Weekpuzzel door dr. Pluizer
Nr. 50- Cryptogram
DAMMEN doer drs.VV.vqo der j
m
m m
m mm
m m
m s m
sm m
JÊ 9 1L
u s o m
r djÊ m m
Ml
m m s m
m m mm
mm m m t
i m. m m m,
mmmm%
I s am
mmmmj
l 6 y i
WETENSCHAPPEN
SCHAKEN
WJt
vFm
r«i
mm mm
AH
te
m
m m m
m wm m
A
m Ni
m
m m i
m M
m
DENKSPORTEN
CeidaetBowmil
VRIJDAG 27 DECEMBER 1985 PAGINA 20
Oplossing vorige puzzel
De prijswinnaars van puzzel nr. 49 zijn:
M.J. v.d. Ploeg, Hubrechtstraat 29, 2351
SC Leiderdorp.
Mevr. Schouten, R. v. Rijnsingel 164,
2371 RJ Roelofarcndsveen.
De prijzen worden binnen drie weken
per cheque toegestuurd.
HORIZONTAAL:
1. Indruk in tweevoud?
9. Ook door een betrouwbare gids wordt u niet
graag hierom geleid.
10. Weer een ondeskundige die rood wordt.
11. In het vaartuig net niet mager geworden.
12. Dit wordt minder met een kwart.
15. Door middel van de poëzie slecht geworden.
17. Rust voor de edelman die groen ziet.
19. Dier van de brandweer.
20. Bak die u in grasland aantreft.
21. Geroerd door een bijzonder kind?
22. Vet waarmee men iemand omkoopt.
24. Broodje in de haven van Madurodam?
25. Heeft men hier een spionne in de kost?
26. De eerste van hem wordt zuur.
31. Het is onzedelijk wat men afbreekt.
32. Doorgedraaide tint.
33. Daarom is het onverschillig!
34. Die besteller brengt geen gelukstelegram!
VERTICAAL:
2. Zonder u zou deze klier een Europeaan zijn.
3. Telefoneert men een hoop?
4. Snoepgoed van krekels?
5. Tapijt in de drukkerij.
6. Beraad betekent voor de kip opnieuw werk.
7. Hiermee is het gevaarlijk spelen.
8. Gewaagde zaak.
13. Drank voor redenaars.
14. Verdienstelijk deksel.
16. Met of zonder duikelaar, het blijft een sul!
17. Vis die de maat van een penseel neemt.
18. Tienmaal twaalf.
22. Dit spelen we als het in de gaten moet lopen.
23. Onderkomen van coureurs of paarden?
27. Vruchteloos met zichzelf ingenomen.
28. Hoeveel kreeg u er ongeveer terug maat?
29. Dit dier krijgt men van een ander dier.
30. Wat een mirakel, er ontbreekt nog een
blessure!
Naam
Adres
PostcodeWoonplaats
LE1DSE COURANT, Postbus 11, 2300 AA Leiden.
Naam. adres en postcode s.v.p. in blokletters vermelden.
Snijden of slaan
In een viertallenwedstrijd in de eerste
klasse kwam onlangs een instructief spel
voor, zowel qua bieden als qua spelen:
WEST
OOST
AH
9 7 5 3
O B 7 5 2
A H 10 6
o H V 7 2
O A 10
A 8 7
4. H 10 3
De bieding ging, onder voortdurend pas
sen van NZ:
WEST
OOST
1 SA (15-17)
2 KI
2 Ha
4 KJ 1)
4 Ru 1)
4 Ha 2)
4 Sch 1)
5 Ru 1)
6 KI 1)
6 Ha
1). Cue. eerste of tweede controle; de
troefkleur staat vast (na Stayman).
2). Waiting bid; er is tot dusverre geen
kleur overgeslagen, dus west wordt
uitgenodigd verder te cuen.
Nu er een fit is, is het van oost goed ge
zien om slem te onderzoeken: hij heeft
goede controles, goede troeven en in-
troefwaarde. Het slem kan op diverse
manieren bereikt worden, bijvoorbeeld
ook zo:
WEST
OOST
1 SA
2 KJ
2 Ha
2 Sch 1)
3 Ru 2)
4 KI 3)
4 Sa 4)
6 Ha
Ladderwedstrijd
Deze keer gaan we weer verder met de
ladderwedstrijd en ik begin met de op
lossingen van de eerste ronde (alle H.de
Waard).
