Bisschoppen Brazilië naar Rome voor overleg over meningsverschillen aan tafel £cidóc beroepingen kerk wereld Kerken hebben voor miljoenen belangen in Zuid- Afrika „Dood geloof'ouderen niet dé oorzaak van kerkverlating jeugd weer \l ACHTERGROND CcicbeSomotit donderdag 20 februari 1986paginj Weer levenslang geëist tegen Turk De officier van justitie, Marini, heeft in het pausproces in Rome ook tegen een tweede verdachte, de 34-jarige Musa Ser- dar Celebi, levenslang geëist voor zijn aandeel in de aanslag op de paus in 1981, nadat hij maandag levenslang tegen de voort vluchtige Turk Oral Celik had geëist. Celebi staat terecht sa men met drie Bulgaren en drie andere Turken. Celibi was de leider van de Turkse Federatie, die opgericht werd om Turkse immigranten in Europa te helpen, maar volgens rechercheurs is de Federatie een dekmantel voor een in Turkije verboden, rechtse politieke partij. Volgens de aanklacht zou Celibi een derde deel van de beloning van 3 miljoen mark krijgen als hij en zijn organisatie logistieke hulp zouden bieden bij de aanslag op de paus door Agca. Bisschoppelijke maatregel tegen AIDS Een bisschop van de Anglicaanse kerk in Groot-Brittannië heeft zijn predikanten aangeraden de rand van de kelk af te vegen voordat een volgende communicant eruit drinkt. Dit om de verspreiding van AIDS te voorkomen. In een bisschoppelijke nieuwsbrief schrijft bisschop Eric Kemp van Chichester dat het aanbeveling verdient de beker na elke communie grondig te reinigen met heet water en ont smettingsmiddelen, omdat het AIDS-virus daar gevoelig voor is. Een andere manier waarop communicanten zich te gen besmetting kunnen beschermen is door alleen brood te nemen en geen wijn. of door het ouweltje in de wijn te do pen, schrijft de bisschop. Kerkleiders Z-Afrika ontraden banken steun De Zuidafrikaanse bis schop Desmond Tutu en de dominees Allan Boe sak en C.F. Beyers Naudé hebben de banken opge roepen de voorstellen van Pretoria voor het vinden van een oplossing voor de schuldencrisis van Zuid- -Afrika te verwerpen. De drie Zuidafrikaanse kerk leiders hebben deze op roep gedaan in een geza menlijke brief aan de Zwitser Fritz Leutwiler, de voormalige topbankier die bemiddelt bij de on derhandelingen tussen Pretoria en de banken, zo hebben zij woensdag be kendgemaakt. In de brief schrijven de drie geestelijken dat zij van me ning zijn dat de herstructu rering van de Zuidafrikaan se buitenlandse schuld af hankelijk moet worden ge maakt van „het terugtreden van het huidige regime en de installatie van een nieu we regering die zich wel voor de belangen van de hele bevolking wil inzet- Zij wijzen erop dat de voor stellen die Leutwiler tot nu toe met de banken heeft be sproken steeds gebaseerd zijn geweest op toezeggingen over wijzigingen in het apartheidssysteem, terwijl hiervan in de praktijk wei nig is terechtgekomen. De Amerikaanse kerken hebben zich bij de oproep van Tutu en Beyers Naudé aangesloten. E.I. Pot kandidaat te rard Sloetlaan 5. 8271 TL IJsselmui- Christelijke Gereformeerde Kerken Beroepen te London (Ontario. Cana da) (tree reform church) A. van der Wij mensen, symbolen van God, de kerk, symbolisch Gods huis, Ieder van ons draagt het met zich mee. Laat de lamp branden, het levenslicht van ons allemaal Paus Johannes Paulus II heeft onverwacht de tweeëntwintig leidende bisschoppen van de Brazi liaanse katholieke kerk uitgenodigd voor een conferentie in Rome. De bijeenkomst begint op 7 maart. Binnen de Braziliaanse bis schoppenconferentie (CNBB) wordt de „vertrouwelijke uit nodiging" van de paus verge leken met de uitnodiging van de paus aan de Nederlandse bisschoppen in 1979. De paus riep toen de Nederlandse bis schoppen in Rome bijeen om samen met hem „de