Marcos krijgt
„bezittingen
nagestuurd
Oorlogsmisdadiger Demjanjuk
wilde bodem Israël kussen
OI of Palme jarenlang premier-actievoerder
Groot milieu
schandaal in België
sinaêBUITENLAND
ftzidócSoortmt
ZATERDAG 1 MAART 1986 PAGINA 7
Egyptische leger bestormt
kamp rebellerende politie
rm? 1 ^AIRO Eenheden van het Egyptische leger heb-
'p nn^c en (Hsteren bii de pyramiden van Gizeh buiten Kai-
;gonnenro een van iaatste verzetshaarden van rebelleren-
en ge e^e p0iitiemannen bestormd. Kort na de bestorming
e bracht president Moebarak een bezoek aan dit ge-
.Tjbied, waar grote verwoestingen zijn aangericht. Eer-
1 der op de dag had Moebarak de minister van binnen-
recori jan(jse ^ken, die verantwoordelijk is voor politieza-
an ^®'ken, ontslagen. President Moebarak heeft opdracht
mr twe f>e6even de enorme schade die de rebellerende poli-
j tiemannen sinds afgelopen dinsdag rond de pyrami-
fcn den hebben aangericht zo snel mogelijk te herstellen.
P Zo wil hij voorkomen dat de voor Egypte zo belang-
bTC^njke toeristenindustrie te veel te lijden krijgt. Het
/21 Aswoensdag ingestelde uitgaansverbod voor Kairo blijft
1 j ;overigens van kracht, totdat het leger de situatie ge-
econdeih
Frankrijk stuurt zwaar
materiaal naar Tsjaad
PARIJS Frankrijk heeft een aantal reus
achtige transportvliegtuigen van het Ameri
kaanse leger gehuurd om luchtdoelraketten
en hun radar installaties naar Tsjaad te ver
voeren. De raketbatterijen zijn volgens het
ministerie bestemd als aanvulling op de „af
schrikkingsmacht" van Frankrijk in Tsjaad.
Dè Hawk-batterijen waar het om gaat zijn zo
omvangrijk, dat geen enkel Frans vliegtuig ze
kan vervoeren, zelfs niet de transportversies
van de Boeing-747 van particuliere maat
schappijen. De Amerikaanse Galaxy's kunnen
dat wel. Frankrijk verleent de regering van
Tsjaad op haar verzoek assistentie tegen de
door Libië gesteunde opstandelingen in het
zuiden.
Frans blad negeert verbod op foto's
PARIJS Het rechtse Franse weekblad Minute
heeft gisteren ondanks een gerechtelijk verbod
op de omslag een topless foto afgedrukt van de
echtgenote van premier Laurent Fabius. Andere
foto's in het blad moesten suggereren dat Fabius
een moordzaak in de doofpot heeft gestopt omdat
er vrienden van hem bij betrokken zijn. Het blad
heeft daarvan overigens geen bewijzen geleverd.
De publicatie moet vrijwel zeker worden gezien
in het licht van de ophanden zijnde parlements
verkiezingen. Eergisteren verbood de rechter Mi
nute de foto's te publiceren, omdat zij inbreuk
maken op de privacy van Fabius. Het weekblad
publiceerde toch en zei dat het gistermorgen pas
op de hoogte was gesteld van de uitspraak. Het
blad werd bij de kiosken in beslag genomen,
maar op dat moment waren al 60.000 exemplaren
verkocht. Minute heeft aangekondigd in beroep
te zullen gaan.
Op ijsschots naar Westen
SCHNACKENBOURG Twee Oost
duitsers zijn er in de nacht van dinsdag
op woensdag in geslaagd naar West-
-Duitsland te vluchten door zich op de
Elbe vast te houden aan ijsschotsen. Dat
heeft de Westduitse grenswacht meege
deeld. De twee in duikerspakken gesto
ken vluchtelingen (22 en 25 jaar) wilden
de Elbe bij een temperatuur van min 25
graden oversteken ter hoogte van de
Oostduiste plaats Wittenburg. Eenmaal
op de rivier werden ze echter meege
sleept door de sterke stroming en kon
den ze hun leven alleen redden door
zich vast te klampen aan twee grote ijs-
schotsen. Uiteindelijk slaagden ze er
verscheidene kilometers stroomafwaarts
in de andere kant van de rivier te berei
ken.
