Groot- Brittannië bij
oorlog „Klein- Amerika
Mururoa, omstreden Frans
atoom-atol in Stille Oceaan
Als zender zwijgt
is proef geslaagd
Geennieuwe
afhankelijkheid' bij
thuisverpleging
erkgevers en bonden
groepen samen tegen
ïndvolgersehap
i8*SIJTHOFF PERS
GENLAND/BUITENLAND
üüdóaQowuvnt
VRIJDAG 13 SEPTEMBER 1985 PAGINA 5
straa''
iggezonden
uiers
es.e™uggekeerd
>epe-
JAAG De vijf Iraniërs, die on-
Jteerdtons land werden uitgezet en
reeks naar Pakistan werden ge-
asterrw zijn vandaag op Schiphol terug-
n H. Staatssecretaris Korte-Van
it nr. j (justitie) zal vermoedelijk nog
et weekeinde beslissen wat er
)ptendn dient te gebeuren, zo is van-
üq j bekend gemaakt. Gisteren zei
gjajepiiv.' Korte-Van Hemel in de
Kamer het te betreuren dat de
verblijfsvergunning voor Pa-
hebben kunnen bemachtigen.
e Wel
Bayer: vlooiendruppels
zijn niet gevaarlijk
UTRECHT Volgens Bayer zijn de anti-vlooien
druppels Bolfo niet gevaarlijk. Aleen bij herhaalde
overdosering kan het middel, op basis van het insec
ticide Fenthion, bij honden of katten leiden tot „een
lichte verandering in hun gesteldheid". Hun gezond
heid loopt daarbij geen enkel gevaar. De Duitse ge
neesmiddelenfabrikant reageert daarmee op een
Amerikaans onderzoek, waaruit zou blijken dat Fen
thion wel degelijk gevaarlijk is. Dat onderzoek heeft
volgens Bayer slechts aangetoond dat medewerkers
van een dierenhospitaal, die met een reeks insectici
den in aanmerking kwamen, neurologische klachten
kregen. Het staat niet vast of Fenthion deze klachten
heeft veroorzaakt. Het middel is sinds begin dit jaar
ook in Nederland te koop. In de Verenigde Staten en
West-Duitsland is het alleen op recept verkrijgbaar.
„Showboot"
De sinasappeltjes
kunnen er vast op, het
andere fruit moet met
het oog op bederf nog
maar even wachten.
In Tiel wordt momen
teel druk gewerkt aan
de aankleding van de
grote praalwagens
voor het jaarlijkse
fruitcorso aanstaande
zaterdag. Dat fruit
niet alleen smakelijk
is maar ook nog de
coratief. staat daarbij
voorop. Hier de praal
wagen waarmee Gel-
dermalsen op de eer
ste prijs mikt: „Show
boot".
lied
0iX opvarenden
Titanic
len gered
len worden
GTON De
jers van de Titanic,
1912 zonk na een
jring met een ijsberg,
pn gered kunnen
als een ander
de „Californian",
ad geslagen op de
(ignalen en te hulp
was gesneld,
irklaarde dr. Robert Bal
ie het wrak van de Tita-
eft gevonden op de bo-
an de oceaan ter hoogte
anada. De kapitein van
ifornian gaf zijn positie
irrect op en heeft niet
eerd de Titanic te hel-
jldus Ballard. De onder-
ran de Titanic kostte aan
nensen het leven. Ze-
iderd konden door an-
:hepen, die verder weg
dan de Californian,
i opgepikt.
(Van onze correspondent
Roger Simons)
LONDEN In een Derde
Wereldoorlog wordt
Groot-Brittannie als het
ware Klein-Amerika. Dit
onthult deze week het
Londense tijdschrift New
Statesman. Het schrijft on
der meer dat de Amerika
nen dan 30 grote Britse
ziekenhuizen zullen over
nemen. Alle burgerlijke
patiënten moeten eruit.
