Komende jaren groot tekort aan katholieke leraren basisonderwijs TAFEL Synode komt met boodschap voor gehele kerk De volwassenen zijn verantwoordelijk £eidóe<3om£i/ti£ |0: H fïTÏTTl achtergrond 3In: kerk wereld Vakbond teleurgesteld over opstelling gereformeerden Schoolwijzer ZaidócOowiant VRIJDAG 29 NOVEMBER 198S PAGINA 2 ..Alternatief pastoraat" in bisdom Roermond De Vereniging van Pastoraal Werkenden (VPW) in het bisdom Roermond wil zich het lot aantrekken van groepen (jongeren) die pastoraal in de kou staan. De VPW signaleert een pastoraal project voor randgroepen in de oostelijke mijnstreek en het werk van religieuzen die zich bekommeren om jongeren die volledig in de knel zitten en door de kerk zijn vergeten. De VPW erkent dat elke vorm van pastoraat die afwijkt van wat het bisdom eist. onder scherpe kritiek valt. Daarom wil de VPW mogelijkheden onderzoeken tot pastoraat voor „rand groepen" onder de juridische paraplu van orden en congrega ties. Het initiatief kost geld en daarom wordt overwogen een fondswervende organisatie op te richten. Kardinaal: Galilei ten onrechte veroordeeld Galileo Galilei is door de kerk ten onrechte veroordeeld. Dat zei kardinaal Paul Poupard ter gelegenheid van de presentatie van het boek „Galileo Galilei, 350 jaar geschiedenis". De kardi- naaal, die auteur is van het boek. verklaarde dat de rechters van het heilig Office destijds leefden in een tijdperk waarin scheiding tussen het katholieke geloof en het wetenschappelijk onderzoek ondenkbaar was. Het wereldbeeld was zo nauw ver bonden met de religieuze boodschap van de kerk dat de ideeën van Galilei, in navolging van Copernicus, die hele constructie op losse schroeven leek te zetten. Copernicus ontdekte dat de aarde niet het middelpunt van het heelal is, maar slechts on derdeel is van Wat wij doen wordt nooit begrepen, doch al tijd slech ts geprezen of gelaakt. Friedrich Nietzsche In de jaren 1987 tot en met 1989 zullen er in de provincie Zuid-Holland jaarlijks meer dan twee honderd katholieke on derwijsgevenden op de katholieke basisscholen te weinig zijn. Als de in stroom van studenten niet snel stijgt, wordt het tekort in de daarop vol gende jaren nog groter. Deze cijfers noemde drs. A. M. A. j. Janssen, voorzitter van de Katholieke Bond Ba sisonderwijs (KBO) tijdens een persconferentie ter gele genheid van het congres van de bond, aanstaande zaterdag in Arnhem. Hij baseerde zich op de exacte gegevens van de studentenaantallen op de ka tholieke pabo's van Den Haag en Rotterdam, het „aanbod", en op de „vraag" van katho lieke basisscholen in de pro vincie. Op basis hiervan is be rekend dat er landelijk een tekort van ongeveer tweedui zend katholieke leerkrachten ontstaat. De vereniging van ongeveer 1500 besturen van katholieke scholen voor basis- en speciaal onderwijs, hoopt dat katholie ke jongeren worden voorge licht over de goede arbeids- perspectieven die er in het katholiek basisonderwijs zijn en dat katholieke pabo's zich bewust zullen zijn van hun onmisbare functie in het voortbestaan van katholiek basisonderwijs. De voorzitter van de vereni ging van ongeveer 1500 bestu ren van scholen voor katho liek basis- en speciaal onder wijs noemde speciaal de ka tholieke pabo's. In den lande zijn diverse katholieke instel lingen in een meer of minder vergevorderd stadium van fu sie met algemeen-neutrale in stellingen voor hoger beroeps onderwijs. Dit in het kader van de schaalvergrotingsope ratie in het hbo. de zogeheten STC-operatie. „De pabo's heb ben de neiging stil te blijven staan bij het huidig gering aanbod van studenten", aldus de KBO-voorzitter. „Maar