r<
Korting op uitkeringen kan later ingaan
Vulkaanramp
Colombia
geeft nog
jaren werk
B OMNIVERSUM
I;
ilt
Wet moet gehandicapten
meer kans geven op baarf
P
DOOR DALING VAN WERKLOOSHEID
Politiek
Partij
Parlement
UNIEK IN EUROPA
SPACETACUL AR
BINNENLAND
£ekUe@otucutt
ZATERDAG 23 NOVEMBER 198S PAGINA.
(UH
kand
^SHINC
ijninistei
«xander
DEN HAAG Vorige week kon
deze krant al melden dat het kabi
net er intussen vanuit gaat dat het
herziene stelsel van sociale zeker-
heidmiet meer voor de verkiezingen
zal ingaan. Als meest waarschijnlij
ke invoeringsdatum van de herzie
ning, die op termijn een miljarden-
besparing moet opleveren, wordt nu
januari 1987 genoemd. Uiteraard
hoedt het kabinet er zich wel voor
dit openlijk te bevestigen. Dat zou
immers als uitnodiging kunnen
worden opgevat om maar helemaal
niets meer aan die omstreden stel
selherziening te doen. In alle toon
aarden benadrukken officiële kana
len in Den Haag dan ook nog steeds
het oude tijdschema van het kabi
net: invoering op 1 mei 1986.
Politiek is het kabinet er ook heel wat aan
gelegen dit varkentje nog vóór de verkie
zingen te wassen. Dat voorkomt een noop
heisa na de stembus. Een door het parle
ment veranderd stelsel kan dan immers
als een „politiek feit" worden beschouwd.
Daarom wordt alles op alles gezet in elk
geval de stelselwijziging inhoudelijk rond
te krijgen. Maar dat de invoering nog wel
even op zich zal laten wachten werd on
danks alle beweringen van het tegendeel
de afgelopen week alleen maar duidelij
ker. Staatssecretaris De Graaf (Sociale Za
ken) moest toegeven dat het hem niet lukt
de invoeringswetten van het nieuwe stel
sel voor de kerstvakantie bij het parle
ment in te dienen. Dat betekent weer een
maand vertraging, niet alleen voor de in
voeringswetten. maar ook voor de inhou
delijke voorstellen. De Kamer wil immers
pas over de inhoud van de herziening pra
ten als het kabinet zijn gedachten over de
invoering in wetten heeft neergelegd. Met
veel kunst- en vliegwerk lukt het mis
schien dus nog wel de herziening zelf
door de Tweede Kamer te krijgen, maar
de invoeringswetten en de Senaatsbehan
deling zullen „over de verkiezingen heen
getild" worden. Omdat omstreden kwes
ties dan blijven liggen tot er een nieuw
kabinet is zal het wel 1987 worden
Zoals we vorige week al meldden bete
kent zo n uitstel wel een strop voor de
schatkist. Minister Ruding (Financiën)
heeft uitgerekend dat het opschuiven van
de stelselherziening naar 1 januari 1987 de
schatkist in 1986 0,3 procent van het fi
nancieringstekort kost. Dat staat gelijk
aan een dikke miljard gulden. Bovendien
slaat een ingeboekte besparing voor 1986
van 50 miljoen om in een extra uitgave
van 285 miljoen. De totale strop is dus
ruim 1,3 miljard gulden.
Ruding heeft slechts zeer beperkte moge
lijkheden om dit gat te dichten. De belas
tingen verhogen voor 1986 kan al niet
meer. De toegezegde premieverlaging
schrappen evenmin. Je zou verwachten
dat een man van zijn zuinigheid nu moord
en brand zou schreeuwen, maar hij blijft
opmerkelijk stil. Ook hij heeft er immers
geen baat bij het uitstel van de stelselher
ziening aan de grote klok te hangen. Elke
suggestie in de richting van uitstel wijst
Rudings woordvoerder dan ook krachtig
Meevaller
Tegenover de hierboven geschetste tegen
valler voor de schatkist tekent zich gelei
delijk namelijk ook een aanzienlijke mee
valler af, die misschien nog wel eens gro
ter kan gaan uitpakken. Vanuit zowel het
ministerie van financiën als uit dat van
economische zaken komt de laatste weken
een vrij constante stroom van positieve
berichten over de ontwikkeling van de
economie. Die komen er in het kort op
neer, dat de economische groei beduidend
meer is dan de twee procent die men ge
raamd had en een zeer positieve uitstra
ling heeft op de financiële positie van het
Rijk.
