Aantal overvallen stijgt verontrustend
Serviceronde NS werkt zwartrijden in de hand
Geelzucht in
bejaardenhuis
Schoten uit auto
op VARA-gebouw
VOORAL BANKEN EN GELDTRANSPORTEN MOETEN HET ONTGELDEN
Eerste aidsbesmetting
onder druggebruikers
Bom ontploft bij Bulgaars reisbureau
Regeling premiewoning
vrijwel onveranderd
Hartchirurg verliest
geding tegen De Klokkenberg
Rutten:
zeker geen
koopkracht
verlies
Dochters moeten demente moeder terugbrengen
BINNENLAND
Ccid^gotnmvt
DONDERDAG 2 JANUARI 1986 PAGINA 3
Kleinere oogst
appels en peren
DEN HAAG De appel-
- oogst was het afgelopen
jaar 40 procent en de pe-
renoogst 28 procent klei
ner dan die van 1984. De
appeloogst bedraagt 260
miljoen kilo, de perenoogst
92 miljoen kilo.
Dit blijkt uit cijfers van de
definitieve oogstraming
appelen en peren van het
Centraal Bureau voor de
Statistiek. De lagere oogst
is mede veroorzaakt door
de vorstschade begin dit
iaar en door hagelschade
later in het jaar.
Verplichte benoeming
bestuurder Rijnmond
ROTTERDAM De raad van het op
te heffen openbaar lichaam Rijnmond
moet een nieuwe dagelijkse bestuur
der benoemen. De kandidaat ziet
evenwel bij voorbaai af van aanspra
ken op uitkeringen of pensioenen die
uit een benoeming voortvloeien. Dit
blijkt uit de voordracht om pensioe
nadviseur mr. W.G. van Yperen (36)
uit Rotterdam, lid van het CDA, op 6
januari te benoemen tot gecommit
teerde van Rijnmond in de vacature
die onlangs onstond door het vertrek
van drs. J.C. van Duin (VVD). De wet
schrijft voor dat het dagelijks bestuur
van Rijnmond uit een voorzittewr en
zes andere leden bestaat, niet meer en
niet minder.
Drogist mag
geneesmiddelen
blijven verkopen
UTRECHT De drogist mag ook
in de toekomst die geneesmiddelen
blijven verkopen die zonder recept
afgeleverd mogen worden. De re
geling in de Wet op de Genees
middelenvoorziening die inhield
dat na 1992 alleen apothekers nog
medicijnen mogen verkopen is van
de baan. Dat heeft staatssecretaris
Van der Reijden van volksgezond
heid geantwoord op vragen van
het VVD-Tweede Kamerlid Dees.
„De drogist is een niet meer weg
te denken factor in de verstrek
king van zelfzorggeneesmiddelen",
aldus de bewindsman.
Brand in tbr-
inrichting
VLEDDER In het Drentse
Vledder heeft woensdagmor
gen brand gewoed in Hoeve
Boschoord, een inrichting voor
tbr-patiënten. 48 Patiënten
werden elders ondergebracht.
Een deel van de vleugel
brandde uit. Eén van de bewo
ners is met snijwonden opge
nomen in een ziekenhuis. De
man is uit een raam gespron
gen of gevallen. De brand ont
stond door onbekende oorzaak
in een kamer waar drie man
nen sliepen. Door te schreeu
wen konden politiemannen de
drie wakker krijgen.
Europarlementariër mist
richtingborden tussen
Amsterdam en Brussel
DEN HAAG De Europese Commis
sie zal de EG-ministerraad niet voor
stellen om het communautaire trans
portbeleid uit te breiden tot regelingen
voor het aanbrengen van richtingbor
den langs autowegen. Volgens een En
gels lid van het Europees Parlement,
Richard Cottrell, staat langs de autoweg
Brussel-Amsterdam geen enkel bord
dat deze twee steden vermeldt, noch de
route die moet worden gevolgd om er
te komen. De commissie gaat niet in op
de juistheid van deze bewering, maar
laat alleen maar weten dat dit geen
kwestie is waarmee zij zich wil bemoei-
Kasteeltje
Koudekerke
in brand
KOUDEKERKE In Kou
dekerke (Walcheren) is uur
op oudejaarsavond brand
uitgebroken in een kasteeltje
uit de vorige eeuw. In het
huis bevonden zich diverse
zeer kostbare voorwerpen.
