Haags ingenieursbureau
Badger in opspraak
Cursus beleggen
van Effectenbeurs
slaat goed aan
Beurs van Amsterdam l
Helft Amerikaanse
automarkt naar
buitenlandse bedrijven
f'
ABN: winst
bijna 20
procent
hoger
ECONOMIE
SaidMQowuvnt
ZATERDAG 1 MAART 1985 PAGINA
Jamani waarschuwt voor
nieuwe energiecrisis
TOKIO Een verdere prijsdaling van olie zal
een nieuwe energiecrisis veroorzaken, behalve
als de olieproducerende landen het eens wor
den over stabilisering van de markt, zo heeft
Jamani. de minister van olie van Saoedi-Ara-
bië, gisteren in Tokio gezegd. Jamani, die een
reis door Azië maakt om steun te winnen voor
pogingen van Saoedi-Arabië om de marktsitu
atie te verbeteren, gaf de schuld voor de prijs
dalingen in de eerste plaats aan Groot-Brittan-
nië en andere niet bij OPEC aangesloten pro
ducenten. Hij wil dat de OPEC met deze lan
den rond de tafel gaat zitten nadat het oliekar
tel zijn eigen ministersvergadering heeft ge
houden. .Als we de zaak op zijn beloop laten
krijgen we zeker te maken met een nieuwe
energiecrisis die net zo erg, zo niet erger, zal
zijn aan de vorige".
Sphinx dit jaar naar beurs
MAASTRICHT Het keramiekbedrijf Ko
ninklijke Sphinx Nederland gaat dit jaar op
nieuw naar de Amsterdamse effectenbeurs. De
huidge aandeelhouder, het Britse bedrijf Reed
International, heeft in principe overeenstem
ming bereikt met de ABN over de verkoop van
het aandelenkapitaal. ABN zal de aandelen in
de loop van dit jaar herplaatsen en zorgen voor
beursintroductie.
Sphinx, die dit gisteren heeft bekendgemaakt, is
de grootste Nederlandse producent van kera
misch sanitair, wand- en vloertegels en vuur
vaste produkten. Het is het laatst overgebleven
deel van de bouwmaterialendivisie van Reed. In
1984 bereikte Sphinx een omzet van 213 miljoen
gulden en een exploitatiewinst van vijf miljoen.
Het aantal werknemers bedraagt 1450. Vroeger
was Sphinx ook op de Amsterdamse effecten
beurs genoteerd, maar hieraan kwam een eind
toen Reed het bedrijf
VS vertoont op
handelsbalans
recordtekort
WASHINGTON Het tekort op de
Amerikaanse handelsbalans over ja
nuari heeft 16,46 miljard dollar be
dragen, zo heeft het Amerikaanse
ministerie van handel gisteren be
kendgemaakt. Nog nooit is het te
kort in een maand zo groot geweest
Het voorgaande record is van sep
tember vorig jaar met 15,1 miljard
dollar. Op grond van de gecorrigeer
de cijfers bedraagt het handelstekort
over heel 1985 nu 144,6 miljard dol
lar tegen 127,64 miljard dollar over
1984.
Ingrijpende anti-inflatie-
maatregelen in Brazilië
RIO DE JANEIRO Met vergaande maatregelen wil
de regering van Brazilië de inflatie te lijf gaan. De Bra
ziliaanse president, José Sarney, heeft gisteren in een
radio- en televisietoespraak een pakket besluiten be
kendgemaakt waarmee de inflatie, die op het ogenblik
255 procent bedraagt en dit jaar wellicht stijgt tot 500
procent, moet worden beteugeld. De banken in het land
bleven gisteren dicht om speculatieve transacties te
voorkomen. Sarney liet weten dat er een nieuwe munt
eenheid komt. De cruzeiro gaat voortaan cruzado heten
en één cruzado krijgt de waarde van duizend cruzeiro.
Alle prijzen zullen worden bevroren en lonen en sala
rissen zullen alleen aan de inflatie worden aangepast
als die boven de twintig procent komt. Tot nu toe werd
er tweemaal per jaar een prijscompensatie betaald. Ren
te, huren en talloze andere tarieven worden niet
automatisch aan de inflatie aangepast.
sëSBlÊË
Familie Van Benthem op de fiets
Drie ere-gasten tijdens de opening gisteren van de Tweewieler
RAI '86. Van links naar rechts Janet van Benthem, staatssecreta
ris Van Zeil van economische zaken en Evert van Benthem. De
familie Van Benthem kreeg deze twee fietsen gisteravond aange
boden.
