1985 Zwart jaar
voor luchtvaart
,Dit is voor ons allemaal een ontzettende klap"
8
Mysterieuze Red in Bed
terug naar Frankrijk
NAVO bespreekt regels
voor hoorzittingen
Pravda zegt
Sovjetpers
de waarheid
;e]
Geleerden strijden over
uitsterven van dinosaurussen
UITENLAND
EctcUcSoiwcmt
VRIJDAG 13 DECEMBER 1985 PAGINA 5
ieuwe stroom
I" uchtelingen
t Ethiopië
ngeschjo
ARTOEM De afgelopen dagen
ongeveer 200,000 Ethiopiërs aan-
omen in vluchtelingenkampen in
oosten van Soedan. Aldus bericht-
isteren het Soedanese dagblad Als-
®|fa. In het opvangkamp Wad Sha-
bijvoorbeeld, dat is berekend op
ifweersj,
e afwt,
kan
bevinden zich tiendui-
De gezondheidsdien-
kunnen de nieuwe stroom niet
perken. Veel vluchtelingen kam-
met darmaandoeningen en tyfy-
itige ziekten. De nieuwe vluchte-
enstroom is mede het gevolg van
opnieuw mislukken van de oog-
delen van Ethiopië.
Nobelprijswinnaar
Tsjazov klemgepraat
STOCKHOLM De Sovjet-mede-
winnaar van de Nobelprijs voor de
Vrede 1985. Jevgeni Tsjazov. heeft
gisteren verklaard dat hij zich tegen
Andrei Sacharov heeft uitgesproken,
omdat deze dissidente natuurkundige
er bij de VS op heeft aangedrongen
meer kernwapens te plaatsen. Hij zei
evenwel vniet waarom hij al in 1973
een verklaring tegen Sacharov teken
de, terwijl de openbare brief waarin
Sacharov om plaatsing van meer
kernwapens vraagt van slechts enkele
jaren geleden dateert. Tsjazov ging
gisteren voor het eerst in op vragen
over mensenrechten, nadat hij dins
dag samen met de Amerikaan Bern-
hard Lown de Nobelprijs ontving.
Metro-video in Parijs
(Van onze correspondent
Bob van Huet)
PARIJS In de Parijse metro wordt begin
1986 begonnen met de tweede fase van het
project „Metro-video". In twee rijtuigen op
de lijn Pont de Neuilly-Chateau de Vincen-
nes kunnen de reizigers dan onderweg kij
ken naar video-programma's met onder
meer het laatste nieuws en reclamebood
schappen. Veel metro-stations in de Franse
hoofdstad zijn inmiddels ook met video's
voor wachtende passagiers uitgerust. Deze
systemen worden op 23 december officieel
in bedrijf gesteld. „Een heel positief aspect
van dit video-project is dat de reizigers met
elkaar over de programma's praten. Voor
sommigen is dat wennen, want meestal
durft men elkaar in de metro niet aan te
spreken", aldus een woordvoerder van de
Parijse ondergrondse.
Artsen willen aids-tatoeage
FRANKFORT Een groep Westduitse artsen
heeft geëist dat dragers van het aidsvirus een
kruisje laten tatoeëren op de onderbuik. Deze
mensen zou verboden moeten worden zich te
verplaatsen, zo menen de artsen, die zich vere
nigd hebben ift een „Genootschap ter voorko
ming van aids". De artsen wijzen er op dat nie
mand weet hoe de dodelijke ziekte bestreden
kan worden. De geopperde maatregelen vormen
volgens hen dan ook de enige manier om de
ziekte uit te roeien. De artsen zijn niet onder de
indruk van kritiek, dat hun ideeën herinnerin
gen oproepen aan de manier waarop de nazi's jo
den en homofielen behandelden. „Diegenen die
onze actie als racistisch beschouwen, zouden ook
een volledig verbod op alle gasovens moeten ei
sen, aangezien die eveneens herinneren aan een
trieste periode uit onze geschiedenis", aldus de
voorzitter van de groep, die een dertigtal jonge
Westduitse medici omvat.
