Vrees voor fraude overheerst
verkiezingsstrijd Filipijnen
van conservatisms
Reagan als f
Israël maakt
blunder in zoek-
tocht naar Nidal
Doodgedrukt onder
berg kwartjes
Parlementsrestaurant privéclub blanken
ITALIAAN VERMALEN IN VUILNISWAGEN
BUITENLAND
£e«dóc0ommtt
WOENSDAG 5 FEBRUARI 1986 PAGINA 4
ilN
LAGUNA HILLS De bewaker
van een geldtransport in de Verenig
de Staten is onder een lading mun
ten ter waarde van 50.000 dollar
doodgedrukt, toen de bestuurder in
het drukke verkeer in de buurt van
Laguna Hills in Californië op zijn
- remmen moest gaan staan. De 100
dozen met „quarters" (25 dollarcen
ten) met een gewicht van ruim 1.000
kilo begroeven de 34-jarige bewaker.
De chauffeur, die volgens de voor
schriften van de transportfirma geen
sleutel had van het zwaar verzegelde
laadruim van de wagen, kon de be
waker niet te hulp komen.
„VS weren
emigranten
met aids
WASHINGTON Het
Amerikaanse ministerie
van gezondheid wil geen
emigranten meer toelaten
die zijn besmet met het
aids-virus. Bij de emigratie-
dienst melden zich jaarlijks
meer dan een half miljoen
mensen die nu al een me
disch attest moeten overleg
gen dat zij niet lijden aan
een geslachtsziekte of tbc
Toeristen, zakenlieden en
andere tijdelijke bezoekers
van de Verenigde Staten
hebben geen attesten nodig.
Gonzalez: Vertrek Spanje
uit NAVO een dure zaak
MADRID Als Spanje uit de NAVO 4*eedt,
brengt dit onoverzienbare kosten met zich mee.
Bovendien komt een wijziging in de nationale de
fensie-politiek neer op meer risico's en minder
veiligheid. Dit heeft premier Felipe Gonzalez gis
teren in het parlement verklaard
Hij opende een debat over het lidmaatschap van
de NAVO, waarover het parlement drie dagen
praat. Naar verwachting spreekt het parlement,
waarin de socialisten een absolute meerderheid
hebben, zich uit voor het houden van een referen
dum over voortzetting van het lidmaatschap, op
12 maart. Overigens stelt de regering wel beper
kende bepalingen aan het lidmaatschap: Spanje
gaat niet meedoen aan de militaire structuur, er
mogen geen kernwapens op Spaanse bodem ge
plaatst worden en de militaire aanwezigheid van
de VS moet kleiner worden.
Charles Manson
blijft gevangen
SAN QUENTIN Charles Manson, de
leider van de beruchte „Manson-fami-
lie" die in 1969 de filmster Sharon Tate
en zes andere mensen op beestachtige
wijze vermoord heeft, blijft achter de
tralies. De juridische commissie van de
staat Californië heeft gisteren negatief
beschikt op een verzoek, de nu 51-jari-
fe Manson voorwaardelijk vrij te laten,
n de gevangenis in San Quentin ver
scheen Manson met een hakenkruis op
het voorhoofd. Hij verklaarde naar Li
bië of Iran te gaan, als de autoriteiten
hem vrijlaten. „Ik zou graag de ayatol
lah zien. Ik wil geen vergeving. Ik ben
mijn eigen God, mijn eigen regering,
mijn eigen rechter", aldus Manson voor
de commissie.
DEN HAAG Zon ze
venentwintig miljoen Fili
pino's gaan overmorgen
uitmaken of Ferdinand
Marcos zijn bewind na 21
jaar mag voortzetten of
dat Corazon Aquino het
roer kan omgooien. Het
belooft een spannende
strijd te worden; niet in de
laatste plaats door de
vrees dat opnieuw fraude
wordt gepleegd bij de tel
lingen. Het zou niet de
eerste maal zijn dat Mar
cos zijn macht als presi
dent van de Filipijnen be
vestigd ziet door fraude,
omkoperij en intimidatie.
