Duitse katholieken en lutheranen
mogen elkaar niet meer verketteren
Sanctuary-beweging slaat ook in Nederland aan
HfHjffl
ILfl
CeicLe Souoctn!
HTTITTH
TAFEL
ACHTERGROND
£eidóC@ou*a/nt
kerk
wereld
DPR-
bijeenkomst
moet tegen
stellingen
overbruggen
CONCLUSIE R.-K. - EKD COMMISSIE
Rooms-Katholieke Kerk
op Cuba wil nieuwe
vrijheid uitbuiten
Nieuw blad Raad van Kerken
wWWÈ
ia
Kanaaltunnel
DONDERDAG23JANUARI 1986PAGINA
,DE BURGHT" GEDEELTELIJK UIT DE FINANCIËLE NOOD
Het Heinekenconcern heeft vcor 350.000 gulden een pand aan
het Rembrandtplein in Amsterdam gekocht van het in finan
ciële nood verkerende evangelische conferentiecentrum De
Burght in de Zeeuwse plaats Haamstede. Dat heeft een woord
voerder van het concern bevestigd.
De Burght was anderhalf jaar geleden door een erfenis in het
bezit gekomen van het pand, waarop een horecabestemming
rust. Eind vorig jaar werd bekend dat De Burght met grote fi
nanciële tekorten kampte. Voor eind december 1985 zou
500.000 gulden op tafel moeten komen. Dit geld is door de
„Vrienden van De Burght" bijeengebracht, zodat sluiting van
het conferentiecentrum voorlopig van de baan is. Maar de fi
nanciële problemen blijven groot.
Van de tien full-time medewerkers zijn er inmiddels drie ont
slagen. Vier anderen hebben dinsdag te horen gekregen dat
ook voor hen ontslag zal worden aangevraagd.
De medewerkers van het centrum zijn bereid eventueel begin
selen, waarvan De Burght nu nog uitgaat, zoals het niet verhu
ren aan niet-christelijke instellingen en het verbod op de ver
koop van alcoholische dranken, te laten vallen. „Wanneer er
uit het geestelijke geen sluitende begroting te krijgen is, zullen
we overwegen commercieel te gaan werken", aldus Kits.
Wees blij met wie blij
zijn en verdrietig met
wie verdriet hebben
Aartsbisschop Simonis en
de bisschoppen Bar,
Bomers, Ernst en Möller
zijn zaterdag in Utrecht
aanwezig bij de studie
dag over het Tweede Va
ticaans Concilie die een
werkgroep van zes Dio
cesane Pastorale Raden
(DPR) organiseert.
Met deze bijeenkomst, waar
in vooral wordt ingegaan op
de uitspraken van het Conci
lie over de plaats van de le
ken in de kerk, doet de
werkgroep een nieuwe po
ging de tegenstellingen bin
nen de R.-K. Kerk van Ne
derland te doorbreken. De
werkgroep heeft alle bis
schoppen voor de bijeen
komst uitgenodigd.
Bisschop Ter Schure van Den
Bosch, die had toegezegd
naar Utrecht te komen, is
wegens een begrafenis ver
hinderd. Bisschop Gijsen van
Roermond woont de bijeen
komst evenmin bij. Ook de
leden van de DPR in het bis
dom Roermond, die niet wil
den meewerken aan de voor
bereiding van de bijeen
komst, zullen niet naar
Utrecht reizen.
De woordvoerder van het
bisdom Roermond heeft in
tweede instantie medege
deeld dat noch bisschop Gij
sen noch de leden van de
DPR van het bisdom Roer
mond voor de studiedag zijn
uitgenodigd. „Dit maakt het
ons enerzijds wel gemakke
lijk, maar anderzijds geeft
het ook aan hoe wij systema
tisch worden buitengesloten,"
zo voegde hij er aan toe. „Bis
schop Gijsen heeft geen uit
nodiging ontvangen omdat
de Roermondse DPR-leden
geen antwoord hebben gege
ven op de vraag of ze aan
deze studiedag wilden mee
doen," aldus mevrouw
M. G. F. Dierick-van der Ven
(secretaris van de DPR
Utrecht), die de bijeenkomst
organisatorisch heeft voorbe
reid. „Eens houdt het op. We
betreuren het echter zeer dat
Roermond er niet bij is. Dat
hadden we heel leuk gevon
den."
