TAFEL „Kerk moet geen preken tegen politici afsteken" Gereformeerde kerken: Geen steun aan Betaal Niet Mee De paus mag gratis blijven reizen ficidócSomcuC lïTïïTI Gereformeerden geven minder geld aan IKV «fcr Gm kerk wereld H. Oostlander, wetenschappelijk instituut CDA: beroepingen Eerste stap van Den Haag h Onjuiste suggestie ACHTERGROND Cfiidóe Sommtt DINSDAG 10 SEPTEMBER 198S PAGlfaj Doopsgezinde landelijke dag in Leiden De Doopsgezinde Broederschap houdt op zondag 6 oktober een landelijke gemeentedag. De bijeenkomst te Leiden, waar onge veer 1 000 personen worden verwacht, heeft als thema „Een nieuw lied" Het gaat. aldus de organisatoren, daarbij om nieu we inspiratie, nieuw elan - tegen verstarring en vasthouden aan overleefde tradities en tegen het zingen van het bekende oude liedje. Behalve muziek en zang (onder meer een groot koor van Doopsgezinden uit een aantal gemeenten) zijn er gespreksgroe pen over nieuwe vormen van gemeente-zijn. generatieproble men. een doperse vredeswacht. Vorig jaar riep de Amerikaanse theoloog Ron Sider op een vredesleger te formeren dat in con flictsituaties zou kunnen bemiddelen. HTP-studenten richten zich op noodlijdenden Steeds meer studenten van de Hogeschool voor Theologie en Pastoraat (HTP) te Heerlen richten zich op de noden in de sa menleving. Dit uit zich zowel in de keuze van de vakken als van de stageplaats. it zei drs. A. Reijnen. rector van de HTP. maandag tijdens de opening van het academisch jaar De „opmerkelijke" belang stelling voor de noodlijdenden plaatste Reijnen in het kader van de ontwikkelingen binnen de R.-K. Kerk. Hierbij wees hij zowel naar het emancipatieproces van de Nederlandse Katho lieken als naar het „aggiornamento", het bij de tijd brengen van de kerk. dat in het Tweede Vaticaanse Concilie zijn hoog tepunt heeft. Als iets maar lang genoeg verouderd is, wordt het vanzelf wel weer nieuw William Moore Kerken moeten opouden met het afsteken van pre ken tegen politici. Naar preken in de kerk wordt vaak ook niet geluisterd. De kerken hebben niet echt oog voor de dingen die gebeuren en is er een muur rond de kerkelijke elite opgetrokken. Dat verklaarde de direkteur van het wetenschappelijk instituut van het CDA, H. Oostlander voor de NCR V-radio naar aanlei ding van de recente be sloten ontmoeting tussen kerken en politici. Zijn grote bezwaar is dat van de zijde van de kerken net wordt gedaan of politici „zich niet te pletter studeren op po litieke onderwerpen". „Er is duidelijk sprake van een kloof tussen leiding en basis in de kerk. zodat een H. Oostlander: „niet preken" open discussie een veel groter rol moet gaan spelen, aange zien dan de kans bestaat dat op eikaars woorden wordt in gegaan". verklaarde Oostlan der. Naar zijn oordeel heeft de kerkelijke vredesbeweging als een zeef gefungeerd waardoor de kerkleiders onvoldoende kijk hebben gekregen op de werkelijkheid. Hij weet niets te beginnen „met opengetrap- te deuren" en stelt de rooms- -katholieke bisschoppen van de Verenigde Staten ten voor beeld, „die met goed door wrochte. werkelijke bijdragen aan het denken komen aan zetten". Geconfronteerd met de uit spraak van de gereformeerde synode van Zwolle, dat kern wapens in strijd zijn met Gods bedoeling met de schepping, antwoordde Oostlander dat ook wel te weten, maar geen weg te zien hoe men zich minder bezondigt. Hij constateert een enorm in formatietekort bij kerkleiders over wat politiek in feite is en zou een stage van hen in het parlement geen gek idee vin den. „Men moet preken tot politici achterwege laten", vat de directeur van het weten schappelijk bureau van het CDA zijn mening samen. Reserve