Wie het kleine
niet eert
MARSEILLE Overvallers
hebben gisteren uit een Franse
posttrein 4.000 kilo aan kleingeld
geroofd. De trein werd bij een
station tussen Marseille en Tou
lon tot stilstand gedwongen,
waarna de bende er vandoor is
gegaan met een vracht aan vijf-
en tweefranc-munten ter waarde
van, omgerekend, 300.000gulden.
De zending van de Franse Natio
nale Bank kwam uit Parijs.
Functionarissen van de Franse
Bank verklaarden dat munten
vanwege het gewicht altijd per
trein worden vervoerd. Bankbil
jetten worden door de lucht ge
transporteerd.
KGB stoort gesprek
Bonner met Sacharov
NEWTON Een telefoongesprek van Jelena
Bonner vanuit de VS met haar man, Andrei
Sacharov, is gisteren na enkele minuten zo
zwaar gestoord, dat er niet meer behoorlijk ge
praat kon worden. Op het moment dat Bonner
Sacharov begon te vertellen dat hij in het ge
heim wordt gefilmd (de video-banden duiken
vervolgens op in het Westen, als bewijs dat Sa
charov leeft), kwam een hoge fluittoon met ge
knetter op de lijn. Bonner wendde zich volgens
haar schoonzoon, Efrem Jankelevitsj, op een
gegeven ogenblik direct tot de agenten van de
geheime politie KGB, die verantwoordelijk
zouden zijn voor de storing. „Dit storen is zo
krankzinnig dat iedereen het zal weten", zei zij.
Met Andrei Sacharov zelf gaat het goed, zo liet
hij in het gesprek weten.
lt
en jongeman, die
en t-shirt draagt
het opschrift
Sinaï", rouwt na-
at hij het nieuws
ver de vliegramp In
anada gehoord
eelt. Bij het onge-
kwamen 250
merikaanse mili-
liren om het leven.
militairen had-
in de Sinaï-
roestijn gediend.
M HEADQUARTER!
wr AIRBORNE 0IVIS
êttêitit A *9
FORT CAMPBEU
2000 DODEN DOOR
VLIEGTUIGONGELUKKEN
(Vervolg van voorpagina)
GANDER Na de vlieg
ramp in Canada is het to
tale aantal mensen dat dit
jaar bij vliegtuigongeluk
ken het leven verloor, op
naar schatting 1.948 geko
men. Nooit eerder heeft
de luchtvaart in een jaar
zoveel doden geëist. Tot
voor kort was 1974 het
rampjaar, met 1299 doden.
Bovendien zijn in de cij
fers over '85 twee zware
vliegtuigongelukken in de
Sovjet-Unie niet opgeno
men. De Russen zwijgen
over het aantal slachtof
fers.
In februari kwamen 148 men
sen om toen een Boeing in
Spanje tegen een berg vloog.
In juni stortte een Jumbo-jet
van Air India voor de Ierse
kust neer, wat voor 329 men
sen de dood betekende. En in
augustus sloeg een Boeing 747
van Japan Airlines te pletter,
waarbij 540 mensen het leven
lieten. Dit is de ernstigste
vliegramp aller tijden.
Volgens de luchtvaartmaat
schappijen is 90 procent van
de vliegtuigongelukken te wii-
ten aan „menselijke fouten
waaronder fouten bij de bestu
ring, fabricagefouten en ach
terstallig onderhoud. Techni
sche problemen zijn in zeven
procent de oorzaak, terwijl
drie procent is terug te voeren
op slechte weersomstandighe
den.
Gisteren tegen middernacht
waren zo'n 100 lijken geborgen
uit de wrakstukken van de
DC-8, die 's ochtends om half
zeven plaatselijke tijd van het
Canadese vliegveld Gander
opsteeg, op weg naar Kentuc
ky in de VS. Door de vuurzee
zijn veel doden onherkenbaar
verminkt en zal het nog wel
een week kunnen duren voor
de identiteit van alle slachtof
fers vaststaat.
