''Daar gaat onze
et zn kale koppie
Extraatjes directie BBC, ontslag voor 4000 mensen
Minder steun voor
hervormingen Botha
Parkeerbonnen
oorzaak rellen
in Birmingham
OEDER OCKELSHADER OOK WEL BIJ WILLEN ZIJN:
CIA"
Engeland
akkoord
met
Star Wars
vginaIuITENLANÊ)
foidaeSotvuwi
DONDERDAG 31 OKTOBER 1985 PAGINA 5
eagan hoopt op minder achterdocht
(Vervolg van voorpagina)
ASHINGTON De Amerikaanse president Reagan hoopt dat
topontmoeting met Sovjet-partijleider Gorbatsjov een ver-
ndering van de „paranoia" teweeg zal brengen tussen de VS
de Sovjet-Unie. Hij liet zich woensdag in deze zin uit in een
aaggesprek met de Britse BBC. „Volgens mij is het hoogst be-
jkbare bij deze top een deel van de achterdocht te doen ver-
rijnen. Dat zal van grote betekenis zijn", aldus Reagan. Vol-
ns de Amerikaanse president is de wapenwedloop het gevolg
niet de oorzaak van de spanningen tussen Oost en West.
1 &gan herhaalde zijn aanbod de technologie van Star Wars met
oskou te „delen" in ruil voor een wederzijdse vermindering
in het aantal atoomwapens. „Volgens mij is dit iets om op de
p te bespreken". Later maakte een woordvoerder van het Wit-
Huis bekend dat Reagan op 21 november 's avonds, direct na
n topontmoeting met de Russische partijleider Gorbatsjov, een
ok zamenlijke vergadering van de Senaat en het Huis van Afge-
lardigden zal toespreken. Op zijn terugreis van Genève wil de
nerikaanse president ook een tussenstop maken in Brussel om
/an de NAVO-landen verslag uit te brengen.
Toekomst Springer-concern
voor dertig jaar vastgelegd
WEST-BERLIJN Het testament van de vier
weken geleden op 73-jarige leeftijd overleden
Westduitse uitgever Axel Springer waarborgt
het voortbestaan van de grootste krantenuitge
verij in Europa voor de komende dertig jaar. In
zijn laatste wil heeft Springer bepaald dat een
gezonde economische basis van de onderneming
en de onafhankelijkheid van de kranten en tijd
schriften boven alles gehandhaafd moeten blij
ven. Daarom beeft hij bepaald dat zijn totale
vermogen in dienst van Zijn levenswerk moet
worden gesteld en tot aan het jaar 2015 niet on
der de erfgenamen kan worden verdeeld. Hoe
groot de erfenis van Springer is, is niet bekend.
Kenners van de branche wagen zich zelfs niet
aan een schatting van de waarde van het privé-
vermogen van de overleden krantenmagnaat.
Nieuw gif in wijn gevaarlijker
dan di-ethyleenglycol
WENEN In Oostenrijk dreigt een nieuw wijnschandaal, nadat be
kend is geworden dat bij een onderzoek naar wijn uit Burgenland in
1.000 hectoliter twee chemische stoffen zijn aangetroffen: een natri-
um-verbinding en monobroom-azijnzuur. Tot dusver zijn 117 proe
ven genomen. In 40 gevallen is ontdekt dat deze chemicaliën aan de
wijn zijn toegevoegd. Volgens een woordvoerder van het Oostenrijk
se ministerie van landbouw zijn de twee stoffen gevaarlijker dan
di-ethyleenglycol, de antivries die eerder dit jaar in Oostenrijkse
wijn werd aangetroffen en de aanleiding was tot het wijnschandaal.
De natrium-verbinding kan een plotseling verlaging van de bloed
druk tot gevolg hebben. Monobroom-azijnzuur kan aantasting van
het zenuwstelsel tot gevolg hebben. De stoffen zouden, in strijd met
de voorschriften, zijn gebruikt als conserveringsmiddel. De wijn is
afkomstig van kleine producenten die direct aan het publiek verko
pen; de grote wijnhuizen die winkels bevoorraden en exporteren
zouden tot nu toe niet betrokken zijn bij de affaire.
Egyptenaar folterde
33 kinderen
CAIRO Een Egyptenaar heeft be
kend dat hij 33 kinderen heeft ont
voerd en gefolterd. Twee slachtoffers
overleden als gevolg hiervan. De kran
ten in Cairo berichtten dat de man, Sa-
lah Mohammed El-Saghir, gezegd heeft
dat hij handelde uit wrok omdat zijn ei
gen vier kinderen hem haatten. El-Sag
hir heeft in het verleden zes jaar ge
vangen gezeten wegens fraude. Hij
maakte bij zijn martelingen gebruik
van roodgloeiende staven en spijkers.