Zo moet het Centraal Planbureau nu al
zou afbreken, een stijging lag zelfs in het
verschiet. Onder invloed van de verder
aantrekkende economie zijn die voorspel
lingen nu al achterhaald. De daling van
de werkloosheid zal zich wel degelijk
voortzetten. Het cijfer dat nu in Den Haag
wordt genoemd is 700.000 en dat zijn er
65.000 minder dan was geraamd.
Volgens berekeningen van het ministerie
van financiën moeten we ervan uitgaan
dat de werkloosheid met 35.000 tot 40.000
moet dalen om een vermindering van de
uitkeringslasten met een miljard gulden te
bereiken. Met andere woorden: de hogere
economische groei zorgt alleen al door een
daling van de werkloosheid voor een
meevaller van bijna twee miljard gulden.
Politiek
profijt
het fa\
1986 bijstellen. Een paar maanden nister Ruding, de ontwikkeling van het fi-
geleden hoonde de oppositie het kabinet nancieringstekort, dan blijkt deze een uit-
nog weg toen bleek dat het aantal werklo- stel van de herziening sociale zekerheid
zen in 1986 nauwelijks zou dalen De te- per saldo dus best te kunnen verdragen,
ruggang die zich dit jaar had voorgedaan. CDA en VVD hoeven daarom bepaald
niet over te lopen van haast. Formeel vo ap
ren zij de zorgvuldigheid van de wetg [chef
ving als excuus aan voor steeds r
der uitstel, maar in het zicht va
kiezingen is opschuiven natuurlijk o< i ontslag
politiek profijtelijk. tenland
igan die
Niemand zal nu, voor hij naar de stembi teinse I
gaat, de financiële gevolgen van de st< achterb
selherziening aan den lijve kunnen onde 0c
vinden, maar inhoudelijk is dit pakk itschap
nog wel door de Kamer in zijn oude s
menstelling aanvaard. Op geen enke
manier kunnen de regeringspartijen i
echt door de oppositie in de beklaagde
bank worden gezet. Dat is een politie
kopzorg minder, terwijl de effecten
een gunstiger werkloosheidsontwikkelii
in de vorm van lagere sociale premies w
vóór de verkiezingsdag in de beurs v
kiezers voelbaar worden. En zou Rudir
toch nog met succes voor aanvullende c
buigingen willen pleiten in r
uitstel, dan komen die pas bij de behande
ling van de voorjaarsnota aan de orde.
de verkiezingen dus.
ARJEN BROEKHUIZE
1
w
lir
KATHOLIEKE STICHTING MENSEN IN NOOD:
DEN BOSCH Een van
de eerste donaties voor
hulpverlening die Colom
bia vorige week na de
vulkaanuitbarsting kreeg
kwam van de stichting
Mensen in Nood in Den
Bosch. „We hebben direct
die 15.000 gulden ge
stuurd, en gisteren kon
den we een lading dekens
versturen. Maar onze be
langrijkste zorg geldt, nu
er vrijwel geen kans meer
is om nog overlevenden
uit de modder te halen, de
ICTO vecht
beslissing
Rotterdam aan
ROTTERDAM Het Inter-
kerkelijk Comité Tweezijdige
Ontwapening (ICTO) gaat juri
dische stappen ondernemen
tegen de gemeente Rotterdam,
omdat het College van B en W
van Rotterdam een subsi
die-aanvraag van het ICTO
heeft geweigerd en een con
currerende organisatie wel
30.000 gulden heeft gegeven.