het is aantoonbaar dat er meer studenten nodig zijn om het (katholiek) basisonderwijs draaiende te houden. Wij gaan er vanuit dat het gunstig arbeidsperspectief jonge men sen van katholieke huize naar de opleidingen trekt. Net zo als overigens in het verleden de werkloosheid van onder wijsgevenden hen daarvan heeft weerhouden". Naar het oordeel van de Bond KBO zijn katholieke pabo's van le vensbelang voor katholiek ba sisonderwijs. „Onze vereni ging zal zonodig actie onder nemen waardoor wordt voor komen dat er in de toekomst een tekort ontstaat aan kahto- lieke leraren, mee wegens het feit dat er geen of te weinig katholieke opleidingen meer zijn", aldus voorzitter Jans sen. Desnoods zullen nieuwe instituten worden opgericht, lichtte hii toe De buitengewone bis schoppensynode in Rome zal worden afgesloten met een 'boodschap aan de hele kerk'. Enkele sy nodevaders deden giste ren aan de algemene vergadering het voorstel tot zo'n boodschap. Daar in zouden dan de alge mene tendenzen die uit de toespraken en discus sies naar voren komen worden vervat. De synodevoorzitter, kardi naal Krol, legde dit idee voor aan de synode en uit de opge stoken handen bleek dat de overgrote meerderheid zich met dat voorstel kon vereni gen. De synode heeft een commis sie benoemd om zich met de redactie van deze boodschap te belasten. Daarin zijn alle delen van de wereldkerk vertegenwoordigd: Europa (Lustiger, van Parijs), Azie (Cordeiro. van Karachi), Afrika (Dosseh-Anyron uit Togo) en (Latijns-)Amerika (Castrillon Hoyos uit Colom bia). De boodschap za! eerst door de paus worden goedgekeurd voordat die kan worden vrij gegeven. Dit zal in de loop van volgende week gebeu ren. Maar de ene boodschap hoeft een andere boodschap niet uit te sluiten: de synode kan nog best met een offi cieel slotdocument komen, waarin conclusies zijn vervat of zelfs resoluties. Daarover is nog niets bekend. Het kan ook zo zijn en dit is het meest waarschijnlijk dat de synodevaders hun voor stellen en wensen onder cou vert aan de paus overhandi gen. Deze zal daar dan in de loop der tijden een beslissing De synodewerkzaamheden (men is nog steeds in het sta-' dium van de acht minuten- -toespraken)* gaan in onver minderd tempo voort. Het centrale thema is uiteraard nog steeds het Concilie, maar de variaties daarop worden talrijker. Mgr. Berg uit Salz burg en in zijn spoor ook Ca nadese bisschoppen willen wat meer tolerantie van de kerk ten opzichte van men sen die na hun echtscheiding opnieuw getrouwd zijn. De zelfde bisschop brak ook een lans voor herziening van de kerkelijke houding tegenover de contraceptie. Kardinaal Tomasek uit Praag wil een betere liturgische vorming van clerus en gelo vigen. Want achter het Ijze ren Gordijn was de liturgie de voornaamste bron van het religieuze leven. Kardinaal Willebrands, de hoogste raadgever van de paus op het gebied van de oe cumene, deed de synode ver slag van 20 jaar postconciliai re oecomene. Volgens Wille brands kan de katholieke kerk intercommunie nog niet toestaan. De theologische be raadslagingen daarover zijn nog niet voldoende gevor derd. Intercommunie (de we derzijdse toelating tot eucha ristie en eucharistie) is sinds lang een wens van prote stantse zijde. Volgend voor jaar gaan de leiders van de Hervormde, Gereformeerde en Lutherse Kerken naar Rome om het Vaticaan tot een oplossing over onder meer deze kwestie te bewe gen. Tijdens het pausbezoek in mei deed de Hervormde praeses, ds. H. Huting. na mens de protestantse kerken een dringend beroep op paus Johannes Paulus 2 intercom munie toe te staan. Turk ontkent betrokkenheid aanslag paus