Model-euthanasiewet moet
een eerlijke kans krijgen
6,72%
Euthanasie veel vaker toegepast dan bekend
Alle projectenvan marine
vertoonden witte plekken
Vissers leggen zichzelf flinke beperkingen op
APITAALMARKr-
ENTEREKENING
QeidóaQowuvnt
"ppnieuw
ic ties
studenten
KORTHALS ALTES EN BRINKMAN:
ZWARTBOEK „DEREST VANDEUSBERG
VOORMALIGE MARINETOP:
ADVERTENTIE
nutssnaarbanks
ei
CPtr WORDT O0H TOCH €CMT DUUftpER. 0/W
0e WUfiSJÉ L6N25N, v/ANf MN IS 10CH tW[j
kgCASTIscNe CUiHUMlé AVI.OE QftEN HOD'Cy
A H3X.
Peper aarzelt over openen graf King Kong
KONINKLIJK
HUIS
iINNENLAND
DINSDAG 21 JANUARI 1986PAGINA3
I poedoverleg over
ensioenfonds PTT
EN HAAG Als de agende van
linistcr Rietkerk (binnenlandse za-
en) het toelaat zal er morgen een
jocdovcrleg tussen hem en de amb-
oo narenbonden plaatsvinden over
tt besluit van het kabinet een eigen
TT-pcnsioenfonds op te richten.
1 eigen pensioenfonds is een uit-
:isel van de verzelfstandiging
het PTT-bedrijf. Het PTT-pensi-
l& en wordt nu nog beheerd door het
s BP- Met name de AbvaKabvo
eeft zich in het verleden tegen een
ilfstandig pensioenfonds gekeerd,
eze bond is er voorstander van dat
100.000 PTT'ers bij het ABP blij-
Waarschuwing
tegen spionage
Door middel van affiches
gaan de inlichtingen- en
veiligheidsdiensten van de
strijdkrachten waarschu
wen tegen spionage en
diefstal van militaire gehei
men. De affiches zullen elk
kwartaal nieuwe slogans
dragen. De eerste affiche
wordt hier opgehangen in
het Amsterdamse marine
etablissement.
Deurwaarders
dreigen met acties
UTRECHT De Vereni-
ging van Deurwaarders
(VDR) zal tot acties over
gaan als voor 1 mei hun sa
larissen niet verhoogd zijn.
De ministeries van finan
ciën en van buitenlandse
zaken zijn bereid de salaris
sen van de 850 deurwaar
ders van de belastingdienst
met zo'n driehonderd gul
den bruto per maand te
verhogen. Alleen heeft het
ministerie van bnnenlandse
zaken, als coördinerend de
partement voor de arbeids
voorwaarden, de voet dwars
gezet.
Kort geding over
bloedtransfusie van
baby uitgesteld
LEIDEN Het kort geding dat vandaag
bij de Haagse rechtbank tegen de Staat en
het AZL zou dienen over de bloedtransfu
sie van een verwachte baby gaat niet
door. Reden daarvoor is dat de baby, een
meisje, twee weken te vroeg is geboren en
eerst tien dagen moet worden afgewacht
of de transfusie nodig omdat de moeder
antistoffen in haar bloed heeft moet
worden toegediend. De ouders, een echt
paar uit Deventer, weigerde een zoge
noemde wisseltransfusie van de baby om
dat zij Jehova's Getuigen zijn. De officier
had gezegd, dat hij de ouders tijdelijk uit
de ouderlijke macht zou laten zetten om
de transfusie alsnog mogelijk te maken.
MEER WATER
VERBRUIKT
RIJSWIJK De Neder-
landse bevolking heeft het
afgelopen jaar ruim één
miljard kubieke meter wa
ter uit de kraan getapt,
ruim anderhalf procent
méér dan in 1984. Deze
stijging is weliswaar groter
dan in 1984. toen 0,1 pro
cent meer water werd af
genomen, maar nog steeds
minder dan de jaren 1982
en 1983 toen de behoefte
aan leidingwater telkens
met twee procent toenam.
Dat heeft de Vereniging
van Waterleidingbedrijven
in Nederland (Vewin) gis
teren bekend gemaakt.
