1 TAFEL „Moreel verzet" Pax Christi als kernraketten worden geplaatst CeidócSomciÊ I ■TUI Amerikaanse bisschoppen houden vast aan optie voor de armen Recherche start onderzoek in Bhagwan-commune Paus-proces sleept zich moeizaam voort kerk en wereld BISSCHOP ERNST BIJ PRESENTATIE BUNDEL TOESPRAKEN: Hongaarse Kerken niet blij met Graham beroepingen Ontvoerde dominee terug in Verenigde Staten AGCA BESCHULDIGT NU VS EN VATICAAN weer M ïf" ACHTERGROND EeidócQowuvnt DONDERDAG 19SEPTEMBER 1985 Pi m Zes diakenwijdingen in bisdom Rotterdam Mgr. R. Ph. Bar. bisschop van Rotterdam, zal zaterdag zes man nen wijden tot diaken. Het is voor het eerst sinds een aantal jaren dat in het bisdom zo'n groot aantal wijdingen ineens plaatsvindt. In november volgen nog twee wijdingen: een tot priester en een tot permanent diaken. In januari 1986 tenslotte is er nog een diakenwijding. De wijdingskandidaten van zaterdag zijn allen geheel of ge deeltelijk als stagiair in de pastoraal werkzaam. In de loop van het volgend jaar hopen ze de priesterwijding te ontvangen. Het zijn J. Bosco Beijk (32). geboren in Sassenheim, werkzaam aan de St. Jeroenparochie te Noordwijk; Ruud Gouw (30), geboren in Amsterdam. Hij deed o.a. een stage in de parochie van Tuit- jenhorn; Thomas van der Horst (26), geboren in Den Haag, sta ge in Boskoop; Joost J.P. de Lange (28), afkomstig uit Noord- wijk, werkzaam in de parochie O. L. Vrouw Geboorte in Ber- kel-Roden rijs; mr. Kees Stam (50). geboren in Amsterdam, praktische stages in Kerkrade en Voerendaal en tenslotte drs. Dick A. Verbakei (35), werkzaam geweest in o.a. Suriname en Geldrop. Het bisdom Rotterdam heeft op het ogenblik ruim twintig mensen in opleiding voor het priesterschap, op verschilende instituten. Mee omdat er de laatste jaren sprake is van een lich te groei in het aantal kandidaten, besloot het bisdombestuur om per 1 oktober in Voorburg een eigen Centrum voor Prieste ropleiding te beginnen. Pax Christi zal zich niet neerleggen bij het effec tueren van het besluit kruisraketten in ons land te plaatsen. De vedesor- ganisatie zal „moreel ver zet" bieden. Dat zei bis schop H. Ernst gisteren in Utrecht bij de presentatie van het boek „In vrede geloven". De uitgave be vat vijftien vredestoespra- ken die de voorzitter van Pax Christi Nederland in de afgelopen vifjtien jaar hield. Het boek werd uit gegeven ter gelegenheid van de benoeming van bisschop Ernst tot vice- president van Pax Christi International. Mgr. Ernst zei in Utrecht voorts dat het „morele verzet" van zijn organisatie tegen voortkomt uit de diepste structuren en regelen van de overtuiging van Pax Christi. democratie, aldus de bisschop. De acties die Pax Christi De bisschop noemde overtui- - - eventueel voert, zullen in gingskracht en bewustwor- plaatsmg van kruisraketten overeenstemming zijn met de ding middelen die Pax Christi Spiritualiteit Hij verduidelijkte hoe naar zijn visie de spiritualiteit in de christelijke vredesbeweging een kenmerkend aspect is. „Onze actie komt voort uit ons geloof", zei mgr. Ernst, „het is een vervolg geven aan ons geloof. Bovendien is het blootleggen van onze geloofs- wortels van belang voor het behoud van onze samenle ving". Naar zijn oordeel zijn er di verse aanwijzingen dat het spirituele in de vresdesbewe- ging leeft. Als voorbeeld her innerde hij de gebedsdiensf voorafgaande aan de vredes demonstratie in Den Haag. Ook noemde hij de diverse activiteiten van de Neder landse religieuzen. Desgevraagd hekelde mgr. Ernst de uitspraak van zijn Rotterdamse collega bisschop Bar. als zouden voorstanders van het volkspetitionnement tegen