Veel problemen met
lezen en spellen
Telefonisch
vergaderen
efficiënter
Nee op laatste moment blijft mogelijk
PTT-directeur ir. Wit
laakt computerinbraak
„Bliopal Was
maar incident,
er zullen meer
rampen volgen
ffË
Belasting
plan van
VVD maakt
geen kans
Saoedi-Arabië werft
ziekenhuispersoneel
IN VOORTGEZET ONDERWIJS
Huisarts wil
betaling voor
uitstrijk je
S%
BINNENLAND/ BUITENLAND
SaidóaQowiant
VRIJDAG 27 SEPTEMBER 198S PAGINi
DEN HAAG Staatsse
cretaris Koning van finan
ciën heeft gisteren de
Tweede Kamer laten we
ten weinig te voelen voor
het belastingplan van zijn
partijgenoot, het kamerlid
De Grave. Ook PvdA en
CDA zullen geen steun
aan het plan verlenen.
De Grave wil de algemene
vrijstelling in de inkomstenbe
lasting voor loon in natura
verhogen van vijfhonderd tot
duizend gulden. Daarnaast wil
hij de zogenaamde cadeaurege
ling verhogen tot een maxi
mum van 500 gulden per jaar.
Deze voorstellen stuitten bij de
staatssecretaris vooral op fi
nanciële problemen. Ook de
kamerleden Vermeend (PvdA)
en Paulis (CDA) verwezen
naar de kosten van de VVD-
voorstellen. Tevens zou er in
komensongelijkheid ontstaan
omdat bijvoorbeeld ambtena
ren niet voor loon in natura in
aanmerking komen.
De staatssecretaris gaat er van
uit dat alle loon in natura in
principe belast moet worden.
Als uitzonderingen noemt hij
dienstkleding, telefoonkosten
bij laag privégebruik en het te
gen kostprijs aanschaffen van
artikelen in het bedrijf waar
men werkt. Koning zei verder
dat zijn departement bezig is
met het uitwerken van voor
schriften die zaken als thera
peutisch meeëten (in inrichtin
gen) onder de heffing vandaan
moeten halen.
Oud-commissaris
Gaarlandt overleden
De Drentse oud-commissaris der koningin
mr. K.H. Gaarlandt is afgelopen zondag in
Amersfoort overleden. Hij is 76 jaar gewor
den. De crematie heeft inmiddels plaatsge
vonden. Karei Hendrik Gaarlandt was lid van
het dagelijks bestuur van de ANWB, waar
van hij ook enige tijd voorzitter is geweest
en kamerheer in buitengewone dienst van de
koningin. In studeerde rechten in Leiden,
was advocaat en procureur in Gouda en
burgemeester van Gasselte behalve in de
oorlogsjaren en Emmen, voordat hij in
1964 commissaris van de koningin in Dren
the werd.
UTRECHT Werkloze Nederlandse artsen, tan
dartsen en verpleegkundigen krijgen kans op een
baan in Saoedi-Arabië. Deze oliestaat heeft giste
ren de Landelijke Vereniging van Artsen in
Dienstverband (LAD) benaderd met het verzoek
complete ziekenhuisstaven voor vijf middelgrote
nieuwe ziekenhuizen te selecteren. Totaal willen
de Saoedi's 140 Nederlandse artsen en tandartsen
aantrekken en enkele honderden verpleegkundi
gen en administratief medewerkers. De LAD zal
de geïnteresseerden voorzien van informatie en
aanmeldingsformulieren. De sollicitatieprocedure
daarna is in handen van Saoedi Medical Services,
een bedrijf dat voorziet in de complete aankleding
van ziekenhuizen, inclusief personeel.
Drie gratis kabel
kranten in Rotterdam
ROTTERDAM De Avondbladen
Combinatie Rotterdam (ACR) start 2
oktober een proef met een kabelkrant
.van dertig pagina's, die alle 210.000
aangeslotenen op hèt kabelnet elke dag
gratis zes uur lang in drie verschillende
edities op het scherm kunnen krijgen.