Het ICTO zal deze beslissing
bij de Raad van State aanvech-
GRATIS ELKE WOENSDAG DE
BIJLAGE BIJ UW KRANT MET
INFORMATIE OVER FILMS, MUZIEK
THEATER, RECREATIE, EXPOSITIES
EN EEN COMPLETE AGENDA
wederopbouw van het ge
bied".
Dat zegt E. Uitentuis van Men
sen in Nood. Voor de komende
twee tot drie piaanden denkt
de katholieke stichting, ooit
begonnen met een programma
om kinderen uit het buiten
land voor een tijdje hier naar
toe te halen, ruim een miljoen
gulden uit te kunnen geven.
Huizenbouw (men denkt aan
zo'n 400 geprefabriceerde wo
ningen) en het opnieuw in
zaaien van de grond zijn de
eerste zaken die zij gaat finan
cieren. Dat geld moet nog wel
binnenkomen, maar Uitentuis
is daar optimistisch over.
Mensen in Nood krijgt een
deel van de twee miljoen die
het rijk begin deze week aan
drie hulporganisaties toezegde,
en de particuliere giften stro
men binnen. Donderdag, nog
geen week na de ramp, bleek
al 150.000 gulden te zijn over
gemaakt aan de stichting.
Ook de Nederlandse afdeling
van het Rode kruis was er zeer
snel bij met een gift van
200.000 gulden, die in enkele
dagen aangroeide tot 583.000
gulden aan giften, dekens en
medische uitrusting. Op giro
nummer 777 is vandaag de
twee miljoen gulden over
schreden. Dat bedrag wordt
bestemd voor opvang van zo'n
50.000 daklozen, die nog lange
tijd voedselhulp moeten krij
gen, nieuwe woningen en me
dische begeleiding.
Bouwvakkers
Opnieuw Uitentuis van Men
sen in Nood: „Feit is dat er al
tijd een hausse aan giften bin
nenkomt vlak na een ramp.
Door de ellende die de media
laten zien raken mensen ge
schokt en maken ze geld over.
Na enkele weken wordt die
manier van fondsenwerving
minder, wat ook wel begrijpe
lijk is. Wij waren vlak na de
ramp ook erg uit ons doen,
maar nu gaat er wel wat druk
van de ketel".
Uitentuis is tevreden over de
Dit meisje uit Armero heeft de Colombiaanse vulkaanramp overleefd. Nu gaat het erom de over
levenden onder dak te brengen.Gelukkig komt er uit de hele wereld geld. Ook de stichting Men
sen in Nood helpt de slachtoffers in Colombia.
waarop de hulpverle
ning tot nu toe verloopt. Hij
erkent dat het goed-geoliede
katholieke netwerk zoals dat
in Zuid-Amerika bestaat, daar
bij goede diensten bewijst. „In
een land als Egypte bijvoor
beeld zou dat moeilijker wor
den. Onze hulp is wel voor ie
dereen, ongeacht of hij nu ka
tholiek is of moslim, maar met
een land dat zo'n katholiek
netwerk niet heeft zijn de ver
bindingen hier vandaan moei
lijker".
De Charitas Colombia, een
zusterorganisatie die ter plek
ke het geld van Mensen in
Nood en zusterorganisaties uit
andere landen besteedt, gaat
straks aan de slag om huizen
te bouwen. „Het belangrijkste
is dat de mensen zelf meehel
pen aan de wederopbouw",
zegt Uitentuis.
„Het zou belachelijk zijn om
ploegen 'bouwvakkers in te
huren om huizen te bouwen
die zelf werkloos
zijn. Zelf bouwen betekent ook
dat de mensen hun verdriet
een beetje vergeten. Er moet
zo snel mogelijk weer een ge
meenschap opgebouwd wor
den. Daarna kunnen we zien
hoe we structureel hulp kun
nen verlenen in bijvoorbeeld
de landbouw. Al met al denk
ik dat we er nog jaren werk
aan hebben".
SUSKE EN WISKE DE MOOIE MILLIREM
(c) Standaard Uitgeverij. Antwerpen-Weesp.
