„De aanslag": indrukwekkende film
geide© Gou/iant
HARRY MULISCH' ROMAN PERFECT VERBEELD NAAR LETTER EN GEEST
Hoodoo
Gurus:
muziek uit
jaren zestig
The Alarm voor de fan
Prijsje gewonnen, buurman?
Emoties bij Blue Murder
Veel Oscar-nominaties voor „Out of
Africa" en „The color purple"
Plezierig concert
dagpuzze
ilNjp
UNST
DONDERDAG 6 FEBRUARI 1986PAGINA13
Lievt
ta v»—
lietf
r, ma. «-IOO
maak LEIDEN: .0» aanslag" mat Da rak da
t Lint, John Kraaijkamp ar, Moniqua
'J van da Van, Marc van Uchalen. Sca-
andfrntrio: Garard Soataman. Naar da ro
tate t man van Harry Muliach. Muziek: Jur-
el 1» riaan Andriaaaan. Regit: Fona Rada-
ik n,wak#rr
kom*.
MSTERDAM Dat je
gisseur Fons Radema-
ers het verfilmen van li
js vHeratuur kan toevertrou-
J "'Ven is bekend. Van An-
toon Coolens „Dorp aan
ppertde rivier" (1958) tot en
oerdimet de „Max Ha velaar"
te81(1976) leverde Radema-
verT^ers speelfilm8 af waarin
el vi|Hij integer zijn onderwer-
i hajpen benaderde, met veel
wij jgevoel voor het helder
laat*» vertellen van een verhaal
enS®jen een door zijn toneel-
achtergrond gescherpt in-
n Hzicht in het functioneren
zijn t van de acteur.
innejOud nieuws. Maar met Rade-
jk w| makers' laatste film, „De aan-
jslag". gisteren in koninklijke
■4première in Amsterdam, ko
men al die constante kwalitei
ten zo verhevigd terug dat je
de film rustig zijn allerbeste
mag noemen. Een intrigeren
de. boeiende, vaak aangrijpen
de film die een groot publiek
i verdient.
Hoe belangrijk een goed ver
haal achter een film is, bewijst
ook ..De aanslag" weer. Harry
Mulisch' roman over de tot
J man groeiende jongen Anton
hm Steen wijk die zijn familie in
^Bhet laatste oorlogsjaar verliest
|H en in de dertig jaar daarna on-
gewild voortdurend gecon
fronteerd wordt met brokstuk-
van toen, tot hij tijdens de
vredesdemonstratie in Am
sterdam het exacte hoe en -
Links: Johnny
Kraaijkamp in zijn
indrukwekkende
rol van de
verzetsstrijder
Takes in „De
Aanslag".
Rechts: De jonge
Anton Steenwijk,
gespeeld door
Marc van
Uchelen, in een
emotionele scène
van „De
Aanslag".
ontdekt.
vooral - waaror
heeft de spanning
tective. Dat spanningsveld
geeft Mulisch ruimte voor
meer: het nuanceren van goed
en kwaad; de dobbelsteen van
het lot die de mens toevallig
aan de ene of de andere kant
van de streep brengt; de gerin
ge ruimte die er ligt tussen
held en niet-held; de waarheid
die nooit absoluut is, voor ie
der anders ligt; voor de bespie
gelingen over de tijd die in de
tijd een rol blijft spelen: ge
beurtenissen als stenen in de
vijver van die tijd waarvan de
rimpelingen nog lang zicht
baar blijven.
De film - met een bewonde
renswaardig scénario van Ge
rard Soeteman - geeft Mulisch
het volle pond. Naar de letter
is alles aanwezig dat het boek
een succes maakte, naar de
geest brengt de film meer in
beeld dan je voorstelbaar zou
achten. Mulisch' heen en weer
springen door de tijd wordt
door Rademakers opgevangen
met een summier gehouden
vertelstem, die stem krijgt z'n
verlengde in journaalbeelden
die de actualiteit op de achter
grond van de persoonlijke ge
beurtenissen aangeven: Beel
den van de „bom", Chroests-
tjof en de Hongaarse opstand.
Provo en het lieverdje, John
son en de oorlog in Vietnam.