Rotterdam is daarmee de eerste grote
stad in ons land met een kabelkrant.
Per editie bevat de krant het weerbe
richt voor Rotterdam alsmede de agen
da's van theaters, bioscopen, musea,
Ahoy, de VVV en andere actuele we
tenswaardigheden voor uitgaan en ont
spanning, afgewisseld met reclame
boodschappen. Na de experimentele
fase moeten de kijkers zich op de krant
abonneren.
Geen weg terug vootdja
Shell-raffinaderij dt t
SCHIPHOL De raffinaderiJJUtl
Shell op Curacao kan niet mee
sloten worden. Dat heeft de Aftll
liaanse premier Maria Libert
ters gistermiddag gezegd bij
komst op Schiphol. Ook al
Antilliaanse regering van
land geen geld voor modernist 9.e
van de water- en energiecenH z'jr
dan zal de raffinaderij toch blï~~
draaien. Het „point of no returj
bereikt, aldus Liberia-Peters. 1
nisering van de installatie ko
geveer 18 miljoen dollar (ruit
miljoen gulden). Met premier fi
bers heeft mevrouw Liberia-P
over de financiering van die op
gepraat
HOEVELAKEN Veel
leerlingen in het voortge
zet onderwijs hebben
moeilijkheden met lezen
en vooral met spellen. Be
langrijkste oorzaak is dat
de leerkrachten in het ba
sisonderwijs meer de na
druk leggen op spreek
vaardigheid èn uitdruk
kingsvermogen dan op het
aanleren van de techni
sche aspecten van de taal.
Dit zijn de voornaamste con
clusies uit een onderzoek van
dr. J. Hamers (Rijksuniversi
teit Utrecht) en drs D. Visser
(Onderwijsadviescentrum
Zwolle) onder middelbare
scholieren. De onderzoeksre
sultaten zijn gepubliceerd in
het jongste nummer van het
blad „School en Begeleiding".
Bij het lezen voldeed gemid
deld eenderde van de onder
zochte brugklassers niet aan
de toetsingsnorm voor eind
zesde klas. Dertien procent
haalde zelfs de eind-derdeklas-
-norm niet. De spelling is be
oordeeld aan de hand van een
dictee, waarbij een zogenoem
de half-zesdeklas-norm (IIV2
jaar) werd gehanteerd. Dit be
tekent dat het dictee onvol
doende wordt geacht als er
meer dan vijf fouten zijn ge
maakt. Gemiddeld tweederde
(67 procent) van de leerlingen
voldeed niet aan die norm.
Omdat de meeste leerlingen
uit het gewoon lager onderwijs
komen zijn daar de moeilijk
heden ontstaan, aldus de on
derzoekers. Daarnaast is een
aantal leerlingen in het lbo af
komstig van scholen voor bui
tengewoon onderwijs, juist om
dat zij taal-, lees- en spellings
problemen hebben. De aanlei
ding tot de leerproblemen ligt
dan vaak in het kind zelf, bij
voorbeeld door taal- en/of
neurologische problemen.
De onderzoekers zeggen dat
moet worden nagegaan op
welke wijze kan worden ge
zorgd voor een geleidelijke
overgang van basis- naar
voortgezet onderwijs. Er zal
moeten worden bepaald welk
deel van de spelling tot de
leerstof van de basisschool be
hoort en welk deel tot het
voortgezet onderwijs.
Uit een eerder deze maand ge
publiceerd onderzoek van de
Universiteit van Amsterdam
kon worden geconcludeerd dat
van de zesdeklassers negen
procent niet echt goed kan
schrijven. Zeven procent is
vrijwel niet tot lezen in staat
en is functioneel analfabeet
ADVERTENTIE
HOE ONTSTOND DE AARDE, PA?
Dat kan je zélf meemaken in het Omniversum 070-545454
UTRECHT Telefonische vergaderingen kunnen
voortaan sneller en efficiënter verlopen dank zij nieu
we computerapparatuur in het telefonisch vergader
centrum van de PTT in Utrecht. Een geautomatiseerd
systeem zorgt voor boeking, verbindingen en bewaking
van de vergadering, zodat de tussenkomst van telefo
nistes nauwelijks meer nodig is. Het zogenaamde „Tel-
ver"-systeem is gisteren in gebruik genomen.