1). 1.14-10 23- of 25x5 2.50-45 25- of
23x14 3.24-20 15x35 4.43-38 32x43
5.21x41 36x38 6.34-30 43x25 7.48-43
12x21 8.43x3 6x17 9.16x20 25x14
10.3x10 5x14 11.49-44 en wint bij
voorbeeld 14-19 12.44-39 19-24
13.39-34 35-40 14.34-30 24x35
15.45x34.
In deze oplossing kan i.p.v. 2.50-45 ook
2.50-44 worden gespeeld, met nagenoeg
hetzelfde verloop. Verder is er zetsver-
wisscling mogelijk door i.p.v. 3.24-20
eerst 4.43-38 enz te doen.
Ook werden door u de volgende twee
bij-oplossingen gevonden:
- Eerste twee zetten als auteursoplossing,
en dan: 3.24-19 13x35 4.34-30 35x24
5.43-38 32x34 6.21x41 36x38 7.48-43
12x21 8.43x3 6x17 9.3x26 (over 24 of
over 34) en zowel na 21-27 als na 22-27
wint wit vrij gemakkelijk;
- Eerste drie zetten als auteursoplossing
en dan: 4.34-30 35x24 5.43-38 32x34
6.21x41 36x38 7.48-43 12x21 8.43x3
6x17 9.16x40 31-36 10.3x21 36-41
11.40-34 en wint.
2). 1.20-15 37x28 2.15x13 18x9 3.30-24
29x20 4.41-37 40x29 5.36-31 (men
kan hier ook eerst met 37-32 verder
gaan) 27x36 6.16x7 2x11 7.37-32
28x37 8.48-42 37x48 9.46-41 36x47
10.50-44 47x33 11.39x10 48x50
12.25x3 5x14 13.3x6.
3). 1.12-7 19x30 2.10x8 3x1 3.35x24
25x14 4.26-21 29x20 5.40x29 33x24
6.47-41 37x46 7.42-37 13x33 8.44-39
33x44 9.49x40 45x34 10.43-38 32x43
11.48x10 5x14 12.21x23 46x19
13.15x4 en na 6-11 14.16x7 1x12
ontstaat een bekend eindspel (Alix
I860) dat u niet behoefde in te zen
den. Voor de volledigheid hier de
hoofdvariant: 15.4-15 12-17 16.15-42
17-21 17.42-26 21-27 18.26-3 14-19
19.3-9 27-32 20.9-4 19-23 21.4-15
23-28 22.15-42 en wint.
Men kan de oplossing ook starten met
I.26-21 en in een later stadium op aller
lei momenten de zet 12-7 spelen. Enkele
inzenders kwamen met de volgende in
correcte bij-oplossing: 1.26-21 19x30
2.10x8 25x14 3.33x24 29x20 4.40x29
33x24 5.44-40 45x34 6.38-33 28x39
7.49-44 39x50 8.43-39 50x26 9.8-2 26x8
10.2x39 of x43. Wit wint echter niet,
want zwart kan bijvoorbeeld al 31-36
II.42x22 32-37 12.15x24 37-41 doen
met remise.
4). 1.44-40 28x6 2.47-41 36x38 3.43x32
27x38 4.33x42 24x33 5.30-24 19x39
6.42-38 33x42 7.48x19 14x23 8.40-34
39x30 9.35x22 en wint door opposi-
Schitterende problemen zoals er onder u
mij wel schreven, maar bij nader inzien
toch wel aan de moeilijke kant, wat
eveneens uit uw reacties bleek. De zet-
verwisselingen die op verschillende mo
menten mogelijk waren zijn geen echte
bij-oplossingen. Ze hoeven dus ook niet
speciaal uitgewerkt te worden, zoals en
kelen van u wel deden.
Wat de honorering betreft: een goed op
gelost probleem levert twee punten op.
Daarbij maakt het geen verschil of men
nu de auteursoplossing heeft gevonden,
of een nieuwe oplossing die eveneens tot
winst leidt. Voor iedere oplossing die
verder nog aangegeven wordt, krijgt u
één punt extra.
