„Derde Wereldoorlog is aangebroken"
Poging tot reorganisatie
werd afsplitsing
Paus bezoekt
stervenden
CcidócSoivtant
aan tafel
kerk
wereld
DRS. L.P. DORENBOS (EVANGELISCHE OMROEP):
lil
DOLEANTIE:
Teleurstellende
ontwikkeling
I
weer
ACHTERGROND
CeidócSoiMmit
DINSDAG 4 FEBRUARI 1986PAGINA 2 ,g|
Jezuieten versterken apostolaat
Jezuïetengeneraal Peter-Hans Kolvenbach heeft binnen zijn
orde een bijzondere afdeling gesticht voor Russische aangele-
fenheden Pro Rebus Russicis. Leider daarvan is geworden de
7-jarige Duitse pater Bernd Groth, verbonden aan het Cen
trum voor marxistische studies van de pauselijke Gregoria-
na-universiteit De nieuwe afdeling met haar uitgebreider taak
treedt in de plaats van de in 1925 door de toenmalige Jezuïe
tengeneraal Janssens in het leven geroepen afdeling voor de
Byzantijnse ritus, die eind dit jaar wordt opgeheven. Taak van
de nieuwe afdeling is het aanmoedigen van roepingen voor het
Rusland-apostolaat alsmede opleiding en werk te verzorgen.
s-Gravenzande heeft nieuwe pastoor
Na bijna zeven maanden heeft de rooms-katholieke parochie
van 's-Gravenzande weer een pastoor. Afgelopen zondag werd
de heer Bakker als pastoor geïnstalleerd door deken Van de
Helm van het dekenaat Westland. Vele parochianen waren
daarbij aanwezig evenals vertegenwoordigers van het College
van burgemeesters en wethouders en vertegenwoordigers van
andere kerken in het Westland. De heer Bakker (27) is een van
de jongste priesters in het bisdom Rotterdam. Hij is afkomstig
uit het Noordhollandse Limmen en werd twee jaar geleden tot
priester gewijd.
Afwisseling is de ware
specerij van het leven, die
aan alles geur en smaak
geeft.
William Cowpar
Hij ziet het heel duidelijk: de geschiedenis her
haalt zich. „We gaan van Holocaust naar Holo
caust". Drs. L.P. Dorenbos, directeur van de Evan
gelische Omroep, kondigt „Shoah 2" aan. Volgens
hem loopt er een dodelijke lijn van abortus naar
euthanasie en van euthanasie naar de uitschake
ling van alles wat joods of christelijk is. „Iedereen
die niet voldoet aan het huidige rechtsdenken
wordt „ausradiert". Verbijsterd omdat niemand in
beweging kwam, schreeuwt hij om leven: „Stel je
voor dat je de vijand ziet naderen en geen alarm
blaast!"
Drs. L.P. Dorenbos pakt er de
„proeve" van de regering
over euthanasie bij en hamert
er letterlijk op. „Als deze
proeve wet wordt, is iedereen
in Nederland vogelvrij", zegt
hij. „Hierin staat dat je je me
demens mag doden vanwege
ethische en medische ontwik
kelingen in de samenleving.
Hoe zijn de christenen met
die ontwikkelingen bezig?
Heeft de mens het recht tot
zelfdoding over te gaan?" De
EO-directeur vindt van niet.
Hij blijft het houden op de ab
solute onschendbaarheid van
het leven en richtte daarom
(op persoonlijke titel) de stich
ting „Schreeuw om leven" op.
„De pro-life beweging is de
laatste jaren niet meer actie-
gericht in beweging gekomen.
Daar willen wij verandering
in brengen. Er gaat op dit mo
ment een petitie tegen actieve
euthanasie door het land, die
we begin maart aan premier
Lubbers willen aanbieden en
in april willen we een inter
nationaal tribunaal beleggen,
een Neurenberg 2".