DETROIT In 1990 zal
ongeveer de helft van alle
auto's die in de VS wor
den verkocht, afkomstig
zijn uit het buitenland of
uit Amerikaanse fabrie
ken die in handen zijn
van buitenlandse autofa
brikanten, zo voorspellen
economen van Ameri
kaanse autofabrieken en
vakbonden. Alle grote Ja
panse autofabrieken héb
ben op dit moment vesti-
fingen in de Verenigde
taten of Canada of zijn
bezig die op te richten.
Slechts twee Japanse be
drijven werken in de VS
samen met Amerikaanse
autofabrieken.
voorspellen dat
de buitenlandse penetratie de
Amerikaanse automobielbe
drijven en hun leveranciers
zo'n 320.000 banen zal kosten,
terwijl het de economie als ge
heel op een verlies van 540.000
arbeidsplaatsen komt te staan,
Het zou leiden tot een toene
ming van de werkloosheid met
één procent.
Volgens Candice Howes, eco
noom in dienst van de vak
bond United Auto Workers,
zullen Japanse bedrijven die
auto's maken in de VS vol
gend jaar 1,8 miljoen wagens
verkopen. Op dit moment be
draagt de verkoop van Japan
se automobielen per jaar 2,35
miljoen, waarvan er 2,2 mil
joen worden geïmporteerd.
Howes zei dat de Japanse be
drijven van plan zijn hun ver
koop te verdubbelen in de ko
mende vier a vijf jaar en dat
veertig procent daarvan af
komstig zal zijn van de vesti
gingen in de VS.
FNV WOEDEND OVER ORDER ZUID-AFRIKA
DEN HAAG Het Haag
se ingenieursbureau Bad
ger heeft zich de woede
van de Dienstenbond
FNV op de hals gehaald
door een order van de
Zuidafrikaanse oliemaat
schappij Sasol te aanvaar
den. Badger zal voor de
Zuid-Afrikanen een studie
verrichten naar de omzet
ting van olie en gas in
vloeibare brandstof.
De FNV is vooral verontwaar
digd omdat het gaat om een
militair-strategisch project.
„Zuid-Afrika zelf bestempelt
Sasol als een militaire zaak.
Logisch, want het militaire ap
paraat kan niet zonder olie.
Olie is een voorwaarde voor
de instandhouding van het
apartheids-regime", aldus
FN V-bestuurder P. de Groot.
Hij vermoedt dat Badger de
studie-opdracht heeft aan
vaard, om uiteindelijk een gro
te vervolgorder in de wacht te
slepen.
Hoewel de huidige opdracht
werk oplevert voor een man
of tien, is de FNV furieus te
gen. De Groot: „Er zijn na
tuurlijk grenzen aan wat mo
reel toelaatbaar is. Investerin
gen in Zuid-Afrika keuren wij
ten alle tijde af".
De directie van Badger denkt
daar anders over. „Wii krijgen
opdrachten uit Nederland, uit
Zuid-Afrika en uit andere lan
den en in al die gevallen hou
den we ons aan de wet", is het
commentaar. Badger ontkent
ff r fxrpip" ff'f
fff Ifilaarrr*
IWf tttlwsMW
wat üfifwsw
De nieuwe Badger-vestiging aan de Binckhorstlaan (archieffoto).
overigens dat het Amerikaan
se moederconcern Raytheon
Zuidafrikaanse opdrachten
door zou schuiven naar Neder
land teneinde zelf buiten schot
te blijven.
Ontslag
Volgens De Groot ontbreekt
bij Badger elke moraal. Niet
alleen handelt het bedrijf met
Zuid-Afrika, ook behandelt
Badger het eigen personeel on
behoorlijk.
„De directie wilde een reorga
nisatie doorvoeren en zestig
van de zeshonderd werkne
mers ontslaan, zonder de vak
bond er in te betrekken. Als
een bedrijf meer dan twintig
man wil ontslaan, is het wette
lijk verplicht binnen een
maand overleg te voeren met
de bonden. Pas op de dag dat
die termijn afliep nodigde
Badger ons uit voor een ge
sprek. Niet om te overleggen,
maar om informatie te geven".
