Kerk is bang voor de wereld TAFEL Kardinaal Simonis wijst op spirituele taak Kerk Feministische theologie in gereformeerde opleiding Einde pausproces binnen twee maanden in zicht Ccidóe Soivtanf w.rri i kerk wereld Westen gebruikt Derde Wereld voor oplossen eigen problemen VAN COMPLOTTHEORIEËN BLIJFT WEINIG OVER Dilemma voor PvdA ',0O :;~r SM ch ACHTERGROND CcidócSou/umt WOENSDAG 27 NOVEMBER 198S PAGINA NN Rolls Royces van Baghwan opgekocht Een autoverzamelaar uit Texas is op het ogenblik in de Bhag- wancommune Rajneeshpuram om 79 Rolls Royces van Bhag- wan te kopen. Het gaat om een verkoopsom van zes miljoen dollar. Verzamelaar Rob Roethlisberger opent, heeft een hele dag over de aankoop onderhandeld. Hij heeft nog geen duide lijke plannen, maar denkt wel aan een veiling. De volgelin gen van Bhagwan hebben aangekondigd Rajneeshpuram te gaan sluiten. Inmiddels verlaten steeds meer discipelen de commune, zo heeft een woordvoerder toegegeven. Religieuzen hekelen verkettering .In toenemende mate zijn binnen de Nederlandse kerkge meenschap krachten aan het werk, die stelselmatig in diskre diet trachten te brengen wat in de afgelopen jaren met veel geloof maar ook met veel moeite tot stand werd gebracht". Dat schrijft het dagelijks bestuur van de Samenwerking Ne derlandse Vrouwelijke Religieuzen. Het bestuur hekelt in dit verband de toon van aggressieve onverdraagzaamheid die spreekt uit de kolommen van het Katholiek Nieuwsblad, waar een zodanige neiging tot polariseren uit spreekt dat het spoedig kan worden ondergebracht bij periodieken als Con frontatie en Katholieke Stemmen. Men zou veel meer dingen tot stand brengen indien men er minder voor onmogelijk hield. De bisschoppen van Neder land zijn blijkbaar niet van mijn adviezen ge-urnd. Ik denk dat ik te progressief be vonden word", aldus prof- .dr.E.Schillebeeckx, gisteren voor de KRO-radio in het programma Kruispunt. Prof.Sehillebeeckx zei ener zijds te betreuren, dat zijn ad viezen niet meer zijn ge vraagd bij de voorbereiding van de buitengewone bis schoppensynode die nu in Rome bezig is over de resulta ten van het Tweede Vaticaan se Concilie. Aan de andere kant vond hij het ook wel be grijpelijk dat zijn adviezen niet zijn gevraagd. „Als een Mariënburggroep voor de bis schoppen niet „katholiek" is. dan kunnen ze mij, die voor die groep heeft gesproken, ook niet meer om advies vra gen". aldus prof.Schille- beeckx. Prof.Sehillebeeckx vindt de afloop voor de bisschoppen een groot vraagteken: „De bisschoppen kunnen nog zo vooruitstrevend adviezen ge ven maar het is uiteindelijk toch de paus die beslist", zo zei hij. Prof. Schillebeeckx zei christenen, dat de verwach tingen van het Tweede Vati caanse Concilie niet zijn waargemaakt. De kerk is blijkbaar bang voor de wereld en zelfs bang voor de eigen gelovigen. Zelfs als er een commissie van gelovigen wordt ingesteld moet er toch weer een bisschop voorzitter zijn. Eigenlijk", zo zei prof- Schillebeeckx, „zijn het klein-gelovigen. Men gelooft niet meer in zijn gelovigen, alleen nog maar in het eigen gezag". Prof.dr.E.Schillebeeckx Hervormde Kerk: geen burgerlijke ongehoorzaamheid Het IKV moet volgens de Ne derlandse Hervormde Kerk terughoudend zijn inzake bur gerlijke ongehoorzaamheid. Als het IKV of de Kerk hier toe uitdrukkelijk zouden op roepen, zou dit zijn doel voor bijschieten. Dit schrijft het moderamen (bestuur) van de Nederlandse Hervormde Kerk in antwoord op de IKV- -brochure „De maat is vol". Volgende week zaterdag be spreekt de campagneraad van het IKV deze nota. Als het IKV op dit punt onjuiste be slissingen neemt, dan is het niet denkbeeldig „dat het IKV