Gijsen wil opnieuw sluiting Pastorale School Heerlen rr Predikanten lopen vaak doelloos door hun gemeente Qeidó&Qowuvnl i Krishnam urti, van goeroe tot anti-goeroe aan tafel £cidóc@oma/nt Amerikaanse kerkelijke groepen steunen Star Wars kerk wereld Betreurenswaardige haast O1 weer Vorst Ste ,i|on| me ,n J li! ACHTERGROND DINSDAG 18 FEBRUARI 1986 PAG» Levenslang geëist tegen verdachte pausproces De openbare aanklager in het proces tegen de vermeende sa menzwering om paus Johannes Paulus II te vermoorden heeft levenslange gevangenisstraf geëist tegen een de voort vluchtige Turk Oral Celik. Aanklager Marini achtte bewezen dat Celik de tweede man was die schoten op de paus heeft afgevuurd. De andere Turk. Mehmet Ali Agca, is kroongetui ge. De verklaring die Agca heeft afgelegd was voor de justitie aanleiding het proces te openen. Agca heeft destijds gezegd dat de moordaanslag op de paus het resultaat was van een complot, beraamd door de Bulgaarse geheime dienst, mogelijk met medewerking van de Russische KGB. Tijdens het proces heeft Agca echter hoogst verwarde en tegenstrijdige verkla ringen afgelegd. Bhagwan zoekt rust op Grieks eiland Bhagwan Shree Rajneesh. is op Kreta gearriveerd om uit te rusten. De goeroe, die wordt begeleid door negen van zijn vol gelingen. verblijft in de luxe villa van de Griekse filmregisseur Nikos Koundouros. „We weten niet hoelang Bhagwan hier zal vertoeven. Hij is net aangekomen en hij is erg, erg moe", ver klaarde een lid van Bhagwans gevolg. Bhagwan Shree Raj neesh moest in november vorig jaar de Verenigde Staten ver laten. Hij keerde terug naar zijn geboorteland India, maar verliet ook dit land. omdat de autoriteiten weigerden de toeristenvisa van zijn medewerkers te verlengen. Vervolgens vertrok de goeroe naar Nepal, dat hij weer verruilde voor Kreta. Ongeveer dertig rooms-katho- lieke en protestantse groepen en personen in de Verenigde Staten hebben zich verenigd in een ..godsdienstige coalitie voor een ethisch defensiebe leid". De coalitie steunt het Strategisch Defensie Initiatief (SDI) van president Reagan („Star Wars"), omdat het vol gens de beginselverklaring van de coalitie „een werkelijk uitzicht biedt op een ethisch en misschien ook militair su perieur beleid". Volgens de beginselverklaring kan SDI „ons leiden naar een echt de fensieve en veiligere militaire toestand". In de coalitie hebben zich on der anderen verenigd de tele visiedominees Jerry Falwell, Jimmy Haggart en Jim Ba ker, de voorzitter van de Amerikaanse coalitie voor traditionele waarden en drie katholieke organisaties die de kritische houding van de Amerikaanse bisschoppen ten opzichte van de kernbewape ning afwijzen. Vorig jaar zomer begonnen ongeveer 25 godsdienstige or ganisaties een nationale cam pagne tegen SDI. Volgens deze organisaties leidt het plan van president Reagan tot een wapenwedloop in de ruimte en tot een vergroting van de kans op een aanval met kernwapens. Pater Sprokel (49) overleden Pater G. Sprokel, van 1 okto ber 1982 tot 1 juni 1985 hoofd afdeling godsdienst van de KRO, is vannacht in het klooster van de paters HH. Harten te Valkenburg overle den. Hij is 49 jaar geworden. Gert Sprokel werd in 1936 ge boren in Kerkrade. Hij trad in bij de paters HH. Harten en werd in 1960 priester* gewijd. In het begin van de jaren zes tig studeerde hij in Rome, Van 1970 tot 1981 was hij pro vinciaal van zijn orde. Begin juni vorig jaar openbaarde zich de ernstige ziekte waar aan hij is overleden. Sprokel behoorde tot de deelnemers aan het Pastoraal Concilie van de Nederlandse R.