a
Zuid-Europa krabbelt
onder sneeuw vandaan
F rontli jnstaten
botsen met EG
over Zuid-Afrika
Neil Armstrong onderzoekt
ramp met ruimteveer
Berli jnse brug
opnieuw centraal
in spionnenruil
VS veronrust over uitslag
verkiezingen Filipijnen
Aanklacht tegen
Kohl wegens
Flick-affaire
Reagan wil meer geld voor Pentagon
Aruba praat met Exxon
over raffinaderij
„Star Wars in
'93 verouderd'
WINTERSTORMEN RAZEN NAAR HET OOSTEN
KLM ONDERZOEKT JUMBO'S
OP SCHEUREN IN ROMP
•INAj'
BUITENLAND
QeidóaOowiarit
DINSDAG 4 FEBRUARI 1986 PAGINA 5
WASHINGTON POST ONTHULT:
(Van onze correspondent Jo Wijnen)
WASHINGTON Gedurende de komende vijf jaar zullen de Amerikaanse defensie-
■ruitgaven met veertig procent stijgen en zullen ook de uitgaven voor het ruimtevaart-
programma aanzienlijk worden verhoogd. Dat staat, volgens het gezaghebbende dag
blad Washington Post, in de begrotingsvoorstellen die president Reagan vannacht aan
het Congres zal overhandigen.
Op een groot aantal zaken, zoals medisch onderzoek, het openbaar vervoer en de socia
le woningbouw zal fors worden bezuinigd. De uitgaven voor sociale voorzieningen zul
len daarentegen stijgen. Of de voorstellen het zullen halen is volgens de Washington
Post twijfelachtig. Ze zullen op zeer grote weerstand van het Congres stuiten. Hoogge
plaatste regeringsfunctionarissen in Washington hebben al laten weten dat de cijfers
die de Washington Post publiceerde „in grote trekken" juist zijn.
Reagan zal zijn voorstellen indienen nadat hij vannacht in het Congres, met een week
vertraging als gevolg van de ramp met het ruimteveer Challenger, zijn State of the
Union heeft uitgesproken. In die rede zal Reagan, naar verluidt, ook ingaan op de
voorgenomen veranderingen in het internationale monetaire systeem.
ORANJESTAD De Arubaanse premier Henny
Eman is gisteren onverwacht naar Miami (Florida)
vertrokken voor besprekingen met de Amerikaan
se oliemaatschappij Exxon. Naar verluidt wil
Eman met Exxon een procedure afspreken voor de
verdere onderhandelingen over de in maart vorig
jaar gesloten Lago-raffinaderij. De Arubaanse re
gering heeft 20 februari als uiterste datum ge
noemd, waarop moet zijn beslist over het lot van
de raffinaderij. Indien de op tafel liggende plannen
voor heropening niet haalbaar zijn, wil de Aru
baanse regering dat Exxon overgaat tot ontmante
ling van de installaties. Dat kost volgens deskundi
gen tussen de 50 en 100 miljoen Amerikaanse dol
lar en kan voor een twee jaar werk opleveren.
Naast de ontmanteling wil Aruba ook een schade
vergoeding wegens milieuvervuiling.
Pionier-12 raast
„vlak" langs
komeet van Halley
MOUNTAIN VIEW De Amerikaan
se ruimtesonde Pionier-12 is gisteren de
komeet van Halley gepasseerd op een
afstand van ruim 38 miljoen kilometer.
Zo dicht was nog nooit een door de
mens gemaakt ruimtevaartuig bij de
komeet in de buurt gekomen. De ont
moeting van de Pionier en de komeet
Halley zal overigens binnenkort wor
den verbeterd door Europese, Japanse
en Russische ruimtesondes die de ko
meet dichter zullen benaderen. De in
strumenten van de Pionier-12, die sinds
1978 rond de planeet Venus draait, on
derzochten de enorme coma, de omrin
gende gaswolk, van de komeet.
Kissinger toch
niet in voor
gouverneurschap
NEW YORK De vroegere Ame
rikaanse minister van buitenlandse
zaken Henry Kissinger beeft be
kendgemaakt dat hij zich toch niet
kandidaat zal stellen voor de post
van gouverneur van de staat New
York. In een verklaring onthulde
Kissinger dat vice-president George
Bush een van de Republikeinse lei
ders was, die hem aangespoord had
den het bij de verkiezingen in no
vember tegen de zittende gouver
neur Mario Cuomo op te nemen.
Volgens Kissinger heeft hij echter
geen tijd om zich voor te bereiden
op de verkiezingscampagne.