Willekeur
Dorenbos kijkt met argusor-
gen naar Den Haag. Wat be
slist de politiek over leven en
dood? „Iedereen weet dat ac
tieve euthanasie in Nederland
op grote schaal wordt toege
past, zo'n tachtigduizend ver
pleegkundigen hebben er mee
te maken. Iedereen weet dat,
maar in Den Haag gaan ze
door met hun politieke schim
menspel. Ja, Fred Borgman
(CDA) wordt vooruitgescho
ven als spreekbuis van ver
ontruste christenen. Maar dat
regeringsvoorstel over eutha
nasie („toestaan onder voor
waarden") is niets anders dan
een schijnvertoning om de
coalitie CDA-VVD op de been
te houden. Alle mooie woor
den over ethiek ten spijt le
vert de politiek ons over aan
de willekeur van de doodsma-
De doodsmachine
„Mijn vrouw en ik hebben
Shoah (film over de vernieti
ging van de joden in de Twee
de Wereldoorlog) gezien en
tegen elkaar gezegd: Er is
niets veranderd. Het denken
is nu precies hetzelfde als
toen. Na de Tweede Wereld
oorlog zijn vijftig miljoen kin
deren geaborteerd, dat zijn
meer doden dan er in de oor
log zijn gevallen. Onze sa
menleving is door en door
materialistisch; alles wordt
getoetst aan het maatschappe
lijk nut. En dan is er al snel
geen plaats meer voor onge
wenste kinderen en hulpeloze
ouderen. Nu al wordt tegen
ouderen gezegd dat het egoïs
tisch is om te vragen om per
manente medische hulp".
„Dat hoor je toch overal in de
samenleving. Medemenselijk
heid wordt getoetst aan de
kosten. Daarom zeg ik dat we
van Holocaust naar Holocaust
gaan. Zo is het nazi-tijdperk
ook gestart. In 1933 al, nog in
vredestijd, waren er gaska
mers voor gehandicapten en
ouden van dagen. Nu wordt
Hitlers genadedood in zieken
en verpleeghuizen toegepast.
In 1986 is de Derde Wereld
oorlog uitgebroken! Het einde
van de samenleving is in zicht
nu begin en einde van het le
ven op losse schroeven is ge
zet. Er is geen enkele reden
meer om niet te oordelen over
het leven van hen die toeval
lig aan een abortus ontkomen
zijn en nog niet in de eindfase
van hun leven zijn aange
land".
„Jawel, het principe is precies
hetzelfde. Ook nu is er een
primaat voor het nuttigheids
principe In het Derde Rijk
liet men alleen wie arisch was
in leven. Joden, homofielen
en zigeuners werden ver
moord en wie zich daartegen
verzette ook: Titus Brandsma
en Dietrich Bonhoeffer von
den daarom de dood. Volgens
datzelfde principe worden nu
ongeboren kinderen en oude
re mensen vermoord. En ie
dereen die daartegen is moet
geëlimineerd worden. De eer
ste stap is dat de christenen
het zwijgen krijgen opgelegd
door de anti-discriminatiewet.
Vervolgens wordt het eutha-
nasie-wetsvoorstel van D66 er
doorgedramd en dan is het af
gelopen met de christelijke
minderheid. Dan zijn we niet
ver van de eerste processen
tegen christenen. Iedereen die
het niet eens is met het huidi
ge rechtsdenken wordt dan
ausgeradiert. Ik denk dat ook
de joden daar weer slachtoffer
van worden. Het anti-semitis-
me komt weer op. Om Arabi
sche olie laten we de joden
stikken; ook dat is materialis-
Drs. L.P. Dorenbos
tisch denken. Straks kan er
een nieuwe Shoah gemaakt
worden en dan zullen de
mensen weer zeggen dat ze
het niet geweten hebben".
Moral Majority
In de laatste „Schreeuw om
leven"-krant zegt Dorenbos-
dat hij veel heeft geleerd van
de Amerikaanse Moral Majo
rity (morele meerderheid).
Deze beweging voert onder
leiding van de televisie-domi
nee Jerry Fallwell een cam
pagne tegen abortus. Fallwell
combineert zijn pro-life stand
punt met reactionair-politieke
denkbeelden. Hij noemde de
Zuidafrikaanse bisschop Tutu
een „blaaskaak", is een com
munistenhater en vurig natio
nalist die kapitalisme nogal
eens verwart met christen
dom. Waarom kiest Dorenbos
deze beweging als voorbeeld?
„Ik ben het niet eens met alle
opmerkingen van Fallwell en
ik deel zeker zijn standpunt
over apartheid niet. Maar
daarmee veroordeel ik de
hele Moral Majoriy nog niet.