Lessen in liefde
HONGKONG In China
is een school geopend om
ongetrouwde meisjes les
sen in liefde te geven. Het
dagblad Wen Wei Po in
Hongkong schreef dat 170
meisjes van 17 tot 30 jaar
op de eerste school van
deze aard in Kanton lief
de, huwelijk en gezinse-
thiek waren gaan stude
ren. Ze kunnen kiezen uit
zeven cursussen, waaron
der „Hoe een nieuwe
vrouw te zijn in de jaren
tachtig", „Gevaren van
voorechtelijk geslachtsver
keer" en „Hoe een min
naar te kiezen
Nederlanders
helpen bij
oliebrand
THESSALONIKI Neder-
landse en Duitse deskundigèn
zijn te hulp geroepen bij de be
strijding van een enorme
brand, die sinds begin de^e
week woedt in een olie-opslag-
plaats ten westen van de
Griekse stad Thessaloniki. De
brand breidde zich gisteren na
een zware explosie sterk uit.
In de tanks op het terrein van
de maatschappij Jet Oil is in
totaal 100.000 ton ruwe olie op
geslagen. Duizenden mensen
zijn geëvacueerd vanwege de
luchtvervuiling.
DRIEHONDERD KISTEN MET
DOLLARS, GOUD, JUWELEN EN WAPENS
P HONOLOELOE Een
Igr Amerikaanse vliegtuig
heeft bezittingen van Gild
is -president Marcos, die hij
door zijn overhaaste ver-
psporte|trek achter moest laten op
rt rekide Filipijnen, nagevlogen
bloeddinaar Hawaii. Volgens de
igemerj^merjjcaanse omroep-
b^ne^maatSchaPP*jen NBC en
tdateJABC ging het om niet
;metho<jminder dan driehonderd
d op eqkisten met daarin voor ze-
eddopinker 7,5 miljoen gulden
beter 'aan Filippijnse pesos en
rijdrgdo!d°llars' alsmede goud, ju-
fusie ml welen, waardepapieren,
afgetajeigendomsbewijzen van
bloedlonroerend goed en een
alve «voorraad wapens.
ueii geiiiddgu iiduuen uai tij ut
/"Filipijnen snel moesten verla-
6 ^ten en n'et genoeg spullen mee
o kun?^a<^en bunnen nemen De
Amerikaanse douane weigerde
elk commentaar op de berich-
i afge-
Schape^j^
rnlü "In New York heeft
"lojfranügde
pijnse regering het huis van de
getaxeerd. Hij
schatte de waarde van het
pand, van de wijnkelder tot de
discotheek op de bovenste ver
dieping, op tien tot vijftien
miljoen dollar. „Dat is", zo zei
hij, „genoeg om iedere inwo
ner van Manila vijf jaar lang
te eten te geven'Het huis
werd ooit gebruikt als consu
laat. Maar toen de Filipijnse
missie verhuisde naar Fifth
Avenue betrok de familie
Marcos het huis.
Lege plekken aan de muren
duidden er op dat waarschijn
lijk waardevolle zaken uit het
huis zijn gehaald. Zo werden
op de muren plaatjes aange
troffen waarop schilderijen
worden omschreven van Pi
casso, Van Gogh, Jan Breughel
de Jongere en Jan van Bylert.
