Kerken roepen op tot 24-uursstaking Flick-manager is zich van geen kwaad bewust CeidaeSom-ont Walesa: Solidariteit bevrijdingsbeweging" Nicaragua beschuldigt ^renigde Staten van staatsterrorisme Nu nog geen stemrecht zwarten ^VERLOPEN KGB-CHEF HOUDT SëRBAND MET UITWIJKEN TIEDGE' ENGELAND i2-sijthoff pers Treinramp in Portugal gevolg menselijke fout NA OMKOPING VAN MINISTERS ^TENLAND VRIJDAG 13 SEPTEMBER 1985 PAGINA 7 tcher: alleen erkaitie-onderzoek rellen [INGHAM De conservatieve regering-Thatcher heeft gisteren jn dat er alleen een politie-onder- :al worden ingesteld naar de rel- in de laatste dagen in Birming- n geen gerechtelijk onderzoek, •meenteraad van Birmingham hierop woedend gereageerd. De vil nu zelf een diepgaand onder- Instellen naar de achterliggende' ten van de gewelddadigheden. In Handsworth in Birmingham is "Tsteren rustig gebeleven, maar er jn zich wel in drie andere steden Va^ voorgedaan: In Wolverhampton, "Atry en Liverpool. GDANSK Lech Walesa, oprichter van de Poolse vakorgani satie Solidariteit, heeft gisteren verklaard dat de Poolse regering de kans om onafhankelijker te worden van Moskou heeft misge lopen door in 1981 de staat van beleg af te kondigen en de „be vrijdingsbeweging" de kop in te drukken. Het is voor het eerst dat Walesa Solidariteit een „bevrijdingsbeweging" noemt en toe geeft dat het om meer dan een onafhankelijke vakbond gaat. Na Solidariteit hebben verscheidene Poolse (verboden) vakbonden opgeroepen de verkiezingen van 13 oktober te boycotten. De rooms-katholieke kerk in Polen zal geen uitspraak doen over die verkiezingen. De regering moet dit echter niet als instem ming beschouwen, aldus de Poolse kardinaal Jozef Glemp. Deze stelde ook dat de Amerikaanse sancties tegen Polen moeten worden opgeheven, in verband met de moeilijke situatie in het land. Bolivianen protesteren Elf jaar cel voor in zee gooien verstekelingen ATHENE De rechtbank in Athene heeft gis teren de Griekse kapitein Antonis Plytzanopou- los veroordeeld tot tien jaar en tien maanden cel wegens het overboord zetten van elf Afrikaanse verstekelingen voor de kust van Somalië. De (blinde) verstekelingen werden overboord gezet in een gebied waar veel haaien voorkomen. De kapitein stelde in het proces dat „haaien toch geen zwarten eten". Het is niet bekend wat het lot is geweest van de verstekelingen, maar dat zij zijn omgekomen lijkt waarschijnlijk. Een on derzoek van het Rode Kruis heeft niets opgele verd. Daarom legde de rechtbank de kapitein een lagere straf op dan het openbaar ministerie had geëist. De andere bemanningsleden werden veroordeeld tot straffen variërend van zes tot 44 maanden. Galstenen w,eg door kneep in oorlel PEKING In China worden kwalen soms op uiterst simpele wijze behan deld. Het Chinese Volksdagblad maakt melding van een arts die zijn patiënten zonder riskante operaties of kostbare geneesmiddelen van hun galstenen afhelpt. Hij knijpt ze ge woon in een oorlel. Volgens de leer van de traditionele Chinese genees kunst zoekt de arts nauwkeurig het acupunctuurpunt op dat in verbinding staat met de galblaas en dat is in dit geval de oorlel. Druk op dit punt prikkelt de gal wegen waardoor de stenen worden uitgestoten. In 82 pro cent van de gevallen heeft de metho de succes, aldus de krant. e rechtszaak die Nicaragua voor het Internationale Hof te- Ie Verenigde Staten hadden aangespannen, lieten de Ame- )DEMen gisteren verstek gaan. swerk O /RAA l0r 0 HAAG De Nicaraguaanse ambassadeur in Ne- £rb3nd