„The Goonies":
Alle ouderwetse
jongensboeken
op een rijtje
„Taran de toverketel":
Leuke Nederlandse stemme*
in 25ste Disney-tekenfilm
Jaar voor de muzieg
blijkt succesvol
td
FILM/KUNST
CcidócSoivumt
VRIJDAG 20 DECEMBER 1935 PAGINzf]
Mini-Odyssee aan de
hand van Spielberg
LIDO EN STODIO: „The
Goonies" (a.l.) met Sean As-
tin, Jeff Cohen en Ke Huy
Quan. Verhaal: Steven Spiel
berg. Regie: Richard Don-
Het oorspronkelijke idee voor
The Goonies komt uit de ko
ker van Steven Spielberg en
dat is merkbaar: Het gaat over
een stel nette kinderen uit een
keurig Amerikaans stadje, sa
men de jongensclub „The
Goonies" vormend, die op
zoek gaan naar een schat van
een piraat om zo te verhinde
ren dat de ouders van een
hunner door een projectont
wikkelaar uit huis worden ge
zet Spielberg houdt er a la
p.T. van. de kinderwereld ab
soluut te tekenen, los van en
contrasterend met die van de
ouders: bij kinderen leeft nog
de fantasie, is nog inventiviteit
en zij moeten het wereldbeeld
van de ouderen corrigeren.
Bovendien bedacht hij rond
die kinderen eigenlijk een
„Raiders"-op-miniformaat,
met helden op heuphoogte,
stuk voor stuk Indiana Jones-
jes. Het lijkt er zelfs op dat de
rollende rotsblokken en de in
stortende onderaardse gangen
voor „Raiders" zijn blijven
staan.
The Goonies begint een beetje
als een nieuwe versie van ..our
Gang": Twee meisjes en vijf
jongens, onder wie een als
maar etende Dik Trom-figuur.
Rechts:Drie jeugdige helden in
avonturen boven een waterval
a la Indiana Jones.
en een klein Chinees-Ameri
kaans uitvindertje wiens vin
dingen het precies op de ver
keerde momenten „doen" en
een Spaans-Amerikaans knul
letje. Alleen het negerjongetje
ontbreekt. Zodra ze een kaart
van een oude piraat vinden
van weleer over elkaar heen
de film binnen: Jules Verne.
Bram Vingerling, Pipper valt
door de aarde, Johan Been,
noem maar op. De Goonies
kruisen het pad van drie kari
katurale gangsters (die een lie
ve, maar monsterachtige broer
aan de ketting houden, een
wat uit de toon vallend zij
spoor), ontdekken een onder
aardse gang, komen in een oud
pratenhol terecht vol geraam
tes, binden een gevecht aan
met een enorme octopus, vin
den een compleet piratenschip
tuimelen de jongensboeken
plus een schat aan goud en ju
welen.
Je herinnert je voortdurend
niet alleen de losse elementen,
maar ook de sfeer van de jon
gensboeken van weleer. Origi
neel is het niet, maar Spiel
berg verzon en Richard Don
net verfilmde het alsof het om
een jeugdige Odysseia ging:
Jeff Cohen, als Goonie „Chunk" is onaangenaam verrast.
Het heldenverhaal met alle
oliché's meer dan levensgroot
aangezet. Het heeft iets nostal
gisch en het maakt dat je je
ook al oudere toeschouwer
niet hoeft te vervelen. Het is
niet het beste werk uit de
Spielbergschool, de 52-jarige
Donner is zeker niet de orgi-
neelste handlanger van de 39-
jarige Spielberg, de „moraal"
zit wat te overduidelijk aan de
film geplakt, je herkent de
succesformule, maar je verve
len, nee hoor, geen moment.
BERT JANSMA
ISTG
Itgees
LI DO EN STUDIO: ..Taran
en de toverketel" (a.L). Walt
Disney-produktie. Neder
lands nagesynchroniseerd.
Sinds een aantal jaren worden
tekenfilms uit de Walt Disney-
studio's nagesynchroniseerd.
