Sovjetpremier
vervangen
Franse pers:
dagen premier
zijn geteld
„Oog om oogtand om tand"beheerst
strijd tussen ETA en commando GAL
OLSBERG
Grenspost dicht
wegens gijzeling
Grote overwinning^
voor gematigde sil
Liverpool ontslaat
alle ambtenaren
voor drie maanden
Dumping kernafv?
in zee blijft
voorlopig verbode
ƒ495.-
i2"SIJTHOFF PERS
BUITENLAND
EeidacSommii
ZATERDAG 28 SEPTEMBER 1985 PAO
Overgelopen Russische agent:
CIA-medewerkers spioneerden
WASHINGTON Vitali Joertsjenko, een hoogge
plaatste functionaris van de Russische geheime dienst
KGB die vorige maand naar het Westen is overgelo
pen, heeft verscheidene voormalige CIA-medewer-
kers genoemd die voor de Sovjet-Unie zouden hebben
gespioneerd. Dit heeft gisteren een lid van het Ame
rikaanse Congres bevestigd.
Het Congreslid verklaarde dat enkele van de ge
noemden zich kennelijk uit actieve dienst hadden te-
rugetrokken en de VS ontvlucht zijn, uit vrees dat zij
als spionnen zouden worden ontmaskerd. Intussen
ontkenden het ministerie van justitie en de CIA een
bericht van de New York Times dat Joertsjenko ook
huidige CIA-employés als spionnen heeft geïdentifi
ceerd. Joertsjenko wordt aangemerkt als de op drie
na hoogste KGB-functionaris in de VS.
Israël vraagt Cyprus
uitlevering Palestijnen
NICOSIA Israel heeft Cyprus
formeel verzocht om de uitleve
ring van de drie Palestijnen, die
woensdag een jacht met drie Is
raëliërs aan boord kaapten, de
opvarenden doodschoten en zich
vervolgens overgaven aan de po
litie van Larnaca. Een woord
voerder van het ministerie van
buitenlandse zaken op Cyprus
deelde mee dat de regering een
advies van de procureur-generaal
wil afwachten, alvorens een be
sluit te nemen. Donderdag stelde
de regering nog in een verkla
ring dat zij tegen uitlevering van
de Palestijnen was.
SS-ontmoeting met
Amerikanen afgelast
BAD WINDESHEIM Een
ontmoeting van voormalige
SS-ers en Amerikaanse oor
logsveteranen in het West-
duitse Bad Windesheim is
gisteren niet doorgegaan, als
gevolg van negatieve publi
citeit en demonstraties van
joodse en anti-fascistische
groepen. De SS-ers konden
wel hun jaarlijkse reünie
houden. Het was de bedoe
ling dat voormalige leden
van de 70ste infanteriedivi
sie van het Amerikaanse le-
f;er de oud-SS-ers daar in-
ormeel zouden bezoeken.
WENEN De Tsjechoslowaakse auto
riteiten hebben gisteren een belangrijke
grensovergang bij Bratislava aan de
Oostenrijkse grens gesloten vanwege
een terreuraanval. Volgens een be
trouwbare bron nabij de grenspost zou
den enkele vluchtelingen-in spe een gij
zelingsactie zijn begonnen om doorgang
naar het Westen te verkrijgen. Het be
richt kon nergens bevestigd worden. De
grenspost Berg-Petrzalka was door mili
tairen omsingeld en de autoriteiten
waarschuwden Oostenrijk dat er solda
ten te hulp waren geroepen om de situa
tie zonder bloedvergieten op te lossen,
aldus het Oostenrijkse persbureau APA.
Minimale opkomst
bij verkiezingen
in Hongkong
HONGKONG Voor het eerst
sinds Hongkong 140 jaar geleden een
Britse kroonkolonie werd zijn deze
week verkiezingen gehouden voor
een gemeenteraad, maar de opkomst
was minimaal: slechts een half pro
cent van de 5,5 miljoen inwoners
bracht ziin stem uit. Ondanks de be
droevende opkomst, sprak het be
stuur van de kroonkolonie van een
belangrijke stap op weg naar een de
mocratisch bestuur. Bij de verkiezin-
fen waren 24 zetels in net geding; de
2 overige zetels in het stadbestuur
worden bezet door gedelegeerden
van de regering.