Ik bewonder de Amerikaanse
christenen omdat ze niet alles
over zich heen hebben laten'
gaan. Zij hebben een giganti
sche beweging op poten gezet
tegen de liberale abortuswet
geving. Daar kunnen we iets
van leren". Datzelfde geldt
volgens Dorenbos voor presi
dent Reagan. „Schreeuw om
leven" heeft een boekje van
hem over abortus in Neder
land uitgegeven. Dorenbos:
„Als je Reagan hoort spreken
over abortu6, dan zou je wil
len dat onze premier dat ook
zo deed. Dat wil helemaal niet
zeggen dat ik het eens ben
met alle andere standpunten
van Reagan".
Bent u niet bang dat u door
de link met de Moral Majority
en door uw harde uitspraken
de mensen van u vervreemdt?
Je kunt een abortus bij een
meisje van achttien jaar dat
ongewenst zwanger is toch
niet vergelijken met nazi-acti
viteiten uit de Holocaust
„Ik ga me juist steeds sterker
uitdrukken. Ik roep het zo
hard mogelijk omdat dat
meisje van achttien en de ou
deren vals worden voorge
licht. Nee, ik overdrijf niet.
Het is de kille werkelijkheid".
£7 hebt ook gezegd dat christe
nen die geloven dat de kerk
de plaats van het volk Israël
heeft ingenomen, zich schul
dig maken aan één van de
ergste vormen van antisemi
tisme en dat wie zich niet ver
zet tegen abortus en euthana
sie niet waard is een christen
te heten. Hebben zulke al te
boude uitspraken geen ave
rechts effect?
„Ik probeer in heilige veront
waardiging de dingen zo goed
mogelijk te zeggen. Als de
mensen God haten, wenden
ze zich toch af, hoe je het ook
zegt. Het is toch ten hemel
schreiend dat dit allemaal ge
beurt? Dat is toch zo?! Ik ver
afschuw de proeve van wets
ontwerp over euthanasie. Ik
heb de dokters in Bloemenho-
ve lief om de ontferming van
God, maar ik haat ze omdat
ze ongeboren kinderen doden.
Op dit moment doodt men
een kind in Bloemenhove. Op
dit moment krijgt een bejaar
de een spuitje. En op dit mo
ment proberen de ministers
zich politiek te redden en ver
gaderen ze over de plannen
van VVD en D66. Kijk, Jezus
Christus was ook juist uit ont
ferming zo striemend tegen
de schijn-gelovigen uit zijn
tijd. Je moet striemend zijn
tegen wie de zwakke aan de
kant van de weg laat liggen".
STEVO AKKERMAN
Abraham Kuyper: Autonomie
van de plaatselijke gemeente
Vandaag herdenkt de
Gereformeerde Kerk van
Voorthuizen dat deze
kerk precies 100 jaar ge
leden brak met de Neder
landse Hervormde Kerk.
Daarmee was Voorthui
zen de tweede dolerende
kerk na die van het na
bijgelegen Kootwijk, die
twee dagen eerder de
band met de hervormde
kerk had verbroken en
daarmee de eerste kerk
van de Doleantie werd.
De Doleantie, oorspronkelijk
bedoeld als poging de her
vormde kerk te reorganise
ren, zou leiden tot een kerks-
plitsing. In 1892 verenigden
de dolerende kerken zich met
een groot deel van de Christe
lijke Gereformeerde Kerk,
die was ontstaan uit de Af
scheiding van 1834, in de Ge
reformeerde Kerken in Ne
derland.
De term Doleantie is afgeleid
van het Latijnse woord dolere
dat treuren, bedroefd zijn be
tekent. De afgescheiden ker
ken noemden zich dolerend,
omdat zij bedroefd waren
over de vrijzinnige opvattin
gen binnen de Nederlandse
Hervormde Kerk en zich bij
de rechter wilden beklagen
inzake hun recht op de kerk
gebouwen en andere kerkelij
ke goederen.
Dr. Kuyper
Maar de wortels van het con
flict in de hervormde kerk
waren reeds een tiental jaren
eerder waar te nemen. Daar
bij komt aan één figuur de
hoofdrol toe: de latere minis
ter-president dr. Abraham
Kuyper.