belang rijkste problemen van theolo gische en pastorale aard" in de Nederlandse katholieke kerk te bespreken. Daaruit vloeide de bijzondere synode van de Nederlandse bisschop pen in januari 1980 voort. Binnen het Braziliaanse epis copaat bestaan grote verschil len van inzicht, met name waar het de bevrijdingstheo logie betreft. De spanningen tussen het Va- ticaan en de CNBB bereikten vorig jaar een hoogtepunt. toen het Vaticaan de bevrij dingstheoloog Leonardo Boff, een belangrijk adviseur van de Braziliaanse bisschoppen, een spreek- en schrijfverbod oplegde. Ook hadden diverse bisschoppen kritiek op het do cument van het Vaticaan van september 1984. waarin be paalde vormen van bevrij dingstheologie werden afge wezen. De leiders van de CNBB klagen dikwijls over de trage wijze waarop de Vati caanse bureaucratie hen be handelt. Zij hebben het gevoel dat zij door het Vaticaan bisschoppen, die de CNBB ne geren en voor wie de Romein se deuren onmiddellijk open gaan als zij zich met hun klachten rechtstreeks tot Rome wenden. Volgens pater Neefjes, die ad viseur is van de Braziliaanse bisschoppenconferentie, heeft de komende bijeenkomst, net als destijds de bijzondere sy node van de Nederlandse bis schoppen, tot doel „de een heid erin te brengen". „Voor alsnog is het evenwel niet duidelijk of dat dit keer ook gaat lukken", aldus pater Neefjes. ICTO presenteert alternatief lessenpakket vredesonderwijs „Het vredesonderwijs op de Nederlandse scholen, heeft veel weg van een serie ..rampenstudies". De leerlingen worden ge confronteerd met vreselijke plaatjes van atoombommen. Van daar dat kinderen niet zo'n hoge levensverwachting hebben". Dat zei mevrouw A.H. Boerma-van Doorne, vice-voorzitter van het Interkerkelijk Comité Tweezijdige Ontwapening (ICTO), gistermiddag tijdens de presentatie van het ICTO-ca- hier „Oriëntatie op oorlog en vrede". Volgens mevrouw Boerma worden kinderen, als het vredeson derwijs wordt benaderd vanuit de vredesbeweging, opgevoed tot „vredesactivisten". „Het onderwijs wordt vaak beperkt tot de problematiek van de (atoom)bewapening. Bepaalde histori sche gebeurtenissen worden los van hun historische context behandeld, zodat kinderen die kennis van de historische ach tergrond missen, een eenzijdig en onjuist beeld krijgen van de werkelijkheid", aldus mevrouw Boerma. De vice-voorzitter van het ICTO, tevens schrijfster van het ca hier. hecht groot belang aan de historische dimensie van de problematiek van oorlog en vrede. Bovendien vindt mevrouw Boerma dat in het onderwijs ook moet worden gewezen op po sitieve zaken, zoals de „stabiliteit sinds de Tweede wereldoor log en de Helsinki-akkoorden". Het ICTO-cahier is bedoeld voor leerlingen van het lager be roepsonderwijs en voor mavo-scholieren. Het is deze week ver stuurd naar de betreffende scholen. Kerk ontslaat Walesa van fondsbelofte De Poolse rooms-katholieke kerk heeft Lech Walesa ont slagen van een belofte dat hij de 200.000 dollar van zijn No belprijs stort in een land bouwfonds dat de kerk wil gebruiken om zelfstandige boeren te steunen. Dit heeft de leider van Solidariteit dinsdag meegedeeld. De be lofte van Walesa is een van de obstakels geweest die de communistische overheid op wierp tegen de oprichting van het fonds. Deze tegenkanting is het fonds in de weg blijven staan ondanks vier jaar on derhandelen met de kerk. Walesa kreeg in 1983 de No belprijs voor de vrede. Hij be loofde toen dat geld te gebrui- ken voor het landbouwfonds. Organisaties in het westen hebben dit fonds inmiddels gelden toegezegd tot een be drag van 28 miljoen dollar. Walesa denkt er nu over het geld te besteden voor de aan schaf van medische appara tuur. Gemayel ontmoet paus Paus Johannes Paulus II heeft gisteren zijn