NEW DELHI De Akali Dal, de partij t
tigde sikhs, heeft in de verkiezingen voor e
statparlement in de Indische staat Punjab e
overwinning behaald. De Akali Dal I
geen tweederde meerderheid bij de 115
staande zetels en is voor het eerst sinds de"oi
kelijkheid van India in staat zonder coalitiej
een regering te vormen. 1
De regerende Congrespartij van premiej
Gandhi verloor bijna de helft van zijn C
Suijit Singh Barnala, de leider van de Ak
eenstemmig gekozen tot de nieuwe pre
Punjab. Hij maakte duidelijk dat zij de 1
verzoening tussen sikhs en hindus, zoals
uitgezet door de in augustus vermoorde
Harchand Singh Longowal, zal blijven i
PARIJS Veel Franse
kranten hebben gisteren
aangedrongen op verder
gaande politieke conse
quenties na de bekentenis
van premier Fabius, dat
de geheime dienst (DGSE)
het actieschip van Green
peace in Nieuw-Zeeland
tot zinken heeft gebracht.
Zoals bekend is Charles Hernu
afgetreden als minister van
defensie en kreeg admiraal
Pierre Lacoste zijn ontslag als
hoofd van de DGSE. Hen stel
de de Franse eerste-minister
woensdag verantwoordelijk
voor de operatie tegen de
Rainbow Warrior.
Maar verscheidene kranten
wijzen er op dat Fabius een
scheve voorstelling van zaken
gaf, toen hij woensdag even
eens verklaarde dat hij tot af
gelopen zaterdag van niets had
geweten. Al op 15 iuli wist de
Eremier, aldus de rechtse
rant „Le Figaro" dat de
DGSE het schip van Greenpe
ace op 10 juli in de haven van
Auckland (Nieuw-Zeeland) tot
zinken had gebracht.
De öppositiekrant „Le Quoti-
dien de Paris" schrijft dat Fa
bius ronduit heeft gelogen,
omdat een groep van negen
hoge ambtenaren, uit het bu
reau van president Mitterrand,
van de premier en van de mi
nister van defensie in juni tot
de actie tegen de Kainbow
Warrior besloten heeft.
De commentaarschrijvers in
de weekbladen „Nouvel Ob-
servateur" en „L'Express"
dringen er bij president Mit
terrand op aan, een nieuwe
minister-president te benoe
men, ook met het oog op de
parlementsverkiezingen van
maart volgend jaar.
De nieuwe chef van de Franse
geheime dienst, generaal Renè
Imbot, is zijn functie gisteren
begonnen met een optreden
voor de televisie. Hij verklaar
de een komplot te hebben ont
dekt dat tot doel had de gehei
me dienst (DGSE) „te destabi
liseren en zelfs te vernietigen".
De familie van de bij de aan
slag op de Rainbow Warrior
omgekomen Nederlandse foto
graaf Fernando Pereira heeft
gisteren in een brief aan presi
dent Mitterand aangedrongen
op een afdoend onderzoek
naar de feitelijke daders en
opdrachtgevers van de aan
slag. Maar veel vertrouwen in
„spontane" maatregelen heeft
de familie niet. „Het is duide
lijk dat elke stap die de Franse
regering zet moet worden af
gedwongen door de pers", zo
wordt in de brief opgemerkt.
Pag 7: Rechtspositie geheim
agenten nog onzeker
MOSKOU De premier
van de Sovjetunie, Nikolai
Tichonov, is „om gezond
heidsredenen ontheven
van zijn functie". Hij is
vervangen door de secre
taris van het centrale co
mité en lid van het Polit
bureau, Nikolai Ryzjkov,
zo heeft het Sovjetpersbu
reau TASS gisteravond
bekendgemaakt. Gromy-
ko las een brief aan het
centrale comité voor
waarin Tichonov zei dat
zijn gezondheidstoestand
de laatste tijd sterk ach
teruit was gegaan en dat
hij na zijn artsen te heb
ben geraadpleegd beslo
ten had zijn functie neer
NIEUW
VOORSTEL VOOR
ONTWAPENING
te leggen.
Nikolai Iwanowitsj Ryzjkov,
die vandaag 56 jaar is gewor
den, werd in 1978 benoemd tot
vice-voorzitter van Gosplan,
het comité voor staatsplanning
en werd in april van dit jaar
volledig lid van het Politbu
reau. Ryzjkov wordt als een
duidelijke beschermeling van
partijleider Gorbatsjov be
schouwd. De nieuwe premier
heeft een technische opleiding,
werkte in de zware industrie
en heeft in zijn werk veel met
bewapening te maken gehad.
De 80-jarige Nikolai Alexan-
drowitsj Tichonov werd op 23
oktober 1980 premier. Hij
volgde Alexej Kosygin op, die
eveneens om gezondheidsrede
nen moest aftreden en nog in
hetzelfde jaar overleed.