BOSTON Volgens een geheim
Amerikaans rapport kan de Sovjet-
-Unie over zeven jaar al een raket
hebben ontwikkeld die de eerste en
belangrijkste linie van het ruimtever-
dedigingsnet SDI kan omzeilen. Dat
heeft de Boston Globe gemeld. In het
rapport van de militaire inlichtingen
dienst DIA zou worden berekend dat
de Sovjet-Unie in 1993 een raket kan
hebben ontwikkeld die tijdens de
eerste minuten na de lancering al zijn
brandstof opgebruikt en vervolgens
in een vrije val op weg gaat naar zijn
doel. Dergelijke raketten zouden vrij
wel onkwetsbaar zijn voor een hitte-
zoekend verdedigingssysteem.
ROME/WENEN Tij
dens het bittere winter
weer, dat sinds eind vori
ge week Zuid-Europa be
heerst, zijn zeker 35 Ne
derlanders gewond ge
raakt. Met name door la
wines liepen de toeristen
kneuzingen en breuken
op. Dat blijkt uit meldin
gen die zijn binnengeko
men bij de SOS Alarm
centrale in Amsterdam.
De depressie die het de
sastreuze weer te weeg
bracht heeft inmiddels
toegeslagen in Oost-Euro
pa, waar het onder meer
in Roemenië voor grote
problemen heeft gezorgd.
Ook in Noord- en Midden-En-
geland en in Wales veroor
zaakten aanhoudende sneeuw
stormen in veel plaatsen nog
een verkeerschaos. In het
noorden van dat land zaten
gisteren nog steeds honderden
gezinnen zonder stroom. In
het zuiden van Frankrijk is de
noodhulp opgevoerd nadat op
nieuw hevige sneeuwval
plaatsvond, terwijl nog onge
veer 88.000 mensen zonder
stroom zaten als gevolg van de
sneeuwstormen afgelopen
week.
Pyreneeën
In de westelijke Pyreneeën
zitten ongeveer 30.000 mensen
al sinds vorige week zonder
stroom. De elektriciteitsmaat
schappijen en het leger zijn 24
uur per dag in de weer om de
stroomvoorziening te herstel
len in onder meer de Ardèche.
De storm is met een snelheid
van 110 km/u verder in ooste
lijke richting doorgeraasd en
treft nu grote delen van Roe
menië. Bij het sneeuwvrijma
ken van de straten in de Roe
hoofdstad Boekarest
Italië
In de overstroomde lager gele
gen gebieden in Italië deed
zich gisteren door een zwak
zonnetje en stijgende tempera
turen op grote schaal mist
voor. Bij een massale ketting
botsing op de in nevel gehulde
noord-zuid-autoweg in de
buurt van Florence vielen vijf
doden en dertig gewonden, al
dus de politie. Het aantal do
den door de sneeuwstormen,
hevige regenval en windsto
ten, waar Europa sinds eind
vorige week door werd getrof
fen, steeg daarmee tot zeker
34.
weinig
Alpen
Hoewel er
sneeuw viel, bleven in de Itali"
aanse Alpen tientallen wegen
afgesloten wegens lawinege-
Brandweer-
mannen dragen
balen stro in een
helikopter,
bestemd voor
Inwoners van
dorpen rond
Perpignan, waar
al een week lang
de stroom Is
uitgevallen.
vaar. De situatie in het Zuid-
oostenrijkse Karinthië en in
Oost-Tirol is verbeterd. De be
langrijkste wegverbindingen
zijn opengesteld, maar ook
hier zijn in verscheidene zijda
len de wegen wegens lawine
gevaar nog afgesloten. Winter
sporters werd op het hart ge
drukt zich alleen in de gemar
keerde gebieden op te houden
en goedgekeurde pistes te ge
bruiken teneinde het gevaar
van sneeuwverschuivingen te
vermijden.
Bomenbestand Cóte d'Azur
Eén jaar na de zwaarste vorst sinds mensenheugenis aan de Cóte
d'Azur hebben storm en sneeuw de afgelopen dagen opnieuw
zware schade toegebracht aan het exotische bomenbestand. Aan
de Franse kust tussen Monaco en Cannes sterven nog steeds mi
mosa-, eucalyptus-, citroen- en sinasappelbomen en palmen als
gevolg van de zware vorst van een jaar geleden, toen het hier en
daar tot 12 graden vroor. Op veel plaatsen is men met het aan
planten van bomen begonnen om het exotische karakter van de
Cóte d'Azur te behouden. De dadelpalmen werden door de Ara
bieren in de 14e en 15e eeuw eeuw ingevoerd; de door de Grie
ken meegebrachte olijfbomen zijn nog ouder. De schade door het
huidige winterweer is nog niet te overzien, maar wordt nu al
door deskundigen „desastreus" genoemd.