De meeluisterende voorzitter van de synode der Gerefor meerde kerken in Nederland (GKN), dr. H. J. Kouwenho- ven. constateerde een grote reserve bij het CDA voor een gesprek met de kerken. De kerken hebben hun grote be zorgdheid geuit over kernwa pens. de wapenwedloop en de problematiek ten opzichte van de Derde Wereld. ..maar Oostlander heeft daarvoor kennelijk geen antenne". Naar de mening van dr. Kou- wenhoven heeft de kerk de plicht zich tot stem van be zorgde mensen te maken. Naar dr. Kouwenhoven ver klaarde heeft de politiek „veertig jaar na dato geen antwoord op die grote be zorgdheid". Hij noemde dat een cultureel probleem van de eerste orde en vroeg zich H. J. Kouwenhoven: „politici geen antenne" af. „of politiek-in-zichzelf nog wel het geëigende orgaan is om antwoord te geven op de vragen rond kernwapens en wapenwedloop". Naar dr. Kouwenhoven meent heeft de politiek altijd weer de neiging te kijken naar veiligheid op korte termijn en is het „een afschuwelijke constatering dat kerken op een andere golf lengte zitten als politici" Naar zijn oordeel gaat het hier niet om academische vra gen en een ethische stelling- name. „maar stijgt het pro bleem van de kernwapens en de wapenwedloop uit boven de denkkracht van politici" Moet je dan niet gedurfde nieuwe stappen zetten, vroeg de synodevoorzitter zich af. Dat kerken wat dit betreft één lijn trekken moet naar zijn mening de politici toch wat te zeggen hebben Amerikaanse jongen viert bar mitswa in Polen kow zijn bar mitswa gevierd, de joodse inwijdingsceremonie tot volwassenheid. Het was de eerste maal sinds ruim 20 jaar dat een dergelij ke ceremonie plaats vond in de vergrijzende en kleiner wordende joodse gemeen schap in Krakow. Eric Strom uit Stamford. Con necticut, ging naar Polen na dat een groep Amerikaanse joden dit voorjaar hadden ge hoord dat de joodse gemeen schap in Krakow het meest van een bar mitswa-viering droomde. „Breng ons jong le ven, breng ons een bar mits- va, zo hoorden we," aldus rab bijn Emily Korzenik uit Stamford. De ceremonie sym boliseert de voortzetting van het joodse leven. Voor de Tweede Wereldoor log woonden er 60.000 joden in Krakow. Als gevolg van de Tweede Wereldoorlog en een anti-semitische uitbarsting aan het eind van de jaren '60 is het aantal joden in de mooiste stad van Polen tot en kele hopderden gedaald. Van de 300 synagoges die Krakow voor de oorlog telde, zijn er nog twee over. In heel Polen is er geen enkele rabbijn meer. Het Interkerkelijk Vredesbe raad (IKV) krijgt steeds min der geld uit collecten in de Gereformeerde Kerken. In de jaren 1982-1984 daalde de col lecte-opbrengst voor de IKV- campagne van 18.000,- tot ruim 6000,-. Dat blijkt uit de nota van deputaten oorlogs vraagstukken aan de generale synode van de Gereformeerde Kerken. In de oktoberzitting van deze synode wordt de nota besproken. Het IKV, mee opgericht door de Gereformeerde Kerken, krijgt op twee manieren geld van de gereformeerde kerkle den. Er is de zogenaamde ad- vieslijst voor collecten, waar op aanbevelingen staan voor collecten in de plaatselijke kerken. Hierop staat een col lecte voor de IKV-werkzaam heden buiten het secretariaat om. Het blijkt dat steeds min der gereformeerde kerken deze collecte in hun collecte- rooster opnemen. De secretariaatskosten van het IKV worden gedekt door een vaste bijdrage uit de" lid kerken. De Gereformeerde Kerken nemen jaarlijks 29.000 voor hun rekening. Tot 1983 werden de plaatselij ke kerken voor deze post aan geslagen; nadien zijn de ker ken vrij om hiervoor geld naar Leusden, waar het lan delijk bureau van de kerken is gevestigd, te sturen. De sy node heeft