Den Uyl: „Is
De Koning
tegenhanger
van Ruding?"
Nijpels: ook euthanasie moet „vrije kwestie" worden
wit
CDA en PVDA noemen daling
overheidstekort onvoldoende
De Vries en Nijpels
zien niets in uitstel
BINNENLAND
£eidóc6otnont
WOENSDAG 16 OKTOBER 1985 PAGINA 3
5 acht«g
gen al
ilpunte
oor hel
ig dus
sr. De
n, die
r en di
aag of
il zich
legale
ideobanden
e politie in Rotterdam heeft gis-
,ren de hele middag de handen
Jpl gehad aan het afvoeren van il-
gale videobanden uit een video
eek in die plaats. In samenwer-
fng met de Buma/Sternra wer
en ongeveer zesduizend illegale
deobanden in beslag genomen,
olgens een woordvoerder van
e politie is het de grootste slag
m de laatste jaren. Bij de inval
de videotheek, een van de
ootste in Rotterdam, bleek dat
it merendeel van de banden dat
huur werd aangeboden illegaal
as gecopieerd. Tegen de eige-
jaar van de videotheek, de 54-ja-
4ge J.v.O. is proces-verbaal op-
pmaakt wegens overtreding van
auteurswet.
Onderzoek naar
scriptiehandel
DEN HAAG Staatssecre
taris Ginjaar (Onderwijs)
laat natrekken of er in ons
land sprake is van een flo
rerende handel in scripties
onder scholieren in het
middelbaar onderwijs. Gin
jaar heeft dit het VVD-ka-
merlid Franssen laten we
ten naar aanleiding van
schriftelijke vragen. Frans
sen vroeg of een bloeiende
handel in werkstukken het
gevolg zou zijn van het feit
dat het scholieren en lera
ren aan tijd ontbreekt om
een degelijk stuk werk af te
leveren.
Directeur gedwongen tot hulp bij overval op eigen bank
ASSEN „Deze directeur
verkeerde geheel in de
macht van de andere ver
dachte. Zo ervoer hij dat
in elk geval". Dit ver
klaarde gisteren de politie
van Almelo, naar aanlei
ding van de volledige be
kentenis die de 35-jarige
bankdirecteur M.F. uit
Oosterwolde heeft afge
legd over zijn aandeel in
de geënsceneerde overval
op zijn eigen filiaal van de
Frieslandbank begin dit
jaar.
Uit de verhoren is gebleken
dat directeur F. en de „regis
seur" van de overval, de 45-ja-
rige hoofdverdachte H.R. al
sinds 1982 in een merkwaardi
ge relatie tot elkaar stonden,
waarbij R. steeds meer greep
kreeg op de directeur. „F.
stond onder zware psychische
druk om mee te werken aan
de bankoverval", aldus een
politiewoordvoerder.
Inmiddels is duidelijk gewor
den dat de directeur geen en
kel financieel voordeel heeft
genoten van de overval, waar
bij 89.500 gulden contant en
voor 450.000 gulden aan spaar-
brieven werd buitgemaakt. Of
R., die tevens op grond van de
opiumwet wordt vastgehou
den, de bankdirecteur met be
hulp van drugs in zijn macht
heeft gekregen kon de politie
niet zeggen.
De overige drie verdachten
zijn volgens de politie uiterst
zwijgzaam en hebben nog geen
verklaringen afgelegd die ook
maar in de richting van een
bekentenis wijzen. Het onder
zoek naar de juiste toedracht
van de overval wordt nog
steeds voortgezet.
Volgens de aangifte die direc
teur F. 14 februari deed werd
hij met een vuistvuurwapen
bedreigd door een man die
verteld had dat hij een safelo
ket wilde huren. Vervolgens
had de overvaller (verdachte
H.T.) de directeur aan het
kluishek vastgeketend. Het ge
schreeuw van F. alarmeerde
uiteindelijk de buurvrouw.