Duncan Campbell en Patrick
Forbes, twee redacteuren van
de sterk links georiënteerde
New Statesman, zijn gespecia
liseerd in het opdelven van
Britse staatsgeheimen. De au
toriteiten zijn daar verre van
gelukkig mee. In 1977 werd
Campbell gearresteerd omdat
hij een gewezen verbindings
officier van de strijdkrachten
een vraaggesprek had afgeno
men. Campbell verscheen voor
het gerecht onder beschuldi
ging van inbreuk op de wetge
ving inzake staatsgeheimen,
maar hij werd glansrijk vrijge
sproken.
Afgelopen week al onthulde
Duncan Campbell in de New
Statesman, dat Groot-Brittan
nie en de Verenigde Staten in
1983 uitgebreide oorlogsafspra
ken hadden gemaakt. Deze
week haakt hij er samen met
zijn collega Patrick Forbes
verder op in. Uit hun verhalen
blijkt dat als het ooit tot een
Derde Wereldoorlog komt, de
Verenigde Staten praktisch
„carte blanche" zullen krijgen.
De eigen Britse regering zal
een tweederangsrol gaan spe
len. Zij knapt het „vuile werk"
op, waaronder het arresteren
van politiek verdachte perso
nen. Aan weerspannige of pa
niekerige lieden wordt „de
dood met de kogel" beloofd.
Volgens de New Statesman
zullen de eerste van deze uit
1983 daterende afspraken van
kracht worden zodra een ge
voelige verslechtering van de
relaties tussen Oost en West
valt waar te nemen. Komt er
oorlog van, dan sturen de Ver
enigde Staten in minder dan
tien dagen meer dan honderd
duizend soldaten naar Groot-
-Brittannië. De Britse regering
heeft beloofd dat aan de Ame
rikanen de nodige werkkrach
ten, levensmiddelen, brandstof
en dergelijke zullen worden
geleverd. Groot-Brittannië zal
ook voor bouwmateriaal, uit
rusting en transportmiddelen
zorgen. Alle Britse openbare
en particuliere ondernemingen
worden gemobiliseerd.
Hoewel deze onthullingen de
regering-Thatcher in verle
genheid brengen, probeert zij
de Brits-Amerikaanse oorlog
safspraken als vanzelfspre
kend voor te stellen. „Wij
moeten toch op alles voorbe
reid zijn", zegt Thatchers con
troversiële minister van de
fensie, Michael Heseltine.
„Eventuele oorlogsomstandig
heden mogen ons niet verras-
PATIËNTEN:
DEN HAAG De Nationale Raad voor de Volksge
zondheid heeft zich gisteren unaniem uitgesproken
voor experimenten met thuisverpleging. Mensen die in
een ziekenhuis of verpleeghuis zouden moeten worden
opgenomen (of blijven), maar die liever thuis worden
verzorgd, moeten daartoe volgens de raad ook de mo
gelijkheid krijgen.
Tevens werd er op aangedrongen te voorkomen dat er voor de
patiënt bij thuisverpleging een „nieuwe afhankelijkheid" ont
staat.
Naast professionele hulp door artsen, wijkverpleging en gezins
zorg, speelt ook de inzet van familie, buren en vrienden bij
thuiszorg een belangrijke rol. Vandaar dat bij de discussies in de
raad sterk de nadruk werd gelegd op de noodzaak van een loon
dervingsregeling voor bij voorbeeld de werkende partner van de
patiënt dië thuis blijft om hem of haar te verzorgen.
De vertegenwoordiger van de patiënten, J. van der Wilk van
het Patiënten/Consumentenplatform, toonde zich het meest on
gerust over de mogelijkheid dat familieleden met een baan die
het grootste deel van de verzorging op zich willen nemen daar
geen financiële vergoeding voor krijgen. Dan zullen er vrijwilli
gers moeten worden ingeschakeld, maar dat gaat ten koste van
de onafhankelijkheid van de patiënt, zei hij.
