P^YD-kamerleden willen
I alsnog sancties Libië
Supersonische Concorde
tien jaar in bedrijf
Koningin en
prins op bezoek
in India s
droomfabriek
USTITIE: NOG
0 CCC-ERS VRU
„Initiatief ligt
nu bij Hoessein"
Zwarte mijnwerkers
doden politiemannen
ft
„SNELLER DAN DE ZON"
Feestelijke
ondertekening
Y erdragswi jziging
uitgesteld
«na JITENLAND
Eeïd^ëSomaïu
WOENSDAG 22 JANUARI 1986 PAGINA
-infiltratie
reenham Common
.laster"
)NDEN De Sovjet-ambassade in
inden heeft gisteren een artikel in Ja-
's Defence Weekly tegengesproken,
aarin werd gesteld dat geheime agen-
i zouden zijn geïnfiltreerd in een
Dep vrouwen die een protestactie voe-
bij de Britse luchtmachtbasis Green-
m Common, waar kernraketten staan
gesteld. Het artikel in het tijdschrift is
i voorbeeld van „boosaardige laster"
lus de Russchische verklaring. Een
lord voerster van de demonstranten bij
Britse luchtmachtbasis sprak van een
ispottelijke en onbewezen kleinering",
it Britse ministerie van defensie wei-
rde elk commentaar.
Schadevergoeding
dwangarbeiders
bij Daimler-Benz
STUTTGART De Westduitse autofa-
briek Daimler-Benz overweegt een
schadevergoeding uit te keren aan
dwangarbeiders die tijdens de oorlog
voor het bedrijf werkten. Een woor-
voerder verklaarde dat de directie nog
geen besluit heeft genomen over het
betalen van smartegeld aan de overle
vende dwangarbeiders, maar de uitslag
afwacht van een historisch onderzoek
naar het beleid van de onderneming in
de Nazi-periode. In de Nazi-periode
werd Daimler-Benz, destijds de op twee
na grootste automobielfabrikant van
Duitsland, ingeschakeld bij de herbe
wapening van het land.
Prinses Stéphanie
slechtst gekleed
ATLANTIC CITY Prin-
ses Stéphanie van Monaco
en Joan Collins van Dynas
ty staan bovenaan de lijst
van tien slechtst geklede
vrouwen ter wereld. De lijst
wordt jaarlijks samenge
steld door de ontwerper
Blackwell in Los Angeles.
Weinig vleiende kritiek
heeft Blackwell ook op Ma
donna en Tina Turner. Vol
lof is de ontwerper over
Raisa Gorbatsjov, die zich
op de top in Genève zeer
stijlvol wist te kleden.
Iraniërs weigeren
banket wegens
wijn en vrouwen
HARARE De Iraanse president Ali
Khamenei en diens gevolg van veertien
ministers zijn deze week weggebleven
van een staatsbanket tijdens hun officië
le bezoek aan Zimbabwe. Reden: tijdens
het banket werd wijn geschonken en za
ten ook (ongesluierde) vrouwen aan. Het
diplomatieke incident doet denken aan
wat twee jaar geleden in Den Haag ge
beurde. De Iraanse ambassadeur door
brak het protocollaire ceremonieel door
te weigeren koningin Beatrix de hand te
geven tijdens het aanbieden van zijn ge
loofsbrieven. Volgens de islamitische ge
dragscode is lichamelijk contact in het
openbaar verboden, aldus de Iraniër.
Nieuwe gevechtsronde
in Zuid-Jemen
MANAMA In de Zuidjemeniti-
sche hoofdstad Aden zijn gisteren
opnieuw gevechten uitgebroken tus
sen twee marxistische groepen en
daarmee sympathiserende stammen.