plaatsing van kruisra ketten, niet weten waarover ze het hebben. Zoals gemeld liet bisschip Bar zich zaterdag in die zin uit tijdens het con gres „Vrede in vrijheid" in Den Haag. „Die uitspraak klopt niet. Ik ben voorstander van het petitionnement en ik weet wel degelijk waarover ik het heb", zo reageerde hij (mgr. Ernst maaskt deel uit van het comité van aanbeve ling voor het petitionnement). De voorganger van mgr. Bar als voorzitter van Pax Christi Nederland, kardinaal Alfrink, heeft een woord vooraf ge schreven in de uitgave „In vrede geloven". Het boek „In vrede geloven" met daarin opgenomen een interview met mgr. Ernst door Rex Brico is een gezame- lijke uitgave van uitgeverij Luyten te amstelveen. Pax Christi Nederland en de pers dienst van het bisdom Breda. Het kost ƒ17,50. „Bij alles wat er aan toon en inhoud is veranderd aan de in voorbereiding zijnde pastorale brief over de economie van de Ver enigde Staten en de ge volgen daarvan in de we reld, blijft recht overeind de voorkeursoptie van de bisschoppen voor de ar men". Dat heeft de voor zitter van de met het op stellen van de brief belas te commissie, aartsbis schop Rembert Weakland van Milwaukee, ver klaard. Zijn commissie is druk bezig met de tweede versie van dit werkstuk, dat een kwart aan omvang heeft ingeboet tot 40.000 woorden en aan alle le den van de bisschoppenconfe rentie ter bestudering zal worden toegezonden. Het is de bedoeling de pastorale brief in tweede lezing te be handelen op de algemene ver gadering van 11 tot 15 novem ber in Washington. Daarna wordt de derde en laatste ver sie samengesteld, waarna de bisschoppen er in de loop van 1986 over zullen stemmen. Naar aartsbisschop Weakland meedeelde, zal de voorkeur soptie voor de armen niet in de tweede versie worden weggemoffeld of onschadelijk worden gemaakt door de hele zaak te vergeestelijken. Deze voorkeursoptie is er niet als een soort slagzin ingekomen om de samenleving te splijten, maar als een uitdaging aan al len, met inbegrip van de mid dengroepen. Er dienen heel wat in de middengroepen op getrokken heilige huisjes on der de slopershamer te ko men, aldus aartsbisschop We akland, „aangezien in geen geval de indruk mag worden gewekt dat alles prima irt Overheid Een tweede moeilijk punt vormt de rol die de overheid in de samenleving heeft te spelen. Er zijn nogal wat mensen geweest die in de eer ste versie van de pastorale brief een al te naieve ver wachting bij de bisschoppen meenden te ontwaren over wat de overheid allemaal kan doen ter bestrijding van ar moede en economisch on recht. Naar mgr. Weakland verklaarde zal in de tweede versie op dit punt niet recht- somkeerd worden gemaakt, daar de bisschoppen er vast van overtuigd zijn dat veel meer moet worden gedaan aan bestrijding van armoede en werkloosheid. „Dat is de taak van de hele samenleving, zowel de particuliere sector als de overheid", aldus de aartsbisschop. Naar hij meedeelde zal de commissie met grote behoed zaamheid tewerk gaan omdat zo gauw aan uitspraken op dit terrein een uitdagend karak ter wordt toegekend. Duide lijk moet zijn dat volgens de rooms-katholieke sociale leer de overheid een rol ten goede heeft te spelen op de weg naar economische rechtvaar digheid. Veel Hongaarse kerken zijn niet blij met de Billy Graham- -campagne zaterdag 21 sep tember in het grootste stadion van Budapest. Volgens een hoogleraar van het gerefor meerde seminarie heeft dat te maken met de Hongaarse mentaliteit. Het is te groots opgezet en de campagne van deze evangelist wordt als veel te Amerikaans ervaren. „Vol gens mij is het allemaal maar show: Ik denk