In een pastorale brief
heeft de aartsbisschop van
Manila, Jaime Sin, daarom
gewaarschuwd „dat ook al
heeft men geld aangeno
men van een kandidaat,
het een zonde is niet naar
eigen geweten te stem
men".
In de verkiezingsstrijd is een
aantal medewerkers van Aqui
no vermoord door aanhangers
van president Marcos. Marxis
tische rebellen hebben op hun
beurt supporters van Marcos
uit de weg geruimd. Verkie
zingen op de Filipijnen kosten
de laatste twintig jaar altijd
mensenlevens. En niet alleen
de verkiezingen. Regelmatig
zijn er in het land demonstra
ties tegen het bewind, waarbij
doden vallen. Protest en ver
zet wordt in bloed gemsoord.
Toch is de oppositie tegen het
bewind-Marcos niet eerder zo
sterk geweest. Hoewel de pre
sident nog deze week ver
klaarde dat „verliezen nog
niet in zijn hoofd was opgeko
men" blijkt uit een opiniepei
ling door het katholieke week
blad Veritas dat de aanhang
van mevrouw Aquino die van
Marcos verre overtreft. Er
staat voor de bevolking heel
wat op het spel, want „Cory"
Aquino is van plan het roer
drastisch om te gooien moch
ten zij en haar running-mate
STI-
LABAH
m
imm
Aquino's roep om rechtvaardigheid
Corazon Aquino (52) en Salvador Laurel, door hun aan
hang liefkozend Cory en Doy genoemd, trekken zij aan zij
langs de eilanden, waar zij door enthousiaste menigten
worden onthaald. Corazon Aquino, dochter uit een welva
rend plantersgeslacht, kreeg pas na de moord op haar echt
genoot Benigno de smaak van de politiek te pakken. Eer
der studeerde zij Frans en wiskunde aan de katholieke
universiteit in New York. Zij is moeder van vijf kinderen.
De reden dat zij in korte tijd geweldige populariteit heeft
weten te bereiken is haar eerlijk en oprechte uitstraling,
(nog) wars van politieke diplomatie. Veel mensen lijken
haar te willen steunen omdat Corazon, net als het gewone
volk, ernstig leed heeft ondervonden door de machtige
arm van Marcos' leger.
Ferdinand Marcos marionet van FS
Ferdinand Ed ral Marcos komt uit een familie van groot
grondbezitters. Op 18-jarige leeftijd belandde hij in de ge
vangenis waar hij rechten ging studeren en zichzelf vrij
pleitte. In 1965 won hij voor de eerste maal de presidents
verkiezingen. Gedurende de laatste jaren van zijn rege
ringsperiode is gebleken dat de tengere 68-jarige Marcos
ernstig ziek is. Hij lijdt aan lupus (een chronische vorm
van huidtuberculose), hij is kortademig en lijdt mogelijk
ook aan de Ziekte van Parkinson. Zijn vrouw Imelda, zijn
dochter en Marcos zelf vertonen zich niet vaak buiten het
presidentiële Malacahang Palace. Ferdinand Marcos en zijn
running mate Arturo Tolentino kunnen tijdens de verkie
zingen met name rekenen op die mensen die vrezen dat
wanneer Aquino wint de economie zal instorten en het
land onder Sovjet-invloed komt te liggen.
Zeker een miljoen dol enthousiaste Filipino's kwam gisteren in de
hoofdstad Manila op de been om presidentskandidaat Corazon
Aquino te begroeten. De in het geel geklede menigte vormde de
grootste politieke bijeenkomst ooit op de Filipijnen gehouden.
GRATIS ELKE WOENSDAG DE
BIJLAGE BIJ UW KRANT MFT
INFORMATIE OVER FILMS,MUZIEK
THEATER, RECREATIE. EXPOSITIES
EN EEN COMPLETE AGENDA
Salvador „Doy" Laurel de ver
kiezingen winnen.
Omwenteling
Volgens Aquino moet op de
zevenduizend eilanden die de
Filipijnen vormen hoognodig
de „politiek van de menselijk
heid worden ingevoerd. Ver
noemd naar koning Filips II
(de Schone) bleef de archipel
377 jaar een Spaanse' kolonie.