Een op zichzelf begrijpelijke
zaak voor films waar je de
kinderen mee naar toe kan
nemen, al had het vaak iets
goedkoops: je kreeg de indruk
dat Nederland maar een hand
vol stemmen rijk was, die je
verder overal hoorde, in fa
beltjeskranten, tv-series en re
clamespotjes. Stemmenregis-
seur Arnold Gelderman heeft
van de Nederlandse filmver
huurder dit keer blijkbaar wat
dieper in de buidel mogen tas
ten en het resultaat is uiterst
aangenaam. Wat Luc Lutz
maakt van het karaktertje
Fliere Flam de minstreel in
Taran en de toverketel („The
black cauldron") is perfect. Zo
is nasynchronisatie absoluut
geen vermindering in kwali
teit. Bij Lutz ben ik niet eens
meer benieuwd naar die oor
spronkelijke Disney-stem.
Hetzelfde geldt voor de drie
heksen van Adèle Bloemen-
daal, Carry Tefsen en Tonny
Huurdeman. Al krijg ik, wan
neer Adèle, die haar stem
leent aan een mollige toverkol,
de minstreel aan haar boezem
drukkend zegt dat ze wel eens
met ziin harpje wil spelen, wel
de indruk dat ze die tekst er
zelf tussengefrommeld heeft.
Taran en de toverketel is ge
baseerd op Lloyd Alexanders
van een varkenshoedertje dat
een levengevende toverketel
uit handen van een boze. ge
hoornde koning moet houden.
De 25ste lange speelfilm uit de
Disney-studio's en dat bete
kent nog altijd kwaliteit:
fraaie decors, driedimensio
naal gemaakt via de multi-pla
ne camera's en een karikatu-
raal-naturalistische animatie
die ziin weerga niet heeft.
Maar de film heeft dan ook 25
miljoen dollar gekost en 68 te
kenaars in de studio's hebben
er vijf jaar aan gewerkt. Er
kwamen een aantal leuke ka
rakters uit de bus, al zit daar
nauwelijks een bij die niet
meer van je netvlies weg te
branden is zoals ooit Dumbo,
Dalban en Taran wachten af hoe hun varkentje in een bak met
water toekomstbeelden zal oproepen.
Peter Pan of Rakker et-
Lady. Misschien leent éón]
voor een langer leven, heirrnxr
rige bosdiertje Gorgi (stemrA
Haagse Henk Votel), een Pac*
gig wollig bolletje dat pvor
drukt wanneer het gevaat de
wordt, maar toch zó fljege
vrienden heeft dat hij uil j^0,
del ijk opoffert als een i.
held. f te
De Disney-produkten zij4ent
de loop der jaren wat vang va
al te grote zoetheid kwifde
raakt. Ze zijn met hun^ te
meegegaan, vooral waar hfJa_
„fantasy"-elementen betP
Een beetje teveel naar Pee*
smaak, want de tot leverfl d
wekte geraamtes, de vliegfdA
draken en de zeer boze kofcr h
uit het spookslot lijken m£ di
gelrechte bronnen voor na
merries. De dood van Barr
moeder was voor mij lanfn-
leden al reden voor een tl
bed geprolongeerde huif 6rc
wat moeten kleine kindP1 va
dan wel niet van deze grifmer
overhouden? Of zijn kin® orn
zoveel meer gewend dan \»8eP'
ger? Gelukkig is er telus
wicht: Taran zelf (stem Pl va
Vincent Croiset, het zof?4.w
van acteur Jules, die zelH
inleiding spreekt), het prii»
je dat hem redt. het varkj
dat in de toekomst kan kif/
en een hoop elfjes met o.n
stemmen van Eric van lij0160
(koning) en Johnny KrfrSGF
kamp sr. En er is een ho[met
Kruiperd, waarvoor de f
ney-mensen net even te pkels
naar de kwade Gremlins
ben gekeken.
BERT JANi-
lat
GOEDINGS
In het nieuwste nummer van filmblad Skoop komt Pietrer
Goedings aan het woord in de rubriek „De liefhebber".