Per vergadering binnen Nederland kunnen maximaal 24 men
sen deelnemen. Op zijn hoogst kunnen twaalf vergaderingen te
gelijk worden gehouden met in totaal 98 deelnemers. Als men
sen in het buitenland aan de vergadering deelnemen is het aan
tal koppelingen beperkt tot tien. Het tarief voor een binnenland
se vergadering bedraagt 35 gulden voor de boeking en 35 cent
gesprekskosten per minuut per deelnemer.
De hoofddirecteur PTT-Telecommunicatie, drs.A.Dek, zei bij de
ingebruikneming van het nieuwe systeem dat dit jaar waar
schijnlijk tienduizend telefonische vergaderingen worden ge
houden. Telefonisch vergaderen is al sinds 1930 mogelijk, maar
pas vanaf 1973 ten tijde van de oliecrisis heeft het bedrijf
sleven deze kostenbesparende manier van vergaderen echt „ont
dekt". Driekwart van de vergaderingen wordt overdag gehou
den, met een gemiddelde duur van veertig minuten, 's Avonds
vullen verenigingen en stichtingen het resterende kwart.
Dek erkende dat niet alle vergaderingen zich lenen voor contact
per telefoon. De PTT is daarom bezig met een experiment met
video-vergaderingen, waarbij iedereen elkaar kan zien. Het is
nog onzeker of de PTT doorgaat met het video-vergaderen ge
zien de hoge kosten.
Medio 1987 introduceert de PTT de zogenoemde Familietele
foon. Dit fenomeen is vergelijkbaar met telefonisch vergaderen,
maar is gericht op particulier gebruik.
(ADVERTENTIE)
DE STERREN VAN DE HEMEL PLUKKEN
is geen kunst meer in Omniversum 070-545454
AMSTELVEEN De
Ziekenfondsraad heeft
gisteren ingestemd met
een concept-advies over
het onderbrengen van het
bevolkingsonderzoek op
baarmoederhalskanker bij
de huisartsen.
Ook de huisartsen stemden er
mee in, zij het dat zij in te
genstelling tot de meerderheid
van de raad vinden dat er
sprake is van een uitbreiding
van hun takenpakket. In het
ziekenfondshonorarium zit
volgens de Landelijke Huisart
sen Vereniging alleen het ma
ken van uitstrijkjes naar aan
leiding van klachten („op me
dische indicatie") en niet pre
ventief. Volgens het advies
van de Ziekenfondsraad bete
kent dat voor de huisartsen
geen extra werk, omdat al on
geveer 80 procent van de uit
strijkjes die zij maken preven
tief is.
Wiegel
de sigaar
Een sigaar gehuld in
kunststof is de
trofee voor Hans
Wiegel, commissaris
van de koningin in
Friesland, die is
uitgeroepen tot
sigarenroker van het
jaar. Hij kreeg de
prijs uit handen van
de kunstenares
Marthe Röling, die
vorig jaar als eerste
de prijs in ontvangst
nam.
ïi li
DEN HAAG De giframp van Union Carbide i
Indiase stad Bhopal op 3 december vorig jaar,
maar een incident. Over de hele wereld, maar vd
in ontwikkelingslanden, worden nog steeds gevaarue
technieken op een onverantwoorde wijze toegeL
Een nieuwe giframp van het Bhopal-formaat is t
ook niet ondenkbaar. Bovendien is het moeilijL
overzien hoe groot de schade van de langzaam wer£el
de milieuvervuiling in de Derde Wereld zal zijn. ^ii
her
Dit zei gisteren dr. M. Abraham, auteur van het boek „De li
van Bhopal", dat de internationale consumentenorganrP
IOCU op zeven plaatsen in de wereld gelijktijdig presenter*®
In het boek geeft Abraham, medewerker van het Azië-kaiMl
van de IOCU in Maleisië, een overzicht van de oorzaken ei
volgen van de giframp die aan tenminste 2.500 burgers het li
kostte. Bovendien onderzocht Abraham op welke manier i
we industriële rampen voorkomen kunnen worden.