Vader en zoon veroordeeld
wegens doodslag
ARNHEM Het gerechtshof in Arnhem heeft gisteren de
42-jarige K.S. uit Enschede wegens doodslag veroordeeld tot tien
jaar gevangenisstraf. Zijn 20-jarige zoon kreeg, wegens mede
plichtigheid, vier jaar cel. Het hof acht bewezen, dat vader en
zoon S., samen met een derde verdachte die wegens zijn aandeel
al eerder tot twee jaar cel werd veroordeeld, in november vorig
jaar in Enschede de 57-jarige H. Mol om het leven hebben ge
bracht. Procureur-generaal mr G. de Haas eiste twee weken ge
leden tien jaar tegen de vader en zes jaar tegen de zoon. De
rechtbank in Almelo veroordeelde het tweetal in maart tot
twaalf en zeven jaar cel.
Wiegel voorziet
verliezen PvdA
DEN KAAG De PvdA zal
niet in staat zijn de huidige
aanhang te behouden. Voor de
verkiezingen zal de partij bo
dem verliezen. CDA en VVD
zullen te zamen bij de verkie
zingen van mei 1986 ongeveer
RO Kamprzotplc vprwprvrn
VVD-voorman Wiegel, nu
commissaris der koningin in
Friesland, zei dit gisteravond
op een spreekbeurt in Stadska
naal. Wiegel stelde dat de gro
te aanhang van de PvdA nu
alleen vervelend is voor die
partij. Men kan immers alleen
verliezen, hetgeen een beeld
op zal roepen van een partij in
neergang. Dat op zijn beurt zal
weer kiezers schelen
(ADVERTENTIE)
WAT IS ER ZO SPECTACULAIR AAN
Omnimaxfilm „THE DREAM IS ALIVE", gefilmd door de a
Maandag t/m vrijdag om 14-16-19-21 uur. Zaterdag en zondag 11-13-15-17-19-21 uur.
Het tweede programma GENESIS ma. t/m vrij. 15 en 20 uur. Za. en zo. 12-14-16-20 uur.
EEN SPANNEND AVONTUUR IN RUIMTE EN TIJD VOOR HET HELE GEZIN
Pres. Kennedylaan 5. DEN HAAG (bij Gem.museum en Congresgebouw). NS-dagtocht 88
het hele jaar geopend. Gratis plaatsbespreken ma. t/m vrijdag 9-12 uur tel. 070-545454.
Geef een origineel Sinterklaaskado:
Een kadobon voor een Omniversumavontuur!
Verkrijgbaar aan de kassa, of maak 12.50 (1 toegangsbewijs) of 25 -
(2 bonnen) over op postrekening 9799 t.n.v. Omniversum b.v.. Den Haag.
De kaarten worden aan het door u opgegeven adres toegezonden.
latgeve
zijn ge
hij zijr
De kabinetsplannen om het stelsel van socia
le zekerheid te herzien, zal onder meer ge
volgen hebben voor arbeidsongeschikten die
in de wao zitten. Vooral jonge wao'ers die
nog voor een deel aan het arbeidsproces zou
den kunnen deelnemen, moeten weer aan de
slag. Daardoor zou een eind komen aan het
vele oneigenlijke gebruik van de wao, waar
door men verzekerd is van een uitkering tot
zijn 65e en bovendien niet in de bijstand te
recht komt. Hetgeen wel het geval is bij een
(Van
werkloosheidsuitkering. Ter compensat
van deze maatregel heeft staatssecretaris I
Graaf van Sociale Zaken een wetsontwe
ingediend om deze groep mensen sneller a;van
een baan te helpen. Bij grote bedrijven mo jecjrich
ten grofweg vijf van de honderd werkn autosn
mers gehandicapt te zijn. De werkgevi aat
zijn het op een aantal cruciale punten n ich.
hem oneens. De organisaties van gehan n „i
capten hebben zich schoorvoetend gescha<&dere i
achter dit wetsontwerp.
