Pens is lekker,
ook voor mensen
Melchior wil Voskamp helpen,
maar Financiën ligt dwars
7 Beurs van Amsterdam
gggfcONOMlË
KeidaeGou/tcmt
ZATERDAG 19 OKTOBER 1985 PAGINA 7
Jnilever wil positie
i Europa versterken
IJSDEN Europa blijft een belangrijk werkter-
in voor de kernactiviteiten van Unilever. Dit is
i meegedeeld door bestuursvoorzitter F.
iljers in het Limburgse Eijsden bij de opening
n nieuwe fabriek van Unilever-dochter
rosfield Chemie. In Europa is twee derde van de
ctiviteiten van Unilever geconcenteerd, aldus Mal-
Soms gaat het om minder snel groeiende
arkten, maar er zijn zeker ook in Europa markt-
gmenten met groeikansen, zo bleek uit de woor-
t de topman van Unilever. Kansrijke takken
oemde Maljers toiletartikelen in Spanje, wasmid-
n Frankrijk en Italië, speciale chemische
rodukten in West-Duitsland, vleeswaren in België
i consumptie-ijs in Nederland en Zweden Wij
illen naar verdere versterking van onze positie in
i EG blijven streven, aldus de bestuursvoorzitter.
BUITENLANDSE BEDRIJVEN
ZORGEN VOOR DUIZENDEN
NIEUWE ARBEIDSPLAATSEN
DEN HAAG In de afgelopen vier jaar hebben zich door be
middeling van Economische Zaken 136 buitenlandse onderne
mingen in ons land gevestigd. Van hen zijn er inmiddels dertig
kleinere ter ziele gegaan. Bij de overgebleven 106 ondernemin
gen werken nu 2640 werknemers. Er is een verdere groei van
dat aantal tot drieduizend te verwachten. Minister Van Aarden-
ne (Economische Zaken) heeft dit het kamerlid Van Iersel
(CDA) laten weten in antwoord op vragen. De bewindsman
heeft de Kamer ook gegevens verstrekt over uitbreidingen van
buitenlandse bedrijven hier alsmede het tot stand komen van
joint ventures met Nederlandse firma's. Indien die gegevens
worden gecombineerd met de nieuw-vestigingen zijn er in de ja
ren 1980-1984, 225 projecten tot stand gekomen ter waarde van
ruim vier miljard gulden. Ruim 6700 arbeidsplaatsen zouden tot
stand zijn gekomen.
Oude cola
doethetbeter
dan nieuwe
De ouderwetse Coca Cola, de
Classic, verkoopt beter dan de
nieuwe formule die door de
grootste frisdrankfabrikant van
de Verenigde Staten eerder dit
jaar werd geïntroduceerd. Het
bedrijf heeft besloten de intro
ductie van de nieuwe cola in
de rest van de wereld uit te
stellen tot het volgend voor
jaar. Een woordvoerder van
Coca Cola ontkende dat het
plan om de nieuwe formule in
ternationaal te verkopen hele
maal van de baan zou zijn.
Janken licht
erug
p MSTERDAM Op de Am-
erdamse effectenbeurs gaven
nternationals gistermorgen
wisselend beeld te zien,
loesten banken en verzeke-
achteruit en was bij de
verige hoofdfondsen het
eeld eveneens wisselend,
ond het middaguur trokken
aj de internationals de koer-
n Akzo, KLM en Philips
m. Kón. Olie viel 1,50
rug. Hoogovens won acht
labbeltjes. Bij de banken viel
MB net 1,50 het meest te-
g en Amro met veertig cent
;t minst. Bij de verzekeraars
rloor Amev het meest met
1,20. Bouwer HBG verloor
1.50, terwijl Volker-Stevin
ïlijk bleef. Bij de uitgevers
ing Elsevier-NDU vier dub-
eltjes terug en bleef VNU ge-
jk. Bij de overige fondsen
erloor Fokker 1, maar won
ist-Brocades 1,80. De lokale
iarkt gaf een wat wisselend
eeld te zien met weinig grote
oersveranderingen en de ani-
handel was, op de laat-
g van de herfstvakantie
iet groot. Hollandia-KJoos
,aar een koers van 400
en op 405 gestaan te
ebben en dit fonds donder-
agavond nog 370 noteerde.