zijn doelstellingen min der goed zou kunnen nako men dan het zelf gaarne zou zien." zo laat het moderamen weten. Desgevraagd zei syno- depraeses ds. H. Huting hier over dat niet de Kerken, maar het IKV zelf een breuk forceert als het tot burgerlijke ongehoorzaamheid zou oproe pen. Het moderamen wijst op het gevaar dat de Kerk in deze zaak betrokken zou kun nen worden in een partijpoli tieke strijd Een terugkeer naar „de au thentieke geest van het Twee de Vaticaanse Concilie". Daaraan hebben volgens kar dinaal A. Simonis de kerk en de mensen van onze tijd een grote behoefte. Kardinaal Si monis voerde gistermiddag als veertigste spreker het woord tijdens de vergadering van de buitengewone bisschoppensy node in Rome. De aartsbisschop, die zijn 54ste verjaardag vierde, ver klaarde in zijn slechts enkele minuten durende interventie zich geheel te herkennen in de karakterisering van het concilie als „een gave Gods", een karakterisering die eer der tijdens de synode gegeven werd door de speciale synode rapporteur, de Belgische kar dinaal Godfried Danneels. Simonis beklemtoonde de spi rituele taak van de Kerk. "Onwetendheid en scepsis ten de 1 cendentie. Het is de opdracht van de kerk om de transcen dente dimensie van het leven verder te ontwikkelen. Door dieper inzicht te bieden in het geheim van God draagt de kerk bij aan een dieper in zicht in het geheim van de Amerikaanse en Scandinavi sche bisschoppen hebben gis teren voor de buitengewone synode verklaard dat bis schoppen en hun nationale kerkorganisaties meer zeg genschap moeten krijgen in de leiding van de katholieke kerk. Curiekardinaal Bernardin Gantin, die van Afrikaanse afkomst is, had als vurige wens een buitengewone krachtsinspanning om het ka tholieke geloof bekend te ma ken aan de miljoenen vluch telingen en gastarbeiders die over de hele wereld zijn ver spreid. In zijn kielzog lanceer de kardinaal Hyacinthe Thi- andoum, aartsbisschop van Dakar, de gedachte een hand boek te laten vervaardigen om alle volken bekend te ma ken met de leer van de Rooms-Katholieke Kerk sinds het Tweede Vaticaans Conci lie. De meeste sprekers uitten waardering voor de omkeer, gebracht door Vaticanum II, en schreven de ontsporingen, die hier en daar zichtbaar zijn, toe aan verkeerde uitleg en toepassing van toen geno men besluiten. Hoewel paus Johannes Paulus II zelf niet het woord nam, liet hij via vertrouwelingen weten absoluut niet te willen tornen aan de door het conci lie teweeg gebrachte hervor mingen. RAAD VAN KERKEN OVER ONTWIKKELINGSBELEID: De Raad van Kerken in ons land is ernstig be zorgd over het ontwikke lingsbeleid van Neder land en andere rijke lan den. „De rijke westerse landen gebruiken de Derde Wereld om de ei gen economische proble men op te lossen". Als voorbeeld noemt de Raad de dreigende handelsoor log tussen de Verenigde Staten en de Europese Gemeenschap, waarbij de belangen van de ontwik kelingslanden in het ge heel niet meespelen. Dat is te lezen in een notitie „Over de armoede in het Ne derlandse ontwikkelingsbe leid". die vanmiddag in Den Haag werd gepresenteerd. He notitie is oorspronkelijk opge steld door de Werkgroep Kerk en Ontwikkelingssa menwerking van de Raad van Kerken. Volgens de Raad moeten de defensieuitgaven worden be vroren op het niveau van 1985. De voorgenomen stij ging kan dan gebruikt wor den voor directe en structure le bestrijding van de honger in de wereld. Volgens de Raad wordt het bestaande ongelijke economi sche en politieke krachten veld in de wereld door de overheid als een vaststaand gegeven beschouwd. Teveel wordt er vanuit gegaan „dat economisch herstel in de rijke