Goedings, directeur van de bioscoop The Movies in Amster
dam, importeur/distrubiteur van films die nét even anders
zijn en mede-producent van enkele Nederlandse speelfilms,
bekijkt film op een eigen manier: „Van de vijfhonderd
films die ik zie, blij ik er bij twintig zitten. Ik zie aan een
opening van een film of het wat wordt, aan de manier
waarop de titels op het doek komen. Meestal begin ik na
tien minuten, een half uur, te zuchten en denk ik: wat een
puinhoop is dit hier, dat wordt niks. Bij Nederlandse films
heb ik dat heel sterk. Neem Bastille, wat een gezeur, die
film. De enige die ik goed vond was de taxi-chauffeur". En:
„Ik zie zoveel buitenlandse films dat ik Nederlandse films
op dezelfde manier bekijk. Ik luister niet, ik versta 't toch
nooit, en lees geen ondertitels. Een film valt dan snel door
de mands. De Droom bijvoorbeeld, als je daar de dialogen
niet van volgt lijkt het net Bartje".
Pieter Goedings: andere kijk op film.
TWILIGHT ZONE
Processen rond films kunnen
lang duren. De film Twilight
Zone (of eigenlijk: de drie
korte films) is al lang verge
ten. maar het proces dat de
staat California aanspande te
gen regisseur John Landis,
een helicopterpiloot en de
speciale effectenman is nog
altijd niet afgerond. Bij de op
namen van Twilight Zone ge
beurde een ongeluk met een
helicopter waarbij acteur Vic
Morrow en twee Vietnamese
kinderen om het leven kwa
men. Dat gebeurde op 23 juli
1982. De filmmakers werd
verregaande nalatigheid ver
weten met als gevolgd „on
vrijwillige doodslag". De ad
vocaat van Landis en de Dis
trict Attorney hebben inmid
dels zo lang en vruchteloos
onderhandeld, dat ze beide
zijn vervangen. April volgend
jaar komt de zaak eindelijk
voor.
METROPOLE
Het Haagse Metropole-theater heeft het eerste
stadium van de ingrijpende verbouwing erop
zitten. Al staan er nog „tijdelijke" tafels en
stoeltjes in de bovenfoyer, die ruimte heeft een
face-lift gekregen die er niet om liegt: Hij lijkt
twee keer zo groot door een spiegelwand, er is
een marmeren vloer, een riant buffet, opval
lende kleuren - een soort rood-roze - terwijl
alle randen zijn afgezet met zwaar geel koper
dat je ook' terugvindt in handvaten en deurgre
pen. Na de feestdagen gaan ze in Metropole
verder met het bouwen aan wat het sjiekste
theater van de residentie moet worden. Van
daag hebben de werkers in Metropole een glas
geheven op het eerste resultaat. Voorlopig
even geen getimmer meer aan het Carnegie-
plein. Het publiek dat de laatste tijd tussen de
filmdialogen door wel eens wat hamergeklop
gehoord moet hebben, wordt tijdens de Kerst
met rust gelaten.
BOOBS
„Boobs" of „boo-boos" is het
engelse woord voor fouten in
films, anachronismes, slordig
heden etc. die aan het oog van
de makers zijn ontsnapt, maar
die het publiek er vaak tóch
uithaalt. Erique J.Rebel is een
verzamelaar van die „boobs"
en publiceerde er in Skoop
een selectie uit. Hij kreeg
sindsdien steeds meer voor
beelden toegestuurd en publi
ceerde een nieuwe serie. Een
paar leuke: In de film ov?r de
tweede wereldoorlog Dalle
Ardenne al Inferno staat een
hoge SS-officier voor het
raam van zijn kamer in het
Amsterdamse hotel De L'Eu-
rope en geniet daar een ogen
blik van een onbelemmerd
uitzicht over het levendige
Rotterdamse havenbedrijf.
En: In de Kung Fu-film Con
cord of Bruce heet de hoofd-
perspon volgen de titel Bruce,
volgens de exporttitel Wong,
volgens de Engels nagesync
hroniseerde dialogen Jacky,
volgens de affiches Ling en
volgens een officieel produk-
tieiaarboek Liu! En in de af
deling technische slordighe
den het fenomeen van de in
beeld zakkende microfoons.