De DC-8 stortte na de start
neer op 400 meter van de
luchthaven. Het toestel was
niet hoger gekomen dan 300
meter. De DC-8 was 16 jaar
oud en had meer 50.000 uur
gevlogen. In die tijd had het
toestel 43 miljoen kilometer
afgelegd.
SLM stuurt
vliegtuigen
direct terug
DEN HAAG/PARAMARIBO
Na de vliegramp in Canada
heeft de Surinaamse lucht
vaartmaatschappij SLM giste
ren besloten twee toestellen
van het type DC-8, die zij had
gehuurd van een Amerikaanse
chartermaatschappij, direct te
rug te sturen. SLM-directeur
Mungra verklaarde dat dat is
gebeurd om SLM-passagiers
gerust te stellen. Beide vlieg
tuigen zijn wel volkomen
luchtwaardig, aldus Mungra.
Om het verlies in vervoersca
paciteit op te vangen heeft de
SLM een beroep gedaan op de
KLM.
Japan: neus
Boeing 747
moet sterker
TOKIO De Japanse lucht
vaartmaatschappij JAL heeft
Boeing gevraagd de neus van
hun korte afstandsmodel
Boeing 747 in de toekomst te
versterken, omdat JAL bij re
cente inspecties scheuren ge
vonden heeft. De scheurtjes
gevonden boven de nooduit
gang bij sommige van de
Boeing 747SR-modellen van
JAL, maar waren niet zo ern
stig dat ze een gevaar voor de
veiligheid zouden vormen. De
inspecties hadden plaatsgevon
den na het neerstorten van
een Boeing 7474 van JAL in
augustus, de ergste luchtramp
in de geschiedenis, waarbij 540
mensen om het leven kwa-
EDERLANDSE MILITAIREN WERKTEN SAMEN MET OMGEKOMEN AMERIKANEN
EN HAAG De 250
pierikaanse militairen
gisteren zijn omgeko-
In bij de vliegramp in
■nada waren afkomstig
li de multinationale
fdesmacht MFO in de
Kaï-woestijn. Bij de
lultinational Force and
Iservers" werken ook
p Nederlandse militai-
n. Een aantal van hen
left de laatste maanden
lensief met de slachtof
fers samengewerkt.
De 27 Nederlanders in het
Zuidkamp bij Sharm el
Sheikh, het op één na grootste
kamp in de Sinaï, trokken da
gelijks met een aantal van de
omgekomen Amerikanen op.
Ze werkten met elkaar, aten
samen en deden samen aan
sport. „Er waren mensen bij
die we heel goed kenden. Dit
is voor ons allemaal een ont
zettende klap", sprak één van
de Nederlanders gisteren dan
ook ontdaan.
Luitenant-kolonel E.H. Stol,
commandant van de Neder
landse MFO'ers, had zijn Ame
rikaanse collega's woensdag
ochtend op een vliegveldje in
de Sinaï nog uitgezwaaid. Na
een overnachting in Kairo
reisde het detachement giste
ren via Keulen naar Gander,
waar het ongeluk gebeurde.
„Ze waren allemaal heel ver
heugd nog v.oor Kerstmis defi
nitief naar de Verenigde Sta
ten terug te kunnen keren.
Ook voor mij was het bericht
dreun", aldus Stol.
Hij vloog gisteren van Sharm
el Sheikh naar het hoofdkwar
tier in El Gorah, toen hij en
andere commandanten wer
den opgeroepen voor een
spoedbijeenkomst. „We begre
pen wel dat er iets ernstigs
was gebeurd, maar dit nee.
Ik voel me heel vreemd als ik
terugdenk aan dat afscheid".
Dezelfde machteloze gevoelens
beheersen ook de militairen
van de Koninklijke Mare
chaussee, die dienstdoen in het
kamp. Zij werken samen met
de Amerikaanse MP's, van wie
ook een aantal tot de slachtof
fers hoort.