D|!RONINGEN Onge-
eer 150 studenten heb-
en vanochtend de cen-
rale directie studiefinan-
iering van het ministerie
zictan onderwijs in Gronin-
ij en bezet. De studenten
ia jtten in de hal van het
di' ebouw en laten geen
w mbtenaren naar binnen,
ia )e actie vormt een protest
egen de plannen van mi-
lister drs. W. Deetman
oor een nieuw studiefi-
lancieringsstelsel.
)ok op diverse andere
01 laatsen in ons land zijn
pnieuw acties gevoerd.
Wageningen bezetten giste-
i ongeveer honderd studen-
mi in het bestuursgebouw van de
in andbouwhogesehool. Enkele
entallen agenten van de Wa-
pningse politie hebben op het
erzoek van het bestuur het
pbouw ontruimd. In Diemen
r adden studenten meer succes
t hun bezettingsactie. De di-
'tie van de Vrije Lerareno
pleiding van de Vrije Univer-
nil iteit willigde alle eisen van de
gr ludenten in. In Tilburg hou-
Zq en vijftig studenten van de
je| [atholieke Hogeschool een
eel van het hoofdgebouw be-
et Ruim honderd studenten
ezetten gisteravond het
oofdgebouw van de Rijksuni-
ersiteit Limburg in Maas-
icht. Studenten van de Ka-
lolieke Universiteit in Nijme-
en hebben het college van be
tuur een petitie aangeboden
aarin zij vragen om een ac-
evere opstelling van het be-
I Am;
'niging is aangespannen tegen
iet college van bestuur van de
'Iniversiteit van Amsterdam.
De ministers Brinkman en Korthals Altes bij de presentatie van
de proeve van wet inzake euthanasie.
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG Het kabi
net is met een proeve van
wet inzake het euthana
sievraagstuk gekomen in
een poging de kloof van
tegenstelllingen op dit
punt tussen CDA en VVD
te overbruggen. Dat is al
leen mogelijk als de dis
cussie over euthanasie nu
verder gevoerd wordt aan
de hand van het kabinets
model.
VVD-minister Korthals Altes
(Justitie) zei dit gisteren op de
persconferentie naar aanlei
ding van de „proeve van wet",
die de bewindsman omschreef
als „het kabinetsstandpunt".
De bewindsman gaf toe dat er
nog een fors verschil zit tussen
het kabinetsvoorstel en de
wensen van zijn eigen partij:
„Je zit in oen coalitie en je
probeert iets gemeenschappe
lijks te vinden. In die zin heb
ben de VVD-ministers in het
kabinet hier hun medewer
king aan gegeven. Dit is ge
daan in het besef dat we nu
een nieuwe discussie-fase be
ginnen", aldus Korthals Altes..
De liberale bewindsman riep
zijn partij op de door het kabi
net gewenste de euthanasie
discussie niet op voorhand te
blokkeren door steun te geven
aan het initiatief-wetsvoorstel
van het D66-kamerlid Wessel-
Tuinstra. „Deze discussie moet
een kans krijgen. Door hals
over kop het D'66-initiatief
aan te nemen, wordt die dis
cussie alleen maar gefrus
treerd", aldus de bewindsman.
Korthals Altes kondigde aan
dat het kabinet, mocht de Ka
mer toch in meerderheid ak
koord gaan met de plannen
van Wessel-Tuinstra, de eigen
proeve van wet voor advies
aan de Raad van State zal
voorleggen.
Contraseign
Of het kabinet daarmee ook
zal weigeren het wetsvoorstel
Wessel-Tuinstra via de nood
zakelijke handtekeningen (het
vereiste contraseign van de
minister) tot wet te verheffen,
wilde Korthals Altes niet aan
geven: „Daaraan voorafgaand
zal eerst de discussie over het
advies van de Raad van State
plaatsvinden. Vervolgens zal
bepaald moeten worden welk
wetsontwerp het eerst behan
deld wordt: het initiatiefvoor
stel of het regeringsontwerp,
of dat ze beide tegelijk in de
Tweede Kamer aan de orde
moeten komen".
CDA-minister Brinkman
(WVC) achtte het kabinets
standpunt in lijn met het
CDA-verkiezingsprogramma:
„Ook het verkiezingsprogram
ma van het CDA sluit enige
wijziging van de wet op dit
punt niet uit. Wij hebben zo
concreet mogelijk geprobeerd
aan te geven wat het kabinet
wil. Het is in eerste instantie
een voorstel tot discussie hier
over".
