TAFEL Landen die terrorisme helpen, moeten uit VN' ÊeldóeSou/tatu kerk wereld „Kerkgevoel" grootste knelpunt bij Samen op Weg Vaticaan positief over harttransplantaties Van korengemeenschap naar broedergemeenschap Oogkleppen-strategie ACHTERGROND CetdóeSou/iont MAANDAG 13 JANUARI 1986PAGIN, Pacifist De Hongaarse minister van Defensie Istvan Olah heeft een brief ontvangen van 24 rooms-katholieke priesters die in mili taire dienst zijn, dat zij volledige geweldloosheid als de enige begaanbare weg naar de vrede zien en derhalve geen dienst meer zullen verrichten. De priesters hebben voor het meren deel hun eerste oefening achter de rug en zijn allen geregi streerd als dienstplichtig. In hun brief betuigen zij hun solida riteit met dienstweigeraars en met vrouwen, die geen militair identiteitsbewijs willen aanvaarden. De priesters verklaren in hun brief het eerlijk te vinden de minister van hun verander de inzicht op de hoogte te stellen, „omdat men anders nog op ons zou rekenen in voorkomende gevallen". Katholieke filosoof Michel de Certeau overleden De Franse filosoof en historicus Michel de Certeau, auteur van o.a. "La Fable Mystique" en "L'Ecriture de l'Histoire", is don derdagavond na een langdurige ziekte op 60-jarige leeftijd in Parijs overleden. Dit is vrijdag vernomen van kringen uit zijn omgeving. De historicus van de mystiek en antropoloog van het dagelijks leven De Certeau, die jezuïet was, was op 17 mei 1925 in Chambéry geboren. Zijn invloed op de "nieuwe ge schiedenis" is groot geweest en hij heeft verscheidene jaren ge doceerd in de Verenigde Staten, aan de universiteit van San Diego in Californië. In Parijs bezette hij de leerstoel van Reli gieuze Antropologie aan de Ecole Pratique des Hautes Etudes. Men moet zich altijd als half sch uldig en half onschuldig beschouwen. PAUS JOHANNES PAULUS II TEGEN DIPLOMATEN: Paus Johannes Paulus II wil dat de Verenigde Na ties optreden tegen de landen die het terroris me helpen. Hij sugge reert een verwijdering van die landen uit de in ternationale organisatie: ,,De VN zou niet moeten toestaan dat lidstaten zich niets aantrekken van de regels van het Handvest door zich te compromitteren met ter rorisme". De paus sprak zaterdagmorgen tijdens een Nieuwjaarsontmoe ting met bij de Heilige Stoel geaccrediteerde diplomaten. Op het ogenblik hebben 116 landen een officiële vertegen woordiger in het Vaticaan, vier (St. Lucia, Nepal, Zimbab we en Liechtenstein) méér dan vorig jaar. Landen die niet vertegenwoordigd zijn, zijn voor het merendeel de com munistische. De paus maakte van de gele genheid zaterdag gebruik een politieke „tour d'horizon" te maken, zoals ook in de vorige jaren. Nieuw was het speciale „hoofdstuk" gewijd aan het terrorisme, binnenlands en in ternationaal. „We vinden te genover ons geduchte organi saties van personen die om aandacht op hun zaak te vesti gen niet aarzelen op grote schaal onschuldigen te doden, en dat dikwijls in landen die voor hen vreemd zijn en niets te maken hebben met hun problemen. Onze afkeuring kan slechts absoluut en una niem zijn", zei de paus. De paus richt zich tot het verzamelde corps diplomatique in de Sala Regia (Koninklijke Zaal) in het Vaticaan. „Zeker, er zijn toestanden waaraan al te lange tijd een rechtvaardige oplossing wordt onthouden; er bestaat dus veel frustratie, haat en wraak, waarop we bedacht moeten blijven. Maar om een zaak te bepleiten mogen geen onjuiste middelen worden gebruikt en onschuldigen worden gedood". De paus hekelde in dit ver band de „medeplichtigheid" van bepaalde bewegingen en staten bij het voorbereiden van dergelijke aanslagen. De paus veroordeelde ook de op de aanslagen volgende ver geldingsacties, „die