De vraagstukken voor de tweede ronde
zijn van minder zwaar kaliber, en alle
gemaakt door auteurs uit de lezerskring.
Ik dank hen er hartelijk voor dat ze ge
hoor hebben gegeven aan mijn oproep
mij wat problemen toe te zenden. Voor
lopig kan ik nu weer even vooruit.
Ter controle de cijferstanden
5). J.v.d.Brink. Heerde
Zwart (9): 4,5,9,14,19.23,24.26.41.
Wit (9): 6,25,27,28,34,35,38,40,45.
6). J.Burggraaf, Amersfoort.
Zwart (9): 8.9,10,16,17,19,20,25,26.
Wit (9): 29,31,32,33,35,36,37,42,48.
7). G.v.d.Molen, Assen.
Zwart (10): 5.8,11.12.16,17.20,38.40.42.
Wit (10): 14,23,25,27,28,30,31,39,47,49.
8). C.Norel, Nunspeet.
Zwart (12): 1,2,7,9,10,12,13,16,28,31,35,36.
Wit (12): 6,24,27,29,38,40,42,43,44,45,46,47.
De oplossingen gaarne binnen vier we
ken naar mijn adres: W.van der Kooij,
Waaloord 81, 3448 BH Woerden.
Tra
S'l i
«JBQar
H H SI
i O 8 G
SS JS it I
i u ^8 9
'tik
f i xl 1
s
t JÉ. v.
6. BURGGRAAF
Ongeldig
Met ingang van 1 januari 1986 wordt
een groot aantal postzegels, briefkaarten
en luchtpostbladen ongeldig. Belangstel
lenden kunnen op schriftelijke aanvraag
een brochure hierover verkrijgen. Om
dat het om een groot aantal zegels gaat,
is het een compleet boekwerkje gewor
den, met op pagina 1 op de eerste plaats
de goede oude cijferzegcls van J. van
Krimpen, de Landschapzegcls uit 1962-
1963 en de Koningin Juliana-serie van
S.L. Hartz. Het boekje is kosteloos ver
krijgbaar bij de Filatelistische dienst
PTT, postbus 30051, 9700 RN Gronin
gen. Het is niet via de loketten van de
postkantoren verkrijgbaar. De in het
boekje getoonde postzegels e.d. die on
geldig worden kunnen niet worden om
gewisseld.
Het is dit jaar honderd jaar geleden, dat
Per Albin Hansson te Malmo in Zweden
werd geboren als zoon van een metse
laar. Zelf begon hij op 12-jarige leeftijd
als loopjongen. Zijn politieke carrière
begon in de Sociaal Democratische
Jeugdbeweging en hij gaf het partijor
gaan „Fram" (Voorwaarts) uit. In 1928
voerde hij de Sociaal Democratische
Partij aan en in 1932 werd hij minister
president. Hansson maakte zich op ve-
lcrlej wijze verdienstelijk voor zijn va
derland. Ter herinnering aan de staats
man werd in Zweden een zegel 1.60 kr.
uitgebracht. Men ziet Hansson, een
staatsstuk bestuderend tegen een achter
grond van vaandeldragende partijgeno
ten.
Birncr Sjobcrg werd eveneens 100 jaar
geleden geboren, en wel te Vnersborg.
Pas in zijn laatste levensjaren wijdde hij
zich aan de schrijfkunst. Hij publiceerde
o.a. „Frida's Bock", „Het kwartet dat
verbroken werd" en „Crises en Lauwer
kransen", boeken die hem op slag één
van Zwedens meest geliefde schrijvers
maakten. Op een zegel in de waarde van
4 kr ziet men de gitaarspelende Sjobcrg.
Deze zegels werden ontworpen door
Niels-Henry Morck, A.W. Rahm/Eva
Jern.
Zin in spelen is zo oud als de mensheid
zelf, en vele van onze meest geliefde
bordspelen zijn dan ook behoorlijk oud.
Sommige daarvan dienden een tweeledig
doel. Het spel van de vos en de ganzen
werd, zoals wordt beweerd, uitgedacht
door de Lydiérs in KJcin Azie. Hiermee
werd hun geleerd zich te verdedigen te
gen de Perzische koning Cyrus. De Zwe
den spelen het spel nog heden te dage,
evenals domino, Ludo of Parcheesi, Chi
nees dammen, Halma of schaak. Al deze
spelen krijgen aandacht in een reeks van
zes gebruikszegels, die een waarde heb
ben van 50, 60, 70, 80 en 90 ore en 3 kr,
naar ontwerp van Góran Österlund en
Jan Magnusson.
