Zes pagina s Pays-Bas in Le Monde
Diamantindustrie in
België luidt noodklok
Medewerker Filipijnse krant in VS vermoord
\t
3
Brokstukken rechter
stuwraket gevonden
fieidaeSowant
DONDERDAG 20 FEBRUARI 1986 PAGINA 5
iscussie over Sacharov
p Russische televisie
_,KOU Voor het eerst sinds enkele jaren
ft de Russische televisie gisteren aandacht be
de zaak Sacharov. Dat gebeurde in een
igramma, waarin een uur durende samenvat-
ig werd gegeven van een dikwijls zeer verbit-
(d satelliet-debat tussen inwoners van Lenin-
Tad en inwoners van het Amerikaanse Seattle,
fct debat werd enkele weken geleden gehouden
de burgers van Seattle aangesneden onder
erpen als Sacharov, de emigratie van joodse
n de misbruik van de psychiatrie ontlok-
de Russen antwoorden, die zich veelal
informeerden aan het officiële standpunt. De tal-
ijke meningsverschillen tussen de twee deelne-
iende groepen deed het persagentschap TASS
•rken: „De dialoog toont aan dat de twee par
elkaar slecht kennen".
Miljarden nodig voor
beveiliging ambassades VS
WASHINGTON De Amerikaanse regering
zal het Congres dit jaar om ruim zeven mil
jard gulden vragen om een aantal geheel
nieuwe ambassades te kunnen bouwen. Die
ambassades worden op grotere terreinen en
op enige afstand van de openbare wegen gesi
tueerd. Ze zullen niet alleen van zeer sterke
hekwerken, maar ook van speciaal versterkte
muren en daken worden voorzien. Ook de
computerafdelingen van de ambassades wor
den extra beveiligd. Voor allerlei aanvullen
de veiligheismaatregelen zou nog eens vijf
tien miljard gulden nodig zijn. De laatste ja
ren zijn al miljoenen guldens uitgetrokken
voor extra beveiliging, maar de laatste (mis
lukte) aanslag op de ambassade in Lissabon
heeft bewezen dat dat nog niet voldoende is.
Gif in haven
van Antwerpen
ANTWERPEN Een deel van de
Antwerpse haven is ernstig ver
vuild omdat er in de nacht van
dinsdag op woensdag een grote
hoeveelheid benzeen in het water
terecht is gekomen. Dat gebeurde
toen die stof werd overgeslagen
van een Britse kustvaarder naar de
installaties van het chemische be
drijf BASF. Aan boord van het
Britse schip is een fout gemaakt, al
dus de havenautoriteiten. Benzeen
is giftig en staat als kankerverwek
kend te boek. Personeel van BASF
is gisteren gestart met het weg
scheppen van de gestolde benzeen.
Rots stond niet op
zeekaart Sovjetschip
WELLINGTON De rots voor de
Nieuwzeelandse kust die het Russi
sche cruiseschip Michaïl Lermentov
zondag noodlottig werd stond niet op
de zeekaart van het schip. Dit heeft
de kapitein verklaard voor de Sovjet
televisie, zo is gisteren gemeld door
het Nieuwzeelandse blad Dominion
Newspaper. Bij het onderzoek gaat het
vooral om de vraag of de kapitein op
het fatale moment de leiding had aan
boord van het schip of de loods die
aan boord was. Tussen de Sovjet-Unie
en Nieuw-Zeeland is ruzie ontstaan
over de vraag aan wie het ongeluk te
wijten was. Eén persoon kwam bij het
ongeval om het leven.
,Kohl heeft zich misschien vergist'
BONN Een naaste topmedewerker
van Bondskanselier Helmut Kohl heeft
toegegeven dat Kohl een commissie van
onderzoek op het verkeerde been kan
hebben gezet, doordat hij een „blackout"
heeft gehad bij een langdurige ondervra
ging Deze opzienbarende uitspraak
kwam gisteren uit de mond van Heiner
Geissler, de secretaris van de CDU die
als strateeg geldt in de campagne voor de
in januari 1987 te houden verkiezingen
voor de Bondsdag. Geissler, die de bewe
ring eerder deze week nog „volstrekt on
gefundeerd" genoemd had, leek reke
ning te houden met de mogelijkheid van
een fout in de getuigenis van Kohl toen
die in juli 1985 met een Bondsdagcom
missie sprak. Naar zijn zeggen had de
Bondskanselier toen „mogelijk een soort
blackout". „Dat kan zich tijdens langdu
rige verhoren voordoen", aldus Geissler
die verder zei dat het om moeilijke, inge
wikkelde kwesties ging. De CDU-secre-
taris debatteerde met Otto Schily, een
Bondsdaglid voor de Groenen wiens be
schuldiging dat Kohl in juli 1985 gelogen
heeft tegen een parlementaire commis
sie, geleid heeft tot een gerechtelijk
vooronderzoek tegen de regeringsleider.