de bijdrage voor de secretariaatskosten gega randeerd; komt er te weinig uit de kerken, dan worden de algemene middelen aange sproken. In 1984 moest ruim f 12.000,- uit de algemene kas worden gehaald, melden de putaten. De koerswijziging in 1983 kwam tot stand tijdens een discussie over het al dan niet erkennen (en steunen) van het ICTO, het Interkerkelijk Comité Tweezijdige Ontwape ning. De Synode besloot toen een eenmalig bedrag van f 10.000 aan het ICTO te ge ven, zonder overigens het ICTO als een kerkelijke orga nisatie te erkennen. De ver plichte aanslag voor de IKV- kosten werd tijdens dezelfde vergadering omgezet in plaat sing op de advieslijst voor de collecten, met een garantie van de synode. De ontwikkelingen zijn voor deputaten aanleiding tot zorg. senwerving onder de gerefor meerden moet gaan doen of dat er een jaarlijkse voorge schreven collecte voor vredes werk moet komen, waaruit het IKV een deel kan krijgen. J» Sihanoek bij paus op privé-audiëntie Paus Johannes Paulus II heeft het voormalig Cambodjaans staatshoofd prins Norodom Sihanouk in privé-audiëntie ontvangen. Zoals gebruikelijk, werden geen mededelingen gedaan over de in houd van het gesprek tussen de paus en Sihanouk, een van de belangrijkste leiders van het Cambodjaans verzet tegen de aanwezigheid van Vietnamezen in Cambodja. Leighton Ford verlaat Billy Graham De evangelist dr. Leighton S. Ford, sinds 1955 naaste mede werker van Billy Graham, zal binnenkort de Billy Graham Evangelisatie-organisatie verlaten. Ford is voorzitter van het Lausannecomite voor wereldevangelisatie. Hij wil zijn tijd vooral besteden aan de voorbereiding van het interna tionale congres van deze organisatie in 1989, dat een voort zetting zal zijn van de bijeenkomsten in Lausanne (1974) en Pattaya (1979). Ford is momenteel vice-president van Billy Graham's orga nisatie. Zelf heeft hij ruim drie miljoen mensen onder zijn gehoor gehad. Evenals Billy Graham woont hij in Charlotte, Noord-Carolina. Leighton Ford is jarenlang beschouwd als een mogelijke opvolger van Graham, die begin november 67 jaar wordt. Hij was verantwoordelijk voor het program ma van het internationale congres van rondreizende evan gelisten, dat Billy Graham twee jaar geleden in Amsterdam heeft gehouden. Voor het komende evangelistencongres, dat volgend jaar van 12 tot 22 juli wederom in de Amsterdamse RAI wordt gehouden, hebben zich al meer dan 10.000 personen aange meld. Het is de bedoeling dat 8.000 worden toegelaten, twee keer zo veel als in 1983. Billy Graham zal na het congres geen evangelisatiecampag ne in ons land houden. Zowel voor de organisatie als voor de evangelist zou dit een te zware belasting zijn. De deputaten (deskundi gen) voor bestudering van het oorlogsvraagstuk van de Gereformeerde Kerken in Nederland zul len de gereformeerden niet oproepen tot begrip voor de actie Betaal Niet Mee. Dat blijkt uit het rapport van de deputaten aan de gereformeerde sy node. Het rapport zal waarschijnlijk 7 oktober door de synode worden besproken. De actie Betaal Niet Mee roept iedereen die zich ver zet tegen de plaatsing van kruisraketten, op een be paald bedrag in te houden op de belastingen of de energierekening. De Cam- pagneraad van het ikv, waarin afgevaardigden van de kerken en plaatselijke kernen zitting hebben, sprak in april dit jaar zijn respect uit voor allen die meedoen aan de Betaal Niet Mee-actie, zonder dat de raad zich voor of tegen de actie verklaarde. De deputaten wijzen erop dat onbekend is wie binnen de Gereformeerde kerken aan de actie deelnemen. Verder achten zij het onmo gelijk respect te tonen voor acties van burgerlijke onge