Alle twijfels weg
Waar is de logica?
LOGBOEK 8é
fcidóe
Sou/tont
ELFSTEDENTOCHT '86
ElFSrePiNTOCHT
Van Benthem prolongeert titel in Elfstedentocht
Ifkroegentochtdeelnemen
belangrijker dan winnen
Stier trekken
voorbereiding
Van Benthem
WOENSDAG 26 FEBRUARI 1986
PAGINA 13
jekmefocht was tussen
:n. Kalq3 en '85 drie
ier mogelijk'
en. Pol
;UWARDEN De voorganger van ir.
cema als voorzitter van de Vereniging
•sche Elfsteden, bankdirecteur Cupe-
15 had de Elfstedentocht ten minste
keer gereden kunnen worden. Cupe-
io l^P' ec^ter steeds honderd procent
'2. IlL grheid. De notulen van de bestuurs-
□P inn fgac'er'n6en wijzen dat uit. Dit stelt drs.
je jun- Loikama, die binnenkort een lijvig
Droek l „jaadwerk publiceert, waarin de tocht
Jlband"tochten in een historisch-politiek ka-
lOlyest» wordt geplaatst. Lolkama, docent eco-
-n kwa W§ en maatschappijleer aan de Hogere
2-122 idbouwsachool in Leeuwearden, heeft
gekondigd dat hij in zijn boek meer
lullingen zal doen.
NA VERLIEZEN BU DE START
Alternatieve startkaart
Piet Griffioen
LEEUWARDEN Piet Griffioen uit Breukelen,
in 1985 22e in de Elfstedentocht op iets meer dan
twaalf minuten van winnaar Evert van Benthem,
was vanochtend de ongelukkigste vertrekker in de
Zwettehaven. In de drukte en haast om weg te ko
men, liet Griffioen zijn startkaart liggen. Zelfs
voor een toprijder uit de marathonwereld is een
startkaart in de Elfstedentocht even belangrijk als
een paar schaatsen.
Net als een aantal andere wedstrijdrijders kreeg
Piet Griffioen bij de eerste controlepost een alter
natieve kaart. „Dit is de kaart van de Elfmeren-
tocht", liet een plaatselijke functionaris in Sneek
weten. „Dat is dus nu ook de officieel geldig als
kaart".
Westerveld
als eerste
op de schaats
LEEUWARDEN Wim Wes-
terveld zette vanochtend kort
na vijf uur als eerste de
schaats op het ijs in de veer
tiende Elfstedentocht. De rij
der uit Eemnes was niet de
snelste loper over de 1200 me
ter van» de Frieslandhal via de
Zwetteweg naar de Zwette.
Beste hardloper uit de ruim
300 wedstrijdrijders was Jan
van Capelle (Maassluis).
Tussen het startsein en het
„echte" begin van de schaats
tocht lag in de ijzige ochtend
zeven volle minuten.
SCHAATSEN
INDEBUS
LEEUWARDEN Er was nog
geen meter gelopen, laat staan ge
schaatst of de eerste fratsen binnen,
het Elfstedenpeloton van wedstrijd
rijders waren al geschiedenis. Jan
van Berkum (Irnsum) kwam er in
de kooi in de Frieslandhal nog eens
achter, dat hij zijn startkaart niet bij
zich had. Henk Holland (Ambt Del
den) had zijn schaatsen in de bus la
ten liggen. Van Berkum wist met
wedstrijdleider Piet van den Ham te
regelen, dat hij een getekend pa
piertje meekreeg voor de verzame
ling van zijn stempels onderweg.
Holland kreeg een escorte om de
schaatsen uit de bus te halen, waar
na hij toch van start kon gaan.
JOHAN BODIFEE DE
EERSTE UITVALLER
IJLST Johan Bodifee uit Tilburg was van
morgen de eerste uitvaller in de 14e Elfste
dentocht. De Brabander kwam kort na de
start in Leeuwarden ten val. Daarbij bescha
digde hij één van zijn schaatsen zodanig, dat
hij voortdurend zijn evenwicht verloor. In
IJlst, na 27 kilometer, besloot hij de strijd te
staken. „Op zo'n schaats kon ik de tocht nooit
uitrijden", zei de pechvogel na zijn opgave.
