Conflict over atoomtaken is alleen voor tribune
Schoolbesturen
voelen zich „genomen
door plannen met
voortgezet onderwijs
lezers
Taxatie van onroerend goed is werkvoor
vakmensen. Bel deNYM-makelaar.
He
agin GENLAND
GeidaeSotvuml
ZATERDAG 26 OKTOBER 1985 PAGINA 5
Y HAAG Wie de berichtge-
leest over de zes zogeheten
•mtaken van de Nederlandse
sjgsmacht, zou de indruk kunnen
gen dat voor- en tegenstanders
de regeringscoalitie vechtend
r straat rollen. Volgens ingewij-
is dat echter vooral „theater
nenskamers zou men het allang
zijn over de vraag welke taken
of niet zullen worden afgesto-
Dat dit officieel niet wordt toe
geven, zou velerlei redenen heb-
I, waarvan het bespelen van de
ilieke opinie er één is.
hele zaak scharniert om de angst van
CDA dat het straks in de verkiezings-
agne door de PvdA wordt afgeschil-
als een bende oorlogshitsers. Het be-
tot plaatsing van kruisraketten dat
kabinet hoogstwaarschijnlijk volgende
k zal nemen, biedt Den Uyl c.s. daar-
immers ruim gelegenheid. Wat te doen
dit gevaar te verminderen? Fractielei-
De Vries gaf bij de Algemene Be
dwingen het antwoord: Het CDA
ngt een substantiële vermindering
de thans bestaande atoomtaken".
2"
„substantieel" betekent heeft het
A inmiddels laten uitlekken: vier ta-
moeten weg. Dit streven heeft inmid-
ook al een eigen naam gekregen: „2
2". Deze term slaat op het feit dat van
twee taken al geruime tijd vaststaat dat ze
zullen worden „uitgefaseerd". Het gaat
hier om de ADM's, „Atomic Demolition
Munitions" (nucleaire landmijnen), waar
mee een eenheid van de genie is uitgerust,
en de Nike-Herculesraket waarover de
luchtmacht in West-Duitsland beschikt als
verdediging tegen vijandelijke vliegtuig
formaties.
De ADM's zullen „aan het eind van hun
levensduur" niet vervangen worden, zo
heeft de NAVO besloten. Voor de Nike
komt wel iets anders in de plaats, name
lijk de Patriot-raket. Dit is een zeer duur
wapensysteem, dat vanwege zijn mobili
teit en hoge trefzekerheid niet met atoom
koppen behoeft te worden uitgerust. De
NAvO heeft met deze vervanging inge
stemd, omdat zij de Nike in militair op
zicht (vaste opstelling en dus kwetsbaar)
als verouderd beschouwt.
De overige vier kerntaken bestaan uit: 1)
de Lance-raketten (bereik 110 kilometer)
van de landmacht, waarvan de lanceerin-
richtingen in Havelte staan opgesteld; 2)
de 8-inchkanonnen, waarvan de land
macht er acht in 't Harde heeft staan en
die nucleaire granaten kunnen afvuren
over een afstand van maximaal 30 kilo
meter; 3) de dieptebommen, waarmee het
Orion-squadron van de marine op Val
kenburg (Z-Holland) kan worden uitge
rust, en 4) de zware atoombommen (1 me
gaton) van twee squadrons F-16-straalja-
gers op de Noordbrabantse basis Volkel.
Pijnlijk
De eerste twee taken kwamen in elk ge
val niet voor afstoting in aanmerking. De
Lance is een zo nieuw wapen, ingevoerd
in 1979, dat zelfs de PvdA het voorlopig
wil behouden. Het was trouwens de socia
list Stemerdink, die de raket aanschafte,
als minister van Defensie in het kabinet-
Den Uyl. Het 8-inchgeschut (de zogeheten
houwitsers) vormt voor het CDA een pijn
lijk probleem. De christen-democraat Joep
de Boer, oud-marine-officier, was in fe
bruari 1979 de architect van een door de
Kamer aangenomen motie waarin oprui
ming van de nucleaire taak van deze ka
nonnen werd gevraagd. Maar de NAVO
wil daar niet van horen en heeft inmid
dels CDA-minister De Ruiter (Defensie)
ervan overtuigd dat die wapens van groot
belang zijn als ondersteuning van het Ne
derlandse Eerste Legerkorps in West-
Duitsland.