-K. Kerkprovincie. Ik ben het levende brood dat uit de hemel neder gedaald is. Indien ie mand van dit brood eet, hij zal in eeuwigheid le ven; en het brood, dat Ik geven zal, is mijn vlees, voor het leven der we reld Johanna* 6 51 Bisschop J. M. Gijsen van Roermond heeft het be stuur van de Pastorale School Oostelijke Mijn streek te Heerlen op nieuw gevraagd de school op te heffen en cursisten „niet verkeerdelijk te la ten instrueren en vor men". Verder dringt hij er bij de pastores in de oostelijke mijnstreek „met nadruk" op aan nie mand naar de school te verwijzen. De pastorale school is in 1981 opgericht door zes dekenaten in de oostelijke en westelijke mijnstreek. Mgr. Gijsen heeft van het begin af aan bezwa ren tegen de school gehad, omdat nij niet bij de opzet er van betrokken is geweest en te weinig vertrouwen had in sommige personen in de lei ding. Overleg tussen de bis schop en de dekens had geen resultaat. Kort na de oprich ting is van de school een zelf standige stichting gemaakt, zodat de bisschop geen in vloed op de gang van zaken kon uitoefenen. De pastorale school biedt een tweejarige cursus aan waarin leken wor den toegerust voor werk in de parochie. Verder worden er kortlopende cursussen gege ven waarvoor grote belang stelling bestaat. pastorale school op dat vor ming van leken alleen aan de kerk en haar opbouw ten goe de kan komen, „wanneer ze gedragen wordt door de bis schop van het diocees en zich laat normeren door het geloof en de uitleg en beleving hier van zoals de universele kerk deze belijdt en voorstaat". De bisschop heeft vooral be zwaren tegen de cursus „Van inzicht veranderd", waarin op vjjf avonden wordt ingegaan op veranderingen in de mo raal, de maatschappij en de kerk. Volgens mgr. Gijsen is deze cursus, waarvoor onge veer 140 mensen zich hebben aangemeld, gevaarlijk „voor het katholiek-blijven". De bis schop oefent scherpe kritiek uit op mevr. W. Stael-Merckx, die een van de vijf avonden zal leiden. Mevr. Stael is op richtster en staffunctionaris van het Katholiek Bureau voor Voorlichting en Begelei ding bij Sexualiteit en Relatie vorming (KBSR). Zij heeft volgens mgr. Gijsen in janüari voor de KRO-radio verklaard, dat zij „welbewust" katholie ken ervan wil overtuigen dat de kerkelijke leer inzake sek suele relaties, huwelijk en abortus niet in geweten ver plicht. „Dit streven de gewe tens van katholieken op dit terrein van deze leer te ver vreemden, noodzaken mij deze docente als gevaarlijk, want misleidend betreffende de juiste geloofsoverdracht, te kwalificeren", aldus mgr. Gij sen in zijn brief. De Indiase filosoof, schrij ver en leermeester Jiddu Krishnamurti is gisteren op 90-jarige leeftijd over leden in zijn woning bij de Amerikaanse Krishna murti Stichting in Ojah, Californië. Krishnamurti was op 12 janu ari ziek teruggekeerd van een bezoek aan India. Hij leed aan alvleesklierkanker. De Indiase filosoof stichtte scholen in de Verenigde Sta ten. Engeland en India. Hij heeft ook verscheidene malen Nederland bezocht. Vier jaar geleden was hij hier voor het laatst. Krishnamurti geldt als de strijder voor een innerlijke revolutie. Een geestelijk leids man voor velen, wilde hij toch geen leidsman zijn. Zijn devies luidde altijd: vraag het niet aan mij, vraag het niet aan Jung, niet aan Freud, niet aan mij, vraag het aan U zelf. Krishnamurti heeft zijn filo sofie in de loop van zijn lange leven herhaalde malen bijge steld. In zijn jeugd was hij de leidsman voor ae theosofen, die wachtten op de reïncarna tie van Christus. Engelse the osofen meenden dat in hem die wedergeboorte gereali seerd zou worden. Na jaren lang door een select gezel schap van Nederlandse en Engelse theosofen gekoesterd te zijn, zwoer hij aan het eind van de jaren twintig die roe ping tijdens een bijeenkomst in Ommen, Overijssel, publie kelijk af. Tegen zijn diep ge schokte