OM VAN 'T HEK:
„Zo stoppen
doet pijn
J Moeilijk
Stoppen
ZATERDAG 28 SEPTEMBER 1985
3ER 19^
TRECHT - Een golf van publici
teit ontrolt zich over hockeyer
PTom van 't Hek sinds hij bekend
naakte zich niet meer beschikbaar
j stellen voor het nationale team,
fcmdat hij zijn buik vol heeft van
pet beleid. Van 't Hek wil niet
heer bij de herenselectie zolang
Vim van Heumen de technische
(cepter zwaait. „Omdat", stelt de
an voerder van Kampong onom
wonden, „ik meermalen ben bela
zerd. Natuurlijk speel ik graag voor
Dranje. Maar als de voordelen niet
neer tegen de nadelen opwegen, ja,
"an vind ik het niet langer verant
woord".
[Tom van 't Hek. met een verbaal ver
mogen begiftigd waar een advocaat ja
loers op zou kunnen zijn, legt een en an-
Ider nog eens uit. ..Toen ik Van Heumen
kan mijn besluit op de hoogte bracht,
[heb ik er onmiddellijk aan toegevoegd
[dat ik niet zou schromen mijn mening
Jnaar buiten te brengen. Maar let wel, als
[mij er om zou worden gevraagd. Ik ga
natuurlijk niet zelf met de pers bellen. Ik
.had ook geen zin een excuus te beden-
Iken, zeggen dat ik geen tijd meer had of
[zo. Het algemeen belang van het hockey
gaat mij toch ook aan het hart. Dat
ihoudt me bezig. En als er dan iets scheef
Jzit. wil ik daar best iets over zeggen".
Van 't Hek is laat die middag net terug
luit Hilversum. Heeft de onaangename
[aspecten van een file tot een minimum
[beperkt („Een beetje van links naar
■rechts over die autobaan"). Studeert mo-
Imenteel nog in zijn woonplaats Amster-
Idam. waar hij de laatste medicijnen tot
zich neemt. Van 't Hek loopt momenteel
stage bij een huisarts omdat hij zelf ook
looit graag een eigen praktijk wil begin-
Ijncn. Er resten nog een paar uurtjes voor
laat hij met Kampong aan de training zal
I beginnen.
I Plaats van handeling is hel ruime club-
I gebouw van de Utrechtse landskampi-
oen. Van 't Hek, niet-roker en wel-drin-
I ker, geeft de voorkeur aan een glaasje
I cola. Een tosti moet de inwendige mens
vullen. Voornaamste onderwerp van ge
sprek is dus de weigering van Van 't Hek
nog langer voor het nationale team uit te
I komen.
I Nog even kort in chronologische volgor-
de de ontwikkelingen van de afgelopen
I tijd. Vonge week maakte Wim van Heu
men, al tien jaar bondscoach, de natio
nale selectie bekend. Onder de achttien
geselecteerden bevond zich ook Ties
Kruize, vedette van HC Klein Zwitser-
Jand en net terug van een slepende rug-
I blessure. Die uitverkiezing was voor
Van 't Hek, die de bondscoach daarmee
I tevens van vriendjespolitiek betichtte,
een reden definitief te bedanken. Een be-
I sluit dat een toelichting verdient.
)ostei
ere pari
Bever
:n (vijf.;
id met-
derheid
ofessio;
nlandst
/an dt
:erdam-
indclljt
indeler
en, it
in oos-
oosjere
ve heb
man".
lenheitj
Markt
Hiei
?t Oos-
groen-
llemaal
is hel.
Veet je
lun ei-
Heer-
n zo'n
u, daar
in. dus
elkaar
/roeger!
of de
arkt is
;estem-
;eleden
ijk be-
ika af-
articuj
lormo-:
hij op
n ech-'
h mo-
ïg van
zuinig
op de
eer te-
dienti
ningen
n zou-
an on-
in e^n
ekenis
it niet;
ikt het
len in
g ben,
nets te
is van
onge-
veren.
tiet le-
„Zoj
je ze
len is
r een
ze er
als er
heeft
iet so-
iREN
„Laat ik voorop stellen dat het voor mij
een heel moeilijke beslissing was",«zegt
de 27-jarige aanvoerder van Kampong,
de beste Nederlandse hockeyer van dit
moment. „De zwaarste ook in mijn hele
sportieve loopbaan. Want ik moet eer
lijk zeggen dat het natuurlijk wel leuk is
om op het hoogste niveau te spelen. Ik
heb er ook heel lang over nagedacht.