Behalve dat ze steun aan de
filmvertelling geven, adstrue
ren ze nog eens de oorlog die
in de hoofdfiguur Anton
Steenwijk nog altijd niet is uit
gewoed. Buiten (Amsterdam
en de wereld) lijkt het alsmaar
oorlog te blijven en die ge
beurtenissen brengen steeds
weer de prikkels die Steen
wijk verder op weg naar de listisch oorlogsbeeld zoals in
„waarheid" helpen. Een knap- geen enkele andere Neder-
pe oplossing.
Als filmer is Rademakers niet
de figuur die zich in experi
menten zal storten. Wat hij
doet is gedegen, zorgvuldig t
landse film en je krijgt
dan ooit het gevoel 1
moet het zijn geweest.
Emoties
met zo'n zekerheid op alle Dank zij dat adembenemende
fronten dat je van de meest Haarlemse deel staat ook de
volwassen Nederlandse speel
film tot nu toe kan spreken.
Voor de jonge Steenwijk koos kan
Rademakers het jongetje Mare
van Uchelen en de manier
waarop hij die in de film „ge
bruikt" is fenomenaal. De scè
nes rond hem, in het be
sneeuwde Haarlem van begin
'45, de aanslag op een NSB'er
voor de deur van de Steen-
wijks, de represailles van de
Duitsers, geven je - ondanks
rest van de film als een huis.
De oudere Anton Steenwijk
bijna koele, „blanco"
er zijn: z'n verdron
gen achtergrond is al zo mes
scherp ingevuld dat je die geen
enkel moment vergeet. Zo
geeft Rademakers' film je be
halve de spanning ook nog
emoties: In de figuur
de oud-verzetsstrijder Ta-
kei
rol
dat de adem in kou
maak-sneeuw niet zichtbaar
wordt - een beklemmend rea-
Kraaijkamp die weer bewijst
dat er veel te lang te nauwe
grenzen om zijn talent zijn ge
trokken. de emoties rond het
steeds groeiende inzicht in het
verleden van Steenwijk - een
ingehouden en verrassend
sterke rol van Derek de Lint -
en de naar de keel grijpende,
ontroerende „ontknoping" tij
dens de vredesdemonstratie
(waarvoor Rademakers die in
Den Haag van '84 nam).
„De aanslag" onttrekt zich aan
het graag gekozen epitheton
„persoonlijke film". Radema
kers gaat zich nergens aan te
buiten, is in dienst van het
verhaal dat hij vertelt, en
daarin blijkt hij nog alijd een
filmer als geen ander, en
meesterlijk zichzelf. Ik zag de
film voordat ik het boek las,
en of het nu daardoor is of
niet. in elk geval kwam de
tweeenhalf uur die „De aan
slag" duurt, mij geen seconde
te lang voor.
BERT JANSMA
De door Inxs-gitarist Tim
Farriss als „fantastisch" om
schreven Hoodoo Gurus
overtuigen niet voor hon
derd procent op hun Euro
pese debuut-elpee „Mars
Needs Guitars!". Zou het
een mini-album zijn ge
weest, gevuld met de num
mers van de eerste plaatzij
de en de uitschieters van
kant twee zoals „She" dan
had ik er in kunnen gelo
ven. „Mars Needs Guitars!",
toont echter ook de zwakke
kant van dit kwartet dat
onder leiding staat van gita
rist David Faulkner. Ik pre
fereer dus Inxs boven The
Hoodoo Gurus.
De langspeler wordt gedo
mineerd door spetterende
gitaarklanken waarbij de
groep duidelijk laat horen
te zijn geïnspireerd door de
Engelse popmuziek uit de
jaren zestig. De musici
brengen afgepaste rock die
wordt opgebouwd rond gita
ren, drums en bas. Ze ge
bruiken geen moderne
technologie (zoals synthesi
zers) om hun muziek te on
derbouwen, maar spelen
eerlijke, soms inventieve
recht-voor-zijn-raap-rock,
die vooral de eerste plaatzij
de met nummers zoals „Poi
son Pen" (met jachtig
mondharmonica-spel)
krachtig uit de groeven doet
spatten. Op die zijde staat
ook een aantal klassiekers
(het sentimentele „Death
Defying" bijvoorbeeld), die
de Hoodoo Gurus als podi
um-groep waarschijnlijk
een ongekende populariteit
in het eigen land (Australië)
heeft bezorgd. Op de twee
de plaatkant verliezen ze
zichzelf echter een beetje.