De schilderijen waren overi
gens nergens te vinden. Het
hele huis stond vol met antiek
en in een kast werden lege ju-
welenkisten gevonden met
daarop de namen van dure ju
weliers. Het meest opvallende
was wel de professionele dis
cotheek óp de zesde verdie
ping. net beneden de planten
kas, met ongeveer 300 platen
van Arthur Murray tot Ma
donna. Het totale bezit van
Marcos buiten de Filipijnen
wordt door Amerikaanse rege
ringsfunctionarissen op, omge
rekend, 7,5 miljard gulden ge
raamd.
Op de Filipijnen bestaat de
vrees dat Marcos zijn geld
mede zal gebruiken om aan
hangers, die zich op de noor
delijke eilanden hebben terug
getrokken. van wapens te
voorzien. Er is een onbekend
aantal militairen dat trouw is
gebleven aan Marcos. De nieu
we regering heeft inmiddels
de jacht op hen geopend. Zo
werd gisteren de woning door
zocht van Imee Manotoc, een
dochter van Marcos. De mili
tairen ontdekten een geheime
bewaarplaats van zware wa
pens.
President Aquino heeft giste
ren de strijdkrachten gelast
alle politieke gevangenen zon
der uitzondering vrij te laten.
Eerder bestond de vrees, dat
de militairen zouden besluiten
met name de leiders van de
communistische partij vast te
houden. De eerste groep vrij
gelaten politieke gevangenen
heeft gisteren de talrijke rap
porten over martelingen onder
het beNvind-Marcos bevestigd.
Er werd onder meer melding
gemaakt van martelingen met
elektrische schokken, slagen
en „Russisch roulette".
TEL AVIV Meer dan
veertig jaar na de val
van het Derde Rijk en
vijfentwintig jaar na de
executie van Adolf Eich-
mann bereidt Israël zich
voor op een nieuw proces
tegen een oorlogsmisadi-
ger. Gisteren arriveerde
John Demjanjuk, be
schuldigd van mede
plichtigheid aan moord
op 875.000 joden tijdens
de Tweede Wereldoor
log, per vliegtuig uit de
Verenigde Staten in Tel
Aviv.
Met handboeien vastgeklon
ken aan twee agenten van de
Amerikaanse federale politie
stapte de 66-jarige gepensio
neerde automonteur uit een
Boeing-747 van de Israëlische
luchtvaartmaatschappij El
Al. Zijn eerste vraag op Is
raëlische bodem was of hij de
grond mocht kussen, hetgeen
hem resoluut werd gewei
gerd. Demjanjuk ontkent dat
hij de „slachter van Treblin-
ka" is, een vernietigings
kamp van de nazi's in bezet
Polen. Volgens hem is er
sprake van een persoonsver
wisseling.
Hij werd op het vliegveld
overgedragen aan de Israëli
sche politie, die hem in de
boeien sloeg en wegvoerde
naar een geblindeerde arres
tantenwagen. Deze bracht de
man naar de gevangenis Ay-
alon in Tel Aviv, waar hij,
afgezonderd van de zeshon
derd gedetineerden, in een
extra beveiligde cel werd op
gesloten. Zijn zeven speciaal
geselecteerde bewakers zijn
oriëntaalse joden en Israëli
sche druzen. De autoriteiten
waren bezorgd dat bewakers
van westerse afkomst fami
lieleden zouden kunnen heb
ben die door de nazi's zijn
omgebracht. „Wij hebben de
historische plicht ervoor te
zorgen dat ook nazi-collabo
rateurs een eerlijk proces
krijgen", verklaarde de
woordvoerder van het Israë
lische ministerie van justitie.
Demjanjuk woonde sedert
1952 onder een valse naam in
de Verenigde Staten. Na een
gerechtelijke procedure van
meer dan twee jaar werd hij
John Demjanjuk, met de handboeien om, bij aankomst in Israël.
van zijn Amerikaans staats
burgerschap vervallen ver
klaard. Hij verloor deze week
voor het Hooggerechtshof
zijn laatste beroep tegen uit
wijzing naar Israël. Demjan
juk was een van de 120 Oek-
raïnse vrijwilligers bij de SS.