Hij ontdeed zich van de lijken van de
twee gestorven kinderen door er een in
een koffer achter te laten in een trein
en het ander in stukken gesneden te
gooien in de Middellandse Zee.
uimtevlucht
it j vellicht met
lag verlengd
(Vervolg van voorpagina)
APE CANAVAREL/MUN-
j in HEN Het is niet uitgeslo-
Uu n dat de 22-ste vlucht met
et ruimteveer met een dag
ordt verlengd. Of het veer
6 of 7 november in Califor-
landt, zal echter voorna-
elijk afhangen van de be-
hikbare voorraden aan ener-
brandstof èn van het
erloop van de 76 uit te voe-
in experimenten. Met die
ven is gisteren, circa vijf
nadat de combinatie haar
21 kilometer hoge baan om
aarde had bereikt, een be-
gemaakt.
'n vier uur na de lancering
[weefden de eerste weten-
chapsastronauten op sokken
de lange tunnel van het
lemanningsverblijf in de
hallenger het laboratorium
ipacelab binnen. Wubbo Oc-
rels en zijn Westduitse colle
t's Ernst Messerschmid en
Sieinhard Furrer maakten een
val voorzichtiger en tragere
io indruk dan hun vrouwelijke
mget|<Hflega Dunbar. Maar Ockels'
«ome ichende gezicht deed vermoe-
dat het hem allemaal uit-
deb tekend beviel en dat hij voor-
do< lsnog niet erg gekweld werd
op d oor ruimteziekteverschijnse-
ret tx en.
at kr Iet technische deel van de
{ducht staat onder controle
tran het Nasa-vluchtleidings-
ORANJEWOUD „Alle-
maal even stil, want daar
gaat onze Wubbo met z'n
kale koppie. Kijk eens...
O, hij steelt helemaal de
show. Wat heerlijk. Ein
delijk gaat onze jongen de
lucht in. We hebben er ja
ren naartoe geleefd. En
nou... 't Is gewoon onge
looflijk!"
Moeder A.M.E. Ockels-Ritter
(68) zit op het puntje van haar
stoel aan de televisie gekluis
terd, terwijl haar man, H.R.C.
Wieberdink, glazen vol fris
drank, wijn en Beerenburg
aandraagt. Gewillig zet me
vrouw Ockels een foto van
Wubbo op de televisie; per slot
van rekening is hij de eerste
Nederlandse ruimtevaarder.
De Friese staartklok loopt vijf
minuten vóór en slaat al zes
uur Beelden uit Amerika,
rechtstreeks vanuit Cape Ca
naveral, gunnen moeder Oc
kels een voorlopig laatste blik
van haar 39-jarige zoon op de
aardbodem: „Vanmiddag tus
sen alle andere telefoontjes
door, belde Wubbo opeens. Hij
was heel erg rustig. En dat ben
ik eigenlijk ook".
Een minuut vóór de klok van
zes uur begint de allerlaatste
fase van het aftellen. Onbe
weeglijk zit mevrouw Ockels
te turen naar de beeldbuis. Het
is doodstil in de kamer. De
aanwezigen kijken afwisselend
naar de televisie en moeder
Ockels. Dunne slierten stoom
onder de Challenger/Spacelab
Dl-combinatie veranderen
plotsklaps in samengebalde
massa's vuur. En dan, in een
mum van tijd, is er beweging,
worstelt de gigantische combi
natie zich los van de aarde en
schiet als een vuurpijl de
ruimte in.
Verbeeldingskracht
Verrukt veert moeder Ockels
op van haar stoel en geeft haar
man een dikke zoen: „Schitte
rend", zucht ze verheugd. Na
nog een paar minuten op tele
visie de ruimtependel te heb
ben nagestaard, loopt ze naar
de kapstok, slaat haar grijze
mantel om en baant zich een
weg tussen de journalisten
door naar de tuin. De lucht is
een beetje bewolkt, maar met
wat moeite en misschien ver
beeldingskracht is de honderd
ton zware combinatie om
twintig over zes waar te ne
men als een bewegende ster
van west naar oost.
Duizenden kilometers verwij
derd van haar zoon nam moe
der Ockels afscheid. Zonder
traan „Ik ben een nuchter
mens" maar wel met spijt
dat ze toch niet op Cape Cana
veral was, zoals als haar ande
re kinderen, als prinses Mar
griet en mr Pieter van Vollen
hoven en minister Van Aar-
denne. „Gelukkig hebben we
alles goed kunnen volgen,
maar hoe je het ook wendt of
keert, het was natuurlijk
mooier geweest, wanneer we
er ook bij waren geweest".
