an Dam uit
mtiek op
verdeeldheid
oinnen VARA
Kabinetsstandpunt
over euthanasie
binnen een maand
KERKBESTUUR IN BREDA SPANT
OPNIEUW KORT GEDING AAN
L/2v2L
;sii
NNENLAND
Rolschaatsers mogen
uit tram en bus gezet
i
lakelaarsvereniging
oyeert 21 leden
Eén
a twee
nieuwe
aids-
gevallen
per week
Prijswinnaars oudjaarspuzzel
Kinderen moeten kunnen lezen om leven te veraangenamen
J
Chauffeur na ongeluk vast in Hongarije
QeidoaQounant
ZATERDAG 11 JANUARI 1986 PAGINA 3
eventemaren kunnen
^jrivéleven beschermen
^[VENTER Wie in de gemeente
venter aangifte doet van biivoor-
«ld geboorte, huwelijk of overlijden,
jgt in de toekomst een invullijst
Igereikt, waarop men kan aange-
i of de gegevens mogen worden
irgegeven aan diverse instanties.
?n ofeers bunnen daardoor bijvoor-
ad besluiten dat een krant, een
er u|k of een felicitatiedienst van de
êtes|iging op de hoogte wordt ge-
ingetht. Als de lijst niet wordt inge-
de )d krijgen de genoemde instellingen
de ligegevens niet meer. Tot nog toe
t kaf^en banken, kranten en andere
lellingen zich abonneren op de ge-
^"Sfens van de burgerlijke stand.
LUBBERS: GEMENE
AANTIJGINGEN IN
VARA-PROGRAMMA
DEN HAAG - Premier Lubbers is van mening
dat de reportage die de VAR A-televisie woens
dagavond uitzond over koppelbaaspraktijken
en zwartwerkers bij het bedrijf Mercon Steel
Structures in Gorinchem vooral bestond uit
„gemene aantijgingen". De uitzending had vol
gens Lubbers kandidaat-lijsttrekker voor
het CDA meer te maken met de aanstaande
verkiezingen dan met de zaak zelf. Lubbers zei
dit vrijdag in een televisie-uitzending. In het
VARA-programma werd het bedrijf Hollandia
Kloos van de familie Lubbers als mede-eige
naar van Mercon medeverantwoordelijkheid
aan de koppelbaaspraktijken verweten.
Meer ruimte voorzieningen
voor werklozen
DEN HAAG Alle werklozen en ar
beidsongeschikten die bij de arbeidsbu
reaus staan ingeschreven voor een (ge
deeltelijke) baan moeten voortaan ge
bruik kunnen maken van gemeentelijke
voorzieningen die hun kansen om weer
aan de slag te komen vergroten. Staats
secretaris De Graaf (Sociale Zaken)
heeft hiertoe een wijzigingsvoorstel van
de Wet Werkloosheidsvoorziening
(wwv), voor advies aan SER, Emancipa-
tieraad en VNG (gemeenten) voorge
legd. Nu kunnen alleen mensen met een
ww- of wwv-uitkering gebruik maken
van activiteiten die direct gericht zijn
op verbetering van hun kans op werk,
zoals cursussen en dergelijke.
ROTTERDAM Het Rotterdamse openbaar vervoerbe
drijf RET mag rolschaatsers weren uit tram, bus en me
tro, ook al zijn zij in het bezit van een geldig plaatsbe
wijs. Dit heeft de president van de rechtbank in Rotter
dam mr. F.J.M. Nivard bepaald in een kort geding dat
een studente en zes mede-rolschaatsfanaten tegen de
RET hadden aangespannen. Volgens Nivard is er gevaar
voor de veiligheid van passagiers. De RET gaf begin no
vember zijn personeel de instructie geen rolschaatsers
meer mee te nemen ook niet als zij beschermkappen
onder de rolschaatsen dragen omdat er een aantal on
gelukken en bijna-ongelukken was gebeurd. Zo heeft
een reiziger met spataderen kapotte benen opgelopen na
een botsing met iemand op rolschaatsen. Grote aantallen
rolschaatsers, die de rolschaatsevenementen in de Ener
giehal bezoeken, maken gebruik van de metro.