Nikolai Tichonov: ziek.
Wat het resultaat was
„verkennende" besprt(
tussen de Sovjet-ministt
buitenlandse zaken
nadze en Reagan in 1
ton was vanmorgen
bekend. De Amerikaai
nister van buitenlandse]
George Shultz zei zal f
nadze in algemene teri
genvoorstellen had I
bracht voor wapenbeht
die echter pas volgend!
officieel gepresenteerc
den. Shultz wilde niel
ingaan op de voorstellf
het komende topoverll
sen Reagan en C
leiden. Eerder werd I
dat de Sovjet-Unie berj
zijn de strategische art
met 40 procent te vermf
als de VS stoppen met
derzoek naar ruimtede&u
LIVERPOOL De gemeenteraad van Liverpool, waarin
Labour de meerderheid bezit, heeft gisteren resloten om
met ingang van 1 januari volgend jaar alle 31.000 gemeente-
-ambtenaren voor tenminste drie maanden te ontslaan. Vol
gens de Labourleden is de maatregel het gevolg van het be
leid van de conservatieve regering-Thatcher, die weigert de
stad de nodige fondsen te verstrekken.
Het ontslag zal op oudejaarsavond van kracht worden, zodat
de gemeenteraad negentig dagen de tijd heeft om geld te le
nen, dat nodig is om de salarissen van het gemeenteperso-
neel tot dan te kunnen betalen. De ontslagen werknemers
worden opnieuw in dienst genomen als volgend jaar april de
nieuwe begroting is aanvaard, zo is bekend gemaakt.
De Spaanse
stad San Se
bastian was
gisteren het
toneel van
protesten die
verband hiel
den met de
moordpartij op
vier ETA-leden
eerder deze
week. De poli
tie verwijderde
brandende
barricades die
op verschillen
de plaatsen in
de stad waren
opgeworpen.
BARCELONA Wie is
het brein achter het ge
heimzinnige commando
GAL, dat woensdagavond
in het Zuidfranse Bayon-
ne opnieuw vier ETA-le-
den heeft vermoord? Het
is een vraag die iedere
verontruste Spaanse de
mocraat zich dezer dagen
stelt. De Spaanse politie
bereidt zich ondertussen
voor op een bloedige
wraakactie van de ETA in
het centrum van Madrid.
Op 19 december 1983 werd in
het Zuidfranse Bayonne het
ETA-lid Ramon Onderrea, bij
genaamd Katu, door onbeken
de schutters in een cafe ver
moord. Katu was het eerste
slachtoffer van de Grupos An-
titerroristas de Liberacion, de
antiterroristische bevrijdings-
groepen GAL. In een commu
niqué verklaarde de geheim
zinnige organisatie dat iedere
aanslag van de ETA voortaan
met bloed zou worden beant
woord.
In het Zuidfranse Baskenland
heerst sindsdien de meedogen
loze wet: „oog om oog, tand om
tand". Ia de 22 maanden van
haar bestaan heeft de GAL la
ten zien dat die eerste moord
aanslag geen bevlieging was
van een overspannen idioot.
Want bijna twee jaar lang gin
gen de aanslagen met feilloze
precisie door. Twintig ver
moorde ETA-leden is tot nu
toe het huiveringwekkende
resultaat.
