Stille Nacht: meer dan een hobby
BTTïïTI
TAFEL
m
Kh
Nederlandse katholieken
gaven tien miljoen
meer voor Derde Wereld
Goud, mirre en wierook
te zien in Thessaloniki
PAUS STEUNT DEMONSTRATIE TEGEN APARTHEID
CcidAcSomart
V
kerk
wereld
Conflicten bij Amerikaanse
gereformeerden in beeld gebracht
Dl
ACHTERGROND
£eidóc6oirumt
MAANDAG 23 DECEMBER 1985 PAGIN
Evangelisch conferentiecentrum
De Burght met sluiting bedreigd
Het evangelische conferentiecentrum De Burght in de Zeeuwse plaats
Haamstede wordt met sluiting bedreigd. Voor 31 december moet er 500.000
gulden op tafel komen. In een brief aan „vrienden van De Burght" schrijft
het bestuur: „Wij hebben het hoofd boven water willen houden en dat heb
ben we tot nu toe ook gehaald. Maar we houden het niet vol. Het schip
dreigt te zinken". Voorzitter O. Ramaker van het bestuur van De Burght is
afgetreden, maar blijft wel deel van het bestuur uitmaken. Bestuurslid J.
Kits reageerde verontwaardigd. „Deze dingen liggen altijd heel gevoelig in
de evangelische wereld". Volgens Kits is een deel van de benodigde 500.000
gulden al binnen.
Volgelingen van Bhagwhan in
staat van beschuldiging
Een federale grand jury in de Amerikaanse stad
Portland heeft afgelopen weekeinde 21 volgelin
gen van Bhagwhan Shree Rajneesh in staat van
beschuldiging gesteld voor het aftappen van tele
foonlijnen en het afluisteren van gesprekken in
de commune van de goeroe in Oregon. De zaak
kwam aan het licht nadat de persoonlijke secreta
resse van de later uit het land gezette sekteleider.
Ma Anand Sheela. met andere topfunctionarissen
de commune het verlaten.
Wat is originaliteit?Het
is zichzelf zijn, en
nauwkeurig verslag
uitbrengen van wat
men ziet en is.
Ralph Waldo Emerson
De katholieke geloofsge
meenschap in Nederland
heeft in 1984 ongeveer
140 miljoen gulden bij
eengebracht voor pasto
rale en andere projecten
in ontwikkelingslanden.
Dat is tien miljoen meer
dan in 1983. Dit blijkt uit
cijfers van de Nederland
se Missieraad in Den
Bosch.
De katholieke organisaties op
het gebied van missie en ont
wikkelingswerk die elk jaar
een actie houden, zoals de
Vastenactie, de MIVA. ME-
MISA en de Pauselijke Mis
siewerken, zamelden in 1984
ruim 81 miljoen gulden in te
gen bijna 72 miljoen gulden
een jaar eerder _T
V ooral de
Vastenactie, de Stichting
Mensen in Nood/Caritas
Neerlandica en de Pauselijke
Missiewerken konden in 1984
meer aan projecten in de
Derde Wereld besteden. Een
daling van de opbrengst was
te constateren bij de Week
voor de Nederlandse Missio
naris.
Via plaatselijke acties werd
naar schatting 59 miljoen gul
den bijeengebracht. Een
gro'ot deel van dit bedrag
gaat via de bemiddeling van
missionerende orden en con
gregaties. die in de Neder
landse Missieraad worden
vertegenwoordigd door het
Centraal Missionair Beraad
Religieuzen (CMBR). Verder
worden in veel parochies in
zamelingsacties gehouden
voor een missionaris die uit
die parochie afkomstig is.