Het kwartet opent die kant
met de zwakke country-roc-
ker „Hayride To Hell" en
mist daarna de inspiratie
om de rest boven het ge
middelde uit te tillen. De
songs liggen ook meer in de
ballad-sfeer, maar kunnen
op een of twee uitzonderin
gen na, nauwelijks boeien.
HANS PIET
Hoodoo Guru*: „Mar* Nood* Guilarsr.
Big Tim*/Chry**li*/Ariola.
Ton de Leeuw weldoordacht
Kortom, volledige aandacht
wordt gevraagd en volledi
ge concentratie. Dus precies
hetzelfde als waarom élle
goede muziek vraagt. Toch
schijnt het werk van De
Leeuw om bijzondere aan
dacht te vragen. En het is
ook noodzakelijk om die
uitvoerige toelichting te le-
We hebben beide gedaan.
En ook begrepen waarom
zo veel poespas nodig is om
deze Trilogie nog een beetje
te kunnen volgen. Als vak
man-componist heeft Ton
de Leeuw weldoordacht
werk geschreven. En daar
blijft het dan bij. Soms boeit
De Leeuw, maar steeds ver
standelijk; in muzikaal-
emotioneel opzicht zullen
velen er volmaakt koud on
der blijven.
Ton de Leeuw is ermee op
de hoogte, dat de heden
daagse muziekliefhebber
weinig moet hebben van
werk van de eigentijdse
componist en hij heeft er
ook een verklaring voor: de
muziekliefhebber van nu zit
te veel vast aan de muziek-
tradtie die achter ons ligt.
Mensen moeten bereid zijn
te luisteren naar nieuwe
muziek, vindt De Leeuw.
In de toelichting wordt ver
wezen naar de muziek uit
India en vermoedelijk ook
wel terecht: klanken die
heel lang duren en waar
voor men als muzieklief
hebber ontstellend veel ge
duld moet opbrengen. Dan
komen er de veranderin
gen, in sterkte, toonhoogten,
nieuwe reeksen. Maar ook
eindeloos lijkende herhalin
gen, unisono. En compute
rachtige klanken, die lijken
te zijn gehaald van platen,
waarmee een stereo-instal
latie kan worden getest.
FRITS BROMBERG
d* Mrie CompoMrt'
Om de muziek van Ton de
Leeuw een beetje op waar
de te kunnen schatten, moet
je er rustig de tijd voor ne
men en niet afgeleid kun
nen worden door rumoer of
andere storende factoren.
Naar zijn muziek op de
grammofoonplaat luisteren
zou zelfs het beste kunnen
gebeuren met een koptele
foon op. Dat en nog veel
meer, schrijft Jurrien Slig-
ter in een uitvoeringe toe
lichting bij het dubbelalbum
met de Trilogie van Ton de
Leeuw. Het album omvat
„Car nos vignes sont en
fleur/and they shall reign
for ever/invocations".
Subaru's L-serie. Goed voor menig gegluur waar. Wij raden afgunstige buren dan ook aan
vanachter half gesloten gordijnen en vragen als om de Subaru L-serie eens op minder slinkse
"waar doen ze 't van..." Niet verwonderlijk wijze te bewonderen. Gewoon in de showroom
overigens. Want de L- modellen hebben zoveel dus. Kunnen ze zich meteen verbazen over de
aangenaamstebiedendatmenalsneldenktaan verrassend lage jg 995
De mini-elpee van The Alarm is vooral uitgebracht om de
fan een plezier te doen. De groep uit Wales heeft tot nu toe
n Nederland niet de erkenning gekregen die ze verdient.
Dat het kwartet geweldige muziek maakt, laat „The Spirit
of '76" nog eens hoten. Het is een langspeler opgebouwd
uit materiaal van de vorig jaar verschenen elpee
„Strength", dat behalve het titelnummer, in levenden lijve
wordt uitgevoerd tijdens de Amerikaanse tournee (1985).
Het album toont de groep in topvorm, waarbij de koude
rillingen regelmatig over je rug lopen en de herinneringen
aan hun Nederlandse concerten weer glashelder voor de
geest verschijnen. Zanger Mike Peters laat het publiek uit
zijn hand eten en ze genieten ervan... tot het bittere einde.