De slachtoffers vormden onge
veer een derde van het in het
kamp gelegerde Amerikaanse
bataljon, dat volgens schema
elk half jaar wordt afgelost.
Enkele dagen voor de ramp
was de eerste groep van het
gerenommeerde Air Mobile
Batallion teruggekeerd en de
laatsten stappen morgen in het
vliegtuig. Vandaag is bij de
MFO een herdenkingsdienst
gehouden, waarbij natuurlijk
ook een delegatie van de Ne
derlanders aanwezig was.
ROB LANGEVELD
ferraro geen kandidaat Duitse vakbeweging verliest conflict
ÈW YORK Geraldine Ferraro, de eerste vrouw die kan-
i "waat stond voor het vice-presidentschap in de VS, heeft gis-
fwen een politieke comeback uitgesteld.
J doet niet mee aan de verkiezingen voor de Senaat die in
5 gehouden worden. Fetraro, die met Walter Mondale. vo-
J jaar namens de Democraten meedeed aan de presidents
verkiezingen, zei dat ze gedwongen was van deelname af te
omdat het onderzoek naar de financiële zaken van haar
Ihtgenoot John Zaccaro nog niet is afgerond. Ze sloot echter
|et uit dat ze zich in de toekomst alsnog kandidaat zal stel-
(Van onze correspondent)
BONN Ondanks hun heftig
verzet gaan de Duitse vakbon
den hun strijd met de rege-
ring-Kohl over de stakings
kassen verliezen. Inzet van het
conflict is de vraag wanneer
bij stakingen de stakingskas
van de bonden aangesproken
moet worden en wanneer een
beroep gedaan kan worden op
overheidsuitkeringen. De re
gering wil dat werknemers die
zelf niet staken, maar die van
wege een staking toch niet
kunnen werken, worden be
taald uit de stakingskas. De
bonden beschouwen de wijzi
ging als een aanval op het be
staan van de vakbeweging.
„Wij wijken niet voor druk
van de straat", zei een vastbe
raden Kohl naar aanleiding
van de vele demonstratieve
werkonderbrekingen. In het
parlement heeft de regering
gisteren al op voorhand vol
doende steun gekregen voor
de voorgenomen wetswijzi
ging. Volgende week zal het
kabinet over de nieuwe wet
beslissen. De vakbeweging
heeft aangekondigd dat ze het
verzet zal voortzetten, maar
niet met èen algemene sta
king.
IAIDJE VERHOLEN EN DE KNAP-MUTATOR
Ï9) Even later rinkelde Polnyck's telefoon
ieuw en wéér was die poeslieve smidje Ver
in aan de lijn. „Heb je de vlag zien zakken,
ctortje?" informeerde hij. „Wel, wat dacht je
ran? Ik bied je het koningschap te koop aan.
lis het paleis en de KNAP-mutator. De be-
Jttelijk lage prijs: twee miljoen dnycs aan
nkbiljetten." - „Twee miljoen dnycs!?
VEE MILJOEN!!??" raasde doctor Polnyck.
lan, je bent stapelgèk!" - „Ach, kom nou toch
Inyck," vervolgde smidje Verholen. „Voor ik
oude president in de klink gooide, heeft hij
nog verklapt, dat jij voor minstens tien mil-
dnycs uit de staatskas hebt gestolen. Daar
ien dus best twee miljoentjes af. En ik zou
gauw toehappen, want anders verhoog ik
prijs tot DRIE miljoen. Neem dus een taxi en
met de centen hier naar toe. Gelijk over
men, en we praten verder nergens meer
„Jij bent toch geen vuiligheidjes van
in, hè Verholen?" vroeg de doctor, die het
niet helemaal vertrouwde. - „Toch
wel, Polnyck. Toch wel," grinnikte de smid. „Ik
wil vanmiddag nog twee miljoen dnycs verdie
nen. Wat jij daarna met dit land uitvoert, inte
resseert me geen klap. Dat is dus afgesproken,
Polnyck: precies om drie uur meld je je hier met
een koffertje...." - inhoudende twee miljoen
dnycs," vulde de nijdige doctor deze zin aan.