Schily noemde de uitspraak van Geissler
„sensationeel". „Het impliciet toegeven
dat Kohl de onderzoekscommissie mis
leid heeft door te ontkennen dat hij wist
dat een particuliere stichting in feite
diende om aan geld voor de partij te ko
men, wekt het vermoeden dat Kohl daar
wel degelijk van geweten heeft", aldus
Schily.
loessein
ireekt met
»LO
ia afwijzen
redesplan
rervolg van de voorpagina)
MMAN De Jordaanse
ining Hoessein heeft de
sprekken met de PLO
gebroken, omdat de
ilestijnse leiding niet be
id blijkt afspraken te
iken en na te komen,
it zei Hoessein gisteren
tor de Jordaanse tv. Het
sluit kwam als een ver-
ssing. Eerder op de dag
id de Egyptische presi-
it Moebarak nog ver-
ard, dat de gesprekken
►en Jordanië en de
X) nog steeds aan de
ng waren.
idurende enige weken heb-
n koning Hoessein en PLO-
oorzitter Arafat besprekin-
n gevoerd over de erken-
Israël door de PLO
ruil
rol
de
,0 in vredesoverleg. Een en
der zou, aldus een Ameri-
ans plan. moeten gebeuren
grond van de VN-resoluties
en 338, waarin het be-
ansrecht van Israël wordt
garandeerd binnen de gren-
1967. Tijdens een
ternationale vredesconferen-
vervolgens ook de
ilestijnse problematiek aan
orde moeten komen. De
jO is vooral tegen dit voor-
omdat in de VN-resoluties
wordt gesproken over een
n Palestijnse staat. Koning
essein zei overigens wel dat
zich gebonden blijft achten
het akkoord dat hij vorig
I februari sloot met de
b-leider om gezamenlijk te
rken aan vrede in het Mid-
i-oosten. Maar hoe hij dat
doen, heeft hij niet gezegd.
PARIJS De gezagheb
bende Franse krant Le
Monde heeft gisteren zes
pagina's aan Nederland
gewijd. Aanleiding voor
het speciale katern ,,Les
Pays-Bas a Paris" was het
eendaagse bezoek van ko
ningin Beatrix aan de
Franse hoofdstad en het
feit dat Nederland mo
menteel het voorzitter
schap bekleedt van de
Europese Gemeenschap.
Zittend op hun bankje in de
metro hebben de lezers van
Le Monde wat nader kennis
kunnen maken met dat noor
delijke landje dat eigenlijk
voor het laatst in de aandacht
stond bij het turbulente paus
bezoek.
De Amsterdamse correspon
dent van Le Monde, Rene ter
Steege (die werkzaam is bij
het Parool) geeft een sympa
thiek beeld van de door ko
ningin Beatrix voorgestane
„rydernisering van de mo
narchie". Sociale problemen
liggen de vorstin na aan het
hart. Verbaasd zullen de
Fransen hebben gelezen dat
de koningin meer dan eens
heilsoldaten in Amsterdam
heeft begeleid op hun barm
hartige tochten door de stad.
Het artikel wordt geillu-*
streerd met een portret van
de koningin wat in Le Monde,
dat vrijwel nooit foto's af
drukt, heel bijzonder mag he
ten.
Hoe goed de Nederlanders
hun produkt in het buiten
land aan de man weten te
brengen, vertelt de „minister"
van buitenlandse handel,
Frits Bolkestein. Het handels
overschot met Frankrijk be
droeg in de eerste helft van
1985 ruim vijf miljard gulden.
„Fransen zijn niet agressief
genoeg", vindt Bolkestein. De
journalist van Le Monde
hoopt dat het beter zal gaan
wanneer de TGV-verbinding
Parijs-Amsterdam er is, al
schrijft hij dat het Franse za
kenleven wat betreft de han
del met Nederland eigenlijk
nauwelijks illusies koestert.
Interessant kan het worden
wanneer Nederland „twee of
drie kerncentrales" gaat ko
pen. De Fransen zien zichzelf
als belangrijke kandidaatver
kopers.