Wedstrijdrijder van der Schoot uit Kampen
had dubbele pech. Door een val op het eerste
kluntraject brak hij een schaats en naar hij
zelf vreesde een sleutelbeen. Op de EHBO-
post werd de diagnose minder somber gesteld.
Van der Schoot werd doorverwezen naar het
ziekenhuis in Sneek.
Evert van Benthem, zoals hij vanochtend van start ging
vanuit de Frieslandhal.
LEEUWARDEN Heel
ontspannen ging Evert van
Benthem om tegen twaalf
uur over de finish op de
Bonkevaart in Leeuwarden.
Hij slaagde er in voor de
tweede achtereenvolgende
keer de Elfstedentocht op
zijn naam te brengen. Hij
realiseerde dit in een tijd
van 6 uur 55 minuten en
zestien seconden.
Kort na de tweede passage
in Bartlehiem plaatste hij
een beslissende demarrage.
Rein Jonker, met wie hij
een koplopend duo vormde,
moest het antwoord schul
dig blijven. Hierdoor kon
Van Benthem definitief
gaan bouwen aan zijn magi
strale zege in de Tocht der
Tochten.
Met als koploper Rein Jonker
uit Wijtgaart passeerde een lang
gerekt peloton om 5.49 uur de
eerste controlepost in het cen
trum van Sneek. De groep om
vatte naar schatting 150 rijders.
Bij de tweede controlepost in
IJlst, na 26,5 kilometer, arri
veerde om 5.56 uur een kop
groep van naar schatting zestig
schaatsers waaronder alle grote
mannen. Als eerste kreeg Albert
Bakker uit Groningen een stem
peltje.
Frans Kuypers uit Meppel was
om 6.20 uur de eerste rijder die
in Sloten afstemdelde, gevolgd
door Alex Kooyman uit Scha-
gerbrug. Na ongeveer een mi
nuut volgde een groep van circa
vijftien schaatsers. Voor de
stempelpost in Sloten stond nog
voordat de eerste schaatsers arri
veerden al een flinke plas water
op het ijs.
In Stavoren, vlak voor het echt
licht werd, reden Frans Kuijpers
en Arie Kooyman nog op kop.
Hun voorsprong op de eerste
volgers, onder wie Hans Bouma,
Jan Kooiman en Rein Jonker,
bedroeg tientallen seconden.
Dries van Wijhe staakte hier de
strijd. In de Zuidwesthoek, tus
sen Stavoren en Hindeloopen,
konden Arie Kooyman en Frans
Kuijpers hun achtervolgers niet
langer voorblijven. Zij werden
zelfs gepasseerd door Jan Kooi
man, Hans Bouma, Marten
Hoekstra en Wout de Vries. Dat
viertal liet de kaarten het eerst
afstempelen in Hindeloopen na
ruim twee uur en veertig minu
ten schaatsen over 78 kilometer.
Frans Kuijpers passeerde de
controlepost in Hindeloopen op
2 minuten en 30 seconden van
het kwartet leiders. Rein Jonker
voerde een grote groep van ze
ker vijftig rijders aan. Die had
den vier minuten moeten toege
ven. Rein Jonker en Frans Kuij
pers die in Hindeloopen nog tus
sen kop en peloton „hingen" wa
ren achterhaald. Jonker was wel
de eerste van de volgers, die. zich
meldde in Workum.
Bolsward werd door de kop
groep van vier bereikt om 08.25
uur. Kooiman, Bouma, Hoekstra
en De Vries bereikten zowel de
kluunplek als de stempelplaats
met een winst van 5 minuten en
15 seconden. Het peloton, dat tot
de kustplaatsen vrijwel compact
was geweest, versplinterde tegen
de wind in kleine groepjes. Ja-
n-Eise Kromkamp. Jaap Jonk
man, Albert Bakker, Ben Pleij-
huis en de Zeeuw Van den Berg
waren de belangrijkste jagers op
de kopgroep.