De paus is voor de West-
duitse lutheraren geen
„antichrist" meer; voor
de katholieken is de Re
formatie geen „ketterij"
meer. Het theologische
begrip rechtvaardiging en
de opvattingen over
eucharistie avondmaal
hebben geen kerkschei-
dende functie meer.
Dat zijn enkele conclusies van
een gemeenschappelijke com
missie van de Duitse katholie
ke kerk en de Evangelische
Kirche, die na het bezoek in
1980 van paus Johannes Pau-
lus II ^an West-Duitsland
werd ingesteld. Het eindver
slag werd te Bonn gepresen
teerd door beide voorzitters
van de commissie, de rooms-
-katholieke bisschop Werner
Scheele van Würzburg en de
vroegere EKD-praeses, bis
schop Eduard Lohse van Han
nover.
„Voor beide kerken is er
thans reden met schaamte te
rug te zien op de geschiedenis
van wederzijdse verkettering,
die onder meer tot uitdruk
king komt in genoemde om
schrijving van het pausschap
alsmede in overeenkomstige
r.-k. uitspraken over de Re
formatie," aldus de verkla
ring.
De kerken behoren zich vol
gens de commissie voortaan
van dergelijke polemische uit
spraken over elkaar te ont
houden. De protestantse ge
loofsbelijdenissen en de r.-k.
leeruitspraken moeten wor
den uitgelegd in het licht van
de bevindingen van de com
missie. Weliswaar moeten de
verschillen tussen beide con
fessionele tradities niet wor
den geloochend, maar theolo
gische tegenstellingen die niet
fundamenteel zijn, mogen niet
een zodanige rol spelen, aldus
de commissie.
Een speciale werkgroep van
40 theologen onder leiding
van de rooms-katholieke bis
schop Lehmann van Mainz en
de protestantse theoloog prof.
dr. Wolfhart Pannenberg
(München) heeft gedurende
vijf jaar alle kerkscheidende
leeruitspraken uit de 16e
eeuw bestudeerd.
Sommige uitspraken bleken
het gevolg te zijn van misver
standen; andere zijn achter
haald doordat de opvattingen
en de praktijk zich hadden
gewijzigd of doordat er een
nieuw inzicht over het vraag
stuk is ontstaan. In bepaalde
gevallen konden beide partij
en niet tot overeenstemming
komen. Onderwerpen die niet
de eigenlijke grond voor de
breuk vormden, zijn ook niet
expliciet behandeld; mariolo-
Kardinaal Ratzinger
gie, celibaat en heiligenvere
ring.
Tussen de EKD en de Rooms-
-Katholieke Kerk „bestaat er
nog geen overeenstemming
over fundamentele zaken".
Ook als beide kerken zouden
besluiten de wederzijdse be
schuldigingen uit de 16e eeuw
terug te nemen, is volledige
avondmaalsgemeenschap nog
niet mogelijk.
Dit zei de vorige EKD-prae-
ses, bisschop Lohse, bij de
presentatie van het eindver
slag. „Daarom ben ik nog niet
teleurgesteld. Uit het werk
van de commissie blijkt na
melijk dat wat ons verenigt,
sterker is dan wat ons ver
deelt," zo voegde hij er aan
toe.
Zijn katholieke collega van
Würzburg, Paul-Werner
Scheele, merkte op dat de
commissie de moed heeft ge
had zich met een van de
moeilijkste problemen uit de
oecumenische dialoog bezig te
houden. Het zal overigens nog
wel enige jaren duren voordat
de Westduitse bisschoppen
conferentie in deze zaak be
sluiten zal nemen, aldus mgr.
Scheele.