onschuldi gen treffen en nieuwe geweld daden uitlokken". Maar het andere terrorisme, dat in een staat geïnstitutionaliseerd is, mag volgens de paus zeker niet worden vergeten. Dit ter rorisme „is gebaseerd op een systeem van geheime politie en vernietigt de vrijheid en de elementaire rechten van mil joenen mensen, mensen die al leen schuldig zijn aan een ver- 1986 is door de Organisatie van de Verenigde Naties uit geroepen tot „Internationaal Jaar van de Vrede". Het groot ste deel van de pauselijke toe spraak was dan ook gewijd aan vrede in de wereld. De paus somde de gevallen op, waarin inbreuken op deze vre de worden gemaakt: Libanon, Iran/Irak, Afghanistan, Cam bodja, Zuid-Afrika, Oeganda, Tsjaad, Ethiopië, Mali en La- tijns-Amerika. De conflicten in die landen moesten niet alleen ons mede leven opwekken, zo meende de paus, maar we zouden er ook voor moeten zorgen dat de strijdende partijen rond de ta fel gingen zitten en op vreed zame wijze een rechtvaardige oplossing voor hun problemen vonden. Om in de verschillende delen van de wereld vrede te berei ken, bepleitte de paus een re gionale aanpak van de proble men, met de steun van alle an dere landen in de wereld, maar zonder dat de groot machten zich ermee zouden bemoeien. De paus betreurde de verdeling van de wereld in machtsblokken. Daardoor ko men volgens hem de kleinere landen in het gedrang. Latijns-Amerika en Afrika vormen volgens de paus grote families, die zelf hun proble men het best kunnen oplossen. Europa is ook zo'n familie, on danks de kloof die de volkeren van Oost en West scheidt. Die kloof noemde de paus „onaan vaardbaar voor een geweten dat gevoed is met menselijke en christelijke idealen". De paus toonde zich voorstander van een verdere ontwikkeling van de Europese solidariteit volgens de Akkoorden van Helsinki. De paus hekelde de internatio nale wapenhandel en hij vroeg om een rechtvaardige oplos sing voor het probleem van de schuldenlast van de landen van de Derde Wereld: beide zaken bedreigen de wereld vrede. En om te bewijzen dat de katholieke kerk zich bij haar inzet voor de vrede niet alleen tot woorden beperkt, gaf hij een opsomming van „daden" van de katholieke kerk: de encyclieken Pacem in Terris, Popularum Progressio, en Redemptor Hominis, het conciliedocument Gaudium et Spes, om strijdende partijen in verschillende delen van de wereld tot elkaar te brengen. Tenslotte nodigde de paus de wereld in dit VN-Vredesjaar uit, „tot een grote gebedsbewe ging voor de vrede". CEES MANDERS Niet alleen op landelijk niveau maar ook op plaatselijk vlak is het „kerkgevoel" een be langrijk knelpunt bij de samenwerking tussen de Nederlandse Hervormde Kerk en de Gerefor meerde Kerken in Ne derland. Dat blijkt uit een inven tarisatie die de werk groep Samenwerking plaatselijk vlak van de Raad van Deputaten Sa men op Weg heeft ge houden. Het onderzoek dateert reeds van twee jaar geleden, maar de re sultaten zijn nu pas be kend gemaakt. De werkgroep ontving reacties uit 285 kerken waar op een of andere wijze sprake is van sa menwerking tussen hervorm den en gereformeerden. Het belangrijkste knelpunt in de samenwerking bleek de „men taliteit". Daarmee worden be doeld het verlangen naar be houd van het eigen gezicht en de eigen identiteit en datgene wat als „kerkgevoel" of onop- geefbare tradities wordt erva ren. Bij 40 procent van de 285 kerken bleken op dit terrein problemen te bestaan. In 33 procent van de plaatselij ke kerken bleken kwesties van organisatorische aard, der meer met betrekking tot de kerkelijke grenzen en het beheer van geld en goederen, de samenwerking te belemme ren. In 19 procent van de ker ken vormden de houding van de vrijzinnigen