,Ik wil niet meer op die latten., nooit meer Imago van sni jtulpen moet verbeterd U i] WMtSm Zigeunerbaan lliLLMÉ Beurs van Amsterdam LANDEN TUINBOUW CeidócSoivumt MAANDAG 17 FEBRUARI 1986PAG jj'pj Positie tulpenteler ijzersterk De positie van de Nederlandse tulpenteler is onaantastbaar. Niet één land ter wereld kan, wat dat betreft, in de Neder landse schaduw staan. De wereldwijde tulpenproduktie be draagt bijna twee en driekwart miljard stuks. Alleen Neder land neemt daarvan al 2,4 miljard stuks voor zijn rekening. Dat gaat al dicht naar de 90 procent toe. Nummer twee op de ranglijst is verrassend genoeg Japan met 124 miljoen stuks. De produktie van tulpenbollen in het Land van de Rijzende Zon neemt steeds toe. Want vijf jaar geleden kwamen de Japanners niet verder dan 90 miljoen stuks. Er is een periode geweest dat de Engelse tulpentelers de tweede plaats op de wereldranglijst hadden, maar het areaal tulpen loopt daar snel terug. Daar heeft ongetwijfeld het toe treden van Groot-Brittannie tot de EEG mee te maken. Nu is er voor de bloembollen- én. de bolbloemenexporteurs uit Hol land geen enkel beletsel meer. Zij kunnen op de Engelse markt vrij-uit opereren. In 1978 werden in Engeland nog 133 miljoen tulpenbollen geproduceerd, maar vandaag komt men niet verder dan 75 miljoen. Volgens de statistieken vertoont in Frankrijk de teelt van tul pen een sterk groeiende lijn. De statistieken liegen niet, maar geven wel een sterk vertekend beeld De tulpenteelt in het land van Marianne sprong in vijf jaar tijd van 18 miljoen naar 65 miljoen stuks. Maar wie meent dat het hier om een puur Franse aangelegenheid gaat, slaat de plank mis. Die groei is namelijk voor een niet gering gedeelte te danken aan het feit dat steeds meer Nederlandse bloembollenexporteurs en broei- ers tulpenbollen in het zuiden van Frankrijk laten telen. Voor een deel gebeurt dat op contract en voor een deel in eigen beheer. Waarom tulpen telen in het zuiden van Frankrijk? De bollen sterven daar als gevolg van klimatologische omstandigheden veel vroeger af dan hier. Dat betekent dat ze veel vroeger rijp zijn en dus ook de bloem in een veel vroeger stadium aange legd hebben, zoals dat heet. Dat impliceert dat men tulpenbol len die in het zuiden van Frankrijk zijn geteeld hier veel eer der in bloei kan trekken. Vanaf eind november kunnen die tulpen hier al bloeien. Dat is met in Holland geteelde bollen onmogelijk of het moeten vijf-graden-Apeldoorn ziin, maar dan loopt men ook nog forse risico's in verband met bloemk- nopverdroging, „bieten" of hoe men het ook noemen wil. Met bollen die in Frankrijk zijn geteeld loopt men voor de allervroegste broei dus de minste risico's. Geen wonder dat enkele bloembollenexporteurs die een broeiershandel hebben steeds meer bollen in het zuiden van Frankrijk laten telen. En ook groepen Nederlandse broeiers doen dat in toenemen de mate. Zij moeten het benodigde plantgoed natuurlijk zélf leveren. Meestal wordt de maat 10 centimeter genomen in vakjargon wordt nooit anders dan over „tienen" gesproken en dat is erg grof plantgoed. In Nederland worden de tienen strikt genomen niet als plantgoed maar als leverbaar be schouwd In de Veenstreek bijvoorbeeld worden jaarlijks mil joenen tienen gebroeid. Die geven weliswaar geen zwaar, maar meestal wel een acceptabel bos bloemen. Moet er voor de teelt in Frankrijk dus heel grof en relatief duur plantgoed worden gebruikt, men mag blij zijn als de tie nen als zift