Tientallen gewonde
win tersporters met
gipsvluchten
terug naar huis
Van Dam noemt 1986
rampjaar voor VARA
IPvdA: geen monopoliepositie voor confessionele school
Negen miljard
bezuinigen in '87
Lubbers: Argumenten tegen
euthanasiewet alleen maar sterker
NOS gaat
programma's
op band
verkopen
ÏNNENLAND
CcidócSoutcmt
ZATERDAG IS FEBRUARI 1986 PAGINA 3
presn
gever
kkadi
volg n
>r «ha j«
rijd
bijv*
raasvlakte populair
Is recreatiegebied
j'TTERDAM Het aan zee gelegen
ven- en industrieterrein de Maas
akte is na speelplaatsen en par-
n in de eigen buurt het meest po-
ilaire recreatiegebied in de Rijn-
jjond. Van de 600 ondervraagden in
"n enquête bleek 38 procent de
laasvlakte te bezoeken om te re-
'e^eëren. Ook het Kralingse Bos en de
ittemeren worden goed bezocht,
het onderoek blijkt ook dat „fiet-
voor het plezier" na het traditic-
metje de populairste recreatie-
liviteit is. Tachtig procent deot
Daarna volgen pas toeren
et auto, motor, scooter en bromfiets,
indelen voor het plezier of recreatie
het water.
op^a'
DEN HAAG Bezuinigingen voor een bedrag van
circa negen miljard gulden vormen de inzet van het
beraad binnen het kabinet over de begroting voor
1987. Het bedrag omvat zowel de tegenvaller bij de
fasbaten als de noodzakelijke verdere daling van het
inancieringstekort.
Premier Lubbers heeft dit na afloop van het kabi
netsberaad meegedeeld. Over de invulling van de
bezuinigingen is „nog geen begin van een afbake
ning", aldus Lubbers. Hij reageerde daarmee op pu
blicaties over plannen om de sociale uitkeringen en
de kinderbijslag in 1987 verder te korten. Deze idee
ën zouden op Financiën bestaan. Een zegsman de
minister Ruding (Financiën) heeft overigens ont
kend dat de minister achter de plannen zou staan.
CDA en PvdA willen
minder tabakverkoop
DEN HAAG CDA en PvdA willen dat
alsnog wordt bezien of het aantal verkoop
punten van tabak niet beperkt kan worden.
Beide partijen vragen om meer bescherming
van de niet-roker. Dit blijkt uit de reacties
van beide fracties op de ontwerp Tabakswet.
Volgens de VVD is nog nooit aangetoond dat
roken schadelijk is voor de gezondheid. Het
CDA pleit voor de herinvoering van een ta
baksvergunning. Het ontmoedigingsbeleid
inzake het roken zou daarmee zeer gebaat
zijn. De PvdA protesteert vooral tegen de
stelling dat een verkoopverbod voor bijvoor
beeld tankstations en supermarkten ertoe
zou leiden dat er juist meer gespecialiseerde
tabakszaken komen, hetgeen het kabinet
niet wil.
Koningin bezoekt
de EG en Aruba
BRUSSEL Koningin
Beatrix zal met prins
Claus op 26 februari een
bezoek brengen aan de
Europese Commissie in
Brussel. Het bezoek brengt
haar belangstelling voor
de Europese samenleving
tot uitdrukking.
Vorig jaar bezocht de vor
stin het Europees Parle
ment in Straatsburg. Ko
ningin Beatrix en prins
Claus zullen mogelijk in
februari volgend jaar ook
een bezoek brengen aan
Aruba.
Lijsttrekker
Centrumpartij
na ruzie weg
BOEKEL Mr. A.W. Lier, lijsttrek
ker en voorzitter van de Centrumpar
tij, legt deze functies neer en stapt uit
zijn partij. Lier houdt het voor gezien
bij de Centrumpartij, omdat hij het
niet eens is met het optreden van het
hoofdbestuur en het dagelijks bestuur.