dat dit niet de manier is om over de Heer te vertellen", aldus de hoogle raar. De organisatoren ver wachten 12.000 mensen, onder wie 6.000 jongeren. Nederlandse Hervormde Kerk Bedankt voor Bruinisse toe zegging: Z. de Graaf te Ha- zerswoude. Bedankt voor Vinkeveen G. S. A. de Knegt te Huizen. Gereformeerde Kerken Beroepen: te Winsum-Ooster- end (part-time): drs. W. Feen- stra, kandidaat te Kampen; te Leeuwarden-Huizum J. Ritse- ma te Beilen; te Spijkenisse drs. A. N. Verheul te Koude- kerke op Walcheren. Christelijke Gereformeerde Kerken Beroepen te Vlaardingen: R. van Beek te Veenendaal (Pniëlkerk). Evangelisch Lutherse Kerk P. Oussoren, Oude Gracht 291, 3511 PA Utrecht, die zijn ambt als predikant aldaar heeft neergelegd, is opnieuw beroepbaar. De recherche van de Ameri kaanse staat Oregon is woens dag op bezoek geweest in Raj- neeshpuram, de ranch van de verlichte meester Bhagwan Shree Rajneesh en diens neo- -sannyasins. Het bezoek houdt verband met beschuldigingen van Bhagwan dat enkele van zijn naaste medewerkers o.a. hebben samengezworen tot moord en met de noorderzon zijn vertrokken met in hun koffers 55 miljoen dollar (on geveer 175 miljoen gulden). Ze zouden in Europa een casi no willen beginnen. Intussen kreeg de commune een nieuwe klap te verwer ken doordat bekend werd dat het Hooggerechtshof van Ore gon van mening is dat Raj- neeshpuram niet het recht had 48 hectare landbouw grond te gebruiken voor de bouw van onder meer een meditatiehal, een cafetaria en een hotel. In een gebouw grenzend aan de woning van Sheela, de uit geweken secretaresse van Bhagwan, is een verborgen laboratorium gevonden waar muizen werden vergiftigd. Verder werden handboeken voor het plegen van moorden en twee geheime kamers lei dend naar een tunnel aange troffen. Bhagwan verklaarde tijdens een persconferentie dat een piloot van de Rajneesh-lucht- vaartmaatschapij hem had in gelicht over een samenzwe ring om het gerechtsgebouw van Wasco County in The Dallas, Oregon, te bombarde ren. De 53-jarige Rajneesh zei eerder deze week dat topme- dewerkers hadden geprobeerd andere vertrouwenspersonen te vergiftigen, alsmede twee districtsfunctionarissen en het drinkwater van The Dallas. Zij zouden ook verantwoorde lijk zijn voor een salmonella- -vergiftiging die 700 mensen ziek maakte. Verder zouden zij een overheidsgebouw in brand hebben gestoken. De Amerikaanse dominee Benjamin Weir, die zestien maanden geleden in Libanon werd ontvoerd, is veilig terug gekeerd in de Verenigde Sta ten. Witte Huis-woordvoerder Ed ward Djerejian verklaarde dat duidelijk was geworden dat de andere zes Amerikaanse gijze laars nog niet vrijgelaten zul len worden. Weir is zaterdag overgedragen aan de Amerikaanse autoritei ten in Beiroet. Er is gewacht met het bekendmaken van de vrijlating, omdat de Amerika nen hoopten dat nog meer gij zelaars zouden worden vrijge laten. Weir bevindt zich nu in Norfolk in de staat Virginia. Volgens Djerejian ligt hij niet in het ziekenhuis. Artsen heb ben gezegd dat hij in goede geestelijke en lichamelijke ge zondheid verkeert. Djerejian wilde verder niet in gaan op vragen of de Ameri kaanse regering concessies heeft gedaan om de dominee vrij te krijgen. Het geluk vermenigvuldigt zich slechts, wanneer je het met iemand deelt Gilbert Cesbron Braziliaanse bisschoppen ontkennen doorschuiven van geld De Braziliaanse bisschop penconferentie (CNBB) ontkent dat zij ontwikke lingsgeld uit onder ande re West-Duitsland, Ne derland en België, heeft doorgespeeld naar de linkse arbeiderspartij. Dit soort beschuldigingen was de afgelopen dagen geuit in het parlement