Korthals Altes benadrukte, dat
het kabinet „op dit ogenblik"
er de voorkeur aan geeft met
wetgeving te wachten. Hij
wees daarbij op de vele juridi
sche onzekerheden en op de
heftige discussie die naar aan
leiding van het rapport van de
Staatseommissie-euthanasie is
ontbrand.
Ook het feit dat ons land het
eerste land ter wereld zou zijn
met een geliberaliseerde eut-
hanasie-wetgeving, maant vol
gens Korthals tot voorzichtig
heid: „Het zou niet goed zijn
als ons land wat dit vraagstuk
betreft een gidsland zou wor
den".
Beidé bewindslieden wezen er
gisteren op, dat in de proeve
van wet wordt getracht zo
zorgvuldig mogelijk te om
schrijven onder welke voor
waarden euthanasie wél zou
kunnen worden toegestaan.
Niet alleen moet er van on
draaglijk geestelijk èn licha
melijk lijden sprake zijn (al
leen psychisch lijden is onvol
doende) maar ook van een
concrete doodsverwachting,
waarbij er geen redelijk doel
meer gediend is met een ver
dere medische behandeling
van de patiënt. Volgens Brink
man kan iedere ervaren medi
cus het naderen van de dood
bij een patiënt als onafwend
baar bepalen (de stervensfase),
zonder dat exact is aan te ge
ven wanneer die precies zal
intreden.
Minister Korthals Altes zei
geen wijziging in het straf
rechterlijk vervolgingsbeleid
te verwachten, nu het kabi
netsstandpunt is uitbracht. Het
beleid blijft immers geënt op
de huidige wetgeving en juris-
pudentie terzake. Het feit dat
het kabinet in de nieuwe situ
atie uitgaat van een „strafuits
luitingsgrond" in plaats van
een rechtvaardigingsgrond in
de wet, zal in de praktijk
waarschijnlijk weinig verschil
maken, zo meende hij. De be
wijslast zal wel anders worden,
aangezien bepaald moet wor
den of de arts die euthanasie
heeft verricht, volgens de wet
al dan niet strafbaar heeft ge
handeld.
DEN HAAG Euthanasie wordt in
Nederland op veel grotere schaal toe-
gepast dan bekend is. D|t blykt uit
het zwartboek dat het Redcomité
Verpleging Nederland vanmiddag
heeft aangeboden aan de voorzitters
van de Tweede-Kamercommissies
voor Volksgezondheid en Justitie. Het
comité is opgericht naar aanleiding
van de affaire in het Haagse bejaar
denhuis De Terp, waarvan de huisarts
die euthanasie had toegepast door de
Haagse rechtbank is veroordeeld. Een
van medeplichtigheid verdachte ver
pleger moet nog voorkomen, maar hij
intussen zijn baan kwijt.
Het zwartboek dat als titel draagt „De rest
van de ijsberg", laat inderdaad zien dat tot
nu toe alleen nog maar het topje van de eut-
hanasie-ijsberg in zicht is geweest. Dit wordt
geïllustreerd met brieven van verpleegkun
digen over hun ervaringen met euthanasie.
Uit deze brieven komt naar voren dat elke
verpleegkundige wel eens met euthanasie of
een verzoek daartoe geconfronteerd wordt.
„Ik was werkzaam als leerling-verpleeg-
kundige en eigenlijk onwetend in de gang
van zaken. Ik had eigenlijk geen stem in te
brengen in het besluit. Maar ik heb wel de
medicatie verstrekt, soms niet wetend wat
ik gaf en de uitwerking die de medicatie
had. Nu ben ik eigenlijk geschokt dat ik in
feite gebruikt ben voor het uitvoeren van
passieve euthanasie", aldus een van de
briefschrijvers.
Euthanasie wordt veelvuldig toegepast in
ziekenhuizen, maar ook in verpleeg- en be
jaardentehuizen, psychiatrische inrichtingen
en thuis door de huisarts. Euthanasie wordt
vaak uitgevoerd onder eufemistische ter
men, zoals
ding".