1.66 en Goudse volvette 6,64.
t Salzbi goud en zilver
koop 33.110 (33.240). Zilv
erkt 555-625 (560-63(
ct verkoop 660 (670).
m. zakel
groepje
(ADVERTENTIE)
jlDM kan wellicht in
it januari van start
'lESELM^MSTERDAM Zoal het er
>t. Wij z^u naar uitziet zal in januari
deskuj930 pgp n,euwe scheepsrepa-
oel<^T 4at'ewei"f van start a*s voort-
srs en2. letting van de 'n februari ter
3, 223tiele gegane ADM-werf. Het
22525. bedrijf start met ongeveer 200
werknemers welk aantal in
iPSLAK^kpie jaren geleidelijk zal
er. jjunnen uitgroeien tot onge-
3UISER"veer medewerkers. Dit
•im inci16^* drs. J. Kasteel, voörma-
stol! 'S directeur
01713- J
3rs B.V.
Shell Neder-
,JJand. die namens de gemeente
Amsterdam op zoek is naar
{eldschieters voor de voortzet-
de ADM, gisteren
-ineegedeeld. In totaal is vijf-
Ulfl3Qu6 ien miljoen gulden nodig. Drs.
fabriek kasteel heeft goede hoop dat
snde de ror,d za1 komen. Kasteel
u8meteferwacht dat het Rijk meer
-en lOilan vijf miljoen gulden zal bij-
289.-. ai Iragen. De provincie Noord-
Holland heeft bijna 1,4 mil-
oen gulden voor de werf gere-
erveerd. Voorts is er overleg
net de Nationale Investerings-
b g g- 0 )ank en andere banken. Be-
lalve de gemeente Amsterdam
iculier: ijn er momenteel ruim tien
P'JTJE landeelhouders, een groot
M lantal van hen komt uit de
ifeer van de Amsterdamse ha-
ivjet-Unie
Loopt meer graan
ran VS
WASHINGTON De Sovjet-
Jnie mag komend jaar tien
biljoen ton meer graan kopen
de VS dan het verdrag
en de VS en de Sovjet-
e over de graanaankopen
maximale hoeveelheid
mt, zo heeft het Ameri-
nse ministerie van land-
w bekendgemaakt. De
kaanaankopen van de Sovjet-
nie mogen hiermee voor
186 in totaal tot 22 miljoen
graan belopen. De beide
nden kwamen hierover na
Weedaags overleg tot overeen-
Temming.
's-GRAVENZANDE J)e
directie van de in surséan
ce verkerende onderne
ming Voskamp in 's-Gra-
venzande, heeft deze
week de Limburgse za
kenman Léon Melchior
bereid gevonden het be
drijf met een miljoenenin
jectie te steunen onder
voorwaarde dat een deel
van de oude schuld zou
worden gesaneerd. Mel
chior was benaderd via
één van de commissaris
sen van Voskamp, oud-
-minister van Landbouw
en Financiën Van der
Stee. Volgens de directie
heeft het ministerie van
financiën geweigerd mee
te werken aan een gedeel
telijke schuldsanering.
Voskamp (400 werknemers)
het internationale bedrijf dat
zich bezighoudt met onder
meer de bouw van kassen,
champignonkwekerijen en
kippenfokkerijen, dreigt 'een
order van tachtig miljoen gul
den mis te lopen voor de bouw
van een kippenfarm met
slachterij in Egypte. De kre
dietverschaffers (de Amro-
bank en de Nederlandse Cre-
diet Verzekerings Maatschap
pij) zitten echter tegen het
Egyptische project aan te hik
ken. Het gaat namelijk om
tachtig miljoen gulden, bijna
de helft van de jaaromzet van
Voskamp. Bovendien heeft
Voskamp maar weinig eigen
kapitaalmiddelen als gevolg
van enkele slechte jaren in het
recente verleden. De tachtig
miljoen gulden staan gelijk
i bijna de helft van de jaar- Winsten
De NCM heeft intussen al wel
een aantal van haar eisen la
ten vallen, maar houdt vast
aan haar eis dat de huisban
kier Amrobank zich drie jaar
garant stelt voor alle financië
le zaken van het bedrijf. De
die voor-
G. Frielink van de Industrie
bond FNV zegt zich de hou
ding van de kredietverschaf
fers te kunnen voorstellen. „Ik
heb echter de indruk dat voor
al de Amrobank zich soepeler
zou kunnen opstellen en dat
men het oude zeer van de
schuldsanering van een paar
jaar geleden niet wil vergeten.