De conflicten die zich in de
125-jarige geschiedenis van de
Christian Reformed Church
(CRC) in de Verenigde Staten
en Canada hebben voorge
daan. vormen het onderwerp
van het proefschrift waarop
drs. H. de Moor, gereformeerd
predikant te Doornspijk, ko
mende maand in Kampen
hoopt te promoveren tot doc
tor in de theologie. De Moor
komt tot de conclusie dat de
synode van de CRC vaak
pragmatische oplossingen
voor conflicten heeft gezocht.
Daardoor namen de spannin
gen eerder toe dan af. Voorts
maakt hij duidelijk dat er in
de CRC een schrijnend ge
brek is aan een voor iedereen
duidelijke, bijbels gefundeer
de ambtstheologie.
De promotie vindt op vrijdag
17 januari plaats aan de Jo
hannes Calvijn Academie die
is verbonden met de Theolo
gische Hogeschool van de Ger
reformeerde Kerken in Ne
derland in Kampen. Vele le
den van de Gereformeerde
Kerken in Nederland die
naar de Verenigde Staten of
Canada emigreerden, sloten
Zich in hun nieuwe vaderland
aan bij de CRC. De Moor, die
in 1958 met zijn ouders naar
Canada emigreerde, behoort
tot deze groep gereformeer
den. De banden die de Gere
formeerde Kerken met de
CRC onderhouden, zijn de
hechtste die deze kerk met
een kerk in het buitenland
zijn aangegaan. Er ontstonden
enige spanningen in de relatie
toen de gereformeerde synode
de plaatselijke gemeenten op
riep homofielen die met een
partner samenwonen, toe te
laten tot het avondmaal en de
kerkelijke ambten. De synode
van de CRC besloot daarop
dat predikanten van de gere
formeerde kerken alleen in
een gemeente van de CRC
mogen voorgaan als de kerke-
raad daarmee instemt. Zowel
de gereformeerde kerken als
de CRC zijn aangesloten bij de
Gereformeerde Oecumeni
sche Synode.
De Moor wijst erop dat er in
de CRC vele spanningen be
staan. Bij de viering van het
125-jarig jubileum in 1982 ble
ken er alleen al op het gebied
van het kerkelijk ambt der
tien min of meer onopgeloste
vraagstukken te liggen, waar
onder ook enkele kwesties die
vooral in de laatste tien jaar
polarisatie hebben opgeroe
pen.
In een kerkje in de Noord-
griekse stad Thessaloniki is
gisteren een tentoonstelling
geopend waar drie mandjes te
zien zijn met daarin goud,
mirre en wierook. Volgens de
eigenaren van de mandjes, de
monniken van het klooster
Agion Pavlou op de heilige
berg Athos, zijn de mandjes
de originele geschenken van
de drie wijzen aan het kindje
Jezus.
Duizenden .mensen stonden
gisteren voor de deur van de
kerk van Sint Cyrillus en Me
thodius om een blik te kun
nen slaan op de drie zilveren
mandjes die voor het eerst in
500 jaar voor buitenstaanders
te zien zijn.
Volgens de geschiedschrijvers
van de Grieks-Orthodoxe
Kerk werden de mandjes in
1453 door de moeder van Sul
tan Mehmet aan het klooster
gegeven. In dat jaar had Meh
met de stad Constantinopel
veroverd. De schat zou in het
jaar 1203 vanuit Jeruzalem
naar de hoofdstad van het By
zantijnse rijk zijn gebracht, in
opdracht van keizer Arcadius.
Zwaar bewaakt arriveerden
de drie mandjes zondag in
Thessaloniki, waar zij tot 3 ja
nuari te zien zullen zijn. Va
der Ioannis van de Cyrillüs-
en-Methodiuskerk zei dat de
tentoonstelling is georgani
seerd ter gelegenheid van de
1100ste sterfdag van St. Me
thodius en de 2300ste veijaar-
dag van de stad Thessaloniki.
Moderne theologen zeggen
dat er geen bewijzen bestaan
dat de drie mandjes echt de
oorspronkelijke geschenken
van de Wijzen uit het Oosten
zijn.