De strijd tussen koplopers en
achtervolgers, tussen Jan Kooi
man en Evert van Benthem,
heeft zich tussen Workum en
Harlingen ontwikkeld in het
voordeel van de winnaar van
vorig jaar. Op de Sexbierumer-
vaart tussen Harlingen en Fra-
neker (128 km) hebben Jan
Kooiman, Marten Hoekstra,
Wout de Vries en Hans Bouma
ook het laatste deel van hun
voorsprong moeten prijsgeven.
Bij de rijders die de aansluiting
tot stand brachten waren Evert
van Benthem, Nanne Samploni-
us, Roel Kamperman en Rein
Jonker. Het stuk tussen Frane-
ker en Dokkum werd door Van
Benthem gebruikt voor een een
zame aanval. Drie kilometer
voor Dokkum werd hij echter
weer teruggehaald door de groep
die Hoekstra en De Vries had
verloren.
De rust werd echter onmiddel
lijk verstoord door Jonker, die
alleen Van Benthem meekreeg.
Jonker haakte in een scheur en
smakte tegen het ijs. Jonker
slaagde er echter snel in aanslui
ting te krijgen bij Van Benthem,
waardoor zij op 169 km samen
na 6.09.15 in Dokkum arriveer
den. Het achtervolgende groepje
Bakker, Samplonius en Kamper-
man volgde op 20 seconden.
In de finale, op weg naar Leeu
warden, leek er weinig te ver
anderen in het wedstrijdbeeld.
Uit het achtervolgende groepje
plaatste Kamperman een demar
rage. Hij kwam los uit het groep
je met Bakker en Samplonius,
maar contact met het koplopen-
de duo kreeg hij niet. Voorbij
Bartlehiem plaatste Evert van
Benthem de beslissende demar
rage, die hem andermaal een
grootse triomf opleverde.
ACHT VAN LEEUWARDEN RUSTIG VERLOPEN"
fcEUWARDEN Het is
ilf twaalf en de „Nacht
in Leeuwarden" is al
en in volle gang. Voor
ingang De Stee staat
n groepje van dertig
in te wachten om te
>rden binnengelaten,
ïelnemers aan de „Elf-
oegentocht" kunnen
ir hun stempeltje „Dok-
m" krijgen. „Ach, het
st ons vannacht nooit
ïer om alle stempeltjes
krijgen. We komen
oguit tot een stuk of
Moet je zien: ik sta
er al ruim een half uur
wachten", vertelt één
n een drietal dat op dat
oment slechts twee vak-
op het deelnamefor-
ulier vol heeft. „We zijn
gonnen om een uur of
lf elf. Te laat dus", con-
iteren ze nuchter. Maar
er geldt duidelijk, dat
elnemen belangrijker is
n winnen.
drukte voor „Dokkum" is'
i uitzondering. In heel de
staan dringende en du-
de groepjes in de rij voor
egenheden waar iets hart
sterkends of warms te ver-
i valt. Bij de elf meetel-
ide kroegen is er geen door
men aan. Het zoeken is naar
msen die de tocht al hebben
Ibracht. Twee jongens zijn
1 op weg naar de Oude Vee-
irkt om hun formuliertjes in
té leveren. Daar worden de
laatste stempels gezet en het is
vervolgens de bedoeling dat de
geslaagde kroeglopers over
mobilist die de euvele moed
heeft om in de drukte de
claxon te gebruiken, kan de
sensatie proeven hoe het is om
enige tijd de bij deze prestatie een man of twintig op zijn dak
behorende versierselen thuis
gestuurd krijgen.