De toren van het kasteeltje
stortte vrij snel in en ver
woestte een groot deel van
de bovenverdieping. De
schade wordt geraamd op
vele tonnen. De bewoner
wist zich in veiligheid te
stellen. De oorzaak van de
brand is nog niet bekend.
Inhalen via vluchtstrook
leidt tot „massaproces"
AMSTERDAM Bijna vijfhonderd automobi
listen die bij een file voor de Coentunnel bij
Amsterdam over de vluchtstrook inhaalden,
moeten volgende week maandag en dinsdag
voor de kantonrechter in Amsterdam verschij
nen. Al deze verkeersovertreders werden aan
gehouden bij een speciale actie van openbaar
ministerie (ÓM) en politie in juli vorig jaar.
Toen was één van de buizen van de tunnel af
gesloten in verband met herstelwerkzaamhe
den aan het wegdek. De maximum straf die de
beklaagden te wachten staat is twee maanden
gevangenis of een boete van vijfduizend gul
den. Ook kan hen de rijbevoegdheid worden
ontzegd. Honderden andere overtreders die bij
de actie werden aangehouden troffen met de
officier van justitie een schikking en betaalden
tweehonderd gulden.
DEN HAAG Het aantal
overvallen in Nederland
stijgt verontrustend. In
1984 werden er nog 845
geregistreerd, half decem
ber 1985 was dit aantal al
1019, zodat er sprake zal
zijn van een stijging van
circa 25 procent. Ook het
geweld nam fors toe. Zo
werden er tot half decem
ber vorig jaar al 43 men
sen doodgeschoten, tegen
twintig in 1984.
Dit zei hoofdcommissaris van
de rijkspolitie en het hoofd
van de Centrale Recherche In
formatiedienst (CRI) J. van
Straten vandaag in zijn nieuw
jaarstoespraak. Spectaculair
noemde hij de stijging van het
aantal overvallen op banken:
van 75 in 1984 naar 122 in
1985, ruim 60 procent meer.
Overvallen op geldtransporten
stegen zelfs met ruim honderd
procent: van 27 in 1984 naar 56
vorig jaar. Een meer dan ver
hoogde aandacht voor deze za
ken bij justitie, politie en de
CRI is dan ook noodzakelijk
gebleken, aldus Van Straten.
Ook de illegale handel in ver
dovende middelen is het afge
lopen jaar weer gestegen. Ge
bleken is dat Chinese organi
saties die zich bezighouden
met de vervaardiging van he
roïne en de illegale handel,
weer geheel terug zijn op de il
legale markt. De cijfers van
inbeslaggenomen heroïne to
nen dit volgens de CRI aan:
114 kilo Zuid-Oost Azië heroï
ne (was 28 kilo in 1984), 173
kilo Zuid-West Azië heroïne
(was 115 kilo). Totaal 287 kilo
tegen 143 in 1984.
Opvallend is de ontmanteling
van zeven illegale laboratoria
voor heroïne in ons land. On
derzoek heeft uitgewezen dat
in deze laboratoria honderden
kilo's zogenoemde Hong-
-Kong-3 heroïne werd gepro
duceerd. Veel van deze illegaal
gemaakte heroïne was overi
gens bestemd voor andere
Westeuropese landen en Cana
da en maar weinig voor de
Nederlandse gebruiker. Ver
der viel op dat de aangehou
den koeriers met heroïne uit
Zuid-West-Azië in het bezit
zijn van steeds grotere partij
en. Veelal hadden deze koe
riers per transport hoeveelhe
den van tien kilo of meer bij
zich.