landen, automatisch zal leiden tot een verbetering van de si tuatie in de Derde Wereld". bedrijfsleven bij ontwikke lingshulp meer afhankelijk worden gemaakt van de be hoeften van ontwikkelings landen daaraan. De Raad wil dat Derde We reldlanden inspraak krijgen in belangrijke beleidsvoorstel len van de regering. Voorts moet Nederland intiatieven nemén om de internationale politieke en economische im passe te doorbreken.. Bijvoor beeld door het budget voor defensie te bevriezen en het vrijkomende geld direct te ge bruiken voor structurele be strijding van de honger. In in ternationaal opzicht zijn af spraken noodzakelijk over de terugbetaling van rente en af lossing door de schuldenlan den. De Raad wil dat die te rugbetaling wordt gekoppeld aan de hoogte van de expor topbrengsten van de schul denlanden. Neaerlandse Hervormde Kerk Rectificatie: Beroepen te Otterlo. T.Ouwer- kerk te IJzendoorn; te Huizen (NH), G.van den End te Kam pen. Aangenomen naar Hij- kersmilde en Kloosterveen. A.B.Elbert kandidaat te Gro ningen. Gereformeerde Kerken Beroepen te Ommoord-Zeven kamp in samenwerking met Hervormde Wijkgemeente Ommoord. J.W.Doff te Sche- veningen (voor de geestelijke verzorging in de verpleeghui zen) wonende te Den Haag. Gereformeerde Kerken vrij gemaakt Beroepen te Enumatil, P.F.La- meris te Vollenhove-Kadoe- len; te Rotterdam-Oost, H.Drost te Eemdijk. Aangeno men naar Dronten (bij het tweede beroep), B.Luiten te De Lier en Maassluis. Bedankt voor Mariënberg. J.M.A.Groe- neveld te Riderkerk. De Theologische Hoge school in Kampen krijgt een docente voor de fe ministische theologie. Dat is gisteren besloten door de gereformeerde synode in Lunteren. Een tegen voorstel van ds. G. J. Mink uit Arnemuiden, waarin de noodzaak van een eigen positie van de feministische theologie werd aangevochten, haal de het niet. stand in Kampen. Zij zullen met de nieuw te benoemen docente de mogelijkheid moe ten krijgen te onderzoeken hoe de positie van vrouwen volledig gelijkwaardig kan i die 1 i de i De studierichting kan pas verdwijnen als vijftig procent van de staffuncties in de Ge reformeerde Kerkenwordt bekleed door vrouwen, aldus prof. Schippers, de rector van de hogeschool. Ds. Mink trok de noodzaak van een feministische theolo gie tijdens het synodedebat in twijfel. "Dan kan je ook wel ruimte vragen andere genitief-theologieën, zoals de theologie van de bevrijding en de theologie van de hoop. We kunnen volstaan met de femi nistische theologie een plaats te geven in de context van de dogmatiek of de sociologie". Op de synode kwam ook de opleiding ter sprake van ker kelijke werkers die geen pre dikant zijn. De Vrije Univer siteit zal opnieuw met een ho gere beroepsopleiding moeten gaan samenwerken om hen op te leiden. Het moderamen (bestuur) van de gereformeer de synode zal daarvoor een geschikte partner opsporen. Twee jaar geleden besloot de synode al tot samenwerking van de christelijke sociale academie 'De IJsselpoort' met de theologische hogeschool in Kampen en van 'De Jelburg' in Baarn met de Vrije Uni versiteit. De afgestudeerden van dit gezamenlijk project zouden het toerusting- en vor mingswerk in de gemeenten kunnen ondersteunen. De Jelburg viel voor de Vrije Universiteit als partner af na een gedwongen fusie met een neutrale opleiding, waarbij de Jelburg zijn protestants-chris telijke identiteit opgaf. Het moderamen zal nu voor de Vrije Universiteit een andere partner zoeken. Missionarissen VS opnieuw in China Onder leiding van de overste van de Maryknoll- missiona rissen uit de Verenigde Sta ten, William Boteler. is een delegatie van drie ordeleden naar China gereisd in een