vastenretraite on derbroken voor een ontmoeting met de Libanese president Amin Gemayel. Na een audiëntie van 25 minuten in de pauselij ke bibliotheek had Gemayel tevens een ontmoeting met de Va ticaanse staatssecretaris voor buitenlandse aangelegenheden, kardinaal Agostino Casaroli. Gemayel staat onder grote druk in eigen land, nadat hij geweigerd had een door Syrië ontworpen vredesplan te ondertekenen. Dat vredesplan moest een einde maken aan de elf jaar durende burgeroorlog. Gemayel weigert af te treden zoals de tegenpartijen hebben geëist omdat hij meent dat met toegeven aan de eis van de islamitische partijen de open, gedemocratiseerde samenleving in Libanon op het spel komt te staan. De synode van de Neder landse Hervormde Kerk zal tijdens de maartzitting waarschijnlijk de beleg gingen van het hervorm de pensioenfonds aan de orde stellen. Dat is de verwachting van de pers chef, Hans Bijsterfeld: „In het kader ^n het Kairos-document komt de hele Zuid-Afrika kwestie aan de orde en ik kan mij voorstellen dat dan ook de kwestie van de beleggingen in het ge sprek wordt betrokken". De hervormde financiële be langen in Zuid-Afrika zijn deze week in het nieuws ge komen door een artikel in „De Tijd" van deze week. Het blad besteedt aandacht aan de kwestié naar aanleiding van de campagne van elf kerkelij ke organisaties tegen investe ringen in Zuid-Afrika. De Nederlandse Hervormde Kerk blijkt voor dertig mil joen gulden (tien procent van het belegd vermogen) voor de pensioenen te hebben belegd in aandelen van bedrijven waarvan er vele die zaken moet met Zuid-Afrika. De Gereformeerde Kerken heb ben 4,25 miljoen gulden gein- vesteerd in bedrijven die on der meer zaken doen met Zuid-Afrika. In de Nederlandse R.-K. Kerk is de situatie verschillend. Het bisdom Haarlem en het bis dom Roermond hebben geen beleggingen in bedrijven die met Zuid-Afrika zaken doen. Andere bisdommen hebben relatief kleine bedragen be legd in dergelijke bedrijven. Het bisdom Den Bosch en de Stichting Pensioenfonds van de Nederlandse bisdommen bleken resp. 6 en 28 miljoen gulden te hebben belegd in aandelen van bedrijven. Er doet zich op het ogen blik een merkwaardig verschijnsel voor in ker kelijk Nederland: er is een enorme belangstel ling voor het feit dat mensen de kerk verlaten. Niet de kerkverlating zelf noem ik dus het meest opvallende verschijnsel van dit ogenblik, maar de belangstelling voor dit verschijnsel. Dit schrijft prof. dr. G. Dekker in een themanummer over kerkverlating van het Ouderlingenblad van de Gereformeerde Kerken. Prof. Dekker is hoogle raar sociologie .van kerk en godsdienst aan de Vrije Universiteit in Am sterdam. Kerkverlating doet zich in Nederland al tientallen jaren voor. Maar terwijl vroeger de gedegen studigs die hierover werden geschreven buiten de kring van vakmensen nauwe lijks aandacht kregen, is een onnozel artikeltje of een scriptie in het kader van je studie op het ogenblik vol doende om vele pennen op papier en vele tongen in be weging te krijgen. Wat zit daar nu achter, vraagt prof. Dekker. In de eerste plaats waar schijnlijk het feit dat de kerk verlating op het ogenblik gro te vormen aanneemt. De ge gevens liegen er niet om: in de meest recente onderzoe kingen zegt tweederde van de jongeren (dus twee van de drie) dat ze niet tot een kerk gerekend willen worden. Het verschijnsel is dus niet meer te verdoezelen. Er is vrijwel niemand meer die niet in zijn of haar directe omgeving meemaakt dat mensen, en vaak ook jonge mensen, de kerk de rug toekeren. Maar ik denk dat er nog meer aan de hand is, schrijft dr. Dekker. Als men het vroeger in zijn omgeving zag gebeuren, sprak men er niet openlijk over. Nu durft men er over te praten. Ouders schamen zich