De twintig kloosters van de
berg Athos beschikken over
een enorme schat aan reli
gieuze kunst, zoals ikonen en
manuscripten die vaak meer
dan duizend jaar oud zijn.
Paus Johannes Paulus II
heeft gisteren zijn steun be
tuigd aan een demonstratie
van linkse politieke partijen
en groepen tegen de apartheid
in Zuid-Afrika. De demon
stranten hadden zich zaterdag
verzameld rond de secretaris-
-generaal van de Italiaanse
Communistische Partij, Anto
nio Natta, en de vroegere pre
sident van Italië, de socialist
Sandro Pertini.
Na het Angelusgebed zondag
groette de paus de deelnemers
aan de demonstratie die zich
op het St. Pietersplein hadden
verzameld, zonder dat er een
spandoek was te zien. Volgens
de paus was de mars tegen ra
cisme en apartheid een „be
vestiging van de onver
vreemdbare waarden en rech
ten die de mens menselijker
maken, hem helpen zich be
wust te worden van zijn
waardigheid als mens, gescha
pen naar het evenbeeld van
God, en hem sociaal, cultureel
en spiritueel verheffen". Dat
alles wordt ook door de
Rooms-Katholieke Kerk er
kend en goedgekeurd, zo
voegde de paus eraan toe.
Aan de demonstratie deed
ook een vertegenwoordiger
van de verboden Zuidafri-
kaanse verzetsorganisatie
ANC mee. Door middel van
een satellietverbinding kon
den de deelnemers aan de de
monstratie luisteren naar een
toespraak van nobelprijswin-
naar bisschop Desmond Tutu.
Oud-president Pertini deed
een felle aanval op de blanke
Zuidafrikanen. Hoe kunnen
zij zich christen noemen, als
zij nog niet hebben geleerd
hun zwarte broeders lief te
hebben, zo vroeg Pertini zich
af.
De secretaris-generaal van de
Wereldraad van Kerken,
Emilio Castro, heeft de chris
tenen opgeroepen met Kerst
mis te bidden voor de inwo
ners van Zuid-Afrika. In zijn
kerstboodschap schrijft Castro
dat de „noodkreet" van de
Zuidafrikanen en de „diepe
betrokkenheid van hun ker
ken bij de strijd voor de fun
damentele voorwaarden van
menselijke waardigheid" alle
steun van de kerken nodig
heeft. Juist rond de kerstda
gen moeten christenen bereid
zijn zich te vereenzelvigen
met de lijdende mens, een
vereenzelviging die een ver
andering in het persoonlijke
en openbare leven tot doel
heeft, zo meent Castro.
„Zo wordt kerstmis tot het ei
genlijke feest van gelovige so
lidariteit met de hele mens
heid en met ieder individu".
HEERENVENER VERZAMELT UITVOERINGEN VAN KERSTLIED
"Het fascinerende, dat is
eigenlijk dat hele eenvou
dige, simpele liedje, dat
ze overal op de wereld
kennen. Geen gewichtig
stuk. Maar gewoon dit
ene liedje 'Stille Nacht'.
In de Eerste Wereldoor
log werd er op de slagvel
den van Verdun tijdens
de kerstdagen een vuur-
pauze ingelast. Vanuit de
loopgraven van beide
partijen klonk toen, ge
zongen door de weder
zijdse vijanden, eveneens
dat liedje. Typisch toch
dat ze Stille Nacht zon
gen."
Het klinkt haast wat ingeto
gen, voor iemand die zó veel
en zó vaak bezig is met een
melodie en enkele teksten, die
we aanduiden als het Stille
Nacht. Het lied is voor de
heer J. Kuiper (56) uit Heer
enveen een deel van zijn le
ven. Dat valt meteen al op
wanneer men zijn woning be
treedt. Een brievenbus aan de
gevel, die bij een postkantoor
niet zou misstaan, verraadt de
stroom reacties van mensen
die weten van Kuipers' grote
hobby en hem daarover van
alles toesturen.