.opvoeren
de pijnbestrij-
Met de huidige wettelijke situatie komen
veel verpleegkundigen in persoonlijke pro
blemen, omdat zij de overtuiging kunnen
hebben dat euthanasie goed is terwijl zij
wettelijk in overtreding zijn.
Het Redcomité
dringt er op aan dat er rechtsbescherming
komt voor verpleegkundigen die géén ge
wetensbezwaren hebben tegen euthanasie.
Al;
i Vervolg van de voorpagina)
nd )EN HAAG De voor-
nalige leden van de mari-
b« «leiding zijn het niet
r ens met de conclusie van
J ninister De Ruiter
i taatsssecretaris Van Hou-
d velingen, dat de prijsex-
ilosie bijna uitsluitend te
vijten was aan het feit dat
n 1978 is begonnen met
bouw van de twee
/JWalrussen terwijl het to-
ale ontwerp nog niet
tiaar was. „Dat was een
volstrekt normale gang
van zaken. In het verle
den vertoonden bijna alle
marineprojecten in het be
gin witte plekken", aldus
schout bij nacht b.d. W.
Kool, die tussen augustus
1982 en september vorig
jaar Directeur Materieel
van de marine was.
Ook de voorgangers van Kool,
schout bij nacht b.d. Stoltz en
vice-admiraal b.d. Langen-
berg, betoogden dat tegelijker
tijd bouwen en ontwerpen bij
de marine niets bijzonders
was. „Op die manier konden
we meegaan met de modernste
technologische ontwikkelin
gen", aldus Langenberg. „Zo is
de Walrus een schip geworden
dat op dit moment behoort tot
de beste in zijn soort En on
danks de hoge prijs is hij toch
internationaal concurrerend.
Nergens is goedkoper zo'n hy
permoderne onderzeeër te
bouwen. De nieuwste Britse
duikboten bijvoorbeeld kun
nen minder diep duiken maar
zijn wel duurder dan de Wal
rus".
Drs. P. B. R. de Geus, die tus
sen 1977 en 1980 op het minis
terie van defensie directeur-
generaal economie en finan
ciën was en daarna ruim een
jaar minister werd, wees erop
dat de defensiebegrotingen
flexibel genoeg waren om fi
nanciële tegenvallers bij mate
rieelprojecten op te vangen.
En Langenberg voegde daar
aan toe: „Er was altijd wel
ruimte op de begroting om
klappen op te vangen". De
Geus: „Eind 1980, toen ik mi
nister was, wist ik dat er op
nieuw een kostenoverschrij-
Oud-directeur economisch beheer bij de marine, M. Kool. tijdens
de hoorzitting.
ding van 100 miljoen gulden
was opgetreden. Maar in feite
was dat niet meer dan 1 pro
cent van de totale defensiebe
groting, dus daar maakte ik
me niet zo druk over".
Vice-admiraal b.d. B. Veld
kamp, chef van de marinestaf
van 1975 tot 1979, verklaarde
dat het in 1977 nog de bedoe
ling was, dat de Walrus enkel
een verbeterde kopie zou wor
den van de al bestaande
Zwaardvis-onderzeeboten. „De
kostenraming van 245 miljoen
per schip was dan ook geheel
gebaseerd op de kosten van de
Zwaardvis. Wij dachten toen
werkelijk dat de Walrus voor
die prijs te bouwen was. Dat
was onze stellige overtuiging",
aldus Veldkamp. „We hadden
aanvankelijk nog een lagere
prijs geraamd, maar dat was
normaal. Er wordt altijd krap
geraamd, want doe je dat rui
mer, dan ben je dat geld zo
kwijt".
Een spaarrekening waarbij het tarief
is gekoppeld aan de rente op de kapi
taalmarkt.
Dit tarief wordt maandelijks vastge
steld. Het tegoed is dagelijks opvraagbaar
met 2'/j% retourrente.
Het minimumsaldo bedraagt fi.ooo-
Het rentepercentage
voor de maand
februari is:
luw ULutaagi i t.uuu,-
DE DICHT BU HUIS BANK
imiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Schoo geopereerd
lan blindedarm
ul )EN HAAG Minister Schoo
A 'an Ontwikkelingssamenwer-
ïing is gisteren geopereerd
n haar blindedarm. Volgens
n woordvoerder maakt zij
U, iet goed. Het is nog niet be
kkend wanneer de de minister
ld 'eer aan het werk kan. Zij
lad vandaag voor besprekin-
zullen afreizen naar
VI ;en
r Ion
(Van onze
parlementaire redactie)
DEN HAAG De Neder
landse zeevisers hebben
flinke concessies gedaan
in de richting van staats
secretaris Ploeg (Visserij).