De 25-jarige Turk Sameth Asian is de afgelopen drie dagen in Maastricht verhoord door de Italiaanse rechter-commissa- ris Martella. maar blijft hardnekkig ontkennen dat hij me deplichtig is aan de mislukte moordaanslag op paus Johan nes Paulus II, zoals de hoofdverdachte in het pausproces in Rome, Ali Agca, had gezegd. De CFO-vakbondsleden van het gereformeerde landelijk bureau in Leusden zijn ern stig teleurgesteld over de hou ding van de gereformeerde synode ten aanzien van de ar beidstijdverkorting en herbe zetting van banen binnen de kerk. Zij gaven uiting aan hun gevoelens in een brief, die gisteren in het breed-mo- deramen (bestuur) in Lunte- ren werd voorgelezen. M. Verweij, lid van de mede werkersorganisatie in de Commissie van Overleg, sprak er zijn verbazing over uit, dat de synode na zo vele malen opgeroepen te hebben tot concrete maatregelen te gen de werkeloosheid, nu zelf niet overging tot een verant- .woorde herverdeling van ar beid. „U als synode had als werkgever nu de kans uw in tenties te concretiseren. Fru streer niet de bereidheid van uw werknemers, door niet uit te voeren waartoe u zelf hebt opgeroepen". De 160 medewerkers van het Dienstencentrum willen 4 ton van het ingeleverde salaris besteed zien aan nieuwe ba nen. Hun verlangen komt overeen met de richtlijnen van de overheid dienaangaan de. De synode is slechts bareid om 2,5 ton voor nieuwe werk gelegenheid te gebruiken. De synode wijst er daarentegen op, dat ze door herbezetting in de minder betaalde salaris groepen toch voldoet aan de landelijke norm van 75 pro cent herbezetting. Ds. H. J. Kouwenhoven (Vlaardingen) vertelde dat volledige herbezetting op lan delijk niveau ten koste zou gaan van het werk in de ge meenten. „Heeft de synode oók niet de plicht naar de ge meente te kijken. Waar het naar de mens gesproken dui delijk is dat de kerk binnen aanzienlijke tijd in elkaar ploft". Ouderling K. de Geus (Oosterhout) vulde hem aan als deputaat (deskundige). De overheid heeft bij belasting weigering sanctiemiddelen zei hij, maar gemeenteleden, die hun financiële bijdrage wei geren te betalen, kunnen niet worden Leren onze kinderen ge noeg op school? Leren ze wel de juiste dingen, za ken die ze nodig hebben voor hun toekomst? Hier over gaat tegenwoordig menige discussie. Het is een veel gehoord gezegde, dat in de school het kind centraal moet staan. Om de kinderen draait het toch in het on derwijs? Het gaat er toch om hen zo te onderwijzen, te begeleiden dat ze later goed toegerust zijn om als volwassen mensen verant woord in de maatschappij te kunnen functioneren? En is het ook niet zo dat ieder kind uniek is, zodat we de leerlin gen nooit teveel over één kam mogen scheren, maar hen zo veel mogelijk als unieke schepselen tot hun recht moe ten laten komen? Dat bete kent ook. dat ieder kind zich op een school, hoe groot die ook is, gekend moet weten, en persoonlijke aandacht moet krijgen. En als men zo komt tot z.g. kindgericht onderwijs, dan lijkt mij dat een goede zaak. Een uiterst belangrijk onder deel van het onderwijzen is het overdragen van leerstof. Een kind leert engels, ge schiedenis enz. Daarbij moe- door drs. K. de Jong Ozn. ten er vaak zaken geleerd worden, die op zichzelf niet erg aantrekkelijk zijn, soms saai, vaak moeilijk. Een be langrijke taak van de onder wijsgevende is dan om de leerling te motiveren. Als hij daarin slaagt scheelt dat een slok op een borrel bij de pres taties van die leerlingen. Maar dit motiveren kan op verschillende manieren plaatsvinden. Het kan b.v. ge beuren door een goede wijze van presenteren van de leer stof, door boeiend lesgeven