Een complete pagina's is ge
wijd aan de speurtocht van
journalist Jose-Alan Fralon
naar „Les enfants de Provos".
Wat teleurgesteld lijkt hij te
constateren dat de huidige ge
neratie jongeren in Nederland
„lieve conservatieven" zijn.
„Je moet je nu eenmaal ver
zetten tegen je ouders", ver
telt een leerling van het door
Fralon bezochte katholieke
lyceum in de aan Nederlan
ders volstrekt onbekende stad
Kallinaat, die volgens Fralon
zestig kilometer van Amster
dam ligt.
Een kader heeft de Amster
damse kraakster Suzanne van
Putten gekregen, die een
voormalige industrieterrein
bewoont. Jaloers zullen Fran
se lotgenoten lezen welke
rechten zij niet hebben.
Na ook een bezoek aan de
Melkweg en Paradiso in Am
sterdam te hebben gebracht,
komt de journalist van Le
Monde tot de conclusie dat
het samengaan van integratie
van „marginalen" in de Ne
derlandse maatschappij en het
respect van die marginalen
voor de bestuurlijke instellin
gen, een van de origineelste
kenmerken van ons land is.
(Van onze correspondent
Aad Jongbloed)
BRUSSEL De onrust onder
Antwerpse diamantaires rond
de miljoenenfraude die in ja
nuari boven tafel kwam is zo
groot, dat het mogelijk blijft
dat de handel zich zal ver
plaatsen naar Amsterdam of
Israël. Dat is de mening van
de Hoge Raad voor de Dia
mant, die gisteren in Antwer
pen een crisisplan bekend
maakte om daarmee de dia
mantindustrie in België voor
ondergang te behoeden.
Volgens de Raad is de situatie
in de diamantnijverheid sinds
1980 zeer zorgwekkend van
wege de concurrentie van Is
raël, maar ook van lage Ionen-
landen als India, Thailand en
de Sovjet-Unie.
De industrie, die op haar hoog
tepunt 30.000 mensen aan
werk hielp, heeft nu nog maar
8000 werknemers. Zij vraagt
nu aan de regering soepele be
lastingregelingen en een min
der stringent arbeidsregle
ment.
De omzet van de Belgische di
amantindustrie bedroeg vorig
jaar achttien miljard gulden.
Volgens de Hoge Raad heeft
de belastingfraude veel klan
ten afgeschrikt en is het goed
mogelijk dat de niet plaatsge
bonden handel de klant zal
volgen naar Amsterdam of Is
raël. „Het onderzoek naar de
fraude, waarmee naar schat
ting een bedrag van zeker 50
miljoen gulden is gemoeid,
strekt zich inmiddels uit naar
Luxemburg, waar een „post
bus-bedrijf" deel zou uitmaken
van een zwart geldcircuit. Ze
ker 20 Antwerpse diamantairs
zouden met de fraude in ver
band staan.
SOVJETS LANCEREN RUIMTESTATION
MOSKOU De Sovjet-Unie heeft vandaag
een nieuw ruimtestation gelanceerd. Het ruim
telaboratorium van de derde generatie, met de
naam ,]Mir" (Vrede), heeft zes koppelingsmoge
lijkheden voor ruimtevaartuigen, aldus het
persbureau Tass. Het ruimtestation is gelan
ceerd in verband met het 27e partijcongres van
de communistische partij van de Sovjet-Unie
(CPSU), dat volgende week begint.
Israëlische
zoekactie
Israëlische militairen
hebben vandaag
opnieuw dorpen in
Zuid-Libanon door
zocht om twee door
sji'itische guerrilla
strijders gevangen
genomen soldaten
terug te vinden
(foto). De twee sol
daten werden afge
lopen maandag bij
een hinderlaag in de
veiligheidszone
langs de Israëlische
grens gevangen ge
nomen. Bij de zoe
kacties zijn sinds
maandag bijna hon
derd mensen door
de Israeli's opge
pakt. Intussen re
den vanmorgen
door de straten van
de sji'itische buiten
wijken van Beiroet
luidsprekerwagens
die bekendmaakten
dat een van de twee
Israëlische gijze
laars was gedood.
Verdere gegevens
werden niet be
kendgemaakt.
aanse soldaten hebben in Teheran de verjaardag van de Iraanse revolutie van 11 februari
I79 gevierd.