volgelingen verklaar de hij dat een secte of religie het laatste was waar hij en zij behoefte aan zouden hebben. Volgens Krishnamurti heeft Jezus noch Boeddha een gods dienst willen stichten. Vol gens Krishnamurti is „de waarheid een land zonder pa den, dat langs geen enkel pad bereikt kan worden, ook niet via een geloof, godsdienst of secte." Vanaf dat moment zei hij zijn omgeving te willen leren vrij van vrees te zijn. „De meesten van ons wUlen geen vrijheid en leven in een op zich zelf geconcentreerde activiteit. Hoe meer we bezig zijn met de business of living, hoe meer we in zelfisolement ra ken. We willen zekerheid, maar zekerheid is een gevaar lijk ding, aldus Krishnamurti op een lezing in Amsterdam. In feite is Krishnamurti de eerste goeroe geweest die in het westen grote bekendheid zou verwerven. Hij reisde de wereld af om zijn aanhangers te bezoeken die zich vooral in de Verenigde Staten, Enge land en Nederland bevinden. Bij zijn laatste bezoek aan Ne derland bracht hij een bezoek aan Deventer waar in de openbare bibliotheek zich de Khrishnamurti-zaal bevindt met boeken, banden en video cassettes van Krishnamurti. Van moderne (sex-)goeroes als Bhagwan moest Krishna murti niets hebben. Hij meen- Jiddu Krishnamurti de dat de Bhagwan zijn eigen slaven creëerde. De aandacht voor zijn optreden ging met de komst van Bhagwan en al lerlei andere goeroes in de ja ren zestig gestaag achteruit. Krishnamurti leidde een be trekkelijk eenvoudig leven. Hij putte zijn inkomsten uit de verkoop van zijn werken. Hij zei wars te zijn van heilige lectuur en zijn heil liever te zoeken in het lezen van thril lers. Iedereen moest zijn eigen weg vinden. Daarin wilde hij zijn medemensen leiden. Predikanten hanteren bij hun werk in de gemeente geen duidelijke doelstel ling. Veel predikanten hebben zelfs de neiging om de vragen hierom trent te onderdrukken. Ze vinden dat de aard van hun werk zich niet leent voor dergelijke vra gen. En zo ontstaat er binnen de kerk een situa tie, die bij iedere profes sionele instelling als on verantwoord van de hand zou worden gewezen. Drs. Jimme Keizer (35), ker kelijk opbouwwerker in de provincie Groningen voor de Gereformeerde Kerken, is be zig met een onderzoek naar het functioneren van de pre dikanten in de gemeente. Yvonne Gramsbergen-Hoog- land, student-assistente helpt hem. Het onderzoek speelt zich af aan de Rijksuniversi teit te Groningen op het raak vlak van psychologie en theo logie. Predikanten denken niet sy stematisch na over de vraag wat ze met hun werk denken te bereiken, is een van de conclusies. Volgens de Gro ninger onderzoeker zijn hier voor twee oorzaken- aan te wijzen. „Veel predikanten zijn allergisch voor het stellen van duidelijk omschreven doelen. In hun levensbeschouwing zien ze zichzelf als middel. De Here God zal uiteindelijk wel bepalen wat er bereikt moet worden". „Daarnaast wordt de studen ten in hun opleidingen voort durend voorgehouden zich open te stellen voor de ge meenteleden. In toonaange vende publicaties (bijvoor beeld Firet en Heitink) is men erg beducht in pastorale situa ties doelen te hanteren. Ze zijn bang dat daarmee het ge sprek te veel zou worden ge stuurd". Drs. Keizer vindt dat deze houding grote nadelen met zich meebrengt. Een predi kant kan dan immers ook nooit zeggen dat hij zijn doel heeft bereikt. Terwijl toch ie dereen, dus ook een predi kant, af en toe het gevoel moet hebben succesvol te zijn. Geen wonder dat er nogal wat frustraties te vinden zijn in de pastorie. Tot op de dag van vandaag is de meest voor komende reactie: het ligt aan de persoon van de pastor, en het ligt aan het onderwijs. Drs. Keizer is het daar niet mee eens. Hij wil het hele kerkelijke bedrijf