en de Gerefor meerde Bond in de Nederland se Hervormde Kerk een pro bleem. Als andere knelpunten werden gesignaleerd geloofs vragen (13 procent van de 285 kerken) en de sacramenten (12 procent). De werkgroep plaat selijk vlak heeft uit het onder zoek opnieuw de conclusie ge trokken dat niet-theologische factoren een belangrijke be lemmering kunnen zijn bij sa menwerking tussen hervorm den en gereformeerden. Twee moraaltheologen hebben in het dagblad van het Vati caan, de „Osservatore Romano", getracht de gemoederen in Italië tot bedaren te brengen over in dat land verrichte hart transplantaties. Sinds de minister van Volksgezondheid, Con stante Degan, op 11 november een beschikking tekende dat harten mogen worden overgeplant in daarvoor aangewezen ziekenhuizen, zijn zeventien transplantaties verricht. Alle operaties zijn geslaagd en de patiënten verkeren in goede ge zondheid. De hoogleraren verzuchten, dat deze materie in Ita lië met wat meer nuchterheid en wijsheid zou moeten worden benaderd dan thans het geval is. Prof. Dionigi Tettamanzi, hoogleraar in de moraaltheologie aan de universiteit van Noord-Italië en Felice Donofrio, zijn collega van de medische faculteit te Napels, betogen dat er absoluut geen bezwaar kan worden ingebracht tegen hart- transplantaties, als vast is komen te staan dat de donor zijn hart vrijwillig wil afstaan en klinisch dood is alvorens het wordt weggenomen. Onder „klinisch dood" verstaan de hoog leraren, geheel in overeenstemming met een verklaring van de Pauselijke Academie van oktober vorig jaar, twee elektro cardiogrammen van de donor, gemaakt met een tussenpoos van zes uur, waarbij in beide gevallen geen hersenactiviteit wordt vastgesteld. De hoogleraren waarschuwen tegen moge lijke ontsporingen in de vorm van het oprichten van een „hartbank" als uitvloeisel van een wel gehoorde mening, dat een overledene in feite „res publica" (openbaar eigendom) is geworden, zodat meerdere organen na de dood kunnen wor den verwijderd om anderen te helpen. Hoofdredacteur Reformatorisch dagblad overleden Op 60-jarigé leeftijd is de hoofdredacteur van het Reformato risch Dagblad, de heer Jan Blees, in zijn huidige woonplaats Katwijk aan Zee overleden. In de tien jaren tijd dat hij de redactionele leiding had zag hij de oplage van zijn vanuit Apeldoorn landelijk verspreide blad stijgen van niets tot 50.000. Het blad wilde een alternatief zijn voor Trouw en de in deze krant opgegane Kwartetbladen. BESCHULDIGING AFGEZETTE PREDIKANT: „Velema's sturen aan op scheuring in Christelijke Geref. Kerken" De christelijke gereformeer de predikant ds. J. H. Velema en diens broer, de theoloog prof. dr. W. H. Velema willen een kerkscheuring binnen het kerkverband. Ze willen niets liever dan een samen smelting met de Gerefor meerde Kerken vrijgemaakt. Maar binnen de Christelijke Gereformeerde Kerken is een groot aantal mensen daarvan niet gediend". Dit zegt drs. Joh. Kruis, voormalig predikant in de Chr. Gereformeerde Kerken. In 1984 werd deze predikant uit zijn ambt gezet omdat zijn prediking over de verzoening fout zou zijn. De afgezette predikant meent dat zijn op vattingen over de verzoening haaks staan op die van de broers Velema. Naar zijn me ning hebben beiden niet al leen veel invloed hebben -in de Christelijke Gereformeer de Kerken, maar bovendien min of meer het theologisch gezicht bepalen van de Evan gelische Omroep. Drs. Kruis heeft in een brief aan de generale synode van de Christelijke Gereformeer de Kerken een onderzoek ge vraagd naar de verzoenings leer in de kerk. Hij heeft daarbij verzocht deze leer te toetsen aan de Schrift. „Ik wil niet naar buiten treden als de grote aanvaller van de Velema's. Maar