twaalf terugkomen. Het is de vraag of de teelt van tulpen in Frankrijk nog grotere vormen zal gaan aannemen. Dat mag worden betwijfeld, want het is een zaak die flink in de papieren gaat lopen. Denemarken was destijds ook een flinke tulpenproducent, mar daar loopt het areaal ook terug. Kon men vijf jaar gele den nog wijzen op een produktie van bijna 90 miljoen stuks, vandaag heeft men de handen vol aan 50 miljoen stuks. De tulpenteelt in West-Duitsland is ook op zijn retour. Eer tijds kwamen op grote akkerbouwbedrijven in Oost-Friesland forse arealen voor, vandaag vertoont de tulpenproduktie een dalende lijn. In 1978 werden in West-Duitsland nog 20 mil joen tulpen geproduceerd, vandaag houdt het met 15 miljoen wel op. Het Grote Bobbloemengebeu- ren van 1986 draait op volle toeren. In het Noordhollandse Bovenkarspel ging de West- friese Flora van start en 100.000 bolbloemen zullen daar de komende dagen glo riëren. Ongetwijfeld zullen daar ook vele nieuwe zaailin gen te pronk staan, want de veredelaars hebben niet stil gezeten. Het aantal nieuwe creaties is groter dan in het afgelopen decennium het ge val is geweest. En er zitten nog veel meer zaailingen aan te komen. Jan van den Hoek, directeur van het bekende Noordhollandse broeiproevenbedrijf vertelde ons dat hij deze winter alleen voor de kwekerij Ropta uit het Friese Metslawier 1200 verschillende zaailingen op hun broeicapaciteiten moest testen. Daar komen nog eens ettelijke honderden creaties van de Lissese vereniging Hy- brus bij. En verder hebben de veredelaars Jan en Dick Ligt- hart bij Van den Hoek niet minder dan 2300 verschillen de nieuwe aanwinsten in de kas staan. Niet allemaal blijvers Natuurlijk zijn dat niet alle maal blijvers. Gelukkig niet. Ongetwijfeld worden in de komende weken heel wat zaailingen definitief afge schreven en vernietigd. Als er zó zijn, dan moeten al in een heel jong stadium flink het mes in worden gezet, anders wordt de betreffende verede laar binnen enkele jaren com pleet bedolven over de steeds maar groeiende partijtjes zaai lingen. Dat kost namelijk handenvol geld, want al die zaailingen moeten stuk voor stuk met de hand worden ge plant en gerooid Dat kost zeeën van tijd en de verede laar ontvangt in de eerste ja ren geen cent. Houdbare tulpen Sommige creaties die er heel fraai uitzien zullen toch de rit niet kunnen uitrijden. Proble men in de cultuur zijn nog al eens de oorzaak en ook de houdbaarheid laat niet zelden te wensen over. Vroeger werd die laatste eigenschap niet zo scherp gelet. Centrale ver warming was toen immers al leen voor de welgestelden. De gewone boeren, burgers en buitenlui hadden in het gehe le huis één kachel branden. De „mooie kamer" bleef koud en daar werden de bloemen voor het raam gezet. In een koele ruimte is ook de duur van het vaasleven van een tulp heel behoorlijk. Dergelij ke vertrekken zijn in de mo derne behuizingen niet meer te vinden. Vrijwel iedereen Behalve uit het voor deze tijd van het jaar bekende fruit- sortiment kan er op het ogenblik ook keuze gemaakt worden uit een aantal fruit- soorten die geïmporteerd worden. Zo zijn er druiven uit Zuid-Afrika te koop voor f8- per pond. Meloenen en pruimen worden eveneens uit Zuid-Afrika ingevoerd. De meloenen kosten f6.50 per stuk en voor de pruimen komt de prijs op ongeveer f 3.50 pe pond. In het groen tesortiment traden er weer de nodige prijsverschuivin- gen op. Voor prei van goede kwaliteit is de prijs gestegen, deze schommelt nu rond f 2.