Hij diende als bewaker in
Treblinka, waar hij om zijn
wreedheid door de gevange
nen „Iwan de verschrikkelij
ke" werd genoemd.
Demjanjuk is de eerste van
oorlogsmisdaden beschuldig
de buitenlander die in Israël
zal worden berecht na Adolf
Eichmann. Eichmann werd
door Israëlische agenten in
1960 uit Argentinië ontvoerd
en twee jaar later na een
langdurig proces ter dood
veroordeeld en opgehangen.
Ook het proces tegen Dem
janjuk zal naar wordt ver
wacht geruime tijd duren. Hij
zal worden berecht door drie
rechters onder leiding van
een lid van het Israëlische
hooggerechtshof. Hij kan zijn
eigen verdedigers kiezen.
Doet hij dat niet dan wordt
hem een lid van de Israëli
sche balie toegewezen. Als
Demjanjuk volgens de in
1950 ingevoerde wet op oor
logsmisdaden schuldig wórdt
bevonden kan hij ter dood
veroordeeld worden.
STOCKHOLM De van-
in winnai"30*11 na een aanslag
id: 16 wioverleden Zweedse pre-
's; 2 gooier Olof Palme was een
van de internationale
■voormannen van de soci
aal-democratie. Palme, die
op 30 januari 59 jaar oud
ren: i. Qwas geworden, werd bui-
zÜn vaderland voor
rannemahet eerst bekend aan het
'(Zeemac^iHd van de jaren zestig,
i) ^42.35toen hij zich keerde tegen
de Amerikaanse betrok-
Tvan^enheid bij de oorlog in
io; 3. oesVietnam. De laatste jaren
32 ^ildjfe°ld hij onder voor- en te-
8.55.99; genstanders als een auto-
Marianriteit op onder meer het
Wi0rs,gebied van vrede en vei
ligheid.
i* A7cr'OP 21 februari 1968, toen hij
minister van onderwijs was,
neiajtt diep Palme naast een Noord-
33.34; 2.vietnamese diplomaat mee in
De Dinleen anti-Amerikaanse demon
stratie in Stockholm. De Ame
rikaanse regering was ge
schokt en de Zweedse opposi
tie eiste zijn ontslag. Niet lang
daarna werd Olof Palme pre
mier van de bekendste wel
vaartsstaat ter wereld. Palme
was bijzonder sterk in het de
bat en was in staat met vlam
mende betogen het enthousias
me van zijn toehoorders te
wekken. Maar bij verkiezin
gen had hij het opvallend ge-
gemakke-
noeg niet altijd c
lijk.
Vaardig
Na het begin van zijn premier
schap in 1969 volgden twee
nederlagen bij de verkiezin
gen, tot hij uiteindelijk in 1976
de regeringsmacht moest over
dragen aan rechts. De Zweed
se welvaartsstaat functioneer
de slecht." Op dat moment
kwam een eind aan 44 jaar
van onafgebroken links rege
ren in Zweden. Een verneder
de Palme maakte nog dezelfde
avond een eind aan geruchten
dat hij het partijleiderschap
zou neerleggen. „Ik blijf de
rest van mijn leven werken
voor de Sociaal-Democratische
Partij", zei hij.
Palme bleek een zeer vaardig
oppositieleider te zijn, die zeer
behendig was in het drijven
van wiggen tussen de rechtse
coalitiepartijen. In 1982 maak
te hij zijn come-back als pre
mier. In september vorig jaar
werd hij voor een nieuwe
ambtsperiode van drie jaar
herkozen.