Ter gelegenheid van het Internationaal
Jeugdjaar werd in Zweden een blokje
van drie zegels uitgebracht. De motieven
voor deze zegels werden ontworpen door
schoolkinderen in de leeftijd van 12 tot
15 jaar. De zegels hebben een waarde
van resp 2, 2.70 en 3.20 kr.
Op de eerste zegel wordt deelname aan
het arbeidsproces tot uitdrukking ge
bracht. Men ziet een kind dat een oud
vrouwtje helpt bij het oogsten. De weg
van de jeugd naar een onzekere toe
komst wordt uitgebeeld door een groep
personen op weg naar een vraagteken.
Met de derde zegel wordt aandacht gege
ven aan discriminatie: kinderen van ver
schillende rassen samen op de schom
mel. De ontwerpen werden vervaardigd
door Marina Karlsson, Madeleine An-
dersson en Charlotta Ankar.
De postdienst van de Faroer Eilanden
heeft een postzegclbockje met vijf post
zegels, elk ter waarde van 300 ore, in
omloop gebracht. Op deze zegels ziet
men afbeeldingen van vliegtuigen, waar
van er vier gevlogen hebben tussen de
eilanden en de Europese landen gedu
rende de laatste 20 jaar.
Papoea-Nieuw Guinea herdenkt dit jaar
het feit dat het tien jaar geleden onaf
hankelijk werd. Ter gelegenheid daarvan
werd een postzegel uitgebracht van 12 t.
1). Manchcforcing, vraagt kracht en ver
deling
2). Maximaal met vierkaart ruiten
3). Vraagt controles (aas is twee, heer is
een): 4 Ru is 0-3, 4 ha 4 enz.
4). 6 controles.
Nu oost weet dat alle azen en heren
aanwezig zijn, kan hij met een gerust
hart klein slem bieden. Temeer omdat
/eet dat partner
-verdeling heeft.
Noord start met .schoppen 8. Hoe zou
u als west dit spel aangepakt hebben?
Het is een viertallenwedstrijd dus een
eventuele overslag is niet van belang.
West moet zijn slagen gaan tellen: 2 in
schoppen, 3 in ruiten en 2 in klaver is
samen zeven en dat betekent dat de
troefkleur de resterende 5 slagen moet
opleveren. Snijdt u of slaat u? Snijden
kan een catastrofe worden als de
vrouw verkeerd zit, want dan zou er
troef teruggespeeld kunnen worden.
De laatste troef (de 9 of de 8) kan dan
niet meer gehaald worden, want dan
zouden er slechts 4 slagen in harten
worden gemaakt en dat is net eentje te
weinig.
Een opgelegd plan lijkt hartenaas en
hartenhcer slaan in de hoop dat deze
kleur 3-2 zit. Een exira kans is dat de
vrouw tweede valt. Dan kan ook de
laatste troef gehaald worden, aange
zien er dan automatisch vijf troefsla-
gen zijn (drie door troeftrekken en
twee door introevers). Als de vrouw
niet valt, maar wel beide tegenstan
ders tweemaal bekennen, zijn er ook
automatisch twaalf slagen. West incas
seert gewoon al zijn azen en heren,
gooit op ruitenvrouw een klavertje
weg en troeft verder over en weer. Met
hartenvrouw wordt dat te eniger tijd
over- of voorgetroefd, maar dat is dan
ook de enige slag die de tegenpartij
maakt.
Zo lag het spel:
In de praktijk nam west na de schop
penstart de hartensnit, voor zuids
vrouw en schoppen na. Zelfs nu is het
contract nog te maken! Harten naar
tafel, schoppen getroefd; ruiten naar
tafel, schoppen getroefd, waarna dit
over is:
Nu ruitenheer en een kleine ruiten in
oost getroefd, de laatste troef gehaald,
met klaver terug naar de hand, waarna
op ruitenvrouw nog een klavertje weg
kan. Deze laatste speelwijze lukt door
het zitsel, terwijl hartenaas en harten-
heer slaan bij ieder zitsel slaagt waar
bij de troeven 3-2 zitten.