Zonder er veel woorden over
vuil te willen maken, blijken
de kosten van de overtocht en
het verblijf het grote struikel
blok te zijn geweest voor moe
der Ockels en haar man. Wel
gaf moeder Ockels de gouden
trouwring van haar vader mee
aan haar zoon. „Ik ben niet
sentimenteel, maar het is toch
erg leuk voor later, als ik kan
zeggen dat die ring in de ruim
te is geweest".
■ifentrum in Houston (Texas),
De bedaar de bemanning zich be-
heetëgboudt met kleine onvolko-
i nenheden in de brandstof-
on voorziening. De begeleiding en
e verwerking van de weten-
sa ichappelijke en technologische
D 'xperimenten aan boord van
^-keu iet ruimtelab is in handen van
op di leskundigen in het centrum
kopei 'an Oberpfaffenhofen bij
VeldMünchen. En dat is een regel
rechte primeur in de geschie-
lenis van de Amerikaanse (en
derei Europese) ruimtevaart.
a's di
moe
(Vsteei
Samen met haar echtgenoot keek de moeder van Wubbo Ockels naar een tv-interview met haar
zoon. kort voordat hij gisteren aan zijn ruimtereis begon.
In Libanon ontvoerde Sovjetdiplomaten vrij
BEIROET Drie leden van
de Sovjetambassade in Beiroet,
die op 30 september waren
ontvoerd, zijn gisteren vrijge
laten. Het drietal werd gevan
gen gehouden door een kleine
islamitische groepering, die
verklaarde dat de vrijlating
van de „Sovjet-spionnen" een
daad was om „onze goede be
doelingen te tonen". In totaal
werden op 30 september vier
diplomaten ontvoerd, maar
een van hen, Arkadi Katkov
(32), is door de ontvoerders
doodgeschoten. Behalve Kat
kov is onlangs ook een Ameri
kaan vermoord, de diplomaat
William Buckley. De vrijlating
van de Russen staat in scherp
contrast met de langdurige gij
zeling van tenminste elf Ame
rikanen en Westeuropeanen
door radicale islamitische or
ganisaties. Half september
mocht de Amerikaanse domi
nee Benjamin Weir plotseling
naar huis vertrekken.
(Vervolg van de voorpagina)
JOHANNESBURG De
tussentijdse verkiezingen
in Zuid-Afrika werden
gehouden in vijf kiesdis
tricten. De Nasionale Par
ty (NP) verloor met een
verschil van 367 stemmen
de zetel in het rijke
kiesdistrict Sasolburg ten
zuiden van Johannesburg.
Bij de algemene verkie
zingen van 1981 won de
NP daar nog met een rui
me meerderheid van 2.619
stemmen.
De vier andere zetels in Port
Natal, Springs, Bethlehem en
Vrijburg werden behouden,
maar ook daar was aan de
uitslagen af te lezen dat ex
treem-rechts bij de blanke
minderheid in opmars is.
Het was de eerste verkie
zingsoverwinning van de
Herstigte Nasionale Party
(HNP) sinds de partij in 1969
werd gesticht om hervormin
gen in het systeem van strik
te rassenscheiding tegen te
gaan. HNP-leider Jaap Ma
rais noemde de overwinning
in Sasolburg „een duidelijke
ruk naar rechts".
De verkiezingsuitslagen be
vestigen de vrees van de NP
voor een terugval in aan
hang door het massale verzet
onder de zwarten, dat in de
afgelopen twintig maanden
aan meer dan 800 mensen
het leven heeft gekost, en
door het onder de blanken
impopulaire hervormingsbe
leid. Het was voor het eerst
in 32 jaar dat de NP een zetel
verloor bij tussentijdse ver
kiezingen in de provincie
Oranje Vrijstaat die tot giste
ren vast in handen was van
de NP. Een woordvoerder
van de regering zei dat de
ruk naar rechts te wijten is
aan internationale druk op
Zuid-Afrika.
De regerende NP heeft ove
rigens nog wel een overwel
digende meerderheid in de
Kamer voor blanken in het
uit drie Kamers bestaande
parlement (blanken, kleur
lingen en Aziaten).
Aids
gevolg van
experimenten
MOSKOU Experimenten
met biologische oorlogsvoe
ring door de Amerikaanse
inlichtingendienst CIA heb
ben geleid tot de mysterieuze
virus-ziekte aids. Dat schreef
het Sovjet-weekblad Litera-
turnaya Gazeta gisteren on
der de kop „De paniek in het
Westen - of wat er achter de
sensatie rond aids steekt".