In de rest van het land blijft de situ
atie uiterst verward. Niet duidelijk
is wie aan de winnende hand is en
evenmin is de verblijfplaats van de
president, Ali Nasser Mohammed,
bekend. Onder auspiciën van de
Sovjet-Unie en Noord-Jémen wordt
intussen gewerkt aan een staakt-
het-vuren in de kleine arabische
natie, terwijl nog steeds zo'n 600 tot
700 buitenlanders in Zuid-Jemen op
hun evacuatie zouden wachten.
Greenpeace staakt
Zuidpoolexpeditie
SYDNEY De milieu-organisatie
Greenpeace ziet af van haar plan om
een wetenschappelijke basis te vesti
gen op Antarctica. Expeditieleider
Wilkinson verklaarde dat het actie
schip Greenpeace terugkeert wegens
pakijs bij Ross Island, waar 11 janua
ri het hulpschip Southern Quest van
een Britse expeditie door het ijs
werd vermorzeld. Greenpeace wilde
de basis inrichten om gegevens te
verzamelen over de vervuiling van
tiet Zuidpoolgebied en om aandacht
te vestigen op haar campagne om
Antarctica tot internationaal be
schermd natuurgebied uit te roepen.
Het vaartuig en zijn bemanning wa
ren op slechts achttien kilometer
van hun bestemming verwijderd.
)0
THENE/WENEN/DEN
\AG Hoewel Gree
nland gisteren ver
aarde over bewijzen te
schikken dat Libië
liet zat achter de terro-
itische aanslagen op de
iegvelden van Rome en
enen" hebben de VVD-
merleden Voorhoeve en
jkstal alsnog harde
acties tegen Libië ge-
aagd. Gisteren hielden
beide kamerleden een
pleidooi voor opheffing
van de luchtverbindingen
met Libië en het intrek
ken van de landingsrech
ten. Bovendien, aldus de
Kamerleden, zou het
PLO-kantoor in Den Haag
onverwijld gesloten moe
ten worden als deze orga
nisaties opnieuw zijn toe
vlucht mocht nemen tot
terreuraanslagen.
De verklaring van de Griekse
minister van Buitenlandse Za
ken Karolos Papoulias dat
„keihard" bewijs Libiës presi
dent Khadaffy vrijpleit van
enige betrokkenheid bij de
aanslagen, heeft gisteren in
brede kring verwondering ge
wekt. Een woordvoerder van
de Amerikaanse ambassade in
Athene zei niet te weten waar
Papoulias deze bewijzen van
daan heeft gehaald. Maandag
nog, verklaarde de Ameri
kaanse onderminister van Bui
tenlandse Zaken John White
head in Athene, dat ook Grie
kenland erkent dat Khadaffy
achter de aanslagen in Rome
en Wenen zat.
Vandaag hebben Voorhoeve
en Dijkstal de regering ge
vraagd naar een standpunt
over eventuele luchtvaartsanc
ties. Volgens de VVD is in
trekking van de landingsrech
ten voor Libian Airlines vrij
eenvoudig te realiseren, omdat
Nederland geen luchtvaartver
drag met Libië heeft.
>9
JOMBAY Koningin Beatrix en prins Claus zijn
anmiddag rond vier uur behouden op Schiphol te-
uggekeerd van hun achtdaags bezoek aan India.
Jisteren nog, werd het koninklijk paar feestelijk
ittthaald in „Film City Bombay", het Indische equi
valent van Hollywood. Na een cultureel program
ma in India's industriestad zat het bezoek er op.
let woord „equivalent" is niet overdreven, aangezien de In-
ische filmproduktie even groot, zo niet groter is*dan in de
herenigde Staten. In Film City wordt het rperendeel van de
aarlijks 600 nieuwe rolprenten opgenomen koningin Bea-
rix en prins Claus zagen gisteren dan ook kans liefst vier
ilmsets te bezoeken.
.acteur" die duidelijk het meest in de smaak viel was
en zevenjarige olifant, die na zijn normale scène te hebben
jedraaid, aan de hoge gasten werd voorgesteld en zelfs een
landstandje voor ze maakte. Verder praatten koningin Bea-
rix en prins Claus met enkele hoofdrolspelers.