Jerry Lewis' film The Ladies'
Man leek, volgens Rebel, een
i Parker en Diana Keaton): acht-
absolute recordhouder: 8 maal
viel de spreekbuis daar te
zien. Dat record blijkt nu ge
broken door Alan Parkers
film Shoot the Moon. Daarin
is de microfoon maar liefst 17
maal in beeld. Boeh.
KEURING
Al gebeurt het allemaal veel
meer in stilte dan vroeger,
zullen er nauwelijks nog on
gewenste stukken film
„sneuvelen we hebben nog
wel degelijk een filmkeu
ring. Dat de uitspraken van
die keuring af en toe nog al
tijd door de filmverhuurder
worden aangevochten blijkt
uit de weekbulletins van het
ministerie van WVC. Over
King Solomon's Mines zei de
keuring in eerste insatntie:
Deze film is niet toegelaten
voor personen beneden de
leeftijd van 16 jaar vanwege
grove scènes. Er worden
mensen die al in een moeras
verdrinken doodgeschoten
om hun lijken te gebruiken
voor de doorgang. Hoewel
deze scène, evenwel trou
wens vergelijkbare andere,
als een soort humor zijn be
doeld, gaat dit de keurings
commissie te ver". En - de
film gezien hebbende - geef
ik ze nog gelijk ook. Maar
een week later heeft er her
keuring plaats gehad. Resul
taat: „Ondanks het veelvul
dig voorkomend en indrin
gend geweld heeft de film
een irreële en humoristische
context, hetgeen er toe leidt
dat de commissie de films
schadelijk acht voor perso
nen beneden de leeftijd van
12 jaar". Niet alleen de leef
tijd gaat hier overigens om
laag, maar ook de kwaliteit
van het keuringsproza.
Maatschappij Cannon is te
vreden, want anders had de
slagzin die haar „King Solo
mon's mines" siert („de
kerstfilm bij uitstek") héle
maal nergens op geslagen.
DE NIRO
Robert de Niro heeft iets met
het het priesterkleed. In True
Confessions (1981) speelde hij
al overtuigend een rooms-ka-
tholiek priester, hij trekt het
kleed straks weer aan voor de
rol van Jezuiet in de film The
Mission, over de zogenoemde
„Jezuietenstaat" ia Paraguay
in de achttiende eeuw. De
film gaat geregisseerd worden
door de Brit Robert Joffre,
het draaiboek is van toneel
schrijver Robert Bolt die be
kend werd door de scenario's
die hij maakte van zijn eigen
toneelstuk A Man for all Sea
sons en van Pasternaks ro
man Dr Zjivago. De Niro zal
een Spaans edelman spelen
die na een bekeringsproces
van slavendrijver jezuiet en
verdediger van de Indianen
wordt en uiteindelijk de mar
teldood sterft. De opnamen
worden voor een deel in het
huidige Argentijnse gebied
Misiones en in dorpen van
Guanana-Indianen in Colom
bia, gemaakt. De producer
van de film, Fernando Ghia,
vertelde dat het idee voor de
film ontstond tijdens een op
voering van Fritz Hochwal-
ders Heilig Experiment. Dat
heilige experiment van de Je
zuïeten in Paraguay was het
bijeenbrengen van de India
nen in dorpen, waarvan de
sociale structuur berustte op
vroeg-christelijke beginselen.
Na de verdrijving van de Je
zuïeten in het midden van de
achttiende eeuw vervielen
deze „Misiones". „Het leek
mij ideale stof voor een film",
aldus Ghia. „Het gaat tenslot
te om de eeuwig actuele the
ma's van macht, rechtvaar
digheid, solidariteit en naas
tenliefde, en dat alles tegen
een grandioze geografische en
sociale achtergrond". The
Mission komt volgend jaar in
de bioscopen. Produktiekos-
ten: ruim 60 miljoen gulden.