Maar smidje Verholen had de telefoon al neer
gelegd en keek tevreden naar Sjeems Pond, die
het hele gesprek met stijgende verbazing afge
luisterd had. „Zeg, Verholen," zei 009. „Denk jij
nou echt, dat die sluwe gek daar inklimt...? Dui
zend bliksems en granaten! Twee miljoen
dnycs!" - En hoe die doctor Polnyck van plan
was erin te klimmen, zal nu blijken, want ijverig
begon hij een koffertje vol bankbiljetten te pak
ken. „Ik dacht, dat ik hard was," mompelde hij.
„Maar die Verholen is nóg harder. Wie het
laatst lacht, lacht echter het best. En ik ben van
plan zelf de laatste en de beste lacher te zijn...."
- En met die woorden verborg hij een geladen
revolver in het koffertje..., onder het geld...
Zuid-Afrika verbiedt
boek Winnie Mandela
JOHANNESBURG De Zuidafrikaanse censuur heeft de me
moires van Winnie Mandela, getiteld „part of my soul", verbo
den. De staatscourant meldde gisteren dat de censuurraad het
boek „ongewenst" heeft bevonden. Vanaf vandaag is het impor
teren of distribueren van het boek een misdrijf. „Part of my
soul", een bundel gesprekken en brieven geredigeerd door Anne
Benjamin, is uitgegeven in Engeland. Winnie Mandela, de
vrouw van de gevangen ANC-leider Nelson Mandela, leeft sinds
1977 onder een banmaatregel, die onder meer inhoudt dat ze in
Zuid-Afrika niet geciteerd mag worden.
i zuster kijkt of hij nog steeds „be-
LONDEN De Britten
hebben gisteren hun last
post, de mysterieuze Rus
Vladimir Leontev (43),
per ambulance terugge
stuurd naar zijn emigratie-
land Frankrijk. Leontev,
een baardige ingenieur
had drie weken in het zie
kenhuis van Hemel
Hempstead, een stad in
West Hertfordshire, door
gebracht „nadat hij be
wusteloos was geraakt"
tijdens een rechtbankver-
hoor. Leontev moest daar
verschijnen vanwege een
verkeersongeval.
De Russische ingenieur werd
in de haven van Calais door
Britse politie uitgeleverd aan
de Franse gendarmerie. De
Britten brachten ook de ruim
100.000 gulden mee, die de Rus
bij zich had toen hij op 15 no
vember per veerboot uit
Frankrijk in Engeland arri
veerde. In een bioscoop van
het Franse Le Havre was kort
voor Leontev het Kanaal
overstak een dergelijk bedrag
gestolen. De gendarmes van
Calais proberen hem nu te on
dervragen om te achterhalen
of dat pak geld werkelijk ei
gendom van Leontev is.
Volgens de dokters van Hemel
Hempstead veinsde Vladimir
Leontev zijn bewusteloosheid
ofwel was hij ernstig zenuw
ziek. Gistermiddag liet hij zich
stilzwijgend en met gesloten
ogen van de ziekenzaal naar
de ambulance brengen. De
enige keer dat de Rus sprak
was dertien dagen geleden
toen hij een kamer met gasfor
nuis voor zich alleen wilde
hebben en een jonge Engelse
vrouw om hem gedichten van
Byron voor te lezen. Dit werd
geweigerd. De volgens het zie
kenhuispersoneel „knettergek
ke" Leontev liet de etenswaar
die hem werd gebracht over
dag staan, maar elke morgen
kwam aan het licht dat hij de
nacht tevoren zijn bord zorg
vuldig had schoongelikt.
BRUSSEL De secreta
ris-generaal van de
NAVO, Lord Carrington,
zal binnenkort in het
bondgenootschap de vraag
aan de orde stellen of er
regels moeten komen voor
het verschijnen van NA-
VO-functionarissen in
hoorzittingen van nationa
le parlementen.