Kuyper werd in 1870 predi
kant van de Nederlandse Her
vormde Kerk te Amsterdam.
Hij werd er één der leiders
van de orthodoxe richting.
Kuyper streefde ernaar dat de
hervormde kerk van een
kerk waarin de door de vrij
zinnige burgerij beheerste sy
node domineerde, zou veran
deren in een kerk waarin de
kerkelijke gemeenten auto
noom zouden zijn. In 1872
verdedigde Kuyper in een
brochure de handelwijze van
17 ouderlingen uit Amster
dam, die hadden besloten zich
voortaan te onthouden van
„godsdienstige verrichtingen"
door vrijzinnige predikanten.
In hetzelfde jaar ontstond de
Vereniging „Beraad" van ge
lijkgezinde orthodoxe kerke
raden die de bezittingen der
gemeenten wilden veiligstel
len, als het ooit tot een con
flict met de hogere kerkbestu
ren zou komen.
In 1883 publiceerde Kuyper
zijn „Tractaat van de Refor
matie der Kerken", waarin
hij zich keerde tegen de zoge
heten „proponentsformule"
die de synode van de her
vormde kerk had ingevoerd.
Daarin was niet langer sprake
van enige band aan de belij
denis, doch slechts van het
bevorderen van de belangen
van het Godsrijk. De formule
legde een zwaar accent op de
eis van gehoorzaamheid aan
de synodale reglementen.
Kuyper pleitte juist voor een
grote mate van autonomie
voor de plaatselijke gemeen
ten.
In 1886 ontstond in een aantal
plaatsen een dolerende ge
meente. maar vanaf 1887 ge
schiedde dat georganiseerd op
tientallen plaatsen. Op 1 de
cember 1886 was de afzetting
van de Amsterdamse kerke-
raadsleden definitief en kon
de Amsterdamse kerkeraad
als kerkeraad van de doleren
de kerk optreden.
De Doleantie was door Kuy
per bedoeld als een poging de
hervormde kerk te reorgani
seren. Maar zowel de struc
tuur van de hervormde kerk,
waarin velen een dictatuur
van orthodoxen vreesden, als
ook de houding van de dole
renden zelf hadden tot gevolg
dat er een nieuwe kerk ont-
Reorganisatie
Onder de dolerenden waren
er velen die zich van de her
vormde kerk wilden afschei
den. Een andere oorzaak voor
het falen van de reorganisatie
lag bij Kuyper zelf. Zijn idee
ën over pluriformiteit binnen
de kerk, die het gevolg zou
zijn van de grote zelfstandig
heid van de plaatselijke ge
meenten, gingen zozeer ge
paard met uitsluiting van an
dere opvattingen dat kerks-
plitsing in feite een wezenlijk
onderdeel van de reorganisa
tie was.
In de liberale en conservatie
ve pers werd Kuyper gezien
als toonbeeld van een reli
gieus atavisme dat het volk
door een „bekrompen gods
dienst van een opgewarmd
Calvinisme" bedierf. Het libe
rale Algemeen Handelsblad
maakte een vergelijking tus
sen de beide ex-dominees
Abraham Kuyper en Ferdi
nand Domela Nieuwenhuis
die in het nadeel van Kuyper
uitviel. Volgens de krant was
Kuyper, „dit staatkundig-ker
kelijk partijhoofd", een veel
groter gevaar voor de maat
schappij, de vrijheden en de
maatschappelijke instellingen
dan de socialistische voorman.
Paus Johannes Paulus II is gistermiddag in zijn kogelvrije pa
pamobile van het vliegveld van Calcutta naar het door Moeder
Teresa gestichte tehuis voor daklozen en stervenden gereden
om eer te betonen voor het werk van deze Nobelprijswinnares.
De paus kwam niet als een buitenstaander, maar als een echte
helper. Zo assisteerde hij bij het uitdelen van voedsel aan 86
mensen, die er ten gevolge van uitputting en infecties slecht
aan toe waren.
Er moest een ijzeren bed terzijde worden geschoven om Johan
nes Paulus in het Huis der Stervenden gelegenheid te geven
neer te knielen op de stenen vloer, teneinde een gebed uit te
spreken bij een beeld van Maria.