ran:
Verzanden jng
„Grote catastrofes dreigen snel te verzanden in eindeloze dile
sies over allerlei kleinigheden zonder dat er werkelijk iettew
daan wordt om herhaling te voorkomen", zo motiveerde dooi
ham in het kantoor van de Consumentenbond in Den Ha^l
dw
lam, is behalve als onderzoeksrapport tevens een handleipn
voor effectieve acties van burgergroeperingen tegen mili$lig
vaarlijke industrieën. He
Abraham is van mening dat alleen goed georganiseerde bt
rorganisaties (vakbonden, milieugroeperingen, vrouwenb
gingen, consumentenbonden) kunnen voorkomen dat de iiv»l
trialisering in de Derde Wereld tot een verdere wildgroei r
„De overheden en-industrieën zijn in de eerste plaats geïnti
seerd in respectievelijk werkgelegenheid en winst. Vandaa?uL
in ontwikkelingslanden minimale veiligheids- en milieu-/9r
worden gesteld. Burgers zullen er voor moeten zorgen dP1*
vensgevaarlijke Westerse technologie alleen geïmporteerd
als een land dat kan verdragen". r
Netwerk fe
Met dit doel voor ogen, richtte de IOCU begin dit jaar in Nag si
het landelijke netwerk van burgerorganisaties „No more
pais" op, waarbij in Nederland de Consumentenbond en Ni ui
en Milieu zijn aangesloten. „No More Bhopals" brengt circJ-
burgerorganisaties uit meer dan 50 landen samen en gaat au-
op lokaal en wereldwijd niveau coördineren voor een beten
dustriele veiligheid. „De gelijktijdige presentatie van mijn \g-
de werAd is een eerste voorbeeld vaiti
us Abraham.
rgsmaatregelen ter voorkoming van nie
industrierampen noemt de IOCU-medewerker het instellen! -
woningvrije bufferzones rond nieuwe gevaarlijke bedrijvenl "I
beter trainen en informeren van personeel en omwonef
over de risico's van de produktietechnieken en giften waar
gewerkt wordt en het alerter reageren op signalen die aangr
dat het schort aan de veiligheid. Want ook de uiteindelijke n
in Bhopal is volgens het IOCU-rapport voorafgegaan dooi!
serie kleinere ongelukjes, waar echter weinig of niets mee it
daan.
Abraham: „Kort gezegd moeten de burgers in en buiten di
brieken zich bewust worden dat de Derde Wereld dezelfde^o
ligheids- en milieu-eisen kan stellen als het Westen". n
-*er
(ADVERTENTIE)
ed
OOK 's AVONDS EEN SPANNEND AVONTUUR
in Ruimte en Tijd: Omniversum Den Haag 070-545454
(Vervolg van de voorpagina)
In het concept-verdrag
met de Amerikanen is op
genomen dat over de inzet
van de kruisraketten be
slist wordt via de NAVO-
procedures voor atoomwa
pens. Dit houdt met name
in dat het commando over
deze wapens in een stadi
um van opgelopen span
ning en crisis metterdaad
aan de NAVO wordt over
gedragen.
Volgens De Ruiter biedt dit de
mogelijkheid voor Nederland
op het laatste moment „nee" te
zeggen tegen het inzetten van
op eigen bodem geplaatste
kruisraketten. De minister
zegt dat in een interview in
het Pvd A-partijblad Voor
waarts van deze week. Deze
mogelijkheid vervalt overi
gens, aldus deskundigen, in
het geval van een verrassings
aanval. De Amerikaanse presi
dent kan dan zonder iemand
te raadplegen het bevel geven
tot een tegenaanval met raket
ten. 1
Minister De Ruiter meent niet
dat hij een vetorecht claimt
voor ons land. Hij wijst op de
mogelijkheid voor ons land om
zich tegen de mening van an
dere bondgenoten in tegen het
lanceren van de kruisraketten
te verzetten. Volgens de minis
ter is de plaatsing van de
kruisraketten in Woensdrecht
nog steeds niet definitief als
het kabinet daartoe op 1 no
vember besluit en een verdrag
sluit met de Verenigde Staten.