Via, de trap loopt hij naar de
bovenverdieping, een geurig
sigaartje losjes in de mond. De
kamer staat bomvol met re
corders, projectoren, mappen,
mengpanelen, draaitafels,
banden, platen, dia's en cas
settes. Kortom, alles wat in
beeld, geluid of op schrift
vastgelegd kan worden over
dat Stille Nacht. Kasten, plan
ken en dozen vol.
Zijn belangstelling voor het
Kerstlied werd gewekt tijdens
een reis naar Noorwegen ze
ven jaar geleden. „We logeer
den bij kennissen. Ik zat wat
in hun platenkast te neuzen
daar zat een langspeelplaat
bij met wat kerstliederen. Er
stond onder andere een Noor
se versie van het Stille Nacht
op. Datzelfde jaar waren we
in Denemarken en daar vond
ik bij toeval ook een plaat met
dezelfde Stille Nacht-melodie.
Het gekke was dat er een an
dere tekst bij was. Ik las een
verhaal over Stille Nacht,
waarin stond dat hét het eni
ge lied is, dat over de hele
wereld bekend is. "Dat groei
de al snel uit tot een hobby.
Ik kreeg van alles in handen:
bladmuziek, de tekst in aller
lei talen, platen en banden,
cassettes met aparte uitvoe
ringen, enzovoort. Ik ging
naar radiozenders luisteren en
pikte overal wat op. Mensen
die wisten dat ik er mee bezig
was gingen me dingen toestu
ren, en zo groeide het uit."
Bij het verzamelen van uit
voeringen uit zoveel mogelijk
landen en talen, kwam het de
Heerenvener goed van pas
dat zijn echtgenote en hij veel
van reizen houden. "Ja, dat
deden we voor deze hobby
ook al. Het mooie is dat we
beiden niet veeleisend zijn.
We zijn samen dwars door
IJsland getrokken in een heel
klein tentje. Elke morgen een
laag ijs op het doek en dat ter
wijl we allebei de 55 al gepas
seerd zijn. En tja, dan wordt je
nieuwsgierigheid geprikkeld.
Dan gebeurt het, dat je mid
den in de winter in de Finse
sneeuw ineens het Stille
Nacht staat te zingen."
Togo
Hij geeft het niet met zoveel
woorden toe maar ontkent het
ook niet: de reisdoelen van
het echtpaar Kuiper worden
aangepast aan de liefhebberij.
Hij heeft nu zo'n 165 verschil
lende uitvoeringen van het
Stille Nacht, maar telkens is
er weer dat ene land, die spe
ciale taal, waarvan het zo fijn
zou zijn ook het lied daarin op
De Kerstnacht in het hooggebergte
band te hebben. "Je hebt na
tuurlijk ook teleurstellingen.
Erg sneu was het vorig jaar
toen we in Togo (donker Afri
ka) zaten. Ik had daar een
groepje kinderen bij elkaar
gekregen, die voor mij het
Stille Nacht zouden zingen in
hun taal. De melodie had ik
ze even voorgezongen en ze
herkenden het onmiddellijk.
Toen ik de bandrecorder in
schakelde bleken de batterij
en leèg, door de warmte
Dit jaar gaan we er weer
heen, maar dan met aange
paste batterijen!"
Intussen heeft Kuiper het lied
wel in vele vertalingen te
pakken weten te krijgen. "Ik
heb 'm in de talen van alle
Scandinavische landen, IJs
land, in het Duits, Engels,
Frans, maar bij voorbeeld ook
in het Marokkaans. Spaans en
Portugees. Ik denk eigenlijk
dat er zoveel uitvoeringen
van het lied zijn als er talen
zijn".