)e bioscoop is in India overigens hèt grote volksvermaak.
)e toegangskaartjes zijn relatief goedkoop: voor vijftig cent
it men al op het schellinkje. Het meest geproduceerde gen-
is de showfilm: met zang, dans, kostuums en een gratuit
'erhaaltje om de liedjes aan elkaar te breien. Maar ook
ivonturenfilms zijn zeer populair. Vanaf talloze affiches in
lombay kijkt bijvoorbeeld Jeetendra Bond 303, de Indiase
'ersie van onze Agent 007, op de voorbijgangers neer; een
okend pistool in de ene en een exotische Indiase aan de an-
lere hand.
(Van onze correspondent Aad Jongbloed)
IUSSEL Volgens het Brusselse parket bevinden nog tien
n van de Belgische terreurorganisatie CCC zich op vrije vóe-
Tijdens een persconferentie werd gisteren dan ook „niet uit
loten dat zich binnen de komende dagen of weken nieuwe
wikkelingen zullen voordoen". Enkele van de tien worden
zeer gevaarlijk beschouwd. Volgens justitie zijn zij in staat de
reurgroep nieuw leven in te blazen, zeker als zij daarvoor
un krijgen van vier leden van de Franse groep Action Direc-
die zich nog steeds in België zouden bevinden. In zijn nieuw-
rstoespraak uitte koning Boudewijn gisteren zijn bezorgdheid
ir „de kostbare verworvenheden, die nu "worden bedreigd
>r diegenen, die de maatschappij ten gronde willen richten".
Het bezoek van de Israëlische premier Peres aan Nederland
werd gisteren afgerond met een bijeenkomst van politiek Den
Haag. Hier brengen Peres en PvdA-fractievoorzitter Den Uyl een
toast uit.
Peres bij aankomst in Londen:
DEN HAAG Het is aan
koning Hoessein van Jor
danië om nu een volgende
stap te zetten voor nieuwe
vredesgesprekken in het
Midden-Oosten. Dat zei de
Israëlische premier Peres
gisteravond bij zijn aan
komst in Londen. Shimon
Peres brengt een vijfdaags
bezoek aan Groot-Brittan-
nië, waar hij onder meer
een tweede gesprek zal
voeren met de Ameri
kaanse bemiddelaar voor
het Midden-Oosten, Ri
chard Murphy.
Koning Hoessein, die kort
voor de aankomst van Peres
vanuit de Britse hoofdstad
naar Jordanië terugreisde,
heeft tot nu toe terughoudend
gereageerd op het vurig ver
langen van Peres tot een dia
loog tussen de twee landen te
komen. Overigens zei Peres
gisteren niet te hebben ver
wacht Hoessein persoonlijk in
Londen te ontmoeten. „Daar
voor is de tijd nog niet rijp".
Vlak voor zijn vertrek uit Ne
derland toonde de Israëlische
premier zich een en al lof over
de wijze waarop hij de afgelo
pen dagen in ons land is ont
vangen. Daarbij doelde hij ook
op de gelegenheid die hem
was geboden om hier met de
Spaanse premier Felipe Gon
zales te praten, nadat beide
landen besloten diplomatieke
betrekkingen aan te gaan.
Ook de bewaking van zijn per
soon kon de goedkeuring van
Peres, die op dat gebied wel
het een en ander gewend is,
wegdragen. Hij maakte ge
bruik van deze gelegenheid
om erop te wijzen dat er wel
degelijk iets te doen is tegen
het internationale terrorisme.
Peres: „Wij blijven het zeggen:
ook democratische landen
kunnen dit soort terreur be
strijden en moeten het ook be
strijden, willen ze hun eigen
burgers en het principe van
het vrije verkeer beschermen.
Er zijn ook methoden om het
terrorisme te bestrijden, vele
zelfs. Eén daarvan is het aan
pakken van landen, waar ter
roristen gastvrijheid genieten,
zoals Libië".