etc. Men kan ook verder gaan en de leerstof zoveel mogelijk aanpassen aan de interesse van de leerling, aan de actua liteit. Ja, het is bij verschillen de vakken zoals godsdienston derwijs en maatschappijleer zelfs mogelijk (en het komt voor!) de lesstof min of meer te laten bepalen door de leer ling. Men kent de situatie wel: de leraar komt binnen en vraagt aan de leerlingen: „Jongelui, waar zullen we het vandaag eens over hebben?" Onderzoek Een tijdje geleden werd aan een aantal onderwijsgeven den, die zo'n 25 jaar of langer voor de klas staan de vraag gesteld: wat ervaart u in uw lessen als het belangrijkste verschil tussen 25 jaar geleden en nu? Het volgende verhaal sprong er uit. Als vroeger eens een leerling aan de leraar vroeg: „Waarom moeten we dat eigenlijk le ren?", luidde het antwoord nogal eens: „Leer het nu maar, want later zul je wel er varen hoe belangrijk het is, dat je dit geleerd hebt". Dit werd geaccepteerd en zo zijn vele generaties onderwezen. Tegenwoordig neemt de jeugd hier vaak geen genoegen mee. Ze wil hebben dat van het ge leerde voor nu meteen het nut aantoonbaar is. Nogal wat scholen en onderwijsgeven den geven hier aan toe. Kind gericht onderwijs is dan niet alleen dat er zoveel mogelijk rekening wordt gehouden met het unieke in en van elk kind, maar ook dat de jeugd en haar belangstelling voor een deel de inhoud van het onderwijs bepaalt. Een voor beeld: Als bij het godsdienst onderwijs de jeugd geen be- lanstelling heeft voor kerkge schiedenis, dan wordt daar ook weinig van behandeld. Als de jeugd alleen belangstel ling heeft voor die geschiede nis die directe betekenis heeft voor het heden, dan wordt deze bij voorkeur besproken. Verantwoordelijkheid Dit alles kan nogal eens tot gevolg hebben dat niet alleen het aantal praat- en discussie lessen steeds groter wordt, maar ook dat het kennis-ni veau bij verschillende vakken daalt. Nogal wat onderwijsge venden vinden in dit kader kennis en prestaties ook min der belangrijk dan zaken als sociale vaardigheden, zelf standigheid, kritische zin etc. Nu komt hier de laatste tijd weer reactie op. In de eerste plaats vanuit de maatschappij. Die stelt eisen aan de leerlin gen die het onderwijs aan haar aflevert. Er komen te genwoordig steeds meer sig nalen uit die maatschappij dat het niveau van kennis en vaardigheden van de (oud- )leerlingen aan het dalen is. Ook stijgt het aantal klachten uit het vervolgonderwijs. (Ex- Havo-ers doen het steeds slechter in het hoger beroeps onderwijs, het voortgezet on derwijs klaagt over het ni veau van de leerlingen die het basisonderwijs aflevert. Men moet altijd wel wat voor zichtig zijn met deze signalen en klachten. Toch zijn ze te genwoordig te talrijk om niet serieus te worden genomen. Vandaar dat de regering te recht grote ernst maakt met periodieke onderzoeken van de kwaliteit van het onder wijs, alsook met een intensief onderzoek naar de mogelijke inhoud van de basisvorming (de kennis en vaardigheden die elke leerling nodig heeft) tijdens de leerplichte leeftijd. Maar er komt ook nog iets an ders aan het licht. Onderwijs is ook cultuuroverdracht Dat wil zeggen: de oudere genera tie, de volwassenen dragen die cultuur over aan de vol gende generatie, die zij essen tieel vinden en belangrijk voor de toekomst. En daarin komt tot uiting de verant woordelijkheid van de vol wassenen voor de jongeren aan hun zorgen toevertrouwd. In het confessioneel onderwijs betekent dit dat de volwasse nen de opdracht hebben het essentiële uit de christelijke traditie door te geven aan de jeugd. En daarbij dient dan het zwaartepunt uiteindelijk bij