51
Multinationals
zijn een zegen
(Her)ontdekking van Calvijn
als oecumenisch inspirator
TAF
Vloeken valt onder grondrecht
„vrijheid van meningsuiting"
Stichting benadert kerken voor actie tegen euthanasie
kerk
en
wereld
MR. CHORUS VAN NEDERLANDS CHR. WERKGEVERSVERBOND:
•n
beroepingen
•M
ACHTERGROND
ftzxdóc Souoant
VRIJDAG 6 SEPTEMBER 198S PAGljj
De interkerkelijke hulporga
nisatie Stichting Schuilplaats
heeft de hulp van de kerken
ingeroepen bij een actie tegen
legalisering van euthanasie
In een brief die deze week
aan ruim 2500 kerkeraden
wordt gestuurd, vraagt de
stichting de kerken om steun
voor haar opvatting dat eut
hanasie, omschreven als „op
zettelijk levensbeëindigend
handelen door een ander dan
de betrokkene op diens ver
zoek". en het opzettelijk
beëindigen van het leven van
iemand die niet in staat is zijn
of haar wil te uiten, onder
alle omstandigheden strafbaar
moet blijven.
De actie is bedoeld om rege
ring en parlement duidelijk te
maken dat veel mensen zich
niet kunnen vinden in het ad
vies van de staatscommissie
euthanasie, dat 19 augustus
werd gepubliceerd. De staats
commissie wil euthanasie on
der bepaalde voorwaarden
toelaten. Volgens de Stichting
Schuilplaats is het leven van
de mens niet langer be
schermd, als het advies van
de staatscommissie door rege
ring en parlement worden
overgenomen. De stichting
steunt de mening van de min
derheid van twee leden van
de staatscommissie die eutha
nasie onder alle omstandighe
den afwijzen.
De Stichting liet eerder weten
dat mensen in toenemende
mate uit angst voor euthana
sie weigeren naar een dokter
te gaan of zich in een zieken
huis of verpleeginrichting te
laten opnemen.
lllllllllllllllllllll
DS. H.VISSER UIT
ROTTERDAM:
BVD zegt geen
interesse in
KSA te
hebben
De Binnenlandse Veilig
heidsdienst (BVD) is niet ge
ïnteresseerd in de Rotter
damse Stichting voor Kerke
lijke en Sociale Arbeid (KSA)
en haar projecten. Dat heeft
KSA-directeur dominee drs.
H. Visser donderdag telefo
nisch vernomen van een
BVD-ambtenaar.
Dominee Visser had de direc
teur van de BVD een brief
geschreven waarin hij zijn
beklag deed over een geval
waarbij een medewerker aan
een van de KSA-projecten
zou zijn benaderd door een
agent van de BVD met het
verzoek aan de de dienst in
formatie door te spelen over
de activiteiten van de stich
ting met betrekking tot hulp
verlening aan drugsverslaaf
den en vreemdelingen.
Volgens de BVD-ambtenaar.
met wie Visser telefonisch
heeft gesproken, legimiteert
een BVD-medewerker zich
altijd als hij personen bena
dert, hetgeen in dit geval niet
was gebeurd. „Uit de verkla
ring van de BVD-ambtenaar
moet ik opmaken dat hier
sprake was van een nep-BV-
D'er". aldus Visser, die de
BVD-ambtenaar te verstaan
heeft gegeven geen zin te
hebben in een welles-nietes-
-spel.
„Voor wat ons betreft is
thans de zaak gesloten. Intri
gerend blijft de vraag wie de
onbekende X was, die zich
wel bekend maakte (maar
niet legimiteerde - red.) en
beloofde terug te keren. Wij
wachten af", aldus Visser.
Op zoek naar de
waarheid ontmoet men
geen tegenstanders
maar bondgenoten
Multinationale onderne
mingen zijn niet bereid
een nieuwe verantwoor
delijkheid op zich te ne
men wat betreft de be
strijding van de armoede
in de landen waar zij zijn
gevestigd. Deze bedrijven
houden zich aan de ge
dragsregels die een over
heid van een bepaald
land stelt, maar willen
geen verdere stappen
doen om de armoede in
het land van vestiging te
bestrijden.
Bedrijven zeggen al een bij
drage in de armoedebestrij
ding te leveren door het ver
sterken van de economie en
zien die bijdrage als een zegen
voor de betreffende landen.
Dit concludeerde prof. dr.