Daardoor kwam de CDA-fractie als van
zelf terecht op de stelling dat dus de
atoomtaken van de Orions en de F-16 die
nen te worden afgeschaft. Wat betreft de
dieptebommen meent men dat het „ab
surd is de atoomdrempel te overschrijden
ter bestrijding van wellicht slechts één
Sovjet-onderzeeër". De taak van de F-16,
die met bijtanken in de lucht het Weste
lijk deel van de Sovjet-Unie kan bereiken,
kan volgens het CDA worden overgeno
men door de kruisraketten. Het gaat hier
immers om een soortgelijk, dat wil zeggen
„afschrikkend" wapen. Dit in tegenstel
ling tot de andere vijf nucleaire „gevecht
swapens", waarvan het daadwerkelijke
gebruik veel minder denkbeeldig is.
Op één lijn
De optie van „2 2" heeft de steun van
premier Lubbers en minister De Ruiter,
die beiden ook nogal beducht zijn voor het
imago van hun partij. Het afstoten van
vier taken, terwijl er op Nederlands
grondgebied maar één type kernwapen
(de kruisraket) bijkomt, is volgens hen
van essentieel belang voor een goed ver
loop van de CDA-verkiezingscampagne.
Diezelfde mening is ook partijgenoot Van
den Broek toegedaan, hoewel deze zeer
„NAVO-minded" minister in zijn hart de
afstoting van één taak extra ruim vol
doende acht. Daarmee zit hij op één lijn
met de bewindslieden en fractie van de
VVD, die zich in het openbaar fel verzet
ten „tegen het verschuiven van lasten
naar de bondgenoten".
Eerder deze week gingen er geruchten dat
CDA en VVD elkaar inmiddels gevonden
hadden. Het kabinet zou besloten hebben
tot afstoting van vier taken. Een officiële
bevestiging daarvan was echter niet te
verkrijgen. Integendeel, alle betrokken
voorlichters haastten zich te verklaren dat
er écht nog geen akkoord was en dat zo
iets deze week waarschijnlijk ook nog ver
wacht mOest worden. De kloof tussen
enerzijds Van den Broek, Korthals Altes
en Van Aardenne en anderzijds Lubbers
en De Ruiter, die samen de ministeriële
werkgroep „Pentagijs" vormen, zou nog
erg diep zijn. En ook de NAVO-partners
zouden zeer kritisch staan tegenover af
stoting van vier taken.
„Tweespalt? Kritiek? Geloof het maar
niet!," kan men echter in kringen rond
het kabinet horen zeggen. „De VVD en de
NAVO zijn maar al te blij dat het CDA
wat betreft de kruisraketten eindelijk
door de bocht is. Daarom willen ze wel
meewerken aan een rollenspel. Het moet
lijken alsof het CDA de afstoting van die
vier atoomtaken voor de poort van de hel
heeft weggesleept".
RIK IN T HOUT
417.00
2130.00
2090.00
1150.00
118.50
39.20
601.00
219.00
61.00
40 .20
247.00
118,00
61.50
t wetsvoorstel van staatssecretaris Ginjaar-
ias om het huidige bestand van scholen
Dr voortgezet onderwijs drastisch te herzien,
it op heftige bezwaren in het onderwijs-
Id. Scholen vrezen een rigoreuze uitdun-
g van het voorzieningennet. Niet alleen de
'ecten, maar ook de wijze waarop het minis-
ie tot de ingrijpende plannen komt, is vat-
ir voor forse kritiek. Dat blijkt uit onder-
land interview met G. Verhey, staffunctio-
is van de Besturenraad Protestants Chris-
ijk Onderwijs in Voorburg, de overkoepe-
de organisatie voor besturen van p.c.-scho
len bo RBURG „Het nieuwe
_Jtsvoorstel om de ophef-
292 00 l8snorm voor het voortgezet
i9s]oo (derwijs niet op zestig, maar
262-00 nvankelijk op vijfenveertig
137.00 |Stellen, verandert niets aan
is«,50 It oordeel dat het beleid dat
(t ministerie voert onverant-
sisojiord is. De nieuwe norm is
"se40 F" maar uitstel
67s!oo>n executie voor ongeveer
36.40pnderd scholen".
heer G. Verhey, hoofd af-
1365.00leling planning van de Bestu-
,2u5f/,raa^ P™1- c^r- onderwijs in
460/borburg is heel beslist in zijn
'J^gJfltsprfken. „Ik blijf er bij dat
26*30 I effecten van de hele opera-
(hef-vo) in geen verhou-
137^00 h6 staan tot de opbrengst.