Cuba laat twee
Antillianen vrij
DEN HAAG Cuba heeft
Nederland laten weten dat
twee Antillianen die zeven
jaar hebben gevangen gezeten
deze week zullen worden vrij
gelaten. De twee werden we
gens betrokkenheid bij een
omvangrijke koffiefraude door
een Cubaanse rechtbank tot
acht jaar gevangenisstraf ver
oordeeld. Den Haag wil de
suggestie dat de vervroegde
vrijlating het resultaat is van
het gesprek dat PvdA-voorzit-
ter Max van den Berg met Fi
del Castro heeft gevoerd, niet
zonder meer bevestigen.
rsi J_
letj
woordelijkheden moet eisen".
Van Dam zei te hopen „de
mensen er hier van te kunnen
doordringen dat er nog een
ander eigenbelang is en dat is
het voortbestaan van de
VARA. Het is een illusie om te
denken dat de VARA niet ka
pot kan".
Van Dam benadrukte dat er
door de hele VARA bezuinigd
zal moeten worden, al zullen
de maatregelen bij de televi-
siedienst zwaarder en ingrij
pender zijn dan bij de rest van
de VARA. Van Dam sloot in
dit verband personele conse
quenties niet uit.
Portefeuilles
Van Dam neemt in het be
stuur de mediaportefeuille (ra
dio, televisie, VARA-gids)
over van waarnemend voorzit
ter Herman van Wijk. Deze
behoudt de functie van waar
nemend voorzitter en krijgt
daarnaast als belangrijkste ta-
effet
doosLVERSUM De nieu-
racW VARA-voorzitter Mar-
ou \i van Dam heeft in een
ze Herview in het deze
veiek verschenen perso-
pvtflsblad „Roodgloeiend"
nnefvige kritiek getlit op de
erne verdeeldheid bin-
ubrP ziJn omroep.
j^yjlezing van honderden stuk-
i kwam hij tot de conclusie
j'de VARA er op twee pun-
uitsprong: ,,Op de eerste
ve,ats het geweldige talent dat
naa*n hier heeft om het eigen
se4ng te identificeren met het
ang van de VARA... Het
•ede punt is dat de mede-
r 0*jkers een groot talent heb-
"°°i om van de VARA op soci-
v/ne maar ook programmatisch
milled buitengewoon veel te
wachten. Men vergeet
«bij echter consequent dat
or dvan je zelf dan ook meer in-
he hhingen en meer verant-
e, o
)Vei£N HAAG De Nederlandse Vereniging van Make-
kouèrs (NVM) heeft vorig jaar 21 leden geroyeerd. Aan-
ine igen van twintig makelaars om een lidmaatschap
te %ft zij afgewezen. Dat heeft voorzitter P. Jager giste-
të?fV bekendgemaakt op de Nieuwjaarsreceptie van de
c/brjeling Den Haag.
f.^ter voegde eraan toe dat de in 1985 verscherpte normen voor
jnaatschap een goed middel blijken te zijn om de NVM-make-
~j onafhankelijk en op correcte wijze te laten functioneren.
roTtt\ nieuwe eisen moeten het imago van de makelaar opvijzelen,
v<#us Jager.
'e' ^makelaardij is vorig jaar herhaalde malen in een kwaad dag-
lt gesteld. Het geruchtmakendst was nog de ontdekking van
weekblad Nieuwe Re vu dat leden van de NVM bereid ble-
maa^ te zijn om te bemiddelen in transacties met zwart geld. Ook
'esnWmakelaarskantoren van VVD-voorzitter Kamminga en van
i m\er zelf bleken daartoe bereid. Volgens Kamminga had één
JEA 2Ün medewerkers „uit nieuwsgierigheid" meegedaan met de
fslaggevers van het tijdschrift. Jager heeft altijd ontkend.
~~~1cele dagen voordat deze rel over de NVM opschudding te-
egbracht had de vereniging Eigen Huis beëdigde makelaars
Amsterdam, het Gooi en Den Haag ervan beschuldigd met
aar onder één hoedje te spelen teneinde toch de inmiddels
jeschafte dubbele courtage te kunnen incasseren. De voor-
iriften van de NVM verbieden deze werkwijze.
Het VARA-bestuur wacht nog
op het verslag van de onlangs
benoemde commissie van wij
ze mannen die het gevoerde
beleid van het bestuur onder
leiding van Van den Heuvel
onderzoekt. De precaire finan
ciële situatie bij de VARA
vormde de belangrijkste reden
voor dit onderzoek. Met uit
zondering van Van Dam kun
nen er voor de overige drie
bestuursleden nog consequen
ties uit dit onderzoek voort
vloeien.