Maar het is nu voor Voskamp
er op of er onder, een kwestie
van dagen. Anders is er geen
hoop meer", aldus Frielink.
Voskamp kwam enkele jaren
geleden in ernstige problemen
toen de kassenmarkt instortte.
De onderneming, van oor
sprong een familiebedrijf,
kwam met een forse schulden
last te zitten, maar na schuld
sanering en met een nieuwe
directie was Voskamp redelijk
snel rendabel. In 1983 en '84
werden er weer flinke winsten
geboekt. Het is volgens vak
bondsbestuurder Frielink in
principe een gezond bedrijf en
daarom is het voor de vakbon
den des te onverteerbaarder
als de kredietkwestie de on
derneming nu noodlottig zou
worden.
G. Dijkstra, één van de direc
teuren van Voskamp stelt dat
de oplossing voor het dreigen
de faillissement moet worden
gevonden in Den Haag, bij de
NCM, Economische Zaken, Fi
nanciën en Landbouw en Vis
serij. Eerder deze week zijn
vertegenwoordigers van de
ministeries van landbouw en
visserij en van economische
zaken niet komen opdagen bij
een door Voskamp belegd ge
sprek, over de problemen. Vos
kamp had daartoe het initia
tief genomen, nadat het minis
terie van landbouw en visserij
te kennen had gegeven een
dergelijk gesprek te willen.
Maar zij wilde daartoe niet zelf
het initiatief nemen.
De directie van Voskamp
vreest de nodige gevolgen
voor de Nederlandse ago-in-
dustrie als het faillissement
niet kan worden afgewenteld.
De betrouwbaarheid van deze
sector is volgens de directie in
het geding.
De superheffing op melk
heeft heel wat boeren
voor problemen gesteld.
Met het schrikbeeld van
strafheffingen op over-
produktie zijn vorig jaar
vele koeien afgevoerd
teneinde de toegemeten
produktiehoeveelhedén
melk niet te overschrij
den. Behalve de slacht
huizen kregen ook de
slachtverwerkende be
drijven een aanbod te
verwerken dat veel gro
ter was dan voorheen.
Tripe BV in Deventer,
dochtermaatschappij
van het diervoedingbe-
drijf Rodi BV, reageerde
alert In relatief korte
tijd ontwikkelde de on
derneming een nieuw
produktieproces dat
pens (tripe) geschikt
maakte voor menselijke
consumptie. Binnen kor
te tijd stond de export
„op poten" en nu is het
de beurt aan de Neder
landse consument om
voortaan pens in het
menu op te nemen.
Als gevolg van de superheffing op melk hebben de slachthuizen in Nederland een veel groter
aanbod van koeien te verwerken gekregen dan voorheen (foto). Het slachtverwerkingsbedrijf
Tripe BV in Deventer is toen op het idee gekomen om pens voortaan niet meer alleen voor
dierlijke, maar ook voor menselijke consumptie geschikt te maken. „In Italië staat pens bekend
als een lekkernij. Dus waarom hier niet?", zegt een woordvoerder van Tripe.
DEVENTER Tijdens de
Hondsdagen ligt de produktie
stil. Te warm en te vochtig.
En dat is volledig uit den
boze. Dan krijg je geen blan
ke tripe. Althans niet met de
natuurlijke produktiemetho-
de waarvoor Tripe BV in De
venter heeft gekozen. „Che
micaliën gebruiken we niet.
Dat is i dig tegen onze fi
losofie, el bij Tripe als bij
onze Moedermaatschappij
Rodi Diervoeding", vertelt
Gerard Ruiter, bedrijfsleider
van Tripe BV. „We hebben
in Italië gezien hoe het niet
moet. Een scheut waterstof-
peroxyde en ie hebt mooie
blanke pens. Nee, zo willen
wij niet werken".
Tripe BV in Deventer ver
werkt wekelijks zo'n tiendui
zend runder- en twaalfdui
zend tot vijftienduizend kalf-
spenzen. Een totale hoeveel
heid die meer dan de helft
van het runderslachtafval in
Nederland vormt.