ONDANKS ZORGEN OVER TOEKOMS^1
MUZIEKONDERWIJS
ij de
5 h
ide u
ZWOLLE Het Euro
pees Jaar voor de Muziek
is in Nederland een succes
geworden. De ruim 30
evenementen, die de
Stichting Musica '85 in sa
menwerking met een na
tionaal comité organiseer
de. trokken veel belang
stelling. Dat gold ook voor
de vele actviteiten waar
mee andere organisaties
inhaakten op het initiatief
1985 tot het Jaar voor de
Muziek uit te roepen.
P. Renders, secretaris van Mu
sica 85, verklaarde dit giste
ren tijdens de officiële afslui
ting van het Overijssels aan
deel in het Jaar voor de Mu
ziek. In aanwezigheid van
Prins Claus werd in de Grote
of St. Michaëlkerk van Zwolle
een uitvoering gegeven van
Bach's Weihnachtsoratorium.
De prins is voorzitter van het
Nationaal Comité Europees
Jaar voor de Muziek.
De Stichting Musica '85 zou
het overigens jammer vinden
als de positieve effecten van
het Jaar voor de Muziek be
perkt blijven tot 1985. Secreta
ris Rijnders zou bijvoorbeeld
graag zien dat vooral de muzi
sche vorming in het lager en
voortgezet onderwijs meer
aandacht krijgt. Hoopgevend
noemt hij het dat de rijksover
heid en de gemeenten (via de
Vereniging van Nederlandse
Gemeenten) samen willen
werken aan plannen de basis
scholen voor wat betreft de
muzische vorming te laten on
dersteunen door de muziek
scholen. Dat kan onder andere
door de scholing van leer
krachten.
Rijnders betreurt het dat er
voor de muzische vorming in
het (algemeen vormend)
voortgezet onderwijs geen ex
tra geld meer beschikbaart is
terwijl de rijksoverheid steeds
zegt het belang hiervan zo
groot te vinden. De afgelopen
14 jaar hebben 200 scholen
voor mavo, havo en vwo suc
cesvol geëxperimenteerd met
muziekonderricht.
De overheid had hier een spe
ciaal fonds voor, maar dat
houdt op te bestaan. „De scho-
In vc
len moeten maar zien h<*
het muziekonderwijs bet"af^ra
aldus Rijnders. Hieruit
volgens hem dat - ondfj.
alle mooie woorden - senr^3'
muziek in Nederland jf
steeds sterk wordt ondrfS1
waardeerd en daarom ee»!uw
tair imago houdt. f" .e
Het Jaar voor de Mu1
wordt in Nederland op 2?n^'F
cember afgesloten tijdensl Plai
televisie-uitzending van in
VPRO vanaf zes locatie:
aanleiding voor het Eu
Parlement om het Jaar
de Muziek te gaan vieren I
de herdenking van de gel
tedag van de beroemde
ponisten Bach, Handel, $lwlJ
latti, Schutz en Alban. Nd
land besloot aan die vierinf
eigen wijze inhoud te ger
onder andere door het hortó d
van concerten van de mfasn<
uiteenlopende soorten muf Kra
congressen, studiedagen, 1° ee
voorstellingen, exposities*
de uitgave van een boek j.
de Nederlandse muzi«0p
schiedenis. Er kwamen T C
twee postzegels uit. I Ut
kor
PvdA en WD
ontevreden ovefecs
notitie-DeetmalnVfr
DEN HAAG De Tw(;l>e
-kamerfracties van Pvd/ lri
VVD hebben weinig g ^Jnl
woorden over voor de n< oeg
van minister Deetman (or oen
wijs) waarin de minister lief
stelt het enorme aantal r lie. -
op onderwijsgebied te ver led<
deren. De minister laat de n
gelijkheden van decentrafoer
tie in het onderwijsbeleid jeur
komen buiten beschouw !n;s
stelt de PvdA. Ook
VVD-fractie is teleurge gt
over de inhoud van de no
De VVD vindt dat de min n
meer alternatieven had i
ten aangeven, vooral om
verlies aan werkgelegen
op het ministerie zoveel m*e
lijk te beperken. P
oud
1 erk
I laar
dez^oer
Geen krant ontvangen
tussen 18.00 en 19.00 uur
terdags tussen 14.00 en
uur, telefoonnr.071-12224|®;
uw krant wordt nog
avond nabezorgd.