18^50 fitelijk het hele Nederlandse
44 00 prt8ezet onderwijs moet op
1 kop voor zestig miljoen
en. Dat is één procent van
totale begroting voor de be-
tffende scholen",
n ander groot bezwaar is
het ministerie geen inzicht
swieft in de aantallen scholen
fe door de wet getroffen wor-
102,70 |n en moeten verdwijnen,
loioo '*s 'n stukken voor de
ioi!oo Imerleden staat geen bereke-
102J0 S van Sevo'6en- Als je
0.10
vraagt: om hoeveel scholen
gaat het nu werkelijk, krijg je
geen antwoord".
Een woordvoerder van het mi
nisterie geeft desgevraagd als
antwoord: „Enkele scholen
zullen moeten verdwijnen".
Dat staat in grote tegenstelling
tot berekeningen die de Bestu
renraad, de landelijke organi
satie ten dienste van besturen
van scholen voor p.c.-onder-
wijs, liet maken. Verheij: „De
Vrije Universiteit heeft een
uitgebreide studie gemaakt
naar de gevolgen van de voor
genomen maatregelen. Daarin
wordt o.m. onderbouwd wat
uit eerdere berekeningen van
ons ook al was gebleken: Er
vindt een gigantische kaalslag
plaats. Op korte termijn moe
ten door het wetsvoorstel 546
scholen van de in totaal 2166
sluiten. In 1990 is dat aantal in
totaal 74Ö; in 1995 906. Hierbij
is inbegrepen het effect van de
leerlingendaling in het voort
gezet onderwijs: 28 procent in
1995 ten opzichte van 1983.
Als de kamer kiest voor een
opheffingsnorm van 45 leer
lingen per leerjaar, met een
30-norm voor scholen in een
Staatssecretaris Ginjaar-Maas wier plannen voor concentratie van het voortgezet onderwijs fel
worden gekritiseerd door het onderwijsveld.
geïsoleerde positie, dan moe
ten op korte termijn 385 scho
len dicht, in 1990 is dat aantal
gestegen tot 549 en in 1995 tot
622".
Gezond houden
De Besturenraad is met het
ministerie van mening dat er
iets gedaan moet worden in
verband met het dalend aantal
leerlingen. „Wij willen verant
woordelijkheid dragen voor
het gezond houden van het
voortgezet onderwijs. Bij onge
wijzigd beleid zou verant
woord ondefwijs op veel steeds
kleiner wordende scholen niet
mogelijk zijn. De organisaties
vinden dat er maatregelen ge
nomen moeten worden. We
hebben daarover ook afspra
ken gemaakt. Maar we lopen
voortdurend tegen een muur
bij het ministerie als het gaat
om de uitgangspunten waarom
de zestig-norm nodig zou zijn.
Toegegeven, het is een hele in
gewikkelde zaak. Maar het is
ronduit belachelijk dat de or
ganisaties en het departement
intensief overleg hebben moe
ten voeren om te weten om
welke scholen het nu eigenlijk
gaat. De econometristen van
de Vrije Universiteit hebben
zelf bestanden moeten ver
vaardigen moeten om tot het
juiste inzicht te komen. De
vraag is dan ook: Op grond
waarvan heeft het ministerie
dan de berekeningen ge
maakt? De effecten van het
wetsvoorstel in 1991, als de
zestig norm gaat gelden, staan
dan ook nergens vermeld".
Verhey is verontwaardigd
over de manier waarop de
staatssecretaris te werk gaat.
„Je gaat je als organisatie ge
nomen voelen. Te meer omdat
in het verleden al onze bere
keningen „belachelijk" ge
noemd werden. Maar het
blijkt opnieuw dat er van
deugdelijke ministeriële bere
keningen geen sprake is. Het
is toch eigenlijk onvoorstel
baar dat een organisatie als de
onze opdracht moet geven
voor een onderzoek naar de
werkelijke gevolgen, omdat
het ministerie geen goed in
zicht heeft".