Volgens de krant heeft de
ziekte zich vanuit de Vere
nigde Staten over de wereld
verspreid. Het weekblad
staaft zijn beweringen met
verwijzingen naar rapporten
van onder meer de omstre
den Scientology-kerk.
Het blad schrijft dat Ameri
kaanse onderzoekers speciaal
op zoek zijn geweest naar
een virus, dat het afweersys
teem van het lichaam aan
tast. Toen men eenmaal aids
had gevonden, werd het do
delijke virus beproefd op
„nietsvermoedende zieke
mensen" en vervolgens op
gerichte groepen „te begin
nen met het uitschot van de
samenleving: drugsverslaaf
den, homofielen, daklozen".
Sovjet-media hebben de laat
ste tijd herhaaldelijk ge
schreven dat aids in de Sov
jet-Unie niet voorkomt. Maar
de Sovjet-Unie heeft wel de
westerse technologie voor de
aids-test aangeschaft en een
arts in het Zwarte Zee-ge
bied heeft gezegd, dat daar
enkele aids-gevallen worden
behandeld.
(Van onze correspondent
Aad Jongbloed)
BRUSSEL De Ameri
kaanse minister van de
fensie Caspar Weinberger
en zijn Britse collega He-
seltine hebben gisteren in
Brussel een voorlopig ak
koord bereikt over Britse
deelneming aan het Ame
rikaanse Star Wars pro
gramma (SDI).
De overeenkomst tussen bei
de ministers gaat nu voor de
finitieve goedkeuring naar
de regeringen in Londen en
Washington. Groot-Brittan-
nie is de eerste NAVO-bond-
genoot, waarmee de VS nu
concrete afspraken hebben
gemaakt over deelneming
aan het ruimteprogramma.
Volgens Heseltine kunnen
Britse bedrijven rekenen op
orders voor SDI ter waarde
van ongeveer vijf miljard
gulden.
(Van onze correspondent Ro
ger Simons)
LONDEN De vele klei
ne en grote voordelen,
verbonden aan directeur
schappen bij de BBC, zit
ten de Britse bond van
omroep- en ontspannings
werkers lelijk dwars. De
BBC heeft zo'n 26.000 per
soneelsleden, van wie de
meesten lid zijn van de
vakvereniging. De om-
roepbonzen willen 4.000
mensen ontslaan. Hun
bond, de BETA, komt
daartegen in het geweeF.
Volgens BETA zijn de extraat
jes die de BBC-directeuren ge
nieten, praktisch grenzeloos.
De hoogste bazen maken gratis
gebruik van helicopters en
brengen op rekening van de
maatschappij vakantie-week
ends door in- binnen- en bui
tenland. Zij hebben allemaal
een bedrijfswagen (natuurlijk
met chauffeur) en krijgen een
forse toelage voor dure lun
ches en diners.
De bond accepteert dat emolu
menten de gewoonste zaak
van de wereld zijn. Een direc
teur verwacht extraatjes. Die
vormen een onderdeel van het
salaris. Als de BBC-bonzen
geen extraatjes hadden, dan
zouden zij elders een baan zoe
ken en zat deze omroep zonder
bekwame managers.
BETA is evenwel van oordeel,
dat die emolumenten en ande
re directie-voordelen niet be
taald mogen worden met de
banen van overtollig lager
personeel. In een nieuwsbrief
haalt de bond scherp uit tegen
president Stuart Young, die
volgens BETA op kosten van
zijn omroeporganisatie mate
loos gebruik maakt van heli
copters en limousines, be
stuurd door chauffeurs in li-
gens BETA „gek op helicop
ters". Ondanks dat de BBC
hem geregeld een gloednieuwe
bedrijfswagen toekent, maakt
Milne doorlopend gebruik van
een BBC-limousine met chauf
feur. Maar ook dit is in Groot-
-Brittannie een normaal ver
schijnsel: de meeste bedrijfs
wagens dienen daar voor fa
miliaal gebruik. De vrouw van
de directeur gaat ermee win
kelen. Alle benzine-, verzeke
ring- en reparatiekosten wor
den betaald door het bedrijf.
BETA schrijft verder dat
BBC-president Young tot nu
toe al vier dure nieuwe be
drijfswagens heeft gehad.
Young en Milne vlogen kort
geleden van een conferentie in
Farnborough in Hampshire
per helicopter naar Motspur
Park in Surrey, waar ze een
party bijwoonden van de
BBC-club. Dit luchtreisje kost
te de omroep 1.000 pond.