Televisiedirecteur Maurice
Koopman heeft zijn volle ver
antwoordelijkheden weer kun
nen opnemen na de verwijten
dat de televisiedienst te veel
geld had uitgegeven. Zijn ad
junct-directeur Ab Engelsman
zal niet meer in zijn oude
functie terugkeren. Hij krijgt
een andere taak.
Lente
in de bol
De natuur
raakt niet aan
de kwakkel-
winter ge
wend. Na
steeds nieuwe
berichten over
lammetjes
kunnen de
ooievaars ui
teraard niet
achterblijven.
Temidden van
een be
sneeuwde om
geving gooit
een koppel op
het ooievaars-
buitenstation
in Herwijnen
de koppen
achterover
«y* voor een klep-
- perend lief
desritueel dat
normaal in de
lente thuis
hoort.
BREDA Het kerkbestuur
van de inmiddels opgeheven
parochie van het Heilig Hart
van Jezus te Breda heeft een
tweede kort geding aange
spannen om de bezetters van
het kerkgebouw aan de Baro
nielaan te kunnen laten ver
wijderen. In tegenstelling tot
eerdere toezeggingen heeft een
deel van de bezetters gisteren
geen gevolg gegeven aan het
bevel van de Bredase recht
bankpresident het gebouw
voor vrijdagochtend tien uur
te verlaten. De president ging
ervan uit dat de sterke arm
niet nodig zou zijn en heeft
daartoe in zijn vonnis dan ook
geen specifieke mogelijkheid
geschapen. Het geding zal
dinsdag dienen.
Volgens woordvoerder Paolo
de Jong van de bezetters is be
sloten de bezetting voort te
zetten om te voorkomen dat
nu al goederen uit de kerk
verwijderd worden. Men
vreest dat een leeg kerkge
bouw helemaal moeilijk een
andere bestemming kan krij
gen. Bovendien hopen de be
zetters dat de kerkelijke in
stanties in Rome snel bekend
maken of zij het besluit van
bisschop Ernst van Breda de
parochie per 1 januari op te
heffen en het gebouw af te
stoten, zullen schorsen.
Enkele bezetters zijn de hele
dag bezig geweest om te pro
beren in Rome meer duidelijk
heid daarover te krijgen. An
deren hebben een gesprek met
bisschop Ernst gehad om hem
te bewegen een status quo te
handhaven tot de uitspraak
van Rome bekend is. De bis
schop heeft daar geen gevolg
aan willen geven. De verhui
zing van inventarisgoederen
naar naburige kerken is, aldus
de reactie van de bisschop, een
zaak van het kerkbestuur. Hij
heeft de delegatie er nog eens
op gewezen dat tot 1 maart al
ternatieven ingediend kunnen
worden voor een bestemming
van het gebouw.
GENEVE Het aantal men
sen in Europa dat met het do
delijke aidsvirus besmet is,
stijgt snel. De toename is het
sterkst in West-Duitsland. Ne
derland registreerde vorig jaar
één a twee nieuwe gevallen
per week, zo vermeldt een
rapport van de Wereldge-
zondsheidsorganisatie (WHO).
Per eind september 1985 wa
ren in heel Europa 1.573 ge
vallen geregistreerd. Van de
patiënten waren er toen 792
overleden aan de ziekte die
het natuurlijk afweermecha
nisme van het lichaam af
breekt. Het aantal van eind
september ligt 347 hoger dan
dat van eind juni 1985, wat
neerkomt op een toename van
27 gevallen per week.
De meeste nieuwe gevallen,
gemiddeld vijf a zes per week,
werden gemeld uit West-
-Duitsland. Daarna komen
Groot-Brittannië en Italië. In
vijf Europese landen zijn tot
dusver geen aids-gevallen ge
meld: Hongarije, Polen, de
Sovjet-Unie, Tsjechoslowakije
en IJsland. In de 16 andere
landen is het aantal geregis
treerde gevallen in een jaar
tijd ruim verdubbeld: van 559
eind oktober 1984 tot 1.573
eind september 1985.
Eind september was bedroeg
aantal aids-gevallen op de Eu
ropese ranglijst: Frankrijk 466,
Duitsland 295, Groot-Brittan
nië 225, België 118, Italië 92,
Nederland 83, Zwitserland 77,
Spanje 63, Denemarken 57,
Zweden 36, Oostenrijk 23,
Noorwegen 14, Finland 10,
Griekenland 10, Luxemburg 3
en Joegoslavië 1.