„De Amerikanen hebben toch
-altijd gezegd: wat je neer kunt
zetten, kun je ook weer weg
halen".
Aanrijding
GOUDA Een intercitf
Rotterdam heeft gisteren^'
zes uur tussen Gouda en
dewater vier koeien die.
een weiland waren onts^(
aangereden en gedood. L
boer die bezig was de k<L
van de spoorbaan te hL
kwam met de schrik vrij.r
De intercity raakte defei
moest terug naar Gouda, u.
hij met de reizigers
tegen half negen arriveC
SUSKE EN WISKE „ANGST OP DE AMSTERDAM"
„VREEMD DAT ANDEREN CONTROLEREN OF ACHTERDEUR OP SLOT IS"
DEN HAAG Algemeen
PTT-directeur ir.C. Wit
keurt het af dat informati
castudenten van de Tech
nische Hogeschool in
Delft onder supervisie van
hun hoogleraar prof. I.
Herschberg hebben „inge
broken" in het landelijk
computernetwerk van
PTT. „Het is bevreem
dend dat mensen als het
ware bezig zijn met het
controleren of de achter
deur van andersmans huis
wel op slot is", zo zei ir.
Wit gisteren.
Evenals de directeur Telecom
municatie, ir. B. 't Hoen kon
ir. Wit het op zich wel waar
deren dat er gewezen wordt op
maatschappelijk gevoelige za
ken binnen het PTT-bedrijf,
maar de hoogste baas van het
concern laakte toch de manier
waarop de informaticastuden
ten te werk zijn gegaan. „Het
behoorde niet tot de taak van
de Technische Hogeschool om
de kwestie zo in de openbaar
heid te brengen", aldus ir. Wit.
De PTT-topman vreest dat nu
ook anderen gestimuleerd
worden om bij wijze van
„sport" binnen te dringen in
het informatiebestand van het
concern. „Het is onjuist dat be
paalde personen of instanties
computercodes breken en zich
vervolgens maatschappelijk op
de borst staan te kloppen", zo
tekende Wit daar bij aan.
Wit sloot zich geheel aan bij de
opvatting van de Rotterdamse
hoogleraar mr. R.V. de Mulder
van de Erasmusuniversiteit in
Rotterdam, die woensdaga
vond de handelswijze van de
studenten kritiseerde. De Mul
der, hoofd workshop informa
tica en recht, is van mening
dat we af moeten van het
„jonge-heldenidee" over bin
nendringen in computers.
„Het gaat de verkeerde kant
uit, waarbij niet meer het fat
soen wordt opgebracht niet
binnen te dringen op een ter
rein waar je niet thuis hoort".
Volgens het huidige Neder
landse recht is vervolging mo
gelijk, zegt mr. De Mulder, die
het in dit opzicht volstrekt on
eens is met de Delftse hoogle
raar Herschberg die de in
braak toejuichte als middel om
aan te tonen dat een computer
lek is.
Evenals voor het binnendrin
gen in het huis van een ander
geldt dat bij computerinbraak
vervolging mogelijk is volgens
de auteurswet en het wetboek
van strafrecht. Strafbaar zijn
onder meer de elementen op
lichting, het aannemen
een valse hoedanigheid, ePI
tueel zaakbeschadiging.
zo ver de inbraak andere s
delijke gevolgen heeft ii 1
ook sprake van een matejr
delict. Zou bijvoorbeeld
het veranderen van persod®
ke gegevens als een bl'1
groep lichamelijk letsel n
den toegerbacht, dan
ii
Hij is van mening da^
Delftse hoogleraar eerst r
de PTT had moeten gaai1,
daar toestemming had mo
vragen voor een poging i6
breken. IC
