1
c
u
r
nal
Ie
ob Clerc wil niet weer tweede worden
Martje de Vries
terug als
spelverdeelster
CeidóeSou/icwit'
fc
Jaap
eigenlijk weinig heil ziet in voortzetting
van die job. Harmsen vindt dat hij bij
zijn taakuitoefening te veel tegenwind
krijgt van allerlei belangengroepen. Op
positie is mooi, vindt Harmsen, maar
mensen die zich daarvan bedienen moe
ten wel hun mond houden.
Ziedaar de veel betekenende visie van
een nog meer betekenende voetbalbe
stuurder. Die net als Cruijff vindt dat een
tegenstander uiteraard nodig is, maar
slechts om in alle opzichten zijn mede
werking te verlenen aan het opvoeren van
een show. Regelmatig een overwinninkje
van een nulletje of zeven, acht doet de
morrende achterban tenslotte weer ver
stommen.
In dat licht bezien ontpopte Gerald Va
nenburg zich deze week als een verstan
dige voetballer. We moeten nu eindelijk
eens af van dat imago van talentvolle
jongeren die nog tijd nodig hebben om te
rijpen, was Vanenburgs ontboezeming.
We lopen nu lang genoeg mee. En gelijk
heeft 'ie. Krediet is mooi, maar ook een
lang lopende schuld dient eens te worden
afgelost.
Secretaris-generaal Van der Leek volgt
intussen de ontwikkelingen in De Meer
niet minder nauwgezet. Een andere gene
raal, Michels, eveneens. Hij zit nog
steeds bij de KNVB, maar heeft al enige
malen laten weten het bij de bond niet
eeuwig vol te zullen houden. En Ajax
mag aan drie trainers in dienst hebben
met een A-diploma, geen van drieën lijkt
de aangewezen figuur om op Cruijffs
stoel te gaan ziften als deze onverhoopt
dient op te krassen.
Let wel, van mij behoeft Cruijff niet weg.
In tegendeel. Hij bedenkt best aardige
dingen, die zelfs in hel buitenland met
onopgemerkt blijven. Maar zelfs Cruijff
staat niet boven de wet. Zeker niet boven
de voetbalwet.
En dat weet Michels. Bijna als geen an
der.
BUYS
HEVENINGEN - Sleepnet-
Jat. Scheveningser kan het niet.
tns twee hoog in een ruime flat
tt Rob Clerc, niet-Schevenings-
an het niet, behaaglijk achter-
r in het driezitsdeel van zijn le-
In bankstel. De profdammer
t er de ruimte en hij heeft rust.
helijk. Het is nog maar enkele
En voordat hij tegen de Rus
ïtoli Gantwarg in een zware
(kamp om de wereldtitel mag
i strijden.
Clerc neemt nu even gas terug om
lem te komen van een lange voor-
iding. Daarom geen bleek gezicht
trillende neusvleugels, happende
of holle ogen. Nee, in zijn door-
an dée gelaat twinkelen de ogen van
iwsgierigheid. De altijd gezellige ge-
kspartner valt ook nu niet uit zijn
stan|urlÜke rok De uitdager is klaar voor
soluif*ucl van twintig partijen met als in-
Haag?en wereldtitel en een prijzenpot van
astiscP6du>zend gulden. Drie keer werd
t tweede in een WK-toernooi, Gant-
,Cnsti werd evenzovele keren eerste,
lid vj- En als ook 'n een tweekamp
eel bf tweede word, kun je wel stellen dat
ze geinig vooruitgang in zit", grapt de
ecföan8e Nederlander.
hc^- noemt elke wedstrijd op topniveau
m (juttend, maar de serie partijen die
l nu te wachten staat - in Dordrecht
burg(D), Rotterdam (V&D), Nieuwegein
mi ijel Mercury) en De Efteling in Kaats-
Assefe' zullen het uiterste van beide
ieerdfrs vergen. Nadat in november 1984
Ofnc* was geworden dat Clerc uitdager
'ver|| van Gantwarg, bracht de Nederlan-
n ec|in een interview zijn fysieke conditie
■ntuepPrake- De ^em toen no6 onbekende
terieifëse gymnastiekleraar/marathonloper
eigei Heiwig las het verhaal en reageerde
vaptaan. Hij bood aan de profdammer
wegaan trainen. Vanaf dat moment
;ht levensgenieter Clerc zijn hard-
e$activiteiten op drie a vier keer per
jk hgjk en volgde de schema's op van Hel-
met
m (fc: „Mijn conditie was slecht, maar
nu is zij nog niet denderend omdat
Krf110 n*el aan voedingsadviezen kan
(jden. Ik eet eraan wat ik eraf loop.
eus Heiwig had wel door dat ik geen
)C ommetje afviel en heeft me onlangs
I sjn boek „Sport en Psyche" gegeven.
an heel interessante dingen in. Stress
n mjèt kwaaltje van denksporters. Daar
op Ha is lopen, ook al val je niet af, ook zo
Het leidt af'.