beschuldigt de Verenigde Staten ervan staat- t>risme in zijn land te bedrijven, door steun te ge- tan de „contra's", de rechtse rebellen die tegen de APPIing opereren. De ambassadeur, Carlos Arguello 'RAAkz ex-minister van justitie, zei dit gisteren voor ivraa^iternationaal Gerechtshof in Den Haag. To^gua heeft een beëdigde verklaring van de voormalige LeidJleider Edgar Chamorro voorgelegd aan het Hof. Daarin Leid^n de Verenigde Staten ervan beschuldigd nog steeds mili- )0u.»teun te geven aan de contra's. Bovendien worden de gru- rjjrr-.heden van de contra's beschreven. I® ege-stoelen-politiek" van de VS, door niet op de zitting te 07i$ijnen' bestempelde Gomez als minachting voor het Hof. 2114 de VS vorig jaar al hadden laten weten de rechtsmacht \et internationaal college van rechters in de zaak niet te nnen, trokken ze zich in januari uit de procedure terdg. dat ze geen argumenten meer hadden", aldus Gomez. Vol- P" "Me ambassadeur hebben de VS hun besluit nadien proberen ern aite praten door te zeggen dat het Hof vooringenomen was :t er daarom geen hoop was op een onpartijdige behande- ran de zaak. -ksnjrantwoordelijkheid van de VS voor het leggen van mijnen oavens, het aanvallen van opslagplaatsen in havens en het iffurajeren en vermoorden van boeren, bejaarden, vrouwen en ®"a^!ren is volgens Nicaragua duidelijk aangetoond. 0 5t deze directe Amerikaanse acties, waardoor zware verlie- an mensenlevens en goederen zijn geleden, heeft het land rRAA|rnstig te lijden gehad van de Amerikaanse pogingen de imie en infrastructuur te verzwakken. Dit alles met het lne sandinistische regering omver te werpen". Minister Van den Broek PIETERMARITZBURG Kerkleiders in Zuid- -Afrika hebben hun steun gegeven aan de op roep van Nobelprijswin naar bisschop Tutu, om volgende maand een na tionale staking van 24 uur te houden. De werkon derbreking zal plaatsvin den op 9 oktober. Alleen afgevaardigden van de vooral uit blanken be staande Nederduitse Ge reformeerde Kerk zeiden dat ze meer tijd nodig hebben, voor ze een be sluit kunnen nemen. Na de vergadering van de kerkleiders werd een docu ment van vier pagina's uitge geven, waarin christenen werd aangeraden op 9 oktober thuis te blijven „om meer be rouw te hebben over en te bidden voor de zondige aspec ten van ons nationale leven, die ons hebben doen belanden in de huidige crisis". Bisschop Tutu zei niet waarom hij had afgezien van zijn aanvankelij ke voornemen om een week lang het werk neer te leggen. Wel zei hij tegen verslagge vers gelukkig te zijn dat zijn voorstel was aanvaard. Te vens is besloten een delegatie te sturen naar president P.W. Botha. De delegatie zal de president vragen de huidige noodtoestand op te heffen, de militaire en politie-eenheden terug te trekken uit de zwarte woonoorden en alle gedeti neerden en politieke gevange nen vrij te laten. Ds. Allan Boesak, die op 27 augustus werd aangehouden, verwacht dat hij binnen twee tot drie weken zal worden vrijgelaten, omdat de autoriteiten „ge woonweg alles over en van mij weten". Boesak werd ge arresteerd toen hij een pro testmars zou leiden naar de Pollsmoor-gevangenis bij Kaapstad, waar ANC-leider Nelson Mandela gevangen wordt gehouden. Doder» De Zuidafrikaanse politie heeft gisteren in de zwarte woonwijk Guguletu bij Kaap stad drie zwarten doodgescho ten. De slachtoffers vielen toen de politie het vuur open de op een menigte van onge veer 100 zwarten, die een weg gebarricadeerd had met bran dende autobanden. Het zie kenhuis