Toch zeker vier, vijf dagen heel intensief
met mensen uit mijn omgeving over ge
praat. Daar zaten ook vrienden bij die
helemaal niets met hockey te maken
hebben. Maar de beslissing sloeg natuur
lijk terug op ervaringen in de afgelopen
twee jaar".
Van 't Hek, in oktober '76 debuterend
voor Oranje tegen Oost-Duitsland, legt
dat uit. „De eerste twijfels", herinnert
hij zich, „kwamen al tijdens het EK in
Amstelveen in augustus '83. Dat toer
nooi wonnen we, met wat geluk trou
wens. We versloegen de Westduitsers
maar net in de halve eindstrijd en tegen
de Russen was het indertijd ook kantje-
boord. Ik heb toen al mijn mond open
gedaan. Maar dat vond men gek. Ik con
stateerde dat de voorbereiding slecht
was geweest. Maar iedereen dacht: wat
zeurt die Van 't Hek nou. Er was im
mers gewonnen".
De ergenis werd vergroot toen het Ne
derlands team tijdens de Olympische
Spelen in Los Angeles ronduit faalde.
„Al zaten we toch vlak bij succes", zegt
Van 't Hek. „Maar we hadden toen een
uitgeblust gezelschap met een vertroebel
de sfeer. Van Heumen had weer voor de
oudere garde gekozen. Daar was wat
voor te zeggen, moet ik erkennen. Hij
had daarmee tenslotte al eerder succes
gehad. Helaas was echter de voorberei
ding een soepzooi. Er werd niet eens op
de corners getraind. Want - aldus de be
geleiding - zonder Ties Kruize had het
geen zin. Die was geblesseerd en kon
toen de voorbereiding amper meema
ken".
Na de Spelen trok Van 't Hek wederom
aan de bel. „Met een interview in Hoc-
keysport. Toen heb ik op een fatsoenlij
ke manier getracht een en ander duide
lijk te maken. Sommigen konden dat
niet begrijpen. Maar ik vond het alle
maal keurig netjes, zoals het daar stond.
Ik mag toch zeker mijn mening geven.
Ook nu ga ik die heisa niet uit de weg.
Ik vind het niet goed om aan de bar al
lerlei praatjes te verkondigen. Zal me al
tijd eerst rechtstreeks tot de betrokkenen
richten".
Vreemd
„Er was", gaat de broer van cabaratier
Youp verder, „namelijk helemaal niet
gepraat over de wanprestatie in Los An
geles. Dat vond ik zeer vreemd. Als op
lossing werd toen dat driemanschap be
dacht, met Joost Bellaart en Cees Kop
pelaar naast Van Heumen. Maar in de
praktijk veranderde er niets, want Van
Heumen is nu nog de grote baas".
Van 't Hek had zich - wegens zijn stu-
Tom van 't Hek in
actie als hockeyer
voor het
Oranjeteam, een
activiteit die
voorlopig niet valt
waar te nemen na
zijn bedanken
voor de selectie.
die - voor even teruggetrokken uit het
nationale team. Maar keerde daar deze
zomer weer in terug omdat Van Heu
men tijdens het vierlandentoemooi met
een aantal afzeggingen was geconfron
teerd. „Toen mocht ik gelijk aanvoerder
worden. Heb ik echter geweigerd. Want
het was toch vreemd om een vent die
net weer kwam kijken, direct aanvoerder
te maken. Ik heb de afgelopen dagen
over vriendjespolitiek gesproken. Dat
bedoel ik overigens óók met vriendjes
politiek. Dat gold ook voor mij".
Het vierlandentoemooi verliep sportief
niet voorspoedig. „Dat was ook niet
vreemd. Er was een warrig selectiebeleid.