Bij de verwerking van deze
voorstellen moeten volgens
Scheele zowel theologen als
paus Johannes Paulus II wor
den betrokken. „Over zulke
belangrijke vraagstukken
kunnen de Duitse bisschop
pen niet alleen beslissen," zo
zei hij. Ook over de commis
siewerkzaamheden in de af
gelopen vijf jaar werd de paus
regelmatig op de hoogte ge
houden. Prelaat Alois Klein
van het Vaticaanse Secretari
aat voor de eenheid der chris
tenen woonde de besprekin
gen bij.
Het EKD-instituut voor de
bestudering van confessionele
verschillen te Bensheim wijst
in een reactie er op dat er nog
grote onopgeloste problemen
tussen de R.-K. Kerk en de
EKD zijn. Nog steeds heeft
Rome de protestantse kerken
niet als kerk erkend en even
min de protestantse sacra
menten en ambten positief
beoordeeld.
Ook de drie „brandende vra
gen" (gemengd huwelijk, oe
cumenische diensten op zon
dag en wederzijdse toelating
tot eucharistie en avondmaal)
zijn nog niet opgelost, aldus
dit EKD-instituut.
Ter voorbereiding van de eerste nationale vergadering
van de Rooms-Katholieke Kerk van Cuba, die van 17 tot
23 februari zal worden gehouden, hebben de bisschoppen
een 200 pagina's omvattend document uitgegeven, waarin
heden en toekomst van de kerk op Cuba wordt geschetst.
Zij blikken daarbij niet negatief terug op het verleden,
toen het regime van Fidel Castro elke kerkelijke activiteit
buiten de kerkmuren verbood. De zieleherders trachten
gebruik te maken van de „dooi" in de betrekkingen tussen
kerk en staat,, door de nieuwe vrijheden zo goed mogelijk
uit te buiten.
In het document spreken de bisschoppen er hun blijdschap
over uit, dat de katholieke jeugdorganisatie „Christelijke
Studentenbeweging" de afgelopen jaren veel activiteit aan
de dag heeft kunnen leggen en in het lopende jaar de reli
gieuze verdieping van de jeugd nog sterker zal nastreven.
De vereniging heeft onlangs in verscheidene plaatsen ba
sisgroepen opgericht.
„OECUMENISCH BULLETIN" VERVANGT „SAAMHORIG"
De Raad van Kerken in
Nederland zal voortaan
met een eigen „Oecume
nisch Bulletin" de ach
terban over zijn activitei
ten informeren. Dit tijd
schrift komt in de plaats
van „Saamhorig", waar
van de uitgave om finan
ciële redenen is gestaakt.
„Saamhorig", dat tien jaar
gangen heeft beleefd, ver
keerde al jaren in een moei
lijke financiële situatie omdat
het aantal abonnees te kléin
was. Zowel de Raad als de
uitgevers (De Horstink in
Amersfoort en de Prote
stantse Stichting tot Bevorde
ring van het Bibliotheekwe:
zen en de Lectuurvoorzie
ning in Nederland te Voor
burg) moesten er geld op toe
leggen. De uitgevers, waar
van de eerstgenoemde vorig
jaar zelf in de financiële pro
blemen geraakte, zagen geen
kans de verliezen te blijven
dekken.
De Raad van Kerken heeft
besloten „Oecumenisch Bul
letin" in eigen beheer (en
naar wordt verwacht: goed
koper) uit te geven. Eindre
dacteur wordt ds. W. R. van
der Zee, secretaris van de
Raad.
„Oecumenisch Bulletin" zal
tien maal per jaar verschij
nen, voorlopig in een oplage
van 1.000 exemplaren. Het
zal over alle recente ontwik
kelingen binnen de Raad be
richten alsmede teksten van
belangrijke brieven publice
ren. „We willen het blad zo
dicht mogelijk bij de Raad
houden," aldus mevrouw
M. A. Tillemans van de Raad
van Kerken. Het wordt gratis
toegezonden aan alle plaatse
lijke en regionale Raden van'
Kerken alsmede instanties en
personen die bij de oecumene
zijn betrokken.