In het afgelopen jaar is het
ook nog duidelijker geworden
dat de cocaïne-maffia in Zuid-
-Amerika Europa als groot-
-consument is gaan zien. Vol
gens Van Straten is de in Ne
derland in beslaggenomen co
caïne weliswaar gedaald ten
opzichte van 1984 101 kilo
in 1985 tegen 180 kilo in
1984 maar daaruit mag
niet de conclusie worden ge
trokken dat het probleem
daarom geringer van omvang
is. In Nederland in beslag ge
nomen cocaïne had vaak een
ander Europees land als eind
bestemming en omgekeerd.
Het gebruik van vuurwapens
nam toe tot 150 gevallen, tegen
in 1984 nog 88. Daarentegen
daalde het aantal in beslag ge
nomen vuurwapens van 4478
in 1984 tot 3284 stuks afgelo
pen jaar. Van Straten wijt dit
evenwel aan de lagere priori
teit die de vuurwapenbestrij-
ding krijgt bij politie en justi
tie, het verdwijnen van vuur
wapenspecialisten bij de lokale
politie en de verhoogde werk
druk.
Van de CRI zaten in 1985 drie
ambtenaren in de selectiecom
missie van het televisiepro
gramma Opsporing Verzocht.
Het programma, dat door de
politie wordt beschouwd als
een regulier opsporingsmiddel,
werd afgelopen jaar twaalf
maal uitgezonden. Van de 41
opsporingszaken werden er 14
mede door toedoen van het
programma opgelost.
UTRECHT In het be
jaardencentrum Vleuten-
/De Meern is vlak voor
oudjaar een aantal geval
len van geelzucht (hepati
tis A, de minst erge vorm)
'geconstateerd. Op grond
hiervan werd op advies
van de Keuringsdienst
van Waren de keuken van
het centrum voor enkele
dagen gesloten en werden
de aanwezige voedsel
voorraden, waaronder alle
oliebollen, vernietigd.
Zes weken geleden werd bij de
echtgenote en twee kinderen
van één van de koks van het
centrum geelzucht vastgesteld.
De kok liet zich vervolgens bij
zijn huisarts inenten. De direc
tie van het bejaardencentrum
heeft na overleg met de Ge
neeskundige Inspectie voor de
Volksgezondheid en de be
trokken huisarts besloten dat
er geen aanleiding was om de
kok de toegang tot de keuken
te ontzeggen. Afgelopen vrij
dag werd één van de andere
koks onwel: geelzucht. Mede
naar aanleiding hiervan wer
den ook een bejaardenverzorg
ster en een zieke bewoonster
op geelzucht onderzocht. Bei
den bleken inderdaad besmet
te zijn. De directie van het te
huis heeft de verantwoordelij
ke instanties geïnformeerd,
waarna dinsdag tot sluiting
van de keuken en vernietiging
van de aanwezige voorraad
voedsel werd overgegaan. Vol
gens de inspecteur is het niet
nodig alle bewoners yan het
bejaardencentrum in te enten,
omdat hepatitis .A vroeger erg
veel voorkwam en de meeste
bewoners het waarschijnlijk al
eens gehad hebben. In overleg
met de bewoners frordt nu
van geval tot geval over inen
ting beslist.
aantal patiënten stijgt tot 98
DEN HAAG In Nederland zijn in de afgelopen drie maanden
voor het eerst twee druggebruikers met de immuniteitsziekte
aids geregistreerd. Een van hen is een buitenlandse vrouw. Het
totaal aantal patiënten is in 1985 met 51 toegenomen en ligt per
1 januari op 98. Van hen zijn er al 64 overleden.