In de achterhoede stonden drie spelers
die in de competitie op het middenveld
hadden gespeeld. Het was niet meer dan
los zand. Zestien individuen beleefden
daar op hun eigen wijze een gezellig
toemooitje. Dat strookte niet met mijn
'instelling. Overigens was toen ook de
voorbereiding weer slecht. Voor dat
toernooi moesten we trouwens ook nog
naar een demonstratietraining op Papen
dal. Wat ik daar heb meegemaakt, was
het ergste in mijn hele loopbaan. Onge
looflijk knullig. Een vader van Be Fair
Dl had het nog beter gedaan. Daar heb
ik toen wat over gezegd. Het excuus was
toen dat die training in het kader van
een stage van een aantal trainers uit
Ethiopië, Zimbabwe-Zuid enzovoort
paste. Die wisten niet wat een chip, een
wokkei, of wat dan ook was".
„Ik heb", vervolgt de man die nooit tele
visie kijkt en liever in de kroeg een
praatje maakt, „voorzitter Sjoerd Bou-
ma van de KNHB in het Novotel toen
van mijn bezwaren op de hoogte gesteld.
En ook met Van Heumen heb ik gespro
ken. Heb hem ook gezegd dat hij op mij
een minder gemotiveerde indruk maak
te. Men moet mij dus niet verwijten dat
ik de zaken naar buiten breng zonder
dat ik eerst intern kritiek heb gespuid".
Fris
Een paar maanden terug, op een mooie
zomeravond, sprak Van 't Hek wederom
met Van Heumen. „Mij werd toen ge
meld dat de zaken weer fris zouden wor
den aangepakt. Van Heumen beloofde
beterschap. Er zou een duidelijk beleid
komen. Ik heb in het afgelopen jaar
meer nieuwe gezichten in de selectie ge
zien dan de afgelopen negen seizoenen
bij elkaar".
Van 't Hek rook vervolgens onraad toen
in een landelijk ochtendblad melding
werd gemaakt van de plannen van Ties
Kruize terug te keren in Oranje. „Toen
was het nog officieus. Maar ik voelde al
iets aankomen. Kreeg ik dus ook de gele
genheid er over na te denken. Toen de
selectie vorige week officieel bekend
werd gemaakt, heb ik dus direct Van
Heumen gebeld. Dat was een hard ge
sprek. Waarin weer beloften werden ge
daan. Het was alsof ik een casettebandje
hoorde draaien. Maar helaas ligt het nu
versleten in mijn auto. Van Heumen zei
nog: Ties heeft beloofd te trainen. Ja, dat
is wel het minste dat van hem mocht
worden verwacht".
Van 't Hek voelde zich, zoals gemeld
„belazerd". „Vanwege die eerdere belof
ten. Als ik hoor dat de zaken fris worden
aangepakt en dan merk dat Ties Kruize
er bij komt, dan denk ik: daar gaan we
weer met een zinkend schip, waar iedere
drenkeling naar boven wordt gehaald. Ik
heb niets tegen Ties Kruize, echt niet.
Maar hij heeft in Los Angeles gefaald,
samen met het hele team en de begelei
ding overigens. Hij is niet altijd zo bepa
lend als aan hem wordt toegeschreven.
Vervolgens speelt hij het hele seizoen
niet en nu komt hij twee keer in actie en
wordt direct geselecteerd. Dat noem ik
niet eens een verkeerd beleid, maar hele
maal geen beleid".
„Nog een voorbeeld van dat zogenaam
de beleid: Bij Kampong speelt Bart
Kersbergen. Vanuit de club was Van
Heumen al een paar keer op hem attent
gemaakt omdat die jongen gewoon we
kelijks de spits van de tegenpartij uit de
wedstrijd speelt. En dan zegt Van Heu
men: Nee, die moet ik niet hebben want
opbouwend is hij slecht. Okee, zeg ik
dan, daar kun je immers van mening
over verschillen. Maar wat gebeurt er nu
ineens? Toch Van Kersbergen bij de se
lectie. Dat vind ik vreemd".
Van 't Hek is zich er van bewust dat hij
met zijn kritiek een aantal mensen fors
raakt. „Ik heb met Ties Kruize telefo
nisch contact gehad. Dat is een goed ge
sprek geweest. Hij is toen het eerlijkst
geweest van alle betrokkenen. Dat was
wel prettig. Maar ik heb hem ook duide
lijk gemaakt dat het geen persoonlijke
zaak was. Ik heb een puur hockey-tech-
nische redenen voor mijn kritiek".