„Mijn conclusie is dan ook dat
het ministerie wat betreft be
leidsinformatie en beleidsvoe
ring niet is toegesneden op dit
soort operaties"
„In onze rapporten gaat het
niet alleen om individuele
scholen; wij betrekken er het
totale leerlingenaanbod bij
vervolgt hij, „in verband met
de toekomstige structuur van
het voortgezet onderwijs".
Verhey doelt op een of andere
vorm van voortgezet basison
derwijs (vbao). „Een kleine ca
tegorale mavo in een dorp
krijgt alleen de mavo-leerlin
gen uit de woongemeenschap;
lbo'ers, havo- en vwo-ers gaan
naar elders. Als het vbao er
komt, kunnen alle leerlingen
uit het dorp naar die school en
kan er een flinke school ont
staan.-Wij vinden dat je hier
mee rekening moet houden in
de afweging die kleine catego
rale school van nu wel of niet
te laten voortbestaan. Doe je
dat niet, dan gaan wellicht
scholen verloren die heel goed
hadden kunnen uitgroeien tot
scholen voor een of andere
vorm van geïntegreerd voort
gezet onderwijs. In zijn stuk
ken over de hef-vo aan de ka
mer heeft het ministerie deze
samenhang niet uitgewerkt.
Wij betreuren dat, omdat er
nu een beleid dreigt dat vrij
wel zeker achteraf betreurd
gaat worden".
De conclusie van Verhey is
dat de herstructurering van
het voortgezet onderwijs nood
zakelijk is, maar dan op een
andere wijze dan het ministe
rie aangeeft. Als het wetsvoor
stel door de kamer wordt aan
genomen, heeft dat vérstrek
kende gevolgen voor het net
van onderwijsvoorzieningen.
Honderden scholen verdwij
nen; de bereikbaarheid van de
scholen wordt in veel gevallen
een stuk slechter. De prijs
staat in geen enkele verhou
ding meer tot de opbrengst.
„CDA en VVD hebben eerder
al laten weten dat de oor
spronkelijke 60-norm voor hen
niet acceptabel is. De nieuwe
voorgestelde regeling werkt
feitelijk niet anders uit dan de
vorige. Het zou me dan ook
verbazen als de kamer ak
koord gaat met het huidige
wetsvoorstel".
LÜTSEN KOOISTRA
Brieven graag kort( en
duidelijk geschreven De
redactie behoudt zich
het_/echt voor,, ingezon
den stukken le bekorten
98,50
97.50
97.50
95.30
97,00
96.20
96.H) [onument
96,30
1 het begin van de regering
99! 10 jn koningin Wilhelmina
tak Troelstra zich uit voor
97^10 revolutie. Een demonstratie
9890 lartoe mislukte echter en
94*60 erd een ware huldiging voor
93^20 )ningin Wilhelmina. Deze fi-
93,20 (co verhinderde niet dat later
□tor vereerders van Troelstra
jn standbeeld van hem werd
kthuld in Den Haag, dat nog
steeds ongeschonden in het
Westbroekpark staat. Het Ne
derlandse volk dat de houding
van Troelstra in meerderheid
veroordeelde was zo beschaafd
dit beeld te tolereren. Ontstel
lend was voor mij het bericht,
dat het standbeeld van konin
gin Wilhelmina in Den Briel is
vernield, nog voor het zou
worden onthuld voor en door
oud-verzetstrijders. Deze ver
nieling is een droeve beledi
ging voor mij als monarchist,
voor mijn makkers uit het
verzet, de koninklijke familie,
de meer dan 80 procent ko-
ningsgezinden in gns land en
voor nabestaanden van ver
zetsmensen. In ons land die
nen ook de Nederlanders on
derling verdraagzaam te zijn.