DEN HAAG Het ziet er
naar uit, dat met ingang van 1
januari alle in ons land geves
tigde bedrijven met meer dan
honderd werknemers ver
plicht worden een bepaald
percentage gehandicapten in
dienst te nemen: drie a zeven
procent. Op zichzelf een nobel
streven, maar volgens veel
mensen zal dit zeker niet lei
den tot het massaal in dienst
treden van gedeeltelijk ar
beidsongeschikten. Daarvoor
is de druk die het wetsontwerp
uitoefent te gering (werkge
vers kunnen het ontduiken
van de wet „afkopen") en de
arbeidsmarkt nog steeds te
overspannen. Ter illustratie:
momenteel is slechts één pro
cent van de arbeidskrachten
in dienstverband gehandicapt.
Het wetsontwerp van staatsse
cretaris De Graaf komt er in
het kort op neer dat werkge
vers drie jaar de tijd krijgen
om over te gaan tot het opne
men van gehandicapten in het
arbeidsproces. Samen met de
vakbeweging zullen daarover
op cao-niveau afspraken moe
ten worden gemaakt. Gebeurt
dat niet, dan krijgt de werkge
ver na drie jaar onvoorwaar
delijk een quotum (vast aantal)
opgelegd.
Mr. H. van Brussel, secretaris
sociale zekerheid bij de werk
geversorganisatie VNO, heeft
een aantal bezwaren tegen het
wetsontwerp. Allereerst vreest
hij dat de quotumverplichting,
waar de werkgevers princi
pieel tegen zijn, precedenten
zal scheppen. „Het idee is sym
pathiek, maar dan is het ook
redelijk via deze weg bijvoor
beeld de achterstand van
vrouwen, jongeren en buiten
landers op de arbeidsmarkt op
te heffen. Waar is dan het ein
de als je aan een quotering be
gint?".
De werkgeversorganisaties
zijn het niet op alle onderdelen
oneens met de nieuwe wetge
ving. Ze stemmen in met de
gedachte dat de sociale part
ners op CAO-niveau moeten
bevorderen dat gehandicapten
zoveel mogelijk op gelijke voet
als gewone werknemers in het
arbeidsproces worden opgeno
men. In dat opzicht kan de
wet preventief werken door
dat er meer mensen in dienst
zullen worden gehouden die
anders in de wao zouden be
landen. De wet zegt dat er, in
dien het lukt overeenstem
ming te bereiken, geen reden
meer bestaat om tot quotering
over te gaan. Een ander on
derdeel van de wet
de werkgevers kunnen
stemmen, is verzwaring
de ontslagprocedure voor
Frustreren
De verplichting tot het opne
men van drie tot zeven pro
cent gehandicapten kan er
volgens Van Brussel bij een
krappe arbeidsmarkt toe lei
den dat er gezonde werkne
mers ontslagen moeten wor
den. „En dat zou juist weer het
sociale beleid in de onderne
mingen, dat moet voorkomen
dat mensen in de wao terecht
komen, frustreren".
Een voorbeeld van een derge
lijk sociaal beleid is te vinden
bij de Nederlandse Spoorwe
gen. Alle treinbestuurders
worden op een gegeven mo
ment afgekeurd, omdat ze het
zij door hun leeftijd hetzij door
hun lichamelijke gesteldheid
niet meer voor honderd pro
cent hun zeer verantwoordelij
ke beroep kunnen uitoefenen.
Dan zijn er twee mogelijkhe
den: ze krijgen een uitkering
óf vervangend werk binnen
het bedrijf. Dat laatste doet de
NS. Maar volgens de nu op
stapel staande wet betekent dit
dat deze mensen niet meetel
len voor de quotumregeling.
Ze komen daar alleen voor in
aanmerking als ze zouden
worden afgekeurd, ontslagen
en wederom weer in dienst
zouden worden genomen.