(ADVERTENTIE)
ANTIEKBEURS
Noordwijk (Z-H)
Grand Hotel
„Huis ter Duin"
11 en 12 januari
van 11.00-18.00 uur.
Ettelijke honderden lezers hebben dit jaar deelgenomen aan
oudjaarspuzzel. De vele goede inzenders kwamen tot de
Igende oplossing: Het oude wordl nooit oud, oud wordt al-
ïn het nieuwe.
'rijswinnaars werden:
H. Cornelissen-Woerde, Hoogstraat 4, 2211 GL Noordwijker-
lout: 75,-;
Vlevr. Disseldorp-Hendriks, Snipstraat 11, 2352 ES Leider-
Jorp: 50,-;
Mevr. M.H. Rijken, Valkenburgseweg 39, 2331 AA Leiden:
^25.-.
T)e paraplu's zijn gegaan naar:
W. Verhagen, Zijlsingel AB t/o nr. 67, 2315 KJ Leiden
heke van Veen, Jan den Haenplantsoen 2, 2253 TN Voor-
Jchoten
A Bergman, Heereweg 460a, 2161 DH Lisse
M. Straathof, Herenweg 39, 2465 AA Rijnsaterwoude
Lydia van Goozen, v. Alcmaerlaan 35, 2355 BA Hoogmade
Op de komende Caravan
Camping RAI, die vanaf 31 ja
nuari wordt gehouden, is een
achtzijdige tent met geïsoleer
de harde wanden te bewonde
ren. Het onderkomen bestaat
uit zestien scharnierende pa
nelen en een flexibel dak. Het
Vaste-wandentent
geheel kan op een eenvoudig
onderstel achter een auto wor
den meegenomen. Kosten:
tienduizend gulden. Toch be
staat er nog steeds veel meer
belangstelling voor het sportie
ve kamperen met kleine en
middelgrote tenten. Het aantal
tentbezitters bedraagt in Ne
derland 1,14 miljoen. 580.000
hebben een vouwwagen of ca
ravan.
DEN HAAG Premier
Lubbers acht het politiek
noodzakelijk dat het kabi
net uiterlijk 10 februari
een inhoudelijk standpunt
heeft ingenomen over het
euthanasievraagstuk. Op
die dag zal de Kamer van
gedachten wisselen over
het initiatief-wetsvoorstel
van mevrouw Wessel-
-Tuinstra (D66) om het
euthanasievraagstuk te re
gelen. De regering zal op
uitnodiging van de Kamer
die discussie bijwonen.
Overigens verstaat premier
Lubbers onder een „inhoude
lijk standpunt" tevens de mo
gelijkheid dat de regering af
ziet van een eigen wetsvoor
stel en de zaak aan de Kamer
overlaat, al hoopt hij dat het
kabinet met een eigen wets
voorstel zal komen. „Dat kan
u al afleiden uit het feit dat
wij er in het kabinet zo inten
sief over praten", aldus Lub
bers.
Op de wekelijkse persconfe
rentie na afloop van de minis
terraad sprak de premier te
gen dat er sprake zou zijn van
een „patstelling" binnen zijn
ministersploeg. De ministers
Brinkman (WVC) en Korthals
Altes (justitie) bekijken mo
menteel een nieuwe „metho
diek" om toch voortgang te
boeken in de discussie binnen
het kabinet Ook deze week
bleken er „nieuwe aspecten"
aan de orde te komen. Het ein
de van het kerstreces van de
Tweede Kamer (de Kamer be
gint weer in de week van de
twintigste januari) acht Lub
bers overigens nog steeds de
„voor de hand liggende da
tum" waarop het kabinet kno
pen moet hebben doorgehakt.
AMSTERDAM Wan
neer bij het lezen een te
grote nadruk wordt ge
legd op het verrijken van
de kennis, kan dit ten
koste gaan van het lees
plezier. Dit is één van de
conclusies van mevrouw
S. Teilegen-Van Delft in
haar proefschift „Waarom
zou je lezen?", een onder
zoek naar leesredenen en
leesbeletsels van leerlin
gen op de basisschool,
waarop zij gisteren in Am
sterdam is gepromoveerd
tot doctor in de sociale
wetenschappen aan de
Universiteit van Amster
dam.
Leerkrachten en ouders moe
ten het lezen accepteren als
vorm van emotionele voldoe
ning. Zo niet dan wordt het
kind de mogelijkheid ontno
men op aangename manier in
eigen tijd leessnelheid en lees
vaardigheid op te voeren. Ook
zal het kind door te lezen moe
ten leren hoe het op simpele
wijze zijn gevoel van welbe
vinden kan terugkrijgen. De
leerling die van lezen een
emotionele voldoening onder
vindt, heeft een belangrijke
stap gezet op de weg naar zelf
controle en onafhankelijkheid,
zo is haar oordeel.