P. de Jong,
DEN HAAG
Fouten in apotheken
Naar aanleiding van de be
richten over het onderzoek
van de Consumentenbond
naar fouten bij apotheken en
de reactie daarop van de kant
van de apothekers moet ge
constateerd worden, dat om
diverse redenen de Neder
landse arts geneesmiddelen
niet langer in aantallen zou
moeten voorschrijven. De apo
theker is dan in staat het me
dicijn aan de patiënt in stan
daard-verpakking te leveren
met daarin de fabrieksinfor-
maties ten behoeve van de pa
tiënt. In principe heeft de pa
tiënt in de bijbehorende bij
sluiter het schriftelijk bewijs,
dat de apotheker correct heeft
geleverd wat de arts voor zijn
patiënt heeft voorgeschreven.
Dit deugdelijk bijsluiterssys
teem geldt vanzelfsprekend
voor alle geneesmiddelen.
Centrale Patiënten Unie
K.R. Oosterhuis
DEN HAAG
IUSKE EN WISKE DE MOOIE MILLIREM
Residentie Orkest
In het artikel onder de kop
„Residentie Orkest mèt Hans
Vonk naar het Spui" (22 okto
ber) komt de zinsnede voor:
„Ook in Den Haag rommelt
het al geruime tijd..." Deze
mededeling mag in zijn alge
meenheid misschien elemen
ten van waarheid bevatten;
daarover kan ik niet oordelen.
Maar ik kan u verzekeren dat
van enig gerommel bij het Re
sidentie Orkest niet in het
minst sprake is. Ik betreur het
dan ook ten zeerste, dat van
dit soort naar stemmingmake
rij nijgende uitlatingen sprake
Drs. J. Taat,
Artistiek directeur,
DEN HAAG.
Mariënburggroep
In de rubriek „Kerk en We
reld" trof mij, dat in het arti
kel over de Mariënburggroep
wordt gezegd dat het Katho
liek Nieuwsblad „behoudens-
gezind" is en prof. Staal een
publikatie „unfair" noemt.
Wat is eigenlijk „behoudensge-
zind"? Zo'n opmerking doet
m.i. grote afbreuk aan dit
unieke Nieuwsblad, dat in ie
der geval uitvoerig publiceert
over het wel en wee van onze
katholieke kerk. Kom daar
maar eens bij anderen om! En
„unfair"? Kom nou professor!
Hoe presenteren de mensen
van die groep zich zo nu en
dan? Hebben ze zich wel eens
gerealiseerd hoe hun optreden
in veel gevallen schade berok
kent aan onze kerk? Zou er
echt geen andere weg te vin
den zijn (geweest)? Komende
maand zal er veel gesproken
worden over Titus Brandsma,
een geestelijke die op de bres
gestaan heeft voor onze kerk
en dat met de dood heeft be
kocht. Hij deed dat door op te
komen voor onze destijds goe
de katholieke pers. Ik denk
dat hij de manier waarop de
Mariënburggroep naar buiten
treedt niet zou hebben goedge
keurd. En om die reden ben ik
blij met ons Katholiek
Nieuwsblad, dat dan misschien
door sommigen wordt gezien
als „behoudensgezind", maar
dat in ieder geval positieve za
ken naar voren brengt.
Chr. M. van Assendelft,
DEN HAAG.
Meten met twee
maten
Met stijgende verontwaardi
ging heb ik het interview met
de Franse ambassadeur de la
Ferrière over de Greenpeace-
affaire gelezen. Hoe is het mo
gelijk, dat een misdadige actie,
die een moord tot gevolg had,
bestempeld wordt als een
domme streek? Het enige ge
volg dat er aan verbonden
wordt, is een paar ontslagen
uit hun functies. Het is nog
maar de vraag of deze perso
nen hun inkomsten verloren
resp. straks niet weer een of
andere mooie functie buiten
de politiek krijgen. Waar ble
ven de vragen van de journa
list naar een gerechtelijke pro
cedure? Mogen in Frankrijk
misdadige figuren zo maar on
gestraft rond blijven lopen,
omdat zij „een domme streek"
hebben uitgehaald, die blijk
baar toch door de openbare
mening liever in de doofpot
wordt gestopt, want er mag
niet tien jaar over worden na
gepraat.
Waarom hebben wij sinds
Neurenberg alle Duitsers voor
het gerecht gesleept, ook nog
meer dan 10 jaar daarna, die
moord op hun geweten had
den en zich niet op „Befehl ist
Befehl" mochten beroepen, als
Fransen die een Nederlander
hebben vermoord vrij uitgaan?