Daarna werd het voor twintig
miljoen dollar verkocht aan de
Amerikanen, die de tropische
eilandengroep in 1941 moesten
verlaten na de komst van Ja
panners. In '46 kwam de onaf
hankelijkheid, zij het dan met
een zware Amerikaanse hand
op de zwakke Filipijnse schou
der.
De Filipijnen. afhankelijk van
land- en mijnbouw, moeten
die zware hand afschudden.
Ook al kost dat het land de
vele miljoenen dollars Ameri
kaanse steun, aldus het kandi-
datenkoppel Cory en Doy.
Mede door enorme Ameri
kaanse investeringen raakte
het land in de jaren zestig in
een hoogconjunctuur. De drei
ging van een communistische
omwenteling bracht echter in
stabiliteit en politieke onrust
teweeg en dat was voor Mar
cos in 1972 reden de staat van
beleg af te kondigen, die pas in
'81 werd opgeheven.
De verkiezingen die nu voor
de deur staan worden gehou
den op aandrang van de VS,
die al enkele malen hervor
mingen bepleitten bij Marcos.
Marcos gedraagt zich tot dus
ver erg halsstarrig tegenover
die verzoeken, omdat hij weet
dat ze voortkomen uit puur ei
genbelang van de Amerikanen
en Marcos voelt zich in deze
de sterkste. De VS willen na
melijk koste wat kost hun op
de Filipijnen gevestigde mili
taire bases Clark en Subic Bay
behouden, vanwege hun be
langrijke strategische positie in
de Stille Oceaan.
Heldenrol
De kritiek van aanhangers
van Aquino richt zich overi
gens niet alleen op Ferdinand
Marcos en zijn „toegeven aan
Amerikaans imperialisme"
maar ook op zijn dictatoriale
regeringsmethode, compleet
met „verdwijningen", marte
lingen, razzia's en censuur.
Sinds 1977 zijn er bijna 18.000
mensen opgepakt, 2255 ver
moord en 634 vermist; er is
geen vrijheid van drukpers,
van spreken en van politieke
bijeenkomsten. De Filipijnen
vormen een jaarljks terug ke
rend hoofdstuk in de versla
gen Amnesty International.
Kritiek die de laatste maanden
nog eens wordt gevoed met
verhalen over onvoorstelbare
rijkdommen die de familie
Marcos in Zwitserland en de
VS heeft en het speculeren op
de onroerend goedmarkt met
geld van de Filipijnse belas
tingbetaler. Verontwaardiging
en spot vielen Marcos ten deel
toen drie weken geleden zijn
heldenrol in de Tweede We
reldoorlog werd doorgeprikt.
De divisie waarmee hij naar
zijn zeggen een geweldig dap
pere strijd tegen de Japanners
had gevoerd, bleek nooit be
staan te hebben.
Behalve met een steeds krach
tigere politieke oppositie, heeft
Marcos van doen met een al
maar groeiend geweldadig
verzet in de vorm van de New
Peoples Army (NPA). Dit re
bellenleger zou beschikken
over zeker 10.000 aanhangers
en probeert een soort Robin-
Hoodimago te kweken onder
de arme bevolking op het plat
teland. Hoewel duizenden
jeugdige rebellen vermoedelijk
alleen zijn aangesloten om de
honger en ellende in de dor
pyen te ontvluchten, is het ka
der van de NPA marxistsich
georiënteerd. Verwijzingen
naar een dreigende communis
tische machtsovername heb
ben Marcos in het verleden
steeds aan meer Amerikaanse
hulp geholpen.
Leiderschap
Het is waarschijnlijk de grote
afkeer van Marcos, die veel
Filipino's zal doen besluiten
zich bij de aanhang van Cory
en Doy te scharen. De vraag
rijst dan echter wat Corazon
Aquino precies te bieden heeft.
Haar drijfveer achter de gooi
naar het presidentschap is niet
zuiver politiek. Het is een
soort wraak voor de moord op
haar echtgenoot Benigno in
1983. Bij terugkeer uit balling
schap in de VS werd hij bij het
verlaten van het vliegtuig
doodgeschoten. Een moord,
waarvoor Corazon Aquino
Marcos verantwoordelijk stelt.