H. M. de Lange gisteren in
Den Haag bij de presentatie
van het rapport „Over de
grenzen", samengesteld door
een werkgroep van de Raad
van Kerken, over de maat
schappelijke verantwoorde-
Mr. R. C. M. Chorus: „TNO's een zegen"
lijkheid van transnationale
ondernemingen (TNO). Uit
gesprekken met Unilever,
Shell. Philips, DSM en de
Unie van Kunstmestfabrieken
(UKF) is volgens hem geble
ken dat de TNO's zich uitslui
tend baseren op het marktme
chanisme. Van de vroeger
weieens geuite suggestie als
zouden TNO's een bijdrage le
veren tot ontwikkelingssa
menwerking, is niets geble
ken, eerder het tegendeel, al
dus prof. De Lange.
De gesprekken die namens de
Raad van Kerken met de be
drijven werden gevoerd, ko
men voort uit een verzoek
van de Wereldraad van Ker
ken. Volgens de Wereldraad
zijn TNO's krachten die zich
bij elkaar aansluiten om de
armen te onderdrukken en
hen in hun macht te houden.
Namens het Nederlands
Chorus aanwezig bij de pre
sentatie van het rapport. Hij
bleek teleurgesteld in de con
clusies en aanbevelingen van
de werkgroep.
Hij zei dat het niet aangaat
om de armen als doelgroep
van de TNO's te zien. ..De
taak van de bedrijven is ren
dement te maken om de con
tinuïteit te waarborgen. Lan
den waar TNO's worden bin
nengehaald, laten een betere
economie zien dan de landen
waar ze niet werken. Ik kan
dan ook verklaren dat de on
dernemingen een zegen zijn
voor het economisch ontwik
kelingsproces van de landen
waar ze werken".
Hij verklaarde voorts dat naar
zijn mening bedrijven niet
zelf hoeft te zorgen voor
waarborgen en controle wat
betreft het (ethisch) handelen.
Anderzijs zijn er bedrijven te
noemen die zelf aansturen op
bijvoorbeeld een goed georga
niseerde vakbond.
Prof. De Lange en prof. dr. B.
Goudzwaard, beiden deel uit
makend van de delegatie die
de gesprekken voerde, wezen
er op dat het principe van het
marktmechanisme zoals de
bedrijven deze belijden, de ar
men buiten sluit. „Het mark-
tmechisme spreekt uitsluitend
de bezitters aan en niet de ar
men. De TNO's doen daarom
in hun visie tekort aan hun
maatschappelijke verantwoor
delijkheid". Mr. Chorus
meende dat TNO's zich willen
laten aanspreken op hun pu
blieke verantwoordelijkheid,
maar niet op een politieke.
Hij deed de werkgroep, van
wie de aanbevelingen zijn
overgenomen door de voltalli
ge Raad van Kerken, de sug
gestie vooral met de TNO's
zelf, de werknemers daarvan,
in gesprek te komen, en niet
via de publieke opinie de
kwestie van de verantwoor
delijkheid aan de orde te stel
len.
De bedoeling van de werk
groep is, via DISK (Dienst in
de industriële samenleving
vanwege de kerken) op be
drijfsniveau met werknemers
van TNO's te gaan spreken.
Een van de conclusies uit het
rapport is dat veel werkne
mers door de gesprekken van
de werkgroep met hun cen
trale ondernemingsraad voor
het eerst over de problema
tiek spraken. Een aanbeveling
is dan ook dat de wetgeving
op dit punt wordt aange
scherpt, zodat werknemers
meer zicht hebben op wat het
bedrijf doet in derde wereld
landen.
„Werknemers hebben te ma
ken met een dubbele loyali
teit", aldus prof. De Lange.
„Enerzijds is er de binding
met het bedrijf, anderzijds is
er het lid zijn van een christe
lijke gemeente. Tussen deze
twee kan een tegenstrijdig
heid ontstaan".
TIME verboden wegens
„belasteren" van de Islam
De Verenigde Arabische Emiraten (VAE) hebben de import
van het Amerikaanse weekblad TIME voor onbepaalde tijd
verboden wegens het belasteren van de Islam en de profeet
Mohammad. Het secretariaat van de Samenwerkingsraad van
de Golf (GCC) in Riyad had brieven gestuurd naar alle minis
ters van informatie van de GCC-lidstaten (Kuweit. Bahrein.
Verenigde Arabische Emiraten. Saudi-Arabië, Qatar en
Oman) waarin werd aangedrongen op een gecoördineerd op
treden tegen „ongunstige berichtgeving over de Islam in de
westelijke media", aldus de krant.