hoorzaamheid, terwijl het „voluit democratische mid del" van het volkspetition nement tegen de plaatsing van kruisraketten onder de aandacht van de kerken wordt gebracht. Zij achten het daarom beter eerst de uitslag van het volkspeti tionnement en de regerings beslissing van 1 november af te wachten. De deputaten wijzen er wel op dat de vra gen van burgerlijke onge hoorzaamheid zich ook in de kerken zullen blijven aan dienen. (Van onze corresondent in Rome Cees Manders) In Italië reist de paus voor niks. Maar hij is niet de enige. Iedereen die wat betekent of betekend heeft kan zich in Italië per trein laten transpor teren zonder reisbiljet. Als dank voor bewezen (of nog te bewijzen) diensten. Daarnaast zijn er nog 1001 kortingen voor mensen die iets minder betekenen of be tekend hebben, waardoor het reizen nooit veel hoeft te kos ten. Deze kortingen mogen niet verward worden met de zoge naamde promotionele kortin gen. voor groepen, kinderen, AOW-ers enzovoort, zoals ook in Nederland bestaan. Uitein delijk wordt het volle pond slechts betaald door toeristen of Italianen die niet slim ge noeg zijn. De regering gaat daar tegen optreden en denkt zo liefst twee miljard gulden per jaar in haar zak te kunnen hou den. Natuurlijk blijven er al tijd uitzonderingen op de re gel. Je kunt per slot van reke ning de paus niet laten beta len voor zijn spoorkaartje. De bedoeling is slechts de reduc ties te reduceren. Privileges Italië is net land van de privi leges, voor politici, buitenlan ders, kardinalen, journalisten, militairen en hoge autoritei ten van de staat. Een vrouw van 75. al 25 jaar weduwe van een lid van de respectabele .Staatsadvoca- tuur' reist nog altijd gratis met de Ferrovie dello Stato (de Italiaanse NS). Een gene raal van een strijdmachton derdeel reist gratis en met hem de man die in 1948 enke le dagen eerste minister is ge weest. Voor de voorzitter van een van de kamers van het parlement moet op verzoek een heel compartiment eerste klas worden ontruimd, voor de president van de republiek een hele wagon en voor de paus zelfs de hele trein. Alles fratis. ournalisten betalen slechts 45% en hun wettige echtgeno tes 70%. Kardinaal Simonis weet het waarschijnlijk niet eens maar als kardinaal heeft hij recht op gratis vervoer bij de FS. En als hij veel overtuigings kracht bezit reist ook zijn se cretaris vrij. Een ex-kamerlid betaalt niets, terwijl iemand die voor het vaderland een le demaat heeft verloren aan het front slechts een korting van 30% geniet. Neem plaats in een willekeu rig compartiment van de FS. Als de controleur komt, trek ken alle reizigers hun kor tingskaart of hun .document' dat hun recht op gratis reizen staaft. Zijn hier nog normale mensen in de trein zo vraag je je soms af. Het antwoord is ont kennend. „Ik ben afdelings hoofd van ministerie X. Hoe veel korting heb ik dan?". Bij het loket kaartjesuitgifte op het station zijn dat de grootste problemen. Slechts 10% van alle reizigers betaalt het volle pond. De moedige minister van Fi nanciën wil van dat kortings systeem af, want hij moet aan het ministerie van Transport de genoten kortingen vergoe den. Zo zit het systeem in el kaar. .Iedereen' in de regering is het daar mee eens. Het pro bleem is alleen: wie moet zijn privilege en vrijkaart inleve ren en wie niet Politici blij- natuurlijk buiten schot, want zij moeten binnenkort over het wetsontwerp in kwestie stemmen. De rechter lijke macht ook, want je weet maar nooit. Journalisten kun je ook maar beter te vriend houden. Geen sprake van dat kardinaal X of Y voor zijn treinkaartje moet betalen als hij naar Home moet om de kerk te helpen besturen. En