door oppositie en door de leider van een regerings partij. Volgens de voorzitter van de liberale regeringspartij, se nator Jorge Bornhausen, heeft alleen al de Bondsre publiek Duitsland in tien jaar tijds 2,2 miljard gulden gestoken in sociale projecten in Brazilië. Hij zei dat zeker 10 procent van het geld via de RK Kerk is terechtgeko men bij de linkse arbeiders partij (PT) en haar vakbon den. In een officieel communiqué betreurt de CNBB deze „on juiste beschuldigingen" die de „humanitaire uitwisse ling in een verkeerd dag licht zet". De CNBB legt uit dat zij van particulieren en overheidsinstellingen in de Eerste Wereld zo nu en dan financiële hulp ontvangt voor eenmalige projecten of voor projecten van wat lan gere duur. Genoemd worden de steun van Adveniat (de pastoraal en educatieve doeleinden), Misereor (vooral sociale pro jecten), Missio (evangelise- ring) en Caritas (noodsitua ties en calamiteiten). Over de omvang van de hulp laat de CNBB zich niet uit, terwijl ook niet wordt ingegaan op de beschuldi ging dat de gelden Brazilië binnenkomen via de niet-of- ficiële wisselmarkt, waar 30 a 35 procent meer wordt be taald voor harde valuta. De pastorale commissie voor het grondbezit (CPT) erkent dat zij een deel van de bui tenlandse hulp gebruikt voor het organiseren van de landloze boeren in vakbon den. Op indirecte wijze geeft zij ook toe, dat de buiten landse hulp niet via de cen trale banken Brazilië bin nenkomt. De pastorale com missie verklaart evenwel bereid te zijn belastinghef fing door de Braziliaanse overheid toe te staan. De CPT wil, dat die dan ook wordt toegepast op de „ab surde winsten van de ban kiers, industriëlen, winke liers, grootgrondbezitters etc., die schril afsteken te gen de ellende, honger en dood, waardoor permanent 40 procent van de Brazili aanse bevolking wordt be dreigd". De CPT laat weten: „Nog veel illegaler is de vorming van speciale fondsen van miljoenen guldens om groot grondbezitters en huur moordenaars van landloze boeren te verdedigen en de realisering van de landher vorming te verhinderen". ROME Nog dit jaar zal worden beslist of er achter de aanslag van vier jaar geleden op paus Johannes Paulus II inderdaad een complot stak en/of dat Turks dan wel Bul gaars was, beide of geen van beide. Want het Romeinse Hof heeft haast. De president van het Hof, Severino Santia- pichi, wil het proces zo snel mogelijk afronden, in elk ge val voor het eind van dit jaar. Want hoe langer het gaat du ren, hoe moeilijker het is om de geloofwaardigheid te be houden. Gisteren op de zesendertigste zitting verklaarde Agca dat de Verenigde Staten en het Vati- caan de Bulgaarse betrokken heid bij het het moordcomplot rond de paus hadden bedacht. In Rome vraagt men zich af hoe dit proces-feuilleton in een onbekend aantal afleve ringen kan worden versneld. Dit gedenkwaardige proces loopt over van de incidenten, van onvoorziene ontwikkelin gen, van nieuwe getuigen die zich ineens met de „waar heid" presenteren. En overal gaan de rechters even uitge breid op in, zich bewust van de „historische taak" die zij tegenover de mensheid heb ben te vervullen. Het Hof is in Nederland ge weest, in West-Duitsland en de procureur-generaal enkele dagen geleden nog in Parijs, om er (Turkse) getuigen te verhoren. Deze verhoren worden dezer dagen in de Ro meinse rechtszaal herhaald omdat ze volgens het hof es sentieel zijn voor het proces. Maar in het kader van het ge rechtelijk vooronderzoek werden die Turken niet be langrijk genoeg geacht. Trou wens de hele Turkse connec tie werd in het vooronderzoek verwaarloosd. Toen waren de Bulgaren de