Bij elke moordaanslag bleek
dat de GAL uitstekend gein-,
formeerd is. Slechts af en toe,
zoals in deze week, werden de
daders door de Franse politie
gearresteerd. De onderzoekin
gen gaven echter nauwelijks
SMIDJE VERHOLEN EN DE KNAP-MUTATOR
1095) „Ziezodacht smid je Verholen tevre
den. „Mijn verblijf hier is afgelopen. Ik ga dus
weer fijn terug naar huis, naar mijn dorp, naar
mijn vrienden." Zingend zocht hij zijn spullen bij
elkaar, wat schohe overhemden en sokken, tan
denborstel, kam en scheergerei. Dat alles stop
te hij in het kleine koffertje, dat hij nieuw ge
kocht had, en hij was daar bijna mee klaar, toen
er op de deur geklopt werd. „Binnen!" riep de
smid. Toen trad de grootste en krachtigst ge
bouwde man binnen, die smidje Verholen ooit in
zijn leven had gezien. „Mauk Moker is de
naam," stelde hij zich voor. „Persoonlijke lijf
wacht van Plimmpie. Ik êraag nu een soort
vrachtrijderscostuum, want ik moet U met grote
spoed afleveren op het hoofdkwartier van de
B.G.D. waar kolonel Plimmp met smart op U zit
te wachten. Ik zie tot mijn genoegen, dat U al
bijna klaar bent met inpakken." „Ga ik dan
niet terug naar Rijkhuyzen?" vroeg de smid ver
baasd. -- Mauk krabde eens bedachtzaam op
zijn grote hoofd en antwoordde ontwijkend:
„Plimmpie zal U alles wel uitleggen. Het bestel-
wagentje van Meyer en Vijfderibbe staat ge
reed. Komt U dus maar gauw mee." Onthutst
volgde de smid de gespierde heer Moker, die
hem in pijlsnelle vaart naar Gravendrecht reed
en het wagentje bekwaam een der pakhuizen
van Meyer en Vijfderibbe binnenstuurde. In het
licht van de koplampen dook daar de gestalte
op van kolonel Plimmp. „Hal Gelukkig, dat U er
bent!" riep deze uit
resultaat. Want telkens weer
bleken het huurmoordenaars
te zijn die bij hoog en laag be
weren dat ze werken in op
dracht van een onbekende
baas. Die „onbekende baas"
bleef al die lange 22 maanden
volledig buiten schot.
Vermoedens
Officieel weten de Franse en
de Spaanse politie absoluut
van niets. Enkele nationalisti
sche politieke partijen in Bas
kenland hebben daarentegen
wel degelijk vermoedens over
de oorsprong van het moord
commando GAL. „De acties
van de GAL doen vermoeden
dat ze opereren met hulp uit
sectoren van de staat". In deze
nauwelijks verhullende ter
men reageerde de afgelopen
donderdag de regerende partij
van Baskenland, de nationalis
tische PNV, op de vierdubbele
moord in Bayonne. De PNV is
niet de enige groep die be
schuldigend de vinger wijst
naar „bepaalde sectoren" in
Madrid. De Baskische vluchte
lingen in Zuid-Frankrijk zijn
ervan overtuigd dat de gehei
me diensten van Frankrijk en
Spanje op een of andere ma
nier betrokken zijn bij de
GAL.
Harde bewijzen daarvoor zijn
tot nu toe echter nog nooit
door wie dan ook op tafel ge
legd. Vermoedens zijn niet ge
noeg, zeker als het gaat om
een beschuldiging van dit for
maat. Daarom blijft het duister
wie het grote brein is achter
de GAL. De „speuractie" komt
echter wel een stap verder als
men kijkt wat de effecten zijn
van de onophoudelijke serie
moordaanslagen op ETA-leden
Moeilijke periode
De ETA maaltt momenteel een
moeilijke periode door, vooral
als gevolg van de veranderde
standpunten van de regering
in Parijs. Frankrijk accepteert
niet langer dat de ETA het
Franse Baskenland uitkiest als
veilig toevluchtsoord voor het
beramen van aanslagen en
moorden op Spaans grondge
bied. Parijs heeft daarom tot
nu toe al meer dan 20 ETA-
-leiders het land uitgezet en
tientallen andere verbannen
naar streken ver verwijderd
van de grens met de Spaanse
buur. Belaagd door de kogels
van de GAL en strakker ge
controleerd door de regering
in Parijs wordt de ETA in
haar traditionele stellingen be
dreigd en ook in politiek op
zicht raakt de terroristenorga
nisatie steeds meer geïsoleerd.
De regerende BNV sloot on
langs een akkoord met de soci
alistische oppositiepartij PSOE
en beiden beloofden plechtig
dat de strijd tegen de ETA
voortaan zonder mededogen
zal worden gevoerd.
Door dit alles wekt het geen
verbazing dat het in Spanje de
laatste maanden gonst van ge
ruchten die verzekeren dat de
ETA en de regering in Madrid
heimelijk begonnen zijn met
oriënterende besprekingen
over de pacificatie van Bas
kenland. Volgens de Madril-
leense krant Diario 16 was er
voor dit weekeinde zelfs een
ontmoeting georganiseerd tus
sen de leiding van de ETA en
enkele hoge militairen uit Ma
drid. Het op gang gekomen
vredesproces is echter door de
vierdubbele moord in Bayon-
nen voorlopig ongetwijfeld
weer verstoord.