ik teken be zwaar aan tegen de koers die beiden, en in hun kielzog, anderen binnen de Christelij ke Gereformeerde Kerken varen", aldus drs. Kruis. In de brief aan de synode van zijn kerken heeft drs. Kruis gevraagd nader te om schrijven hoe in de kerk „wolven in schaapskleren" zijn te herkennen, en „valse profeten". De synode van de Christelij ke Gereformeerde Kerken komt in augustus van dit jaar bijeen in Den Haag. KEES VEERKAMP (43) NAAR DENORBERTIJNEN „Van jongs af aan heb ik het gevoel gehad bij de kerk te willen horen, om aan de an dere kant van de lijn te staan, maar steeds kwam er iets tus sen". Aan het woord is Kees Veerkamp (43), tot 1 februari 1986 algemeen directeur van de Stichting Samenwerkende Korenorganisaties (SNK), een overkoepelend orgaan voor de tien korenorganisaties in ons land met ruim 8100 koren, 285.000 koorleden en ca. 4.000 koordirigenten. Kees Veerkamp was in dat al les de centrale figuur, de man met talloze internationale contacten, getypeerd door de voorzitter van de Stichting, de heer A. J. Kret, als iemand van onschatbare waarde. On danks dat neemt Kees Veer kamp op 31 januari afscheid om daarna in te treden in de Norbertijnse gemeenschap te Heeswijk, de oudste Neder landse kloostergemeenschap. „Niemand heeft me gevraagd of ik gek ben of wat me nu ei genlijk bezielt", vertelt Veer kamp in het kantoor van de Stichting aan de Utrechtse Drift, „dat is me ontzettend meegevallen. De één vroeg me om eens wat meer te ver tellen over het kloosterleven, een ander merkte op dat hij mij kennende dit een logisch besluit vond, maar niemand reageerde negatief. Het is geen opwelling, al heel jong wilde ik me al dienstbaar ma ken in de kerk. In Poeldijk, waar ik geboren ben, heb ik veel kerkewerk gedaan, bij voorbeeld lector en ceremo niemeester, ook was ik ver bonden aan de koren van Jos Vranken, later heb ik ge werkt bij Don Bosco aan de Scheveningseweg, maar ik voelde dat er meer was en dat ik meer wilde. Ik ben geen eenling, ik hou van teamver band, van groepsverband. Maar steeds als ik het besluit wilde nemen liep er iets spaak waardoor ik me gedwongen voelde dat besluit uit te stel len. Op m'n 14 en 21e jaar - het getal zeven speelt een grote rol in m'n leven - waren het huiselijke omstandigheden, op m'n 28e jaar trad een aantal kapelaans in het Westland te gelijk uit en dat werkte niet bepaald stimulerend. Op m'n 35e jaar werd van meerdere kanten druk op me uitgeoe fend om deze baan in de koorwereld te accepteren en dat heb ik met veel plezier gedaan. Toch bleef de gedach te aan het kloosterleven me trekken, ik ging steeds regel matiger naar bezinningsdagen in meerdere kloosters en ik voelde me daar steeds meer thuis. Dat was met name in de Abdij van Berne bij de Nor bertijnen en na lang overleg met mezelf en anderen heb ik in m'n 42e levensjaar het defi nitieve besluit genomen en volgende maand is het zover. De SNK staat nu op poten, de eerste aanzet voor het vol gend Internationaal Koorfes tival in Arnhem is gegeven, ik kan met een gerust hart gaan". Late roeping Ziet Veerkamp zichzelf als een late roeping? „Nee", zegt hij lachend, „ik geef alleen wat laat gehoor aan die roe ping. Mijn argument is tweel edig: ondanks de kritiek die ik heb op de kerk als instituut wil ik bij die kerk horen en bij de Norbertijnen voel ik me thuis. Maar denk nu niet dat ik dat Nederlandse koorleven zal vergeten, reken maar dat ze me volgend jaar bij het Koorfestival in Arnhem zul len zien. Ja, dat festivalgebeu- ren mag je terecht m'n pleeg kind noemen. Het eerste festi val dat ik organiseerde was in 1971 in Den Haag en sinds dien ben ik daar met veel en thousiasme mee bezig geble ven. Onbegrijpelijk dat Den