In het eerste nummer (18
blz.), dat een dezer dagen
verschijnt, kómen onder
meer de volgende onderwer
pen aan de orde: het komen
de bezoek van Hervormde,
Gereformeerde en Lutherse
vertegenwoordigers aan het
Vaticaan, de situatie in Zuid-
-Afrika, een ontmoeting met
een delegatie van de Sovjet-
-Vredesraad en het vraag
stuk van de Tamils.
SOLIDARITEIT MET MIDDENAMERIKAANSE VLUCHTELINGEN
In het Amerikaanse stadje
Tucson, Arizona, is sinds no
vember een proces aan de
gang tegen leden van de zoge
naamde Sanctuary-Move
ment, een door de kerken
geïnspireerde beweging in de
Verenigde Staten die onder
dak wil bieden aan vluchte
lingen uit Midden-Amerika.
Sinds de burgeroorlog in het
begin van de jaren tachtig in
Midden-Amerika begon, zijn
er volgens de Stichting Oecu
menische Hulp aan kerken en
vluchtelingen in Utrecht naar
schatting al zo'n driehonderd
duizend Salvadoranen en Gu-
atemalteken naar de Verenig
de Staten gevlucht. Deze
mensen hebben vaak aan be
roepssmokkelaars, coyoto's
genaamd, veel geld betaald
om in de Verenigde Staten te
kunnen komen. Daar worden
ze vervolgens aan hun lot
overgelaten. Vallen zij in han
den van de Amerikaanse au
toriteiten, dan worden ze zon
der pardon teruggestuurd,
tenzij ze de tegenwoordigheid
van geest hebben politiek
asiel aan te vragen. In af
wachting van de afloop van
het proces worden zij gehuis
vest in speciale kampen. Nog
geer? vier procent van deze
vluchtelingen krijgt inder
daad politiek asiel, de overi
gen moeten terugkeren naar
hun land. Volgens de oecume
nische stichting in Utrecht
moeten velen de terugkeer
met de dood bekopen, omdat
ze er bij voorbaat van ver
dacht worden met het verzet
te hebben samengewerkt.
Traditie
Een voorganger van de Pres
byteriaanse kerk in Tucson,
John Fife, ontdekte in de zo-
p-"
n
Karen Wassink en Hens van Soest: ervaringen opdoen in Verenigde Staten
mer van 1980 dat een vijfent
wintigtal Salvadoranen zon
der drank of voedsel door een
beroepssmokkelaar in de
snikhete woestijn aan hun lot
waren overgelaten. De helft
van hen overleed, de overle
venden wist hij samen met
Jim Corbett, een quaker uit
Tucson, onderdak te geven.
Hiermee was in feite het be
gin van de Sanctuary-bewe
ging geboren. Sanctuary bete
kent vrijplaats. Fife en Cor
bett wilden volgens een alou
de kerkelijke traditie een vrij
plaats bieden aan deze vluch
telingen. Zo werd de Presby
teriaanse kerk in Tucson de
eerste sanctuary voor vluchte
lingen uit Midden-Amerika.
De Presbyteriaanse gemeente
bezorgde ze onderdak en
werk en juridische hulp bij
vervolging.
Het initiatief van Fife en Cor
bett vond spoedig navolging.
Meer dan 250 protestantse ge
meenten, parochies en syna
gogen hebben zich publieke
lijk tot sanctuary uitgeroepen.
Dat gebeurt door middel van
een speciale kerkdienst waar
in de vluchtelingen worden
verwelkomd en opgenomen
en waarin de gemeente ver
klaart dat ze alles zal doen om
deze vluchtelingen te bescher
men tegen arrestatie en uit
wijzing. Zolang ze geen werk
hebben, worden ze onderhou
den door de kerkelijke ge
meente of parochie.
Ook worden vluchtelingen
waar de federale recherche op
aast door middel van het zo
genaamde undergrond rail
systeem van de sanctuary-be
weging naar elders overge
bracht om ze uit handen van
de politie te houden.
