RI
teeds meer starters:
nge mensen, die hard
erken en niet bang zijn
Rabo steekt 100 miljoen
in Scheepshypotheekbank
SX
IS
Beers voor 49 procent
in handen van Scania
tn van Vlijmen trekt tien jaar uit voor opbouw Operastichting
7 Beurs van Amsterdam
paginHONOMIE
Ceidóc@ota<mt
DINSDAG 10 DECEMBER 198S PAGINA 7
"MRO BANK BEZAT AL
by4;LANG IN VOSKAMP
'ERDAM De Amro Bank heeft De Nederlandsehe Bank
'ficieel meegedeeld dat de Amsterdamsche Bank (één van
iderdelen waaruit de Amro Bank is ontstaan) al in 1963 een
belang had in de nu failliete kassenbouwer Voskamp. De
rlandsche Bank had Amro om opheldering gevraagd over
;belang in Voskamp, omdat een bank zonder toestemming
gend jai de Centrale Bank geen belang in een bedrijf mag nemen
r dan vijf procent. De wettelijke regeling hierover werd
oducerdt in 1979 van kracht. Die datum is belangrijk, omdat Vos-
oktobip junior heeft beweerd, dat de Amrobank pas vorig jaar een
pen, vgng had genomen van 37,5 procent in ruil voor verdere kre-
iet tulpjrerlening Met andere woorden, volgens Voskamp kreeg de
(die vrcfo pas na 1979 zeggenschap en had dus toestemming moeten
ken kujen. Volgens de Amro gaat die vlieger niet op, omdat het
Hollanpakelijke aanmerkelijke belang, na 1963 in omvang is afge-
n, terwijl en daar gaat het Om de mate van zeggen-
gelijk bleef.
Kanaaltunnel neemt
eerste hobbel
LONDEN Het project voor een vaste oe
ververbinding tussen Frankrijk en Groot-
-Brittannië heeft in het Britse parlement
zijn eerste hobbel genomen. Gisteren is een
voorstel van de oppositie om de mening
van het Britse volk over een Kanaaltunnel
te peilen afgewezen met 277 stemmen te
gen en 181 stemmen voor. De oppositiepar
tijen ergeren zich aan de haast waarmee de
Britse regering een besluit wil nemen. Nog
geen vier maanden nadat de plannen voor
de oververbinding zijn ingeleverd wil pre
mier Thacther met de Franse president
Mitterrand bekendmaken welk plan kan
worden uitgevoerd. In februari moet een
overeenkomst voor de aanleg van de ver
binding worden ondertekend.
CDA vreest illegale
handel in borstels
DEN HAAG Drie kamerleden van
het CDA Van Iersel, Mateman en
Hennekam maken zich grote zor
gen over de illegale handel in huis
houdelijke borstels. Deze dreigt de
Nederlandse fabrikanten „volledig te
gronde" te richten, stellen de CDA'ers
in schriftelijke vragen aan de be
windslieden van Economische Zaken.
Al jarenlang worden volgens hen
vanuit de Bondsrepubliek „zeer be
langrijke hoeveelheden" borstels inge
voerd, die in de DDR en andere Oost
bloklanden zijn gefabriceerd. Neder
land derft daardoor 8,6 procent aan
invoerrechten, terwijl de Bondsrepu
bliek ten onrechte elf procent btw op
strijkt.
Toch Duits geld
voor superchip
Philips/Siemens
BONN De Duitse regering heeft be
sloten toch mee te betalen aan de de su
perchip die Philips en Siemens gezamen
lijk willen ontwikkelen. Bonn wilde het
aanvankelijk toegezegde subsidie-bedrag
van 320 miljoen mark niet verstrekken,
omdat Siemens een overeenkomst had
afgesloten met het japanse Toshiba. Dat
bedrijf is ook bezig met de ontwikkeling
van een super-chip en is daarmee verder
dan Philips en Siemens. Beide elektroni-
ca-giganten menen evenwel dat hun su
perchip gelijktijdig op de markt zal ko
men met die van Toshiba. De Duitse re
gering heeft met die toezegging genoe
gen genomen.