Sinds het tehuis in 1950 zijn deuren opende, hebben Moeder
Teresa en haar religieuze helpsters en vrijwilligers voor rond
50.000 mensen een laatste toevluchtsoord geboden. De paus was
midden op de middag aangekomen op het vliegveld Dum-Dum
van deze grootste stad van India met naar schatting 9 miljoen
inwoners. Hij reed, terwijl duizenden mensen hem onderweg
begroetten langs de vaak nauwe straten, regelrecht naar de
Nirmal Hriday Ashram in de kwalijk riekende krottenbuurt
Kalighat.
Het tehuis staat weggedoken temidden van armelijke bordelen,
waar de bezoeker al voor vijftig cent terecht kan. Toen de paus
aankwam beklom "Moeder Teresa de witte limousine en stond
daar in de door kogelvrij glas omgeven staanplaats hand in
hand met de paus, terwijl beiden wuifden naar de mensen.
De hogepriester van de naburige Kali-tempel groette de kerk
vorst met een bloemenslinger en omarmde hem. Kali is de
vrouwelijke god die het kwaad teniet doet en de meest ge
vreesde van alle Hindoe-goden. De Kali-tempel heeft het te
huis van Moeder Teresa mede gefinancierd en veel mensen in
Calcutta beschouwen haar als de reïncarnatie van een godin.
Vergezeld door Moeder Teresa ging Johannes Paulus II de
ruimten door met de stervenden, zegende hen en overhandigde
aan twaalf persoonlijk het middageten. Hij smeekte Gods zegen
af over allen die Hem willen aannemen. Moeder Teresa ver
taalde dit gebed in het Bengali en Hindi. Via een luidspreke
rinstallatie konden duizenden op straat de pauselijke woorden
horen.
Het was Johannes Paulus II aan te zien dat hij zeer was getrof
fen door het aanschouwen van het lijden van deze verschoppe
lingen.
Kool met taugé en gehaktrijst vla met
gember en rozijnen
De benodigdheden voor twee personen zijn: 1 ui, 2 lepels
olie. 300 g witte of groene kool, 150 g gehakt, 2,5 dl water,
half kippebouillontablet, peper, paprikapoeder, tomaten
puree naar smaak, 200 g taugé, selderijblad, 1 ei, ketjap,
zout;
250 g droogkokende rijst, 4,5 dl water, zout; 1 lepel rozij
nen, 0,5 liter melk, 25 g custard, 30 g suiker, paar bolle
tjes gember.
Fruit de kleingesneden ui goudgeel in de olie. Bak dan al
omscheppende de in fijne reepjes gesneden kool een paar mi
nuten mee. Voeg vervolgens het gehakt toe en bak het
mengsel tot het vlees grijs ziet en los is. Doe het water er bij
met bouillontablet, peper, paprikapoeder en tomatenpuree en
laat de massa stoven tot de kool bijna gaar is. Dat duurt tien
tot vijftien minuten.
Was intussen de taugé en zoek er de groene dopjes zo veel
mogelijk uit. Knip het selderijblad grof en kook het ei hard.
Warm de goed uitgelekte taugé met het selderijblad op in de
oijna gare kool. Breng het vlees-groentemengsel op smaak
met ketjap, zout, paprikapoeder en tomatenpuree. Zorg dat
het mengsel zo nattig is dat er voldoende vocht is om de rijst
smaak te kunnen geven. Garneer het gerecht met het gepel
de en gehalveerde ei.
Was de rozijnen, kook ze tien minuten met weinig water,
laat ze uitlekken en afkoelen. Zet de helft van de melk op.
Roer een papje van custard, suiker en weinig koude melk.
Schenk er al roerende wat hete melk bij, doe het mengsel in
de pan en laat de vla onder voortdurend roeren een minuut
koken. Voeg van het vuur de rest van de koude melk, rozij
nen en stukjes gember toe. Laat de vla koud worden en doe
haar in schaal(tjes).