van het nabijgelegen Crossroads meldde later nog twee doden. Een woordvoer der van de politie van Kaap stad verklaarde gisteravond dat de toestand in de zwarte woonsteden „zeer gespannen is". Bij incidenten in Langa, bij Kaapstad, en in Howick (Natal) vielen eveneens twee doden. In Soweto, bij Johan nesburg, raakten tien zwarte scholieren en een blanke on derwijzeres gewond toen. de politie op een groep betogende scholieren schoot. Volgens ooggetuigen schoten de agen ten op een gegeven moment in het wilde weg om zich heen. De politie bevestigde la ter dat in Soweto 600 zwarte leerlingen zijn gearresteerd. Gesprek In Zambia zijn vijf vooraan staande Zuidafrikaanse za kenlieden, onder leiding van Gavin Relly, president van de Anglo-American Company, gesprekken begonnen met het verboden ANC. De verzetsde- legatie staat onder leiding van ANC-leider Oliver Tambo. Het Engels-sprekende deel van de Zuidafrikaanse zaken wereld, dat circa 70 percent van de economie in handen In Amsterdam heeft burgemeester Ed van Thijn gisteren een driedaagse conferentie van Westeu- ropese politici over apartheid en Zuidelijk Afrika geopend. Rechts J. Makatini van het Afrikaans Nationaal Congres en in het midden Jan Nico Scholten, voorzitter van de politici tegen apartheid. eenlopende motieven, deels politiek en deels economisch en sommigen maken zich zor gen over het feit dat hun zoon in militaire dienst moet. De wetten op het staatsburger schap zijn onlangs veranderd, waardoor iemand die vijf jaar in Zuid-Afrika woont auto matisch Zuidafrikaan wordt. En dan dus ook in het leger moet. Een leger dat steeds meer betrokken raakt in wat sommigen zien als een bur geroorlog. Elk jaar geven 3.000 tot 4.000 jongeren geen gehoor aan hun oproep om in militaire dienst te gaan. In. 1984 daalde het aantal tot 1.500 nadat de straf voor dienstweigering flink was verzwaard. Maar over de eer ste zes maanden van dit jaar hebben 7.500 blanke jonge mannen dienst geweigerd. Maar volgens een functionaris van het consulaat komen alle problemen op een ding neer: „Vendex boycot Zuid-Afrika" AMSTERDAM Op aandrang van het Komitee Zuidelijk Afrika (KZA) heeft Vendex International besloten produkten uit Zuid-Afrika niet meer te verkopen of te verwerken. Eind deze week zullen dergelijke artikelen uit de winkels van Ven dex zijn verwijderd. Dat verklaarde gisteren het KZA. Van de zijde van Vendex was geen bevestiging van deze bekendma king te krijgen. Het Ahold-concern heeft eerder deze maand meegedeeld dat geen van de werkmaatschappijen van Ahold meer produkten uit Zuid-Afrika inkoopt, verkoopt of ver werkt. heeft, is altijd liberaler ge weest dan het Afrikaans-spre kende deel van het bedrijfsle ven. Zambiaanse regerings functionarissen wilden geen nadere bijzonderheden ver strekken over de gang van za ken bij de besprekingen, die zoals bekend de steun genie ten van president Kenneth Kaunda, een uitgesproken voorstander van diplomatiek overleg als middel om een eind te maken aan het apart heidssysteem. Nederlanders Bij het Nederlandse consu laat-generaal in Johannesburg komen de laatste tijd meer verzoeken om informatie bin nen van Nederlandse ingeze tenen, die in Zuid-Afrika ver blijven. Zij hebben veelal uit- VAN DEN BROEK: DEN HAAG De aankondi ging van de Zuidafrikaanse president Pieter Botha, dat ook inwoners van de vier thuislanden het Zuidafrikaan se staatsburgerschap kunnen krijgen, is „een terechte en positieve inbreuk" op de apartheidspolitiek. Dit heeft minister