«enfdjlEVENINGEN
in EO-voorzitter Van Lede
'e gisteren „bekend"
>n achtl®^® serieus met de ge-
i en zapte te hebben gespeeld
n fundptandig ondernemer te
altijd aden. Hij vertelde gis-
etJin *n in ^et Nederlands
jv^tisch Veiligheids Insti-
t in Scheveningen (een
£ngs opgezet, nu suc-
ol bedrijf) dat zijn
rtende" kennis met
hij in voornoemd jaar
samenwerken, inmid-
een bedrijf bezit met
jaaromzet van zestig
n gulden en een
neelsbestand van
onderd man. „Dus het
stak hij de onderne-
ide medemens een
onder de riem.
Lede
m g<
1 je eigen werkgever"
jdels 8600 nieuwe banen
i in achttien-
ondernemin-
Dit jaar waren er al 3800
iacten en negenhonderd
iernemingen, een sterk toe
kende groei dus.
Hers blijken veelal jonge
easen met goede ideeën, die
hard willen werken en risico's
durven nemen. Twintig pro
cent van die groep bestaat uit
Van Lede: „Ooit heeft men mij
er in de Tweede Kamer om
uitgelachen, maar ik blijf bij
mijn stelling, dat nieuwe initi
atieven en ideeën vaak komen
uit de rijen der starters. Iedere
werkloze is een ondernemer in
spé. Geld is niet eens het be
langrijkste, hoewel het een
probleem is dat banken alleen
krediet geven als je kunt be
wijzen dat je het niet nodig
hebt. Iets ondernemen op
grond van een half idee lukt
niet. Met een goed idee gaat
het wel, maar dan alleen als
de startende ondernemer over
zijn eigen benen struikelt van
enthousiasme".
Boekjes
Van Lede was gisteren in
Scheveningen voor de officiële
ontvangstname van twee
boekjes van Aramith Uitge
vers in Amsterdam, onlangs
opgericht door René Boerdam,
zelf een starter. Met zijn boek
jes „Ideeën voor het starten
van een succesvol bedrijf" en
„Ondernemende vrouwen"
draagt de kerverse uitgever
zelf bij aan de ontplooiings
kansen van aanstaande onder
nemers. Beide werkies (elk
19,50) staan namelijk vol
Rraktische tips en succesver-
alen.
Van Lede moest snel weer
vertrekken. Zijn excuus met
een knipoog: „Mijn zesendertig
uur voor deze week zitten er
al op. En het is pas maandag".
Het boekje met originele idee
ën is van de hand van AVRO-
redacteur Herman Dirk, die
ooit met het radioprogramma
„Actua in bedrijf" zijn interes
se voor de startende onderne
mer liet blijken. Hij presen
teert de lezer geen jungle van
feiten, maar een leesbaar over
zicht van adressen, wegen en
instanties die tot succesvol on
dernemerschap kunnen lei
den.
Van de vijftienduizend onder
nemingen die jaarlijks worden
opgezet, gaan vele snel failliet
en binnen vijf jaar heeft zestig
procent het loodje gelegd, al
dus de auteur in de inleiding.
Zoals VNO benadrukt dat de
slaagkans vijfmaal groter is in
geval van een goed doortim
merd ondernemersplan, zo
doet dit werkje dat ook. Inter
views met een groot aantal
nieuwe ondernemers, die zeer
originele ideeën hebben waar
gemaakt om los te komen van
faillissement, werkloosheid of
loondienst, verhogen de ken
nis en het inzicht van nog on
starters.
Ri-
ish Fantasies duikt in een gat
op de markt met rijdende en
multifunctionele show en ten
toonstellingsruimte. En dan is
er nog Hollands handwerk
van marsepeinwerker Gort.
Ex-bakker J. Gort uit Weesp
vertelde gisteren: „Ik ben be
gonnen omdat ik vond dat ik
iets beters had te bieden. Er
bestond veel rotzooi voor te
weinig geld, dat toch nog te
duur was". Zijn laatste marse
pein-idee: Kaapse viooltjes.
Marsepein
Enkele voorbeelden: Nico Ri
chards die zich namens
chard's Butler Service"
huurt als heuse butler, e
machinale kippenvanger
Ronico. „Expoboel" van Fooi
de
In „Ondernemende
van Marjolein Houweling en
Bernadette de Wit" wordt uit
gebreid gepraat met vijftien
vrouwen die een eigen bedrijf
hebben. De conclusie van het
boek is, dat door de zwaardere
selectie (vrouwen moeten
meer barrières nemen dan
mannen) „vrouwenbedrijven"
het eerder lijken te redden
dan „mannenbedrijven".