Gereformeerde Kerken
Beroepen: te Leidschendam als
geestelijk verzorger van het
psychiatrisch centrum Scha-
kenbosch, C. J.Honig te Rot-
terdam-Delfshaven die dit be
roep heeft aangenomen. Aan
genomen: naar Dirkshorn,
J. P. Strietman kandidaat te
Amstelveen; naar Maarssen,
A. C. Poley voorheen predi
kant te Vrouwenpolder, wo
nende te Wassenaar
Nederlandse Hervormde
Kerk
Beroepen: te Capelle a/d IJssel
A. W. v.d. Plas te Bergam
bacht.
GEMEENTELIJKE VLOEKVERBOD VAN DE BAAN
Het vloeken valt onder het
grondrecht „vrijheid van me
ningsuiting". zoals vastgelegd
in de grondwet (artikel 7).
Het vloekverbod dat de ge
meenten Harderwijk, Putten,
Oldebroek en Elburg in hun
algemene politie verordening
hebben opgenomen, moet dan
ook worden vernietigd. MiniV-
ter Rietkerk van Binnenland
se Zaken schrijft in antwoord
op vragen van het GPV-ka-
merlid Schutte inmiddels „be
vorderd te hebben dat de ver
boden worden geschorst".
Schutte had zich eraan ge
stoord dat gedeputeerde sta
ten van Gelderland aan het
ministerie van Binnenlandse
Zaken advies hadden ge
vraagd over de rechtmatig
heid van de vloekverboden,
terwijl daar volgens hem geen
enkele twijfel over mogelijk
is. In dat advies werd al opge-
mérkt dat het vloeken alleen
door het parlement ingedamd
kan worden voorzover het
aan te merken was als „het
openbaren van een gedachte
of e?n gevoelen".
In een uitvoerige juridische
beschouwing legt Rietkerk uit
waarom het vloeken onder
artikel zeven van de grond
wet valt. Vloeken is een vorm
van spreken in het openbaar
dat ook onder de algemene
bescherming van dit wetsarti
kel valt, „behoudens ieders
verantwoordelijkheid voor de
wet". Alleen de formele wet
gever - dat is het parlement -
kan daarin verandering bren
gen en dus niet een gemeente
bestuur. „Ik ben van me
ning", aldus Rietkerk, „dat in
een verdraagzame samenle
ving in woord en geschrift re
kening dient te worden ge-
Hij wijst er in dit verband op
dat „smalende godslastering"
wel degelijk onder het wet
boek van strafrecht valt en
daarom ter beoordeling aan
de rechter kan zijn. „Het te
rugdringen van het vloeken
acht ik verder een zaak waar
toe in het bijzonder kerkge
nootschappen en maatschap
pelijke instellingen die zich
dit belang aantrekken, zijn
geroepen", besluit de minis
ter.
,,Het is opvallend hoeveel
belangstelling er van
rooms-katholieke zijde is
voor Calvijn. Je kunt rus
tig spreken van een haus
se. De leiding van het in
ternationaal Calvijnon-
der?oek is niet meer in
handen van protestanten,
maar in die van katholie
ken".
Dr. W. Balke uit Den Ham
(Ov), hervormd kerkhistori
cus, meent dat die grote inte
resse voor de Geneefse theo
loog vooral voortkomt uit
diens opvattingen over oecu
mene. „Men komt tot de ont
dekking dat Calvijn niet „cal-
vinistisch" is in de zin van Geen ketter
betweterig of versplinterend,
maar dat hij een theoloog, hu
manist en denker is bij wie
hartstocht leeft voor de een
heid van de kerk. In die zin is
Calvijn uiterst actueel".
In rooms-katholieke kring
heeft eeuwenlang een verte
kend Calvijn-beeld over
heerst. Begrijpelijk, Calvijn
was een van de hoofdrolspe
lers in het conflict met die
kerk. Maar ook in de protes
tantse traditie is het zicht op
Calvijn niet altijd zo zuiver
geweest. Dr. Balke spreekt in
dit verband van een neo-cal-
•vinistisch Calvijnbeeld, bij
voorbeeld bij Abraham Kuy-
per die Calvijn „gebruikt"
voor eigen opvattingen; van
een Barthiaans Calvijnbeeld.
waarin Calvijn een „voorlo
per" is van de Zwitserse twin-
tigste-eeuwse theoloog Karl
Barth of van het oud-liberale
beeld dat Calvijn afschildert
als de tyran uit Genève.