Volgens de directeur van het
bankfiliaal wist hij tevoren
precies wat zou gebeuren. R.
had alles tot in de puntjes uit
gedacht, aldus F. De bankdi
recteur kwam pas vorige week
serieus onder verdenking,
hoewel de politie al eerder
twijfels had over zijn verhaal.
rst vi
i zicht
limaal
christe
ter voo
Voor
Niet vloeken
lee mo
Het RPF-kamerlid Leerling
ger ge| vindt dat het afgelopen moet
zijn met het vloeken in ra
dio- en tv-programma's. „On
begrijpelijk" vindt hij het dat
het kabinet geen initiatief
neemt de omroepwet zo te
n zijn
ch imi
sld tot
gde gei
tander
chts, q Machtsmisbruik
in voorkomende geval
len kan ingrijpen.
t CDA
•nlange
ur ook
niddels
istende
achten
recht
een lib
twee
1 zich
ie alle
dat die
il best
delen
mtstaa
>A imi
Oud-CDA'er Jan Nico Schol
ten zette zich scherp af tegen
de leidende figuren in zijn
oude partij. Hij beschuldigde
de CDA-minister ervan bij
de herziening van de sociale
zekerheid misbruik te maken
van hun macht. „Het CDA-
program laat deze wijziging
niet toe". Het CDA scherpt
de maatschappelijke tegen
stellingen aan door mensen
„grof te behandelen en in de
verdachte hoek te zetten",
zoals inzake de stelselherzie
ning en het volksapetitionne-
ment.
CDA EN VVD STEUNEN STELSELHERZIENING
Volgens de FNV schieten ambtenaren, trendvolgers en uitkeringsgerechtigden „geen steek op"
met de kabinetsplannen in de miljoenennota. FNV-voorzitter Hans Pont prentte het de drie
hoofdrolspelers in het kamerdebat van gisteren goed in: De Vries, Nijpels en Den Uyl kregen
die steek even op. De oude ministeriële hoofdtooi stond hen overigens niet allen even goed.
Kabinet berust
GPV-kamerlid Schutte vindt
dat de regering een veel te
dstronj berustende en afwachtende
«ewea boudin6 aanneemt tegenover
j de werkloosheid. „Voor zo'n
ïcn daq houding is geen plaats met
is imq 765.000 werklozen, ondanks
■ek vai| een te verwachten economi-
D zijnt sche groei en een stijgende
inp zal koopkracht voor werkenden
demo in het bedr»jfs'even"
ï-aemo vreest ver£jer dat Lubbers en
land U Brinkman „innerlijk al af
stand hebben genomen van
hun ambtstaak tot bescher-
warm min8 van bet leven". gezien
j 'j- hun twijfelende opstelling in
rblijve het eutbanasievraagstuk.
DEN HAAG Er is
geen sprake van dat mi
nister Ruding (Finan
ciën) de overheidsuitga
ven beter in de hand
heeft. De bewindsman
geeft daar zelf een te
rooskleurig beeld van.
Deze opvallende kritiek
kwam gisteravond uit de
mond van CDA-woord-
voerder Van Dijk tijdens
de financiële beschou
wingen over de begro
ting voor 1986. Hij kreeg
daarbij steun van de fi
nanciële specialist van de
PvdA, Wöltgens.
Van Dijk prees weliswaar de
daling van het overheidste
kort in de afgelopen jaren,
maar toonde zich ontevreden
over de minimale teruggang
van 0,2 procent in 1986. Zo
wel Van Dijk als Wöltgens
wezen erop dat het percenta
ge om tal van redenen nog
geflatteerd is ook. Van Dijk
stipte daarbij onder meer de
versnelde inning van 1,4 mil
jard aan gasbaten aan, terwijl
Wöltgens wees op de verkoop
van aandelen die in handen
zijn van de staat.
„Wij hebben niet de indruk
dat de regering het kwaad
van de onbeheerste uitgave
nontwikkeling al de baas is",
stelde Van Dijk onder ver
wijzing naar recente tegen
vallers bij de Oosterschelde-
werken, de salarissen van
ambtenaren, de huursubsi
dies en de studiefinanciering.
Hij vreest dat er straks toch
weer lastenverzwaringen no
dig zullen blijken.