JDöe fysieke begeleiding van denkspor-
INtf is nog een onontwikkeld gebied. Als
vroeger naar zware toernooien in het
moesten, kregen we op Pa-
'dal wel r^dviezen van een sportarts,
Ir daar hield het dan ook mee op. Er
:n laatst besprekingen over een me
de commissie voor de denksporters.
leen dat die commissie er inmiddels
is, maar wat er nu aan de begelei-
wordt gedaan is mij verder onbe-
ERSTE
or Clerc is het zijn eerste grote twee-
hp, maar voor Gantwarg moet het
steeds de eerste tweekamp worden
arin hij de wereldtitel verovert. Ook
jmeer gelauwerde Rus zal dus erg ge-
Jtiveerd zijn. „Gantwarg is beslist de
||kste toemooispeler", aldus Clerc,
iar in deze tweekamp heb ik wel het
r dat ik dichter bij de titel ben dan
Jitwarg speelt vooral in toernooien
jagressief, wint veel partijen, ook van
Na reeks
WK-toernooien
eindelijk
in tweekamp
om wereldtitel
dammen
Boven: Gantwarg is
gewaarschuwd
Rechts: Het is nog
maar enkele dagen
voordat hij tegen de
Rus Anatoli Gantwarg
in een zware
tweekamp om de
wereldtitel mag gaan
strijden. Maar Rob
Clerc neemt nu even
gas terug om op adem
te komen van een
lange voorbereiding.
Daarom geen bleek
gezicht met trillende
neusvleugels
happende mond of
holle ogen. Neein
zijn doorvoede gelaat
twinkelen de ogen van
n ieu wsgierigheid.
zwakkeren die anderen nog wel eens tot
remises dwingen. Clerc is het voorzichti
ge type, dat niet altijd wint maar wel
veel minder vaak verliest dan anderen.
En juist dat verschil lijkt in matchpartij
van doorslaggevende betekenis.
Toch is het dit keer Clerc die agressief
moet spelen. Als uitdager moet hij ten
minste één punt meer behalen dan de re-
ferend wereldkampioen, dus minstens
1 uit 40. „In zoiets belangrijks als deze
tweekamp mag je geen risico's nemen,
maar je móet wel om te kunnen win
nen", zegt Clerc, die zich door zijn ster
ke wil en grote concentratievermogen
gunstig onderscheidt van Gantwarg.
Sportleraar Heiwig. die zelf geen dam
mer is, gaf Clerc ook nog een heel nuch
ter damadvies: geen risico nemen: ge
woon met 4-0 voorkomen en dan re
laxed de tweekamp uitzitten.
Jannes
„Vanaf april heb ik me damtechnisch
voorbereid. Jannes van der Wal, die
mijn secondant is, is bijna steeds bij ons
thuis geweest. Ging erg goed. Van elf uur
's ochtends tot vijf uur 's nachts hebben
we gedamd. Ons niet beziggehouden met
partijen van Gantwarg, want zijn spel
ken ik uit ervaring al goed genoeg. Je
moet je niet aanpassen aan het spel van
je tegenstander. Nee, we hebben geoe
fend op de beste openingszetten en Jan
nes is heel origineel met zijn ideeën op
het bord. Ik heb het gevoel dat er toch
wel wat is uitgekomen". Jannes van der
Wal liep als trouwe secondant ook
steeds mee als Rob Clerc ging hardlo
pen. Liep ook stukken beter, maar heeft
daarbij wel zijn bouw mee.
Clerc vervolgt: „Ik zit al negen jaar op
dit damniveau. Als je ergens komt en je
moet steeds zeggen dat je tweede bent
geworden, is dat niet leuk. Als wereld
kampioen tel je mee. Ook later. Je zult
je leven lang de oud-wereldkampioen
zijn. De bijkomende voordelen zijn
groot: Je wordt meer gevraagd voor si
multaan wedstrijden en je kunt je finan
ciële eisen overal bijstellen. De prijzen
pot van deze tweekamp is geloof ik zelfs
lager dan in 1973 toen Sijbrands tegen
Andreiko speelde. Maar dat interesseert
me nu niet. Ik wil nu vooral voor mezelf
eerste worden. Mijn belangen en die van
de damwereld zijn dezelfde. Het zou een
ramp zijn als er twintig remises uitkwa
men. Zeker nu die schakers, die helaas
gelijktijdig een tweekamp spelen, zo
vaak winnen".