MIDJE VERHOLEN EN HET KNETTERCARTER
2) Smidje Verholen had zoals gebruikelijk
as het laatste uurtje van de dag doorge
dacht in de gezellige dorpsherberg en héél laat
ezelfde avond liep hij naar huis in gezelschap
m Daan Duymdrop, de gediplomeerde drogist,
et zijn befaamde slome hond Pluto. „Ik heb
ken zeggen, dat er een chinees eethuis in de
assen komt," zei Daan. „Zou dat waar zijn?"
„En öf dat waar is," antwoordde smidje Ver-
alen. „De eigenaar is een zekere meneer Foe
ong Hai. Hij heeft mij al zo'n beetje opgedra-
■o een paar smeedijzeren versieringen te gaan
aken voor de inrichting van de eetzaal."
ïjongejonge, kijk toch 'es an," zei Daan. „Wie
id dat gedacht? Rijkhuyzen krijgt nog 'es gro-
stads-allures! Een chinees eethuis! Toe
aar!" Daan moest er eens even diep over
idenken, doch weldra zag hij ook enkele goe
ie mogelijkheden tot uitbreiding van zijn eigen
zaken. „Ik zal dan maar vast een voorraadje
zuiveringszout inslaan. Verholen," lachte hij.
„Mensen, die chinees gaan eten, komen meest
al met een knap overladen maag weer naar bui
ten. Daan Duymdrop's zuiveringszout zal dan
een probaat middel blijken om van de moeilijk
heden af te komen." „Jij bent toch maar een
geniale zakenman, Daan," lachte de smid, toen
ze de hoek omsloegen. „Jij zult het met je zui
veringszout nog eens ver brengen...." „Pof-
ferdekoffie!" riep Daan Duymdrop toen ver
baasd uit. „En weet je wie het óók nog 'es ver
zal brengen? Dat kleine ventje daar! Dat is géén
inwonertje van ons dorp! Wat doet een kind van
die leeftijd nog zo laat op straat?" Het was
het kleine ventje met zijn bundeltje en zijn doos,
die daar vrolijk fluitend over het stille dorpsplein
langs de eeuwenoude pomp liep....
ANTI-MARCOS STEMMING WORDT FELLER:
LOS ANGELES Het
hoofd van de verkoop van
de „Philippine News", een
engelstalig, anti-Marcos
gezind weekblad in Los
Angeles, is gisteren dood
geschoten. De medewer
ker was eerder met de
dood bedreigd, aldus de
hoofdredacteur van de
Philippine News dat ver
schijnt in een oplage van
100.000 exemplaren. In
Los Angeles en omgeving
wonen ongeveer 500.000
Filipino's. Leden van het
Congres hebben om een
diepgaand onderzoek door
de FBI gevraagd.
Het slachtoffer, de 41-jarige
Salvatierra had eerder
dreigbrief ontvangen,
de anonieme schrijver het
weekblad beschuldigt van het
publiceren van leugens en
voorts „U moest u schamen
dat u zich nog Filipijn noemt.
Vanwege uw misdaden bent u
ter dood veroordeeld". Vol
gens de hoofdredacteur heeft
het hoofd-colportage bij het
weekblad een brief ontvangen
waarin stond: „U bent de vol
gende".
De moord op Salvatierra heeft
de felle anti-Marcos stemming
in de VS versterkt. De Fili
pijnse president heeft voor en
tijdens de verkiezingen een
soort publiciteitsoffensief op
de VS gericht, maar dat mag
als volkomen mislukt worden
beschouwd. In de ogen van de
Amerikanen bleek hij een
oude, vermoeide en onredelij
ke man die al zijn sluwheid
aanwendde om de interviews
naar zijn hand te zétten, maar
niet opgewassen was tegen de
zeer kritische vragen die hem
werden gesteld.
Daarentegen slaagde mevrouw
Corazon Aquino, die in de VS
aanvankelijk als een soort
links gevaar werd beschouwd.
te komen. Vooral het feit dat
mevrouw Aquino regelmatig
kerken bezocht en in het
openbaar bad voor de goede
afloop van de verkiezingen,
maakte grote indruk op de
Amerikanen.
Communisten
Gisteren stemde de Ameri
kaanse Senaat in grote meer
derheid 85 tegen 9 voor
een (niet-bindende) resolutie
waarin werd gezegd dat de Fi
lipijnse verkiezingen „zo wijd
verbreid zijn gefraudeerd, dat
ze niet als een eerlijke weerga
ve mogen worden gezien van
datgene wat het Filipijnse volk
wil". De democratische sena
tor Edward Kennedy: „Marcos
moet aftreden en Corazon
Aquino moet worden uitgeroe
pen als de president van de Fi-
lipijnen. Het wordt de hoogste
tijd dat de Amerikaanse presi
dent zich over deze zaak dui
delijk uitspreekt".