Van den Broek (Bui- telandse zaken) gisteren in de Kamer verklaard. De Nederlandse regering meent echter dat de zwarte bevolking van Zuid-Afrika niet van de ene dag op de an dere stemrecht moet krijgen. Volgens de bewindsman zou den op die manier niet de rechten van de blanke en an dere minderheden zeker kun nen worden gesteld. Ook voor de zwarten zelf zou dit ernsti ge moeilijkheden kunnen op leveren, zei de minister. Het aandringen op het begin sel van „one man one vote", zoals het Afrikaans Nationaal Congres doet, zou bovendien neerkomen op het van bui tenaf aanreiken van een blauwdruk voor de ontwikke ling van Zuid-Afrika. ?De minister, die niet wilde in gaan op de vraag of zijn be zoek aan het land „een suc ces" is geweest en „nieuws" heeft opgeleverd, zegt duide lijke aanwijzingen te hebben dat de blanken in brede krin gen beseffen „dat het met de apartheid is gedaan". Philips mag in Zuid-Afrika overigens radio-apparatuur voor politie en leger blijven maken. Vol gens Van den Broek is er geen mogelijkheid om dat te verbieden. Uit een opinipeiling blijk dat de gebeurtenissen in Zuid- Afrika in Nederland nauwlet tend worden gevolgd. Van de 890 personen van 18 jaar en ouder die het NIPO op 12 en 13 augsutus ondervroeg, ver klaarde 81 procent het nieuws over de situatie in Zuid-Afri ka te volgen. iioma^oig van de voorpagina) |kerdDEN Volgens het Brit- t0Wsbureau Press Associa- Jf9J(PA) bestaat er een ver- SKi.tUSSen ^et 0Vei"l°Pen van vGB-chef Gordievski en —uitwijken vorige maand I Oost-Duitsland van JCretS- Joachim Tiedge, een Haag functionaris van de d. biduitse contraspionage. beroept zich lij op inlichtingen van rkpr/frse Sebeime diensten. iKcr/^ns PA was Gordievski Oflubbelagent, die in gevaar door het overlo- yan Tiedge. Om deze re- rker/lzou Britse geheime It hem in veiligheid ge- b!- °ht hebben. cou heeft zich tot nu toe [houdend opgesteld op het RAAjht dat 25 Sovjet-functio narissen door Groot-Brittannië zijn uitgewezen. De Sovjet-am bassade in Londen heeft de uitwijzing door de Britse rege ring „ongegrond" genoemd, „vooral als dit wordt gerecht vaardigd met een verwijzing naar de beschuldigingen van een overloper". De Britse minister van buiten landse zaken, Howe, had giste ren laten weten dat de zes di plomaten en 19 zakenlieden, journalisten en ambassademe dewerkers waren uitgewezen op aanwijzingen van Oleg Gordievski. De herhaaldelijke uitwijzingen door Groot-Brittannië van Sovjet-diplomaten, die van spionage worden beticht, be last al een aantal jaren de rela tie tussen beide landen. De re gering-Thatcher doet sinds 1983 haar best de lang ver waarloosde betrekkingen met Moskou te verbeteren en de handel te bevorderen, maar de spionage-affaires vormen tel kens weer grote obstakels. Na het eerste bezoek van de mi nister Howe aan Moskou werd vorig jaar de eerste-secretaris van de Sovjet-ambassade in Londen, Arkadie Gouk, gelast het land te verlaten. Hij zou een topfunctionaris van de Russische geheime dienst KGB zijn. In april jongstleden gelastte Howe de uitwijzing van vijf Russen, onder wie de marine-attaché Oleg Los. Als tegenmaatregel stuurde Mos kou drie leden van de Britse ambassade naar huis. De rela tie tussen de twee landen be landde daarmee op een nieuw dieptepunt met lopi) „Nou zijn we'eindelijk waar we wezen yordden," zuchtte kolonel Plimpp. „Welaan dan, o. nrë heren. Die namaak-Verholen hier in het is Pjotr Nogrottr, een levensgevaarlijke ge le agent uit Nicolagonië." „Wel sapperdek- Lies