De mooiste die hij in zijn ver
zameling heeft is voor wat be
treft de Heerenvener een be
werking in het Spaans: 'No-
che De Paz', uitgevoerd door
de Polifonia Davidena. "Maar
als je de rillingen over je lijf
wilt hebben, dan moet je die
van Mahalia Jackson horen!"
Verguisd
Dat er vele critici zijn, die het
qua tekst en melodie maar
zo-zo vinden, is Kuiper be
kend. Hij trekt eens
sigaartje: "Het wonderbaarlij
ke is juist de geschiedenis van
dit eenvoudige lied. Dat ver
guisd is door tekstdichters en
componisten, omdat het vol
gens hen zo eenvoudig is, dat
het op gelijke hoogte staat met
een Sinterklaasgedichtje. Het
geeft geen enkele artistieke
waarde vinden ze. En toch
Geen beroemde dichter heeft
de woorden neergeschreven;
geen beroemd componist
heeft de muziek geschreven;
geen gevierd zanger heeft het
ooit gezongen waardoor het
bekendheid kreeg. En toch zal
ook dit jaar weer het Stille
Nacht over de hele wereld ge
zongen worden."
De weerzin tegen het spelen
of zingen van het lied gaat
soms vrij ver. zo heeft de ver
zamelaar gemerkt. Nadat hij
vorig jaar over zijn hobby had
gepraat op de radio, ontving
hij een telefoontje van een do
minee uit Utrecht. "Die
klaagde dat hij het Stille
Nacht nooit gezongen kreeg
in z'n kerk omdat de organist
botweg weigerde het te spe
len. Hij vroeg me of ik mis
schien de originele toonzet
ting op papier had. Die had
ik, en ze zingen het lied nu dit
jaar voor het eerst
Wat Kuiper zonder meer
dwars zit is het ontbreken
van een Friese uitvoering van
het zo internationale kerst
lied. "Er zijn vier Friese ver
talingen van de tekst, die ik
alle vier heb. De mooiste vind
ik persoonlijk die van Fedde
Schurer. Geregeld vraagt men
mij ernaar maar een uitvoe
ring door een koor is er niet
in het Fries! Ik zou graag wil
len weten waaróm niet. Als ik
'm wél kan laten horen uitge
voerd door het Bostons Pro
menade Orkest, dan denk ik
dat het nog niet zo'n Taag'
liedje is."
De reacties die Kuiper krijgt
zijn, zoals gezegd, talrijk. "Tja,
dat gaat gelukkig altijd
door. Vorig jaar stond er in
Heremastate ineens een jon
gen aan de balie, die naar mij
vroeg. Hij had een Stille
Nacht voor me, zei hij. De
jongen reist veel over de we
reld maar had tijdens een lan
ding op Schiphol iets unieks
meegemaakt. Hij vertelde dat
het Stille Nacht in het toestel
gespeeld werd tijdens het lan
den. Normaal wil iedereen al
tijd zo snel mogelijk het vlieg
tuig uit maar dit keer bleven
de passagiers twee volle mi
nuten zitten. De meesten had
den de tranen in de ogen."
Zelf heeft Kuiper ook de
kracht van zijn Stille Nacht
ervaren. "Ik trek al een paar
jaar door het land met een
klankbeeld van dia's en Stille
Nachtmuziek. Sinds 1983 zit
ik daar vanaf veertien dagen
voor Kerst mee vol, avond
aan avond. Dit jaar gaat het
weer net zo. Voor volgend
jaar ben ik ook al volgeboekt
en er zijn zelfs al twee data
vastgelegd in 1987. Dat komt,
denk ik, doordat het klank
beeld zo veel indruk maakt op
de mensen die het gezien en
gehoord hebben.