Minister Shultz van Buiten
landse Zaken drukte zich
voorzichtiger uit: „De Ameri
kaanse regering ziet zich voor
een uiterst moeilijke situatie
geplaatst. We willen ons niet
aan onze verantwoordelijkhe
den onttrekken, maar we moe
ten er ook voor waken geen
overhaaste stappen te nemen".
Corazon Aquino sprak van
daag met de ambassadeurs van
negen EG-landen, onder wie
de Nederlandse ambassadeur
Wieger Hellema. Volgens hem
heeft Aquino geen bepaald
verzoek gedaan. Volgens een
EG-diplomaat die anoniem wil
blijven wordt het steeds duide
lijker dat de EG-landen op 25
februari geen vertegenwoordi
gers zullen sturen naar de beë
diging van president %Marcos,
in verband met de bewijzen
van fraude. Geen enkel EG-
land heeft Marcos gelukge
wenst met diens overwinning.
De veiligheidsmaatregelen
rond Aquino die gisteren een
menigte van 20.000 enthousias
te aanhangers toesprak, zijn
verscherpt, nadat opnieuw
drie medewerkers van haar
zijn vermoord.
Franse
burgervader
biedt
Duvalier
landgoed aan
MULHOUSE De radicaal
linkse burgemeester van een
kleine plaats in het oosten
van Frankrijk ziet kennelijk
brood in het huisvesten van
de gevluchte Haïtiaanse pre
sident, Jean-Claude Duva
lier. „Als de heer Duvalier
werkelijk over enige midde
len beschikt en bereid is een
goede huurprijs te betalen,
kan hij zich vestigen op een
landgoed dat de gemeente
zelf niet meer kan onderhou
den", zo schrijft Bernard Si
mon in "een brief aan het
Franse ministerie van bin
nenlandse zaken. Het is nog
steeds niet duidelijk wat er
met Duvalier en zijn gevolg
gaat gebeuren. Het Franse
bureau ter bescherming van
vluchtelingen en statenlozen
(OFPRA) heeft Duvalier en
zijn vrouw laten weten dat
zij niet als vluchteling er
kend zullen worden.
Een Amerikaanse onderzeëer heeft de brokstukken van de rech
ter stuwraket van de Challenger gevonden. Dit is één van de
Iwee hydraulische reservoirs van de stuwraket.
CAPE CANAVERAL Een onderzeëer van de Amerikaanse
marine heeft gisteren op oceaanbodem delen van de rechter stu
wraket van het verongelukte ruimteveer Challenger gevonden.
De wrakstukken liggen op zo'n 40 kilometer ten oosten van de
lanceerbasis Cape Canaveral.
Op foto's en video-opnamen van de wrakstukken is duidelijk te
zien dat de stukken deel uitmaken van de langgezochte stuwra
ket. Zaterdag zal een meer geavanceerde zevenmans onderzoe-
k-onderzeeër, die wordt aangedreven met kernenergie, bij de
berging worden ingezet.
De luchtmachtkolonel die de leiding heeft van de bergingsope
ratie zei op een persconferentie vol vertrouwen te zijn dat de
hele stuwraket in stukken en brokken zal worden gevon
den. Dit kan echter vanwege de sterke stroom in het gebied ech-
»er nog wel maanden duren.
Zowel de NASA als de presidentiële commissie die een onder
zoek instelt naar de oorzaak van de ramp hopen dat de wrak
stukken eindelijk tastbare bewijzen zullen opleveren voor de
meest gangbare theorie over de oorzaak van de ramp.
Het onderzoek is grotendeels toegespitst op de assemblagenaad
tussen twee segmenten van de stuwraket. De afgelopen dagen is
het onderzoek vooral gericht op de vraag of de lancering wel
doorgang had mogen vinden in verband met de ongebruikelijk
felle kou die er ten tijde van de lancering heerste.
Door deze kou zouden de O-ringen, enorme kunststof pakkin
gen die de assemblagenaden moeten afdichten, hun buigzaam
heid hebben verloren. Hierdoor kan in een van de naden een
lek zijn gekomen, en de steekvlam die hieruit kwam, zou de di
recte of indirecte oorzaak zijn geweest van de ontploffing van de
brandstoftank.