- per pond. Voor spruiten va rieert de prijs sterk. Dit kómt omdat er nogal wat spruiten van mindere kwaliteit in de handel komen. Voor de beste kwaliteit varieert de prijs van f2.- tot f2.50 per pond. Er zijn echter ook spruiten te koop voor 90 cent per pond, maar zoals gezegd; alle waar is naar zijn geld. Boerenkool is ongeveer 80 cent per kilo goedkoper geworden, men betaalt nu f 1.20 per kilo. Witlof is nog steeds goed koop. Voor een prima kwaliteit komt de prijs op f3.20 per kilo en voor snijlot, eveneens van prima kwaliteit, is men niet meer dan f 1.80 per kilo kwijt. Pas op voor extra voordelige aanbiedingen, want men is dan al gauw ge noodzaakt om de helft van het gewicht aan afval weg te gooien. Groene kool en spits- ïiet veel van prijs Voor groene kool betaalt men f 1.60 per kilo en de spitskool kost f 1.70 per kilo. Voor de volgende groentesoorten beweegt de prijs tussen 40 en 50 cent per heeft cv en dan wordt er van een tulp-in-de-vaas heel wat meer gevergd. De tulp heeft vandaag zeker 'niet het imago van een sterke en houdbare snijbloem. Toch is de duur van het vaasleven van enorm groot belang voor de afzet. De chrysant heeft niet voor niets zon grote plaats in het totale snijbloe menpakket gekregen. Trou wens: in de geweldige toena me van de bloemenexport is de bolbloem niet in gelijke mate meegegroeid en dat kon toch wel eens een teken aan de wand zijn. De veredelaars gaan dan ook veel meer aandacht aan de houdbaarheid schenken. Er zijn vandaag trouwens al be resterke tulpen. Het is bij voorbeeld bekend dat diverse aanwinsten van het Noord- wijkse bloembollen bedrijf Ko nijnenburg Mark een zeer lang vaasleven hebben. Tul pen als bijvoorbeeld de rode, wit-gerande Leen v.d. Mark, de rose Peer Gynt, de rose- rode Prima Vera en de rose Page Polka zijn op het water veel langer houdbaar dan de doorsneetulpen. Ook de dub bele rode, geel-gerande West- Frisia van de Westfriese kwe ker Jan Borst is een tulp die het op de vaas heel lang uit houdt. En verder zullen de violetkleurige Don Quichotte, pond: koolraap, witte kool, rode kool, uien, kroten en winterpeen. De knolselderij is in prijs gedaald, per stuk betaalt men nu 90 cent. Bij de glasgroenten lopen de prijzen zeer sterk uiteen. Voor een krop sla varieert de prijs van 60 cent tot f 1.50 per stuk. De kasandijvie is iets goedkoper geworden. Voor een goede kwaliteit komt de prijs op gemiddeld f3.35 per pond. Er is echter ook import andijvie te koop voor een prijs van f3.40 per kilo. Pak soi is wat duurder geworden en kost nu f 2.50 per pond. Spinazie is flink in prijs ge stegen, een pond kost al gauw 3 gulden. Hetzelfde geldt voor bospeen, per bos betaalt men al gauw 5 tot 6 gulden. De komkommers zijn iets gqedkoper geworden. Af hankelijk van het gewicht varieert de prijs van f 1.75 tot f3.- per stuk. Verse raap- steeltjes kosten 80 cent per bosje. Voor een Hollands bloemkooltje komt de prijs op 4 gulden per stuk. Voor radijs veranderde de prijs niet. een bosje kost ongeveer 1 gulden. de purperen Nigrita, de gele Yokohama en de al oude rode, witgerande Lustige Wit- we de consument nimmer te leurstellen. Botsing De consument vraagt terecht een houdbare tulp, maar de broeierd willen een tulp die er in de kas niet al te lang over doet, want een korte kasperiode spaart olie of gas. Nu blijken de belangen te bot sen. Want een korte trekduur en een grote houdbaarheid gaan zelden of nooit samen. Een tulp die er in de kas lang