„Het is voor ons de eerste keer
dat we het meemaken", vertelt
één van de jongens. „We kun
nen niet schaatsen, maar we
willen wel aan het hele gebeu
ren meedoen, en ook een
kruisje halen". Ze zijn om half
acht aan hun tocht begonnen
en blijven de rest van de nacht
op. Na de aankomst van de
eerste wedstrijdrijders gaan ze
pas naar huis, want hun solda-
tenplicht roept. Iets waar ze
te krijgen. Met vuurwerk en
luid gezang trekken de nieuw
komers langs de mensen die in
een duidelijk rustiger stem
ming op de eerstvolgende
trein naar Zwolle staan, zitten,
of liggen te wachten.
De politie is uitermate tevre
den over het gedrag van de
feestende massa, waarvan de
gemiddelde leeftijd ongeveer
18 jaar is. Hier en daar doen
zich incidenten voor: een
vechtpartijtje, een enkele zie
kenwagen en huilende meisjes
nogal tegenop zien. Want de in de verdrukking. Vooral de
sfeer is uitgelaten. Van alle Oude Doelesteeg blijkt het en
kanten klinkt het „lalala" en thousiaste tweerichtingsver-
„olé". Op de trappen van het keer niet aan te kunnen. Rui-
Gerechtsgebouw zfngt een uit ten sneuvelen en de doorgang
honderden personen bestaand moet enige tijd worden afge-
koor 'Oh denneboom', terwijl
op het station de reizigers van
de laatste treinen door een
minstens even vrolijk gezel
schap worden opgewacht. De
op hun knieën drinkende en
dansende mensen staan in een
opmerkelijk contrast met de
serieus kijkende toerrijders die
op weg zijn naar hun logeera
dres.
Gesneuvelde ruiten
Tot na tweeën worden er ver
se feestvierders door de NS
aangevoerd. De laatste trein
heeft een vertraging van een
uur. Iemand had aan de nood
rem getrokken. De parate
spoorwegpolitie hoeft echter
niets te doen, als de uitbundige
reizigers naar de binnenstad
vertrekken. Alleen een auto-
sloten. „Maar", zegt een agent,
„als je hier bijvoorbeeld de TT
in Assen naast zet, kun je niets
anders zeggen dan dat het
enorm gezellig is. Ik ben blij
dat ik het nu allemaal eens
mag meemaken".
De komst van de enorme hor
de mensen betekent voor en
kele pelotons van de ME wel
dat hun rustpauze moet wor
den uitgesteld. Zij worden,
evenals 25 man reserve van de
Leeuwarder gemeentepolitie,
naar de Zwettehaven gediri
geerd, omdat daar een enorme
opeenhoping van mensen ont
staat. De enorme stroom van
mensen die niets van de start
willen missen, komt zo'n drie
uur vóór de start al op gang.
Maar het feest gaat nog uren
na die start door.
r van der Molen, Robby MacLee, Leen Caltner en Andrè Straver uit Zoetermeer hebben de
fttelijke uren ook op gepaste wijze doorgebracht.
Foto: Cees Verkerk.
LEEUWARDEN
Atty Duijn, Dirk
Maassen en W.
Kuiper gaan op
weg voor hun tocht
over de bijna 200
kilometer vanaf De
Zwette in
Leeuwarden, waar
Onge- het talud af het ijs op. Daar halverwege werd afglast. „Ik duizenden
looflijk die start van de werden ze door een paar poli- heb al aan verscheidene alter- belangstellenden
Elfstedentocht Biina 2een tiemen,sen gescheiden. "Ik sta natieve Elfstedentochten mee- voor een sfeer
hot lo ,iL hooftl hier a! uren, ik sta hief al gedaan. De echte doe ik nu zorgen die het
uren... was het enige wat de voor de tweede keer. Die gaat unieke karakter
i i u ...-* i i toch boven alles".. van de
Peter Hakkesteeg (51) uit Elfstedentocht
te trotseren om naar één Even na half vijf werden drie Krimpen aan de IJssel werd. onderstreept,
of andere sportwedstrijd wagens met politiemensen op de voet gevolgd door de
tr r aanopunprH tv~ 1 »-
mens zal het in zijn hoofd
halen 's morgens vroeg benadeelde nog uit kan bren-
om vier uur de ijzige kou gen.