de volwassenen te liggen, bij wat zij belangrijk vinden. Natuurlijk blijft de plicht de jeugd te motiveren, rekening te houden met ieders verschil lende aanleg. Dit motivatie bij die jeugd zal ongetwijfeld stij gen als men ziet en merkt dat die volwassenen hun eigen cultuur met overtuiging over dragen. En dat is dan ongetwijfeld een hamvraag voor confessioneel onderwijs: hebben de christe nen die er werken werkelijk nog iets om over te dragen? ent ioed OTTE irijzen ilie ga Geen doofpot-affaire De discussie over de doodsoorzaak van de in een Amst» damse politiecel overleden kraker Hans Kok zal inderd; zoals we maandag in deze kolom al hadden veronderst nog enige tijd onverminderd voortduren. Die discus^^10"^ heeft zelfs bedenkelijke vormen aangenomen, waarbij televisieuitzending de Nederlandse justitie zonder enig be1 van leugens werd beticht, terwijl een krant zonder doende argumenten te beschikken in een commentaar c< cludeerde, dat „ook in Nederland machthebbers samenz' liesel. In een reactie daarop heeft minister Korthals Altes van ju titie gisteren in de Tweede Kamer de feiten, voor zover bekend zijn, helder uiteen gezet. Daarbij werd duidelijk, er geen aanleiding is een strafrechtelijk onderzoek i len, tenzij een nader onderzoek aanwijzingen zou opleven dat er wèl strafbare feiten zijn gepleegd. Om elke schijn van verdoezeling weg te nemen heeft de r nister bovendien het vrij unieke besluit genomen zich persoonlijk met dat nadere onderzoek van de rijksrechercil bezig te houden. Om goed te kunnen functioneren hebb justitie en politie het vertrouwen nodig van de burgers, stelde Korthals Altes en niemand zal hem daarin willen t» genspreken. 'par MET zijn optreden gistermiddag in de Tweede Kamer hee ^inde de minister de blunders en onhandigheden ondervangen, %fpeic het openbaar ministerie en de Amsterdamse politie in de %en0n gelopen dagen wel degelijk hebben begaan. Alleen al zi jesiuj helder en integer betoog zal bij velen een groeiende twijf ,rouv hebben weggenomen, of onze rechtsstaat door deze affai^e ga£ niet was aangetast. Die twijfel was in de afgelopen dagen g^tiicin zaaid als gevolg van verschillende tegenstrijdige publikatif waar het openbaar ministerie in Amsterdam de basis vof- had gelegd. Het optreden van minister Korthals Altes tooi aan, dat de zaak op hoog niveau bijzonder serieus genom* wordt. MI] We zijn het overigens met de minister eens, dat uit al h( beschikbare materiaal tot nu toe niet blijkt dat er strafl feiten zouden zijn gepleegd, bijvoorbeeld dat er sprake zijn van dood door nalatigheid. De meest belastende ver] ringen staan volledig op zichzelf en komen bovendien getuigen, die enkele dagen eerder een geheel andere verkl ring hebben afgelegd. Korthals Altes wees daar gisteren recht op. BOVENDIEN is tot nu toe niet vastgesteld, dat het openba. ministerie met opzet' bepaalde feiten heeft willen verdoezi len. Van een doofpot-affaire is geen sprake. Door onhandj optreden heeft het openbaar ministerie echter de indruk gi wekt. dat getracht werd geen volledig juist beeld van de 2 te geven. Het is daarom goed dat de minister nu heeft toeg( zegd, dat de onderste steen boven komt. Gezien de wijy waarop Korthals Altes zich gistermiddag in de Tweede mer opstelde, is hem dat gaarne toevertrouwd. i nf Na morgen veel zachter DE BILT (KNMI) De perio- de met winters weer loopt ten einde. Een diepe depressie ten westen van Ierland stuwt zachte lucht uit de omgeving van de Azoren naar west-Eu ropa. Het binnendringen van de zachte lucht gaat vergezeld van neerslag. De neerslag valt eerst in de vorm van sneeuw. begrenzing van de bereikt