JEANNE
We
tel<
pe 2
•12 -ja
De even gevoelige als belangrijke euthanasie-kwestie wordtLlaa
helaas steeds meer onderwerp van een partijpolitieke discus-bal
sie, die gaandeweg het karakter krijgt van een fikse ruziejhebl
Drie maanden voor de Tweede-Kamerverkiezingen is datra™
een droeve zaak, want zo'n onderwerp zou geen rol mogen
spelen in de verkiezingsstrijd. In deze kwestie zouden de po-,
litici er koste wat het kost naar moeten streven een oplossing
te vinden, die een zo breed mogelijk draagvlak in de Neder-jveei
landse samenleving heeft. Zo'n oplossing zou pas kunnen
worden bereikt als de gedachtenwisseling volledig is uitge
kristalliseerd aan de hand van een redelijke discussie met
goede argumenten in plaats van het politiek gekrakeel, dat
thans aan de gang is.
De voornaamste oorzaak ervan moet worden gezocht in de
halfslachtige houding van de VVD-fractie in de Tweede Ka
mer, hoewel die wellicht met de beste bedoelingen
heeft verklaard geen politieke ruzie over dit onderwerp te
willen. Door niet duidelijk een keuze te maken tussen het
voorstel van de oppositie of dat van het coalitie-kabinet,
heeft de liberale fractie de aanzet gegeven tot de steeds
slechter wordende sfeer.
OoK het CDA gaat echter niet helemaal vrijuit. Het is bij
voorbeeld de vraag of premier Lubbers er verstandig aan
heeft gedaan op zijn verkiezingscongres afgelopen zaterdag
de kwestie zo pontificaal aan de orde te stellen. Hij deed dat
met de duidelijke bedoeling zijn CDA tot concessies te bren
gen in de richting van het plan van het kabinet. Kennelijk
om de indruk te vermijden dat hij alleen van het CDA een
offer vroeg, liet hij zijn opmerkingen gepaard gaan met een
uithaal naar de VVD, die de politieke sfeer geen goed heeft
gedaan.
VERVOLGENS heeft CD A-fractieleider De Vries er gister
avond nog eens een schepje bovenop gedaan. Hij verweet de
VVD daarbij zelfs structurele ontrouw. Nu de verkiezingen
naderen doen we er verstandig aan niet al te zwaar te tillen
aan gespierde taal, maar als het over een gevoelig onderwerp
gaat als euthanasie, is er toch wel reden de wenkbrauwen te
fronsen.
WAT die ontrouw betreft heeft De Vries trouwens ook wel
wat boter op het hoofd. De ploeg van Nijpels is immers niet
de enige fractie die geen duidelijkheid schept over de vraag
of al dan niet gekozen wordt voor het plan van het kabinet.
Het CDA zal er ook voor moeten uitkomen of het bereid is
concessies te doen door het eigen kabinet in de euthanasie
kwestie te steunen, of dat men de ministers laat vallen door
zich om principiële redenen te verzetten tegen de versoepe
ling, die het kabinet voor ogen staat. De Vries gaf gister-'
avond geen antwoord op die voor de hand liggende vraag.
Hij is daardoor niet de eerst aangewezene om de VVD ver
wijten te maken.
Mogelijk wat sneeuw
DE BILT (KNMI) Morgen
valt er mogelijk wat sneeuw.
In het noorden is de kans
daarop het grootst. Verder
verandert er weinig in het
huidige weerbeeld. Vannacht
vriest het licht tot matig en
morgen overdag blijft de tem
peratuur op de meeste plaatsen
iets onder nul.
Het weer wordt bepaald door
een uitgestrekt lagedrukgebied
boven de Middellandse Zee en
een hogedrukgebied boven
Skandinavië en de Noorse zee.
Tussen deze druksystemen
staat een noordoostelijke stro
ming die geleidelijk verder in
kracht afneemt.
Vandag ontwikkelde zich een
kleine depressie boven de Bot-
nische golf. Verwacht wordt
dat deze morgen, weliswaar in
betekenis afnemend, dicht
langs of over ons land trekt.
Hierdoor neemt in de loop van
de dag de bewolking toe waar
na er wat sneeuw kan vallen.
De wind neemt daarbij af en is
in het algemeen noordoost,
maar kan tijdelijk uit het
noordwesten waaien.
Weersvooruitzichten voor di
verse Europese landen, geldig
voor donderdag en vrijdag:
Zuid-Scandinavië: droog en
perioden met zon. Middagtem-
peratuur tussen nul en min 8
graden, 's Nachts plaatselijk
strenge vorst.