De dierbaarste ("iets ander
dan de mooiste of die waar je
rillingen van krijgt") is voor
de Heerenvener een versie
van het lied dat hij eens in
.IJsland opnam. Hij dooft z'n
sigaartje: "We kwamen in een
klein museumpje. De man
daar keeg door dat we Neder
landers waren. Hij vertelde
me dat hij een orgeltje had
staan, afkomstig van een ver
gaan Nederlands schip. Zo'n
traporgeltje met van die
touwtjes, waarmee je de regis
ters moet opentrekken. Heel
primitief. Hij speelde en zong
op ons verzoek het Stille
Nacht, zodat ik het op kon ne
men. Dat was zeer bijzonder
en ik geloof dat het m'n dier
baarste uitvoering is."
HERBERT VAN WEERDENBURG
De vervuiler betaalt
het n
king.
ONDER onze boeren wordt luidkeels ach en wee geroe -einigi
over het pakket maatregelen, dat het ministeriële tweern
schap Braks-Winsemius aan de Tweede Kamer heeft voor'
steld om tot een geleidelijke oplossing te komen van het
bleem van de mestoverschotten. Voor de bekostiging van
oplossing zullen de boeren zelf moeten opdraaien en dat
per bedrijf tot duizenden guldens per jaar oplopen. Vooral
bedrijven met leghennen en slachtkuikens worden zwaar
troffen.
terpc
•ten d
klei
kome
isume
onge
van r
;enhu
ihoud
(ben ii
IEDEREEN, ook de boer zelf, is het er wel over eens, dat
mestlozing in ons land een groot gevaar is geworden voor
zuiverheid van het grondwater en daarmee ook van
drinkwater. De toevloed van mest is bovendien medeven
zaker (voor dertig procent menen deskundigen) van zure
gen. Toch valt de schrik en verontwaardiging in boerenkrj
wel enigszins te begrijpen.
DE op zichzelf prijzenswaardige voortvarendheid, waar
kabinet om bekend staat, wordt in deze kwestie respluut tf
gepast bij een groep zelfstandigen, die in het verleden di
de overheid stevig is aangemoedigd juist zo intensief mi
lijk te produceren. Voor de bijkomende gevolgen van die
tensieve productie krijgt ze nu een onverwachte rekenj
gepresenteerd.
DaT verandert uiteraard niets aan het feit, dat de situa
onhoudbaar is geworden en dat maatregelen onvermijdei
zijn. Het steekt de boeren vooral dat de beide ministers daj
bij zonder pardon het uitgangspunt willen toepassen, dat jWl
vervuiler betaalt". De boeren hebben berekend dat de maj
regelen wel eens een verlies van 42.000 arbeidsplaatsen
gevolg kunnen hebben; een berekening die minister Bri
overigens als onjuist van de hand wijst. Trouwens, terwijl|AMS
slachtoffers menen dat zij veel te streng worden aangepajgaat
betogen milieubeschermers dat er veel te mild wordt opjzing'
treden. Daaruit blijkt opnieuw de tegenstelling tussen bode
en milieubeschermer. ladop
de
Het is echter onmiskenbaar dat op korte termijn paal Irectt
perk moet worden gesteld aan de milieuvervuiling als gev< het
van het mestoverschot. Evenzeer is duidelijk dat daar vi ke i
geld voor nodig is. De boeren waar het hierbij om gaat, a Ven
in feite veelal kleine industriëlen. Net als voor de industjdere
moet voor hen het uitgangspunt gelden, dat de vervuiler I Schi
taalt. Hoe hard dat ook aankomt.
Hij v
DE BILT (KNMI) De
dichtstbijzijnde van enkele
oceaandepressies ligt morgen
boven Groot-Brittannië. De
frontale zone, die erbij hoort,
trekt in de loop van de dag
over ons land. Daardoor gaat
het vanuit het westen regenen.
Het blijft vrij zacht Vannacht
ligt de minimumtemperatuur
rond een graad of 4, morgen
middag wordt het ongeveer 8
graden.
De wind, die uit richtingen
tussen zuid en zuidwest waait,
wakkert behoorlijk aan. In het
binnenland tot vrij krachtig,
aan de kust en op het IJssel-
meer tot hard of stormachtig.