kritisch on der de loupe nemen. Want er gens zit er een knik tussen de verwachtingen van gemeente leden, de verwachtingen van de pastor, en de dagelijkse realiteit van het ambt. Autoriteit Honderd jaar geleden nog gold de predikant als plaatse lijke autoriteit. Hij werd als deskundige benaderd op zo wel theologisch als sociaal ge bied. Professionele welzijns werkers hebben tegenwoordig de sociale taak overgenomen. De predikant hield alleen een verwijzende taak over. Ook de theologische autoriteit van de voorganger is afgenomen. Door de pluriformiteit binnen de gemeente, maar ook door de toegenomen kennis bij de gemeenteleden zelf. De gevol gen treden op verschillende terreinen naar buiten. „Heel wat predikanten doen ver woede pogingen om uit hun gemeente weg te komen. De kansen daarvoor zijn klein. Er zijn weinig mutaties. Velen solliciteren op vacatures in het ziekenhuispastoraat en in het onderwijs. Ze vinden het blijkbaar een benauwende ge dachte dat ze tot hun pensioen in dezelfde gemeente zullen moeten blijven werken". Steeds meer predikanten gaan een klinisch pastorale vor ming volgen. „Predikanten blijken behoefte te hebben aan een bezinning over de vraag, hoe ze zelf in de ge meente functioneren. Bij de klinisch pastorale vorming komen die vragen aan de orde. Ze ervaren de klinisch pastorale vorming als een mo gelijkheid van professionalise ring, in de zin van: dan weet ik tenminste wat ik kan". Predikanten blijken verhou dingsgewijs weinig zelfver trouwen te hebben. In het Groninger onderzoek is nage gaan hoe predikanten reage ren op succes en teleurstellin gen in hun werk. Het blijkt dat ze bij belangrijke taken zoals het pastoraat en de pre diking voortdurend het ge voel hebben dat het succes daarin gevolg is van hun ei gen inspanningen en de toe vallige omstandigheden. Dat betekent volgens de onderzoe kers dat predikanten nooit het gevoel hebben dat ze de situatie meester zijn. Het kan vandaag goed gaan, maar vol gende week kan het verke ren. Roeping Drs. Keizer vindt het tenslotte opmerkelijk, dat de tijdsbeste ding bij hervormde predikan ten ten dele wordt bepaald vanuit een roepingsbesef. Naarmate het roepingsbesef sterker is, wordt er harder ge werkt. „Deze predikanten er varen hun werk als een werk waar de Here God hen toe roept". Daarentegen blijkt dat de Gereformeerden van wie je het iuist niet zou verwach ten, aldus drs. Keizer veel nuchterder over hun werk denken. Bij hen blijkt niet het roepingsbesef doorslaggevend te zijn maar een wat menselij ker rolopvatting. Zij zien hun predikantsschap als een ver antwoordelijkheid voor het reilen en zeilen van de ge meente. KLAAS VAN DER KAMP „Ergens zit een knik tussen de verwachtingen van de pas tor, die van de gemeente en de dagelijkse realiteit" Gehakt-hachee met rode kool en aardappelen vla-flip De benodigdheden voor twee personen zijn: 200 g gehakt, 1 sneetje brood, 1 lepel losgeklopt ei, zout, peper, noot muskaat, 30 g margarine, 1 grote ui, 2,5 dl water, 1 bouil lonblokje, laurierblad, kruidnagel, 10 g maïzena, azijn, 0,5 kg rode kool, zout, kruidnagel, kaneel, laurierblad, 1 zure appel, 5 g margarine, azijn, suiker, aardappelmeel; Vt tot 1 kg aardappelen; halve lepel rozijnen, halve lepel krenten, 2,5 dl yoghurt, 2 a 4 lepels limonadesiroop, 2,5 dl gele vla (2,5 dl melk, 12 g custard, 15 g suiker). Maak het gehakt aan met in water geweekt en daarna uitge knepen en fijngemaakt brood, ei, zout, peper en nootmus kaat. Kneed het mengsel stevig door en vorm er vervolgens balletjes (flink soepballenformaat) van. Bak de gehaktballe tjes in de margarine bruin, schep ze met een schuimspaan uit de pan en bak in hetzelfde vet de grofgesneden ui lichtbruin. Voeg