Vriendjes
Tom van 't Hek schroomt niet de term
vriendjespolitiek in de mond te nemen.
„Het riekt er in elk geval naar", zegt hij.
„Maar dat geldt ook voor mij, heb ik al
gezegd. Toen ik Van Heumen over mijn
besluit belde, zei hij: Ja, maar je mag
straks wel middelste middenvelder spe
len en je wordt aanvoerder. Dat is dus
ook een stukje vriendjespolitiek. Maar
ja, daar ging het bij mij dus helemaal
niet om".
„Men heeft het intern altijd prettig ge
vonden als Ties Kruize iets te zeggen
had. Men vond het ook een goede zaak
als ik iets wilde opmerken. Dan werd er
puur gekeken naar de prestaties op het
veld. En het maakte niet uit of er dan
onzin werd uitgekraamd. Als juist die
mensen maar iets zeiden. Maar ja, zo is
het overal in de sportwereld. Als Cruijfï
iets stoms zegt, dan luistert men naar
hem. En als een vent van AFC 3 iets
verstandigs opmerkt, wordt daar niet
naar geluisterd".
Tom van 't Hek ontving vanuit de selec
tie van Van Heumen slechts een beperkt
aantal reacties. „Dat heeft me niet ver
baasd. Kijk, van een aantal mensen
hoefde ik het ook niet te verwachten.
Bovendien, jongens die er pas bijzitten,
zeggen ook niets. Dat kan ik ook wel be
grijpen. Verder heb ik er met de huidige
clubgenoten natuurlijk wel over gespro
ken. En maandagavond belde Ronald
Jan Heijn, dat vond ik heel plezierig.
Die stelde zich tenminste op de hoogte.
In sommige anderen ben ik, moet ik toe
geven, wel een beetje teleurgesteld".
Hard
„Sport is hard", constateert hij' dan.
„Natuurlijk is het niet leuk voor Van
Heumen dat ik dit over hem zeg. Maar
zo is de sport en zeker de maatschappij.
Ik heb in Amsterdam op kamers ge
woond. Toen mocht Peter van der
Horst, die daar ook woonde, twee weken
voor het begin van een WK ineens niet
mee. Dat was ook hard. Maar dat zijn
de consequenties van topsport. Overi
gens sta ik niet alleen in mijn oordeel.
Dit thema houdt meer mensen bezig,
daar ben ik zeker van. Ook spelers uit de
selectie. Er was toch nooit zo'n heisa ge
weest, als alleen ik die bezwaren had ge
had".
Er zijn mensen die zeggen dat hij, dat
kleine mannetje van Kampong, een gro
te mond heeft. „Dat klopt, zeker in ver
houding", constateert hij grinnikend. En
lastig en eigenwijs is. „Ach, dat moeten
ze dan maar recht in mijn gezicht zeg
gen. Dan kunnen we daar eens over pra
ten. Maar helaas doet men dat niet. Ik
wil, voor mezelf, wel graag dingen we
ten. We hebben hier bij Kampong een
sponsor. Dan wil ik weten wat die man
in de club stopt. Op dat soort informatie
heeft toch iedereen recht".
„Ik heb op mijn afzegging tot nu toe al
leen maar positieve reacties gehad. Maar
zo gaat dat. Het is altijd leuker om ie
mand te complimenteren. Veel mensen,
die dat hebben gedaan, weten trouwens
niet waarover ze praten. Want laten we
eerlijk zijn. Hoeveel mensen kunnen
nou zinnig over de toestanden rond het
Nederlands elftal praten. Dat zijn er
misschien vijftig in heel Nederland.
Kijk, ik kwam vorige week in de kroeg.
Dan krijg ik van mensen biertjes aange
boden. Zo van: goed zo Tom, die Kruize
moet er uit. Die begrijpen het dus niet.
Dan zeg ik: drink dat biertje zelf maar
op".
Chantage
„Van de direct betrokkenen, heb ik dus
weinig gehoord", vervolgt Van 't Hek.
„Je hoort en leest wel wat. Ik hoorde het
verwijt dat Bellaart vindt dat ik chanta
ge pleeg. Dat ik de selectie wil bepalen.