Smokkelende parachutist valt dood
KNOXVILLE Een drugssmokkelende parachutist in de Ver
enigde Staten, die voor 13 miljoen dollar zuivere cocaïne bij zich
had, is doodgevallen doordat zijn valscherm niet open wilde
gaan. De politie van Knoxville in Tennessee deelde mee dat An
drew Thornton, een voormalig agent van de narcoticabrigade en
militair parachutist, is gevonden in de buurt van een vliegveldje,
met aan zijn lichaam bevestigd twee legertassen die 174 kilo co
caïne bevatten. Thornton droeg een kogelvrij vest, overlevings-
uitrustingstukken en pistolen. Verder was hij in het bezit van
4.500 dollar aan geld en valse persoonsbewijzen.
Russische jongen mag in VS blijven
CHICAGO Een hof van beroep in Chicago heeft gisteren be
slist dat Walter Polovtsjak, een Russische jongen van 17, in de
VS mag blijven, tegen de wil van zijn ouders in de Sovjet-Unie
in. „Dit is de mooiste dag van mijn leven", zo schreeuwde een
blije Walter het uit, „Vrijheid is het belangrijkste in het leven".
Het hof vernietigde een eerdere uitspraak van een rechtbank
dat Walter omdat hij minderjarig is terug moest naar zijn
ouders. Walter Polovtsjak wordt overigens op 3 oktober 18 en hij
wil dan de Amerikaanse nationaliteit aanvragen.
ten tellen
,3 van honderd klaar? Dan kan er een elastiekje uit de grote doos omheen. Tachtigduizend
Bigers hebben deze dagen de handen vol aan het verzamelen en keurig tellen van de duizen-
landtekeningen die via de post binnenkomen, in het kader van het volkspetitionnement tegen
;uisvluchtwapens. Zoals hier, op het Amsterdamse kantoor van het Komitè Kruisraketten Nee.
i/ond wordt op het NOS-journaal van 22.30 uur een tussenstand bekend gemaakt.
!RSUM De omroepwerkgevers en vakbonden
op één lijn in hun bezwaren tegen het trendvol-
hap voor de omroepmedewerkers. Dat blijkt.uit
(gisteren naar de Tweede Kamer verstuurde brief,
in de werkgevers protesteren tegen de plannen
minister J. de Koning (sociale zaken) om omroep-
iwerkers tot trendvolgers te bombarderen.
jzwaren van de werkgevers richten zich met name op de
graving van de concurrentiepositie van de omroep, als
zich in het personeelsbeleid niet meer kan meten met de
marktsector. De omroepbonden hebben eerder al tegen het
volgersschap geprotesteerd vanwege de inkomensachte-
ing die daarmee gepaard gaat.
verwachting wordt het wetsvoorstel over het trendvolger-
over twee weken in de Tweede Kamer behandeld.
Oostenrijks
bier niet met
opzet vergiftigd
WENEN Sporen van een
giftige chemische stof die bij
laboratoriumonderzoek is ge
vonden in een Oostenrijks
biermerk, zijn daaraan niet
opzettelijk toegevoegd, maar
het gevolg van „een onfortuin
lijke gang van zaken". Dit is
bekendgemaakt door het Oos
tenrijkse ministerie van ge
zondheidszorg. In het bier was
per liter 10 milligram broom-
zuur aangetroffen. Langdurige
consumptie zou kunnen leiden
tot letsel aan spieren, de lever
en de nieren. In 6.000 liter
bier, die vorige week bij de be
wuste brouwerij in beslag was
genomen, zaten echter geen
chemicaliën. Bij een onder
zoek onder alle bierbrouwerij
en in Oostenrijk bleek geen
enkel ander monster broom-
zuur te bevatten.
>KE EN WISKE „ANGST OP DE AMSTERDAM"
MITTERRAND: „DE KERN AFSCHRIKKING, DAT BEN IK"
(Van onze correspondent
Bob van Huet)
PARIJS Bijna twintig
jaar geleden tuurde de
toenmalige Franse presi
dent De Gaulle vanaf
een oorlogsbodem met
een verrekijker naar de
eerste Franse atoompad
destoel boven het atol
Mururoa. Vandaag heeft
president Mitterrand
voet gezet op datzelfde
Mururoa, dat inmiddels
het middelpunt is gewor
den van de internationa
le discussie over de
Franse kernproeven in
het zuidelijk gedeelte
van de Stille Oceaan.