nog-es-an-toe!" riep Eelco uit, strijdlus- let zijn wapenstokje zwaaiend. „Ik ga hem en anhoud'n en voorgeleid'n! Ik geef die I^rik een dreun met de gummilat dwars over lanis, en. „Jij doet helemaal NIKS!!" IJolonel Plimpp bijtend. „Jij hebt al meer dan leg aan de zaak verknoeid, Eelkema. Nee, Je heren.er zijn nu sluwere plannetjes *3, want gelooft u maar, dat Pjotr Nogrottr ijn makkers op hun hoede zijn. Daarom U de B.G.D. de leiding van het onderzoek •p zich. Luistert u goed.dit is mijn De kolonel liet zijn stem dalen tot lauw hoorbaar gefluister en gaf een aantal scherpe instrukties. Vervolgens stak hij zich weer in de vermomming van meneer Meyer (in ijzer.en maakte zich gereed om te vertrek ken. „Dat is dus begrepen, hoop ik," waren zijn afscheidswoorden. „Over twee uur precies meldt Eelco zich bij de smidse.En nau welijks was de kordate kolonel verdwenen, of burgemeester van Muizenis zei: „Je hebt het misschien toch een beetje dom aangepakt, Eel co. Een geheime agent arresteren in plaats van een boef.„Helemaal niet!" protesteerde Eelco. „Punt één: we wist'n niet, dat die provo een agent was van de geheimzinnige dienst. Punt twee: we wist'n eev'nmin dat we opge scheept zaat'n met een dubbelganger van smid- je Verhool'n. En punt drie: U als burgemeester bent verantwoordelijk voor het pliesiebeleid in deze gemeente. U hebt mij toestemming ge- geev'n om stevig op te treeden. O zo!" (ADVERTENTIE) Rondreis „James Herriot Country" Vertrek donderdag 26 september a.t. Met North Sea Ferries naar Hull. Rondrit met luxe Engelse tou ringcar. Stadswandeling YORK o.l.v. Nederlands sprekende gids, met bezoek aan de Minster, publunch, gelegenheid tot museum- bezoek. Via Knaresborough naar Harrogate voor overnachting in het Harrogate Granby Hotel. Zaterdag bezoek aan Ripley Castle en RIPON, terug naar Huil. Zondagmorgen aankomst in Europoort. Prijs ƒ345.- persoon op basis halfpension, incl. publunch, gids en entree Ripley Castle; 2-persoons standaardhut. Toeslag special hut f 30.-. 1-pers.kamer 1-pers. standaardhut 555.- p.p.; idem met special hut/615.- Gratis parkeergelegenheid Europoort. Busverbinding vanaf Rotterdam CS. Gecombineerde reisverzekering ƒ10.- per persoon ƒ5.- poliskosten. Annuleringsverzekering 3 1/2% van de reissom 6.- poliskosten. Inlichtingen en boekingen telefonisch onder nummer 070-190882 (maandag t/m vrijdag 9-16 uur) of persoonlijk in onze vestiging aan de Spuistraat 71 /hoek Spui te Den Haag. POSTBUS 16050 2500 AA DEN HAAG TELEFOON 070 -190882 VISEU Functionarissen van de Portugese Spoorwegen heb ben verklaard dat de botsing tussen twee treinen, woensdaga vond, het gevolg is geweest van een menselijke fout. Bij de ramp zijn tenminste 49 mensen om het leven gekomen. Er bestaat nog onzekerheid over het aantal passagiers dat zich in beide treinen bevond. Zowel de sneltrein naar Parijs als een lokale trein kre gen tegelijkertijd toestemming om over een stuk enkelspoor te rijden. Wie hiervoor verantwoordelijk is, is niet bekendgemaakt. (Van onze correspondent Gerard Kessels) BONN Hij kan het niet begrijpen. Dertig jaar lang een man van eer en aan zien en dan nu in een keer een schurk, ja zelfs iemand die de fundamen ten van de democratie on dermijnt? Eberhard von Brauchitsch, verdachte in het Flick-proces, is zich van geen kwaad bewust. De bijna twee meter lange manager, telg uit een oud Pruisisch adelijk geslacht, kijkt op van zijn papieren en zegt met een smekende ondertoon in zijn stem: „Een mens kan zijn omge