er min der voor als hun kinderen niet (meer) naar de kerk gaan. Degenen die in het ker- kewerk actief zijn durven meer dan vroeger onder ogen te zien dat ze geen greep heb ben op een groot deel van de jongeren. Er komt een groeiend besef dat kerkverlating niet (alleen) heeft te maken met gebrekki ge opvoeding in de gezinnen of gebrekkigheid van het ker kelijk leven. Er is kennelijk meer aan de hand, buiten het gezinsleven en buiten het kerkelijk leven om, meent prof. Dekker. Kinderen In dit themanummer is ook een artikel opgenomen van drs. B. Aalbers, gereformeerd predikant in Epe. Hij heeft gesproken met echtparen, ou ders van kinderen, die de kerk hebben verlaten. Een echtpaar vertelt: We heb ben zeven kinderen; opmer kelijk is dat de eerste twee trouw zijn in hun geloof, ook kerkelijk meelevend, de jong ste twee ook en die daar tus senin doen nergens meer aan Een ander echtpaar: Van onze vijf kinderen gaan er drie naar de kerk, twee niet. Ze voelen zich ook niet meer aangesproken door de kerk. Het afhaken van de kerk komt nogal eens door de rela ties, vrienden en vriendinnen, die ze krijgen. Zijn die niet betrokken bij het kerkelijk le ven, dan haken de kinderen van christen-ouders ook af. Een paar kinderen zijn aan het twijfelen geraakt door de kritische opstelling van hun leraren tegenover kerk en ge loof. Het is doorgaans onjuist te veronderstellen dat omstan digheden in de gezinnen de oorzaak zijn van kerkverla ting. Een ouder zegt: Ik heb het gevoel dat juist de tijd waarin de hele maatschappij naar links zwenkte ook in de opleiding en in de kerk voor een groot deel bepalend is ge weest. Vraag Prof. Dekker meent dat het aanbod van de kerk minder dan vroeger correspondeert met de vraag van jonge men sen. De vraag naar schuld en vergeving staat vaak niet cen traal, maar het zoeken in de kerk naar een sterke betrok kenheid van het geloof op het dagelijks leven, of een grotere nadruk op het persoonlijk doorleefde geloof of meer aandacht voor een beleving van het werk van de Heilige Geest. Als de kerk aan die vraag niet voldeed, stappen jongeren op. Ze gaan dan bijv. naar een Pinkstergroep of naar een kritische gemeente. Vroeger werd vaak gezegd dat men de zin van het leven zocht in de gemeenschap met God, nu zoekt men vaak die zin niet buiten zichzelf maar in de voorhanden, de zichtba re en maakbare werkelijk heid. Er is een verlies aan Godservaring, merkt prof. Dekker op. Het is niet waar, schrijft prof. Dekker, dat dè oorzaak van de kerkverlating van jonge ren ligt bij een dood geloof van de ouderen. Het gaat vaak niet om een dood geloof, maar om een ander geloof: een geloof dat voor de oude ren wel degelijk van beteke nis is, maar niet meer 'past' bij het leven van jongeren, een leven dat zo heel anders is dan dat van de ouderen. Dr. G. Heitink, wetenschap pelijk hoofdmedewerker aan de Theologische Hogeschool in Kampen schrijft: „Werken de jongeren haken naar mijn ervaring eerder af. Ze hebben geen deel aan de praatcultuur van de doorsnee middenklas- segroep, die je binnen de kerk aantreft. Al binnen de huisca techese zie je deze jongeren afhaken. Waar halen we de vormen vandaan om anders geschoolde jongeren aan te spreken? Vrijwel alle materi aal over godsdienstige vor ming heeft de middelbare scholier of student voor ogen. Zo dreigen de kansarme jon geren binnen de samenleving Het administratieadres van het Ouderlingenblad is: Uitge verij Van den Brink, Postbus 14, 7240 BA Lochem. Een los kost vier gulden. t/is-aardappelkoekjes met wortelsalade griesmeelpudding met bessesapsaus Voor twee personen: Vz tot 1 kg aardappelen, zout, melk, 2 eieren, 200 g filet van wijting, schelvis of kabeljauw, uitje, 50 g ontbijtspek in dunne plakjes, peterselie, peper, paneer