water, bouillonblokje, gehaktballetjes, laurierblad en kruidnagel toe en laat de massa een kwartier sudderen Bind de hachee met de met koud water aangemengde maizena en doe er naar smaak azijn en aroma bij. Haal lelijk blad van de rode kool, spoel haar schoon en snijd haar in fijne reepjes. Zet de groente op met weinig kokend water, zout, kruidnagel, kaneel en laurierblad. Schil de ap pel, snijd hem in schijfjes en leg die op de rode kool. Reken voor de kool een kooktijd van vijftien twintig minuten. Maak de groente op smaak af met de gebruikte toevoegsels en met de margarine en eventueel azijn of suiker. Bind over gebleven kookvocht met weinig aardappelmeel. Kook de gewassen krenten en rozijnen tien minuten in wei nig water, laat ze uitlekken en koud worden. Vul hoge gla zen (in lagen) met yoghurt, limonadesiroop naar smaak, krenten en rozijnen en vla JEANNE nder: Het kabinet heeft in het meer dan tien uur durende eutl jk wen nasiedebat maandag in de Tweede Kamer een voorlopigy rmoide geefs pleidooi gevoerd voor uitstel van wetgeving. Een v k geefs pleidooi, want de linkse oppositie, maar ook de re jS ringspartij VVD, spraken zich nadrukkelijk uit voor sne ^jlijk i wetgeving. En niet alleen een snelle maar ook een rui ijgen, wetgeving, waarin als hoofdvoorwaarde aan de toepass weten van euthanasie wordt gesteld, dat er een uitzichtloze nood ro tuatie moet zijn. jgkt°d De haast die de Tweede Kamer nu met de euthanasie- w bet geving betracht is zeer te betreuren en eigenlijk ook onvi klaarbaar. Want terecht wees minister Korthals Altes Justitie er gisteren in de Tweede Kamer op dat de funi mentele discussie over euthanasie eigenlijk pas goed is gonnen, nadat het rapport van de staatscommissie euthana afgelopen najaar was verschenen. Alleen het feit dat er rui voor die tijd door D66 al een wetsontwerp over euthana was opgesteld dat vervolgens grondig in overeenstemmi met het rapport van de staatscommissie is aangepast vt schaft nu een alibi om tot overhaaste stappen te komt Sinds de uitkomst van het rapport van de staatscommissie de euthanasiekwestie in de politiek immers nog steed* t omstreden. Deskundigen uit de juridische en de medisc 1XJ wereld zijn het nog lang niet met elkaar eens, ze staan veel punten juist volstrekt tegenover elkaar. Ook kan m nog lang niet zeggen dat de standpunten volledig zijn uit( wisseld en dat er eindelijk eens de knoop moet worden doe gehakt. MINISTER korthals Altes had gisteravond in het kamert t bat een treffend voorbeeld van een veranderende opvattii Dat ging over de pornografiewetgeving. In de zeventiger ren was er een ruime meerderheid die vond dat pornogr»! aan geen enkele beperking zou moeten worden gebond (Vervol vanwege de vrijheid van drukpers. Maar vrije wetgeving Slecht; die richting liet nog enige tijd op zich wachten en in de jar wijzigi tachtig bleek toch dat de maatschappelijke opvatting ov VV pornografie weer wat strakker was geworden. Met als gevj iiedeb dat er vorig jaar een pornografiewetgeving is aangenom «tuit die aanmerkelijk strenger is dan die geweest zou zijn als m van daar in de zeventiger jaren al beslissingen over had gen werp, men. en^oo Zo is dat met euthanasie vanzelfsprekend ook. Het is gé onderwerp dat aan modernistische grillen onderhevig m zijn. Ook wij gaan er van uit dat de voorstanders van h t ruimhartige wetsontwerp van D66 daarmee de beste bedfl lingen hebben. Maar waarom er zo'n haast gemaakt m° worden is volstrekt onverklaarbaar. geren" De pleidooien van het kabinet voor een bezinning op li euthanasievraagstuk waren gisteren vooralsnog teverget n° Het debat werd niet afgerond en zal waarschijnlijk volgen ejndigi week doorgaan. Hetgeen met name de VVD nog een we 5|jSsen de tijd geeft