Volgens de hoofdinspecteur voor de volksgezondheid, dr. H. Bij
kerk, die deze cijfers vanochtend desgevraagd bevestigde, is de
jongste stijging van het aantal patiënten (15 in het laatste kwar
taal van 1985) niet zo sterk als op grond van de ontwikkelingen
elders verwacht mocht worden. In Amerika bijvoorbeeld ver
dubbelt het aantal aids-gevallen zich nog elke tien tot twaalf
maanden. Het aantal patiënten in Nederland is in 1985 minder
dan verdubbeld.
Met de melding van de eerste twee druggebruikers onder de*
aids-slachtoffers lijkt de ziekte zich verder onder de risicogroe
pen aan het verspreiden. Besmettingen met ziekte onder drugs
verslaafden vinden plaats via het gebruik van eikaars naalden.
Toch zegt dr. Bijkerk de indruk te hebben dat de toename niet
zo explosief is als eerder in de Verenigde Staten. Het overgrote
deel van de slachtoffers in Nederland bestaat nog steeds uit
.mannelijke homoseksuelen. Vorig jaar werd verder een aantal
besmettingen onder jonge kinderen vastgesteld, een gevolg van
transfusies met besmet bloed. Onder de eerder gemelde slachtof
fers is ook de echtgenote van een hemofiliepatient.
BMKAA
Bij het Bulgaars reis- en ver-
keerksbureau in de Leidse
Straat in Amsterdam is gister
avond een bom ontploft waar
bij materiële schade werd aan
gericht. De brokstukken van
de volgens de politie „krachti
ge tot zeer krachtige bom" la
gen tot zeventig meter in de
omgeving. Eén voorbijgangster
werd door rondvliegend glas
licht gewond. Kort na de ont
ploffing had de politie een ano
niem telefoontje gekregen
waarin geadviseerd werd bij
het pand te gaan kijken. De
aanslag is nog door geen en
kele organisatie opgeëist.
HILVERSUM Onbekenden
hebben op oudejaarsavond met
een vuurwapen vier schoten
gelost op het VAR A-hoofdge
bouw in Hilversum.
De twee portiers die op dat
moment aanwezig waren wer
den niet getroffen. De VARA
vermoedt dat de aanslag te
maken heeft met het program
ma dat de omroep op Radio 3
uitzond ten behoeve van de
anti-apartheidszender van het
ANC, Radio Freedom. In het
programma werd op oude
jaarsdag 30.000 gulden ingeza
meld voor de aankoop van
korte golfontvangers voor Ra
dio Freedom.
De twee portiers, die onmid
dellijk onder de balie kropen
toen de schoten vielen, hebben
de indruk dat er vanuit een
rijdende auto geschoten is. Een
van de kogels werd terugge
vonden in een kunstwerk bo
ven de ingang van VAR A's
Rooie Haan.
Het is de eerste maal dat er
dergelijk grof geweld gebruikt
is tegen de VARA. Er worden
wel regelmatig bedreigingen
geuit vanwege onwelgevallige
programma's, maar volgens
een woordvoerder kun je dat
als gekleurde omroep ver
wachten.
DEN HAAG De regeling voor premiekoopwoningen A en B
blijft in 1986 vrijwel ongewijzigd. Óm te voorkomen dat door de
stijging van inkomens volgend jaar minder mensen voor een
premiekoopwoning in aanmerking komen, wordt zowel voor de
A- als de B-woningen de inkomensgrens met vijfhonderd gul
den opgetrokken.
De stichtingskosten blijven op hetzelfde niveau. Voor premie-A
liggen die tussen 132.000 en 142.000 gulden en voor premie-B tu-
sen 162.00 en 172.000 gulden. Door de minimale verhogingen
komt de inkomensgrens voor de premie-B op 70.500 gulden.
Voor de premie-A woningen gelden de volgende grenzen:
belastbaar inkomen
t/m 33.000 gulden
33.000 - 38.000
38.000 - 43.000
43.000 - 50.500
subsidie
50.000
42.000
f 36.000
30.000
DEN HAAG De hartchirurg T. Wijers krijgt geen inzage in
het rapport dat leidde tot zijn ontslag door de kliniek De Klok
kenberg in Breda. De vice-president van de rechtbank in Den
Haag, mr. R.R. Portheine, heeft deze eis van de arts in kort ge
ding afgewezen. Wijers vroeg inzage in een rapport over de
langdurige crisissfeer in de medische staf van de kliniek, omdat
hij daarmee hoopte aan te tonen dat er sprake was van een com
plot in het bestuur tegen hem.