Met zijn overwachte bezoek
wil de Franse president te
genstanders van de kern
proeven extra duidelijk ma
ken, dat hij niet van plan is
het testprogramma op te
schorten of af te breken. Vol
gens Mitterrand
Franse kernproeven een be
langrijk deel van de geloof
waardigheid van de „force de
frappe", de Franse nucleaire
slagkracht. „De kernaf
schrikking, dat ben ik", is
een recente uitspraak van
het Franse staatshoofd, waar
uit mag blijken hoezeer hij
aan een sterke, onafhankelij
ke Franse kernmacht hecht.
Anders dan zijn illustere
voorganger, zal president
Mitterrand op Mururoa geen
kernproef bijwonen maar de
eerste zitting van het op
nieuw opgerichte Comité Co
ördinatie Zuidelijke Pacific.
Dit uit Franse militairen, to
pambtenaren en diplomaten
samengestelde gezelschap
komt samen om te praten
over de Franse belangen in
de regio. Dat die belangen
erg groot zijn, onderstreept
president Mitterrand voor
het oog van de wereld met
zijn aanwezigheid op Muru
roa.
Het bezoek van Mitterrand
aan Mururoa heeft de anti-
Franse gevoelens in Niuew-
Zeeland en in Australië ver
sterkt. De Nieuwzeelandse en
Australische regeringen heb
ben het bezoek een provoce
rend gebaar genoemd. De
spanningen tussen Frankrijk
en met name Nieuw-Zeeland,
dat al vele jaren fel protes
teert tegen de Franse kern
proeven en de spanningen
rond Greenpeace, geven de
plotselinge reis van Mitter
rand een beladen karakter.
De president lijkt overigens
in zijn element in dergelijke
moeilijke situaties, want toen
de Fransen in Libanon en
Nieuw-Caledonië moeilijke
momenten doormaakten, be
sloot hij volkomen onver
wacht naar die gebieden af te
reizen. Het is bekend dat
Franse kiezers waardering
hebben voor dergelijke on
dernemingen. En ook in mi
litaire kringen in Parijs
wordt het initiatief van Mit
terrand uiteraard van harte
toegejuicht.
Op het in 1767 door de En
gelse zeevaarder Carteret
ontdekte oude vulkaaneiland
Mururoa wonen tegenwoor
dig ongeveer drieduizend
Fransen. Een paar honderd
daarvan zijn geleerden, de
rest militairen. Mururoa
wat in het Polynesisch staat
voor „het eiland van het gro
te geheim" kwam pas in
1964 officieel in het bezit van
Frankrijk. Toen de Fransen
hun eerste atoomtestgebied
in de omgeving van Reggiane
in de Algerijnse zuidelijke
Sahara moesten ontruimen in
verband met de op handen
zijnde Algerijnse onafhanke
lijkheid, koos men de op
18.000 kilometer van Parijs
gelegen atol als nieuw testge
bied voor de kernwapens.
De geïsoleerde ligging van
het eiland plus de geologische
samenstelling (basalt) waren
ideaal voor proefnemingen
met atoom-, waterstof- en la
ter ook neutronenbommen.
Tot 1975 werden die proeven
bovengronds gehouden. Na
dat Nieuw-Zeeland, Australië
en de Fiji-eilanden de Franse
regering voor het Internatio
nale Gerechtshof in Den
Haag hadden gedaagd, gin
gen de proeven ondergronds
verder. Het Hof bepaalde dat
daarmee de basis ontviel aan
de Nieuwzeelandse klacht.
De proeven worden nu geno
men op een diepte van tussen
de 800 en 1000 meter. Genie
troepen van het Vreemdelin
genlegioen graven daarvoor
al vele jaren speciale putten.
De reeks proeven voor dit
jaar begon op 1 mei met een
explosie van 10 kiloton, ge
volgd op 9 mei door de
zwaarste proef (150 kiloton)
die ooit op het atol was uitge
voerd. Begin juni werden er
twee kleine proeven geregi
streerd. Naar verluidt wordt
het atol nu in gereedheid ge
bracht voor een nieuwe serie
proeven die later deze maand
van start zal gaan.