De besprekingen tussen Peres
en Lubbers hebben deels be
trekking gehad op de positie
van de joden in de Sovjet-
Unie. Nederland behartigt in
Moskou de belangen van Is
raël sinds dit land geen be
trekkingen meer onderhoudt
met de Sovjet-Unie.
Vier Britse Concordes vlogen gisteren in formatie over West-Engeland om het eerste lustrum van dit supersoni sche vliegtuig te
vieren.
(Van onze correspondent
Bob van Huet)
PARIJS Als de super
sonische vogel met zijn
typische snavel onder
donderend geraas op
stijgt vanaf het Parijse
vliegveld Charles de
Gaule maakt dat nog
steeds grote indruk op
het publiek op het bezoe
kersterras. De Fransen
zelf lijken er nog het
meest van te genieten.
Voor hen blijft dit ge
vleugelde Frans-Britse
product toch in de eerste
plaats een „Avion Fran
cais" en een fenomenaal
prestige-object.
Deze week, 21 januari, is het
precies tien jaar geleden dat
de Franse luchtvaartmaat
schappij Air France en diens
Britse tegenhanger British
Airways voor het eerst „com
mercieel" vlogen met Con
corde. Met een snelheid van
2200 km/u openden de Fran
sen het supersonische reizi
gersverkeer op Rio de Janei
ro, terwijl de Britten voor de
oliestaat Bahrein kozen.
Sinds die dag werden ruim
600.000 reizigers door de ge
luidsbarrière getransporteérd
over een totale afstand van
1740 keer de omtrek van de
aarde.
Het supersonische sprookje
van de „eendracht" kende
echter geen fraai slot, want
zoals bekend werd het Con
corde-project een financieel
drama van formaat. Al spoe
dig bleek de snelle machine
te lawaaierig, te duur en zeer
gulzig in het kerosine-ver-
bruik. De capaciteit van de
reizigerscabine beperkte zich
tot 100 stoelen. Dat alles
vindt de gebruiker terug in
de prijs van het vliegticket.
Een retourtje Parijs-New
York (de enige lijn die Air
France nog exploiteert) kost
al gauw 10.000 gulden; bijna
twintig procent méér dan een
eersteklas-biljet in een ge
woon vliegtuig.
Fabricage
Een feit is wel dat de reiziger
voor dat geld op luxe wijze
wordt onthaald. Bovendien
vliegt hij liefst vier uur snel
ler dan met een Boeing 747
van de Champs Elysee naar
Broadway. Maar de interna
tionale luchtvaartmaatschap
pijen bleven toch de voor
keur geven aan de vertrouw
de, subsonische kisten. Air
France en British Airways
delen eerlijk de veertien toe
stellen die tot op heden zijn
gefabriceerd. De Engelsen,
die meer mogelijkheden heb
ben om op Amerika te vlie
gen, boeken daarmee het
meest succes.
Air France heeft vier Con
cordes in bedrijf en eentje
wordt stand-by gehouden
voor president Mitterrand,
voor als die weer onverwacht
besluit een tropische uithoek
van Frankrijk te bezoeken.
Desalniettemin zegt Air
France-president Marceau
Long: „Concorde heeft een
trouwe cliëntèle aan zich we
ten te binden. Een kwart van
onze passagiers neemt het
vliegtuig meer dan acht keer
per jaar. Dat zijn voorname
lijk zakenmensen. De gemid
delde bezetting bedroeg vorig
jaar 61 procent, een behoor
lijk resultaat. Concorde bete
kende voor Air France een
bruto winst van dertig mil
joen gulden".
Tijdwinst is de belangrijkste
troef van deze uit zijn voegen
gebarsten straaljager. „Snel
ler dan de zon", zo prijzen de
Fransen hun met Rolls Roy-
ce-motoren uitgeruste vlieg
tuig. Om vertraging door on
verwachte technische man
kementen te voorkomen
staat er in de schaduw van
elke Concorde die uit Parijs
vertrekt een reserve-toestel.