Haag dit belangrijke interna tionale gebeuren niet heeft vastgehouden. Weet je dat an dere steden in de rij stonden om dit naar zich toe te trek ken? Niet alleen vanuit artis tiek oogpunt, maar dit is een belangrijke uitwisseling van mens tot mens vooral met de zangers uit Oost-Europa". Met Jan Eelkema als artistiek directeur van de SNK zijn de dirigentencursussen van de. grond gekomen, jaarlijks ne men 200 koordirigenten deel aan de opleiding van het mid denkader, een driejarige op leiding. Verder houdt de SNK zich bezig met studiedagen, regiecursussen, adviezen en voorlichting niet in de laatste plaats in de richting van het Ministerie van WVC over de begeleidingstaak van de or kesten. „De vraag: hoe moet 't straks met de oratoriumkoren in Zuid-Holland is een knellende vraag, het Randstedelijk Be- geleidings Orkest moet na tuurlijk blijven bestaan. Ja hoor, neem gerust van mij aan dat ik dit allemaal zal missen, maar aan de andere kant voel ik me bevrijd nu ik m'n roepstem kan gaan vol gen". De koorwereld verliest een uitmuntend organisator, de kerk krijgt er een toege wijde en intens levende broe der bij. adriaan hager De PvdA moet de plaatsing van kruisraketten tijdelijln"r cepteren, aldus een opmerkelijke uitspraak van Mient Faber, de secretaris van de IKV-vredesbeweging. FL( heeft er al eerder blijk van gegeven dat hij, zeker voorde vertegenwoordiger van een pressiegroep, over een flinkepn sis politiek realisme beschikt. Aanmerkelijk meer dan del^ ders van de partij waarvan hij lid is, de PvdA. Lj -p. pa DAT is Faber nooit in dank afgenomen door zijn eioj IKV-achterban, die als pressiegroep uitsluitend oog hl" voor het eigen ideaal, daarbij allerlei haalbaarheden en haalbaarheden overlatend aan de politiek. Op die blinde zijdigheid maakt Faber ook nu weer een gunstige uitzoj ring. Met zijn opmerking geeft Faber indirect een scherp b| van de PvdA, die zich al maandenlang gedraagt als een n{N kend kind, dat in een hoekje is gekropen omdat het zijnich niet heeft gekregen. Zo'n kind weigert meestal enige tijd 11 bij de realiteit van een genomen besluit neer te leggen,er dan na verloop van tijd in de nieuwe situatie verder te c ik: ff alsof er niets is gebeurd. De vervelendste kinderen blijven het langst tegen bP weten in mokken en zo gedraagt zich de PvdA al gerif tijd. De socialisten hebben zichzelf volledig geïsoleerd hun absolute „nee" tegen de plaatsing van de kruisraket waarbij het nu eenmaal democratisch genomen mee: heidsbesluit van het parlement volledig wordt genegeerdl die manier heeft de PvdA zich niet alleen buiten de wel lijkheid geplaatst, maar ook buiten de mogelijkheid si mede regeringsverantwoordelijkheid te dragen. Want dal moeten gebeuren op basis van het democratisch genoj plaatsingsbesluit. HET is tekenend voor de politieke oogkleppen-strategi^ de PvdA-top voert, dat uitgerekend Mient Jan Faber k komt vertellen hoe de PvdA zich zou moeten gedragen.! ee de PvdA wil meeregeren en met enige kans op succes g bewerkstelligen dat de kruisraketten in de toekomst ons Jan uitgaan, dan zullen de socialisten vijf jaar geduld mof10 hebben en de wapens enige tijd in ons land moeten dul^nj !g DiE vijf jaar is de termijn, die het kabinet-Lubbers mef1^ Amerikanen is overeengekomen en de VS kunnen dusi niet verbaasd zijn als na die vijf jaar het verdrag eventy zou worden opgezegd, aldus Mient Jan Faber. Dat is hetjjri mocratisch recht van een eventueel nieuwe politieke mi n derheid in het parlement. ^ar SlNDS l november is de politieke realiteit derhalve, dat h< de kruisraketten uit Nederland weg wil hebben, zal mojijl< accepteren dat ze hier enkele jaren gestationeerd zullen Dat inzicht is zelfs tot de top van