po ging de door de revolutie van 1949 verbroken banden met de Chinese katholieke kerk opnieuw aan te knopen. De uitnodiging hiertoe is uitge gaan van het diocees Shang hai en van het Bureau voor religieuze aangelegenheden van de regering van de Volksrepubliek China. De Amerikaanse afvaardiging kreeg contact met de in juli uit de gevangenis vrijgelaten bisschop Ignatius Gong Pin- mei (84) van Shanghai, die sinds 1949 gevangen heeft ge zeten. Zij hadden verder on der meer contact met 98 kan didaten voor het priesterschap in Sjanghai. Binnen twee maanden zal duidelijk zijn of er achter de aanslag op de paus in mei 1981 op het St Pietersplein een complot zat of niet. Zo ja, of er van een Bulgaars com plot, een Turks complot of een combinatie van beide sprake was en zo' nee: heeft Ali Agca, de pleger van de aanslag, dan het hele verhaal zelf verzonnen of heeft ie mand hem het ingefluisterd? Moeilijke vragen waarop het Romeinse hof zich voorstelt voor het eind van de maand januari een definitief ant woord te geven. In de zitting van gisteren heeft hofpresi- dent Santiapichi zijn „agenda" voor de komende tijd bekend gemaakt. Het getuigenver hoor, begonnen in mei, gaat door tot half december. Dan komt openbare aanklager Ma- rini aan het woord. Na kerst mis is het de beurt aan de verdediging. En half januari gaat het hof in beraad om tot een vonnis te komen. Overigens zal een eindvonnis in dit proces geen punt zetten achter de aanslag op de paus. De Romeinse Officier van Justitie is onlangs een nieuw onderzoek naar de aanslag op de paus begonnen. Het gaat hier om een derde onderzoek, na het eerste dat vier jaar te rug leidde tot de veroordeling van Agca en na het tweede, het „Bulgaarse" dat nu in de procesfase is. In het kader van dit derde onderzoek, het „Turkse", hebben gisteren enige ambtenaren van de Ro meinse justitie in Roermond de daar gevangen zittende Turk Asian verhoord. Asian, genoemd door Ali Agca, is al verhoord door hofpresident Santiapichi in het kader van verhoor van Asian verwacht in Rome dan ook niemand iets. Het eigenlijke pausproces is gisteren hervat na een reis van hofpresident Santiapichi en openbare aanklager Marini naar Turkije. Ze hebben daar enige Turkse getuigen ge hoord, die genoemd waren door Ali Agca. De rechters zijn teleurgesteld uit Turkije teruggekeerd. Ze zijn daar in de verhoren tegen een „muur van leugens" opgebotst, en in hun contacten met de Turkse autoriteiten tegen een „muur van tegenzin". Bekir Celenk, volgens Agca het Turkse brein achter de aanslag, over leed in september, en kon dus niet meer gehoord worden. De Romeinse rechters moes ten het doen met copieën van stukken van de verhoren die Celenk in Turkije had onder gaan. Nauwelijks bruikbaar in dit pausproces dus. Het Romeinse hof wil nog een buitenlandse reis maken in het kader van dit proces, en wel op 12 december naar Bul garije zelf, om er twee ver dachten te verhoren. Deze verdachten waren in Rome gestationeerd als diplomaat en zij zouden, volgens Agca weer, een actieve rol hebben gespeeld in de organisatie van de aanslag. Bulgarije is door een justitieel samenwerkings verdrag met Italië weliswaar verplicnt de Romeinse rech ters te helpen, maar een ver zoek om medewerking stuit op tegenwerking. Bulgarije beschouwt de verdachte di plomaten als „vrije" burgers. Een verzoek om hen als ver dachten te mogen horen is af gedaan als „provocerend". Dus het staat nog helemaal niet vast of het hof zich nog zal kunnen verplaatsen naar Bulgarije. Een Bulgaars woordvoerder in Rome heeft alvast te verstaan gegeven dat zijn land in dit proces alleen genoegen neemt met volledige vrijspraak