Is met aftreden van een minis
ter en ontslag van de chef en
een nog door advocaten te re
gelen smartegeld voor de we
duwe aan het recht voldaan?
Waar blijven de journalisten,
die in het voetspoor van Emile
Zola het „J'accuse" in de pers
zullen neerschrijven? Niet om
wraak te nemen over de
moord op een invalide Ameri
kaan, maar om het gerecht
niet zijn loop te kunnen doen
hebben, is een kabinet in Italië
afgetreden. Wat doet ons kabi
net om het recht te handhaven
inzake de moord op een Ne
derlander op een schip in
Nieuw Zeeland? Overdrijf ik
zoals de Franse ambassadeur
meent dat Greenpaece doet,
over de volstrekt ongevaarlij
ke kernproeven op een eiland
je in de „Stille" Zuidzee waar
mensen wonen, die geen enkel
belang bij de „Force de frap
pe" van het superieure Frank
rijk hebben. Waarom worden
die proeven eigenlijk niet in
Frankrijk zelf gehouden, zoals
de VS en de Sovjet Unie dat in
eigen land doen?
Mag daartegen niet vreedzaam
worden geprotesteerd? Vol
gens de vertegenwoordiger
van Frankrijk blijkbaar niet,
want Frankrijk stuurt daar ge
heime agenten op af. Mag ik
hier ook tegen protesteren, of
komt er dan ook een geheime
agent op mij af? Maar hopen,
dat die dan geen domme stre
ken uithaalt. Je kunt maar
nooit weten met zo'n ambassa
deur.
Jongerenwerk
In het artikel over Themajo
(een initiatiefgroep voor jonge
renwerk in vijf Haagse bin
nenstadsparochies) hebben ons
enige uitspraken van de be
trokkenen verbaasd. Vooral de
zinsnede „Er bleek toen dat er
in de vijf parochies zo goed als
niets voor jongeren werd ge
daan", heeft ons getroffen. Al
enige jaren réeds is de Jeugd
commissie St. Jozef namelijk
bezig geweest met „tiener-
toer". Maandelijkse bijeen
komsten van twee groepen tie
ners in de parochie. Bij The
majo is men hiervan zeer goed
op de hoogte, ook al omdat
vanuit de Jeugdcommissie St.
Jozef de namen en adressen
van de „Jozef-tieners aan
Themajo zijn doorgespeeld,
alsmede het materiaal waar
mee wij die jaren gewerkt
hebben. Thejamo noemde dit
toen „een waardevolle bijdra
ge". De Jozef en omgeving (de
Terp) hebben het laatste jaar
al zoveel negatieve publiciteit
in de krant gekregen. De
buurt vergrijst, maar het is
niet leuk als het „positieve",
dat wij met het kleine beetje
jongeren hier in de buurt de
den, dan met „zo goed als
niets" wordt afgedaan. Wii
wensen Themajo heel veel
succes toe. Wij willen dan ech
ter ook graag nog een woord
van dank uitspreken aan mo
derator Berrevoets. de dames
Sj. Blom. T. v.d. Bol. Tr. Hof
huis. de heer en mevrouw Ka
merbeek en de dames Van Lu
xemburg. Zij gaven immers
vijf jaar lang hun beste krach
ten aan de „tienertoer" in de
St. Jozefparochie.
St. Jeugdcommissie St. Jozef.
H. Doodeman-Hartman (Secr.)
DEN HAAG.
(ADVERTENTIE)
let bepalen van de juiste waarde van
onroerend goed vraagt om een deskundige: de
NVM-make!aar. Hij beschikt over
kennis van de markt en houdt nauw
keurig de prijsontwikkeling in de
gaten. Beoordeelt de bouwtech
nische staat en de courantheid van
het pand. Hij kent de plaatselijke
omstandigheden.
Zo komt de NVM-makelaar tot een nauwkeurig
inzicht van de marktwaarde. En tot een verant-
woorde taxatie. Onderbouwd met
een overzichtelijk rapport. Een
taxatie door de NVM-makelaar is
niet duur. U verdient hem dubbel en
dwars weer terug. Let op zijn NVM-
vignet. als u een taxatie laat uit-
NVM-makelaars deskundig in onroerend goed.
Ook voor aankoop, huur, financiering, verzekering, verhuur en verkoop.