De weekend-conferentie in El-
vertham Hall bij Farnborough
was gewijd aan het thema ont
slagen en andere bezuinigin
gen. De verblijfskosten van de
hoogste BBC-bazen met hun
directiesecretaresses kwamen
op meer dan 5.000 pond.
Die vergadering besloot alle
gebruikelijke vergoedingen
voor reis-, verblijf- en andere
kosten, waarmee bij de BBC
het gewone personeel wordt
gecompenseerd, voor onbe
paalde tijd te bevriezen. De
nieuwsbrief van BETA ont
hulde ook de BBC-topsalaris-
Algemeen directeur Milne
trekt 65.000 pond per jaar; vi-
ce-algemeen directeur Michael
Checkland heeft een jaarsala
ris van 60.000 pond en adjunc
t-algemeen directeur Alan
Protheroe 55.000 pond Andere
directeuren strijken 45.000 tot
55.000 pond op. In vergelijking
met wat in vele andere grote
Britse ondernemingen gebrui
kelijk is, zijn die BBC-salaris-
sen echter niet overdreven
hoog.
SMIDJE VERHOLEN EN DE KNAP-MUTATOR
1123) Enerzijds was smidje Verholen blij, ander
zijds vertrouwde hij de zaak nog niet helemaal.
Bliksemsnel richtte hij daarom zijn vuurwapen
op Janos, hem toebijtend: „Jij bent toch geen
verrader, hè, die vuile gebbetjes met mij uit
haalt? Kom op met je verhaal, man, want an
ders wordt het knalwerk en maak ik een mooi
theezeefje van je!" Maar Janos liet zich door
dit dreigende machtsvertoon niet imponeren.
Hij glimlachte slechts en verwijderde met een
eenvoudig gebaar hoed. pruik en wilde baard.
„Ik ben de Graaf van Lmborg Strom." stelde hij
zich voor. „Ik strijd tegen het onrecht, dat in dit
land geschiedt en bleef onvoorwaardelijk trouw
aan Zijne Majesteit Koning Hendrc II. Ik zal al
mijn krachten eraan wijden Zijne Majesteit weer
op de troon te krijgen." „Dan mag U wel
voortmaken," viel smidje Verholen hem grimmig
in de rede. „Doctor Polnyck is namelijk van plan
de macht over te nemen van uw oude president
Cunrath Allmrouwer. Dan wil Polnyck zélf Ko
ning worden. Maar zijn plannen gaan nóg ver
der. Hij ziet zichzelf als Keizer van Europa.., ja
zelfs als Imperator van het Heelal....!" „Pol
nyck is knetterstapel! Hak hem de kop af!" brul
de de Graaf woest en hij begon allergevaarlijkst
met zijn scherpe bijl in het rond te slaan. Dat
daarbij reeds een keukenkrukje sneuvelde, mag
dan ook zeker niet aan het toeval geweten wor
den. En op datzelfde ogenblik was er nóg ie
mand, die het op zijn zenuwen kreeg van pure
woede. Dat was niemand minder dan doctor
Polnyck. „VERHOLEN!" gilde hij. „Nu weet ik
wie de verrader is! VERHOLEN!!"
Vergezicht
Deze klimmer
geniet van
prachtige
uitzicht in het
Duits-
Oostenrijkse
berggebied.
Terwijl de
dalen in de
dichte mist
zijn gehuld,
schijnt hoger
op de
hellingen de
zon. kw;
september plaatshadden in Bir-
i het leven kost-
parkeerbonnen.
i jongeman
verhitte discussie
i raakten er-
BIRMINGHAM Rellen die i
mingham in Engeland en die i
ten, werden veroorzaakt door ongenoegen
Dat heeft de rechtbank gisteren vernomen.
De officier van justitie, Bernard Hawcroft, 7
die bezwaar tegen de bekeuring maakte,
raakte met een agept. Andere jongelui zagen het e
bij betrokken. Het liep uit op handgemeen.
Twee speciale rechtbanken in Birmingham zijn gisteren gestart
met de behandeling van meer dan 100 gevallen die met de rel
len van 9 en 10 september samenhangen. De rellen leidden tot
het in brand steken van 36 huizen en 25 auto's.
Hawcroft zei dat na de ruzie om de parkeerbon en de aanhou
ding van een Rastafarian een lid van de Westindische reli
gieuze vereniging andere leden van de vereniging beraad
hielden en benzinebommen maakten. Talloze inbraken in en
plundering van winkels volgden. De twee doden waren Aziaten.