OLIETERMINAL
KHARG GESLOTEN
TEHERAN De Iraanse olie-
terminal op het eiland Kharg,
die de afgelopen maanden
voortdurend het doelwit is ge
weest van Iraakse luchtaan
vallen, is volledig gesloten we
gens reparatiewerkzaamhe
den. Dit hebben gisteren zegs
lieden uit olie- en scheepvaart-
kringen bekendgemaakt. Iran
zou zijn olie-export langs an
dere kanalen proberen te lei
den. Gisteravond laat voerden
Iraakse bommenwerpers ove
rigens opnieuw een aanval uit
op het eiland.
(Van onze correspondent
Roger Simons)
LONDEN Het dumpen
van radio-actieve afval in
zee blijft voor onbepaalde
tijd verboden. Intussen
zullen diverse experts zich
verdiepen in de politieke
en economische aspecten
van kernafval-dumping.
Eén en ander werd giste
ren besloten op de nieuwe
bijeenkomst van de Lon-
dense Dumpingconventie,
een internationaal ver
drag, goedgekeurd en on
dertekend door 57 landen.
Het overleg van vertegen
woordigers van de voor
naamste ondertekenaars
heeft vijf dagen geduurd.
In februari 1983 was de Con
ventie overeengekomen een
moratorium van twee jaar in
acht te nemen. In die periode
zou geen radio-actieve afval
meer in zee worden gestort en
zou de schadelijke invloed op
het milieu verder onderzocht
worden. Gisteren stemden 25
landen, aangevoerd door
(ADVERTENTIE)
Vertrek maandag 21 oktober a.s.
5-daagse luxe touringcarreis naar het
Sauerland.
Inclusief excursies Sauerland, Kahler Asten, Winterberg,
Rothaargebergte, Bad Berleburg, Edersee, Korbach etc.
Standplaats Parkhotel Olsberg, met o.a. overdekt
zwembad, sauna, solarium, discotheek en kegelbanen.
prijs Prijs
per persoon op basis van VOLPERSION incl. afscheidsdiner.
Er zijn een groot aantal 1-persoonskamers beschikbaar
zonder toeslag.
Gecombineerde reisverzekering 12.50 p.p. 5.-
poliskosten. Annuleringsverzekering 3 1/2% van de
reissom 6.- poliskosten.
Inlichtingen en boekingen telefonisch onder nummer 070-190882 (maandag t/m vnjdag
9-16 uur) of persoonlijk in onze vestiging aan de Spuistraat 71/hoek Spui te Den Haag.
POSTBUS 16050 2500 AA DEN HA AGTELEFOON 070 - 190882
moratorium van onb
tijd.
Deze beslissing was gee
valler voor zes geïndi
seerde landen,
Groot-Brittannië, de V
de Staten en Frankrijk,
dens de besprekingen
geijverd voor intrekki
het verbod. De Britten
den in dit verband een
de rol. Zij rekenden er
de Dumpingconventie r
overgaan tot een stemn
Tot begin 1983 werde
Groot-Brittannië bela
hoeveelheden radio-acti
val gedumpt in de Atla
Oceaan. Sedertdien we
Britten er geen raad
mee. De nucleaire in
dringt bij de regerinj
cher erop aan, dat te 1<
schikte dumpingplaatse
den gezocht, maar polit
sproken is dat een nog
der probleem dan het c
van radio-actieve afval
Van Britse zijde werd
Londen overigens op ge
dat de door de Dumpi
ventie met 25 tegen 6 sti
goedgekeurde resolutie
bindend karakter
Groot-Brittannie zou du;
nen doen wat het zelf v<
De Britten mogen echte
nen op scherpe interna
protesten wanneer zij
herbeginnen met het i
van radio-actieve afval
Atlantische Oceaan. Dei
Nationale Bond van Zee
dreigt trouwens met eeW
mene staking van zijnihl
'om te beletten dat tot
ting van het dumpen in F"
worden overgegaan. n
Reagan: Jordani4
heeft recht
op wapens
WASHINGTON Pd
Reagan heeft gisteren eOl
sing met het CongresaI
keerd door voor te stellfin
drie miljard guldens L
aan Jordanië te veri
Deze controversiële tra*"r
verdedigde de Amerift
president met de opnft,
dat de vredespogingen
ning Hoessein „zowel jjs
belang van Israël zijnu
ons eigen belang".
Reagan verklaarde dat F®
zich „volledig hebber
fdicht" in te staan voorjzt
igheid van Israël en fo]
„wapenverkoop die ik^
stel, dit beleid niet
kruist". Het voorster?"
Reagan kan in een p
van vijftig dagen word i
blokkeerd door een mfa
heid in het Huis vann
vaardigden en in de
waar al een jaar s*"-1
tie bestaat tegen
transactie.
uit V