HERMAN JANSEN
aarzen (resp.
7,00-8,30 6,00-7,00. koeien
lllllllllllllp' 2?.ï".3e k» 7.10-8.20
■Bk» (r
gewicht en ontvet), vette k
soort) 2000-2700
•2000. melk- en kalfvaarzen
ie en 2e soort) 2000-2600
•1650. nuka^s voor
I stieren 400-650, vaarskoeien
425. nuka's voor de mest zwart-
I stieren 325-470, vaarskoeien
■330. weidelammeren 165-210.
ken en geiten 30-120. Aanvoer:
htvee 85. stieren 20. gebruiksvee
Jongvee 39. nuka's roodbont
V/0C^
yvi su
:S
ika's
lammeren
ksschapen en lammeren Redelijk -
k. varkens matig - lager, bokken
WEMÖEfiten v,0« h°9e'"
(VEILING EIVEBA BV BARNE-
D (10-12) Aanvoer 2.624.400
s. stemming traag. Prijzen in gul-
llllllllllllliper 100 stuks: eieren van 51-52
T 11.82. f~
t 14.42-1
>•16.19.
«RAT1S ELKE WOENSDAG DE
BIJLAGE BIJ UW KRANT MET
ORMATIEOVER FILMS, MUZIEK
ÏATER, RECREATIE,EXPOSITIES
EN EEN COMPLETE AGENDA
Afbrokkelende
koersen
AMSTERDAM Het nade
rende faillissement van me
taalbedrijf Rademakers deed
dit aandeel gisteren op de Am
sterdamse effectenbuers zak
ken van 115 tot zelfs tien
gulden. Voor het overige liet
de Amsterdamse effectenbeurs
gisteren overwegend dalende
koersen zien. Nedlloyd, Van
Ommeren en Pakhoed daaren
tegen werden, mogelijk onder
invloed van opgewekte berich
ten over de tank vrachten-
markt, meer waard.
De handel in de hoofdfondsen
kwam gisteren moeizaam op
gang en onder invloed van een
lager Wall Street was er een
dalende tendens. De lokale
markt was meer wisselend.
De internationals daalden in
waarde met uitzondering van
Hoogovens, dat licht vooruit
ging. Bij de banken moesten
de ABN en de hypotheekban
ken terug, terwijl Amro en
NMB gelijk bleven. Bij de ver
zekeraars was het beeld wisse
lend. Elsevier viel 6 terug.
De omvang van de handel was
matig met een omzet van 662
miljoen, waarvan ruim de
helft in aandelen. Kon. Olie
gaf f 2,50 prijs. De obligatie-
markt liet een dalende tendens
zien. Scheepswerf Van der
Giessen de Noord won 19 en
Smit Internationale 1,90 na
dat deze bedrijven vorige
week in het nieuws waren
door een scheepsbouworder.
Van Kempen Begeer en
Gero, die mogelijk zullen sa
mengaan, gingen vooruit.
UTRECHT De Rabo
bank Nederland zal de
Nederlandse Scheepshy
potheekbank overnemen.
De besturen van beide
banken hebben hierover
in het afgelopen weekein
de overeenstemming be
reikt. De Rabo betaalt 47
miljoen voor het aande
lenpakket en de krediet
faciliteiten.
Samen met de vorig jaar ver
strekte achtergestelde lening
van 35 miljoen gulden steekt
de Rabo in totaal een kleine
honderd miljoen gulden
Scheepshypotheekbank met
zestig werknemers. Het bod
van de Rabobank op de Ne
derlandse Scheepshypotheek
bank heeft de koers van laatst
genoemde bank gisteren op de
effectenbeurs omhoog gejaagd
van 129 naar 197.
De Rabobank is in de Scheeps
hypotheekbank geïnteresseerd
omdat de markten waarin de
Rabobank hoofzakelijk werk
zaam is (landbouw en midden-'
en kleinbedrijf) weinig groei
mogelijkheden bieden. Wij
zoeken nieuwe marktsegmen
ten die een speciale kennis
vereisen, a^dus gisteren F.
Boons, lid van de hoofddirectie
van Rabobank Nederland.