de dochter van de man die zich in de veertiger jaren zo verdienstelijk heeft gemaakt voor de staat, kun je toch ook niet volledig laten betalen Waar het bezuinigingsmes het vet van de voorrechten zal wegsnijden, dat is dus de vraag. Maar dat het zal moe ten gebeuren, daar zijn ook de „100%-kortingsgevallen" zelf van overtuigd. Als hun ver worven (voor)rechten maar onaangetast blijven. Nederlandse Hervormde Kerk Bedankt voor Westmaas te vens als geestelijk verzorger verpleeghuis Egmontshof te Oud Beijerland, F. A. Den Harder te Bergen op Zoom. Benoemd tot bijstand in het pastoraat te Moerdijk; F. Bie- mond aanstaand emeritus predikant te West-Graftdijk die deze benoeming heeft aangenomen. Aangenomen naar ter Aar P. J. Stam kan didaat te Barendrecht. Aange nomen naar Driesum R. Veld man te Goudswaard. Gereformeerde Gemeenten Tweetal te Den Haag-Zuid, J J. van Eckeveld te Zeist en H. Paul te Vlissingen. Baptisten Gemeenten Beroepen te Kollumerzwaag in bijzondere dienst als pasto raal medewerker voor het op vangcentrum Het Lichtpunt, P. Kingma, kandidaat te Bui tenpost. MINISTER Ruding heeft op voorstel van de Nederli Credietverzekerings Maatschappij besloten geen nieuwel3 vf zekeringen meer aan te gaan voor de handel met Zuid4'"eu ka. Wat de omvang betreft is dat geen ingrijpende maatg^ee Het betreft de levering van goederen ter waarde van sj^i een paar miljoen gulden per jaar, vooral in de levensm onl lenbranche, waarvoor geen verzekeringen meer verfkers zullen worden. Maar het gaat in dit soort zaken niet uPkna tend om de omvang. De maatregel betekent een eersM®n*L naar een vermindering van de dienstverlening vanye^ overheid aan de handel met Zuid-Afrika. ,pen Het besluit is niet ingegeven door de politieke beh druk uit te oefenen op de Zuidafrikaanse regering, rnaau^ sluitend door financieel eigenbelang van Nederland. Hf nanciële risico van het verzekeren van handel met een biel land werd gewoon te groot. Desondanks geeft dezi ste stap de richting aan die Den Haag wil gaan Het op zich juiste streven van Nederland in een zo mogelijk Europees verband internationale maatregelen Zuid-Afrika te treffen heeft helaas nog nauwelijks en sultaat opgeleverd. Indien die pogingen ook vandaag bj Europees overleg in Luxemburg geen succes zouden hel zal ons land onvermijdelijk eenzijdige stappen moeten Zelfs financieel eigenbelang blijkt ons uiteindelijk ir richting te kunnen drijven. op I e Eir nfc de ■u) ee De publikatie van de ontwerp-kandidatenlijst van het L is het afgelopen weekeinde met de nodige opwinding paard gegaan. Dat is vooral veroorzaakt door de indru[ werd gewekt, dat zich „links" opstellende kamerleden (find acht hun eventuele kwaliteiten door het partijbestuur on verkiesbare plaatsen zouden zijn gezet. TT hS 2 H.ET CDA-kamerlid Van den Toorn heeft aan die indrfk-lc belangrijke mate bijgedragen. Tegen iedere journalist dtf'sc| maar wilde horen heeft hij in de voorafgaande dagen kondigd, dat zijn val van de vijfde naar de vierenzeven^ntj plaats alleen en uitsluitend werd veroorzaakt door zijn a*29 zend kernwapenstandpunt. ti n me DaT is echter onzin, want bijvoorbeeld mevrouw Lai^n Boersema. die consequent een atoompacifistisch stand[sen heeft ingenomen, staat wel degelijk verkiesbaar op de C klc kandidatenlijst. Het ziet er dus naar uit dat het kamerlid1*, u den Toorn eenvoudig bij gebrek aan voldoende kwaliteij' derop de lijst is beland. |*j Vl •guit In het begin van zijn loopbaan als kamerlid heeft VaiP-.? Toorn een zeer meegaand standpunt ingenomen als het.