Zo ligt het echter niet. Ik heb nooit na
men genoemd. De selectie is de taak van
de bondscoach. Maar als ik het ergens
niet mee eens ben, mag ik toch wel zelf
besluiten of ik daar nog aan mee doe. En
als ik lees dat Bellaart zegt: die Van 't
Hek moet maar gaan golfen, dan denk
ik: ach, dat moet hij dan maar zo zeg
gen. Voorlopig blijf ik trouwens lekker
hockeyen, hier bij Kampong".
Zoals afgelopen zondag toen hij met zijn
club Amsterdam versloeg en dank zij
drie benutte strafballen toch de grote
man van de Utrechtse ploeg was. „Ik
heb toen slecht gespeeld", analyseert hij
achteraf. „Want ik was erg gespannen.
Het was een raar gevoel, dat ik nooit
eerder had gehad. Er werd - en zo zal
het nog zeker even blijven - met argus
ogen naar mij gekeken. En als je die
strafballen er dan in'slaat, is dat leuk. Ik
voelde me toen heel alleen. Alsof ik die
ballen er tegen een heleboel mensen te
gelijk insloeg. Alsof er meer dan één kee
per in het doel stond".
Van 't Hek wil dus een andere bonds
coach. Joost Bellaart lijkt voorbestemd
tot opvolger van Van Heumen die nog
tot en met het WK van volgend jaar de
touwtjes in handen heeft. Als Van Heu
men eerder terugtreedt, is Bellaart dan
een goed alternatief voor Van 't Hek?
„Ik weet het met", zegt hij. „Bellaart
doet hier natuurlijk ook al een jaar aan
mee. Maar misschien heeft hij wel hele
goede ideeën. Zou best kunnen".
„Jammer", zegt hij dan, „dat de zaak nu
in termen van winnen en verliezen is ge
komen. Ik wil helemaal geen gelijk heb
ben. Maar ik weet zeker dat als Neder
land straks wereldkampioen wordt, waar
ik niet zo bang voor ben hoor, ze zullen
zeggen: Hij heeft het verkeerd gezien. En
als ze achtste worden in Engeland, dan
ben ik natuurlijk de man. Maar in deze
zaak zijn louter verliezers. Ik en het na
tionale hockeyteam".
Tom van 't Hek, in een gesprek meestal
goed voor een komische noot, is voor
zijn doen zeer serieus aan het woord.
Vooral doordat het onderwerp zich daar
natuurlijk toe leent. „Het doet me pijn
om te stoppen met interland-hockey.
Vorige week had ik vakantie. Ik was er
dag en nacht mee bezig. Ik ben blij dat
ik nu weer aan het werk ben. Want dan
heb je wat afleiding. Ik voel me nu ook
weer wat rustiger". En dan staat Tom
van 't Hek op om de training met zijn
clubmakkers aan te vangen. „Zou je een
krantje kunnen opsturen", vraagt hij
nog. „Want vanuit Den Haag zullen ze
ker niet veel mensen mij zo'n exemplaar
toesturen".
DENNIS MULKENS
Dat de Nederlandse sportwereld deze
week werd opgeschrikt door het bericht
dat Kees Akerboom stopt met basketbal
voert wat ver. Die berichten duiken
tenslotte al bijna tien jaar op. En elke
keer dat Kees de buitenwereld kond deed
van zijn voornemen de hoge
sportschoenen in het netje te hangen
verminderde de geloofwaardigheid van
die mededeling.
Kees kwam inderdaad steeds weer terug.
Meestal betrof zijn geannonceerde
afscheid het nationale team, waarvoor
Kees Akerboom maar liefst
honderdtachtig wedstrijden speelde. Dan
was hij het met eens met de persoon van
de coach. Jan Janbroers, dan stond de
financiële tegemoetkoming hem niet aan
- er hyzs altijd wat.
Maar alle problemen waren terug te
voeren op slechts één aspect: mentaliteit.
Kees Akerboom was een begenadigd
sportman. In elke centimeter van ziin
2,06 meter lange gestalte lag het talent
opgetast. Maar het geheel werd afgedekt
door een grijze hersenbrij die de eigenaar
niet altijd even evenwichtig in toom kon
houden.