„Verwerving van een instel
ling met een reeds jaren (ruim
85 jaar) gevestigde positie op
een zeer gespecialiseerd ter
rein van hypothecaire krediet
verlening past in het beleid
van de Rabobankorganisatie,
dat onder meer is gericht op
uitbreiding van haar dienst
verlening aan het bedrijfs
leven".
Cirkel
De Scheepshypotheekbank is
in moeilijkheden gekomen
door de crisis in de internatio
nale scheepvaart en de daar
mee gepaard gaande waarde
daling van schepen. De bank
kwam daarmee in een vicieuze
cirkel: het was niet mogelijk
voldoende gelden aan te trek
ken, zodat er ook onvoldoende
geld was om goede projecten te
financieren, waardoor de
winst steeds verder onder
druk kwam.
De bank verwacht over twee
tot drie jaar de ergste pro
bleemgevallen uit de porte
feuille te hebben weggewerkt,
maar op eigen kracht kunnen
we zo lang niet overwinteren,
aldus directeur P. Wilde. Hij
verwacht dat de paraplu van
een sterke moeder de beleg
gers voldoende vetrouwen zal
geven om weer geld in de
Scheepshypotheekbank te ste
ken. Bovendien rekent hij
erop dat de hij met de Rabo
bank als moederbank beter in
staat zal zijn ook „witte raven"
te financieren, die er ondanks
de problemen in vrijwel alle
sectoren van de scheepsbouw
nog zijn. Tot nu toe was de
Scheepshypotheekbank juist
bij gewilde projecten nauwe
lijks in staat om te concurre
ren met andere banken.
De Rabobank verwacht een
„aanvaardbaar rendement" zo
dra haar nieuw verworven
dochter weer op normale wijze
gelden kan aantrekken.
Voor de werkgelegenheid en
de arbeidsvoorwaarden van de
medewerkers van de bank zal
de overneming geen nadelige
gevolgen hebben.
Lid van de raad van bestuur van de Rabobank Th. Boons (I) luis
ter naar directeur P. Wilde (r). van de Scheepshypotheekbank
(SHB). In het midden P. Kleyn van Willigen (commissaris SHB).
Miljardenbod op Union Carbide
NEW YORK Het Amerikaanse concern GAF Corporation
heeft omgerekend ruim drie miljard gulden geboden voor Union
Carbide, het chemieconcern dat verantwoordelijk is voor de gif
ramp bij het Indiase Bhopal. GAF, fabrikant van bouwmateria
len en chemische produkten, heeft al een belang van tien pro
cent in Union Carbide. Dat zou nu tachtig procent worden. Fi
nanciële deskundigen in New York verwachten dat het bod ge
volgen zal hebben voor de afwikkeling van het proces waarin
Union Carbide is verwikkeld na de giframp.
goud en zilver
vorige notering. Goud fijnmetaal
29.100-29.600; (29.300-29.800).
Bewerkt 31.080 laten; (31.290 la
ten). Zilver fijnmetaal 515-585;
(520-590). Bewerkt 620 laten;
(620 laten).
DEN HAAG Scania Nederland te Zwolle heeft 49 procent
van het ruim 11,1 miljoen gulden grote aandelenkapitaal van
Beers en Zonen in Den Haag verworven. Scania is niet van plan
dit belang verder uit te breiden, zodat Beers zelfstandig blijft be
staan en het huidige beleid onveranderd zal kunnen voortzetten.
Dit hebben Scania en Beers gistermiddag bekendgemaakt, nadat
in de loop van de middag op de Amsterdamse effectenbeurs de
handel in de aandelen Beers was stilgelegd.
Beers is importeur in ons land van hoofdzakelijk Scania be
drijfswagens. Om een betere verhouding te bereiken tussen het
aandelenkapitaal en de rest van het eigen vermogen werd het
aandelenkapitaal van 8,9 miljoen gulden in de loop van dit jaar
via een herkapitalisatie met 25 procent uitgebreid. Volgens
Beers heeft Scania door deze transactie haar afzetkanalen in Ne
derland veiliggesteld.
Volgens de directie van Beers heeft Scania het belang van 49
procent opgebouwd via aankopen van grote aandeelhouders, en
transacties op de beurs. „Wij zijn echter van te voren ingelicht
en een en ander is in de beste verstandhouding gebeurd. Wij zijn
er van overtuigd dat hierdoor de continuïteit en verdere groei
van onze vennootschap op de krachtigst mogelijke wijze is ge
waarborgd", aldus een woordvoerder van Beers.