Olof Palme werd op 30 januari
1927 geboren als jongste van
drie kinderen in een welge
stelde Stockholmse familie. Op
17-jarige leeftijd, een jaar te
vroeg, haalde hij het eindexa
men van de beste particuliere
middelbare school van het
land in Sigtuna. Hij ging in
dienst en werd reserve-luite
nant van de cavalerie. Hij
kreeg een beurs voor Kenyon
College in Ohio, in de Vere
nigde Staten, 'en studeerde in
1948 met hoge cijfers af als
"SMIDJE VERHOLEN EN HET KNETTERCARTER
Boelend
lotogra- 20) Tevreden stapte Kareltje Knetter even la-
voorbij:-ter achter smidje Verholen aan, die hem naar
tot uur een fris kamertje bracht. „Kijk eens, Kareltje,"
its. Een lachte /le smid, terwijl hij een grote muurkast
14 90 °PencJe- zou zeggen, leg en hang hier je
spulletjes maar in. Om je de waarheid te zeggen
Leiden. ben jk b|jksems nieuwsgierig naar wat jij daar in
die doos hebt." „Dat krijgt u nog wel eens
endkos- van me te zien, baas," lachte Kareltje. „Maar nu
icheque nog niet. Dat moet nog even een verrassing blij-
lan Sijt-Jven. Voor de rest geloof ik, dat ik het met u héél
ag^er-gced za| kunnen vinden. Ik zal tenminste erg
lijn best doen hier in de zaak." Smidje Ver-
lolen nam lachend de plechtige beloften van de
toege- kleine Kareltje Knetter in ontvangst en vervolg
de toen: „Luister eens, Kareltje. Je hebt daar
tigenlijk een véél te mooi pakje aan. Daar kun
je niet in werken. Dat zou ik maar voor de zon
dag bewaren, als ik jou was. Jij hebt een overall
nodig." „Dat weet ik, baas," zei Kareltje.
„Een vakman draagt vakkleding. Daarom gaat
K. Knetter nu ook vakkleding dragen. Ik heb al
lang gezien waar ik ze in dit dorp kopen kan. Ik
ben al weg..." En voor de smid nog iets kon
zeggen, was de kleine, actieve en pientere Ka
reltje al verdwenen. En wie dit jongmens op zijn
pad had gevolgd, die had hem even later met
ferme pas de winkel kunnen zien binnentreden
van de firma Klungelmanns en Co. Op dat
zelfde moment ging trouwens in Klungelmanns
kantoortje juist de telefoon over. De ijverige
manufacturier haastte zich ojn de hoorn van de
haak te nemen en het was hem al gauw duide
lijk wat er van tsem verlangd werd...
Een jaar later, tijdens een
rondreis door Oost-Europa,
trouwde hij in Praag met een
Tsjechische studente, om haar
te helpen het land uit te ko
men. Direct na hun huwelijk,
in december 1949, vertrokken
zij naar Zweden, waar zij, zoals
afgesproken, uit elkaar gingen.
Zeven jaar later trouwde Pal-
me met de kinderpsychologe
Lisbet Beck-Friis. Zij hadden
drie zoons, Joakim (1956),
Marten (1961) en Mattias
(1968).
Ontwikkeling
Olof Palme was het school
voorbeeld van een socialist ge
worden aristocraat. In 1953, op
26-jarige leeftijd, werd hij door
premier Tage Erlander inge
huurd als persoonlijk assistent
en tekstschrijver. De daarop
volgende vijftien' jaren van
vrijw.dagelijks contact met
Erlander, een sociaaldemocra
tisch intellectueel van de oude
garde, waren van bijzonder
groot belang voor Palme's ver
dere politieke ontwikkeling.
Ondanks een razensnelle car
rière in het binnenland, hield
Palme zich graag en veel bezig
met de internationale politiek.
Als doorgewinterd reiziger die
Engels, Frans, Duits, Spaans
en wat Russisch sprak, leek
Palme zich in internationaal
gezelschap en in de internatio
nale politiek vaak beter thuis
te voelen dan in de alledaagse
binnenlandse rompslomp.