over doet om in bloei te ko men, is heel vaak een oerster ke tulp op de vaas. Daarente gen is een „snelle jongen" in veruit de meeste gevallen een soort die het op de vaas heel gauw laat afweten. Uitbloeien Omdat het lang niet allemaal precies bekend is welke tul pen het op de vaas goed doen en welke niet, nemen de ver schillende grote bloemenvei lingen uitbloeiproeven. De bloemen worden dan in een bepaalde ruimte gezet waar constant dezelfde temperatuur en luchtvochtigheid heerst. Op die manier kunnen de vei lingen aan hun relaties de aanvoerders en de handelaren f ASH IN ongel de lar steed a ;vig ge^ Een likken jimteve tusser •bben v likken BHHHHHHHHHpion Een uitbloeiruimte waarin snijtulpen op hun houdbaarhqau NA! worden getest. waardevolle informatie verstrekken. De bloemenveilingen doen het nodige aan promotie van de nieuwere soorten. Bij de VBA in Aalsmeer staan dit jaar onder meer de witte Si- lentia, de rose Pink Lady, de typische Rococo, de randtulp Pinocchio en de purperen Re- creado op het programma. In feite is er niet altijd sprake van nieuwe tulpen. Want Ro coco werd in 1944 al uit een partij Couleur Cardinal gese lecteerd. Gewoon een tulp dus die is herontdekt door de broeierij. Een ongewoon ver schijnsel is dat niet. Een spre kend voorbeeld hiervan is de dubbele rose Angelique. Deze mutant werd in 1959 door de firma D.W. Lefeber uit Lisse gevonden in een partij van de lilarose Granda. Deze ma^ echter geen opgang. To een Westfriese broeier G< Groot-Vriend deze verlo| onder de loep nam, de g kwaliteiten van Angelique broeitulp ontdekte en lx meteen zorgde voor een g<y presentatie. Binnen enkele ren was het een bestseller, Het aantal tulpenbollen i wordt gebroeid is enorm:j miljoen stuks gaan naar ivforpr tenlandse broeiers en hier"ÖA~: Holland worden jaarlijks Ierland derhalf miljard tulpenbolenstp in- de kassen in bloei getfcrs ii ken. Van alle kant-en-ku^jfte tulpen die vanuit Nederig, j- worden geëxporteerd, gr., maar liefst 70 procent nriJSsm West-Duitsland. Een grieirijdig ge zaak, want die basis is fndse te smal. öjd. F Een krop sla kost 60 cent tot f 1.50. Hier een kas met sla. BINNENLAND DERTIG PATIËNTEN MET GIPSVLUCHT VAN MÜNCHEN NAAR AMSTERDAM Mevrouw Tukker had het ongeluk dat haar skibinding niet goed was afgesteld. Resultaat: een gescheurde knieband. MÜNCHEN/AMSTER DAM „Ik wil niet meer op die latten. Nooit meer". Het klinkt vastberaden uit de mond van Nicolien van de Ende uit 's-Gra- venzande. Ze ligt met een gebroken rechterscheen- been in een DC9 van de KLM. Omringd door lot genoten die net als zij on gelukkig terecht kwamen bij een smak in de Oosten rijkse sneeuw. Dertig ge wonde Nederlandse win tersporters werden zater dag door de ANWB- alarmcentrale naar Ne derland teruggehaald. Gipsvlucht in vogelvlucht. Pas als het vliegtuig veilig en wel op Schiphol is ge land, worden de patiënten wat vrolijker. Dan kan er een grapje af: „Ik ga met- SUSKE EN WISKE DE MOOIE MILLIREM Bhult. 