Lier verwijt het dagelijks bestuur dat
het besluiten neemt die de democrati
sche rechtsorde aantasten. De be
stuursleden zijn er, aldus Lier, alleen
maar op uit een plaats in de Tweede
Kamer te veroveren. Lier blijft wel
achter de doelstellingen van de Cen
trumpartij staan.
Rijk wil 90.000
ambtenaren kwijt
DEN HAAG Een aantal rijksdienstén
moet de taken overdragen aan het
bedrijfsleven of aan de provincies. Het
gaat om 69 rijksdiensten met in totaal
90.000 ambtenaren. Het kabinet heeft dit
gisteren besloten op voorstel van minister
Rietkerk (Binnenlandse Zaken). Het gaat
ondermeer om Rijkswaterstaat, inspecties
voor volksgezondheid, consulentschappen
van Landbouw en consulentschappen van
Sociale Zaken. Het kabinet wil de diensten
overigens niet meteen al overdragen. De
regering wil bovendien in Den Haag een
kantoor van de betrokken diensten hand
haven. Provincies en gemeenten zullen
zich tot dat kantoor moeten wenden en
niet langer tot de vestigingen in hun regio.
Derge
in ho{
woif
gedij
legt I
rd opgi
MINDER
GEBROKEN
ENKELS,
STEEDS MEER
KNIELETSELS
auffeïl SCHIPHOL Met een
eelgen» speciaal voor dit doel ge-
de Vei charterde DC-9 van de
daaroj KLM wordt vandaag een
dertigtal gewonde Ne-
v gelui derlandse wintersporters
door de ANWB-Alarm-
centrale naar Nederland
teruggehaald. De afgelo-
ee pen twee maanden heeft
.eer vj ^WB skiërs met ge-
broken en gekneusde le-
^as,j dematen steeds met lijn-
ee n' diensten teruggevlogen.
1 Z1* Maar in de afgelopen
aakrokusweek zijn er zo-
juriste veej njeuwe meldingen
,e binnengekomen, dat
voor dit weekeinde twee,
mogelijk drie gipsvluch-
i. VJai
^en Qp programma
staan. Ook SÓS-Interna-
tional maakt dit week-
'einde gipsvluchten van
uit Oostenrijk.
In de Oostenrijkse ziekenhui
zen halen artsen en verpleeg
sters opgelucht adem, dat de
krokusvakantie voorbij is.
Middeè „Je hebt er geen idee van
Hier e hoe druk het daar de afgelo-
pen week is geweest", aldus
dokter J. Das, in dienst van
het Rode Kruisziekenhuis in
Den Haag. maar als arts ver
bonden aan de ANWB-
Alarmcentrale.
„Bij het begin van het sei
zoen liggen de kelders van de
ziekenhuizen volgestouwd
hebben. Maar ik verzeker je:
er is de afgelopen dagen aan
de lopende band gegipst".
Volgens Das staan in de Oos
tenrijkse ziekenhuizen de
bedden tot op de gang. „Het
is bijna een fabriek. Wie niet
per se moet blijven, wordt al
dan niet met gips naar zijn
hotel, appartement of pen
sion teruggebracht met een
brief voor de artsen in Ne
derland".
Meer meldingen
Volgens Gijs van Weijen,
chef-hulpverlening van de
ANWB-Alarmcentrale in
Den Haag, ligt het aantal
meldingen van gewonde Ne
derlandse wintersporters in
de voorbije krokusvakantie
ongeveer vijf procent hoger
dan vorig jaar.
Het aantal auto-dossiers is
ongeveer verdubbeld in ver
gelijking met 1985. Die sterke
stijging van het aantal pech-
gevallen komt vooral voor
rekening van het slechte
weer, vorig weekeinde, en de
ijzige kou de afgelopen week.
Volgens een woordvoerder
van het ANWB-steunpunt in
Mendrisio (Zuid-Zwitserland)
hebben wintersporters in
Zwitserland en Noord-Italië
pas afgelopen woensdag voor
het eerst normaal kunnen
skiën. „De eerste dagen van
de week was het veel te
koud. In Sankt Moritz bij
voorbeeld was het overdag
meer dan twintig graden on
der nul. Dan gaat niemand
de piste op. En toen het afge
lopen woensdag eindelijk
mooi weer was, stond de tele
foon bij ons gelijk roodgloei
end".