tp kiiken Maar Hp Tnrht aangevoerd. Die bleken op
te KljKen. Maar de locnt verzoek van Elfstedenmede-
der Tochten valt kenne-
Noorse verslaggever Stein
Kirkeboi van Aftenposten. Hij
werker Evert Veenstra uit stond versteld van de sfeer,
lijk buiten iedere logica. Twijzelerheide te zijn opge- „So many crazy Dutchmen. I
Deze is in staat een „mas- trommeld. Achter de banken did not know that it was possi-
sagekte" op gang te bren- dwars over de Zwettehaven
gen die zijn weerga niet
Elfsteden tocht
Al voert de weg langs elluf steden
al kent het ijs oneffenheden
de zege wacht en ik beknokkum
daar is Dokkum.
De kont omhoog, het hoofd wat lager.
Ach, jij wint nooit wat, zei een zwager.
Wat is die vent een zaniker.
Kijk, Franeker.
En zo passeer ik ongehavend
de krabbelaars die gisteravond
laatdunkend aan de bar hingen.
He, Harlingen.
En kijk me gaan en kijk me zwenken.
Ze mogen werkelijk niet denken
dat ik alleen maar voor de lol start.
En daar is Bolsward.
Ik zie de camera's wel draaien,
maar ik verdraai het om te zwaaien
naar kijkers in Geleen of Gorcum,
want daar is Workum.
De vijfde stad en blijven glijden
de dunne plekken slim vermijden
en op de juiste winden hopen.
Hindelopen.
Een korte stop, een kleine stempel
en snel weer verder, ja warempel
geen flard van een minuut verloren.
Hoi, Stavoren.
En nu niet letten op de vrouwtjes,
maar sterk zijn en bedacht op foutjes.
En sneller dan mijn tochtgenoten
daar is Sloten.
In volle looppas soepel klunen
onder applaus van de tribune.
Mijn God, hier is de wind het stijlst,
maar daar ligt IJlst.
En droom ik nu dat ik voorop lig,
dat ik, dat ik alleen aan kop lig?
Dat kan haast niet, bedenk ik bleek.
Jawel hoor, Sneek.
De tiende plaats, nog eén etappe,
nog eventjes naar adem happen,
dan kom ik bij de finish aan.
Koog aan de Zaan.
Koog aan de Zaan?
Dan is er tóch iets fout gegaan
IVO DE WIJS
LEEUWARDEN Koeien mel
ken en een stier trekken. Dat
waren de meest bijzondere be
zigheden van Evert van Ben
them op de eerste dag nadat ir.
Jan Sipkema de veertiende Elf
stedentocht afkondigde. „We za
ten op het verjaardagsfeest van
de buurman toen bekend werd
dat de tocht weer doorging",
vertelde Everts vrouw Jeanette
gistermorgen bij de inschrijving
in de Frieslandhal. „Evert was
blij, want toen wist hij eindelijk
waar hij aan toe was".
Op maandagochtend om zes uur zet
te de winnaar van de Elfstedentocht
van vorig jaar de eerste emmer on
der één van zijn veertig koeien.
„Evert was net klaar met melken
toen één van de koeien moest be
vallen. Hij heeft tot elf uur een
stierkalf staan trekken".
Na het middageten vertrok het on
afscheidelijke paar naar Friesland.
De bedrijfsverzorging nam de werk
zaamheden op de boerderij in Sint-
-Jansklooster over. Van Benthem
schaatste nog het laatste stuk van de
tocht tussen Dokkum en Leeuwar
den alvorens met masseur Jaap Na-
sette in een Fries gehucht onder te
duiken. Gistermorgen voor de in
schrijving heeft Van Benthem
nauwkeurig zijn schaatsen geslepen
en werd hij door Nasette onderhan
den genomen.
Ontspannen
Bij de inschrijving, waar hij in korte
tijd tientallen interviews moest
weggeven, maakte hij een zeer ont
spannen indruk. Voor hij opnieuw
in afzondering ging, zou hij nog een
klein eindje rijden, daar waar hij zo
min mogelijk herkend zou worden.