5ld die knotwilg platIhnjj hem aan mijn sabelH O© Schijnt het rwf met joed te snappen Ben a rrtendelijh maar hort ran Hólen sX f ben altijd bereid stof uit holle koppen te hlèppen f hé*****. (c) Standaard Uitgeverij. Antwerpen-Weesp. een boeken voor volgend jaar". Tijdens de vlucht liggen ze er wat gelaten bij. „Zes weken in het gips en dan nog revalide ren". „Tegen mij hebben ze al gezegd dat ik tot eind mei zoet ben". Maar vol lof zijn ze over de service van de ANWB. „Uitstekend verzorgd". „Per fecte organisatie". „Dit ver loopt vlekkeloos". Triest Nicolien van de Ende wil eerst niet veel zeggen. „Ik heb al leen een triest verhaal te ver tellen". Op 9 februari viel ze in St. Johann bij de stoeltjes- lift. „Ik was een uur aan het skiën, maakte een verkeerd bochtje en toen bleven m'n lat ten hangen". Ze ging dit jaar voor het eerst op wintersport. „Wij hebben er zo naar uitge keken". In Nederland had ze al skiles genomen bij Duinrell. „Daar kunnen ze er niets aan doen dat ik ben gevallen", zegt ze meteen. „Ik had ook nog niet alle lessen gehad. Ik wilde kijken wat ik al kon en de vol gende dag les nemen. Maar dat was niet meer nodig". Met een „banaan" (een soort slee) werd Nicolien naar de plaatselijke hulppost gebracht. Er werdén foto's gemaakt van haar been en in het „bottenziekenhuis" in Salzburg werd ze geope reerd. Een week moest ze er blijven. „Mijn man moest twee uur rijden om me te bezoeken. We hebben twee kinderen van tien en twaalf jaar en die ble ven alleen achter in het appar tement. Je kunt wel zeggen dat onze hele vakantie is ver knald". Vrijdag kreeg ze loop- gips en dat betekent dat ze van het vliegveld met de ambulan ce naar huis kan worden ver voerd. ,,'t Is geen leuk inter view hè", en dan kan er toch uiteindelijk een hartelijk lach je van af. Een paar stoelen achter haar ligt mevrouw T. Bavelaar uit Delft. Een kussen onder haar hoofd en gips om haar rechter been. ,,'t Is een blok aan je been hè", zegt ze lachend. „Nu De Hagenaar A. Cobelens, één van de vier vaste chauf- feurs van de ANWB-alarmcentrale, maakt een halve gips vlucht. In München verlaat hij de DC-9 en reist verder met de trein naar Oostenrijk. Om een vrouw en kinderen met auto. caravan en hond naar huis te brengen. „Naar Dellef, echte Delftenaren zeggen Dellef". Hij heeft een „zi geunerbaan", vindt hij. Ongeveer acht maanden per jaar is hij van huis. „En hier word je toch gek van", zegt hij, wij zend op de KLM-lunch. ..Je gaat er langzaam dood van, joh. Het is altijd hetzelfde. Maar als het maar geld op brengt. Ik doe alles. hoor. ook al moet ik op een kameel verder Dertien jaar is Cobelens al chauffeur bij de alarm centrale. „Vroeger had je geen gipsvluchten. Ik heb nog hele auto's omgebouwd om mensen met een gebroken been te vervoeren". Hij gaat liever naar Griekenland of Spanje. „Daar kun je tussen de middag lekker buiten lunchen. Maar 'lieverkoekjes' worden niet gebakken. En misschien heb ik vanavond wel een feestje". gaat het wel weer, maar ik heb er veel last van gehad". Bij het langlaufen, dinsdag, viel ze. „Ik kwam overeind en verloor mijn evenwicht. Toen is het gebeurd. Maar ik ben nog lopend de piste af gegaan. Heb twee dagen met mijn been omhoog gezeten. Woensdaga vond werd hij ineens heel dik. Toen ben ik donderdag naar de dokter gegaan. Je denkt, dat overkomt mij niet, maar je ziet het hè". Volgend jaar gaat ze weer naar de sneeuw. Om te wandelen en om in de zon te zitten. „Nee, ik ga niet meer langlaufen". Slee In de binnenband van de knie van mevrouw M. Tukker uit Den Haag zit een scheurtje. Sinds dinsdagmiddag, want toen is ze twee keer gevallen. „Ik vermoed dat de skibinding niet goed was afgesteld", zegt ze met de nodige voorzichtig heid. ,,'s Avonds kon ik de trap niet meer op". Ze ging naar de dokter in Kaprun. Hij kwam meteen met gips aanzet ten. „Die dokters zijn er enorm goed op voorbereid, daar. Ze hebben speciale gips- kamers en kunnen foto's ma ken". Twee dagen lag me vrouw