The Alarm is een groep van topklasse, nu die doorbraak
nog.
HANS PIËT
Spirit Of 76" (mint-stpas).
'n forse aanslag op hef budget. Niels is minder prijzen. Vanaf:
Vliegtuigtechniek op de weg. SUBARU -
GARAGE DE WIT
HOGE WOERD 56-58 LEIDEN 071-120206
AUTOBEDRIJF VAN DER BOON B.V.
BILDERDAM16 LEIMUIDEN 01721-8142
AUTOBEDRIJF C. VINK
HERENWEG 65 WARMOND 01711-11491
Bij het horen van de openings-compositie „Stalking the
Deerpark" van de eerste officiële Blue Murder elpee „La
La Love" ben je verkocht. Prachtige, sfeervolle gitaarpar
tijen worden afgewisseld door emotionele zang, die later op
de elpee vaak twee-stemmig is. Blue Murder is sinds 1982
bezig op cassette en single (zowel 7 als 12 inch). Snellere
nummers en ballads wisselen elkaar af op deze indruk
wekkende plaat, die in de eerste maand van 1986, een van
de weinige is die echt een aanschaf waard is. Dit hoofste-
delijke groepje rond de broertjes Maarten en Rogier van
der Ploeg treedt niet buiten de gevestigde pop- en rockpa-
den met een avant-gardistische aanpak, maar laat horen
waar „lekker samenspelen" toe kan leiden. De resultaten
zijn opvallend. Dat laten emotionele nummers zoals „Ca
therine" horen. De muziek kent overigens geen einde
dankzij de gitaarklanken in de uitloopgroef op kant twee.
„La La Love" geproduceerd door Ernst Jansz (ex-Doe
Maar) is vooral gitaar-georiënteerde muziek, die opwin
dend, maar tegelijkertijd spontaan uit de geluidsboxen
komt. Misschien is de zang niet altijd even sterk („Train"
bijvoorbeeld is zwak), de composities blijven in elk geval
overeind, ook na een week intensief luisteren.
HANS PIËT
Blu* Murd*n „La La Lova". Waa.
Blu Murder ...lekker samenspelen..
Rembrandt-etsen
in Parijs
PARIJS Het Petit Palais in
Parijs, dat het grootste deel
van de etsen van Rembrandt
bezit, stelt de 170 mooiste voor
het eerst ten toon. De etsen
komen uit de verzameling van
meer dan 300 van Eugène Du-
tuit (1807-1886), zoon van een
fabrikant uit Rouaan. De uit
stekend geconserveerde bla
den kwamen in 1902 in het be
zit van het museum. Onder de
geëxposeerde etsen zijn zelf
portretten en portretten, bij
belse taferelen, genrestukken
en landschappen. De tentoon
stelling loopt tot 20 april en is
onderverdeeld in drie ont
staansperioden: het begin in
Leiden, de jaren na de verhui
zing naar Amsterdam en de
laatste jaren.
Voor een uitgebreide agen
da, ook voor de komende
dagen, raadplege men
„UIT", de gratis wekelijkse
bijlage van deze krant.
bioscopen
13.15^ 15.45, 18.45. 21.15.
•chaduw van
(12); 14.00.
13.15, 15.45.
18.45. 21.15. BABYLON 1
(naast Centraal Station, tel.
471656): White nighta (al);
14.00. 18.45. 21.30. zo. 13.15,
16 00. 18.45. 21.30. BABYLON
2: Macaroni (16); 14.00. 19.00.
21.15. zo. 13.30. 16.00, 19.00.
21.15. BABYLON 3: Planty
(al): 18.45. 21.15. CINEAC 1
(Buitenhof 20. tel. 630637): To
live and die in L.A. (16); do. t/m
za. 14.00. 18.45. 21.30. zo. t/m
13.15, 16.00. 18.45. 21.30.
14.00 18.30, 21.00.' do. vr. alleen CINEAC 2: Death with 3 (16);
18.30. EUROCINEMA II: Com
mando (16); 18.45, 21.15.
18.45. 21.30. do.
CINEAC 3: Militaire academie
(16); do. t/m za. 14.00, 18.45.