De beweging grijpt nog steeds
verder om zich heen. De ker
ken nemen overigens toch
nog maar een fractie op van
het totale aantal vluchtelin
gen uit Midden-Amerika.
Hun motieven zijn van twee
ërlei aard. Sommige gemeen
ten willen in de eerste plaats
humanitaire hulp bieden, an
dere gemeenten sluiten zich
aan op grond van politieke
motieven. Zij verbetten zich
tegen de politiek van de rege-
ring-Reagan in Midden-Ame
rika en adopteren als symbool
een klein aantal vluchtelin
gen.
Door het ondersteunen van
processen ten behoeve van de
vluchtelingen proberen deze
gemeenten ook de geldende
uitleg van de Amerikaanse
vluchtelingenwet veranderd
te krijgen. Zij wijzen erop dat
deze wet die uit 1980 da
teert duidelijk zegt dat aan
mensen die uit hun eigen land
vluchten vanwege geweld of
vervolging door de Verenigde
Staten politiek onderdak moet
worden verleend. Op grond
van deze wet krijgen vluchte
lingen uit communistische
landen vrijwel altijd toegang.
Eigen risico
De leden van de sanctuary-
kerken lopen ook zelf een ri
sico. Door illegaal vluchtelin
gen onderdak te bieden, over
treden ze immers de wet. Het
herbergen van een ongewen
ste vreemndeling is een mis
daad waarop in de VS een ge
vangenisstraf staat van maxi
maal vijf jaar of een boete van
vijfduizend gulden.
De Amerikaanse justitie is vo
rig jaar begonnen de leden
van de Sanctuary-beweging te
vervolgen. Het grootste proces
in zijn soort is begonnen in
november in Tucson. In totaal
zijn er 71 aanklachten inge
diend tegen elf leden van de
beweging. Het zag er aanvan
kelijk somber voor hen uit.
De aanklachten waren name
lijk gebaseerd op het werk
van lieden die zich op kosten
van de justitiële autoriteiten
in de sanctuary-beweging
hadden geïnflitreerd.
De leden van de Presbyteri
aanse en Lutherse kerken
hebben die tactiek deze
maand beantwoord met het
aanspannen van een proces
tegen de staat. Door te infil
treren in kerkelijke bijeen
komsten heeft de overheid
het recht op godsdienstvrij
heid geschonden, zo luidt hun
aanklacht.
De kerkgenootschappen wil
len nu door de rechter vastge
steld zien wat wettig en on
wettig is in het gedrag van
overheidsfunctionarissen. De
rechter in Tucson heeft in
middels verklaard dat hij de
getuigenissen van de infil
tranten niet langer als bewijs
materiaal zal accepteren. Het
proces zal vermoedelijk tot
half februari duren.
De sanctuary-beweging heeft
buitenlandse kerken gevraagd
mee te doen aan haar werk.
Het zal van Nederlandse zijde
worden bijgewoond door
Hens van Soest (29) en Karen
Wassink (28) uit Rotterdam.
De Stiching Oecumenische
Hulp aan Kerken en Vluchte
lingen heeft hen bereid ge
vonden het proces in Tucson
bij te wonen. Ook zullen ze
zich verdiepen in de omstan
digheden van de Middename-
rikaanse vluchtelingen en de
wijze van werken in de sanc
tuary-beweging. Eenmaal te
rug in Nederland is het de be
doeling dat ze hun ervaringen
gebruiken voor kerken in Ne
derland die zich willen aan
sluiten bij de Sanctuary bewe
ging. De Pauluskerk in Rot
terdam en de Mozes en Aa-
'ronkerk in Amsterdam heb
ben zich daar al bereid toe
verklaard. Er zijn nog meer
kerken die interesse hebben
getoond. Deze kerken willen
de Sanctuary beweging uit-'
bouwen tot een wereldwijd
oecumenisch netwerk, waarin
men aan de christelijke op
dracht om hulp te bieden aan
de naaste in nood op eigen
tijdse wijze vorm wil geven.