Dr. Balke: „De betekenis van
Calvijn is veel breder en die
per dan al die Calvijnbeelden
ons willen doen geloven. Hij
is bijvoorbeeld een uiterst be
gaafd humanistisch denker,
die ruimte voor wetenschap
en cultuur geeft. Zo is het niet
toevallig dat juist in calvinisti
sche landen wetenschap en
cultuur konden gedijen".
Het theologisch denken van
Calvijn kenmerkt zich ook
door het „moderne" humanis
tisch denken. Zijn radicale te
rugkeer naar de eenvoud van
het Evangelie mondt o.a. uit
in een „democratische" visie
op de kerk. Calvijn geeft de
leek een volwaardige plaats in
de kerk, ook niet-theologisch
gevormden zijn medebestuur
ders van de kerk. Calvijn is
hierin radicaler dan Luther.
Bij de Duitse kerkhervormer
is sprake van een „tussery
vorm": Luther spreekt nog
van bisschoppen; Calvijn
doorbreekt het katholieke
hiërarchisch denken, met „de
stoel" als menselijke (macht
sfactor. radicaal. Met deze
democratische visie is hij zeer
modern.
Balke legt uit waarom
Calvijn naar zijn overtuiging
nooit die „ketterjager" is ge
weest zoals geschiedenisboek
jes het willen doen geloven.
In de eerste plaats zegt hij dat
een humanist op het niveau
van Calvijn zich daartoe niet
zou willen verlagen. Uit de
geschriften, met name brie
ven, wordt duidelijk dat Cal
vijn een hartstochtelijke lief
de heeft voor de ene kerk van
Christus. Vanuit die liefde
spreekt hij over o.a. de rooms-
katholieke kerk en over de
lutheranen. „De tijden waren
niet gemakkelijk voor de
mensen van de nieuwe leer;
denk maar aan de brandsta
pels die overal rookten. Maar
Calvijn is nooit vervallen in
polarisatie. Altijd blijft bij
hem het Evangelie uitgangs
punt. Calvijn heeft daarom
enorm geleden onder de
breuk met de katholieke
kerk. Meermalen legt hij
daarvan getuigenis af. Net zo
lijdt hij aan geschillen met bij
voorbeeld lutheranen.
Dr. Balke wijst op een uit
spraak van Calvijn waarin
deze houding wordt bevestigd:
„Ik ben bereid tien oceanen
over te zwemmen als ik daar
mee ook maar iets zou berei
ken over de eenheid van de
kerk".
menvoeging zonder organi
sche verbondenheid. Die een
heid moet worden beleefd in
het recht doen aan het Evan
gelie en in de bediening van
de sacramenten.
Calvijn geeft ruimte voor de
vormgeving daarvan. Tijds
omstandigheden of culturele
invloeden kunnen, vindt Cal
vijn, die vorm best mee bepa
len. Zelfs gaat hij zo ver dat,
als het dan vanwege omstan
digheden niet anders kan, de
gereformeerden in Polen een
bisschopsambt mogen hebben.
Wel waarschuwt hij nadruk
kelijk dat het herdersambt ge
makkelijk kan vervallen tot
heersersambt. Het gezag blijft
bij Calvijn liggen in het ambt
zelf en niet in de drager van
dat ambt.
De wijze waarop Calvijn de
eenheid van de kerk zoekt,
vanuit het Evangelie zelf, is
naar het oordeel van dr. Bal
ke de bron waaruit veel he
dendaagse theologen inspira
tie putten voor de oecumene.
De visie van Calvijn biedt
mogelijkheden om boven het
niveau van traditie, dogmati
sche vooringenomenheid en
machtsverhoudingen uit te
komen. „Calvijns oecumeni
sche bemoeienis is niet een
oppervlakkige in de zin van
aleen punten van opvereen-
komsten opsporen en daarbij
over wezenlijke verschilpun
ten heenstappen, zoals bij veel
oecumenische bewegingen het
geval is; het Lima-rapport,
van de Wereldraad van Ker
ken is daar een voorbeeld
van. Calvijn gaat direkt uit
van het hart van het Evange
lie. Hij gaat daarbij de kriti
sche vraag naar binnen, waar
de eigen kerk het Evangelie
in de weg staat en daarmee de
oecumene blokkeert, niet uit
de weg.
Als die bereidheid er is, die
gezamenlijkheid in het zoe
ken naar de wil van Christus,
dan ontstaat de echte eenheid.