Schoonmaak
De FNV verdenkt Badger er
van een „grote schoonmaak"
onder het personeel te willen
houden. „Onder het motto van
economische noodzaak willen
ze bepaalde mensen lozen",
zegt De Groot. Het sociaal plan
dat de directie aan de onder
nemingsraad (in plaats van
aan de vakbond) voorlegde
was uiterst mager, vindt nij.
„Badger beloofde weliswaar
een aanvulling op de uitkering
te geven, maar die zou verval
len als werknemers zich tegen
hun ontslag zouden verzetten".
Onder druk van de bond heeft
Badger intussen het ontslag
voor dertig werknemers inge
trokken. Het Gewestelijk Ar
beidsbureau (GAB) heeft de
ontslag-aanvraag voor de ove
rige dertig niet geaccepteerd.
Badger moet de aanvraag „na
der argumenteren", omdat de
noodzaak van ontslag onvol
doende is aangetoond. Volgens
De Groot is de financiële posi
tie van Badger „behoorlijk
goed".
Douwe Egberts
wil
Verbunt afstoten
UTRECHT Douwe Egberts
voert besprekingen met The
Distillers Company (DCL) in
Edinburgh over de overname
van Verbunt Tilburg door het
Schotse concern. Het ziet er
naar dat alle honderd mede
werkers van Verbunt in dienst
zullen treden bij de door DLC
op te richten nieuwe Verbunt-
-vennootschap. Verbunt is het
onderdeel van Douwe Egberts
dat zich bezig houdt met botte
len en de verkoop van een
aantal merken wijn en gedis
tilleerd. DCL voert onder
meer de whiskymerken John
nie Walker, Haig en Vat 69 en
een aantal merken gin en cog
nac zoals Gordon's en Hine.
AMSTERDAM Uitgerekend op de dag van de Elfstedentocht presenteerde
het bestuur van de Amsterdamse Effectenbeurs het eerste cursusexemplaar „Be
leggen in Effecten door Particulieren". Miljoenen mensen zaten aan de televisie
gekluisterd en alleen toeristen bevolkten het centrum van Amsterdam, maai
desondanks hadden zich tientallen particuliere beleggers op Beursplein 5 verza
meld.
Dat weerspiegelt de toenemende belangstelling van particulieren voor het beleg
gen in effecten, zo zei beursvoorzitter drs. B.F. Baron van Ittersum. Hij overhan
digde afgelopen woensdag de eerste cursus aan A. van Emden, voorzitter van dt
Nederlandse Centrale Vereniging van Beléggingstudieclubs (NCVB).
BFLFLCFN
1\EFFECTEN
DOOR
BVHTia EIEIiEN
Van Ittersum herinnerde de
verzamelde beleggers aan een
enquête van Intomart uit
1984, die aan het licht bracht
dat Nederland weliswaar wei
nig particuliere beleggers telt.
veel
zich interesseren voor het be
leggen in effecten.
„De algemene klacht was dat
men te weinig weet van de
materie en dat was voor ons
de aanleiding om in samen
werking met het Nederlands
Instituut voor het Bank- en
Effectenbedrijf deze cursus te
ontwikkelen. Dus niet om zo
veel mogelijk argeloze men
sen te verleiden hun geld in
de effectenmarkt te steken,
zoals me wel eens verweten is
door een journalist".
Van Ittersum sprak de hoop
uit dat meer kennis van het
beleggen in effecten ertoe zal losse boekdelen zijn vastge-
De grotere particuliere beleg
ger die liever zelf een porte
feuille opbouwt, heeft prakti
sche informatie nodig. Door
gaans zal hij niet geholpen
zijn met één van de vele,
vaak theoretische, vaak alge
mene boeken op het gebied
van effectenbelegging. Voor
hem kan de praktische opzet
van de cursus van de Effec
tenbeurs uitkomst bieden.