Corazon Aquino is politiek
noch economisch geschoold.
Dat geldt niet voor haar kan
didaat voor het vice-president-
schap, Doy Laurel van de op
positionele coalitie Unido. Na
een eventuele verkiezingso
verwinning zal Corazon Aqui
no dan ook van goede huize
moeten komen, wil zij het
werkelijke leiderschap in han
den blijven houden.
Aan problemen die om een op
lossing vragen is er geen ge
brek. Ruim veertig procent
van de Filipijnse bevolking zit
zonder werk. De buitenlandse
schuld bedraagt 75 miljard gul
den. En zelfs als zij het echt
zou willen, zou Aquino het
land niet geheel van de „Ame
rikaanse hand" kunnen ver
lossen. De Filipijnen zouden
de economische klap van zo'n
maatregel niet snel te boven
zijn.
JOOS PERSOON
Bom
aanslag^:
in Parijs^;
'OO,
i ek
ïto
\tival
man
fen
van
stele
In Parijs
gisteravond^
een bon|
aanslag
pleegd
een groty_
boekhandel,
waarbij ze
ker drir
mensen ge
wond ziji
geraakt. De*l
zelfde avontl
werd ee» I
bom in di I
Eiffeltoren J
onschadelij)
gemaakt.
Een
dagen teru|
was er
een bon|en
aanslag ifeet
de Fransfiet
hoofdstad witte
gepleegd. rika;
Jorc
fcMS
pnk
JARIGE PRESIDENT (75) NOG STEEDS ZEER GELIEFD
evei
(aat
metk
(Van onze correspondent
Jo Wijnen)
WASHINGTON Ro
nald Reagan, die vandaag
zijn vijfenzeventigste ver
jaardag viert, beschouwt
hij zichzelf geenszins als
een oude grijsaard. Nog
steeds loopt hij sneller
trappen dan menig zestig
jarige. Zijn darmkankero-
peratie van vorig jaar juli
heeft hij verdrongen, alsof
die nooit heeft plaatsge
vonden.
Reagan is echter niet alleen in
fysiek opzicht een fenomeen.
Na zijn verkiezing in 1980 tot
veertigste president van de VS
glimlachten velen om deze
„middelmatige toneelspeler"
en „politicus uit de provincie".
Het was niet de eerste keer in
zijn politieke carrière dat
Reagan werd onderschat.
Na vijf jaar zijn zelfs zijn felste
tegenstanders gedwongen toe
te geven, dat hij het presi
dentsschap weer gewicht en de
VS weer wereldwijde invloed
heeft gegeven. Beide aspecten
waren door het beleid van zijn
voorgangers merkbaar op de
achtergrond geraakt. Reagans
populariteit is daardoor groter
dan ooit. Amerikanen hebben
fouten van heen door de vin
gers gezien, die andere politici
wellicht in grote moeilijkhe
den zouden hebben gebracht.
De hoofdreden hiervoor is dat
Reagan zijn landgenoten iets
heeft teruggegeven, wat hen
onder de ambtsperiode van
zijn voorganger, Jimmy Car
ter, was ontnomen: optimisme,
zelfvertrouwen en trots.
In zijn vannacht uitgesproken
State of the Union toonde Ro
nald Reagan zich opnieuw als
Amerika's leidende filosoof
van het conservatisme. In feite
heeft Reagan Amerika terug
gevoerd naar de ideeënwereld
uit de periode van voor
Franklin Delano Roosevelt.
.Dat betekent dat de Ameri
kaan hard moet werken, voor
zich zelf moet opkomen, zich
moet onderwerpen aan het
vrije spel der economische
krachten en zo weinig moge
lijk regeringsinmenging moet
dulden en dat accepteert.