„Wil je pens goed verwerken,
dan moet je die slachtwarm
binnen krijgen. Vandaar dat
twee grote vrachtwagens van
ons twee keer per dag langs
de slachthuizen rijden", zegt
Ruiter. De centrale ligging
van Deventer ten opzichte Eiwitrijk
van veel runder- en kalver-
slachterijen maakt het moge
lijk dat Tripe BV de helft
van de slachtproduktie van
runderen en 65 procent van
de kalverslacht in Nederland
verwerkt.
Blik
Het veel grotere aanbod van
slachtvlees dat is ontstaan na
de invoering van de super
heffing op melk, heeft de on
derneming op het idee ge
bracht meer met pens tri
pe) te gaan doen dan de ver
werking tot diervoeding.
Men bedacht dat tripe vooral
in de landen rond de Middel
landse Zee als een lekkernij
wordt beschouwd. Het vlees
is daar zowel in restaurants,
als in supermarkten (in blik)
volop verkrijgbaar.
Inmiddels zijn met Italië de
eerste leveringscontracten af
gesloten, terwijl exportslach
ters de verwerkte tripe te
rugkopen om deze zelf naar
het buitenland te exporteren.
De produktie van tripe voor
menselijke consumptie heeft
het aantal personeelsleden bij
Tripe BV vergroot van
twaalf naar zeventien man.
Nu Tripe BV ook de Neder
landse markt gaat bewerken,
beseft Ruiter ook wel dat de
Nederlandse consument niet
gemakkelijk over te halen zal
zijn pens in zijn menu op te Worst
nemen. Deze vleessoort
wordt immers over het alge
meen aan honden toebedeeld.
dat de voor menselijke c
sumptie bedoelde pens in
aparte ruimte wordt
werkt, strikt gescheiden
de ruimte voor dierlijke v
ding".
„Toch is het een heel goed,
zeer eiwitrijk produkt. Aan
de andere kant eten we toch
ook lever, niertjes en tong?
Dus waarom geen tripe? De
buitenlandse werknemers in
ons land kennen tripe en
vinden het heel lekker. Bo
vendien is het in elk geval
beter dan het spul dat in soe
pen en kroketten wordt ver
werkt. Daarvoor is tripe zelfs
te duur! Reken maar onge
veer op vijf gulden per kilo".
„Tripe is prima voedsel, als je
het tenminste goed schoonge
maakt. In Nederland bestaan
zeer strenge regels en wetten
ten aanzien van- voedings
middelen. Voor we "an start
gingen hebben we dan ook
uitvoerig overlegd met de ve
terinaire inspectie over wat
moest en mocht. Het resul
taat daarvan is onder meer,
Tripe BV tracht momenteel
een methode te ontwikkelen
om eiwit uit het afvalwater
terug te winnen. Een proef
opstelling staat al enige tijd te
draaien. „Als dat lukt, bete
kent dat tevens een oplossing
voor alle slachterijen, die dan
veel beter gezuiverd afval
water kunnen lozen. Daar
naast is het economisch aan
trekkelijk om de terugge
wonnen eiwitten te verko
pen".
Samen met diergaarde Blij-
dorp ontwikkelde men on
langs een speciale dikke
worst die alle noodzakelijke
voedingsstoffen voor de roof
dieren bevat. Een stukje pro-
duktontwikkeling dat in het
buitenland belangstelling
heeft gewekt. Een ontwikke
ling, die ongedacht was toen
vijftien jaar geleden de Am
sterdamse slager Rood be
sloot in de diervoeding een
bedrijfje op te zetten.
De Kever
„symbool van
Wirtschafts-
wunder" bestaat
vijftig jaar
WOLFSBURG Het West-
duitse autoconcern Volkswa
gen heeft deze week de vijftig
ste verjaardag van zijn be
kendste produkt, de Volkswa
gen „Kever" gevierd. De pre
mier van de deelstaat Neder-
saksen. Ernst Albrecht, ver
klaarde bij de feestelijke ge
beurtenis in het VW-hoofd-
kwartier in Wolfsburg dat de
„Kever" niet alleen het sym
bool van het Wirtschaftswun-
der van na de Tweede We
reldoorlog is, maar dat het mo
del ook van Volkswagen AG
één van de grootste onderne
mingen van West-Duitsland
heeft gemaakt. VW is na Ge
neral Motors, Ford en Toyota
de grootste autoproducent ter
wereld met een omzet van on
geveer honderd miljard gulden
en 238.000 werknemers.