Van Dijk vroeg van het kabi
net de verzekering dat het
bedrijfsleven geen „sluitpost
van de begroting wordt", zo
als VNO-voorzitter Van Lede
alom beweert. De CDA'er
kritiseerde in navolging van
de ondernemersvoorzitter
ook het schrappen van de in
de WIR opgenomen belas
tingfaciliteit voor bedrijven.
Zijn fractie gaat niettemin
akkoord met de 1,5 miljard
bezuinigingen op de WIR,
onder voorwaarde dat er
compensatie komt voor de
zeescheepvaart, de landbouw
en al gestarte meerjarige in
vesteringsprojecten.
PvdA
Wat de PvdA betreft mag de
hele lastenverlichting voor
het bedrijfsleven worden ge
schrapt, inclusief de verla
ging van de vennootschaps
belasting. Woordvoerder
Wöltgens vindt dat de enor
me winststijgingen die zich
in het bedrijfsleven voor
doen, zo'n verlaging niet
rechtvaardigen. Hij deed een
reeks suggesties die het kli
maat zouden moeten verbete
ren voor een centraal ak
koord tussen overheid, werk
gevers en werknemers. Vol
gens de PvdA kan met dit
pakket werk voor 50.000
mensen worden geschapen,
hetgeen 1,3 miljard gulden
aan werkloosheidsuitgaven
bespaart.
VVD
VVD-woordvoerder De Kor
te zette zich juist af tegen
deze PvdA-voorstellen. Hij
pleitte wel voor meer pro-
duktieve overheidsinveste
ringen. Verder diende De
Korte een „scholingsplan
voor langdurig werklozen
van ouder dan 23 jaar" in,
dat hij overigens vorige week
al in een vraaggesprek met
deze krant aankondigde. Te
zamen met andere VVD-
wensen ontstaat er in de
rijksbegroting een gat van
100 miljoen. De Korte wil dat
ten laste brengen van het fi
nancieringstekort.
de le
is in
t cent
•groen*
chijfje
g Wa
kook
water
i mini
o een
ciliter
t de
DEN HAAG De rege
ringspartijen VVD en
CDA lieten gisteren we
ten dat zij, evenals het
kabinet, de voorgenomen
stelselwijziging sociale
zekerheid nog deze kabi-
r/ne pj netsperiode willen afron-
-m de] den. Zij vinden echter
door. dat het kabinet bij de
ei en i vaststelling van de defi-
een j nitieve voorstellen ern-
het mt-stig rekening moet hou-
melk. 1 den met wat CDA-frac-
ens/esJ tieleider De Vries noem-
'■Toomde "de breed gedragen
sen,J^, kritiek uit de adviesorga-
warni nen". De linkse oppositie
het op en het GPV willen de
jiker cj veranderingen in de uit-
JEAn keringen „over de ver
kiezingen van volgend
jaar heen tillen".
Hoewel het kabinet bij mon
de van premier Lubbers on
langs nog fel van leer trok
tegen de kritische geluiden
uit de samenleving, is het nu
toch druk doende de plannen
bij te stellen. Het gaat hierbij
om het achterwege laten van
de volgende plannen:
de geleidelijke (halfjaar
lijkse) verlaging van de
werkloosheidsuitkering tot
het minimumniveau.
de herkeuring van alle
reeds bestaande arbeidsonge
schikten (wao'ers) tussen de
30 en 50 jaar met het oog op
mogelijke verlaging van hun
uitkering.
Deze plannen kosten 600 mil
joen gulden. Daarom voelt
minister Ruding (Financiën)
er weinig voor. Ook minister
De Koning en zijn staatsse
cretaris De Graaf (Sociale
Zaken) is het ingrijpea van
Lubbers in het verkeerde
keelgat geschoten. Zij hebben
hun voorstellen steeds te
vuur en te zwaard verdedigd.