Dat blijkt uit een visserij
plan voor het komende
jaar dat volgende week
aan Ploeg zal worden aan
geboden. ^et het plan
stellen de vissers zich uit
eindelijk vrijwillig onder
de visserijnorm zoals die
binnen de Europese Ge
meenschap is vastgesteld.
In het plan is opgenomen dat
de vissers verspreid over het
hele jaar, tien weken met hun
schepen aan de kant blijven
liggen om zo de visvangst te
beperken. Ook zal de vangs
tcapaciteit aanzienlijk worden
teruggebracht door het ver
kleinen van de sleep-opening
van de netten. Tenslotte zal
het frame waar de netten aan
hangen (de boomkor) worden
ingekort tot ongeveer tien me
ter. Nu is de lengte nog zeven
tien meter.
Voorzitter B. Daalder van het
Visserijschap zegt dat er door
deze plannen sprake zal zijn
van „een flinke aderlating"
voor de vissers. Door de maat
regelen wordt de aanvoer van
vis verminderd, terwijl de
vraag op het ogenblik groot is.
Daalder verwacht dan ook dat
de prijzen zullen stijgen.
Vandaag wordt er intensief
overleg gevoerd tussen een
aantal visserij-organisaties en
de Visserijbond. Daalder hoopt
dat staatssecretaris Ploeg ak
koord gaat met een overgangs
regeling voor de vissers als hij
de plannen goedkeurt. Het in
korten van de boomkor vergt
bijvoorbeeld een behoorlijke
investering, die de vissers niet
ad hoe kunnen opbrengen.
België wil
uitlevering
derde IRA-lid
AMSTERDAM/BRUSSEL
België zal waarschijnlijk om
uitlevering vragen van Willi
am Kelly, één van de drie le
den van het Ierse Republi
keinse Leger (IRA) die verle
den week in Amsterdam wer
den aangehouden. Een Belgi
sche politiewoordvoerder deel
de mee dat de 36-jarige Kelly
in België gezocht wordt voor
wapensmokkel. Londen heeft
wel om de uitlevering van de
andere twee Ieren gevraagd.
«FRIEMELS
'jtowe. doKreR' ikwiL
oeen ccmpcTLeüiehJ.
Ik. WIL EEN &RIL'.
ROTTERDAM Burge
meester Peper van Rotter
dam wil nog niet beslissen
of hij zal instemmen met
het verzoek van het Haar
lemse gemeenteraadslid
mevrouw Thöne om het
graf van de dubbelspion
uit de Tweede Wereldoor
log, Christiaan Linde
mans, alias King Kong, te
openen.
Volgens Peper is grote zorg
vuldigheid vereist. Allereerst
wil hij instemming van nabe
staanden hebben. Ook moet de
piëteit en de openbare orde op
de Crooswijkse begraafplaats
gewaarborgd blijven. Verder
moet volgens de burgemeester
het belang van verzoekster om
het graf te laten openen wor
den aangetoond.
De Amsterdamse procureur-
-generaal mr. H. Lagerwaard
heeft inmiddels mevrouw
Thöne schriftelijk laten weten
geen argumenten te zien om
toestemming te geven het graf
te laten openen. Mevrouw
Thöne had verzoeken inge
diend bij de procureur en de
Rotterdamse burgemeester. De
oud-verzetstrijdster wil een
einde maken aan de onzeker
heid over de identiteit van de
begravene op Crooswijk.
Ilüllllllllllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllfllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
22 januari
Mr. P. van Vollenhoven houdt als
voorzitter van de Raad voor de
Verkeersveiligheid op de jaar-
bijeenkomst van de Vereniging
voor Bitumineuze Werken een
toespraak getiteld „Wegen naar
veiligheid". De jaarvergadering
draagt het motto „Wegen, veilig
heid en milieu" en vindt plaats in
het congresgebouw van de Jaar
beurs in Utrecht.