UTRECHT Het zwart
rijden in de trein is in
1985 vergeleken met 1984
„zorgwekkend" gestegen.
Dit stelt de Federatieve
Spoorwegvakvereniging
(FSV) op basis van signa
len uit zijn achterban, die
voor een groot deel uit
conducteurs bestaat. Ook
een interne studie van de
Nederlandse Spoorwegen
wijst volgens de FSV uit
dat het zwartrijden is toe
genomen.
De spoorwegvakbond vindt
dat het zwartrijden beter kan
worden bestreden als de zoge
noemde serviceronde wordt
afgeschaft. Die geeft reizigers
zonder kaartje de kans om te
gen betaling van 2,50 gulden
extra alsnog een plaatsbewijs
bij de conducteur te kopen. In
het derde kwartaal van dit
jaar gebeurde dit ruim 850.000
keer, een stijging van bijna
27.000 vergeleken met 1984.
Volgens de FSV hebben con
ducteurs het vooral op drukke,
kortere trajecten te druk met
kaartjes uitschrijven. Aan het
volledig doorlopen van de
trein komen ze dan niet meer
toe, waardoor veel zwartrij
ders kunnen ontsnappen.
De FSV wil terug naar het
oude systeem, waarbij een rei
ziger zijn kaartje uitsluitend op
het station kan kopen. Daar
voor zullen dan op sommige
stations weer loketten moeten
worden geopend, die uit effi-
ciency-overwegingen te
weinig klanten in het verle
den zijn gesloten. Als iemand
geen kaartje heeft zal dat weer
voor het instappen aan de con
ducteur moeten worden ge
meld. Ook acht de bond uit
breiding van het aantal con
ducteurs nodig.
Een woordvoerder van de NS
zei in een reactie dat de servi
ceronde in de eerste maanden
van dit jaar zal worden geëva
lueerd. Mocht blijken dat de
serviceronde absoluut niet vol
doet dan ligt het voor de hand
om er niet mee door te gaan,
zo stelde hij. Dat zal dan moe
ten gebeuren voordat het
voorstel voor de Wet Open
baar Vervoer wordt aangeno-
(Vervolg voorpagina)
DEN HAAG Een voortgezet
beleid van loonmatiging zal
geen koopkrachtverlies voor
de burgers betekenen. De col
lectieve lasten zullen bij het
aantrekken van de economie
immers verder dalen en de
werkgelegenheid zal toene
men, zo zegt prof. Rutten in
zijn nieuwjaarsartikel.
Rutten pleit ervoor met het
oog op verbetering van de in
vesteringen niet op de investe
ringssubsidies (onder meer de
WIR) voor de bedrijven te be
zuinigen zolang de investerin
gen en de vermogensposities
van de bedrijven nog te wen
sen overlaten. Een dergelijke
ingreep zou kunnen worden
betrokken bij een grote herzie
ning van belastingen, premies
en subsidies, die Rutten voor
de nabije toekomst voorziet.
Wat de technologische ver
nieuwing betreft wil Rutten
nagaan of de premies voor
vernieuwingen van specifieke-
in meer algemene stimulansen
kunnen worden omgezet.
De topambtenaar van Econo
mische Zaken pleit er verder
voor om binnen de te kiezen
koers de overheidsuitgaven
door te lichten en bij te stellen
met het oog op bevordering
van de economische groei. Ge
zien de dalende aardgasbaten
in 1987 is de komende kabi
netsperiode volgens Rutten
wel een bezuiniging van circa
10 miljard gulden nodig.