Ook uit andere wintersport
gebieden werd de afgelopen
dagen zeer strenge vorst ge
meld. Zo wees de thermome
ter in het Franse La Plagne
overdag eem temperatuur
aan van min 28 graden. „Dan
ga je eigenlijk niet skiën. Wie
dat wel doet loopt bevroren
oren, vingers en een bevro
ren neus op, als ze al niet in
de stoeltjeslift zijn vastgevro
ren", aldus een woordvoer
der van de Nederlandse Ski
Vereniging. In Oostenrijk
was de temperatuur de afge
lopen week overdag iets mil
der, maar vroor het 's nachts
ook zeer streng.
Oostenrijk
Het ANWB-steunpunt in
Innsbruck, waar de meldin
gen de afgelopen week ge
staag zijn binnengekomen,
verwachtte voor vandaag op
nieuw topdrukte. „Dat is
meestal zo op de vertrekdag",
aldus ANWB-medewerkster
Fredy de Graaf. „Je hebt
mensen die vlak voor het
vertrek nog even willen
skiën en daarbij wat breken.
En je hebt mensen die na een
of twee weken wintersport
hun auto onder de sneeuw
vandaan halen en vervolgens
verbaasd zijn dat de motor
niet direct aan wil slaan".
Een kleine
brekebeen wordt
naar de
gereedstaande
ambulance
gebracht.
Volgens ANWB-arts Das is
de grote hoeveelheid verse
sneeuw die de afgelopen
week is gevallen mede debet
aan de toename van het aan
tal knieletsels onder de win
tersporters. „In het begin van
het seizoen, als de sneeuw-
condities minder zijn en de
mensen harder vallen, heb je
verhoudingsgewijs meer frac
turen. De meeste mensen met
knieletsel gaan in Oostenrijk
in het gips. Als er niet direct
geopereerd wordt, gaan ze in
Nederland onder het mes.
Maar er zijn ook mensen, van
wie het gips bij aankomst in
Nederland in de afvalemmer
verdwijnt en die vervolgens
met een verband om de knie
naar huis worden gestuurd".
De verbetering van het ski
materiaal heeft gezorgd voor
een vermindering van de en
kelbreuken. Als de skibin
ding goed is afgesteld, loopt
een val meestal goed af. En
wie tegenwoordig héél onge
lukkig terechtkomt, breekt
meestal het onderbeen, net
boven de skischoen.
Ambulances
De patiënten die vandaag en
morgen met de ANWB-gips-
vlucht naar Nederland wor
den vervoerd, waren op va
kantie in Oostenrijk of
Noord-Italië. Zij zijn vanmor
gen met ambulances naar
MUnchen gebracht. Veertien
van de dertig waren liggende
patiënten (beenbreuken en
rugletsels). De overigen gin
gen zittend. Bij aankomst op
Schiphol werden zij opge
wacht door een stoet van am
bulances en taxi's, die hen
naar de desbetreffende (zie-
ken)huizen brachten.
Ook de hulpcentrale SOS-In-
ternational in Amsterdam
voert dit weekeinde gips
vluchten uit. Volgens me
vrouw H. Meijer, woordvoer
ster van SOS-International,
heeft de telefoon bij deze
centrale de afgelopen week
niet stilgestaan. „Hoeveel pa
tiënten kan ik nu niet vertel
len. We zijn druk bezig al die
mensen op te halen. De cij
fers zien we volgende week
wel".
SOS-International voert de
gipsvluchten uit vanaf Inns
bruck met een vliegtuigje
van Tyrolean Airways. Me
vrouw Meijer: „Innsbruck
heeft als nadeel dat we alleen
met kleinere toestellen vlie-
ten. Grote machines kunnen
aar niet ianden. Aan de an
dere kant hoeven de patiën
ten niet eerst naar München
toe. Overigens brengen we
gewonde wintersporters, over
het algemeen toch jonge, ge
zonde mensen, ook per am
bulance naar Nederland. Het
is een lange rit, maar de mo
derne ziekenwagens zijn zeer
comfortabel en er wordt elke
twee uur gestopt. We zitten
nu eenmaal met het pro
bleem dat we in korte tijd
heel veel mensen naar Ne
derland moeten vervoeren.