Ook woensdag houden we re
genachtig en winderig weer.
Weersvooruitzichten voor di
verse Europese landen, geldig
voor woensdag en donderdag:
Zuid-Scandinavië: veel bewol
king en af en toe regen of
sneeuw. Middagtemperatuur
omstreeks 3 graden.
Groot-Brittannië en Ierland:
half tot zwaar bewolkf en af
en toe regen. Middagtempera
tuur van 3 graden in noord-
-Schotland tot 8 graden in zui-
d-Engeland.
Benelux: veel bewolking en af
en toe regen. Middagtempera-,
tuur woensdag rond 7. donder
dag omstreeks 5 graden.
Duitsland: veel bewolking en
af en toe regen. Middagtempe
ratuur woensdag tussen 5 en 9,
donderdag tussen 1 en 6 gra
den.
Frankrijk: veel bewolking en
af en toe regen. Middagtempe
ratuur van 9 graden in het
noordwesten tot 13 graden in
het zuiden.
Spanje en Portugal: langs de
oostkust droog. Elders half tot
zwaar bewolkt en vanuit het
westen regen, vooral in Pongj/\
gal. Middagtemperatuur v)jaar
11 graden in het noorden iste 0
westen tot 17 graden in hjjit
zuiden en oosten. Op (utre
Spaanse hoogvlakte kouder, berg
drik
Italië en Joegoslavische ku van
toenemend bewolkt, voorali ^ind
het noorden kans op regen.!
het zuiden droog en period keni
met zon. Midd»gtempcrall «pVc
van 10 graden in het noord ^er
tot 17 graden in het zuidt nen
maar in de Povlakte rond
graden. In v
nen
Alpengebied: veel bewolki) het
en af en toe regen of sneeu» wor
Nulgraad-niveau woensdi
rond 1400 m, donderdag rol
900 m. Middagtemperatuur l
de dalen woensdag tussen 31
8, donderdag tussen 1 en 5
den.
Stamppot
boerenkool met
worst
appelkwark
Als u met tweeën bent, dan
heeft u het volgende nodig:
Vz tot 1 kg grote aardappe
len, 450 g diepvries boeren
kool, zout, 200 g rookworst,
30 g margarine, (augurken,
zilveruitjes, piccalilly of
zoetzuur van pruimen of
meloen);
225 g kwark, 1 Golden De
licious, 1 dl karnemelk,
basterdsuiker naar smaak,
kaneel.
Als u met de kerstdagen zelf
voor het eten zorgt (mijn
ideeën daarover stonden vo
rige week woensdag in de
krant), dan krijgt u het mcr-
gen druk in de keuken. 1
menu voor morgen is zo
kozen dat het klaarmaA
(ijfho
daarvan weinig tijd kost.
l^an
Leg de geschilde en n
doorgesneden aardappelen
de pan met daarop de bt )pei
renkool, zout, de rookwo dge
en circa drie centimeter wyier
ter. Laat de massa koken nste
de aardappelen gaar zijn, i fjSS(
duurt circa een half u
Haal de worst uit de pi r-
schenk het kooknat in
schaal en stamp aardappel £n€
en boerenkool fijn en doV£g
elkaar. Voeg de margaritsrï
en zo veel kooknat toe dat
stamppot prettig eetbé
wordt. Warm de stampt R
nog even al roerende door
leg er de in porties verdeel
worst op. Geef er desgewei -
augurken, zilveruitjes, pici r
lilly of zelf ingemaakt zoi
zuur van vruchten bij.
Rasp de appel grof en mei
er direct, dat is om te voc r
komen dat hij bruin kleu r
karnemelk en kwark doi
Breng het mengsel op sma
met basterdsuiker, doe het
de schaal(tjes) en strooi er
garnering en voor de smal
kaneel over.
JEAM I'
tJj