de vredesbeweging d°ojl drongen. Waarschijnlijk is dat ook al lang het geval in de^L van de PvdA. Die partij worstelt echter met het problflei hoe zij enkele maanden voor de verkiezingen die on*li| zwaai in het zo keihard ingenomen standpunt aannemt u kan maken, zonder een deel van haar achterban van zi^ vervreemden. Naarmate de verkiezingsdatum nadert Wi s dat probleem echter alleen maar groter. W eersvooruitzichten Europese landen, geldig v dag en donderdag: Zuid-Scandinavie: wisselend en een enkele sneeuwbui, temperatuur ongeveer min 4 Benelux: een enkele bui, even natte sneeuw. Middagte tuur ongeveer 5 graden. Britse eilanden: eerst nog bui, donderdag af en to< dagtemperatuur rond 5 graden. Duitsland: wisselend bewolkt ejn kele buien. vMiddagtempej woensdag circa plus 4 graden]— derdag dalend naar min 2 grad^ DE BILT (KNMI) Morgen staat aan de kust naar ver wachting enige tijd een zuid^- westerstorm. Boven land is de wind krachtig of hard. Dit gaat gepaard met een wisse lende bewolking, terwijl er ook buien vallen. Het onstuimige weer wordt veroorzaakt door een actieve depressie, die vanmorgen ten zuidwesten van IJsland lag en morgenmiddag boven het noorden van de Noordzee wordt verwacht. Dit lagedruk gebied trekt verder oostwaarts en morgen later op de dag draait de wind naar het noord westen. De temperaturen lo pen in de nacht en overdag niet veel uiteen, zo rond de 6 a 7 graden. De rest van de week blijft het weer ook aan de wis selvallige kant. De tempera tuur ligt meestentijds -boven nul. Frankrijk: woensdag wisselen] 1 wolkt en enkele buien. Don^X meer opklaringen. Middagten tuur woensdag omstreeks 8 donderdag dalend tot rond 5 Spanje en Portugal: buien, donderdag perioden Middagtemperatuur uiteenl van 10 graden in noord-Spanje in het zuiden. Italië en Adriatische kust: plaa een bui. Middagtemperatuur lopend van 5 graden tot ongeveer 15 bieden. Alpengbied: woensdag plaaU sneeuwbuien, donderdag gele meer opklaringen. Tempen vrijwel overal beneden de i de zuidelij Gebakken ham met witlofsalade en gebakken aardappelen vanille-rijste vla De benodigdheden voor twee zijn: 2 plakken a 100 g schouderham, losgeklopt ei, paneermeel, 20 g marga rine; 2 struikjes witlof, 1 ge kookte biet, uitje, 2 lepels azijn, zout, peper, mosterd, suiker, 1 lepel olie; Vt tot 1 kg aardappelen, olie, margarine, zout; Vt liter melk, 25 g rijst, 15 g custard, 30 g suiker (of 2,5 dl gele vla, 2,5 dl rijste- pap). Haal de plakken ham door ei en door paneermeel en bak ze in warme margarine bruin. Wees bij het keren van de plakken voorzichtig met het korstje, want dat stoot er gemakkelijk af. Spoel de struikjes wtrm schoon, schrap bruine pk I weg of verwijder erg le )rc blaadjes. Snijd de groen wai smalle reepjes en doe de te kern aan de onderdo van de struikjes weg. Sn de gestroopte en afgespo 2 biet in blokjes en het schl[ej gemaakte uitje in stu Meng een sausje van a zout, peper, mosterd, su en olie met de ui en bie schep er direkt voor het senteren het witlof door. Was de ongeschilde aar pelen, kook ze gaar, la, lauw worden en pel ze. de geheel afgekoelde aar pelen in niet te dunne pen ken en bak die in hete met margarine bruin. Sl er na het bakken zout o Breng de helft van de itar aan de kook, strooi er de koud water afgespoelde in en laat het mengsel half uur koken. Meng papje van custard, suike weinig koude melk schenk dat al roerende b gare rijstepap. Laat de nog een minuut koken, er van het vuur de ovt koude melk bij en laat koud worden. (Wie voelt voor kant en klaai kochte toetjes, kan gele mengen met rijstepap daar eventueel weinig si aan toevoegen). JEAt IE

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1986 | | pagina 2