meel, circa 40 g margarine; 250 g winterwortel, zout, 1 lepel mayonaise, paprikapoeder, tomatenketchup, 1 lepel azijn, peterselie; 4 dl melk, 40 g griesmeel, 30 g suiker 1 dl water, pijpkaneel, 5 g aardappelmeel, 30 g suiker, 1 dl bessensap. Kook de aardappelen gaar in weinig water met zout, giet ze af, stamp ze fijn en maak er met weinig melk een stijve puree van. Meng één eidooier door de puree. Kook de vis in weinig water met zout gaar in vijf a tien minuten. Prak de vis fijn en roer hem met kleingesneden ui en spek en met fijngeknipte peterse lie door de puree. Voeg naar smaak zout en peper toe en vorm van het mengsel koekjes in tartaar-model. Haal de koekjes door met water losgeklopt ei (een eiwit en een ei) en door paneer meel. Bak de vis-aardappelkoekjes in margarine bruin en warm. Borstel of schrap de wortel schoon, snijd dikke exemplaren in de lengte een of twee keer door en kook de stukken in weinig wa ter met zout in tien minuten half gaar. Schaaf de wortel in dun ne plakjes en meng die door een sausje dat gemaakt is van mayonaise met paprikapoeder, tomatenketchup, azijn, zout en fijngeknipte peterselie. Strooi griesmeel met suiker in de aan de kook gebrachte melk. Laat de pudding vijf minuten zacht koken. Doe de hete massa in een natgemaakte vorm en zet die enige uren koel weg. Keer de pudding om op een bord. Laat water met pijpkaneel tien minu ten zacht koken. Meng aardappelmeel met iets bessesap en bind het water met het mengsel. Voeg van het vuur suiker en de rest bessesap toe en laat de saus koud worden. Keer de pudding op een bord en schenk er de saus (zonder pijpkaneel) omheen. JEANNE 0 echt! Naar een beter onderwijs lee ja WaT pijnlijk duidelijk wordt in het deze week gepubliceer £htb de rapport van de Wetenschappelijke Raad voor het Rege ch h ringsbeleid is dat over het onderwijs aan kinderen van 12 to huid 15 a 16 jaar zo weinig bekend is. Er zijn veel schooltypen, e,er^ wordt al jarenlang geëxperimenteerd met nieuwe onderwijs en nog veel langer gepraat, maar wat de kinderen c hun twaalfde en zestiende jaar worden verondersteld te kun fee en te weten is in nevelen gehuld. En toch vormt dez rovi periode voor een flink aantal van hen de laatste ervarin an met het Nederlandse onderwijs. Een harde constatering derunSe halve. Het vele werk van de laatste jaren om het onderwijra m kaart te brengen en te verbeteren ten spijt. DAT op de inhoud van het onderwijs voor deze leeftijd groep de nadruk moest liggen in het WRR-rapport is daaroi op zich al winst. Vijftien jaar discussie over middenschool wel of niet en over voortgezet basisonderwijs hebben een po litiek haalbare oplossing niet dichterbij gebracht. En nu dan hier, als een konijn uit een hoge hopd, een advies, bijn OTT een opdracht aan de regering, voor een verbetering van hc imse onderwijs die in de bestaande schooltypen kan worden inge^ past. Weg met de schoolkeuze op 12 jaar een situatie Nederland een vrijwel unieke positie inneemt waai door gezinsomstandigheden, geslacht of afkomst bepalen zijn voor een te vroege selectie. Het lager beroepsonderwi; e bleef met de brokken zitten. In plaats daarvan schrijft he >nd rapport een pakket voor van veertien vakken voor alle leer lingen dat moet worden afgesloten met examens op twee ni veau's; daarnaast vrijheid voor inkleuring door de scholen. ordt jrcsK et o ivoll de consequenties zijn dat de basisschool weet op welk nie veau de leerlingen moeten worden afgeleverd, dat de leerlin gen beseffen dat ze in veertien vakken minimaal het streef °rko) niveau moeten behalen en dat het vervolgonderwijs zijn eiÜid-i' gen structuur en lesmethoden kan behouden, mits voorwaarden en het eindniveau wordt voldaan. ;n gc Dat op het rapport veel positieve