voor de Bulgaarse verdachten, voor de „Bulgaar se connectie". Zelfs een vrij spraak wegens gebrek aan be wijs zal nog worden uitgelegd als een politieke veroordeling van Bulgarije. Zolang dit proces nog duurt, zal de geloofwaardigheid van Agca verder op de proef wor den gesteld. Ziin onthullingen over een Bulgaars en een Turks complot achter zijn aanslag zijn door enkele ande ren gedeeltelijk bevestigd, maar niet op overtuigende consistente wijze. Uiteindelijk zou dan de hele aanklacht dan toch nog rusten op deze zelf-verklaarde terrorist. Het vreemde gedrag van Agca zelf is zijn geloofwaardigheid niet ten goede gekomen. Het hof wil nu ook ene Pan- dico, een berucht onderwe reldfiguur, horen over zijn contacten met Agca. Toen Agca in de „modelgevange nis" van Ascoli Piceno zat, na zijn veroordeling in het eerste pausproces, zou de Italiaanse geheime dienst hem via celge noot Pandico ertoe hebben overgehaald om met de „Bul gaarse connectie" voor de dag te komen en zo Bulgarije en indirect de Sovjet Unie te be schuldigen van een moord aanslag op de paus. BlNNEN de PvdA groeit het besef dat, wil die partij gend jaar in de regering komen, zij in de kwestie van kruisraketten water in de wijn zal moeten doen. Dat is ter eenvoudiger gezegd dan gedaan. Kopstukken van PvdA hebben zich zo vastgebeten in een onwrikbaar af\ zend standpunt, dat de weg terug niet zonder gezichtsver ui' en daling in de aanhang kan worden afgelegd. VaN de andere kant wordt steeds duidelijker, dat ook vasthouden aan het eenmaal ingenomen standpunt de Pv op verlies zal komen te staan. Menigeen is terecht ov gens van mening, dat niet de kwestie van de kruisral ten maar de verdere bestrijding van de werkloosheid aandacht moet krijgen. Anderen zullen afhaken omdat weinig voor voelen een partij te steunen die zichzelf opnie tot de oppositiebanken veroordeelt. OOK binnen leiding en fractie van de PvdA wordt lend gereageerd op dit dilemma voor de socialisten. Mar van Dam, die nu vrijwel zeker toch uitwijkt naar de voor tersstoel van de VARA, doet dat beslist niet omdat hij lukkig is met de gang van zaken. Drie andere PvdA-kam leden hebben openlijk verklaard dat hun partij haar st; houding moet laten varen, waarna ze overigens onmiddel door PvdA-voorzitter Max van den Berg op de vingers i den getikt. Begin deze week heeft fractievoorzitter Den op even ingewikkelde als doorzichtige wijze getracht opening te forceren, een poging die bij voorbaat gedoe was te mislukken. vrier e stedet paleis itvoe ende gin B« het Het „nee" van de PvdA tegen de kruisraketten zou gens Den Uyl niet langer een absolute blokkade zijn o komen tot samenwerking met een van de huidige regerii partijen, CDA of VVD. De PvdA blijft bij het standpunt, de kruisraketten met de socialisten in de regering ons 1 niet inkomen. Tegelijkertijd sluit zij echter niet uit, dat mende zomer een kabinet tot stand komt waar de PvdA meedoet, en dat afspreekt te zullen proberen de kruisral ten alsnog tegen te houden. Dat zou dan moeten gebeu door opnieuw te onderhandelen met de VS over de van die raketten naar ons land. var 1 vol vrai riatre, |g Vc de ti. H< pla Br< 'Innin Fractievoorzitter Den Uyi wees er bij de ïancei van zijn plannetje zelf al op, dat de eventuele coalitiepart van de PvdA dan wel zal moeten instemmen met zo' derhandeling. En bovendien, aldus Den Uyl, zou die coali partner akkoord moeten gaan met het opschorten van bouwwerkzaamheden in Woensdrecht. Die bouw zou volgend jaar moeten beginnen, om in 1988 plaatsing van raketten mogelijk te maken. MET die twee voorwaarden vraagt Den Uyl uiteraard veel en dat moet hij zich ook gerealiseerd