Volgens ingewijden zouden
deze drie bewindslieden hun
verzet echter hebben ge
staakt nu er compensatie is
gevonden. De aanvankelijk
voorgestelde nieuwe regeling
voor gedeeltelijk arbeidson
geschikten zal gaan gelden
voor alle „nieuwe gevallen"
en voor „bestaande gevallen"
tot 35 jaar. Voor de huidige
wao'ers tussen 35 en' 50 jaar
blijft alles bij het oude. Daar
naast zouden de werkloos
heidsuitkeringen in de leef
tijdsgroep van 45 tot 60 jaar
met een half jaar worden be
perkt, zodat deze mensen
eerder op het minimum be
landen.
Integer
Den Uyl vroeg zich af of mi
nister De Koning, mede ge
zien de bemoeienissen van
Lubbers met de stelselwijzi
ging, eigenlijk nog wel een
eigen sociaal beleid heeft.
„Waar en .wanneer is hij de
tegenhanger van Ruding? Of
is de tragiek van De Koning,
die een integer man is, dat hij
deze jaren vrijwel nooit de
natuurlijke spreekbuis van
de belangen van de mensen
voor wie zijn departement
dient op te komen, is ge
weest. Dat is niet zo best voor
de sociale zekerheid", aldus
Den Uyl.
VVD-fractieleider Nijpels
meent dat het beeld van af
braak van de sociale zeker
heid, dat sommigen oproe
pen, niet klopt met de wer
kelijkheid. „Ook na de stel
selherziening blijkt dat de
uitkeringen in Nederland
nog steeds aanzienlijk hoger
liggen dan de vergelijkbare
uitkeringen in het buiten-
Links en rechts
Gewelddadig
De EVP wil dat de regering
haar rakettenbesluit uitstelt
tot na het gesprek tussen pre
sident Reagan en Sovjetleider
Gorbatsjov. Volgens me
vrouw Ubels is de regering
„gewelddadig bezig", omdat
zij bereid is wapens in te zet
ten die mensen massaal zul
len verdelgen, „als waren zij
schadelijke insecten".
Geen achterstelling
In veel gevallen is sprake
van grote achterstand van
vrouwen, zonder dat ook
maar enigermate sprake is
van achterstelling. In zo'n
geval mag dat niet leiden tot
dirigistisch overheidsingrij
pen, aldus SGP-kamerlid
Van Rossum.
Geen dialoog
De gevaarlijkste fout van
deze regering, aldus CPN-
fractieleider Ina Brouwer, is
dat zij de dialoog uitsluit, het
maatschappelijk debat mi
nacht en alternatieven en
verzet negeert. „Discipline
ring, machtsspel en tactiek",
zo vatte Brouwer het optre
den van het kabinet samen.
De regering schaadt volgens
de CPN de Nederlandse de
mocratie, maar ook de inter
nationale rechtsorde, als de
plaatsing van kruisraketten
wordt „doorgedrukt".
Technologieminister
Er moet een aparte minister
komen voor wetenschap en
technologie. PPR-kamerlid
Ria Beckers diende hiertoe
gisteren een motie in. Vol
gens haar is een meer gerich
te inzet van wetenschap en
technologie van groot belang
voor de samenleving.
Premier Lubbers en zijn mi
nisters kregen gisteren van
links en recht afwisselend
waardering en kritiek te ho
ren.
land". Wat het CDA betreft
moet er na de veranderingen
in de sociale zekerheid, die
op 1 mei volgend jaar in die
nen te gaan, rust komen op
het uitkeringsfront. Ook wil
het CDA in een volgende ka
binetsperiode de uitkerings
gerechtigden meer uitzicht
geven op behoud van koop
kracht.
(Vervolg van de voorpagina)
Nijpels voelt niets voor een
uitstel van het besluit over de
plaatsing van kruisraketten
tot na de topontmoeting
Reagan Gorbatsjov, waar
voor de gehele linkse opposi
tie pleit. De VVD dringt aan
op een consequente uitvoe
ring van het 1-junibesluit
van 1984, waarin staat dat
Nederland op 1 november de
knoop doorhakt. Nijpels
kreeg daarbij openlijk steun
van CDA-fractieleider De
Vries, die in een interruptie
debat met PvdA-fractievoor-
zitter Den Uyl liet weten dat
ook hij niets ziet in uitstel
van het plaatsingsbesluit.