LUSAKA Minister van
den Broek heeft gisteren
bij de opening van de
tweedaagse conferentie
van de EG en de Afri
kaanse Frontlijnstaten ge
zegd dat de opheffing van
het verbod op het African
National Congress (ANC)
als een der vertrouwen
wekkende maatregelen is
waardoor Pretoria tot een
nationale dialoog met alle
bevolkingsgroepen kan
komen. De Nederlandse
bewindsman verklaarde
dat sinds september de
spanning in Zuid-Afrika is
toegenomen, en de situatie
is verslechterd. Maar hij
ziet hierin geen aanleiding
om de EG-partners ver
dergaande maatregelen
(sancties) voor te stellen.
Met die opstelling komt de EG
in botsing met de Frontlijnsta
ten, die harde sancties willen.
President Kenneth Kaunda
van Zambia haalde gisteren
uit naar de tweeslachtige hou
ding van het Westen. „Het
lijkt alsof het onze Europese
vrienden niets kan schelen
wat er in dit deel van de we
reld gebeurt zolang hun multi
nationals enorme winsten uit
hun investeringen in Zuid-
-Afrika behalen dankzij goed
kope zwarte arbeidskrachten.
Zij beschouwen Zuid-Afrika
als stabiel en daarom veilig
voor hun investeringen, maar
als er geen verandering ten
goede komt, zullen deze inves
teringen in vlammen opgaan.
Als de Zuidafrikaanse rege
ring dit niet uit zichzelf doet,
moet zij daartoe worden ge
dwongen door internationale
druk, waaronder volledige
economische sancties". De lan
den van de Europese Gemeen
schap, die in staat zijn invloed
uit te oefenen op Pretoria, zou
den al het mogelijke moeten
doen opdat Zuid-Afrika een
begin maakt met het afschaf
fen van de apartheid, aldus
Kaunda.
WASHINGTON Presi
dent Reagan heeft een of
ficiële commissie van on
derzoek ingesteld voor het
opsporen van de oorzaak
van de ramp met het
ruimteveer Challenger.
De commissie moet de
president binnen 120 da
gen een rapport aanbie
den.
vroegere minister van buiten
landse zaken, William Rogers.
Tot vice-voorzitter is aangewe
zen de voormajige astronaut
Neil Armstrong, die in 1969 als
eerste mens de maan betrad.
De andere tien leden van de
Commissie-Rogers Vertegen
woordigen de techniek, de we
tenschap, de research en de
economie. Reagan stond onder
druk van het Congres om een
onafhankelijke commissie aan
te stellen. Gevreesd wordt dat
de NASA, die een eigen on
derzoek instelt, alles in het
werk zal stellem om het ruim
teveer-programma zo snel mo
gelijk te hervatten.
Op een strand in Florida zijn
opnieuw menselijke resten ge
vonden, die mogelijk behoren
aan een van de inzittenden
van het ontplofte ruimteveer.
Met moderne apparatuur
wordt op de zeebodem nog
steeds gezocht naar de cabine
van de Challenger. Van het
100 ton wegende ruimteveer
zijn tot dusver slechts 11 ton
brokstukken geborgen.
President Reagan en drie leden van de commissie-Rogers, die
voor hem de ramp het het ruimteveer gaat onderzoeken. Van
rechts naar links voorzitter Rogers, vice-voorzitter Neil Arm
strong en president Reagan. De identiteit van de vierde man is
niet bekend.
(Vervolg van voorpagina)
WASHINGTON In West-Duitsland hebben functionarissen
die niet met name genoemd wilden worden, gezegd dat Bonn,
Washington, Moskou en Oost-Berlijn overeenstemming hadden
bereikt over de details van de uitwisseling, waarover maanden
lang onderhandeld is. Voor zover bekend gaat het om een ruil
van hooguit tien westerse spionnen tegen zeven of acht Sovjet-
of Oostduitse spionnen. De Glienicker-brug is vaker gebruikt als
plaats om gevangenen uit te wisselen, onder meer de grootste
ruil uit de geschiedenis waarbij twee jaar 25 personen waren be
trokken. Bij de voorbereiding van de komende ruil zou de Oost-
berlijnse advocaat Wolfgang Vogel betrokken zijn, die die ook in
1962 de ruil van de neergeschoten Amerikaanse U-2 piloot Gary
Powers tegen de Russische spion Rudolf Abel tot stand bracht.