EUROCINEMA IV:
21.30. zo. t/m wo. 13.15, 16.00,
18.45. 21.30. EUROCINEMA
ot, ,L„.UU.. (Leyweg 910, tel. 667066): A
So7l2k «^21.15: di"w. Ch""' lin" s* J3,30' If 'S3'
dl. 13.30. 16.00.
NACHTVOORSTELLINGEN
EUROCINEMA l: Weird Scien
ce (16); za. 24.00. EUROCINE
MA II: Commando (16);
i time in the west (12); 14.00,
20.00. LIDO en STUDIO
(Steenstraat 39, tel. 124130):
Back to the future (al); A chorue
line (12); 14.30. 19.00, 21.15. De
NON
123875): In de schaduw t
overwinning (al); 14.30, 19.00,
4.15, 16.30, 19.00,
i REX (Haarlemmerstraat
zeggen (18); 14.30, 19.00. 21.15.
KINDERVOORSTELLINGEN
LIDO; Taran en de toverketel
(al); za. zo. wo. 14.30.
(16); vr. za. 23.30.
NOORDWIJK LIDO THEATER
01719-12800): Geen opgave.
KINDERVOORSTELLING: Geen.
Miami Super Cops (al);
14.45, 19.00, 21.15.
woensdagmiddag.
21.15. behalve vrijdag
KINDERVOORSTELLINGEN
De avonturen van Hammetje;
za. t/m wo. 14.00.
WASSENAAR ASTRA (tel.
01751-13269): The breakfast
club (al); do. t/m zo. wo. 20.00.
The wall (al); ma. di. 20.00.
KINDERVOORSTELLINGEN
Billy Turf; za. t/m wo. 14.00.
OEN HAAG* ASTA 1 (Spui 27.
tel. 463500): A chorus liffe (al);
14.00, 19.00, 21.30. zo. 13.30,
16.00. 19.00. 21.30. ASTA 2
aanslag (al); 14.00, 20.15. ME-
TROPOLE 2: Teachers (al);
POLE 4: West side story (al);
14.00, 20.15. e METROPOLE 5:
Dance with a stranger (16);
18.45, 21.30. do. vr. ook 14.00.
ODEON 1 (Herengracht 13.
13.15, 16.00, 18.45. 21.30.
)DEON 2:
ia (al); do
18.45, 21.30.
16.00, 18.45, 21.30. ODEON 3;
Back to the future (al); do. t/m
ODEON 4: Silverado (al);
18.45, 21.30. do. vr. ook 13.45.
LE PARIS 1 (Kettingstraat
12.15 tot 22.45. zo. v.a. 13.45.
vr. za. 22.45. LE PARIS 3:
Junge Madachen/hei8e Körper
(18); 12.30 tot 23.00.
459900): Zaal 1: My beautiful
20.00. Ballet mècanique; Emak
Bakia; ma. 14.00. 19.30, 21.45.
Celine et julie Vont en Bateau;
NACHTVOORSTELLINGEN:
CINEAC 1: To live and die in
L.A. 3 (16); za. 00.15. CINEAC
II: Cheech A Chong nice dre
ams (16); za. 00.15. CINEAC
III. Death wish III (16); za. 00.15.
EUROCINEMA: Gouden scho
tjes (18); za. 00.02. LE PARIS
III: Junge madschen/HeiBe Kor-
ketel: za. 14
13.15, 16.00. BABYLON 3: De
goonies; 14.00. zo. 13.30, 16.00.
EURO CINEMA: De goonies
(al); za. zo. wo. 16.00. ODEON
4: Taran en de toverketel (al);
za 13.45. zo. t/m wo. 13.45,
16.15. METROPOLE 5: Donald
Duck's grabbelton; za. 14.00.
BEVERLY HILLS „The Color Pur
ple" van Steven Spielberg, de film over
de strijd van een zwarte vrouw voor on
afhankelijkheid en Sydney Pollacks
„Ouf of Africa", met Robert Redford en
Meryl Streep in de hoofdrol, voeren met
elk elf Oscarnominaties de lijst aan van
„beste films" van 1985. Beide films moe
ten nog in Nederland worden uitge
bracht. De nominaties werden gisteren
bekend gemaakt. De uitreiking van de
Oscars heeft op 24 maart plaats in Los
Angeles.
Voor beste film van het jaar werden naast deze
twee produkties „Kiss of the Spiderwoman",
„Prizzi's Honor" en „Witness" voorgedragen.