Aanvankelijk had De Vries
in zijn redevoering gezegd
dat uitstel mogelijk zou zijn,
„als de bondgenoten dat nut
tig zouden vinden". Hij voeg
de daar echter onmiddellijk
aan toe dat de NAVO-part-
ners dat waarschijnlijk niét
nuttig zouden vinden, omdat
anders de Russen al succes
zouden boeken nog vóór het
gesprek tussen Reagan en
Gorbatsjov (19 en 20 novem
ber) zou hebben plaats gehad.
De Vries verweet Den Uyl
dat de PvdA alleen om par
tijpolitieke redenen aan
dringt op uitstel. „De PvdA
kan niet aannemelijk maken
hoe dit bevorderlijk zou zijn
voor het gesprek Reagan
Gorbatsjov. Het gaat de
PvdA slechts om één ding:
uitstel van een besluit dat
haar niet welgevallig is. Daar
worden steeds nieuwe rede
neringen bij gezocht".
Minister Van den Broek van
Buitenlandse Zaken acht het
uitgesloten „dat woord
durf ik voor mijn verant
woording te nemen" dat
Sovjet-leider Gorbatsjov en
de Amerikaanse president
Reagan op 19 november een
akkoord bereiken over een
wapenvermindering.
DEN HAAG De VVD
vindt dat niet alleen de
anti
discriminatiewetgeving
maar ook het euthanasie
vraagstuk in de Tweede
Kamer een „vrije kwes
tie" moet worden, waar
bij elk kamerlid over
eenkomstig zijn eigen op
vattingen kan stemmen.
Volgens de VVD moeten nog
in deze kabinetsperiode con
crete wetsvoorstellen over
deze beide zaken bij de Ka
mer worden ingediend. De li
beralen zullen nog dit jaar
een initiatief-wetsontwerp
„gelijke behandeling" indie-
Premier Lubbers heeft on
langs het vraagstuk rond de
wet gelijke behandeling
(waar het kabinet niet uit
kwam) zelf al tot een vrije
kwestie bestempeld. VVD-
fractieleider Nijpels sprak
daar gisteren zijn waardering
voor uit en voegde eraan toe
dat de VVD dit ook voor een
wettelijke regeling van eut
hanasie wil laten gelden. Hij
sloot zich wat dit betreft aan
bij de opvatting van de
staatscommissie, die eind au
gustus een advies hierover
uitbracht.
•Nijpels zei dat zijn fractie het
zou betreuren als de euthana-
sie-kwestie over de verkie
zingen zou worden heenge-
tild en daarmee onderwerp
van discussie zou worden tij
dens de kabinetsformatie.
„Dat helpt ons niet verder",
meende de VVD-fractielei
der. „De standpunten van de
drie grote fracties zijn im
mers nu reeds bekend".
CDA-fractieleider De Vries
benadrukte dat zijn fractie
tegen „actieve, directe le
vensbeëindiging is". Verder
beperkte hij zich ertoe pre
mier Lubbers informatie te
vragen over de opvattingen
van het kabinet terzake.
Over een wetsontwerp gelij
ke behandeling zei De Vries:
„Wij hebben waardering
voor de behoedzame opvat
ting die de regering op dit
punt heeft gekozen. Wij ho
pen dat diezelfde zorgvuldig
heid en behoedzaamheid
kenmerkend zal zijn voor het
initiatief-wetsontwerp van de
VVD-fractie".
Hoewel Nijpels had gewezen
op. het belang dat de VVD
hecht aan een „stevige anti
discriminatiewetgeving" zei
D'66-fractieleider Engwirda
te betwijfelen of de VVD
daar wel aan vast zou hou
den. Hij vroeg zich af of de
liberalen uiteindelijk niet
zullen buigen voor hun chris
ten-democratische coalitiege
noten.
Nederland
Kamerlid Janmaat (ex-Cen
trumpartij) leverde felle kri
tiek op de anti-discriminatie
wetgeving. „Nederland voor
de Nederlanders", zo formu
leerde hij zijn opvattingen.