Dit deelde minister Van den
Broek in Brussel mee, naar
aanleiding van de weigering
van twee NAVO-generaals
om eerder deze week te ver
schijnen in een hoorzitting
van de Tweede Kamer. De
opperbevelhebber van de
NAVO-troepen, generaal B.
Rogers, verklaarde toen dat
hij zich als internationaal
ambtenaren niet in nationale
debatten wenst te mengen.
De Amerikaanse minister
van buitenlandse zaken
George Shultz heeft zijn col
lega's van de overige NAVO-
-landen gewaarschuwd reke
ning te houden met mogelij
ke bezuinigingen op het
Amerikaanse defensiebud
get. Daardoor zou Washing
ton minder kunnen bijsprin
gen in de militaire program
ma's van de minder draag
krachtige bondgenoten.
De vergadering van de NA-
VO-ministers, de eerste sinds
de topontmoeting van presi
dent Reagan en partijleider
Gorbatsjov in Genève, bood
de Westeuropese bondgeno
ten ook de gelegenheid de
Verenigde Staten eraan te
herinneren! dat zij voor
handhaving van bestaande
verdragen zijn, terwijl Was
hington en Moskou proberen
het eens te worden over
overeenkomsten.
minister hebben er bij de VS
op aangedrongen, dat op de
komende top-ontmoeting
tussen Reagan en Gorbatsjov,
die voorzien is voor juni vol
gend jaar in Washington,
meer resultaten moeten wor
den bereikt.
Overigens verklaarde minis
ter Van den Broek dat de
verwachtingen dat er spoe
dig resultaten geboekt zullen
worden bij .de onderhande
lingen niet te hoog gespan
nen moeten zijn. De NAVO-
SAN FRANCISCO Na een
fel debat tussen 500 weten
schappers op de jaarvergade
ring van de Amerikaanse ge
ofysische vereniging zijn de
geleerden niet tot overeen
stemming gekomen welke
theorie over het massale uit
sterven van de dinosaurus
sen, 65 miljoen jaar geleden,
de juiste is. De ene groep wijt
het aan vulkaanuitbarstin
gen, de andere aan inslagen
van kometen op aarde.
De geleerden zijn het er wel
over eens dat zo'n 65 miljoen
jaar geleden het klimaat, de
oceanen en de voedselvoor
ziening erg in de war zijn ge
raakt. Volgens de eerste
groep wetenschappers was de
oorzaak van deze. verande
ring een reeks hevige vul
kaanuitbarstingen, die heb
ben geleid tot een sterke da
ling van de temperatuur op
aarde, een hevige zure regen
en een toegenomen ultravio
lette straling. Dit zou weer
hebben geleid tot een „selec
tief uitsterven" van dieren
door een directe blootstelling
hieraan en door het verdwij
nen van de planten die zij
aten. De andere groep noemt
de vulkaanuitbarstingen „erg
onwaarschijnlijk" en houdt
inslagen van kometen ver
antwoordelijk voor de sterke
veranderingen in het toen
malige klimaat op aarde, als
gevolg waarvan de dinosau
russen zijn uitgestorven.
GRATIS ELKE WOENSDAG DE
THEATER, RECREATIE.EXPOSITIES
EN EEN COMPLETE AGENDA
MOSKOU Het Sovjetpartijblad Pravda (Ned: waarheid)
waarvan opmaak en stijl weinig zijn veranderd sinds de oprich
ting in 1912, heeft de rest van de Sovjetpers saaiheid verweten.
In een hoofdartikel op de voorpagina zegt de Pravda dat andere
Sovjet-kranten de lezers niet informeren over de „brandende
kwesties van de dag". Deze journalistiek is in de afgelopen jaren
verworden tot Saai herhalen van aankondigingen. In navolging
van Sovjetleider Michaïl Gorbatsjov pleit het blad voor opener
verslaggeving en grotere kritiek op economische fouten in de
staatsmedia. „De Sovjetmens is niet tevreden met versimpelde
antwoorden op vragen. Wij zijn verplicht ons tot hem te richten
in de taal van de waarheid", aldus de Pravda.