Het gaat hier overigens niet
om een schriftelijke cursus
die in verschillende afleverin
gen thuis gestuurd wordt,
waarbij een docent de ge
maakte opgaven corrigeert en
die uiteindelijk met een diplo
ma wordt afgesloten. Die in
druk wordt enigszins gewekt
doordat de samenstellers heb
ben gekozen voor een stevige
ringband waarin een aantal
dan zeshonderd noemd. Tenslotte een deel
»oDt". over de motieven en de fisca-
n financiële draagkracht
de kleine, de middelgrote
de grote beleggers. Verder
De NCVB heeft het afgelopen le
jaar een flinke groei doorge- va
maakt. Een jaar geleden wa- en
ren er 224 clubs met in totaal onder
drieduizend leden, momenteel spreiding
i 4236.
staan 315 clubs
met een ledentota;
Volgens
gaat het
hoewel
in de meerderheid zijn.
eerste beleggings-studie-
opgericht door
;eschreven beheer of beheersoverdracht.
clubs
Wat het laatste betreft, blijft
woordvoerster ook deze cursus natuurlijk
alle soorten een beperkt hulpmiddel. Por
tefeuilles, wensen en inzich
ten verschillen altijd en prak
tijkervaring is meestal de bes
te raadgever. Aan de omvang
zal het overigens niet liggen:
r veel huisvrou- circa 380 bladzijden, inclusief
in effectenbeleg- vraag- en antwoordenboek.
Vaak zijn het De opzet van losse delen
Amerika waa
wen actief az
ging doen.
vrouwen die
hun man eer
ging zoeken voor het nagela- of nieuwe teksten
ten kapitaal. Door in een stu- ken. Sommige informatie
maakt het bovendien moge
lijk om naderhand aangepaste
leiden dat meer particulieren
effecten kopen. „Tenslotte
wordt de markt al vijf tot tien
jaar beheerst door de institu
tionele beleggers. Meer parti- die
culiere beleggers is goed voor var
de kapitaalverschaffing, goed
voor de beurs, voor de econo-
dus ook voor de werk-
klemd. Bovendien bevatten
twee van de in totaal acht los
se delen een groot aantal vra
gen- en antwoorden. Iemand
sn exemplaar a raison
172,50 gulden bestelt,
krijgt de cursus in zijn geheel
thuisgestuurd. Door de geko-
vorm kan hij hem bij de
gelegenheid", aldus Van Itter- hand houden als naslagwerk,
de zelfstudie gaan, al of
niet in studieclub verband.
Naslagwerk
Iemand die duizend gulden
over heeft
Tevreden
De NCVB in Den Haag, een
,parkeerplaatsje,r~ zoekt overkoepelend orgaan van
dat bedrag, begint niet 325 beleggings-studieclubs, is
in elk geval zeer tevreden.
„Eindelijk een cursus van een
instelling die het dichtst bij
het vuur zit. Dat vergroot de
kans op objectiviteit, volledig
heid en gedegenheid", zegt
een NCVB-woordvoerster.
„Er zijn al veel van dergelijke
de meeste
gauw aan een uitgebreide stu
die. Hij laat zich simpelweg
door zijn bank adviseren over
een spaarrekening, een spaar-
brief, of een aandeel. Een an
der, die meer in deze markt
kan steken maar onvoldoende
vrije tijd beschikbaar heeft,
wendt zich al gauw tot één
van de Robeco-fondsen die zijn nogal commercieel van
hem alle werk uit handen ne- opzet, te zwaar, of erg duur,
dieclub te gaan zitten
cursus te volgen, zijn ze min
der overgeleverd aan die ene
man van hun bank die aan de
hand van zijn inzichten beleg
gingen voor haar kapitaal
zoekt".
„Maar ook gaan steeds meer
mannen, vooral gepensioneer
den, beleggen gezamenlijk in
effecten. OOk komen er meer
gemengde clubs en studenten
clubs. Gelukkig maar, want
academici weten doorgaans
erg weinig van beleggen
Indeling
Even terug naar de cursus.
Overzichtelijk ingedeeld
beleggen veroudert
mers snel. Er komen nie
beleggingsvormen bij, regels
en tarieven veranderen.
Register
Overigens, een eenvoudige
manier om snel de gebruiks
waarde van boeken over ef
fectenbelegging te peilen, is
het tegen het licht houden
van het register. Juist de tien
tallen begrippen maken het
effectenwereldje zo ondoor
dringbaar.