klos. En van hen hoort men praktisch niets meer. Ali Agca, de feitelijke aan slagpleger op de paus, werd gisteren (tijdens de eerste zit ting na de vakantie) gecon fronteerd met Yalcin Ozbey, een landgenoot die in het Westduitse Bochum gevangen zit en door de Duitsers als ge tuige is „uitgeleend". Ozbey, een „grijze wolf", wordt door het hof interessant gevonden omdat hij „ergens" ae verha len van Agca over de Bul gaars/Turkse connectie be vestigt. Ozbey deed dat ook gisteren. Met name wees hij erop dat de Turk Afik, na Agca, Celik en Aye de vierde aanslagple ger op het St Pietersplein, niemand anders dan Siri Kad- dem was. Siri Kaddem is be gin augustus in dit proces ge hoord en hij ontkende toen zelfs ooit zijn vaderland ver laten te hebben. Ozbey baarde gisteren opzien met een opmerking over de ontvoering van Emanuela Or- landi, het „Vaticaanse" meisje dat drie jaar geleden spoorloos verdween. Ozbey had van Oral Celik, die na de aanslag bij hem in Stuttgart had gelo geerd, begrepen dat Emanuela moest dienen als „losprijs" voor de vrijlating van Agca. Volgens Ozbey zou Emanuela nog in leven zijn. Meer kon of wilde Ozbey over de affaire- Emanuela niet kwijt, ondanks aandringen van het Hof. Tijdens de 36ste zitting, giste ren, maakten de advocaten van de verdachte Turken en Bulgaren bezwaar tegen het optreden van de openbare aanklager Marini. Volgens hen was Marini in de marge van dit proces bezig met een heel ander „pausproces" en wel tegen de Turkse Grijze Wolven. Daar had de verdedi ging zich niet op kunnen voorbereiden. De hofpresi- dent wees dit bezwaar van de hand. Het proces had volgens hem de oorspronkelijke uit gangspunten niet verlaten. Parijs steeds meer in het jebbe i FRANSE regeringsautoriteiten, zo wordt steeds diPjj^ zitten wel degelijk achter de recente aanslag op defied Warrior, het schip van Greenpeace. De jongste, alle^iebu nemelijk klinkende onthullingen van het Franse Monde bepaald geen sensatieblad maar een gezi. de krant staan recht tegenovér de uitslag van hef1, Franse onderzoek, maar dat is ^1 van het begin af[jekei omstreden geweest. j/erigi )erlar ZELFS de woordvoerster van oe Franse regerinim'ns blijken, dat er alle aanleiding is. voor ernstige twijfj juistheid van de bevindingen van onderzoeker Trici heeft trouwens zelf al eerder op een wat onbeholp te kennen gegeven het best mogelijk te achten, dereen hem de waarheid heeft verteld. Tricf ïolpef— n, da* da. De Franse pers stelt op goede gronden vooral minA nu van Defensie verantwoordelijk voor de aansla] ontkent deze elk aandeel. De elkaar in hoog tempo c de onthullingen zullen vrijwel zeker gevolgen hebUigj de Franse socialistische regering. Mogelijk ook v°oirzoe rand zelf, die zich in al zijn welsprekendheid voorha j, perkt tot de cryptische mededeling, dat hij wel eer>0^e heeft, maar die niet van de daken wil schreeuwen. B toch eens van moeten komen dqt hij zich wat duide]f( laat. Mochten de nieuwe onthullingen met bewijzen kunnen worden, dan zal dat eën schril licht werj wijze waarop de Franse regering probeert haar prd gen met kernwapens ten koste van letterlijk alle: zetten. Er is nu een bericht, dat ook Britse agent^p n uitvloeisel van de in het bizarre wereldje van de [hol! diensten altijd aanwezige onderlinge tweespalt en 14 tc bij de aanslag betrokken zijn geweest. Zelfs als (ope mocht zijn, dan is toch ook volgens dat verhaal op Jleid militair niveau in Frankrijk het besluit genomenjamsi aanslag op de Rainbow Warrior f\C. den. Het lijkt langzamerhand dienstig als ook de Neder; gering Parijs eens opheldering I vraagt over de affl was per slot van