Maandag wil iedereen im
mers weer thuis zijn".
JOS TIMMERS
AMSTERDAM De
PvdA vindt dat christelij
ke scholen geen monopo
liepositie mogen hebben.
1 Is er een woongebied
vaar in de wijde omge
ving maar één school van
een bepaald type staat,
dan moet die school open
baar zijn. Het PvdA-con-
gres heeft gisteren beslo
ten een passage van deze
strekking in het verkie
zingsprogramma op te ne
men. De enige of'laatste
school in een regio of
kern dient een openbare
bestuursvorm te hebben,
zo stelde het congres vast.
Het voorstel daartoe, af
komstig van de afdeling
Haarlemmermeer, werd
met 169 tegen 131 stemmen
aangenomen.
PvdA-voorzitter Max van den
Berg zei later in een reactie.
dat hij deze
het program niet ziet als een
extra struikelblok bij eventue
le formatie-onderhandelingen
met het CDA. Hij relativeerde
het aangenomen voorstel met
de opmerking, dat er wel re
kening gehouden moet wor
den met de maatschappelijke
realiteit. „Elk gemeentebe
stuur moet dit soort kwesties
van geval tot geval beoorde
len", aldus Van den Berg.
Het PvdA-congres besloot ook
dat er een onderzoek wordt in
gesteld naar „de kosten van de
verzuilde structuur van ons
onderwijs-stelsel". Daardoor
zouden ondoelmatigheden in
de financiering van het open
baar en bijzonder onderwijs
kunnen worden weggenomen.
Na een stevige discussie nam
het congres verder een voor
stel aan om de schoolklassen
verder te verkleinen. Het par
tijbestuur had dit met verwij
zing naar de hoge kosten, af
gewezen. Volgens Max van
den Berg kan er hooguit ge
dacht worden aan een „zeer
geleidelijke" verkleining van
de klassen.
Na de discussie over de identi
teit van scholen sprak het con
gres zich tevens uit over de
identiteit van verzorgingste
huizen voor bejaarden. In ge
bieden waar slechts één zo'n
tehuis is, moet de bestuurssa
menstelling en de grondslag
daarvan representatief zijn
voor de bevolking in dat ge
bied, aldus het congres.
DEN HAAG De argu-
ipen! menten om nu niet tot
wetgeving inzake eutha-
IEI nasie te komen, zijn de
laatste tijd alleen maar
sterker geworden. Niet al
leen is er kritiek op het
wetsvoorstel van D66,
maar ook de „proeve" van
wet die het kabinet heeft
gemaakt ondervindt kri
tiek. Daarmee zijn de ar
gumenten om toch nog
eens heel goed over de
2/t.
zaak na te denken toege
nomen.
Premier Lubbers zei dit giste
ren na afloop van het kabi
netsberaad. Aanstaande maan
dag zal de Kamer vergaderen
over beide ontwerpen. „De mi
nisters staan voor een zeer
zware klus", aldus Lubbers
over het debat dat de ministers
Korthals Altes (VVD, Justitie)
en Brinkman (CDA, WVC)
moeten voeren.
Lubbers zei te hopen op een
wijziging van het D66-wets-
voorstel in de richting van de
lijn van het kabinet. Hij bena
drukte nog eens dat steun van
de VVD aan het D66-voorstel
een historische vergissing zou
zijn. De premier noemde het
„een hele stap" om als samen
leving te besluiten euthanasie
wetgeving te maken voor
„mensen die zijn opgegeven"
en ernstig lijden, maar ook in
situaties buiten die grens.
„Dan moet je wel drie keer
nadenken. Ik geloof toch dat
met het voorstel van D66 een
fout wordt begaan", aldus de
premier.