ving wel een of twee jaar een rad voor ogen draai en, maar toch geen dertig jaar?" Hij wijst naar de hoogste ordes uit binnen- en buitenland die hij heeft gekregen. De Europe se Verdienstorde in Goud bij voobeeld. „Daar ben ik bijzon der trots op", zegt hij. Zo ie mand, dat is de teneur van zijn betoog, hoort toch niet voor de rechter thuis. De man die in de Bonner rechtszaal direct te genover hem zit, denkt daar echter anders over. Hoofdoffi cier Dieter Irsfeld heeft samen met vier andere officieren in' minutieus speurwerk de bouwstenen bij elkaar gedra gen van wat is uitgemond in het grootste politieke schan daal van het naoorlogse Duits land: de Flick-affaire. Wat Irs feld en zijn mensen boven wa ter hebben gehaald is een on geoorloofde vervlechting van politiek en economie van on gekende omvang. Van 1972 tot 1977 overhandig de Von Brauchitsch minister van economische zaken, Hans Friderichs, een serie welgevul de enveloppen. Het geld dat tijdens recepties of „werk- maaltijden" van eigenaar ver wisselde was bedoeld voor Fri derichs' partij, de liberale FDP. Of de 375.000 mark die Friderichs incasseerde echter ook in de partijkas terecht zijn gekomen, is niet meer na te gaan. Dresdner Bank Toen Friderichs in 1977 zijn ministerszetel inruilde voor het presidentschap van de tweede bank van het land, de Dresdner Bank, mocht ook zijn opvolger in Bonn, Otto Graf Lambsdorff, zich koeste ren in Brauchitsch geldregen. Lambsdorff ontving 135.000 mark en ook bij hem is niet bekend waar het is gebleven. Zowel bij Lambsdorff als Fri derichs gaat de justitie er niet van uit dat zij zich persoonlijk verrijkt hebben. Maar daar gaat het ook niet om.'Het punt is dat zij, op het moment dat ze Brauchitsch' enveloppen in de binnenzak staken, als minister moesten beslissen over een be lastingvrijstelling van 850 mil joen mark voor Flick. Een vrijstelling die miljardair Flick uiteindelijk ook kreeg. Dat heet in gewoon Nederlands omkoping. Ook bondskanselier Kohl toen nog oppositieleider Franz Josef Strauss en tal van andere politici staken de enve loppen bij zich die Von Brau chitsch over het Bonner land schap liet neerdwarrelen. Laakbaar, maar niet strafbaar. Want als tegenprestatie lobbie- den zij weliswaar voor Flick, maar beslissingen namen zij niet. Dat deden Friderichs en Lambsdorff wel en daarom zitten ze nu samen met hun milde gever in het beklaag denbankje: Het Flick-proces, met horten en stoten op gang gekomen, wint eindelijk aan vaart Nu de aanklacht is voorgelezen, mogen op deze dag de ver dachten een eerste stellingna- me afgeven. Brauchitsch die de rij mag openen, kondigt zonder blikken of blozen aan dat hij daar ongeveer ander halve dag voor nodig heeft. De vijf rechters gaan er eens goed voor zitten. Brauchitsch kruipt meteen in de rol van het slachtoffer. „Het beeld dat de pers en ook de Officier van Justitie van mij geschilderd hebben, is niet juist. Ik ben niet de meedogen loze ondernemer die politici kocht om de invloed van het grootkapitaal uit te breiden", zegt hij. Het geld voor de poli tici werd gespendeerd uit „de mocratische overtuiging". Hij wijst op „de traditie in het huis Flick om de politieke partijen te steunen". Het donkere nazi-hoofdstuk, de giften van de oude Flick aan Himmler, Goering-en con sorten, snijdt hij niet aan. Maar wellicht komt dat nog, want Brauchitsch heeft aange kondigd de schenkingen nog uitgebreid te zullen bespreken.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1985 | | pagina 7