Onopvallend
Een mondiale titel kan Clerc een beetje
uit de anonimiteit halen, want zijn le
venswandel is zo gewoon en onopval
lend dat hij daarmee geen publiciteit
weet op te roepen. Zoals dat Jannes van
der Wal en - bij het schaken - Fischer
en Miles wel lukte. Clerc: „Ik wil alleen
opvallen door mijn damprestaties, maar
ik vind wel dat die toestanden rond Jan
nes van der Wal positief geweest zijn
voor de damsport".
Wereldkampioen of niet, Rob Clerc wil
zijn leven lang profdammer blijven. Hij
is dat sinds 1976. Toen nog met een uit
kering, nu als volledige, kleine zelfstan
dige. Waarbij hij in de gelukkige om
standigheid verkeert dat (ook) zijn
vrouw een prima baan heeft. „Denk
sporten hebben veel voordelen ten op
zichte van andere sporten: ze zijn langer
te beoefenen, ze kennen geen blessures
en ze hebben in de kranten altijd een ei
gen rubriek". Dat laatste vormt een be
langrijke bron van inkomsten - de ba
sis - voor iedere beroepsdammer. Ook
voor Rob Clerc. Hij heeft het ene grote
landelijke ochtendblad, terwijl oud-we
reldkampioen Harm Wiersma het ande
re van teksten voorziet. „Harm belde
me gisteren nog op voor een stukje. Best
aardig van hem. Maar het gesprek vol
trok zich in een officiële sfeer. Straks
komt hij hier weer als vriend om de
puntjes op de te zetten, om te controle
ren wat Jannes van der Wal en ik heb
ben gedaan".
Luxe de deur uit
„Het is", gaat Clerc verder, „me zoveel
waard profdammer te blijven dat, mocht
het later wat minder gaan, ik liever de
luxe de deur uitdoe dan een baan zoek.
Overigens is dammen vaak echt werken,
niet echt plezierig. Het fanatieke, ver
slaafde dammen zoals vroeger op school,
zelfs tijdens de lessen, is er niet meer bij.
Als Jannes simultaan gaat spelen, zegt
hij ook altijd: „Ik moet vanavond wer
ken". De damsport kent ook geen won
derkinderen, die het spel zo maar even
tjes snel leren. Zelfs Sijbrands en Wiers
ma hadden acht jaar nodig om de top te
halen".
Ooit zat Rob Clerc als computeroperator
van negen tot vijf op een kantoor („Ik
verrichtte daar een eenvoudige bedie
ningshandeling") en gedurende twaalf
maanden in dienst, waar hij niets heeft
gedaan. Zelfs geen eenvoudige bedie
ningshandeling. Die „huisman" Clerc
thuis echter wel moet verrichten als zijn
acht maanden oude zoontje van onderen
verschoond en van boven gevoed moet
worden. Even lijkt de tweekamp verge
ten als hij handig wat groente snijdt,
aardappelen schilt en het geheel met een
beheerste agressie tot moes stampt.
Gantwarg is gewaarschuwd.
HERMAN JANSEN
ROUW - Pas achttien jaar oud
Idedigde Martje de Vries met
lleybal voor de eerste maal de
Jionale kleuren: in 1975 tijdens
Europees kampioenschap in
goslaviê. Nu is ze 28 jaar en op-
luw is ze van de partij en wel bij
Europese titelstrijd, die eind vol
gde week in ons land begint. En
is opvallend, want Martje de
(es was eigenlijk afgeschreven
internationale wedstrijden
hwege een knieblessure die maar
h wil verdwijnen. Ze had zelf af
haakt. Maar Martje is een onver-
Jtelijke Friezin. Toen in augustus
liner Peter Murphy een beroep
I haar deed, zette ze dus haar tan-
i op elkaar en accepteerde de in-
atie. Vooral omdat ze nu in haar
;en provincie kan optreden.