FRIEMELS
7bs ALS js Cht 20UOOIS rioer SIEKBN,
l ooe wgr Dfiiu andcCS vacht,
V'k ZALje Hét A0P6S l/AN MlJM
- wcntpfr.fcO. seven.
Van Dam.
HILVERSUM VARA-
-voorzitter Marcel van
Dam betitelt 1986 als een
absoluut rampjaar in de
geschiedenis van de om
roep in het algemeen en
in die van de VARA in
het bijzonder. Dat was ook
niet zo verwonderlijk,
want de VARA moet ruw
weg twintig procent be
zuinigen: in concreto een
bedrag van 5,4 miljoen
gulden. Het totale tv-bud-
get komt van 20 op 16
miljoen, terwijl de radio
het jaarlijks met 4 in
plaats van 5 miljoen gul
den moet doen.
De bezuinigingen waartoe de
VARA wordt gedwongen zijn
een gevolg van overschrijdin
gen bij de tv-dienst in de jaren
'83, '84 en '85. „Voor het overi
ge is alles te wijten aan de om
roeppolitiek van Brinkman",
zo zei van Dam. „We kregen
qp 8 januari een brief van de
Regeringscommissaris waarin
stond dat met terugwerkende
kracht tot 1983 moet worden
geknepen in de uitgaven van
wege de „statusverandering"
bij andere omroepen (Veroni
ca, EO en VPRO kregen door
een hogere A-, resp. B-status
meer zendtijd en geld beschik
baar).
Voor de VARA betekent dit
dat de contracten met free-1-
ance-medewerkers niet kun
nen worden verlengd, wat
zich eerder in de week al ma
nifesteerde in het niet verlen
gen van de cont(r)acten met
Koos Postema (programma's
als Bij Koos en Klasgenoten
worden niet meer door de
VARA gecontinueerd).
Brinkman
Minister Brinkman heeft ove
rigens laten weten de VARA
financieel te willen bijsprin
gen. Hij wil de omroep een le
ning verstrekken die pas over
drie jaar behoeft te worden af
gelost. Ook wil hij de VARA
meer tijd geven om de met te
rugwerkende kracht vastge
stelde kortingen terug te beta
len.
Bij alle somberheid bleef Van
Dam strijdbaar „Het zal nie
mand lukken de VARA op de
knieën te krijgen. We zullen
met ons personeel met minder
geld betere programma's moe
ten maken en dat zullen we
ook doen. We zullen zullen de
grootste vreugde smaken als
onze nieuwe formule (het ma
ken van goede en goedkope
proagramma's) door anderen
zal worden overgenomen', zo
zei Van Dam.
De VARA heeft overigens be
sloten tegen de bezuinigings
maatregelen in het geweer te
komen via een juridische pro
cedure. Van Dam wond zich
op over het feit dat een om
roep als Veronica nu juist
free-lancers kan aantrekken,
terwijl de VARA de grootste
moeite heeft de eigen mensen
aan het werk te houden.
„Toch", zo zei Van Dam, „val
len er dit jaar geen gedwongen
ontslagen en zullen we ook in
de komende jaren alles probe
ren om gedwongen èfvloeiin-
gen te voorkomen".
Van de plank
Het komende seizoen zal de
VARA produkties die nog op
de plank liggen (zoals de sa
men met Veronica en de NOS
gemaakte Shakespeare-cyclus)
sneller uitzenden. Voorts zal
nauwelijks nog een beroep op
iemand van buiten de VARA
worden gedaan voor het ma
ken van programma's. Van
Dam prees de serie „Zeg eens
A" als een groot succesnum
mer. „We zetten deze serie
voort, evenals de serie Nieuwe
Buren, (regie Nico Knapper)
die volgend jaar op het scherm
komt.
Over het voorzetten van het
programma Sonja op Woens
dag wilde Van Dam alleen
kwijt dat „daar nog over ge
praat moet worden". De (dure)
Sterrenshow met Willem Ruis
komt niet terug. Met Ruis
wordt momenteel overleg ge
pleegd over een ander pro
gramma.