vanavond laat Zeeland. Het sneeuwge- bied zal zich vervolgens lang zaam over het hele land uit breiden. Morgen overdag gaat de sneeuw van het zuiden uit over in regen. Daarbij moet, zeker in het binnenland, op ij- zel worden gerekend. De ko mende nacht zal het vrijwel overal nog vriezen. De mini mumtemperatuur loopt dan uiteen van om het vriespunt in Zeeland tot min 4 graden in Groningen. Morgen overdag blijft het noorden van het land nog in de koude lucht. De temperatuur blijft daar dicht bij het vriespunt. Elders loopt de temperatuur in de loop van de middag op tot enkele gra den boven nul. In Zeeland kan het tegen de avond 6, mogelijk zelfs 8 graden" worden. De wind is morgen overwegend matig en is meest zuidoost. Wintersport naire DEN HAAG Hier volgt een ov£°°r zicht van de wintersportmogelijklPll G den dicht-bij-huis en in het Alpenfoals bied. naar de situatie van gisterenjr. Duitsland: Bij een sneeuwhoogte van 20 cm zijn er in het Sauerland i tot goede wintersportmogelijkhed Alpine-ski is o.a. mogelijk in Willi gen. Winterberg. Brilon, AltasMT berg. Neuastenberg, Boedefd Schmallenberg en Sudem/Hagenv( dewiese en Olsberg. Overal zijr dit moment de liften in bedrijf. In de Eifel varieert de sneeuw] van 15 tot 35 cm. In Daun. H< hal. Hohe Acht en skigebied Schi zer Mann bij Pruem zijn de lifte bedrijf en in Nut gen gebeuren. L den zijn er volop. België De sneeuwhoogte in de Belgische dennen varieert van 15 tot 50 Langlaufen is op veel pi. Oostenrijk Door de sneeuw van de afgeloj week zijn er in Oostenrijk plaatse! wintersportmogelijkheden, doch f liften zijn nog niet in bedrijf. Frankrijk, Zwitserland en Noord-i^rjr^j Ook in deze landen zijn de liften rf"'"'" niet in bedrijf. In Zwitserland i uitsluitend in de volgende plaat^ skimogelijkheden gemeld: Davos 20 - 30 cm (liften v gen) t 60 c Eieren in gekruide saus met sambal goreng kool en rijst mokka vla vegetarisch Voor twee personen: 4 hardgekookte eieren, ui, knoflook, 2 lepelsolie, sambal, ketoembar, laos, djahé, 2,5 dl water, 2 lepels santen of gemalen kokos, 6 g maizena, zout, ketjap; ui, 1 lepel knoflook, sam bal, 250 g witte of savooie kool, zout, suiker, 1 theele pel azijn, 150 g taugé, 2 ie- pels pindakaas, selderij, ketjap; 250 g droogkokende rijst, 4,5 dl water, zout; 0,5 liter gele of blanke vla (0,5 liter melk, 25 g cus tard of maizena, 30 g sui ker), 2 theelepels oploskof- fie, 1 lepel geschaafde amandelen, 2 kinder schuimpjes. Pel de eieren. Fruit kleinge sneden ui met geperste knol look en kruiden lichtbruin f de olie. Bak de eieren ev% mee en schep ze uit de Doe water en santen of i ___o_ kos bij de ui met kruiden <|egd. laat het mengsel tien min{. ten zacht koken. Bind vocht met maizena tot dunne saus. Doe er naf smaak zout, ketjap en zo nf dig één van de gebruik kruiden bij. Schenk dei saus over de doorgesneden eieren. Fruit dunne ui-snippers geperste knofloof sambal lichtbruin in de olih Bak vervolgens al omsche\ pende de fijngesneden ko een paar minuten mee, vo< ville| twee lepels water toe maan c zout, suiker en azijn en lafoai i; de groente tien minuten k\,an ken. Was de taugé, haal er groene dopjes uit en war deze groente even mee m de gare kool. Maak de groei F ten af met pindakaas, fijng knipte selderij en ketjap, l. Meng de vla met oploskofl (bij een zelfgekookte vla ki dat het beste direct na h koken). Booster de geschaa de amandelen in een dro± koekepan al roerende lich bruin en laat ze op een bol afkoelen. Leg op elke port vla een schuimpje en stro er de amandelsnippers ove I heen. JEANN FR

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1985 | | pagina 2