Janmaat bekritiseerde ach
tereenvolgens het „torenho
ge" financieringstekort, de
„uitzichtloze" werkloosheid
en de toename van het aantal
sociale uitkeringen.
Rambo-geweld
De PSP vindt dat de rege-
ringspolitiek vanuit het oog
punt van het beteugelen van
geweld en het voorkomen
daarvan soms ernstig tekort
schiet. Fractievoorzitter Van
der Spek signaleerde dat „het
geweld en het gewelddenken
alom om zich heen grijpt".
Hij noemde het succes van de
film „Rambo": „Onschuldig
vermaak? Wel een appèl op
het echte machodom. Stoere
jongens die er tegen aan
gaan, dat is het ideaal".
velden
elijk wa
iddagter
in het i R]
de Rivi
reduwe NSB-voorman veroordeeld wegens beledigen van joden
Iroog ei
NHEM De rechtbank in Arnhem heeft nisstraf en een boete van drieduizend gulden,
weduwe van NSB-voorman Rost van Ton- De rechtbank acht bewezen dat de vrouw ge-
ngen wegens belediging van joden veroor- schriften in haar bezit heeft gehad waarin de
leid tot vier weken voorwaardelijke gevange- jodenmoord door de nazi' wordt ontkend.
TRIEMELS
Kamminga blijft
nog even aan
DEN HAAG VVD-voorzit-
ter Jan Kamminga is alsnog in
voor een (verkorte) nieuwe
termijn in die functie. Kam
minga heeft dat het hoofdbe
stuur van de VVD laten weten
nadat van die zijde aandrang'
op hem was uitgeoefend aan te
blijven na de Algemene Ver
gadering in april 1986. De
Groninger makelaar had eer
der laten weten dan een punt
te willen zetten achter zijn
voorzitterschap, omdat hij
meent zijn functie niet langer
goed te kunnen combineren
met zijn zakelijke besognes.
Kamminga is alleen bereid het
voorzitterschap (na een herbe
noeming) voor beperkte tijd
voort te zetten.
Minder nitraat
in groenten
DEN HAAG De hoeveel
heid nitraat die in groenten als
andijvie, sla qn spinazie mag
zitten gaat omlaag. Vanaf 1
november wordt het gehalte
wettelijk met 500 milligram
per kilo verlaagd. Tuinders
krijgen echter tot 1 januari
1986 de tijd om via maatrege
len hun teelt zo aan te passen
dat de verlaging van het ni
traatgehalte in de groenten
mogelijk wordt. Tot de verla
ging van het nitraatgehalte in
bladgroenten is door de staats
secretarissen Van der Reijden
(WVC), Ploeg (Landbouw) en
Van Zeil (Economische Zaken)
besloten.
Boete voor fotocopiëren boeken
GRONINGEN De 39-jarige
P.H.M. van de K. is gisteren
door de politierechter in Gro
ningen conform de eis veroor
deeld tot een boete van 750
gulden en zes weken voor
waardelijke gevangenisstraf.
De man heeft zich schuldig ge
maakt aan overtreding van
Artikel 31 en 32 van de Au
teurswet door op grote schaal
studieboeken te fotocopiëren
en die door te verkopen aan
studenten. Van de K. werd
aangehouden na een aanklacht
van de uitgeverij Wolters
Noordhoff, die er achter was
gekomen, dat de man via inte
kenlijsten bestellingen uit
voerde voor studenten. Ver
moed wordt dat nog diverse
uitgeverijen langs civielrechte
lijke weg zullen proberen hun
geleden schade van totaal eni
ge tienduizenden guldens op
de verdachte te verhalen. De
partij bij Van de K. in beslag
genomen studieboeken ter
waarde van 26.000 gulden is
verbeurd verklaard.
GRATIS ELKE WOENSDAG DE
BIJLAGE BIJ UW KRANT MET
INFORMATIE OVER FILMS.MUZIEK
THEATER. RECREATIE,EXPOSITIES
EN EEN COMPLETE AGENDA