Het opmerkelijke van dit spel was dat
het uitsloeg, aangezien OW aan de an
dere tafel in zeven harten waren be
land en dat ging één down. Met open
kaarten kan dit gemaakt worden. Ziet
u hoe? Er is zelfs meer dan één ma
nier.
Corr. p/a Leharstraat 10, 2162 AC Lis-
Afscheid van weerschip
Na 22 jaar „trouwe dienst" heeft het
KNMI afscheid van Nederlands laatste
weerschip Cumulus genomen. Een voor
vele KNMI'crs emotioneel afscheid.
Niet alleen omdat het schip in de loop
der jaren een bijzonder plekje in hun
hart heeft verworven, maar ook omdat
met het verdwijnen van de Cumulus een
periode van bijna veertig jaar actieve
Nederlandse deelname in het weersche-
pcnnct op de Noord-Atlantische Oceaan
wordt afgesloten.
Een troost daarbij is volgens B. Kamp,
hoofd externe zaken, dat het weerschip
voorlopig behouden blijft voor de oor
spronkelijke werkzaamheden: het ver
richten van meteorologische waarnemin
gen en het verzamelen van gegevens
over de temperatuur, de wind de voch
tigheid en de luchtdruk in hogere lucht
lagen. Vanaf 1 januari zal de Britse me
teorologische dienst de Cumulus inzet
ten op het weerstation Lima, dat ten
Westen van Ierland ligt. Tot nu toe werd
dit station door Nederland en Engeland
samen bemand. Maar de te hoge kosten
van de bemanning van een station met
twee schepen maakt daar een einde aan.
Omdat het Nederlandse weerschip ech
ter nog in prima staat verkeert, is beslo
ten het voor drie jaar aan de Britten ter
beschikking te stellen. Deze bijdrage is
voor Nederland de laatste band met de
internationale overeenkomst ter finan
ciering van de weerstations in de Noord-
-Atlantische Oceaan.
Nieuwe waarncmingssystemcn zullen op
den duur de werkzaamheden van de
wcerschepcn op de stations overnemen.
Tot deze systemen horen de Europese
meteorologische satelliet (waaraan Ne
derland miljoenen guldens per jaar mee
betaalt), maar ook automatische waarne
mingen aan boord van koopvaardijsche
pen, drijvende of verankerde boeien en
aan boord van vliegtuigen boven de
oceaan. Sommige van deze vernieuwin
gen zijn volgens Kamp al ingevoerd. Een
van de KNMI-mcdewerkers die met lede
ogen „zijn" Cumulus ziet gaan, is D.
Bocrsma, coördinator technische activi
teiten bij het KNMI. Jarenlang was hij
nauw betrokken bij dit „beste weerschip
dat ooit heeft bestaan". En niet alleen
vanaf de zijlijn: 85 keer maakte hij deel
uit van de bemanning van het schip, dat
zeven maal per jaar voor vier weken een
weerstation op de oceaan bemande.
Aidsachtige plaag trof
Israëlieten
De rondtrekkende stam van Israél in
oud-testamentische tijden kende de
voorloper van aids, aldus de Britse ge
leerde John Gwilt, vice-president van de
Sterling Drug Company. Volgens Gwilt
kreeg de ziekte de Israëlieten in haar
greep, nadat enkelen van hen omgang
hadden gehad met prostituées van de
Moabietenstam ten oosten van de rivier
de Jordaan. Het was volgens Gwilt een
„buitengewoon hevige, seksueel overge
dragen ziekte waartegen de Israëlieten
geen bescherming hadden". Volgens de
geleerde damde de leider van de Israëlie
ten, de profeet Mozes, de ziekte in door
iedereen die ervan verdacht werd drager
te zijn te vernietigen.
Ruimterobot nadert Uranus
De Amerikaanse ruimterobot voyager-2
vliegt met duizelingwekkende snelheid
op Uranus af. Op 24 januari zal hij deze
planeet tot op slechts 81.500 kilometer
zijn genaderd. In het zestal uren dat de
Voyager in de buurt van Uranus blijft
zal de mensheid meer te weten komen
over deze zevende planeet met zijn ne
gen ringen en vijf maantjes, dan in de
hele periode sinds de Britse astronoom
William Herschel haar op 13 maart 1781
bij toeval ontdekte en eerst voor een ko
meet hield.