Dat was leuk voor de pers, die elke keer
als het Kees weer eens te machtig werd
een leuk stukje kon afscheiden over
Nederlands beste basketballer aller
tijden. Dat was niet leuk voor de
vaderlandse sport der lange mannen, die
weer geruime tijd in onzekerheid moest
verkeren over de vraag of en zo ja hoe
lang Kees ditmaal weer bij zijn besluit
zou blijven.
Steeds krabbelde Kees terug. Om de
lachers over zijn zoveelste Heintje-
Davidsachtige manoeuvre en de critici
over ziin wat labiele mentaliteit
onmiddellijk de mond te snoeren met
opnieuw een serie opmerkelijke parades
vanaf de zijkant van de ring.
Ik heb, ik dien het onverwijld toe te
geven, ook wel eens de wenkbrauwen
gefronst als Kees weer eens liet weten het
verder maar voor gezien te houden.
Maar mij verging het meesmuilend
glimlachen als ik Kees weer tijdens een
belangrijk toernooi de sterren van de
hemel zag spelen. Als Kees weer ietwat
slungelachtig aan de zijkant van hel
basketbalveld naar voren dreutelde om,
in schotpositie eekomen, de ontvangen
bal met een feilloze precisie door de ring
te laten glijden.
Ruim 206 centimeter gedrevenheid, die
hem niet altijd was af 'e zien. Want zijn
talent mocht dan voor Nederlandse
begrippen ongekend zijn, zijn sportieve
mogelijkheden veroorzaakten geen
uitstraling van zelfverzekerdheid. Hij
bleef, versterkt door de motorische
beperkingen als gevolg van zijn lengte,
ook als ruim dertigjarige een tegenpool
van een vedette, een anti-held, een
negatief van een kleurenfoto.
Kees heeft deze week wéér bekend
gemaakt dat hij er mee ophoudt. Maar
tekenend voor de oud-Haarlemmer is dat
hij er niet direct mee stopt. Hij speelt nog
een paar partijtjes mee en zet er dan een
punt achter. Als je hem niet kent zou je
kunnen denken aan een goed uitgekiende
persoonlijke pr-campagne. Steeds zorgen
dal je in het nieuws komt, op wat voor
wijze dan ook, is vooral door voetballers
tot een heilig moeten verheven. Even
laten weten dat je in de markt bent levert
niet alleen de mogelijkheid op een
gunstiger overeenkomst elders op, maar
vergroot tevens de kans op een (beter)
sponsorcontract.
Die berekenende tactiek is Kees totaal
vreemd. De effectieve manier, waarop hij
op een basketbalveld een opponent
uitspeelde en scoorde was hem buiten de
piste totaal vreemd. De man, die
afgelopen seizoen nog tot meest
waardevolle speler van de eredivisie werd
uitgeroepen, de man die er in 1983
mentaal volledig onderdoor leek te gaan
na een slepende knieblessure en bijna
huilend op de bank zat, de man die
zestien jaar op het hoogste niveau
acteerde, de man die het Nederlandse
team in 1976 bijna naar Montreal
loodste, de man die ooit uit boosheid een
drinkflesje naar een scheidsrechter
gooide en uit de zaal moest worden
gezet, de man die veelvuldig in Europese
all-starteams werd gekozen, de man die
regelmatig internationaal topscorer werd,
de man die altijd zijn vrouw meenam
naar buitenlandse toernooien, de man
die in 1976 verklaarde er alleen nog
maar voor de reisjes bii te blijven, de
man die ooit met een beugel om de knie
speelde om maar te kunnen spelen, de
man die bij Den Bosch jaren geleden een
simpel briefje kreeg met.bedankt en
verder veel succes", de man die zijn
aangeboren verlegenheid nooit helemaal
kon uitbannen, ae man die wegging, de
man die steeds weer terugkwam. Ik denk
dat Kees dit keer niet op zijn beslissing
terugkomt.
Kees (33 inmiddels) heeft zich mede
dank zij zijn laatste sponsor kunnen
bekwamen op het gebied van computers.
Zijn carrière was net tegendeel van
geprogrammeerd. Een oprecht gemeend
..Kees, bedankt" is mede daarom
binnenkort op zijn plaats.
BUYS
'£eidóc SouAcwit'