- ble. I never saw that in Nor-
hadden zich zoveel mensen op way", verzuchtte hij. Roel
ij j_x Brandenburg uit Heerenveen
Al r.™ "1 het ijs verzameld dat het ge-
kent. Al om drie uur was vaarijjk begon te kraken. Het
een enorme drukte in de eerste water borrelde naar bo-
Friese hoofdstad te be- ven.
speuren. Een stroom van Door de politionele actie had
tienduizenden en nog eens het ijs niet veel te leiden. De
tienduizenden mensen start k?n 6ewoon düor8aan
slingerde onafgebroken in
de richting van de Zwet- De eersten
tehaven.
massaal de seconden af. De t°cht meldde Joop Witteveen
Omstreeks half vijf leken de spanning steeg en ontlaadde in uit Surhuisterveen niet
meeste toeschouwers een een geweldig gejuich toen en- zpnder trots. „Ja, 23 keer op de
plaatsje te hebben gevonden kele minuten later Jan van en nu voor de tweede
aan de feeëriek verlichte Cappelle en Evert van Ben- Hefr °P schaatsen, haastte hij
Zwettehaven. De bijna volle them als eersten het ijs op ren-
had verwacht d^t er deze keer
nog al wat meer uitvallers
zouden zijn dan vorig jaar.
„Toen was het een echte mooi-
weertocht. Het is nu kouder,
maaar dat maakt het tot een
echt winters gebeuren".
Vijfentwintigste
zich te zeggen na de verbaasde
maan viel in het niet bij de den. Zij werden op de voet ge- reacties rondom,
felle verlichting van de film- volgd door de andere wed- Veehouder G. Boschma (49)
zonnen. De politie bleek rede- strijdrijders. Een kwartiertje u.it Swifterbant vertelde aan
lijk in staat te zijn de massa later kwam ook de eerste toer- z'in vierde tocht te beginnen,
van het ijs te houden. rijder al aanglibberen. Het was "^n 1956 is mij verteld dat deze
De kou maakte sommige men- Bernard Fransen uit Huizen tocht nooit in de tweede helft
sen prikkelbaar. Toen een jon- (35) leraar aan de Hogere van februari geschaatst kon
geman voor een zwaar ge- Landbouwschool in Dronten. worden. Dit is nu al de tweede
bouwde heer ging staan ont- Ton Nerfkens (47), een plano- keer in twee jaar Hij demon-
stond een heftige woordenwis- loog uit Assen, was in de nacht streerde hoe de voeten het
seling die eindigde in een van maandag op dinsdag nog besfe warm worden gehouden,
knokpartij. De vechtenden uit Polen gekomen. Hij deed blaas mijn schoenen eerst
vielen samen rollebollend van daar aan de marathon mee die °P-
(ADVERTENTIE)
HET ENIGE ECHTE
Het Elfstedentocht Logboek '86. Een historisch document. Boeiend
van pagina tot pagina. Rijk voorzien van indrukwekkende fotogra
fie. Wederom trekt dit grootste schaatsevenement aan u voorbij: de
afvallers, de doorzetters, de glansrijke winnaarl Van uur tot uur
bent u getuige van deze ware uitputtingsslag op de schaats. Een
imponerend relaas dat u beslist gelezen moet hebben. Het Elfste
dentocht-Logboek is
vanaf vrijdag in de loop van de middag voor14.90
verkrijgbaar bij: de Leidse Courant, Apothekersdijk 34, Leiden.
Openingstijd op werkdagen van 8.15 tot 17.00 uur.
U kunt het boek ook bestellen voor 18,90 (inclusief verzendkos
ten) door een volledig ingevulde eurocheque, groene betaalcheque
of girobetaalkaart (geen overschrijvingsformulier) te sturen aan Sijt-
hoff Informatie Centrum, Postbus 16050, 2500 AA Den Haag. Ver
geet u niet op de cheque of betaalkaart uw adres te vermelden en
„Elfstedenboek".