ïtwil
Ma; kan wel eens de belangrijkste speel-
nd r worden in de Leeuwarder Friesland-
rikk- Want vanwege haar routine en erva-
Frofi 8af Peter Murphy haar vol vertrou-
•tiscP de „verdeelsleutel" in handen. Voor
najrtje de Vries was de noodkreet van
jan^rphy niet onwelkom. Na haar vertrek
»it (i het Dokkumer DVC in 1983 naar
Sneker Olympus, schoolde ze zich,
door de onwillige kniepees,
n(i van aanvalster tot spelverdeelster.
heb toen ook bewust bedankt voor
m| nationale team, omdat ik dat spel-
eerst eens bij Olympus wilde
igerPr°heren. Het blijkt aardig te lukken
Br ik ben dus wel gelukkig met die posi-
00jDe Friezin heeft de ommezwaai
ar ift plezier en inzet gemaakt en werd
Va^rvoor beloond met de nationale titel
zan or haar club in het afgelopen seizoen,
■t nfk al is de pijn er niet minder door ge-
100frden. Ietwat berustend klinkt het
;e v^rom: „Alleen zonder sport zou ik
r e^iloos kunnen leven. Als ik het een
aije rustig aandoe, trekt de pijn wel
c faer weg". En strijdlustig vervolgt ze:
zo'n Europees kampioenschap moet
gokken en risico's nemen met
in knie. Je moet er uithalen wat er in
STEUNPILAAR IN DAMESTEAM
TIJDENS EK VOLLEYBAL
Ervaring
Martje de Vries heeft ontegenzeggelijk
de nodige internationale ervaring. In
1979 was ze er bij toen een zesde plaats
werd bereikt in Frankrijk. Ze had toen al
last van haar knie en kon alleen op de
been blijven door een dagelijks spuitje.
Maar twee jaar later deed ze in Bulgarije
toch weer mee en Nederland werd toen
negende. De knieproblemen werden toen
echter zo pijnlijk dat ze moest afhaken.
In mei 1983 werd ze evenwel weer terug
gehaald als „redder des vaderlands" toen
er kwalificatiewedstrijden in Finland
moesten worden gespeeld. Vervolgens
ging het weer mis. Maar nu verbijt ze
opnieuw de pijn. En harder dan ooit
vanwege de bijzonder intensieve voorbe
reiding op de titelstrijd. „Omdat ik er la
ter bij kwam heb ik het programma
vooraf gemist. We zijn nu sinds 1 juni
bezig en het is nog nooit zo intensief ge
gaan. Je vliegt via toernooien van trai
ningskamp naar trainingskamp en hebt
erg weinig tijd voor andere dingen.
Vooral het rondhangen tussen de trai
ningen door is vervelend. Als je in het
buitenland bent, pik je maar heel weinig
van de sfeer mee".
Niet makkelijk
„In juni", vervolgt Martje de Vries,
„waren we veertien dagen in Japan,
maar we hebben maar twee dagen kun
nen rondkijken. Voor het overige zagen
we alleen de binnenkant van de sporthal
en het slaapvertrek. Ik kan daar niet zo
goed tegen. Thuis blijven en dagelijks
twee keer trainen zou ik beter kunnen
opbrengen". Eén keer zo'n zwaar trai
ningskamp is voor haar genoeg. Toch
zegt ze geen hekel te hebben aan trainen.
„Integendeel, dat doe ik graag, maar ik
zou er gelukkiger mee zijn geweest als
we wat later met de voorbereidingen wa
ren begonnen. Pas na onze eigen vakan
tie bijvoorbeeld. Nu is de boog wel heel
erg lang gespannen. Het is trouwens een
heel verschil met destijds. Toen was ik
steeds de jongste van de ploeg, nu ben ik
Martje de Vries is tijdens de Europese kampioenschappen, die volgende week in
Leeuwarden beginnen, spelverdeelster van het Nederlandse volleybalteam. Zij het dat zij
niet de enige kapitein op het schip is, want het spelverdelen doet zij samen met Petra
van de Linde.
met Carolien Keulen (28) en Irene Klun-
der (29) de oudste. Het verschil merk je
in zo'n trainingskamp. Het nuttig inde
len van de tijd ligt je bijvoorbeeld beter.