Mevrouw Tellegen-Van Delft
heeft haar onderzoek verricht
in 1983 en 1984 op 65 scholen,
waarbij 1615 leerlingen hun
medewerking verleenden. Zij
kwam daarbij onder meer tot
de conclusie dat bij leerlingen
die naar verhouding weinig le
zen de kans op Teesweerzin
(gebrek aan leesplezier, lezen
beschouwen als een vermoei-
dende bezigheid) groter is dan
bij anderen.
Jongens die het lager beroeps
onderwijs (lbo) of mavo bezoe
ken kennen niet alleen min
der vormen van emotionele
leesvoldoening, maar onder
scheiden zich ook door hun
beperkte leesvoldoening die
steunt op het verwerven van
informatie.
Mevrouw Teilegen constateer
de tevens een opmerkelijk
verschil tussen jongens en
meisjes. Allereerst verschillen
iongensgroepen onderling ster
ker naar spontaan leesgedrag
en leesvoldoening dan meisjes-
groepen. Het lezen van jon
gens is vrij sterk gebonden aan
hun sociale omgeving. Meisjes
zoeken in dat opzicht veel eer
der hun eigen weg, zij laten
zich minder aan hun omge
ving gelegen liggen. Verder
zijn alle meisjes zich veel meer
dan alle jongens bewust van
de vele en gevarieerde moge
lijkheden die lezen biedt om
stemming en daarmee het le
ven te veraangenamen.
Mevrouw Teilegen signaleerde
ook het verschijnsel dat kinde
ren die lezen wel uren kunnen
volhouden zonder daar moe
van te worden, en vooral lezen
om zich even niet met de wer
kelijkheid bezig te houden,
zeer geregeld lezen. Zij voelen
zich zo sterk bij het verhaal
betrokken, dat zij er nader
hand nog vaak aan terugden
ken. Zij die even moeiteloos
lezen en het lezen vooral zien
als middel om een vage wrevel
te verlichten en die zo drage
lijk maken, lezen geregeld.
Diegenen onder hen die zich
bovendien sterk verbeeldend
in het verhaal inleven, lezen
vaker dan de overigen.
Kinderen die lezen ervaren als
een bezigheid die hoge eisen
aan hen stelt, lezen minder
vaak dan men van hen zou
verwachten. Diegenen onder
hen, die vooral een voorkeur
aangeven voor verhalen over
net zulke kinderen als zij zelf,
verhalen die zich hier en nu
afspelen, lezen het minst
Piemels
toen IK&WeE HAPift.ce fëOftlJPWEA
ie\ p/e--"ons ukcw Meiers J
ve&tewen oor \k fit veer: p/jt u J
'H67EWttL RfiNT.
(ADVERTENTIE)
Ook voor verbouwingen en renovaties:
metsel-, timmer- en stucadoorswerk, tegel-
zetten, voegen, stellen, steigerwerk, dakwerk,
PRIMA VAKWERK!
Maanwcg66 2516 AA s-Gravenhage lelcloon 070-8)4761
GELDERMALSEN De
39-jarige Nederlandse vracht
wagenchauffeur Cees van
Eden mag Hongarije niet ver
laten omdat hij in de nacht
van 17 op 18 december bij een
botsing was betrokken op een
snelweg bij Boedapest. Het is
nog steeds niet duidelijk wan
neer een rechtszaak tegen hem
zal beginnen, zegt directeur J.
de Lely van de gelijknamige
transportonderneming uit Uel-
dermalsen waar de chauffeur
in dienst is.
Volgens de transportonderne
ming botste Van Eden met zijn
splinternieuwe vrachtwagen
combinatie op een tankwagen
die onverlicht midden op de
weg stond. Hij moest met lich
te verwondingen in het zie
kenhuis worden opgenomen.
De chauffeur van de tankauto,
die niet gewond raakte, heeft
de politie echter gezegd dat
zijn wagen met de verlichting
aan op de vluchtstrook stona
toen Van Eden er op botste.
Drie Hongaarse buschauffeurs
die kort voor Van Eden over
dezelfde weg reden hebben
verklaard te willen getuigen
dat de lezing van de Neder
landse chauffeur juist is.