Boeren vrezen
superheffing van
140 miljoen
gulden
DEN HAAG Als de Neder-
landse melkproduktie in de
komende drie maanden niet
drastisch daalt, moeten de
melkveehouders aan de Euro
pese Gemeenschap 140 miljoen
gulden superheffing (boete op
te veel geproduceerde melk)
betalen. Dat heeft de voorzit
ter van het Produktschap voor
Zuivel, drs. H. Schelhaas, tij
dens zijn nieuwjaarsrede ge
zegd.
Sinds april 1985, het begin van
het nieuwe melkjaar, is de
melkproduktie één procent ge
stegen, terwijl de toegestane
melkproduktie juist met één
procent is verlaagd. Deze
overschrijding schaadt volgens
Schelhaas de Nederlandse on
derhandelingspositie in de Eu
ropese Gemeenschap, waar
wordt vastgesteld hoeveel
melk door de leden geprodu
ceerd mag worden. Schelhaas
riep de melkveehouders daar
om op ongeveer vijf procent
minder melk te produceren.
Ondanks de superheffing heb
ben de melkveehouders vorig
jaar niet slecht geboerd. Zij
kregen een iets hogere prijs
voor hun melk, betaalden
minder voor het krachtvoer
en kregen meer voor hun
melkkoeien en kalveren.
Schelhaas verwacht dat de in
komens gemiddeld met vijf
tot tienduizend gulden zullen
stijgen.
Architectentitel
toch beschermd
DEN HAAG Het kabinet
heeft na advies van de com
missie Geelhoed (minder en
simpeler overheidsregels) be
sloten door te gaan met de be
handeling van het wetsont
werp tot bescherming van de
architectentitel. Die bescher
ming zal ook gelden voor ste
debouwkundigen, tuin- en
landschapsarchitecten en inte
rieurarchitecten. Minister
Winsemius heeft dat de Twee
de Kamer in een brief meege
deeld.
FRIEMELS
HMN hemel'. wat was jftr MoePex. werd
een vReseujte droom. 71chjernagemeten Ooor
het rotste komt ncc. wij
l«6K 'R MMR NIETTE
fttKWEM!
ARNHEM Twee zusters
uit Veenendaal moeten
hun 87-jarige demente
moeder binnen twee da
gen terugbrengen naar
het verpleeghuis Velser-
duin in Velsen. Beide zus
sen hebben hun moeder
vorige week eigenmachtig
en zonder enig recht uit
dat tehuis gehaald, terwijl
alleen de 90-jarige echtge
noot van de vrouw be
voegd is beslissingen te
nemen over de plaats
waar en de wijze waarop
zijn vrouw verpleegd
dient te worden.
Dat bepaalde de president van
de rechtbank in Arnhem, mr.
E. Wytema, in het kort geding,
dat de bejaarde man tegen zijn
dochters had aangespannen.
Beide dochters „bevrijdden"
hun moeder op 17 december
uit het verpleeghuis, omdat zij
daar verkeerd behandeld zou
worden. De moeder wordt
sindsdien door haar dochters
verzorgd op een flat in Vee
nendaal. Toen de vader de
verzorging van zijn demente
rende vrouw in 1984 zelf niet
meer aankon, bracht hij haar
mede op advies van de huis
arts onder in een verpleeghuis.
De dochters verweten hun va
der, moeder „op te sluiten".
Volgens beide vrouwen, die
onder meer mét pamfletten
voor de ramen van hun flat te
gen de handelwijze van hun
vader protesteerden, zou ook
moeder zelf het met die „op
sluiting" in een verpleeghuis
niet eens zijn. De advocaat van
de vader, mr. J. Boers, ver
weet de dochters dat zij „op
volstrekt onverantwoorde wij
ze met hun demente moeder
lopen te slepen" zonder zich
ook maar iets aan te trekken
van de belangen van hun va
der. „Een harmonieus familie
leven is zo ontspoord en een
familiedrama geworden", al
dus de advocaat.