In 1965 was hij een van de
eerste Europese -politici die
zich zeer kritisch uitliet over
de Amerikaanse rol in de
Vietnam-oorlog. De betrekkin
gen met de Verenigde Staten
bereikten in 1972 een diepte
punt, toen premier Palme de
.kerstbombardementen op Ha-
\ioi vergeleek met het fascisti
sche bombardement op Guer
nica tijdens de Spaanse bur
geroorlog en de nazi-misdaden
in Frankrijk tijdens de Twee
de Wereldoorlog. President
%Nixon trok zijn ambassadeur
uit Stockholm terug.
Wereldgeweten
Later werd Palme de belang
rijkste woordvoerder van wat
wel het Zweedse wereldgewe
ten is genoemd. In 1976 werd
hij vice-voorzitter van de Soci
alistische Internationale. Ver
der was hij lid van de Com
missie Brandt. Na het begin
van de Golfoorlog tussen Iran
en Irak werd Palme ook door
de secretaris-generaal van de
VN aangetrokken als bemid
delaar. De laatste jaren maakte
de premier-actievoerder zich
vooral sterk voor een kernwa-
penvrij Europa.
(Van onze correspondent
Aad Jongbloed)
BRUSSEL In België is een milieuschandaal aan het licht ge
komen dat zijn weerga niet kent en dat aan zeker een man het
leven heeft gekost, terwijl honderden mensen direct of indirect
in aanraking zijn gekomen met de kankerverwekkende stof
benzeen en andere vergiften. Zeker twaalf van hen zijn al ern-
De bron van de vervuiling is een bedrijf in Antwerpen, Amoco
Fina, dat benzeen, phenol, xyleen, waterstoffluoride en metha
nol gebruikt bij het vervaardigen van basisprodukten voor an
dere industrieën. De twee directeuren van het bedrijf zijn be
schuldigd van „het toebrengen van onopzettelijke slagen en ver
wondingen en onopzettelijke doding". Het bedrijf kwam van zijn
afvalstoffen af door illegale lozingen, maar ook door het afval te
verwerken in stookolie die verkocht werd aan tuinders. Een
verder onderzoek zal nu moeten uitmaken in hoeverre grond en
lucht in de buurt van de tuinderijen verontreinigd zijn en welke
invloed de kankerverwekkende uitstootgassen hebben gehad op
de gezondheid van omwonenden.
Duitsers krijgen plastic pas
(Van onze correspondent
Gerard Kessels)
BONN Alle Duitsers krijgen
een plastic identiteitsbewijs,
dat door een computer „gele
zen" kan worden. Dat heeft
het Duitse parlement na een
heftig debat besloten. De nieu
we identiteitsbewijzen, die er
uitzien als een betaaipasje met
een foto van de eigenaar, wor
den per 1 april 1987 ingevoerd.
Bij de discussies over de nieu
we pas ging het vooral over de
vraag wat er moet gebeuren
met de gegevens die ae politie
verzamelt bij grote acties,
waarbij een heel gebied wordt
afgezet en de personalia van
alle passanten worden opgeno
men. Afgesproken is dat na
zo'n grote actie de gegevens
van iedereen die niets met de
zaak van doen heeft snel van
de computerbanden gewist
wordt. De socialisten en de
Groenen vrezen echter dat dat
in de praktijk niet of slechts
mondjesmaat zal gebeuren.
Een aantal socialistisch gere
geerde deelstaten is intussen
niet van zins mee te werken
aan de invoering van het nieu
we identiteitsbewijs.
Dossier Samantha Smith
„staatsgeheim"
SAN FRANCISCO De Amerikaanse federale recherche,
de FBI, houdt een op zijn minst elf pagina's tellend vertrou
welijk dossier achter over wijlen Samantha Smith. Dit
schoolmeisje kwam enige jaren geleden in het nieuws toen
zij op uitnodiging van de toenmalige Russische partijleider
Andropov naar de Sovjet-Unie reisde om een pleidooi te
houden tegen de kernbewapening. Een tv-station heeft de
FBI om het dossier verzocht, maar volgens de dienst bevat
het informatie „die van belang is voor de nationale defensie
en de buitenlandse politiek var
mantha Smith kwam vorig jaar