rekening een Nederlandse fotograT dood vond bij de gewelddadige laanslag in Nieuw-Zf" Koeler DE BILT Het mooie nazo- merweer van vandaag duurt maar een dag. Over de Britse Eilanden nadert een front, dat de voorste begrenzing vormt van koele lucht. Voorafgegaan door enkele buien zal het in de avond en nacht over ons land naar het zuidoosten trekken Achter het front zijn morgen vooral in het noorden opkla ringen te verwachten. Boven het zuiden van het land kun nen nog geruime tijd wolken velden blijven. Morgenmiddag is het 4 a 5 graden minder warm dan vandaag. Doordat depressies een vrij noordelijke koers volgen, zij trekken langs Schotland naar Scandinavië, zal er na van nacht voorlopig geen regen van betekenis meer vallen. In midden en zuid-Europa duurt het mooie nazomerweer on verminderd voort. In het Al pengebied wordt het 's mid dags 20 tot 25 graden, in zuid- -Europa wijst de thermometer 's middags aan tussen de 25 en 30. Weersvooruitzichten voor diverse Europese landen, geldig voor zater dag en zondag: Zuid-Scandinavië: half tot zwaar be wolkt en vooral zondag regen. Mid- dagtemperatuur van 14 tot 18 graden Britse Eilanden: half tot zwaar be wolkt met vooral in Ierland en Schotland zaterdag regen. Middag- temperatuur van 14 graden in Schot land tot 20 in de omgeving van Lon- Benelux: af en toe zon en geen regen van betekenis. Middagtemperatuur van 18 tot 22 graden. Duitsland: droog en perioden met zon. maar in de nacht en ochtend kans op mist. Middagtemperatuur van 18 graden in het noorden tot 25 in het zuiden. Frankrijk: in"de Kanaalzone wolken velden en 's middags ongeveer 20 graden. Elders zonnig en 25 tot 30 graden. Alpengebied: zonnig, nacht en ochtend plaat Middagtemperatuur 4 Italië en de Joegoslavische lokale onweersbui, overigel Middagtemperatuur 24 tot j( Weer Max H ervol I9 1AA ïa rei an t -0 yerd llvi lote je d (me G en n eed Luxemburg onbew. itemb Claus Bminc St. ft N bij. GRATIS ELKE WOENSDAG' BIJLAGE BIJ UW KRANT N INFORM ATIE OVER FILMS.M. 1 THEATER, RECREATIE.EXPO EN EEN COMPLETE AGENI Vis met ananas, Chinese salade en rijst karamelvla Voor twee personen hebt u nodig: 300 g gefileerde schelvis, 1 lepel sherry, zout, djahé, 2 theelepels maizena, 1 eiwit, 2 lepels olie, 3 schijven ananas met 1,5 dl sap of sap en water, halve lepel ketjap, 1 theele pel suiker, maizena; 350 g spitskool, 150 g wor tel, 1 lepel olie, 2 lepels wa ter, kwart kippebouillonta- biet, ketjap, azijn, suiker; 250 g droogkokende rijst, 4,5 dl water, zout; 75 g suiker, 0,5 liter water, 25 g maizena, paar kinder schuimpjes. Spoel de vis af met koud wa ter, verdeel hem in stukjes van drie centimeter en zet die met sherry besprenkeld een uur koel weg. Meng zout. djahé en maizena en* I het mengsel door de J lekte vis. Haal de stul door losgeklopt eiwit ze een paar minuten L te warme olie. T Schep de nog niet gar£* 1 een bord en doe het u sap in de pan met (leb ananas, ketjap, suiker ge er over is van de t ge Bind het mengsel met maizena tot een dumiling Laat de vis in deze j me een paar minuten gaai de ken. (reel Bak reepjes kool en hot een paar minuten r scheppende in de oli&?m water en een verierf'^ bouillontablet toe, slln/" pan en verwarm de gif "e nog vijf minuten. I naar smaak ketjap, a>m* suiker bij. Presenteer f"* recht warm, lauw of 1 Verwarm de suiker matig vuur in een braadpan. Voeg, zodra de helft suikeroppervlak bruii lepel koud water toe, g door bijna alle melk. 1 karamel in de melk o[ en bind dan het men± maizena tot vladikt neer de afgekoelde een paar schuimpjes. Sr i

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1985 | | pagina 2