om zich nog eens diepgaand op het standpunt ke ve bezinnen. Het zal niet eenvoudig zijn om op de schreden I nen ir rug te keren, maar het hoeft toch in het geheel geen schan te zijn te bekennen dat de uren durende gedachtenwisselii x van gisteren tot een andër standpunt heeft geleid. yan l"**" k; fes V van ondei in pi zonda LirTScl Tflet DE BILT (KNMI) Het ein de van de vorst wordt nog even uitgesteld. De laatste computerprognoses geven wat extra hoop voor de ijsliefheb- bers. Zoals het er nu naar uit ziet kan de vorst tot en met vrijdag aanhouden. Tot die tijd kan het 's nachts matig vrie zen. In het weekend doet een oceaandepressie waarschijnlijk een geslaagde aanval op vorst. Dat kan gepaard gaan met een flink pak sneeuw. Weersvooruitzichten voor di verse Europese landen, geldig voor donderdag en vrijdag: Zuid-Scandinavië: overwe gend droog en zonnige perio den. Matige, 's nachts strenge vorst. Britse Eilanden: droog en zon nige perioden, maar vrijdag in Ierland regen, 's Nachts lichte, plaatselijk matige vorst. Over dag enkele graden boven nul. Benelux-landen en Duitsland: droog en zonnige perioden. é-Nachts matige vorst, overdag lichte vorst. Noord en midden Frankrijk: droog, maar vrijdag van het westen uit meer bewolking en aan de westkust regen, Nachts lichte tot matige vorst. Overdag van 6 graden aan de westkust tot rond nul in het oosten. Zuid-Frankrijk: wolkenvel den, maar overwegend droog. Middagtemperatuur rond 13 graden. Spanje en Portugal: in Portu gal af en toe regen, overigens droog en vooral in het zuiden zonnige perioden. Middagten peratuur van 15 tót 20 grade Italië en Joegoslavische kt» wisselvallig weer met buill later meer opklaringen. Mij dagtemperatuur van 6 grade in noord-Italië tot 17 graden^ het zuiden. Alpenlanden: wolkenveld maar overwegend droog. Ind dalen 's nachts lichte tot mal) ge vorst, overdag rond vriespunt. Bordeaux Brussel Dublin Frank fori Genève Nlallorca Malta Moskou Munchen X. Sneeuwbericht DEN HAAG Alleen in het uiterste zuiden van Limburg zijn enkele langlaufmogelijk- heden. Er zijn echter geen loi pes uitgezet. Ook deze week is er geen sneeuw van betekenis te verwachten. In de nacht lichte tot matige vorst. Belgié In de Ardennen ligt een ver harde sneeuwlaag van 15 tot 25 cm. Zowel langlauf als alpi neskiën is mogelijk. Duitsland: In de Duitse middelgebergten zijn in het algemeen redelijke tot goede wintersportmogelijk heden. Eifel: 15 tot 30 cm, Sau- erland: 20 tot 75 cm, Harz: 30 tot 100 cm. Weersverwachting tot donder dagnacht: geen sneeuw van betekenis. Aanhoudende vorst tot donderdagnacht. Alpenlanden: De cijfers geven de gemiddel de sneeuwhoogte aan op resp. de lagere en hogere pistes: Oostenrijk: Vorarlberg: 110 210; Tirol: 80 een I Cerltri VAMSJ ne heeft ring v k-ong. inwissel ische tand jla» irts) i: 160; Salzburgerland: Karinthië: 110 185. De weersverwachting: aan noordkant van de Alpen selijk sneeuw. Sneeuwgren 1 tussen de grond en 800 m. Aa de zuidkant vooral vandaag ei l 1 morgen sneeuw, beneden P 1.200 meter gevolgd door m en regen. Zwitserland: Berner Oberland: a Graubuenden: 90 140; Wallis P' 95 180. 'anmi jonj warcr seling i»E. iat i fa>nd< aan h Frankrijk: E Savoie/Haute Savoie: 100 220; Alpes du Sud: 120 180. In het gehele Alpengebied goede tot zeer goede winter- sportmogelijkheden. Weers- verwachting: aan de noord kant van de Zwitserse Alpen plaatselijk sneeuw. Sneeuw grens rond 700 m. Aan de zuidkant van de Zwitserse Al pen en in Noord-Italië vooral vandaag sneeuw en beneden 1200 meter ook regen. Vorst- grens oplopend tot 1.500 m- Frankrijk: plaatselijk sneeu*- Sneeuwgrens 1000 m. of lager- FRI tljfc

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1986 | | pagina 2