^r om de voorbereiding tot plaatsing van raketten. Gaand£jch is hij zich echter tegen de plaatsing gaan verklaren. Eenjjaf gelijke opmerkelijke flexibiliteit wekt uiteraard niet di v druk van een grote politieke diepgang. t ee sis HET ziet er dus naar uit dat Van den Toorn zijn lage kïkeu ring voor een belangrijk deel aan zichzelf heefi te wflini Gezien de aard van de verklaringen die Van den Toor afgelopen dagen luidkeels heeft afgelegd, zou de voorn ou ste reden wel eens gezocht kunnen worden in zijn per lijk optreden. Daarmee heeft hij noch zichzelf, noch zijn ,ste •kla; H tij een dienst bewezen. Hollandse gehaktbal, snijbonen met paprika en aardappelen yoghurt met chocola de vlokken Voor twee personen hebt u nodig: 1 sneetje brood of 1 be schuit, 200 g gehakt, zout, peper, nootmuscaat, losge klopt ei, 25 g boter; 400 g snijbonen, zout, ui, 10 g boter, tijm, halve rode paprika; Vi tot 1 kg aardappelen; halve liter yoghurt, 2 le pels muesli, 2 lepels choco ladevlokken, basterdsui ker naar smaak. Week het brood in warm water, druk het zo droog mo gelijk en maak het fis n maak de beschuit fijn. A n brood of beschuit, ge ide zout, peper en nootmi goe stevig door elkaar en n« zoveel ei toe dat de flkor smeuïg en toch stevig ifepi Vorm met vochtig gemf— handen gladde ballen het gehakt en leg die uurtje in de koelkast. Bak de gehaktballen in tig-warme boter in 20 nj ten bruin en gaar, me deksel schuin op de Keer het vlees geregel dat het gelijkmatig ij wordt. Leg de gehaktb\ op een warm bord en f de jus met weinig watei Kook de snijbonen in u water met zout in 15 a 2 nu ten gaar. Fruit de kle sneden ui in de boter weinig tijm goudgeel, stukjes paprika toe, sltl pan en smoor de gro* nog een paar minuten, de afgegoten snijbonen en verwarm het groei mengsel nog even. Meng yoghurt, muesli ej helft van de chocolade\ ken. Voeg naar smaak terdsuiker toe en garneei toetje met de rest vat chocoladevlokken. JEA Volop zon DE BILT (KNMI) Woens dag en donderdag is het rustig nazomerweer. In de nacht en vroege ochtend ontstaat plaat selijk mist, maar deze trekt spoedig op. Overdag schijnt de zon volop, zodat de lucht aan- warmt tot 21 a 22 graden. Door het nagenoeg ontbreken van wind voelt het aangenaam aan en aan zee mag op twee stranddagen gerekend worden. Het rustige nazomerweer wordt veroorzaakt door een hogedrukgebied dat zich vanaf Italië via onze omgeving tot over de Britse Eilanden en de Noordzee uitstrekt. Oceaande pressies en hun wolkenzones worden daardoor vooralsnog op een veilige afstand gehou den. Toch is de werking van dit afweermechanisme niet van onbeperkte duur. Vrijdag de dertiende gaat het mis. Dan is het hogedrukgebied zover naar het oosten weggetokken en zoveel in betekenis afgeno men, dat een wolkenzone die hoort bij een depressie bij IJs land, ons land kan p Hierbij valt mogelijk terwijl ook onweer nie sloten is. De middagtemf tuur ligt dan rond 19 gr; De bewolking vormt de ste begrenzing van ko| lucht. In het weekeinde p Vooruitzichten voor diverse E se landen, geldig voor dondert Bi vrijdag: er Zuid-Scandinavie: Zonnig, ma^ dag van het westen uit toenel bewolking en aan de Noors mogelijk al een bui MiddagteÖI tuur ongeveer 19 graden. Britse eilanden: Wisselend bf en mogelijk een bui. Middagtei tuur van 17 graden aan de noordkust tot 25 graden in zul Engeland, maar vrijdag koeler Duitsland. Perioden met zon e wel overal droog. Middagtei tuur ongeveer 23 graden. Benelux: Donderdag zonnig, half tot zwaar bewolkt en een bui Middagtemperatuur veer 23 graden, maar vrijdag Noord- en midden-Frankrijk: den met zon en vrijdag mogelj bui. Middagtemperatuur rond J den, vrijdag iets lager IZjft

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidse Courant | 1985 | | pagina 2