Bij zijn ambtsaanvaarding had
Reagan beloofd Amerika op
economisch, buitenlands poli
tiek, en militair gebied weer
sterk te zullen maken. Geme
ten naar deze doelstellingen
heeft hij daar tamelijk veel
van bereikt/
Tegelijkertijd heeft Reagan,
minder door zijn opvattingen
dan door de bittere werkelijk
heid gedwongen, verklaard
dat het in grote moeilijkheden
geraakte Amerikaanse gezin
moet worden geholpen. Zeker,
Reagan vindt dat het gezin „de
hoeksteen van de samenleving
is", maar hij heeft er met zijn
soms rigide beleid toe bijgedra
gen de positie van dat gezin te
ondermijnen. Immers, het zijn'
juist de gezinsproblemen die in
het Amerika van Ronald
Reagan gigantische proporties
hebben aangenomen. De ar
moede is groot. Het aantal on
gewenste zwangerschappen
geeft reden tot alarm. Talloze
gezinnen zijn dakloos of zijn
gedompeld in een diepe ar
moede. Het aantal kinderen
dat volstrekt kansloos opgroeit
neemt sterk toe. Het tekort
aan betaalbare woningen rijst
ieef
vesti
een
de pan uit. Reagan weet mara^
al te goed dat de miljoene#1^1
kinderen van de verpauperde
en van iedere vorm van wek
vaart verstoken gezinnen henret 1
of zijn Republikeinse opvo^331"
gers vroeg of laat de rekenin£e™i
zullen presenteren.
pauw
Terwijl Reagan zich heeft aF*
gewend van de humane en sorf""^ 1
ciale benadering van de presi^^
denten Roosevelt en Johnsoil^j
pogen de Democraten deze op
vattingen juist weer tot lever
te wekken, in een uiterste po
ging in 1988 niet volledig v
het politieke toneel wegj_
vaagd te worden. De DemtP
craten willen Reagan houder
aan de consequenties van zijL__
beleid. De moeilijkheid
evenwel dat ze het AmerjXRan
kaanse volk dan een impopi
laire boodschap moeten brei
gen, en die wil dat volk iUverr
juist niet horen. Mario Cuon®?1"®1
de Democratische gouvernei
van New York, schetst het
lemma als volgt: „Steeds i
Amerikanen hebben het betrl
dan ooit. Maar tegelijkertijd
hebben steeds meer Amerik#
nen het slechter dan ooit.
zijn sinds de depressie van
jaren dertig, nooit zoveel datè
lozen en armen in Amerikf
ichti
Het ongetemperde optimism^
waarvan Ronald Reagan iej
zijn State of the Union blijb)
gaf, wordt door zijn politie»
tegenstanders uitgelegd als eek'
ontkenning van de werkelijk-1
heid. Maar ontkent Reagan dtf
werkelijkheid, dan deelt h£
die ontkenning met miljoenen
Amerikanen die hem van hark
te steunen in zijn conservatie
ve denkbeelden.
JOHANNESBURG Dertig leden van het
Zuidafrikaanse kleurlingenparlement hebben
gisteren ondervonden dat het met de langzame
afschaffing van de apartheid toch niet zo'n
vaart loopt als de Zuidafrikaanse leiders willen
doen geloven. Het restaurant van het parle-
ment, dat slechts voor blanken is bestemd, wei- is voor blanken,
gerde de kleurlingen te bedienen. Parlements
voorzitter Johann Greef riep de kleurling-par-j)e v
lementariërs vervolgens op het matje waarbajL]e
hij meedeelde dat het niets met rassendiscrimii^a|
natie te maken had dat zij niet in het restaurantje
mogen komen, maar dat hen de toegang werdwe^c
geweigerd omdat het restaurant een privécluBj^ei
SMIDJE VERHOLEN EN DE KNAP-MUTATOR
1202) '„Theodora, je ziet er werkelijk aller
liefst uit!" zei smidje Verholen. „Da's zeker een
duur jurkje wat je daar draagt. Zal ik je 'es wat
verklappen? Ik heb in geen jaren met zo'n char
mante dame bij de Chinees gedineerd. Kijk...,
daar komen de loempia's al..." „Loempia's
elg walm," lachte de Chinese kelner vriendelijk.
„Oppassen, want andels velblandt tong. En
tong dient om schoonheid te plijzen van chal-
mante tafeldame," voegde hij er veelbeteke
nend aan toe „Jullie zijn allemaal zó vrien
delijk voor me," lispelde Theodora. „Ik zou bij
na vergeten, dat ik eigenlijk afgesproken had
met die over het hobbelpaard getilde kwast, die
daar nu net binnenkomtmooi op tijd...., pre
cies acht uur...." En ja hoor, daar trad een
zelfverzekerde Sjeems Pond het eethuis binnen.