Groot-Brittannië en Ierland:
wolkenvelden en vooral in het
westen eerst af en toe sneeuw
of regen. Middagtemperatuur
van min 1 graad in het westen
tot 6 graden in west-Ierland.
Benelux: Af en toe zon en vrij
wel overal droog. Middagtem
peratuur van min 3 graden in
het noorden tot min 1 in het
zuiden.
Duitsland: af en toe zon en op
de meeste plaatsen droog. Mid
dagtemperatuur van min 5
graden in het noorden tot rond
het vriespunt in het zuiden.
len van rond het vriespunt in I d
het westen tot min 3 graden in n
Oostenrijk.
Langlaufen in
Belgische Ardennen
DEN HAAG In de Belgische Ar
dennen zijn de wintersportmogelijk
heden wat teruggelopen, zowel door
de matige sneeuwconditie als door'
een bevroren bovenlaag. De sne
hoogte varieert tussen de 10 e
cm. In de provincies Luik en Luxem
burg zijn echter nog voldoende lan
glauf mogelijkheden.
Duitsland
Ook in de Duitse middelgebergten
zijn de gemiddelde sneeuwhoogten
het algemeen wat lager geworden
Eifel: 10 tot 25 cm. Langlaufen is in
het algemeen mogelijk, echter niet in
de plaats Hohe Acht
Sauerland: 15 tot 75 cm. Redelijke tot j
goede wintersportmogelijkheden,
Harz: de sneeuwhoogte varieert tus
sen de 20 en 80 cm.
Beierse Alpen: tot 215 cm
Zwarte Woud: tot 100 cm.
De weersverwachting tot donderdag
middernacht:
Ardennen en Eifel: geleidelijk toene
mende vorst tot waarden rond -10 i
graden in de Ardennen op woensdag.
Geen sneeuw van betekenis.
Sauerland en Harz: geleidelijk toene
mende vorst. Op woensdag waarden
van -10 graden of lager, in de hogere
delen. Af en toe een sneeuwbuitje,
echter geen sneeuwval van beteke-
Alpenlandcn
De wintersportmogelijkheden zijn
over het algemeen zeer goed. Vooral
aan de zuidkant van Alpen is sneeuw
bijgevallen.
Oostenrijk
De gemiddelde sneeuwhoogte op
resp. lagere piste en hogere piste is:
Vorarlberg: 105 cm. 220 cm.
Tirol: 90 cm. 165 cm.
Salzburgerland: 80 cm. 180 cm.
Karinthië: 100 cm. 155 cm.
De weersverwachting geldig tot don
derdag middernacht: mogelijk nog
wat sneeuw, vooral aan de zuidzijde,
grotere hoeveelheden worden echter1
niet meer verwacht. Vanuit het oos
ten geleidelijk toenemende vorst.
Zwitserland
Berner Oberland: 60 cm. 130 cm.
Graubuenden: 100 cm. 145 cm.
Wallis: 125 cm. 205 cm.
Frankrijk: half tot zwaar be
wolkt en in het zuiden nog en
kele buien. Middagtempera
tuur van min 1 graad in het
noorden tot 10 graden aan de lichte "dooi,
Rivièra.
Spanje en Portugal: wisselend
bewolkt en enkele buien. Mid
dagtemperatuur van 6 graden
in het noorden tot 16 graden
in het zuiden.
Italië en Joegoslavische kust:
veel bewolking en enkele bui
en. Middagtemperatuur van 4
graden in de Povlakte tot 12
graden in het zuiden.
Alpengebied: half tot zwaar
bewolkt en aan de zuidkant en
in Oostenrijk nog wat sneeuw.
Middagtemperatuur in de da-
Alpes du Sud: 125 cm. 185 cm.
De weersverwachting geldig tot don
derdag middernacht:
West-Alpen van Frankrijk en noord
zijde van de Zwitserse Alpen: geen
sneeuwval meer van betekenis. In de
ANWB/KNMI bellen:
Nederland: 070 - 26 46 46
Belgische Ardennen/Eifel/Sauer-
land/Harz: 06 - 910 910 20
Oostenrijk: 06 - 910 910 30
Zwitserland/Frankrijk/Noord-Italië:
06 910 910 40
Weer Max Min Neer-
t*w. -I -1