Tukker plat in haar pensionkamer, ,,'s Avonds ben ik op de slee gaan dineren". En de vliegreis is „een geluk bij een ongeluk", vindt haar dochter. Want in de negen jaar dat mevrouw Tukker op win tersport is geweest, is ze nog nooit met het vliegtuig terug gekomen. „Ik begrijp niet dat er nog mensen zijn die zich niet verzekeren", zegt de pa tiënte. „Mijn man heeft gelijk naar het ANWB-steunpunt in Innsbruck gebeld. De ANWB heeft alles enorm goed gere geld. We hoefden zelfs de dok ter daar niet te betalen". Gekleed in een felblauwe ANWB-sweater coördineert Winfried Becker, medewerker van de alarmcentrale, maar door. Hij heeft de touwtjes in handen: het draaiboek (con stant), de microfoon (in het vliegtuig), en de walkie talkie (buiten). „We zeggen altijd: wonderen doen we direct, maar buitenzinnige dingen, daar moet u even op wach ten". Serviceverlening staat hoog in het ANWB-vaandel geschreven. „We zijn een club, werken voor onze leden en willen kwaliteit leveren. We hebben afspraken met verze keringsmaatschappijen en in deze tijd van recessie zeggen sommige maatschappijen: ja hoor eens, dat wordt te duur Maar wij willen geen afbreuk doen aan de service", aldus Winfried Becker. Fotogeniek „Dit is het tiende jaar dat de ANWB gipsvluchten organi seert", vertelt het hoofd vart de alarmcentrale, de heer S. Beems. We staan te koukleu men op het "liegveld van München. In groepjes van vier rijden de gele ambulances van het Oostenrijkse Rode Kruis af en aan. Patiënten worden in het vliegtuig geladen door Oostenrijkse broeders en zus ters in het grijs. „Ze zullen wel weer lachen om die zotte Hol landers", zegt een jongen. Zijn vriendin ligt al met een gebro ken enkel in het vliegtuig. Zot of niet, fotogeniek zijn de Hol landers zeker. De Oostenrijkse verpleger schiet plaatje na plaatje. Achter ons staat een Belgisch vliegtuig. Ook daar worden mensen met gebroken ledematen ingeladen. „Maar wij zijn de uitvinders van de gipsvluchten", zegt de .heer Beems trots. Hij vertelt dat een vlucht 30.000 gulden kost „De verzekeringsmaatschappijen betalen vier stoelen per pa tiënt. De rest financieren wij. Dat zijn de twee verple en de beide artsen en on gen personeel. We verlj 1,2 miljoen reis- en kit brieven per jaar. Daar br we deze vluchten ook Voor zijn 15-jarige dol Bernice begint het werli op Schiphol. VEEMARKT LEIDEN (17-2) - Dezer in gulden per kg geslacht gevLn u, ontvet: extra kwal. 9.00-13,50, stieren 1e kwal. 8,leggei en 2e kwal. 7,25-8,25, vaart»arro kwal. 6,90-7,90 en 2e kwal. 5.! £,7 koeien 1e kwal. 6,90-7,80. 2 f 1 5,95-6,90 en 3e kwal. 5,^n Uc] worstkoeien 5.00-5,90. Prijzen in gulden per kg geslaFn ei wicht: schapen 6,00-8,00, laiéenSIT (rammen) 10,00-11,75, 'ar .-„J,, (ooien) 10,00-11,75. "uuu ^rijzen in gulden per stuk: sten n 200-275, lammeren (rf Qs t, 260-340. lammeren (ooien) 22 Aanvoer: totaal 1461 stuks, v der 950 slachtvee. 178 stieren iquint slachtschapen en lammeren. Overzicht (handel en prijzen): l_ vee redelijk - hoger, stieren r gelijk, en slachtschapen en lad vlot - hoger. GROENTEVEILING LEIDEN - ringen groente- en fruitveiling,j dag 17 februari: andijvie: 3,4 boerenkool: 1.46-1.59: prei: 1,88; rabarber: 1,90-2.00; 79; spruiten a: 4,20; b: 4,50; t 2,55; uien: 9-51; witlof: 85-1,701 selderij: 41-62; sla: 38-72. Ti Lquin len e schot auto twee de st 9e g< ning want woor heer groe1 Mogi men waar geni, intell Hij B.O.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1986 | | pagina 4