Europ
it dat h
ijn
rerend werkt. Voortdurend
Wellicht dat het Europees
Als Calvijn over die eenheid denken van Calvijn ook inspi-
spreekt, doelt hij op een we- rerend werkt. Voortdurenc
zenlijke eenheid. Geen sa- betrekt Calvijn zijn gemeente
in Genève op de noden en
problemen van christenen in
heel Europa Hij pleit zelfs
voor een diakonaal program
ma op Europees niveau. Dr.
Balke wijst er op dat Calvijn
in zijn prediking over de no
den van christenen veraf en
dichtbij, heel concreet is.
Daarbij schuwt hij geen poli
tieke uitspraken.
Behalve een groeiende be
langstelling voor Calvijn in
het westen, valt ook in Japan
een opmerkelijke waardering
voor zijn werk te constateren.
Dr. Balke memoreert hoe veel
van Calvijns boeken in het
Japans worden vertaald. „Het
schijnt dat de heldere, radica
le betoogtrant van Calvijn de
Japanse christenen erg aan
spreekt".
Om Calvijn een fanaticus te
noemen is niet eerlijk, conclu
deert dr. Balke. En als zijn
volgelingen, de calvinisten,
dat wel zijn, kan Calvijn niet
de inspirator worden ge
noemd. Het fanatisme van
calvinisten dat geleid heeft tot
vele kerkscheuringen is vol
gens dr. Balke veel meer een
vrucht van het negentiende
eeuwse liberalisme. „Vóór de
negentiende eeuw was er he
lemaal geen sprake van een
geweldige splintermentaliteit.
Ik denk dat het liberalisme
van de negentiende eeuw
méér te maken heeft met de
kerkelijke verscheidenheid op
het protestantse erf dan Cal
vijn".
Belijdenissen
Eerlijke studie van Calvijn le
vert ook resultaten voor de
kerken binnen de calvinisti
sche traditie. Bijvoorbeeld het
functioneren van de belijde
nisgeschriften. Bij Calvijn is
het ondertekenen, het eens
verklaren met, van een belij
denisgeschrift, altijd een oecu
menische daad. Een blijk van
overeenstemming. In de gere
formeerde traditie functio
neert het ondertekenen van
belijdenisgeschriften veeleer
als teken van betrouwbaar
heid, iets waaraan men moet
voldoen. „Dat is tegen de
geest van Calvijn. De praktijk
in de reformatorische kerken
om van ambtsdragers te vra
gen de belijdenisgeschrifterr te
ondertekenen, is dan ook niet
in de lijn van Calvijn. Omdat
zodoende die geschriften als
„wet" gaan functioneren.
De kerkhistoricus Balke ver
heugt zich in de toegenomen
interesse voor de historische
figuur Calvijn. Naar zijn oor
deel zijn er nog meer figuren
uit de eerste tijd van de Re
formatie die volop de aan
dacht verdienen. Hij noemt
Marnix van St. Aldegonde en
Guido de Bres, Junuis en Taf
fin.
Een probleem bij bestudering
van deze „kleurrijke en origi
nele figuren" is de bereik
baarheid van hun werk. Dr.
Balke stimuleert, samen met
de christelijke gereformeerde
dr. W. van 't Spijker de her
uitgave van bronnen en ar
chieven, met name op micro
film. Enkele maanden gele
den werd als vrucht van deze
inspanning het oud hervormd
archief op micro-fiche aange
boden aan het moderamen
van de hervormde synode.
„Ik ben ervan overtuigd dat
een grotere toegankelijkheid
van dergelijke bronnen van
groot belang is. We leren
daardoor onze geschiedenis
beter kennen; beseffen meer
waar we vandaan komen en
dat helpt om de goede rich
ting te bepalen voor het nu en
de toekomst".
Het copiëren op micro-fiche
maakt geschriften en archie
ven beter bereikbaar, maar de
toegankelijkheid is daarmee
nog niet gemakkelijker ge
worden. „Bij het oud her
vormd archief zou een nieu
we index moeten worden ge
schreven. Dan pas is het echt
ontsloten. Maar ja, zo'n klus
vraagt heel wat tijd. En dan
hebben we het nog niet eens
over een moderne tekstuitga
ve van de Acta (notulen) van
de eerste jaren van de vader
landse kerk. Ik ben ervan
overtuigd dat zo' n uitgave
studies mogelijk maakt waar
uit talloze verrassende dingen
tevoorschijn komen".