„Op een vlucht van drie uur
naar Washington kun je na
tuurlijk moeilijk verkopen
dat je in Parijs aan de grond
anderhalf uur hebt verloren
door vertraging", zegt een
Air-France woordvoerder.
Een tekening van het hypersonisch transportvliegtuig dat de
opvolger moet worden van de Concorde
Paradepaardje
In tegenstelling tot de begin
periode gebruikt de Franse
luchtvaartmaatschappij zijn
paradepaardje steeds minder
als een vliegend visite-kaar
tje. „We zijn realistischer ge
worden. De rentabiliteit van
de vluchten is het belang
rijkst", aldus president Long
op de jaarlijkse persconferen
tie van Air France. De super
sonische vluchten op Japan,
Australië en Afrika werden
daarom geschrapt. Is Concor
de de vele miljarden die erin
zijn geïnvesteerd wel waard
geweest? Marceau Long ant
woordde onlangs op originele
wijze met de tegenvraag:
„Was het paleis van Versail
les een rendabele investe
ring?".
Vast staat dat de Franse
vliegtuigindustrie tal van
vruchten van het Concorde-
-project heeft kunnen pluk
ken. De gebruiksvriendelijke
Airbus bijvoorbeeld bevat
een aantal nieuwe technie
ken die dankzij Concorde
konden worden getest. De
Franse nucleaire industrie en
ook de spoorwegen (vensters
voor een volgende generatie
TG V-treinen) pikten een
graantje mee.
Maar de race tegen de klok
gaan onverminderd voort. De
Franse vliegtuigbouwer Ae-
rospatial maakte een paar da
gen geleden bekend met een
Britse partner aan een verbe
terde Concorde te werken,
die niet meer supersonisch,
maar hypersonisch zal zijn.
Een groter en sneller toestel
dat zuiniger is in het gebruik.
Men zoekt Europese partners
om dat project te bekostigen.
Op hun benrt zijn de Ameri
kanen al weer verder. De fir
ma Douglas ontwikkelt een
vliegtuig dat acht maal snel
ler moet gaan dan het geluid.
Zeg maar: aankomen voordat
je bent vertrokken.
MIDJE VERHOLEN EN DE KNAP-MUTATOR
K)> „Jij hebt het niet zo erg begrepen, hè,
de lieftallige secretaresse van de firma Mey-
en Vijfderibbe?" grinnikte kolonel Plimmp.
is d'r eigen schuld," stamelde Sjeems
nd schor, en het klamme angstzweet brak
n uit bij de gedachte aan wat er allemaal nog
ér gebeurd was. „Ik... ik maakte gewoon een
ntje...," vervolgde hij. „Ik... ik zei, dat er ki-
onstuimigheid in één Pond gingen. Gewoon
onschuldig woordspelinkje dus. En... toen
•eg ik hoe het met haar hartje was gesteld.
en toen antwoordde ze dat ze best 'es met
naar de bioscoop wou..." Kolonel Plimmp
hte zich bijna wezenloos toen hij de grote ge-
me agent daar zo geknakt zag zitten. „009
rslagen door Theodora Dubbelsnuf!", grinnik-
hij. „Ja, ja, Sjeems, ik ken het hele verhaal.
13 heeft me alles zelf verteid. Ze wou wel 'es
naar de bioscoop, maar jij wou niet om
dat je middenin een moeilijke zaak verwikkeld
zat. Een andere keer misschien, zei je toen. En
die andere keer is nü, waarde Sjeems. In de
eerste plaats wil ik geen nare stemming onder
mijn geheime agenten. En in de tweede plaats
zou ik het maar doen, omdat Theodora X-03
een bijzonder lief meisje is. Er steekt véél meer
achter dat gezichtje dan je zou zou zeggen!"