Vorig jaar boekte Beers een winst van veertien miljoen gulden.
In de eerste helft van dit jaar werd 8,4 miljoen gulden verdiend.
5STERDAM Jan van
ijmen, de nieuwe inten-
tit van de Nederlandse
erastichting, denkt ten-
nste tien jaar nodig te
bben voor een nieuwe
bouwperiode. In die pe-
de zal het aantal pro-
ties uiteindelijk stijgen
15 per jaar, waarvan
aantal uitsluitend zal
den gespeeld in het
uwe muziektheater in
isterdam, een aantal
sluitend buiten deze
en de overige in de
uwe theaters van Am-
(rdam, Rotterdam en
i Haag.
opera-aanbod zal gaande-
g afwijken van de tot dus-
j getoonde lijn; zo heeft Van
Vlijmen verrassingen bedacht
als het complete muziekdra
matische oeuvre van Monte
verdi met niet eerder in Ne
derland uitgevoerd werk (sei
zoen 88-'89) en het complete
muziektheaterwerk van Stra-
winsky en Schönberg ('88-'89)
en worden vanaf het seizoen
'88-'89 jaarlijks twee plaatsen
Jan van Vlijmen:
jaar".
„Uiteindelijk vijftien produkties per
Nadat in 1991 Mozart uitvoerig
zal zijn herdacht - de compo
nist is dan 200 jaar daarvoor
overleden - komt Der Ring des
Nibelungen aan de beurt.
Eerst Das Reingold, vervol
gens Die Walkure en Sieg
fried; het seizoen 1994-95 moet
de complete cyclus bieden,
waarmee Van Vlijmen dan
tien jaar verder is
Haenchen
Tot opvolger van Edo de
Waart is benoemd de 43-jarige
Oostduitser Hartmut Haen
chen, die per 1 december 1986
muzikaal-directeur wordt van
de Nederlandse Operastichting
en per 1 september 1986 is
aangesteld tot chef-dirigent
van het Nederlands Philnar-
monisch Orkest. Haenchen
maakte zijn debuut in Neder
land met de uitvoeringen van
Strauss' Elektra voor de Ne
derlandse Operastichting met
het Rotterdams Philharmo-
nisch Orkest.
Naaste medewerker van Jan
van Vlijmen wordt Guus Mos-
tart, die daarvoor director of
production from the Glynde-
bourne Touring Opera was.
Het team van muzikale mede
werkers wordt versterkt met
de Amerikaan Matthew Ep
stein. met wie Van Vlijmen
een driejarig free-lance con
tract heeft afgesloten.
Voor het eerste seizoen is Van
Vlijmen voor diverse produc
ties in overleg met acht dra
maturgen uit binnen- en bui
tenland. Van Vlijmen voorziet
zeker in de eerste jaren, maar
mogelijk ook daarna, voorna
melijk free-lance dramatur
gen; daarbij overweegt hij de
aanstelling van een chef-dra
maturg en mogelijk ook een
hoofdbureau-dramaturgie. De
Belg Johan Thielemans is in
middels als free-lancer begon
nen aan één van de openings-
produkties: Falstaff.
In het eerste jaar worden er
elf produkties gebracht; het
seizoen 1986-1987 belooft Itha-
ka van Otto Ketting, Falstaff
van Verdi, Jevgeny Onjegin
van Tsjaikovski, Der Kreidek-
reis van Alexander Zemalin-
sky, El Retablo de Maese Pe
dro van De Falla en L'heure
Espagnole van Ravel, Boris
Godonov van Moessorgski,
Lear van Reimann en Giusti-
no van Handel, Der Rosenka-
valier van Strauss, II Barbiere
di Siviglia van Rossini, Doktor
Faust van Busoni, Madame
Butterfly van Puccini en Die
Fledermaus van Strauss. Als
begeleidende orkesten treden
op het Nederlands Philharmo-
nisch Orkest, het Residentie
Orkest en, ieder éénmalig, het
Rotterdams Philharmonisch
Orkest en het Concertgebouw
orkest.
hoofdfondsen
NedBoydGr. 207.50
PhUlps 56.90 57,20
Robeco 80.30 80,30
Rodamco 135,30 135,30
72.30
63,00
250.50
overige aandelen
SHM-
beursfi-12
Ska-
6eurs9-12
Ska-
MursS-12
Ska
Beurs 9-12
ACf-HokJmg
260,00
i*ynbouwk.W. 105,00e
aarden kit. 58,80
Amst. Rijtuig
An t. Brouw.