hebben. Je li\l^ van geen zichzelf respecterende politieke partij verwachj heronderhandelingen met de VS te gaan bepleiten, sled enkele maanden nadat die partij in de Tweede Kamer |3. plaatsingsverdrag heeft gesteund. En het is helemaal zinlt bovendien te eisen om, vooruitlopend op het resultaat v die heronderhandelingen, de Amerikanen te verbiedenj^ïV Woensdrecht de afgesproken voorbereidingen te treffen,» nodig zijn om de overeenkomst na te komen. UlfST T-v C DE gewijzigde opstelling van de PvdA biedt danook gftbte echte opening. Bovendien heeft CDA-fractieleider De V^e s, er terecht op gewezen, dat een kabinet waarvan tevoLorcj vaststaat dat de PvdA er uitstapt zodra er eind 1988 kruisj jgg ketten worden geplaatst, een kabinet met een ingebou%ijnl kabinetscrisis als tijdbom zou zijn. En op zo'n labiel kabij, zit ons land, gezien de weliswaar aantrekkende, maar steeds verre van florissante economische situatie, zeker i te wachten. "Tthtsz met zout. Laat de prei uitlL^tej ken en afkoelen. Vet q ovenschaal in. Rol de preinand, de ham. Mocht er wat van[\ groente overblijven, leg i dan eerst in de schotel daarop de nette rolletjes, lende Maak een saus door gesmjo ten margarine in de pan p mengen met bloem. Verdptr°l het mengsel onder voorta rend doorkoken en ster roeren met preikooknat melk. Voeg een derde van f kaas toe en maak de s smaak af met zout en Schenk de saus over de pd rolletjes en strooi daarop l rest van de kaas. Zet schaal in een oven die of 200 staat en reken het opwarmen en een kon krijgen een half uur. Schenk de karnemelk in ér met een natgemaakte dei 1 ja (stuk lakenkatoen) belegf zeef of vergiet en laat er vocht uitlekken. Reken rustig uitlekken een hah dag of schep om het kwarti de dikke karnemelk uit f doek, dan duurt het pro> een paar uur. Roer alle uit bor doek geschepte hangop glT en verdeel hem over ITRE bordjes of schaaltjes met fijnd gemaakte beschuit. Scheptrsor schenk, als garnering voor de smaak, jam of lin nadesiroop op de hangop. ko JEANÈ Prei met ham en kaassaus aardappelpuree hangop met beschuit Wie met z'n tweeën is heeft nodig: 1 kg prei, zout, 6 dunne plakjes schouder ham, 20 g margarine, 20 g bloem, 1,25 dl kooknat, 1,25 dl melk, 100 g geraspte kaas, peper; */2 tot 1 kg aardappelen, zout, melk, 10 g margari ne, peper, nootmuskaat; 1 liter karnemelk, 2 be schuiten, jam of limonade siroop. Doe een plakje van de on derkant en ook de donker groene bladeren van de prei weg. Deel iedere prei een keer in de lengte en vervol gens in drie gelijke stukken. Was de groente en kook haar zes minuten in weinig water Nog koud DE BILT (KNMI) De buiïgheid lucht uit het zeegebied tuss en Noorwegen naar V' transporteerd. Deze i heeft van 8 a 10 graden, buien tot ontwikkeling komen. Die buien zul len dikwijls hagel of sneeuw bren gen. Een depressie, die van het mid- i tot krachtig of hard. Het ein de van het koude weer is overigens in zicht. Depressies boven de oceaan Vooruitzichten voor de Europese la den, geldig voor vrijdag en zaterd. langs de Nooi gen en in Schotland sneeuw. Midd temperatuur van 3 graden land tot 10 graden in Ierla zuidei Middagtemperatuui Duitsland: veel bewolking er in het noorden eerst nog sneeuwbuien. Middagtempen het noorden om het vriespun ongeveer min 2 graden. Alpengebied: de noordkant aan d Lichte Middagtemperatuur Italië en de Joegosla' droog en perioden met zon. Midc temperatuur van 5 graden vlakte tot 16 in het zuiden. Frankrijk: in het noorden moge wat sneeuw of regen, elders droof perioden met zon. Stijging peratuur. Zaterdagmiddag :uidk

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1985 | | pagina 2