Behalve „The color purple" werden al deze
films ook genomineerd voor de prijs voor de
beste regie, waarvoor daarnaast ook Akiro Ku
rosawa's film „Ran" is voorgedragen. Harrison
Ford in „Witness", James Garner in „Murphy's
romance", William Hurt in „Kiss of the Spider-
woman", Jack Nicholson in „Prizzi's honor" en
Jon Voight in „Runaway train" maken kans op
de Oscar voor de beste mannelijke hoofdrol. Bij
de vrouwelijke hoofdrollen zal worden gekozen
uit Anne Bancroft in „Agnes of God", Whoopi
Goldberg in „The Color Purple",«Jessica Lange
in „Sweet Dreams", Geraldine Page in „The
Trip to Bountiful" en Meryl Streep in „Out of
Africa".
Klaus R^aria Brandauer is als Duitstalig acteur
voorgedragen voor beste mannelijke bijrol in
„Out of Africa".
Kamermuziekconcert door leden
van het Residentie Orkest met wer
ken van Bu8oni, Brahms, Louia An-
driessen, Pierné en Debussy. Herha
ling 12 februari. Diligentia, Den
DEN HAAG Dat was nu
eens een leuk programma
waarmee een aantal leden van
het Residentie Orkest gister
avond op het Diligentiapodium
voor de dag kwam. Weliswaar
bekende componisten als Bus-
oni, Brahms, Louis Andries-
sen, Pierné en Debussy, maar
geen meesterwerken die de
programma's al zo dikwijls
sierden, want ook bijvoorbeeld
een Brahms heeft niet louter
meesterwerken geschreven.
Ondanks het stjcces dat hij
kende heeft de Italiaan Fer-
ruccio Busoni 't in zijn leven
moeilijk gehad Hij was een pi
anovirtuoos maar wilde ook zo
graag componeren en uit zijn
gisteravond uitgevoerde viool
sonate bleek, dat hij als 24-jari-
ge reeds het opusnummer 29
bereikt had. Met name het
middendeel is melodieus, het
geheel waard om eens uit te
voeren. Wybo van Biemen en
pianist Jan van der Meer (vrij
wel altijd van de partij) oogst
ten met hun sel terecht na
drukkelijk succes.
Brahms was bevriend met kla
rinettist Richard Mühlfeld en
dank zij die vriendschap heb
ben de klarinettisen een aantal
fraaie Brahms-werken tot hun
beschikking. Zo ook het Trio
op. 114, tot klinken gebracht
door Bas de Jong, cellist God
fried Hoogeveen en Van der
Meer. Een levendig en spon
taan gebrachte weergave.
Louis Andriessen zal zijn sona
te voor fluit en piano waar
schijnlijk wel betitelen als een
jeugdzonde, hij schreef het
werk als 17-jarige. Zo'n zonde
valt makkelijk te vergeven,
want Louis was toen nog niev
dé Louis van latere jaren en
zijn sonate zit goed in elkaar,
vader Hendrik zal trots ge
weest zijn op het resultaat.
Koos Verheul - steunpilaar bij
deze kamermuziekconcerten -
speelde het werkje met over
tuiging en opende daarmee de
weg naar het Frankrijk van
Pierné en Debussy. Pierné is
een beetje vergeten, hij is wat
in de verdrukking geraakt bij
de produkties van zijn compo
nerende tijd- en landgenoten.
De „Voyage au pays du ten-
dre" voor harp, fluit, viool, alt
viool en cello bleek een lieflijk
en charmant werk waaraan de
uitvoerenden evenveel plezier
beleefden als de toehoorders.
Debussy mocht dit vierde
abonnementsconcert besluiten.
Godfried Hoogeveen en Jan
van der Meer bewezen de
meester met hun spel alle eer
ADRIAAN HAGER
OMSCHRIJVINGEN
MAGISCH FIGUUR
In elk vakje dient een letter te worden
ingevuld, waardoor zowel horizontaal
als verticaal woorden van navolgende
betekenis verkregen kunnen worden:
1 kruipend dier; 2 als groente gege
ten koolsoort; 3 kind met z~"
der prettige eigenschap;
slecht
:uBBds)t!i>t e :|oo5tujeoiq z :6u8|S|ijq i
GRATIS ELKE WOENSDAG DE