295,00
425,00
AGRON 4050
BMBouw 1150
Aut.Ind.R'dam
132,00
63 40
Hed.Scheepsh 129,00
ed.Springst 9250.00
Beers'Zonen
Begemann
24850
253,50
tyv/-TenCate M.OO
92,30
213.00
7*000
41,00
707,00
althe 117.00
116.50
BorsumyWehry
Boskalis W.
116.50
1550
476$
14,60
roosten Br 45350
tol
24150
241,00
24150
teesmk 406.00
*va 2275.00
2260$
loiioo
tomnvumue— 1560.00
anders Beh 170,00
'170$
Burgman-H
Catvé-Demc
51650
Centr.Sufcer
C.SM. eert
S?$
198$
63.00a
47.50
Ceiecocen.
340.00
elegraafDe 275,00
269.00
Cmdu-Key
433 00
homassen Dr.-V. 56.00
5650
Cred.lBN
Oefc-My
126.40
17650
Jbbink 168,00
JerGlasfabr. 660.00
168,00
Dordtschepr.
165,00
162,50
/MF-Slork 252.50
i/erto 82.50
/RG Gem. Bat 104.50
83,00
103,50
23490
234.40
VesmavenAsd 358.00
63.50
Gamma Holding
Gamma pref
'üs.So
25.20
BVyers 71.50
GoudsmilEd
60.00
138,00
71,50
157$
GTV Holding
8050
'79$
HoWohHout*
Po$
li
beleggingsfondsen
Holl.SeaS.
702.00
Alg^Fondsenb. 205$
6950
550
America Fund 280,00
leverBetegg. 3150
231$
Industr My
79*50
ihemicalFund 28,50
Intern.-Muller
iSS
65,50
132.00
EurJAss.Tr. 6,70
Goldmines!1) 1060.00
6,70
Klene'sSu*.
Kluwer
178,'M
850.00
178,50
Holland Fund 61,60
titer bonds 680,00
KB8(eer1.)
KBB(pret)
77,50
32.30
7750
xkSC 'SS
151$
Kon.Ned.Pap.
Koppelpoort Hold.
23050
182,50
236,50
ibam.Beiegg. 164.00
tSSÏÏK1
nS
*76$
enteTNeclW 105$
'SS
Medlcopharma
270.00
268.00
ia/Tech 11.65
11.75
MHV Amsterdam
11,00
24.20
okyoPac.H. 148.00
Jnk» 82,70
Moeara Emm
M.EnimOB-cerl
M.EnimWI-cert
Mulder Bock.
9850,00
790,00 Vance, Sanders 17.50
206050 Viking Res 4450
93.80 WeretdhaveNV 165.00
17,50
44'00
162,00
obligaties
139.20
11050
12550 125.00
0surs6-12 0eurs9-12
1015? 101.10
10250
102,30 10230
7.00NL66-91
7^00 NL 8^92/96
10.25 NL82-92
10 00 NL 82-89-1
9.50NL60-95
955NL 79-89
122.70
11250
103 60
10750
555NL64-89-1
5.00NL64-94
94,30
95,00
3.50NLSt47-87
3.25NLB48-98
buitenlands geld
105.00 105.00
Spaanse peseta (100)
J.Slav. Dinar (100)
beurs van New York
12 1/2 12 5/8
38
42 3.
46 5/8 47 3/8 sle-south.
36 3/8 36 3/4 shell oil o
dupont nemours 64 65 1/4 al. oil ohk
east man kodak 50 50 3/4 lexaco lm
exxon corp 53 1/2 521/8 unllever
ford motor 54 3/8 55 1/4
general electric 65 1/4 66 5/8
gen. motors 71 1/4 72 5/8
goody ear
tck 3.
8 7/8 39 1/2
hewlett-pack.
26 1/4 25 3/4
42 1/2 43 1/8
59 1/8 59 1/2