Volgens premier Albrecht
heeft VW de Westduitse eco
nomie kort na WO II een be
slissende duw in de goede
richting gegeven. De onderne
ming heeft een uitstraling
naar het gehele Westduitse be
drijfsleven gehad en de uit
drukking „made in germany"
tot een kwaliteitsbegrip ge-
ntaakt. VW is een van de
grootse inbrengers van devie
zen geworden, aldus Albrecht.
Er is geen auto geweest waaro
ver jonge en oude liefhebbers
in de hele wereld zo enthou
siast zijn. „Onverwoestbaar,
probleemloos en war§ van on
derscheid naar klassen had de
„Kever" het levensgevoel van
een hele generatie in zich. De
geschiedenis van de „Kever"
is een stuk van de Westduitse
autogeschiedenis, maar ook
een stuk van de geschiedenis
van West-Duitsland. Als de
„Kever" er niet was geweest
was er ook geen bloeiend
Wolfsburg geweest", betoogde
Albrecht.
De voorzitter van de raad van
bestuur van VW, Carl H.
Hahn, memoreerde hoe kort
na de oorlog deskundigen uit
Groot-Brittannië de VW-fa-
briek en de „Kever" kwamen
bekijken, maar in geen van
tweeën echt geinteresseerd
waren en de auto als onver
koopbaar beschouwden.
Er zijn tot nu toe 20,6 miljoen
„Kevers" gemaakt, een we
reldrecord. Op het ogenblik
wordt de wagen alleen nog in
Mexico, Brazilië en Nigeria ge
bouwd. Sinds augustus dit jaar
wordt de auto niet meer naar
Europa geleverd. Het eerste
prototype, naar een ontwerp
van professor Ferdinand Por
sche, reed al voordat de eerste
steen voor de VW-fabriek in
1938 werd gelegd. Na de oorlog
is de „Kever" naar 150 landen
geëxporteerd. Volkswagen
schat dat er over de hele we
reld nog acht miljoen „Ke
vers" rijden, waarvan bijna
een miljoen in West-Duitsland
zelf.
hoofdfondsen
201,00 200.50
^26.30 «SS
overige aandelen
Begemann
Boer De, Kon.
BorsumyWefiry
Burgman-H,
Catve-Delftc
Calvéprel.c
214.00
213,00
213,00
2660,00 2630,00 Schutlersv
166.50 165,50 Smltlntem.
167.80 167,30 Telegraaf De
Wegen, eert
WollenS
Wyers
Gamma pref
KBBfcert.)
KBB(prel)
Kon.Ned. Pap.
Koppelpoort Hol
Krasnapolsky
175.00 173.20
72.00
147.00
45O0
66,00 66,50
66,00 66.30
10o!e0 103^20
201,00 200,00
174,00 174,50
251.50 254,00
244,00 244,80 OrcoAustr.N
beleggingsfondsen
Alg.FondsenD.
Bever Belegg
2300,00 2250,00
Vance,Sanders
76^00 Viking Res.
obligaties
122$
108,70 108,70
121,70 121,80
104,10 104,10
123,20 123,20
112^30 112^40
106,60 106,60
105! 10e 105!i0
102.80 102.80
108.80 108,80
112.00 112^0
105,50 105,50
106,30 106,30
ioo!oo 10000
104,00 104,00
105,50 105,50
105.25 105,30
109,20 109.20
7.S0NI 71-96
rSONutw-l
7.50NLO-9^2
101.30 101.30
5.75 NL65-90-2
5-25NL64-89-2
4.2SNL63-93-2
4 00NL62-92
3.75NL 53-83
3!50NL56-86
8.50 NL 84-91-2
S25NL76-97
104,10
107,00
107,30
106!80 107!00 Engelse pond
buitenlands geld
(100) 5,39 5,69
(100) 110,50 114.50
10.000) 15,90 17,90
(100) 1,50 2,00
Canadese dollar
Noorse kroon (100) 35.75 38.75
Deense kroon (100) 29,25 32,25
Oostenr. sch (100) 15,85 16.35
Spaanse peseta (1001 1.76 2,01
beurs van New York
32 3/8 32 3/4
47 1/2 47 1/4
38 1/8 38 1/8