ENKELE
TIENTALLEN
ONTSLAGEN
HILVERSUM Om extra
geld binnen te krijgen wil de
NOS van eigen materiaal meer
videobanden in de winkels
brengen. Ook zullen van ra
dio-programma's cassettes op
de markt worden gebracht. De
opbrengst dient om de tekor
ten aan te vullen, die dit jaar
zullen leiden tot het schrappen
van zeker 60 arbeidsplaatsen.
De NOS-top vreest dat dit in
enkele tientallen gevallen tot
gedwongen ontslag zal moeten
leiden. Dit blijkt uit de ont
werpbegroting voor 1986.
De ontslagen zullen vallen bij
het Facilitair Bedrijf, het pro-
duktiebedrijf van de NOS.
Van dc ruim 3000 arbeids
plaatsen daar zullen er volgens
de begroting zeker 46,5 moeten
verdwijnen, zonodig via ge
dwongen ontslag. Daarnaast
zal een streng vacaturebeleid
nog eens een bezuiniging op de
personeelskosten van drie pro
cent (ofwel 90 arbeidsplaatsen)
moeten opleveren.
Het NOS-bestuur pleit in de
begroting sterk voor een ver
hoging van de omroepbijdrage.
Een verhoging is volgens de
NOS nodig om de achteruit
gang te stoppen van de kwali
teit van het Nederlandse ra
dio- en tv-produkt. Door de
achtereenvolgende bezuinigin
gen van de afgelopen drie jaar
hebben de omroepen 175 mil
joen gulden te weinig gekre-
fen, aldus het NOS-bestuur.
uist in een tijd dat de Hilver-
sumse omroepen de concur
rentie met de commercie (Sky
Channel, Music Box) moeten
aangaan acht de NOS een ver
schraling van de programma
mogelijkheden uit den boze.
De bezuinigingen gaan vooral
ten koste van .juist die catego
rieën waarmee de Nederlandse
omroep zijn toekomst dient
veilig te stellen: dramaproduk-
ties, documentaires en achter
grondinformatie van eigen bo
dem". Bij de radio is de ver
schraling vooral te merken in
de vermindering van het aan
tal opnamen van levende mu
ziek. Daardoor verliest de om
roep steeds meer zijn plaats in
de samenleving als cultuurma
ker en wordt hij steeds meer
het doorgeefluik voor ander
mans massaprodukt, aldus de
NOS.
Ook een programma als Studio
Sport zal in de uitgaven moe
ten snijden, wat betekent dat
voor een fors aantal sport-
evenmenten geen vergoeding
zal worden gegeven, terwijl in
de uitgaven voor dure grote
sportgebeurtenissen zal moe
ten worden gesneden.
Zaak tegen
spionne
aangehouden
AMSTERDAM Door ondui
delijkheid over de vraag of de
43-jarige Ellen T. uit Amster
dam een sleutel van een bank
kluis waarin kopieën van
NAVO-documenten heeft
overgedragen aan een Oost
duitser, is de zaak aangehou
den tot 14 maart. De onduide
lijkheid ontstond door tegen
strijdige verklaringen van
twee politiemensen: een van
hen zei dat de tweede sleutel
van de kluis in de woning van
Ellen T. is teruggevonden, de
ander ontkende dit. Als de
sleutel wel gevonden is, heeft
de vrouw deze dus niet aan
een Oostduitser overgedragen,
aldus haar advocaat.
De 43-jarige Ellen T. moest
gisteren terecht staan op ver
denking van spionage. Zij is
van oordeel dat het wapene-
venwicht in het nadeel van
het Oostblok is doorgeslagen.
Vorig jaar zou zij uit een kluis
van een octrooibureau NAVO-
documenten hebben gestolen.
Zij zou kopieën hebben ge
maakt en deze in de bankkluis
hebben gelegd, waar ze zouden
worden opgehaald door ie
mand uit Oost-Duitsland. Zii
ontkent de sleutel aan iemand
van het Oostblok te hebben af
gegeven.