reacties zijn binnengekojjk b< op zich al verheugend. Het besef leeft immers dat d aat t steeds ingewikkelder samenleving meer inzicht en vaardig iet heden vergt dan vroeger het geval was. Daarnaast blijft he J0*11* noodzakelijk niveauverschillen aan te geven, want niet ie dereen functioneert op gelijke wijze. Door die niveauvei schillen voor elke school verplicht te stellen wil de raad ee tweedeling tussen scholen met hoger en lager niveau voorko >Ch< men, zonder een van beide groepen leerlingen te kort t q doen. VAN belang is tevens dat de scholen de vrijheid houde twintig procent van de lesuren zelf in te richten. Dit kan o verschillende manieren: door de keuze uit klassieken techniek, een derde moderne taal of beroepsorientatie, he inhalen van achterstanden of levensbeschouwelijke vorming ïogelijkheid de eigen identiteit te benadrukken blijft du duidelijk aanwezig. t-V Nat JJAT met de doeleinden van kwaliteitsverbetering en be and vordering van eenheid in het versnipperde onderwijs nie iog) alle problemen van de baan zijn, is duidelijk. Leraren twijfe de hanteerbaarheid van qua niveau gemengd samerf^ gestelde klassen in de huidige omvang. Zij zijn bovendie^^', voorstander van vroegtijdige keuzepakketten. Ook over h< verplichte streefniveau lopen de meningen nogal uiteen e raff de vraag blijft wat gedaan moet worden met de uitvaller ,a Maar dezelfde leraren zullen tevreden zijn als er zekerheii ontstaan over leerstof en als de vele onzekerheden ove aar structurele veranderingen op de achtergrond zouden rakei De enthousiaste reactie van de bewindslieden in Zoetermeekeld. geeft hoop dat het rapport niet voorbestemd is voor een diePamt pe la. reet Matige tot strenge vorst DE BILT (KNMI) Het gaat vannacht weer matig tot streng vriezen. De wind valt helemaal weg en er zijn flinke opklaringen. In de kustgebie den kan er eerst nog een sneeuwbuitje vallen. Overdag schijnt de zon af en toe en het blijft vrijwel overal droog. Het blijft de hele dag vriezen. De middagtemperatuur ligt rond min 2 graden. Er steekt een matige oostenwind op. In het weekeinde wordt de vorst tij delijk getemperd. Dit komt doordat de wind dan naar noord draait en lucht over zee aanvoert. De kans op sneeuw neemt daarbij toe. Na het weekeinde gaat het weer har der vriezen terwijl de sneeuw- kansen weer afnemen. Weersvooruitzichten voor de Europese landen, geldig voor zaterdag en zondag: Zuid-Scandinavië: Zonnig en droog. Matige tot strenge vorst. Britse Eilanden: Wolkenvel den en in het oosten plaatselijk wat sneeuw, 's Nachts lichte tot matige vorst, middagtem peratuur van 0 graden in het oosten tot 6 graden in Ierland. Benelux, Duitsland: Half tot zwaar bewolkt en plaatselijk wat sneeuw, 's Nachts matige, overdag lichte vorst. Frankrijk: Veel bewolking, in het noorden en midden af en toe sneeuw, in het zuiden re gen. Middagtemperatuur van 0 graden in het noorden tot 15 graden in het zuiden. Alpenlanden: Veel bewolking en plaatselijk wat regen of sneeuw. Nulgraden niveau rond 1300 m. Spanje en Portugal: Wisselval lig met buien, vooral in het westen. Aan de Middellandse- zeekust perioden met zon en in het algemeen droog. Mid- dagtemeratuur van 13 graden in het noordwesten tot 20 gra den in het zuidoosten. Joegoslavische kust en Italië: Wisselend bewolkt en vooral zaterdag nog buien. Middag temperatuur van 3 graden in de Povlakte tot 16 graden in het zuiden. Max Min Ne«i temptemp slag S lor Zaterdag 1 maart aan staande verschijnt bij deze krant de bijlage 'VASTGOED' Informatie over de uit stekende adverteer- mogelijkheden in deze special wordt u graag verstrekt door René Leibbrand, bereikbaar onder nummer 071 - 122244 FF

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1986 | | pagina 2