Hij wierp geoefende blikken in het rond om te
kijken of zijn mooie blonde afspraak al aanwe
zig was. „Nog niet...," stelde hij vast. „Maar wie
er wèl is..., wel duizend bliksems en granaten!
Daar zit dat mormel van Dubbelsnuf. met smid-
je Verholen nog wel. Nou..., ik gun hem de pret.
Geef mijn portie maar aan fikkie!" Brutaal
stevende 009 op Theodora's tafeltje af en hij
keek haar geniepig lachend aan. „Wel wel
wel...," grinnikte hij. „Nu ik om redenen van
dienstbelang verhinderd was, heb jij wel blik-
semsgauw troost bij iemand anders gezocht,
hè?" „Ik zou die redenen van dienstbelang
van jou wel 'es willen zien," antwoordde Theo-'
dora venijnig, en ze begon vast aan haar hals te
frommelen. „Is ze mooi!?" „Ze is zó mooi!
Mens, je weet NIET wat je ziet!" grijnsde de no
bele heer Pond. „Mijn idée...," lachte Theo
dora zachtjes, en met één ruk verwijderde ze
haar speciale B.G.D.-maskertje. Dat dit enige
ontsteltenis teweegbracht, spreekt wel van
zelf....
Massagraf gevonden in Haïti
Amerikaanse journalisten heb
ben een massagraf gevonden
op 15 km ten noorden van de
Haïtiaanse hoofdstad Port-au-
-Prince. In het graf laaen ver
koolde mensenschedels en
stukjes bot. De journalisten
werden naar het massagraf ge
leid door een anti-regeringsge
zinde priester, die hen vertelde
dat het de plaats is waar het
leger en de veiligheidspolitie
vanouds de lijken van hun
slachtoffers achterlaten. On
danks een oproep van de pre
sident voor het leven, Duvaiier
om het normale leven weer op
te pakken, zijn de scholen en
winkels ook gisteren nog dicht
gebleven. In de hoofdstad Port fff*'*
au Prince circuleren pamfletten -
waarin wordt opgeroepen tot
een algemene staking tussen
12 en 20 februari.
ROME De politie van Rome heeft drie die wij in jaren gekend hebben", zei een politie-
Spaanse toeristen gearresteerd die na een woor- woordvoerder. Het slachtoffer is de 47-jarige
denwisseling in een café een Italiaan in een Simone Matteucci, een employé van het Rode
vuilnisauto gooiden, waar hij werd vermalen. Kruis. Hij was bij het binnengaan van het café
in de buurt van het Piazza Venezia, per onge-
„Dit is een van de monsterachtigste misdaden luk tegen een van de Spanjaarden gebotst.
(Vervolg van voorpagina)
TRIPOLI/JERUZALEM De Israëlische minister van buitc
landse zaken Shamir verklaarde in een reactie op de onder
schepping van het Libische toestel, dat Israël de terrorist Aboe^~—
Nidal op een gegeven moment toch wel te pakken zal krijgenj
Nidal bevond zich niet onder de inzittenden van het onaerJ
schepte vliegtuig en in Jeruzalem werd het incident dan ook
„een blunder" van de luchtmacht genoemd.
De negen Syrische inzittenden waren op de terugweg van een
tweedaagse bijeenkomst in Tripoli, waar radicale Arabische en
Palestijnse groeperingen zworen zelfmoordgroepen te vormen
wanneer de Verenigde Staten, Libië of een ander Arabische
land zouden aanvallen. Overigens werd Aboe Nidal helemaal
niet gesignaleerd op die vergadering. Voorts werd daar opgeroe
pen tot omverwerping van de Egyptische regering Moebarak en
van de Iraakse regering van president Hoessein. De Libische lei
der Khadaffy waarschuwde voor toenemend internationaal ge
weld, maar maakte geen verwijzingen naar komende terroristi
sche aanslagen.