Mandela wil
niet geruild
JOHANNESBURG
Nelson Mandela wil niet
worden vrijgelaten in
ruil voor Sovjet-dissiden
ten en een Zuidafrikaan
se militair die gevangen
wordt gehouden in An
gola, zoals vorige week
door president Botha is
gesuggereerd. Dat heeft
zijn vrouw Winnie ge
zegd. Volgens haar is het
aanbod een „gigantische
truc" die tot doel heeft
„de mensen de indruk te
geven dat de Zuidafri
kaanse regering zich
door menselijke overwe
gingen laat leiden, wat
niet het geval is".
SMIDJE VERHOLEN EN DE KNAP-MUTATOR
1201) „Het spijt me, mensen," gromde mr.
dr. P. Boelanzée. "Als hoofd van de landsrege
ring heb ik noch tijd noch belangstelling voor
jullie bespottelijke liefdesgeschiedenissen. Re
gel je bami-hapje maar in je eigen tijd. Wees
dus zo goed mij weer terug te rijden naar de
stad. juffrouw Dubbelsnuf. Ukunt dan aan kolo
nel Plimmp meedelen, dat U getuige was bij het
ridderen van J. J. F. Verholen en het verbran
den van twee enveloppen met foto's. Geeft
écht! Quick... mérchll" Met resolute stap begaf
de oud-duikbootcommandant zich naar buiten,
waar hij vast plaats nam in de auto. „Ik kom er
aan, Excellentie," zei X-03 en ze trippelde ook
weg. Doch dankbaar richtte ze haar sluwe
B.G.D.-oogjes op de smid, lispelend: „U bent
een schét, meneer Verholen. Voor U doe ik van
avond mijn móóiste jurkje aan!" „Aha! Dan
kom ik In smoking!" lachte de smid. „Tot van
avond, Theodora! We maken er een dolle boel
van!"
„Een dólle boe!..., ja, dét zal het worden," grin
nikte Theodora Dubbelsnuf voldaan, toen ze
weer achter het stuur van de auto zat. Slimme
lichtjes vonkten in haar ogen en ze mompelde
kwaadaardig: „Jij edel en nobel meneertje
Pondjij zult nog raar opkijken vanavond...."
Maar van al deze slinkse sluwigheden wist de
heer Sjeems 009 Pond natuurlijk niets. Onbe
kommerd wandelde hij die avond op het sjieke
eethuis van Slah Blad Ping af. „Nedelig China
man heet glote Sjeemsie haltelijk welkom...,"
sprak de Chinees^«an de deur....
AMSTELVEEN De KLM gaat zes van haar in totaal achttien
Boeing-747 toestellen controleren op de aanwezigheid van
scheuren in de romp. Deze visuele inspectie wordt uitgevoerd op
advies van de Amerikaanse rijksluchtvaartdienst F AA, nadat in
twee vliegtuigen van dit type scheuren in het voorste gedeelte
van de romp waren ontdekt. Een Boeing-747 van Pan Am ver
toonde drie scheuren, een toestel van een Britse maatschappij
had er één. De inspectie geldt alleen voor Jumbo's, die meer dan
14.000 landingen hebben gemaakt en moet binnen de eerste 25
vluchten worden uitgevoerd. Over de gehele wereld komen
hiervoor naar schatting 150 tot 160 toestellen in aanmerking.
(Van onze correspondent
Jo Wijnen)
WASHINGTON Een
Amerikaanse delegatie
onder leiding van de Re
publikeinse senator Ri
chard G. Lugar is vandaag
afgereisd naar de Filipij
nen om daar een oogje in
het zeil te houden tijdens
de presidentsverkiezingen
van komende vrijdag. Het
werk van de Amerikaanse
delegatie zal een infor
meel karakter dragen.
De Amerikaanse regering is
zeer verontrust over de ont
wikkelingen op de Filipijnen.
In Washington wordt reke
ning gehouden met de moge
lijkheid dat Corazon Aquino,
de kandidaat van de coalitie
van oppositiepartijen, de hui
dige president Ferdinand Mar
cos zal verslaan. Maar de we
duwe van de vermoorde oppo
sitieleider Benigno Aquino als
president van de Filipijnen be
tekent voor de VS een geheel
nieuwe politieke situatie.