LÜTSEN KOOISTRA
Dr. W. Balke: „Calvijn als oecumenische figuur"
X
IT
Gemengde saladtf-*
custardpudding
met vruchten E
vegetarisch M
Nodig voor twee perst
'/t kg aardappelen, hah Va
kertje zure room, 2 1§°V
azijn, zout, peper, mosi®
50 g champignons, 1 ain
2 schijven ananas, 1
tomaat, stukje kaas
100 g, 50 g walnoten, s>
of bieslook, yoghurt,
sla of andijvie of
kool, 1 hardgekookt
brood of toast met ma
rine naar behoefte;
4 dl melk, 35 g custard,
suiker, 2 perziken, 1
citroensap, basterdsi
naar smaak, 1 rode of
we pruim.
Kook de aardapplen, d(
wenst in de schil, op tijd i
zodat ze koud verwerkt I
nen worden. Meng
room, azijn, zout, pep&J
mosterd tot een saus. Wm
champignons, doe een
plakje van de onderki
weg en snijd de paddesto
'urh n i
champignons direct dot
saus. dan blijven ze bjtsse
Snijd de aardappelen e/Sdei
pel in blokjes en meng p€
eveneens door de saus. ^rn.
vervolgens stukjes anL-.A
tomaat, kaas, walnotenf?
uïger met yoghurt en di col
naar smaak ananassap, bet
zout, peper of mosterd,erei
cl
Leg de salade op een sci
die bedekt is met slablar
dan wel met fijngesnk*
andijvie of spitskool. J
neer met ei, achtergehomm
plakjes tomaat of met
azijn gehaalde plakjes cl
pignon. Geef er broot
toast met margarine bij.
Maak de pudding vanó
dan kan hij rustig afko 1
en opstijven. Zet bijna
melk op. Meng custard,
ker en de rest koude a-
Schenk wat hete melk bij
mengsel, doe het in c/ej
en laat de massa aan de i
komen. Doe de puddin
een natgemaakte vorm
zet die koel weg. Zet mcp^
de in stukjes gesneden a 9
ken een half uur weg
troensap en basterdsiLJ
Keer de pudding um op
bord en leg er de pen
met de in puntjes gesr?EL
pruim omheen. i ai
JEAl m
;lhe
"■7-
'iX
Koel
d
ider
>rdt,
tarn
dde
rd e
DE BILT In het weekeihte
blijft het nog koel, terwij^
kans op buien maar langzi
kleiner wordt. Een depre,
van de oceaan kan boven zror
-Scandinavië namelijk nog'
lang actief blijven. De dep—
sie nam gistermiddag bover j-
Noordzee vrij plotseling in"ia
tekenis toe. Aan de Wad<jar
kust kwam daardoor vanna
korte tijd een windkracht |N I
staan. Aan de Deense ljmiei
kwam het zelfs tot een zvarscl
noordwesterstorm. Zo als [r e
er nu naar uitziet blijftlr N
noordwestelijke stroming ksvo
hele weekend boven me
Noordzee aanwezig. Daair vt
draait de wind naar wesïfen.
zuidwest en kan de tempffd a
tuur weer wat oplopen. igin
janu
Weersvooruitzichten voor ssidei
verse Europese landen, gebtsbe
voor zondag en maandag:
Zuid-Scandinavië: koel en ll
ig weer. Middagtemperatl
van 12 graden aan de westlj
tot 16 graden in DenemarT
en zuid-Zweden.
bnin
Britse Eilanden: in het no^ep
den wolkenvelden en mogeltinse
wat regen of motregen. In P he
zuiden enkele zonnige pelden
den en overwegend dr<T9 1
Middagtemperatuur van Par
graden in Schotland tot 19 d
den in zuid-Engeland. leatri
Det
Beneluxlanden, noord-
midden-Duitsland: wisselt!'
bewolkt en geleidelijk minf. Tv
buien. Middagtemperatl]
rond 17 graden.
Zuid-Duitsland en Alpenlf
den: zonnige perioden
slechts een enkele bui.
dagtemperatuur rond 18
den.
Frankrijk: zonnige perioölC
en vrijwel overal droog. M'
dagtemperatuur van 20 gratj
in het noorden tot 26 gratyj^
we
Spanje en Portugal: droog |V
zonnig. Middagtemperatl/
van 24 graden in het nool
westen tot 30 graden elders.
Italië en Joegoslavische kii
zonnige perioden en slecl
een enkele lokale bui. Middi
temperatuur van 24 graden'
het noorden tot 30 graden 1
het zuiden.
in het zuiden.