PAUL VAN VELTHOVEN
T P"c
iLR is weliswaar twee eeuwen over gepraat en getekeipr
maar ijs en weder dienende zijn Groot-Brittannië en Frai
rijk in 1993 met elkaar verbonden. Dat is goed voor de ei
nomie, zo hebben Mitterrand en Thatcher het wereldpubli 4
laten weten. Een historische, maar betrekkelijk risicoloze 1 ,n
slissing, want hoewel beiden hun naam (letterlijk of politie eti'
aan de tunnel willen verbinden, is er geen bereidheid geld is
het project te steken.
HET project van de eeuw, zoals de vaste oeververbinding ind
vóór het besluit werd genoemd, betekent een geweldige o
steker voor de staal- en betonindustie in gebieden met e
hoge werkloosheid zoals Noord-Frankrijk. Naar schatting
vert de tunnel vijf jaar lang vijftig- tot zestigduizend ex
banen op. De werkgelegenheid, die op den duur verlor
gaat in de havens van Calais, zal daar zelfs volgens scept
bij in het niet vallen.
Of de vaste oeververbinding nu werkelijk een vooruitgai
betekent in de eenwording van Europa valt evenwel te
twijfelen. Economische en politieke belangen worden an
1986 echt niet meer belemmerd door alleen afstand. Het ty|
sche eilandgevoel dat de Britten zo lange tijd hebben gek*
terd (in de elfde eeuw wachtte iemand die een plan had
dacht voor een verbinding nota bene de doodstraf) woi
misschien wat minder sterk. Maar het Europa van vanda
laat zich niet binden door bruggen, wegen en tunnels. E
goede infrastructuur is een hulpmiddel, geen basis.
Dat blijkt bijvoorbeeld uit de huidige dreiging dat Denl
marken, toch stevig verankerd met de rest van het vast
land, de EG de rug zal toekeren. Reden: de Deense socia;
democraten staan niet te trappelen voor een Europese Un
en voelen er niets voor het Europees parlement een grote
bevoegdheid te geven. Een referendum moet uitmaken of
EG met elf of met twaalf lidstaten verder gaat.
MAAR ook Margaret Thatcher zelf zal na het besluit m
aartsrivaal Frankrijk, geen mildere kritiek aanvoeren op h
„Europa, daar aan de overkant" (de Britten willen zelfs
hun taalgebruik niet toegeven dat zij bij de Unie in wordii
horen). De IJzeren Dame blijft bij haar mening dat de EG
Britten meer kost dan oplevert en zal dat de heren politi
tijdens de Europese Top in maart opnieuw inpeperen. Ei
tunnel tussen Engeland en het vasteland zal de Europea,
derhalve tijd besparen, maar niet op zijn weg naar eenwo
ding.
s nachts lichte tot
Winterse buien -
DE BILT (KNMI) De kern van
een zeer diepe depressie trekt het ko
mende etmaal naar zuid-Zweden. De
wind draait daardoor boven het
noordzeegebied en onze omgeving
naar noordwest tot noord Vanuit het
hoge noorden, gaat dan koude pool-
lucht via het zeegebied tussen IJs
land en Noorwegen en de Noordzee
naar onze omgeving afvloeien. Deze
lucht wordt door het relatief warme
zeewater onstabiel van opbouw,
waarbij zich talrijke buien gaan vor
men Deze buien drijven vanaf van
avond ook onze omgeving binnen.
Daar de toestromende lucht geleide
lijk nog kouder wordt zullen deze
buien vooral morgen overdag een
winters karakter krijgen. Niet uitge
sloten is zelfs dat de sneeuw na het
passeren van een sneeuwbui enige
tijd blijft liggen.
Vooral in de nacht van vrijdag op za
terdag is de kans op gladde wegen
groot. Zowel in de nacht van donder
dag op vrijdag als op vrijdagmiddag
is het tussen de buien door een graad
of vier. De wind draait naar noord
west en is in het binnenland matig of
vrij krachtig, mogelijk met uitschie
ters bij buien. Aan zee en op het IJs-
selmeer staat permanent een harde
mogelijk zelfs stormachtige noord
westenwind. Tijdens het weekeinde
verbetert het weer tijdelijk.