„Maar hoe dan ook", aldus
Van Brussel, „preventief be
leid wordt gestraft. Onze me
ning is: wanneer aantoonbaar
kan worden bewezen dat door
het beleid van een bepaald be
drijf uitkeringen worden voor
komen, zoals bij de NS, dan
moet dat meetellen als een bij
drage aan de Wet Arbeid Ge
handicapte Werknemers. De
wet beperkt zich nu alleen tot
mensen met een uitkering en
werknemers met een in tech
nische of organisatorische zin
aangepaste arbeidsplaats".
Heffing
Een onderneming die de quo
tumverplichting niet nakomt,
zal een heffing opgelegd krij
gen. Per „niet-in-dienst-geno-
men-gehandicapte-
werknemer" betaalt de werk
gever een bedrag van waar
schijnlijk rond de vijfhonderd
gulden per maand aan het Al
gemeen Arbeidsongeschikt
heidsfonds. Volgens Van Brus
sel zullen de werkgevers niet
echt wakker liggen van de
hoogte van de sanctie.
Een ander effect van de drei
gende quotering kan zijn dat
binnen bedrijven wordt geke
ken naar mensen die voor een
uitkering in aanmerking zou
den kunnen komen. In nogal
wat bedrijven komt het voor
dat mensen, die niet meer
voor de volle honderd procent
overwegingen in dienst wo jt-
den gehouden. Toepassing vi 1^ C
de WAGW kan ertoe leidi
dat deze werknemers nu to<
het stempel arbeidsongeschi
krijgen, zodat ze binnen de q ervolg
otumverplichting vallen. M ;n HA
als gevolg dat mensen zii irste
meer gehandicapt gaan voel is de z
dan ze in feite zijn. ace-scl
„Laten we reëel zijn", zt ir een
Van Brussel. „Er is momente al ter
een heel beperkte werkgel lormali
genheid in Nederland. Er Herr
veel werklozen. Wat er in f. Her
eerste plaats moet gebeuren nt Mi'
die grote uitstoot van mens t zijn
naar de wao, het kweken vj kend
gehandicapten, stopzetten. 0 er de
dat te bereiken zijn de onde rder
nemingsorganisaties berei i, dan
om vergaande maatregelen en, ak
accepteren. Dat beleid heesenal
veel meer kans van slagen d stition<
de illusie dat je dat grote stuw nu
meer van 750.000 arbeidsong et toe 1
schikten kunt opvangen v ee Fr.
een quoteringsregeling". nslag
ets gel
Fonds lde v
De centrale werkgeversorg k de
nisaties hebben voorgesteld 11 kabi
wet te vervangen door de vo ak.
gende regeling: voor iede e twee
werknemer die in de wao gai geheii
moet een bedrijf drie jaar lai rdeelc
een bepaald percentage vitn bre
het loon in het arbeidsong arrior
schiktheidsfonds storten. Mat zwar
voor iedere arbeidsongeschik nnenk
die wordt aangenomen, zou I id. Ei
dat fonds drie jaar lang
bepaald bedrag ten behoei
van die werknemer moet^lVIlL
worden uitgekeerd. Volgf
Van Brussel een veel symp
thiekere gedachte
nanciële prikkel naar beit
kanten.
Door de veranderingen die
de wao en aaw zullen
aangebracht, zal het aantal
beidsongeschikten met
aantoonbare „restcapaciti
toenemen. Uit recente gej
vens blijkt dat van de bij
700.000 arbeidsongeschikl
het overgrote deel in de hoo
ste invaliditeitsklasse zit.
zijn dus volledig arbeidsong!
schikt. Slechts 2,7 procel 42)
heeft een restcapaciteit en eems
dus voor een deel nog geschil IS. „V
om bepaalde werkzaamhedi sseerl
te verrichten. puin
Van Brussel: „Dus zelfs al zoi Mn d
den de bedrijven die mensf I smifi
allemaal in dienst nemen, da
zou met de beste wil van had<
wereld niet aan een quotui twee
van drie procent te kome n onti
zijn. Na de stelselwijziging t "gend
de groep met een restcapacite n te
groter worden, maar het is e« 'oer e<
illusie te denken dat dat a tuurlij
leiden tot een massale opni *ct nic
ming van minder validen
het arbeidsproces".
rbindi