VANDAAG EERSTE TEST ANTI-SATELLIETWAPEN
WASHINGTON Het
doelwit van de Ameri
kaanse satellietvernietiger
(Asat), die vandaag door
een F-15-gevechtsvlieg-
tuig van de luchtmacht
moet worden gelanceerd,
bevindt zich in een vrij
wel cirkelvormige polaire
omloopbaan op ruim vijf
honderd kilometer boven
de aarde. De circa vijftien
kilo wegende Asat moet
het toestel vernietigen
door het met warmtestra
lingssensoren op te sporen
en met een snelheid van
dertien kilometer per se
conde te rammen.
De proef kan doorgaan
waarschijnlijk aan het begin
van de avond Nederlandse
tijd nadat een rechter in
Washington een klacht van
vier Democratische Congresle
den en verscheidene geleerden
tegen de proef van de hand
had gewezen.
De doelsatelliet, waarover het
Pentagon overigens niets wil
zeggen om gedetailleerde ob
servatie van het experiment
door de Russen zoveel moge
lijk te bemoeilijken, blijkt de
1331 kilo wegende Solwind
P78-1 te zijn, die op 24 februa
ri 1979 per Atlas-raket vanaf
de basis Vandenberg in Cali-
fornië gelanceerd werd. Hoe
wel het Solwind-project een
door het Pentagon in het le
ven geroepen en bekostigde
aangelegenheid was, had de
satelliet geen uitgesproken mi
litaire betekenis. De bijna drie
meter lange kunstmaan, ge
bouwd door Ball Aerosystems,
heeft zich voornamelijk bezig
gehouden met onderzoek van
de ionosfeer en de magnetos-
feer van de aarde en de effec
ten daarop van de zgn. zonne
wind, stromen geladen deel
tjes, afkomstig van de zon. Eén
van de bekendste omderzoeks-
resultaten werd gevormd door
opnamen van het neerstorten
van een komeet op de zon.
Solwind heeft al lang geen we
tenschappelijke gegevens meer
naar de aarde gezonden, maar
zijn zender werkt nog wél. Dat
zal één van de (bijkomende)
redenen zijn geweest waarom
hij werd „uitverkoren" om als
doelwit te dienen voor de nie-
t-explosieve Asat. Als die zen
der zwijgt, is de proef ge
slaagd.
Daar komt nog bij dat de baan
van de satelliet een zekere
overeenkomst vertoont met
die van sommige Russische
Kosmos-satellieten, die de
Amerikanen in geval van een
conflict ongetwijfeld met prio
riteit zouden willen uitschake
len. Dat zijn de zogenaamde
Elint-kunstmanen, die (mili
taire radio-)verbindingen af
tappen, en de (vaak met kleine
kernreactoren uitgeruste) Kos-
mos-kunstmanen voor mari
tieme surveillance.
(ADVERTENTIE)
WIJNREIS - RUDESHEIM
Vertrek maandag 14 oktober a.s.
4-daagse luxe touringcarreis naar de wijn
feesten.
Inclusief bezoek aan Keulen, Lorelei, Wiesbaden, Maria-
Laach, Altenahr en Monschau. Standplaats Hotel Darm-
stadterhof in Rüdesheim, gelegen aan de boulevard in het
centrum. Alle kamers met douche en toilet.
Afscheidsdiner in Nederland.
Prijs Per
slechts I dOtf«a persoon
op basis van een 2-persoonskamer en
halfpension
3x logies, ontbijt en diner).
Gecombineerde reisverzekering 10.- per persoon 5.-
poliskosten.
Annuleringsverzekering 3 1/2% van de reissom 6.-
poliskosten.
Inlichtingen en boekingen telefonisch onder nummer 070-190882 (maandag t/m vrijdag
9-16 uur) of persoonlijk in onze vestiging aan de Spuistraat 71 /hoek Spui te Den Haag.
POSTBUS 16050 2500 AA DEN HAAG TELEFOON 070 - 190882