Zij onderkent het resultaat van de inten
sieve aanpak van trainer/coach Peter
Murphy. „Door de vele trainingsuren
zijn we vaster gaan spelen en daardoor
maken we minder fouten. De pass is
duidelijk beter geworden. Alleen op de
korte ballen aan het net zijn we nog niet
goed ingesteld. Ook de teamgeest is
hechter geworden en mentaal ben je na
zo'n periode harder. Het is allemaal pro
fessioneel aangepakt. Peter gebruikt een
code voor elke bal en heeft het net ver
deeld in zeven vakken. Een boogballetje
is code „52" en een steekje naar binnen
„51". Veel van wat we hier opsteken,
kunnen we ook bij onze clubs gebrui
ken", zegt Martje de Vries, die als geen
ander de grote verschillen tussen de club
en de nationale ploeg in diverse versies
heeft meegemaakt.
Optimistisch
Wat de kansen in Leeuwarden betreft is
zij gematigd optimistisch. „Hongarije is
de moeilijkste tegenstander. Het lijkt al
lemaal sloom wat ze doen, maar ze heb
ben veel routine en scoren vaak. Onze
kansen op een tweede plaats, die ook
recht geeft op dé finale, liggen er tegen
Roemenië en Italië".
Samen met Petra van de Linde (25) is
Martje de Vries spelverdeelster. „We
moeten afwachten hoe dat allemaal
loopt, maar we hebben ecty geen inge
wikkeld systeem". Petra van de Linde
gaat na de Europese kampioenschappen
in Italië spelen. Martje de Vries niet. „Ik
blijf mooi in Nederland. Ik hoop later
als trainer/coach te kunnen werken", al
dus de 28-jarige lerares textiele hand
vaardigheid die momenteel werkloos is.
Na de EK-beslommeringen gaat ze zoe
ken naar een nieuwe part-timebaan. „En
anders moet ik maar iets anders gaan le
ren".
REINDER BOSMA
Deze week heb ik nog even met Jaap van
der Leek gebeld. U weet we! de grijze
eminentie van de trainers die ondanks
zijn buitengewoon dure functie-aandui
ding van secretaris-generaal toch bijzon
der begaan is met het lot van de modale
voetbaloefenmeester. Jaap is de genius
achter een aantal anonieme leden van
zijn vereniging, de WON, die hij zo gek
heeft gekregen dat ze een klacht hebben
ingediend tegen Johan Cruijff. Die zich
overigens van verlosser steeds meer be
gint te ontpoppen als verliezer.
Hoewel Jaap het vaderlandse voetbal een
warm hart toedraagt, heeft hij na de dra
matisch slechte prestatie van Ajax in
Porto toch een sardonische grijns niet
kunnen onderdrukken. Als, zo dacht
Jaap, de WON er niet in slaagt de poten
onder Cruijffs ongediplomeerde^ stoel
door te zagen en ook de tuchtcommissie
Johan straks in het gelijk zou stellen is er
altijd nog de ijzeren voetbalwet die kan
zegevieren. En die schrijft voor dat een al
of niet van getuigschri ften voorziene trai
ner onverwijld de laan uil moet als de
prestaties ondermaats zijn. Soms zelfs al
moet vertrekken als de vijfde kolonne
sponsorleden etcdaar de voorkeur
aan geeft.
Zonder Cruijff werd Ajax de afgelopen
vijf jaar steeds in de eerste ronde uit de
Europese voetbaltoernooien geknikkerd.
Mét Cruijff dreigt dat voor de zesde keer
te gebeuren. En dat, gevoegd bij de zesde
plaats die de Amsterdammers op de
ranglijst innemen, doet bij Ajax meer
dan de wenkbrauwen fronsen.
Dan mag je wel met leuke cijfers winnen
van FC WV en Heracles, maar dat zet
toch niet zo gek veel zoden aan de dijk.
Ajax had eindelijk internationaal weer
eens van zich moeten doen spreken,
maar op het moment suprème waren de
Amsterdammers sprakeloos.
Het opvallende is overigens dat Cruijff
zijn spelers bij voortduring de hand bó
ven het hooja houdt. Wat dat betreft
heeft de diplomaloze coach zijn lesje wel
geleerd. Uit de hoek van het voetballende
deel van Ajax behoeft hij in elk geval
geen aanval te verwachten. Slechts be
stuur en ledenvergadering zou hij van re
pliek moeten dienen. Als tenminste de
tuchtcommissie Cruijff volgende maand
voldoende adem geeft om zijn werk voort
te zetten.
De aanwezigheid van voorzitter Ton
Harmsen van Ajax in het belangrijkste
bestuurscollege van het betaalde voetbal
zou overigens wel eens enig gewicht in de
schaal kunnen leggen. Veelbetekenend in
dat verband was trouwens de mededeling
van Harmsen eerder deze week, dat hij