Weersvooruitzichten voor diverse
Europese landen, geldig voor zater
dag en zondag:
Britse Eilanden: opklaringen, hier en
daar mist of wolkenvelden. In het
noorden en westen bewolkt en vooral
op zondag regen.
Denemarken en noord-Duitsland: op
zaterdag enkele sneeuwbuien, zondag
opklaringen. Overdag temperaturen
rond nul, in Denemarken lichte
vorst, 's nachts lichte, hier en daar
Benelux, noord- en west-Frankrijk:
op zaterdag voornamelijk in de Bene
lux nog enkele winterse buien. Ove
rigens wolkenvelden. Middagtempe-
ratuur van 4 graden in de Benelux
tot 8 graden in west-Frankrijk,
's Nachts landinwaarts lichte vorst.
sneeuw, zondag droog i
klaringen Middagtemperatuur
het vriespunt, ~L"
tige vorst.
Zuid-Frankrijk en noord-Spa
flinke opklaringen Plaatselijk nj J
Middagtemperatuur ongeveer 8
den, in mistgebieden rond
's nachts overwegend lichte vors
Portugal en zuid-Spanje: zoi
Middagtemperatuur van 10 gradei 1
het binnenland tot 17 graden i
zuiden, 's Nachts landinwaarts liq I
Alpengebied: aan de zuidzijde z
Aan de noordzijde op zaterdag
overwegend droog met v; j
westen opklaringen Temperati
tot aan de grond onder nul.
Italië, Adriatisehe kust: meer
het zuiden op zaterdag buien, ova
gens vrij zonnig. Middagtemperat
van 4 graden in het noorden
tv.bew 15 10
Gemarineerde,
gebakken
kabeljauw met
bonensalade en
peterselie-
aardappelen
mokka-gembervla
Nodig voor twee personen:
300 g verse of diepvries ka
beljauwfilet, 1 lepel olie, 1
theelepel mosterd, 1 theele
pel citroensap, dragon,
zout, bloem, losgeklopt ei,
paneermeel, circa 30 g mar
garine;
450 g diepvries of blik
sperziebonen, zout, 1 lepel
azijn, 2 lepels yoghurt of
slasaus of mayonaise, pe
per, suiker, ui of prei, pe
terselie, 1 hardgekookt ei;
V2 tot 1 kg aardappelen,
zout, peterselie, 15 g mar
garine;
V2 liter melk, 25 g maizena,
30 g suiker, 2 theelepels op-
loskoffie, 2 bolletjes gem
ber met iets siroop.
ei
Spoel verse vis af met ko 01
water en laat hem uitlekk
Meng olie, mosterd, citrot rei
sap en dragon. Snijd de fi /e<
in porties en zet die tien 1 rei
nuten weg met het oliemei
seltje. Strooi vervolgens
over de stukken vis en h
ze door bloem, ei en door )r*
neermeel. Bak de vis in
margarine bruin en gaar
zes a acht minuten.
Kook diepvries sperziebon
gaar en laat ze koud word
Laat de bonen (ook die
blik) uitlekken en schud
weinig zout door. Meng 1
sausje van azijn, yoghurt
slasaus of mayonaise), zo [ie:
peper, suiker met fijngesi'?-
den ui (of prei) en kleiig
knipte peterselie en schep
de bonen door. Laat de sa
de een half uurtje intrekk
en garneer haar met ei.
Neem kleine of kleiner
sneden aardappelen (Binl
zijn hiervoor zeer geschi
en kook deze gaar met zo
Giet de aardappelen af
schud er fijngeknipte peti
selie en margarine door.
Kook de helft van de me
Meng maizena, suiker
weinig koude melk tot
papje, schenk daar al roert
de wat hete melk bij en
het mengsel in de pan. j
de vla even koken. Voeg v
het vuur de rest koude me
oploskoffie, kleingesned
gember en gembersiroop
JEAN1
int