„Gaat U dan maar met haar naar de bioscoop,"
gromde de geplaagde 009... Intussen amu
seerde smidje Verholen zich dol met Theodora
X-03. Haar wang gloeide nog van de klapzoen
en ze kirde: „Kijk 'es, meneer Verholen. We zijn
bijna thuis. Daar beneden ons ligt Gravendrecht
al!" „Dat heb ik nog nooit uit de lucht ge
zien!" zei de smid verrast. „Prachtig, hè? De ri-:
vier, de havens, de straten, kerken en gebou
wen en in de verte de zee! Geweldig!"
JOHANNESBURG
Twee blanke politieagen
ten zijn gisteravond ge
dood tijdens een botsing
met ongeveer 500 zwarte
mijnwerkers. Uit kringen
van de mijnwerkers werd
gezegd dat de politie het
strijdgewoel veroorzaakte
toen zij het vuur opende
tijdens een bijeenkomst
van de zwarte mijnwer
kersvakbond NUM, ten
westen van Johannesburg.
Na de schietpartij wisten
de mijnwerkers de wa
pens van de agenten te
bemachtigen en staken
hen neer.
Blanke Zuidafrikaanse onder
nemers hebben opnieuw opge
roepen een einde te maken
aaiT apartheid om het land
weer enig aanzien te geven en
weer vertrouwen te wekken
in de nationale economie. De
ondernemers maken zich zor
gen over het hoogste inflatie
percentage in 64 jaar van 18,4
procent. Dit cijfer werd be
kend gemaakt door de Centra
le Statistische Dienst in Zuid-
-Afrika.
De organisatie van burger
rechten Black Sash in Zuid-
Afrika heeft geconstateerd dat
sinds een aantal weken geen
mensen meer zijn vervolgd
wegens het niet bij zich heb
ben van het zo gehate pasje
Black Sash Verwacht overi
gens niet dat het parlement de
pasjeswetten zal intrekken,
zonder deze te vervangen door
andere wetten, die eenzelfde
uitwerking hebben.
Ondanks een wisseling van de
macht in het ingesloten ko
ninkrijk Lesotho, handhaaft
de Zuidafrikaanse douane de
verscherpte controle. Militai
ren grepen de macht, juist om
dat Lesotho ernstig te lijden
heeft onder die controle. De
voormalige premier Jonathan
verleende naar de mening van
de militairen te veel gastvrij
heid aan ANC-strijders en
haalde zich daarmee de kritiek
van Pretoria op de hals
(Van onze cor
respondent Aad
Jongbloed)
BRUSSEL
Nederland, mo
menteel voorzit
ter van de EEG,
heeft vandaag
bekend gemaakt
dat het afziet van
de feestelijke on
dertekening van
de Verdragswij
zigingen, die ge
pland was op 27
januari in Lu-
xemburg. Het besluit komt nadat het Deense parlement zich gis
teren in meerderheid tegen de Verdragswijzigingen keerde, die
door de twaalf lidstaten overgekomen waren op de Top in Lu
xemburg, op 2 en 3 december.
Het Nederlandse ministerie van buitenlandse zaken stuurt nu
aan op een ondertekening per 17 februari, als de Deense minis
ter van buitenlandse zaken Uffe Ellemann-Jensen zijn rondreis
langs de EG-hoofdsteden heeft gemaakt. Elleman-Jensen komt
vrijdag al naar Den Haag. Op 17 februari is de uitslag van het
Deense referendum, dat gehouden wordt op 25 februari, overi
gens niet bekend, maar er is dan wel duidelijkheid ten aanzien
van de Italiaanse reserve. De bedoeling van het Nederlandse
voorzitterschap is de Denen te isoleren. Maar het blijft de vraag
of de eenvoudiger besluitvorming, die de Verdragswijziging mo
gelijk maakt, ook daadwerkelijk uitgevoerd kan worden als de
Deense regering haar goedkeuring blijft onthouden
