedtrland-
se marine lang haar en oor
knopjes dragen, aan boord
van onze oorlogsbodens bier
en sterke drank tot zi:h ne
men en zo nu en dan een ge
moedelijke babbeltje naken
met nota bene een heme offi
cier. Erger nog: er varen
mee op de Neder
landse marineschepen.
Verslaggever George C. Wil
son heeft het allemaal gezien.
Hij is met Hare Majesteits
Abraham Crijnssen (spreek
uit: Crane-sin) uitgevaren om
onze Jannen aan het werk te
zien. En daarbij tot zijn grote
verbazing ook moeten con
stateren, dat de marine-men
sen fiks wat in hun mars
hebben.
Wilson schrijft dat een Ame-
rikanse admiraal, die een Ne
derlands schip zou moeten
inspecteren, groen en geel
van ergernis zou worden. Op
Amerikaanse marineschepen
wordt niet gedronken. Er
heerst een ijzeren discipline
en oorknopjes zijn er niet bij.
En vrouwenDie varen in
Amerika alleen maar op be
voorradingschepen. „Maar
dat is meer een verschil van
stijl, dan van inhoud", aldus
de verslaggever.
Wellicht omdat hij zijn eigen
ogen niet kon geloven, heeft
Wilson zich uitvoerig laten
informeren over de kwalitei
ten van de Nederlandse ma
rine. Een van de hoogste
commandanten van de
NAVO generaal Richard
L. Lawson liet de verslag
gever weten dat de Neder
landse marine tot de beste
van de NAVO moet worden
gerekend.
Het is maar dat de Amerika
nen dat even weten, zo moet
verslaggever George C. Wil
son hebben gedacht. En dus
stuurde hij zijn krant een
omstandig verhaal dat met
vele foto's werd verlucht en
waarvan de inleiding maar
liefst op de voorpagina van
het prestigieuze blad stond.
Waaruit maar weer eens
blijkt dat onze vaderlandse
eigenaardigheden een gewild
exportartikel zijn.
gisteren duidelijk, toen de
Franse minister van land
bouw, Francois Guillau-
me, in Brussel zijn EG-
-collega's voorhield dat de
afgesproken begrotings
discipline „nooit ten koste
mag gaan van de boeren".
Frankrijk stelde zich daarmee
aan hét hoofd van een meer
derheid van EG-lidstaten, die
vindt dat de landbouw niet de
dupe moet worden van de val
van de dollar, die juist op
landbouwgebied de Gemeen
schap naar schatting 3,8 mil
jard gulden extra gaat kosten.
In de bijeenkomst van minis
ters van financiën werd 10
maart nog gesteld dat Land
bouw de tegenvaller zelf moest
opvangen, door onder meer
bevriezen van de prijzen. Ne
derland, de Bondsrepubliek,
Groot-Brittannië en Denemar
ken bleken het daar gisteren
tijdens het landbouwberaad in
principe mee eens te zijn.
Door de nieuwe houding van
de Fransen zal de vaststelling
van de landbouwprijzen, die
officieel per 1 april moet zijn
afgerond, een achterstand op
lopen. Minister Guillaume, die
tot afgelopen zaterdag voorzit
ter was van de FNSEA, de
grootste Franse boerenbond,
eist een prijsverhoging van 4,7
procent. Dat percentage heeft
hij tot dusver zijn boeren altijd
voorgehouden. Guillaume be
vindt zich daarbij in het gezel
schap van de COPA, de over
koepelende Europese boeren
bond, die ook 4,7 procent ver
hoging eist.