President Marcos is meer dan
twintig jaar aan het bewind en
in die periode trok hij alle
macht naar zich toe. Onder
druk van de VS heeft Marcos
tenslotte toegestemd in verkie
zingen. Marcos ofschoon
zwaar steunend op de miljoe
nenhulp van de VS heeft
het zijn Amerikaanse vrienden
steeds moeilijker heeft ge
maakt door te weigeren her
vormingen door te voeren en
daarmee het gevaar van een
communistische omwenteling
groter gemaakt.
De Filipijnen ontvangen van
Amerika 150 miljoen gulden
aan militaire hulp om het
230.000 man sterke Filipijnse
leger op de been te houden.
Bovendien krijgt de regering
Marcos per jaar nog eens bijna
300 miljoen gulden economi
sche hulp. De Filipijnen zijn
tientallen jaren een Ameri
kaanse kolonie geweest, maar
het is bepaalt niet alleen het
post-koloniale sentiment dat
de VS aan de eilandengroep
binden.
De twee grootste militaire ba
ses, die de VS in het buiten
land heeft, zijn gesitueerd op
de Filipijnse archipel. De pia-
rinebasis Subic Bay en de
luchtmachtbasis Clark zijn
daarmee de belangrijkse Ame
rikaanse militaire steunpunten
in de Stille Oceaan. Ongeveer
18.000 Amerikaanse militairen
zijn op deze bases gestatio
neerd. Aangenomen wordt dat
de VS ook atoomwapens op
beide bases hebben opgesla
gen.
Tot 1991 moeten de VS 180
miljoen gulden per jaar voor
het handhaven van Clark en
Subic Bay op tafel leggen. In
1988 beginnen nieuwe onder
handelingen over het al of niet
verlengen van de huurcon
tracten van die bases na 1991.
De oppositie onder leiding van
Corazon Aquino heeft inmid
dels bekend gemaakt er niets
voor te voelen die „posten van
Amerikaans imperialsme" te
handhaven. Geen wonder dat
Washington met zeer gemeng
de gevoelens kijkt naar wat er
vrijdag op de Filippijnen gaat
gebeuren. Onder een Aquino-
-bewind zouden de VS een
groot deel van hun strategi
sche invloed in de Stille
Oceaan moeten prijsgeven,
maar of ze daar zonder slag of
stoot aan toegeven is nog maar
de vraag.
Atheens protest
Gedwongen door de slechte economische situatie heeft de Griekse socialistische regering besloten
de lonen voor twee jaar te bevriezen. Een beslissing die tot groot protest heeft geleid van de vak
bonden. Toen het Griekse parlement gisteren over de plannen beraadslaagde, stonden voor de
deur zo'n 25.000 vakbondsleden, die de parlementariërs oproepen de voorstellen te verwerpen.
(Van onze correspondent
Gerard Kessels)
BONN De Flick-affaire
blijft de politici in Bonn
achtervolgen. Parlemen
tariër Otto Schily van de
Groenen heeft een aan
klacht ingediend tegen
bondskanselier Helmut
Kohl. Schily is er van
overtuigd dat Kohl de
parlementaire commissie
die het Flick-schandaal
heeft onderzocht, bewust
heeft belogen.
Als de justitie de klacht niet
terzijde legt en Kohl inder
daad gaat vervolgen, kan dat
uiterst onaangename gevolgen
voor de kanselier hebben. Het
onderzoek van de justitie zou
dan voor een belangrijk deel
samenvallen met de verkie
zingsstrijd voor de bondsdag
verkiezing van januari 1987
met alle nadelige gevolgen
vandien. Kohl heeft steeds bij
hoog en bij laag ontkend twee
betalingen van in totaal 55.000
mark van Flick ontvangen te
hebben. Volgens Schily blijkt
uit de boekhouding van Flick
en uit verklaringen van Flick-
-manager Von Brauschitsch
echter zonneklaar, dat Kohl
het geld wel degelijk heeft ge
kregen. In totaal zou Kohl tus
sen 1974 en 1980 een bedrag
van 565.000 mark van Flick
hebben gekregen. Ook Kohls'
uitspraak dat hij in zijn tijd als
minister-president van Rijn-
land-Pfalz niet wist van het
bestaan van een speciale stich
ting die giften voor de CDU
voor de fiscus moest verdon
keremanen, is volgens de
groene parlementariër een
leugen. Uit tal van documen
ten, rekeningen en kwitanties
zou het tegengestelde blijken.
De aangifte van Schily, die
ook deel uitmaakte van de
parlementaire onderzoekscom
missie voor de Flick-affaire,
beslaat dertig pagina's.