Een gangbaar begrip als ga
rantievermogen zal men bij
voorbeeld tevergeefs zoeken
in het register van het stan
daardboek „Beurs en Effec-
worden obligaties, aandelen,
verhandelbare opties ter-
het eigen vermogen, evenmin.
Helaas laten de meeste boe-
mijnmarkt, organisatie ad- ken op beleggingsgebied de
ministratie van de beurshan
del, per deel uitgelicht. Er is
voorts een deel Beleggen-
beleggingsbeleid
leek op deze
staan. Het register van de cur
sus van de effectenbeurs
vormt hierop een heel gunsti-
beleggingsrisico's per soort ge uitzondering.
zoals de cursus die Kluwer waardepapier worden ge-
HENK ENGELENBURG
AMSTERDAM -
ABN heeft over 1985 een
nettowinst geboekt van
478 miljoen gulden ofwel
19,2 procent meer dan in
1984, toen de bank 401
miljoen gulden verdiende.
De ABN heeft dat gisteren
bekendgemaakt. Voor
(mogelijke) stroppen werd
600 miljoen gulden opzij
gelegd tegen 625 miljoen
over 1984.
Deze verlaging van de toevoe
ging aan de stroppenpot w
danken aan het feit dat i
der behoefde te worden opzij
gezet voor dubieuze debiteu
ren in Nederland. Ook de
voorziening voor landenrisicos
kon iets omlaag, maar
vooral te danken aan d
devermindering van de dollar.
De brutowinst steeg met 5,7
procent tot ruim 1,3 miljard
gulden. In het Nederlands be
drijf bleef de rentemarge i
der druk staan, maar dat werd
gecompenseerd door het toe
nemen van de uitzettingen, al
dus de ABN. Mede door het
goede beursklimaat ware de
resultaten van het effectenbe
drijf zeer bevredigend. Het
zelfde was het geval met de
valutahandel. In het buiten
landse deel van de bank wer
den goede zaken gedaan in
Europa en Noord-Amerika,
maar de resultaten werden ge
drukt door de sterke daling
van de dollar en de valuta's
die de dollar volgden.
MARKTEN
GRATIS ELKE WOENSDAG DE
BIJLAGE BH UW KRANT MET
INFORMATIE OVER FILMS, MUZIEK
Aarzelend
herstel
at,^—A
ar\
e-t*
AMSTERDAM Op de Amsterdamse effectenbeurs is gisteren^
aarzelend een zonnetje doorgebroken, nadat de stemming eerderF
deze week meestal tot beneden het vriespunt was gedaald. Nadat-
de index algemeen donderdag op het laagste punt van dit jaar^
was gekomen, noteerden gistermorgen de hoofdfondsen overwe-t
gend zeer licht hoger. Maar daarmee is de dooi nog niet echt-—
ingetreden, want de animo tot handelen was, zoals zo vaak
vrijdag, gering.
De beurs trok zich opnieuw weinig aan van het zoveelste record
in Wall Street. Terwijl de dollar nog juist boven de rijksdaalder
bleef, wonnen de internationals slechts licht en dat nog met uit-!
zondering van een gelijkblijvende Rond half een was bij de£
hoofdfondsen Koninklijke Olie 1,40 gedaald, maar had Hoogo-J|
vens 1,70 gewonnen en sprong Pakhoed eruit met een winst»;
van 1,80. KLM moest eerder op de dag al twee kwartjes terug, t
De financiële waarden en de grote uitgevers gingen licht om-K
hoog, terwijl Heineken en Pakhoed rond het middaguur duide-f
lijk waren aangetrokken. De andere grote fondsen bleven nage-r
noeg op dezelfde koers of moesten zelfs, zoals Fokker en Btihr-^
mann-Tetterode, een weinig terug.
De lokale markt gaf een gelijksoortig beeld te zien als de hoofd-B
fondsen, hoewel hier gunstige berichten vanuit de bedrijven deT
betreffende koersen oppepten. KBB reageerde nauwelijks op hetl
hogere winstcijfer en ging zelfs enkele dubbeltjes terug. Evenals]
donderdag noteerden de obligaties licht hoger, maar op de
beursvloer werd niet gesproken over een duidelijk aanhoudende
trend.