Waarnemingen die de in 1977 gelanceer
de Voyager al over de gcclgroenig licht
uitstralende Uranus naar de aarde stuur
de hebben al verbazing gewekt. Zo ont
braken sterke radiopulsen, wat er op zou
duiden dat de planeet geen, een zeer
zwak of een „zeer bizar" magnetisch
veld bezit. Op Uranus, dat zo'n drie mil
jard kilometer van de aarde is verwij
derd, valt zeker geen leven te verwach
ten. De temperatuur is er 200 graden on
der het nulpunt en de atmosfeer bestaat
hoogstwaarschijnlijk uit een mengsel
van waterstof, helium, methaan en am
moniak.
De planeet verbergt een aantal myste
ries. Terwijl haar grootte 65 maal die
van de aarde is weegt Uranus slechts
14,5 maal zoveel als onze planeet. Ver
der is de kennelijke afwezigheid van een
magneetveld een door astronomen nog
onopgelost raadsel. Ook over de samen
stelling van de maantjes, Miranda, Ariël,
Urnbnël, Titania en Obcron, is nog wei
nig bekend. Vermoedelijk bestaan zij uit
ijs of uit met ijs bedekt gesteente.
Uranus is na Jupiter en Saturnus de der
de planeet die de Amerikaanse ruimtcro-
bot op zijn lange reis door ons zonne
stelsel bezoekt. Hij heeft al zeer belang
rijke gegevens verschaft, zoals de vulka
nische activiteit op Io, de satelliet van
Jupiter, de ringen van stofdeeltjes en ijs
en drie nieuwe manen van deze grootste
van de negen planeten van ons zonne
stelsel.
De reis van Voyager-2 is na het bezoek
aan Uranus nog niet afgelopen. Een vol
gende ontmoeting volgt op 25 augustus
1989. De gastheer is dan Ncptunus.
Schaakpuzzel
Gezien het grote aantal enthousiaste reacties (en
oplossingen) bij de Sinterklaaspuzzel, zal ik voor
het weekeinde weer wat te 'piekeren geven. Uitslag
van de Sinterklaaspuzzel is volgende week.
Onder de goede inzendingen worden twee prijzen
verloot; oplossingen inzenden naar: Leo Hofland,
C.Pokstraat 113, 2613 DE Delft.
WIT: Kgl, Dc6, Tal, Tel, Pf6,
Pg5, a2, O, g2, h2.
ZWART: KAB, Da3, Ta8, Th8,
Ld4, Pd8, Pc7, a7, b7, c7, e5, h7.
OPGAVE: Wit geeft mat in twee
zetten.
DIAGRAM 2
DIAGRAM 5
DIAGRAM 6
i 4
ÏAj
I
WIT: Khl, Dd5, Tdl, Lb2, a2, f5,
g3, h2.
ZWART: Kg8, Dg4, Te3, Lc5, a7,
b6, f7, g7, h6.
OPGAVE: Zwart speelt en wint
geforceerd.
WIT: Khl, De7, Te3, Lc3, d6, f5,
g2, h3.
ZWART: Kg8, Dc6, Ta8, P18, b6,
c5, f7, g7, h7.
OPGAVE: Wit speelt en geeft
spoedig mat.
A 1
A
1
WIT: Kgl, Td8, Pe4, a3, b3, c2, c5,
f2, O. h3.
ZWART: Kg7, Tc7, Lb2, a7, b7,
c6, e7, f7, go, h6.
OPGAVE: Wit speelt en behaalt
beslissend voordcel.
S L,
1 Bi Ha
A
A A
A
s
M
eLA.
8 w®
ui
e u
up
:I
H|
WIT: Kgl, Df4, Tc8, Pd4, e5, 12,
g4, g5.
ZWART: Kg7, De4, Tg6, Ld5, a6,
e6, f7, h7.
OPGAVE: Wit speelt en wint
M
iii
A A X
S3 B
3 m
§0
i i
<4
WIT: Kc3, Tf6, LH.
ZWART: Kb8, Tc7, Lc6, a7, b7.
OPGAVE: Wit speelt cn maakt re
mise.
